ဗဟု သု တ တွက်နည်းပေါင်းများစွာ

(1)ရေဝင်ဆန့်တွက်နည်း
(2)သစ်တွက်နည်း
(3)မြေတွက်နည်း
(4)ဘိလပ်မြေတွက်နည်း
(5)ျမန္မာ ရတု ေရတြက္ပံ ု
(6)အကြိမ်ရေ ရေတွက်ပုံ

စကားတို များ

(1)ရေဝင်ဆန့်တွက်နည်း

အု တ်ရေကန်ဝင်ဆန့်မှု တွက်ချက်နည်းက ပို လွယ်ပါတယ်။

အလျား×အနံ ×အမြင့် =ကု ဗပေ ရတယ်
အဲဒီကု ဗပေနဲ့ ၁ ကု ဗပေမှ ာ ရေ ၆.၂၅ ဂါလံ နဲ့ မြှေ ာက် ရတာဝင်ဆန့်တဲ့ ရေဂါလံ ပေါ့

(2)သစ်တွက်နည်း

မြန်မာလက်သမားတို့၏သစ်တွက်နည်းဝေမျှပါသည်။
သစ်တစ်တန်=၄၀၀လက္မ သတ်မှ တ်ပါသည်။
ဥပမာ ၂"X ၁"( အရှ ည်၁၈ ပေ)=၂"ဟု သတ်မှ တ်သည်။
၄၀၀ ÷၂= ၂၀၀ ထို့ကြောင့်
၂"၁"(အရှ ည်၁၈ပေ) ၂၀၀ ချောင်းသည် တစ်တန်ဖြစ်သည်။
၂"၁"(အရှ ည်၁၈ပေ) ၂၀၀ ချောင်းသည် တစ်တန်ဖြစ်သည်။
၃"၁"=၃"(အားလုံ းပေရှ ည် ၁၈ပေမှ တ်ယူ ရပါမည်)
၄"၁"=၄"(၁၀၀ချောင်း)
၅"၁"=၅"(၄၀၀စား၅ (၈၀ချောင်း)
၆"၁"=၆"(၆၆.၆ ချောင်း)
၃"၀.၅"=၁.၅"(၂၆.၆၆ ချောင်း)
၄"၀.၅"=၂"(၂၀၀ ချောင်း)
၄"x ၄"=၁၆ လက္မ(၂၅ ချောင်း)
၅"x ၅"=၂၅လက္မ(၁၆ ချောင်း)
ဥပမာ။တန်ဘို း တစ်တန်=၄၀၀၀၀၀ကျပ်
၄၀၀၀၀၀%၄၀၀= ၁၀၀၀ ကျပ်(၁"တန်ဘိူ းဖြစ်သည် )်
၂"x ၁၀၀၀=၂၀၀၀၀ကျပ်(၂"၁" ၁၈ပေတစ်ချောင်း၏တန်ဘို းဖြစသည်။်

အမြန်ဆုံ းသောသစ်တွက်နည်း

ဥပမာ

သစ်တစ်တန် ၆၅၀၀၀၀ စျေးဖြင့်

၄''x ၂ '' (လေးနှ စ်) ၁၈ ပေ တစ်ချောင်း
တန်ဖို းကို တွက်ကြည့်မယ်
စျေးနု ှံ း ကို တည် ဒသမ သု ညသု ည နှ စ်ငါး
ဖြင့်မြှေ ာက် (၆၅၀၀၀၀ × •၀၀၂၅ )
ရလဒ်ကို သစ် ချောင်း ၏ ဒု × ဗျက် (၄''×၂'') ရလဒ်ဖြင့် ပြန် မြှေ ာက်လို က်ပါ
ဒါဆို ၄" × ၂" (လေးနှ စ်) ၁၈ပေ တစ်
ချောင်း၏ တန်ဖို း ရပါပြီ ....
၆၅၀၀၀၀× •၀၀၂၅ = ၁၆၂၅
၄× ၂ = × ၈

၁၃၀၀၀ လေးနှ စ် တစ်ချောင်းတန်ဖို း ၁၃၀၀၀ ဖြစ်ပါသည် ...

မည်သည့် ဒု ဗျက် မည်သည့် စျေးနှုန်း မဆို တွက်ကြည့်နို င်ပါ သည်။

(3) မြေတွက်နည်းမြေဧက ဖွဲ့တွက်နည်း

တစ်ဧက = ၄၃၅၆၀ စတု ရန်းပေ

လေးနားညီ စတု ရန်း= လျား ၂၀၈.၇၁ ပေ x နံ ၂၀၈.၇၁ ပေ။
နှ စ်နားညီ စတု ဂံ = လျားx နံ ÷ 43560 နှ စ်နားပြိုင် တြာဗီဇီယံ = ပြိုင်နား နှ စ်ခု ပေါင်း ÷၂ x နံ ÷ 43560
တိဂံ = .၅ x အခြေx အမြင့် ÷ 43560
တြိဂံ = ½ အခြေx အမြင့် ÷ 43560
ထောင့်မှ န် တြိဂံ - အခြေx အမြင့် = ရလာဒ် ÷ ၂ ÷ 43560
စက်ဝို င်း - အချင်းဝက်x အချင်းဝက်x 3.1416 ÷ 43560
စက်ဝို င်း - အချင်းx အချင်းx .၇၈၅၄ ÷ 43560
ပုံ သေ မြှေ ာက်ကိန်း .၇၈၅၄.၇၈၅၄ သည် ပို င်ကိန်း ၃.၁၄၁၆ ကို (အနားလေးဖက်) ၄ နှ င့်စားပြီး စတု ရန်းကွက် ဖေါ ်သည်။
အနားငါးမျက်နှ ာ ၆မျက်နှ ာနှ င့်
အနားများစွာ = စတု ဂံ စတု ရန်း တြိဂံ စသည် အကွက်စိပ် ပြီးတွက် ရလာဒ်အားလုံ းကို ပေါင်း၍ ၄၃၅၆၀ ဖြင့်စား။

ခြံ မြေကွက်အကျယ်အဝန်းအရ စို က်ပင် တွက်နည်း( ဒေါက်တာချစ် စို က်ပျ ိုးရေး စာအု ပ်မှ …. )

(၁) လျား x နံ ရှိ စို က်ပင် အရေအတွက်ကို မြှေ ာက်။

(၂) ခြံ ကွက်၏ လျား x နံ မြှေ ာက်ကိန်း ÷ ပင်ခြား ကွာဝေးမြှေ ာက်ကိန်းမြေကွက် လျား ၃၀၀ x နံ ၂၀၀ = ၆၀၀၀၀ စတု ရန်းပေ
သစ်ပင် ၁၂ ပေခြား စို က်လျှင် ၁၂ x ၁၂ = ၁၄၄၆၀၀၀၀ ÷ ၁၄၄ = ၄၁၆ ပင်
ဖို ခနောက်ဆို င်စို က်လျှင် ၁၅% အပို ထွက်မည် ၄၁၆ x .၁၅ = ၆၂၄၁၆ + ၆၂= ၄၇၈ ပင်
( ၃) ဧကပြည့် ( ၁ ဧက ) တွက်လျှင်စို က်ပင်အကွာအဝေး နှ စ်ခု မြှေ ာက်ကိန်း နှ င့် ၄၃၅၆၀ ကို စား။
စို က်ပင်ကွာဝေး ၁၉ x ၁၉ = ၃၆၁၄၃၅၆၀ ÷ ၃၆၁ = ၁၂၀ဖို ခနောက်ဆို င်စို က်လျှင် ၁၂၀ x .၁၅ = ၁၈ ပင်ပို ထွက်၁၂၀ + ၁၈
= ၁၃၈ ပင်

(4) ဘိလပ်မြေတွက်နည်း
ဘိလပ်မြေ အု တ်သဲကျောက် ဘယ်လောက်ကု န်မလဲ မေးတတ်လို့ အကြမ်းတွက်လို့ရအောင်ပါ။ မြန်မာပြည် ဆောက်လု ပ်ရေးမှ ာ ကျင်းနဲ့
ပြောကြပါတယ်။ ကု ဗကျင်းနဲ စကွဲယားကျင်း ဆို ပြီးရှိပါတယ်။ ကု ဗကျင်းက အလျား အနံ အမြင့် ၃ ခု မြှေ ာက်တာပါ။
၃ ခု မြှေ ာက်လို့ ၁၀၀ ရရင် ၁ ကျင်းပါ။ ၅၀ ဆို ကျင်းဝက် ၂၅ ဆို ကျင်းတစ်မတ် စသဖြင့်ပါ။ ကု ဗကျင်းကို ၉ လက်မနဲ့အထက်
အု တ်စီခြင်းတို့ ကွန်ကရစ်လောင်းခြင်း တို့ မြေကြီး တူ းခြင်းတို့မှ ာ အများဆုံ းသုံ းပါတယ်။ ရှိသမျှ အလျားအနံ အမြင့်တွေ လို က်မြှေ ာက်
ပေါင်းလို က်ရင် ကု ဗကျင်းထွက်လာပါပြီ။ မြေကြီး ၁ ကျင်းဆို ၁၀ ပေပတ်လည် ၁ ပေ အနက် ရှိရပါမယ်။

1:3:6 အချ ိုး ကွန်ကရစ် ဘိလပ်မြေ ၁၃ အိတ်ခန့် သဲကျင်းဝက် ကျောက် ၁ ကျင်း

1:2:4 အချ ိုး ကွန်ကရစ် ဘိလပ်မြေ ၁၈ အိတ်ကျော်ခန့် သဲကျင်းဝက် ကျောက် ၁ ကျင်း
1: 1-1/2 အချ ိုး ကွန်ကရစ် ဘိလပ်မြေ ၂၅ အိတ်ခန့် သဲကျင်းဝက် ကျောက်၁ ကျင်းအု တ်ဖိနပ်တွေမှ ာ အသုံ းများတဲ့ ၉ လက်မ
အထက် အု တ်စီခြင်း ကု ဗတစ်ကျင်းဆို ၁၃၅၀ လုံ းဘိလပ်မြေကတော့ သုံ းတဲ့ အချ ိုးမှ ာ မူ တည်ပါတယ်။

အများသုံ းတဲ့ 1:4 အချ ိုးဆို ဘိလပ်မြေ ၆ အိတ်နီးပါး။

သဲ ၂၈ ကျင်းတစ်မတ် သာသာလောက်။
စကွဲယားကျင်း အလျားနဲ့ အနံ ပဲမြှေ ာက်ပြီး ၁၀၀ ဆို ၁ ကျင်း။
၄လက်မခွဲ အု တ်စီခြင်း ဆေးသု တ်ခြင်းတို့ အမိူ းမို းခြင်းတို့ ကြွေပြားကပ်ခြင်းတို့မှ ာ သုံ းပါတယ်။

နံ ရံ တွေမှ ာ အသုံ းများတဲ့ ၄.၅ လက်မ အု တ်စီခြင်း မှ ာ

အု တ် ၅၅၀ လုံ း1:4 အချ ိုး ဘိလပ်မြေ 2.7 အိတ် သဲ 11 ကျင်းသံ ချောင်း တစ်ချောင်းဟာ size မှ န်ပါက ပေ ၄၀၁၂ မီတာရှိရ
ပါတယ်။
သို့ပေမယ့် ၃၉ ပေ ၆ လက်မ လောက်ဆို မှ န်တယ် ပြောရပါမယ်။
ဘာမားဖြစ်ကတော့ အတိအကျပြောလို့ မရပါဘူ း။

တစ်တန်မှ ာရှိရမယ့် အချောင်းရေက

10 မီလီ ၃မူ း ( ၃/၈) မှ ာ ပေ၄၀ အရှ ည် ၁၃၅ ချောင်း

၁၂ မီလီ ၅မူ း ( 1/2) မှ ာ ၈၈ ချောင်း
၁၆ မီလီ ၆မူ း ( 5/8) မှ ာ ၅၃ ချောင်း
၂၀ မီလီ ၃မတ် (3/4) မှ ာ ၃၃ ချောင်း
၂၅ မီလီ ကျပ်လုံ းမှ ာ (1) မှ ာ ၂၁ ချောင်းရှိပါတယ်။
ဘိလပ်မြေ ၁ အိတ်ဟာ ၅၀ ကီလို လေးပြီး အိတ်၂၀ ဟာ ၁ တန်ပါ။
သံ ချောင်းတွေဆက်ဖို့လို ရင် တို င်တွေမှ ာ အနည်းဆုံ း အဆ ၄၀ ထပ်မိနေစေ ရပါမယ်။

ထု ပ်တွေ ယက်မတွေမှ ာတော့ အဆ ၆၂ လောက်ထိသုံ းတတ်ပါတယ်။

ခို ချင်ရင်တော့ ၅၀ဆလောက် ဆို ရလောက်ပါတယ်။
အခု နောက်ပို င်း မီတာနဲ့သုံ းလာပါတယ်။

ဆက်သွယ်ချက်က၁မီတာ 1M မှ ာ ၃ ပေ ၃ လက်မ ၃ မူ းရှိပါတယ်။

လက်သမားနဲ့ ယှ ဉ်ပြောလို့ရတဲ့ အခေါ်ပါ။
1 M မီတာ= 3.281 ေပ
1 လက္မ= 25.4 mm မီလီမီတာ1 ( 1m X 1m) မီတာ စကဲြယား = 10.78 ေပစကဲြယား
ကွန်ကရစ် 1 (1mX 1mX 1m) မီတာကျု = 35.32 ကု ဗပေ Cute ရေကန်တစ်ခု ရေဂါလံ ဘယ်လောက်ရှိလဲ တွက်ချင်ရင် ၁
ကု ဗပေမှ ာ ၆.၂၄ ဂါလံ ရှိပါတယ်။
အလျားအနံ အမြင့် တစ်ပေစီ ရှိတဲ့ ပုံ းတစ်လုံ းဟာ ရေ ၆.၂၄ ဂါလံ ဆန့်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် ၆ပေအလျား ၄ ပေအနံ ၃ ပေ အမြင့်ရှိတဲ့ ရေကန်ဟာ 6 X 4 X 3 X 6.24=449.28 ရေ ၄၅၀ ဂါလံ ဆန့် ပါတယ်။
ရေတစ်ဂါလံ ၁၀ ပေါင်လေးလို့ ၄၅၀၀ ပေါင်လေးပါတယ်။
၂၂၄၀ ပေါင် ၁ တန်လေးလို့ ၂ တန်လောက် အလေးချိန်ရှိပါမယ်။
ရေကန်ကို အပေါ်မှ ာ ထားရင် dead load ဝန်သေ ၂ တန်ကို ခံ နို င်အောင် သံ ချောင်း ကော်လံ တို င် ဆို ဒ် ကို သုံ းရပါမယ်။

တွက်တတ်လားမေးရင်တော့ မသိပါဘူ း။
1 ဂါလံ မှ ာ ၄.၅၄၆ လီတာရှိပါတယ်။ အခု နောက်ပို င်း စတီးရေတို င်ကီတွေက
လီတာနဲ့ ပြထားတတ်လို့ ပြန်တွက်ကြည့်လို့ရပါလိမ့်မယ်။
သစ်တစ်တန်ဟာ၁လက်မပတ်လည် မှ ာ( 1 X 1) မှ ာ ၇၂၀၀ ပေ အရှ ည်ရှိရပါမယ်။
၂ X ၁ နှ စ်တစ် တစ်တန်ဟာ ( 7200÷2= 3600 ပေအရှ ည်)3 X 2 တစ်တန် ( 7200÷6=1200 ပေအရှ ည်)စသဖြင့် တွက်
ယူ ကြည့်ပါ။

(5) ျမန္မာ ရတု ေရတြက္ပံ ု

ရှေ းမြန်မာတို့၏ရတု ၊ အကြိမ်ရေ တွက်ပုံ

၁ နှ စ်မြောက် = စက္ကူရတု
၂ နှ စ်မြောက် = ဂွမ်းရတု
၃ နှ စ်မြောက် = သားရေရတု
၄ နှ စ်မြောက် = ပို းရတု
၅ နှ စ်မြောက် = သစ်သားရတု
၆ နှ စ်မြောက် = သကြားရတု
၇ နှ စ်မြောက် = သက္ကလပ်ရတု
၈ နှ စ်မြောက် = ကြေးရတု
၉ နှ စ်မြောက် = ဥဿ ဖရားရတု
၁၀ နှ စ်မြောက် = သံ ဖြူရတု
၁၁ နှ စ်မြောက် = သံ မဏိရတု
၁၂ နှ စ်မြောက် = ချည်ရတု
၁၃ နှ စ်မြောက် = ဇာပန်းရတု
၁၄ နှ စ်မြောက် = ဆင်စွယ်ရတု
၁၅ နှ စ်မြောက် = သလင်းရတု
၂၀ နှ စ်မြောက် = ကြွေရတု
၂၅ နှ စ်မြောက် = ငွေရတု
၃၀ နှ စ်မြောက် = ပု လဲရတု
၃၅ နှ စ်မြောက် = ကျောက်စိမ်းရတု
၄၀ နှ စ်မြောက် = ပတ္တ မြားရတု
၄၅ နှ စ်မြောက် = နီလာရတု
၅၀ နှ စ်မြောက် = ရွှေရတု
၅၅ နှ စ်မြောက် = မြရတု
၆၀ နှ စ်မြောက် = စိန်ရတု
၇၅ နှ စ်မြောက် = ဒု တိယစိန်ရတု
၉၀ နှ စ်မြောက် = နဝရတ်ရတု

(6) အကြိမ်ရေ ရေတွက်ပုံ

၁=ပထမ
၂=ဒု တိယ
၃=တတိယ
၄=စတု တၳ
၅=ပဥၥမ
၆=ဆ႒မ
၇=သတၱမ
၈=အ႒မ
၉=န၀မ
၁၀=ဒႆ မ
၁၁=ဧကာဒႆ မ
၁၂=ဒြ ါဒႆ မ
၁၃ =ေတရႆ
၁၄ =စတု ဒႆ
၁၅=ပဥၥာဒႆ
၁၆=ေသဠာႆ ၁
၁၇=သတၱဒႆ
၁၈=အဋ္ဌာရဿ
၁၉=ဧကု နဝီဿ
၂၀=၀ီႆ
၂၁=ဧကာဝီဿ
၂၂=စမ္မဝီဿ
၂၃=ကြိဝီဿ
၂၄=စတု ဝီဿ
၂၅=ပဥ္စာဝီဿ
၂၆=ဆဝီဿ
၂၇=သတ္တ ာဝီဿ
၂၈=အဋ္ဌာဝီဿ
၂၉=ဧကု နတိ ံႆ
၃၀=တိ ံႆ

Credit : Kyaw Soe Lin