Efe-Ede-Tr Kullanma Kilavuzu

KULLANMA KILAVUZU
KBB300…KBB4000
SIVI-GAZ YAKITLI
BUHAR KAZANLARI
İçindekiler
İçindekiler ...................................................................................................................................................................................... 1
1. GİRİŞ ....................................................................................................................................................................................... 6
2. GENEL TASARIM VE İMALAT ÖZELLİKLERi ................................................................................................. 8
2.1 Genel Tasarım Özellikleri ......................................................................................................................................... 8
2.2 Genel İmalat Özellikleri............................................................................................................................................ 8
2.2.1 Kalite standartları ve sertifikasyonlar ...................................................................................................... 8
2.3 Teknik Özellik Etiketleri ......................................................................................................................................... 10
2.3.1 Ürün Kodlama ..................................................................................................................................................... 10
2.3.2 Örnek Kazan Etiketi .......................................................................................................................................... 11
3. KAZAN AKSESUARLARI VE YARDIMCI EKİPMANLARI ......................................................................... 13
4. SİSTEM ÜNİTELERİ ...................................................................................................................................................... 14
4.1 Kazan Gövdesi Ünitesi ................................................................................................................................................. 14
4.1.1 Kazan Gövdesi ........................................................................................................................................................... 14
4.1.1.1 Teknik Özellik Tablosu ................................................................................................................................... 15
4.1.1.2 İzolasyon ................................................................................................................................................................ 15
4.1.1.3 Çalışma Prensibi ...............................................................................................................................................16
4.1.2 Buhar Çıkış Vanası .................................................................................................................................................. 17
4.1.2.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................... 17
4.1.3 Dip Blöf Boşaltma Vanası................................................................................................................................... 17
4.1.3.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu................................................................................... 18
4.1.4 Dip Blöf Kesme Vanası ....................................................................................................................................... 18
4.1.4.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu .................................................................................. 18
4.1.5 Yüzey Blöf Vanası ....................................................................................................................................................19
4.1.5.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu....................................................................................19
4.1.6 Kazan Su Giriş Vanası ...........................................................................................................................................19
4.1.6.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ...................................................................................19
4.1.7 Kazan Su Giriş Çek Vanası ............................................................................................................................... 20
4.1.7.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................. 20
1
4.1.8 Emniyet Ventilleri ................................................................................................................................................. 20
4.1.8.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................... 21
4.1.9 Su Seviye Kontrol Cihazı ..................................................................................................................................... 21
4.1.9.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu .................................................................................. 22
4.1.10 Refleks Camlı Kazan Su Seviye Göstergesi .......................................................................................... 22
4.1.10.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................ 23
4.1.11 Basınç Anahtarı ...................................................................................................................................................... 24
4.1.12 Basınç Transmittteri ........................................................................................................................................... 25
4.1.13 Manometre & Manometre Muslukları ..................................................................................................... 25
4.1.13.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu .................................................................................26
4.1.14 Kazan Sıcaklık Kontrol ve Alarm Sistemi (Termokupl) .................................................................26
4.1.14.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................26
4.1.15 Baca Gazı Sıcaklık Sensörü ............................................................................................................................. 27
4.1.16 Vakum Kırıcı ............................................................................................................................................................ 28
4.1.16.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................ 28
4.1.17 Elektrik Kontrol Panosu .................................................................................................................................. 28
4.1.17.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu .................................................................................29
4.2 Kazan Yakma Ünitesi ...................................................................................................................................................29
4.2.1 Brülör............................................................................................................................................................................. 30
4.3 Kazan Besi Suyu Depolama Ünitesi .................................................................................................................. 30
4.3.1 Kondens Tankı ........................................................................................................................................................... 31
4.3.1.1 Kondens Tankı Gövdesi ............................................................................................................................... 31
4.3.1.2 İzolasyon .............................................................................................................................................................. 32
4.1.3.3 Teknik Özellik Tablosu ................................................................................................................................ 32
4.3.1.2 Selenoid Vana Grubu ....................................................................................................................................... 32
4.3.1.2.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ............................................................................... 33
2
4.3.1.3 Seviye Göstergeleri ........................................................................................................................................... 34
4.3.1.3.1 Manyetik Seviye Göstergesi ................................................................................................................ 34
4.3.1.3.2 Su Seviye Anahtarları .............................................................................................................................. 34
4.3.1.3.3 Seviye Göstergeleri Teknik Özellik Tablosu .............................................................................. 34
4.4 Kazan Besi Suyu Pompa Ünitesi .......................................................................................................................... 35
4.4.1 Pompa Grubu........................................................................................................................................................... 35
4.4.1.1 Genel Özellikleri ve Çalışma Prensibi ................................................................................................36
4.4.1.2 Pompa Giriş-Çıkış Vanaları ......................................................................................................................36
4.4.1.3 Pompa Çıkış Çek Vanası ...........................................................................................................................36
4.4.1.4 Pompa Giriş Filtresi (Pislik Tutucu) ................................................................................................... 37
4.4.1.5 Teknik Özellik Tablosu ............................................................................................................................... 37
4.5 Baca Gazı Arıtma ve Boşaltma Ünitesi ............................................................................................................. 37
4.5.1 Baca ................................................................................................................................................................................38
4.5.1.1 Teknik Özellik Tablosu .................................................................................................................................38
4.6 Su Arıtma Ünitesi ...........................................................................................................................................................38
4.6.1 Su Yumuşatma Sistemi ......................................................................................................................................38
4.6.1.1 Genel Özellikleri ve Çalışma Prensibi ................................................................................................38
4.6.1.2 Su Yumuşatma Sistemi Selenoid Grubu ........................................................................................39
4.6.1.3 Teknik Özellik Tablosu ............................................................................................................................... 40
5. NAKLİYE TALİMATLARI ................................................................................................................................................. 42
5.1 Kazanın Sevkiyat Aracına Yüklenmesi ......................................................................................................... 42
5.2 Kazanın Taşınması ................................................................................................................................................... 43
5.3 Kazanın Kazan Dairesine Yerleştirilmesi ................................................................................................... 43
6. KAZAN VE YARDIMCI EKİPMAN MONTAJ & KURULUMU ..................................................................... 45
7.DEVREYE ALMA, ÇALIŞTIRMA VE BAKIM&ONARIM TALİMATLARI .................................................. 48
7.1 Kazanı Devreye Alma Ve Çalıştırma .............................................................................................................. 48
7.2 Kazanı Kapatma Ve Boşaltma ........................................................................................................................... 51
7.3 Acil Durumda Kapatma İşlemleri .................................................................................................................... 51
7.4 Önlemler .......................................................................................................................................................................... 51
7.5 Temizlik Ve Bakım .................................................................................................................................................... 52
3
7.6 Çalışmayan Kazanın Korunması...................................................................................................................... 53
7.7 Besi Suyu Ve Kazan Suyu Kalitesi .................................................................................................................. 54
8. EK-1 .............................................................................................................................................................................................56
8.1 Örnek Günlük Kazan Kontrol Çizelgesi ......................................................................................................56
9. EK-2 ............................................................................................................................................................................................ 57
9.1 Besi Suyu İçin Gerekli Kimyasal Özellikler ................................................................................................. 57
10. EK-3 ......................................................................................................................................................................................... 60
10.1 Ölçü Tabloları ............................................................................................................................................................. 60
11. EK-4 ............................................................................................................................................................................................61
11.1 Yedek Parça Listesi ....................................................................................................................................................61
12. EK-5 ..........................................................................................................................................................................................62
12.1 Örnek Elektrik Kontrol Panosu ve Açıklamaları (Standart yapılandırma için) ..................62
12.2 Kontrol Ekipmanları ve Genel Çalışma Prensipleri ...........................................................................62
12.2.1 Kazan Su Seviye Kontrol Cihazı ...............................................................................................................62
12.2.2 Sıcaklık Kontrol Cihazı ..................................................................................................................................63
12.2.3 Degazör Tanki Su Seviye Kontrol Cihazi ...........................................................................................63
12.3 Alarm Durumları ......................................................................................................................................................63
12.3.1 Kazan Düşük Su Seviye Alarmı ..............................................................................................................63
12.3.2 Kazan Yüksek Su Seviye Alarmı .............................................................................................................63
12.3.3 Düşük Sıcaklık Alarmı...................................................................................................................................63
12.3.4 Yüksek Sıcaklık Alarmı ................................................................................................................................63
12.3.5 Yüksek Basınç Alarmı .................................................................................................................................. 64
12.3.6 Brülör Arızası / Hatası .................................................................................................................................. 64
12.3.7 Degazör Tankı 1 No’lu Pompa Arızası .............................................................................................. 64
12.3.8 Degazör Tankı 2 No’lu Pompa On/Off .............................................................................................. 64
12.3.9 Kazan 1 No’lu Besleme Pompası Açma / Kapama Anahtarı .............................................. 64
12.3.10 Kazan 2 No’lu Besleme Pompası Açma / Kapama Anahtarı ............................................ 64
12.3.14 Kondens Tankı Solenoid Vana Açma / Kapatma Anahtarı ................................................65
12.3.15 Siren Susturma Butonu ............................................................................................................................65
12.3.16 Manuel Restart Butonu .............................................................................................................................65
4
12.3.17 Brülör Alarm Resetleme Butonu ........................................................................................................65
12.4 Sistemin Elektriksel Çalışma Algoritması ............................................................................................... 66
12.5 Sistemin Elektrik Projesi .....................................................................................................................................67
13. EK-6 ......................................................................................................................................................................................... 80
13. Arıza-Çözüm Tablosu .............................................................................................................................................. 80
14. EK-7 .......................................................................................................................................................................................... 81
14. Sistem P&ID’si .............................................................................................................................................................. 81
5
1. GİRİŞ
Değerli Müşterimiz;
Satın almış olduğunuz Akkaya buhar kazanı EN ve TÜRK normlarına göre imal edilmiştir.
Kazanların, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı tarafından belirlenmiş olan, kullanım ömrü 10 yıldır.
Bu kullanma kılavuzu Akkaya KBB model sıvı ve gaz yakıtlı buhar kazanları için
hazırlanmıştır.
Bu kullanma kılavuzunda kazanınızın güvenli çalışması için gerekli teknik bilgileri ve
güvenlik bilgilerini bulabilirsiniz.
Kazan sahibi güvenli ve verimli bir çalışmanın sağlanabilmesi için, yasal
olarak, lisanslı/sertifikalı bir kazan operatörü istihdam etmekle
yükümlüdür. Bu kullanma kılavuzunda belirtilen şartların dışında,
gerçekleşen kullanımlar sonucunda oluşacak kaza ve arızalar müşterinin
sorumluluğundadır.
6
GENEL TASARIM VE
İMALAT ÖZELLİKLERİ
7
2. GENEL TASARIM VE İMALAT ÖZELLİKLERi
2.1 Genel Tasarım Özellikleri
 KBB model kazanlar, alev/duman’ın kazan içerisinde 2 geçiş yapması prensibine

dayalı tasarıma göre imal edilmiştir. Bu model, ‘KARŞI BASINÇLI’’ olarak da
bilinmektedir.
 KBB model kazanların boyutları eşdeğer kapasitedeki 3 geçişli modellere göre daha
küçük olup, bu nedenle yatırım maliyeti daha düşük ve kurulumu daha kolaydır.
 KBB model kazanların rakip ve muadil markalara göre en önemli farklılığı, daha
büyük ısıtma yüzeyine ve su soğutmalı ön ve arka duman sandıklarına sahip
olmasıdır. Bu tasarım kazan ömrünü ve verimini artırmaktadır. Kazan veriminin
artırılmasına yönelik olarak ayrıca alev-duman borularının içerisine paslanmaz çelik
türbülatörler eklenmiştir.
 Kazan ısı transfer yüzeyi tam doğrulukta bildirilmekte olup, ısının kazan içerisinde
transfer edildiği yüzeylerin net toplamıdır. (1m2 ısıtma yüzeyinden yaklaşık olarak 55
kg/h buhar alınabilmektedir.)
 KBB model kazanlar yüksek basınçlı brülörler ile kullanıma uygundur. Yüksek
çalışma basıncı uygulamalarında, kazan külhanı ondüleli olarak imal edilmekte ve
böylece termal genleşmeler giderilerek, yeterli dayanıklılık sağlanmaktadır.
 Kazan izolasyonu, termal enerji kayıplarını minimuma indirecek şekilde, özel olarak
uygulanmaktadır. Son yüzey uygulamalarında kazanın dış ortam şartlarından en az
etkilenmesini sağlayacak ve yırtılmalara karşı özel dayanımlı kaplama sacları
kullanılmaktadır.
2.2 Genel İmalat Özellikleri
KBB kazan gövdesi: Yatay, silindirik, 2 geçişli, alev/duman borulu, ıslak arkalı kazan
ve kazan çalışma basıncına bağlı olarak, uygun kalınlıktaki sacdan imal edilmiş düz yada
ondüleli külhandan oluşmaktadır. Uygulanabildiği bölümler için, tasarım hesaplamalarında,
EN12953 referans olarak alınmıştır.
2.2.1 Kalite standartları ve sertifikasyonlar
2.2.1.1 Sac
EN12953-2 gerekleri doğrultusunda, basınca maruz kısımlarda EN10028-2
standardına uygun P265GH – P295GH -P355GH kalite karbon çelik , basınca maruz olmayan
kısımlarında ise EN10025-2 standardına uygun S235JR – S355JR kalitede karbon çelikten
imal edilmektedir.
8
2.2.1.2 Borular
EN12953-2 gerekleri doğrultusunda EN10216-2 P235GH, 16Mo3 kalite çelik çekme
borular, EN10217-2 P235GH kalite ERW (kaynaklı) borular veya Gost10
Şekil 2.1. Borular
2.2.1.3 Kaynak
Kaynaklar EN15609, EN15614-1, EN15614-8 gereklileri doğrultusunda kaynak
prosedürü şartnamesine uygun, EN9606 ya göre sertifikalı kaynakçılar tarafından
gerçekleştirilmiştir. Yapılan kaynaklar EN12953-5 a göre, gerekli tahribatsız muayene
işlemlerine (UT/RT, VT, MT/PT) tabi tutulmaktadır.
2.2.1.4 İzolasyon
100 mm kalınlık ve 80 kg/m3 youğunlukta taşyünü üzeri (müşteri isteğine göre) PVC
ve koruyucu film kaplı galvaniz sac, alüminyum yada paslanmaz çelik kaplama
İzolasyon:
Taş Yünü-100 mm
Şekil 2.2. İzolasyon

(Tüm alt modellerin genel tasarımını gösteren çizim ve ölçü tablosu için bkz sf60,
Ek3. Akkaya A.Ş’nin her türlü değişiklik yapma hakkı saklıdır.)
9
2.3 Teknik Özellik Etiketleri
2.3.1 Ürün Kodlama
KBBAAA – P – F
Yakıt Türü
Maksimum Çalışma Basıncı
Kazan Maksimum Buhar Kapasitesi

(kg/h)
 Örneğin;
KBB1000 – 10– G
Yakıt Türü Doğalgaz’dır.
Maksimum Çalışma Basıncı 10 bar’dır.
Kazan Maksimum Buhar Kapasitesi 1000 (kg/h) ‘dir.
10
2.3.2 Örnek Kazan Etiketi
Şekil 2.3. Örnek Kazan Etiketi
11
KAZAN AKSESUARLARI VE
YARDIMCI EKİPMANLARI
12
3. KAZAN AKSESUARLARI VE YARDIMCI EKİPMANLARI
Bu kullanma kılavuzunda verilen konfigürasyon ve ekipman tanımları

standart bir KBB paket sistemi içindir. Aksesuarların özellik ve adetleri
müşteri özel taleplerine bağlı olarak değişebilir. Güvenlik ekipmanı için,
uygulanabildiği bölümlerde EN12953 referans olarak alınmıştır.
No Bileşen No Bileşen
1 Kazan Gövdesi 12 Refleks Camlı Su Seviye Göstergesi
2 Brülör 13 Basınç Prezostatı
3 Buhar Çıkış Vanası 14 Basınç Transmitteri
4 Dip Blöf Boşaltma Vanası 15 Manometre ve Manometre Vanası
5 Dip Blöf Kesme Vanası 16 Kazan Sıcaklık Sensörü
6 Yüzey Blöf Vanası 17 Baca Gazı Sıcaklık Sennsörü
7 Kazan Besleme Suyu Pompa Grubu 18 Vakum Kırıcı ve Kesme Vanası
8 Kazan Su Giriş Vanası 19 Elektirk Panosu
9 Kazan Su Giriş Çek Vanası 20 Su Yumuşatma Sistemi
10 Emniyet Ventili 21 Kondens Tankı
11 Kazan Otomatik Su Seviye Kontol Sistemi 22 Baca
Şekil 3.1 Kazan Aksesuarları Ve Yardımcı Ekipmanları
13
4. SİSTEM ÜNİTELERİ
Şekil 4.1 Sistem Üniteleri
4.1 Kazan Gövdesi Ünitesi
4.1.1 Kazan Gövdesi
Şekil 4.2 Kazan Gövdesi
14
4.1.1.1 Teknik Özellik Tablosu
Tablo 4.1 Kazan Gövdesi Teknik Özellik Tablosu

KAZAN GÖVDESİ GENEL ÖZELLİKLERİ
Marka AKKAYA / KBB1000-8
Ürün Tipi 2 geçişli / Silindirik
Pos. No 1
Çalışma Basıncı 8 bar
Tasarım Basıncı 9,2 bar
Uygulanan Standartlar 2014/68 EU - EN12953 - EN13445-3
P265GH - P295GH - P355GH ( HI - HII)

Metal Yüzey Kalitesi kalitesinde, EN10204 3.1 yada EN10204 3.2
sertifikalı
80 kg/m3 yoğunlukta,100 mm kalınlıkta,

İzolasyon helezonlu, taş yünü örtü ile PVC kaplı, min.
0,7 mm kalınlıkta galvaniz çelik
Uzunluk: 5800 mm
Genişlik: 2300 mm
Yaklaşık Kazan Ölçüleri
Yükseklik: 2400 mm
Ağırlık: 4850 kg
4.1.1.2 İzolasyon
Taş Yünü
Şekil 4.3 Kazan Gövdesinin İzolasyonu
Kazan izolasyonu 80 kg/m3 yoğunlukta, 100 mm kalınlıkta, helezonlu, taş yünü örtü
ile PVC kaplı yapılmakta dır. İzolasyon minimum 0,7 mm kalınlıkta galvaniz çelikle
kaplanmaktadır.
15
4.1.1.3 Çalışma Prensibi
Şekil 4.4 Kazan Çalışma Prensibi
Brülörden çıkan alev öncelikle külhan arkasına çarparak geri döner sıcak
gazlar daha sonra ön duman sandığına ulaşır ve ön duman sandığından duman
boruları sayesinde bacadan atılır.
KBB model kazanlar, alev/duman’ın kazan içerisinde 2 geçiş yapması

prensibine dayalı tasarıma göre imal edilmiştir. Bu model, ‘KARŞI BASINÇLI’’ olarak
da bilinmektedir.
16
4.1.2 Buhar Çıkış Vanası
Şekil 4.5 Buhar Çıkış Vanası
4.1.2.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu
Ana buhar çıkış vanası kazan kapasitesi ve çalışma basıncına uygun olarak seçilir. Ana buhar
çıkış boru hattı çıkış vanası ile aynı çapta olmalıdır.
Tablo 4.2 Buhar Çıkış Vanası Teknik Özellik Tablosu
P&ID No Pos. No Açıklama Marka/Model Özellikler
B10-BCV/VAN-
3 Glob Vana Termo PN16 – DN65
GLB-016-007
4.1.3 Dip Blöf Boşaltma Vanası
Şekil 4.6 Dip Boşaltma Vanası
17
Dip blöf vanaları, boşaltma ve kesme vanası olmak üzere 2 kısımdan oluşmaktadır. Dip blöf
vanası, kazan içerisinde biriken, çamur, tortu ve pisliklerin kazandan uzaklaştırılabilmesi için,
belli aralıklarla dipten boşaltma yapılması için kullanılmaktadır. Bu vana manuel bir DN40
küresel vana olabileceği gibi otomatik bir dip blöf sistemi olarak da seçilebilir. Çoğunlukla
kazanlarda her 8 saatte bir 3 saniyelik blöf yapılması önerilir. Blöf aralığına ve süresine kazan
çalışma şartlarına bağlı olarak karar verilmelidir.
Tablo 4.3 Dip Blöf Boşaltma Vanası Teknik Özellik Tablosu

P&ID No Pos. No Açıklama Marka Özellikler
B10-DBV/VAN-
4 Küresel Vana Termo PN16 DN40
KRS-F16-005
4.1.4 Dip Blöf Kesme Vanası
Şekil 4.7 Dip Blöf Kesme Vanası
Dip Blöf Kesme vanası, dip blöf hattı ile buhar kazanı arasındaki bağlantıyı kapatmak için
kullanılır.
Tablo 4.4 Dip Blöf Kesme Vanası Teknik Özellik Tablosu
B10-DBV/VAN-
5 Glob Vana Termo PN16 DN40
GLB-016-005
18
4.1.5 Yüzey Blöf Vanası
Şekil 4.8 Yüzey Blöf Vanası
Yüzey blöf vanası, kazan suyundaki iletkenlik ve tuz konsantrasyonunun (TDS) kontrolü için
kullanılır. Yüzey blöf ekipmanı manuel bir DN20 / DN25 glob vana olabilir.
Tablo 4.5 Yüzey Blöf Vanası Teknik Özellik Tablosu

B10-YBV/VAN-
GLB-016-002
4.1.6 Kazan Su Giriş Vanası
Şekil 4. 9 Kazan Su Giriş Vanası

Kazana su girişine izin veren vanadır. Vana pozisyonu açık olmalıdır.
19
Tablo 4.6 Kazan Su Giriş Vanası Teknik Özellik Tablosu
B10-SGV/VAN-
GLB-016-003
4.1.7 Kazan Su Giriş Çek Vanası
Şekil 4. 10 Kazan Su Giriş Çek Vanası

Çek valf, tek yönlü bir akışkan akışı sağlayan güvenlik elemanı olarak kullanılır.
Tablo 4.7 Kazan Su Giriş Çek Vanası Teknik Özellik Tablosu

B10-CEK1/VAN-
9 Glob Vana Termo PN16 DN40 / Disc
DCV-040-003
4.1.8 Emniyet Ventilleri
Şekil 4. 11 Emniyet Ventilleri
20
Emniyet ventilleri, tam kalkışlı ve KBB model kazanın çalışma basıncı ve kapasitesine
uygun çapta seçilmelidir. Standartlara göre, 1 adet emniyet ventili yeterli olmasına karşın,
KBB model kazanlarda 2 adet kullanılması tavsiye edilmektedir. Emniyet ventilinin çıkışı,
ventilin çap ölçüsü ile aynı yada daha büyük çapta bir boru ile, kazan dairesi dışında, güvenli
bir yere uzatılmalıdır. Her iki emniyet ventili çıkışının dışarı alınması ayrı boru ile
sağlanmalıdır. Emniyet ventilinin giriş ve çıkışında kesinlikle, vana bulunmamalıdır.
Emniyet ventili, kazanın tam kapasite çalışması sırasında, maksimum çalışma basıncını %6
dan fazla artırmayarak boşaltmayı sağlayacak şekilde şekilde seçilmelidir. Emniyet
ventillerini set değerleri kazan maksimum çalışma basıncının %10 fazlası olarak
ayarlanmalıdır. Eminyet ventillerinin CE belgeli olması zorunludur.
Drenaj hattında donma riski olan durumlarda, bunu önleyici ölçümlerin yapılması
gereklidir.
Tablo 4.8 Emniyet Ventili Teknik Özellik Tablosu

P&ID No Pos. No Açıklama Marka Özellikler Set Değeri
B10-EV1/VAN-
10 Emniyet Ventili Ari or Leser PN16 DN25/40 8,8 bar
EMV-016-002
4.1.9 Su Seviye Kontrol Cihazı
Şekil 4. 12 Su Seviye Kontrol Cihazı
21
Su seviye kontrol cihazı, kazan içerisideki suyun, yüksek, düşük

(pompa açık), normal (pompa kapalı) ve çok düşük seviye
kontrolünü sağlamaktadır. Seviye kontrol cihazları, su
seviyesisin kazan operasyonunda hayati öneme sahip olması ve
kesintisiz bir seviye kontrolünün sağlanabilmesi açısından, bir
tanesi yedek olmak suretiyle, mutlaka 2 adet olmalıdır. Bazı
uygulamalarda seviye kontrol cihazları biri mekanik biri
elektronik tip olmak üzere farklı çalışma prensibinde seçilebilir.
Bu uygulama, arıza nedenine bağlı olarak, iki cihazın da aynı anda devre dışı kalmasını
önlemek amacıyla yapılabilir.
Tablo 4.9 Su Seviye Kontrol Cihazı Teknik Özellik Tablosu

 On/Off su seviye
kontrolü
B10-SKC(1-2) Vira / SK2000  Düşük/Yüksek
Su Seviye
/VAN-KNT- 11 yada Alarm
Kontrolörü Fonksiyonu
SKC-028 Atech / LCS400
 Pompa on/off
fonksiyonu
4.1.10 Refleks Camlı Kazan Su Seviye Göstergesi
Şekil 4. 13 Refleks Camlı Kazan Su Seviye Göstergesi
22
KBB model kazan konfigürasyonunda en az 1 adet su seviye göstergesi

bulunmaktadır. En yaygın olarak kullanılan göstegeler, refleks camlı
göstergeler olup, kazan ölçülerine bağlı olarak 310 ya da 400 mm (bağlantı
flanşları arası uzunluk) seçilebilir.
Tablo 4.10 Refleks Camlı Kazan Su Seviye Göstergesi Teknik Özellik Tablosu
B10-
Su Seviye Bonetti /BR14B IV /
RCG1/VAN- 12 PN40 DN20
Göstergesi 310mm
RCG-016-001
Şekil 4. 14 Su Seviye Sensörleri
Yukarıdaki şekilde gösterildiği gibi;

 Düşük su seviye sensörü, üst duman borusunun 10 cm üstünde bulunur. Su seviyesi
bu sınıra ulaştığında, kazan düşük su seviyesi alarmı verir.
 Yüksek su seviye sensörü, üst duman borusunun 28 cm üzerindedir. Su seviyesi bu
sınıra ulaştığında, kazan yüksek su seviyesi alarmı verir.
 Pompa çalıştırma sensörü, üst duman borusunun 14 cm yukarısında. Su seviyesi bu
sınıra ulaştığında, pompa çalışmaya başlar.
 Pompa durdurma sensörü, üst duman borusunun 18 cm üzerindedir. Su seviyesi bu
sınıra ulaştığında, pompa durur.
23
4.1.11 Basınç Anahtarı
Şekil 4. 15 Basınç Anahtarı
Kazan üzerinde en az 1 adet basınç anahtarı bulunmalıdır. Bununla

birlikte, ilave bir basınç anahtarı da on/off çalışma için kazan üzerinde
bulundurulabilir. Oransal sistemler ve özel brülör kontrolörleri için
basınç tranmitteri de kullanılabilir. İki kademeli brülörler için alarm
anahtarı dışında, iki ilave basınç anahtarı daha bulunmalıdır. Basınç
anahtarının set değeri, kullanılan KBB model kazanın maksimum çalışma basıncına uygun
olarak ayarlanmalıdır.
Basınç anahtarları ve transmitterleri ayrı bir tüp üzerine (omega üzerine) monte edilmelidir.
Bu şekilde yapılan montaj sayesinde, basınç anahtarı yüksek sıcaklıktan ve ani basınca
maruz kalmaktan korunmaktadır.
Tablo 4.11 Basınç Anahtarı Teknik Özellik Tablosu

B10-PC1/VAN- Basınç Anahtarı Danfoss / RT-5 yada Basınç Aralığı:
13
KNT-BSA-003 Trafag P 1-17 bar
24
4.1.12 Basınç Transmittteri
Şekil 4. 16 Basınç Transmitteri
Basınç transmitteri, kazandaki basıncı elektriksel bir değere (4-20 mA)

dönüştürmek için kullanılır.
Basınç transmitteri, brülörün çalışmasını düzenlemek için basınç değeri
bilgisini ana karta gönderir.
Tablo 4.12 Basınç Transmitteri Teknik Özellik Tablosu

Çıkış sinyali:
B10-PT1/VAN-
14 Basınç Transmitteri Trafag 4-20mA
KNT-BTM-002
Gösterge Aralığı: 1-16 bar
4.1.13 Manometre & Manometre Muslukları
Şekil 4. 17 Manometre & Manometre Muslukları
25
Kazan basıncının izlenebilmesi için manometre

kullanılmaktadır. Bir adet manometre standartlara gore yeterli
olmakla birlikte, bir tanesi yedek olmak üzere iki adet
bulunması tavsiye edilmektedir. Manometreler için tavsiye
edilen minimum çap 100 mm dir. Manometre skalası en az
kazanın maksimum çalışma basıncını gösterecek şekilde olmalıdır. Manometrenin altında
boşaltma çıkışlı bir vana mutlaka bulunmalıdır. Manometreler ayrı bir tüp üzerine (omega
üzerine) monte edilmelidir. Kazan maksimum çalışma basıncı manometre üzerinde kırmızı
çizgi ile belirtilmiş olmalıdır.
Tablo 4.13 Manometre Teknik Özellikleri Tablosu

D: 100 mm
B10-MN/VAN-
15 Manometre Pakkens Gösterge Aralığı:
MAN-000-004
0 - 16 bar
B10-MNV1/VAN-
Manometre Vanası Pakkens 1/2“ dişli bağlantı
MAN-VAN-001
4.1.14 Kazan Sıcaklık Kontrol ve Alarm Sistemi (Termokupl)
Şekil 4. 18 Kazan Sıcaklık Sensörü

KBB model kazanların kontrol panelinde, kazan üstüne yerleştirilmiş bir

termokupl yardımı ile ısı değerini alan dijital bir ısı göstergesi ve alarm sistemi
bulunur. Bir güvenlik elemanı olan bu ısı kontrol cihazı, kazanın yüksek ve
düşük ısı nedeniyle zarar görmesini önleme amaçlıdır. Düşük ısıda (5 o
C nin
altında) kazanın içinde ve/veya kontrol ve emniyet ekipmanında donma riski
26
oluşmaktadır. Bu gibi durumlarda control ünitesi brülörü kapatır. Yüksek ısıda ise (en fazla
çalışma basıncındaki doymuş buhar sıcaklığının 10 o C üzerinde), kazan içerisinde düşük su
seviyesi riski oluşmaktadır. Bu gibi durumlarda sistem , brülörü ve pompaları emniyet
amaçlı kapatır.
Tablo 4.14 Kazan Sıcaklık Termokupl’u Teknik Özellik

J tipi
B10-TK1/VAN- 16 Termokupl Elimko Ölçülen Sıcaklık Aralığı
KNT-JTC-012 -200 oC / +800oC
4.1.15 Baca Gazı Sıcaklık Sensörü
Şekil 4. 19 Baca Gazı Sıcaklık Sensörü
Buhar kazanlarının kontrol panelinde, baca ile kazan arasına yerleştirilen bir
termokupl yardımı ile ısı değerini alan dijital bir ısı göstergesi ve alarm sistemi
bulunur. Bu ısı kontrol cihazı bir güvenlik cihazıdır.
Bu sıcaklık bilgisi, kazandaki ısı kaybını anlamak için kullanılır. Kazan içinde
kireç veya cüruf oluşması durumunda baca sıcaklığı artar. Bu durumda duman
borusu temizliği ve su bulunan kısmın temizliği yapılmalıdır. Ayrıca düşük su
bulunması yüksek baca sıcaklığına neden olabilir. Bu sensör ayrıca alarm değerine
ulaşıldığında su pompalarının çalışmasını önler.
Tablo 4.15 Baca Sıcaklık Sensörü Teknik Özellik Tablosu

J tipi
B10-TK1/VAN-
17 Termokupl Elimko Ölçülen Sıcaklık Aralığı
KNT-JTC-003
-200 oC / +800oC
27
4.1.16 Vakum Kırıcı
Şekil 4. 20 Vakum Kırıcı

Kazan içerisindeki oluşan vakumun önlenmesi amacıyla, bir adet vakum kırıcı
kullanılır. Tek yönlü valf gibi çalışır. Kazan kapatılıp buhar içinde soğutulduğunda,
bir miktar vakum oluşmaya başlar. Vakum kırıcı, vakum oluştuğunda kazanın içine
bir miktar hava girmesini sağlar. Kazanda vakum kırıcı yoksa, kazan içindeki
vakum besleme suyu pompalarından su emilmesine neden olur ve yüksek su
seviyesi alarmı verir. Kazan içindeki basınç arttığında, vakumlu kırıcı kapanır.
Tablo 4.16 Vakum Kırıcı Teknik Özellik Tablosu

B10-VK/VAN- Pmax : 16 bar
18 Vakum Kırıcı Termo yada Ayvaz
DGR-VKM-002 Tmax : 260oC
4.1.17 Elektrik Kontrol Panosu
Şekil 4. 21 Elektrik Panosu
28
KBB model kazanların standart konfigürasyonunda

elektromekanik ya da PLC’li bir kontrol panosu
bulunmaktadır. Pano, kazanın çalışma, emniyet ve koruma
sistemini kontrol etmektedir. Acil veya beklenmedik
durumlarda tüm çalışmayı durdurmak için bir acil
durdurma düğmesi (seri bağlantılarla arttırılabilir) vardır.
Panele bağlı olan Hooter, güvenlik arızaları durumunda sesli bir alarm sinyali verir. Ayrıca,
kartın üstündeki flaş ışığı görsel alarm verir.
Akkaya tarafından satın alınan her kazan için ayrı bir elektrik panosu kılavuzu ve bağlantı
şeması verilmektedir.
(Genel kazan kontrol sistemi açıklamaları için bkz.Sf.62…66, Ek5)
Tablo 4.17 Elektrik Kontrol Panosu Teknik Özellik Tablosu

ELEKTRİK KONTROL PANOSU
Pos. No 19
AKKAYA IP66 statik boyalı metal pano
Fatek PLC ve yan modüller
Beijer 7'' LCD renkli grafik, dokunmatik ekran
* İnternet üzerinden uzaktan kumanda
* Kazan suyu seviye kontrolü
* Kazan Basınç kontrolü
Siemens / ABB / Schneider * Kazan Sıcaklığı kontrolü
Eaton / Weidmüller ‘s Functions * Baca Sıcaklık kontrolü
* Kondens Tankı Su Seviyesi Kontrolü
* Kazan Besleme Suyu Pompa Kontrolü
* Yanma Sistemi Kontrolü
4.2 Kazan Yakma Ünitesi
Şekil 4. 22 Kazan Yakma Ünitesi
29
4.2.1 Brülör
Şekil 4. 23 Brülör
KBB model kazanlarda, kullanılan yakıt türüne uygun bir brülör bulunmalıdır. Her bir
model için gerekli minimum brülör kapasitesi, teknik veri tablolarında bulunmaktadır.
Kullanılan yakıtın doğalgaz olması durumunda brülör konfigurasyonu, gaz giriş basıncına
uygun olarak seçilmelidir.
Tablo 4.18 Brülör Teknik Özellik Tablosu
P&ID No Pos. No Açıklama Marka / Model Özellikler
Tipi: Monoblok
Yakıt Tipi: Doğalgaz
B20/BRL-BRL- 2 Brülör Riello / RL 70 TL Kapasite: 192 - 814 Kw
000-020 Gaz Giriş Basıncı: 300 mbar
Kontrol Tipi: İki Kademeli
4.3 Kazan Besi Suyu Depolama Ünitesi
Şekil 4. 24 Kazan Besi Suyu Depolama Ünitesi
30
4.3.1 Kondens Tankı
Şekil 4. 25 Kondens Tankı
KBB model kazanlarla birlikte, kazan dairesinde, minimum teknik data tablolarında
belirtilen kapasitelerde bir besi suyu tankı bulunmalıdır. Besi suyu tankı, kazana taze su
beslemesinin yapılması ve kullanıcı sistem kondens hattından dönen kondensin toplanarak
tekrar kazana beslenebilmesi için gereklidir.
Kazan kapalı devre sistemi, belli miktarda, kireçten arınmış, sıcak, suyun
kazana geri dönebilmesi için, bir besi suyu (kondens) tankı ile
tamamlanmalıdır. Bu sistem kazanın operasyonel ömrünü uzatmakta ve
yakıt tüketim verimliliğini artırmaktadır.
4.3.1.1 Kondens Tankı Gövdesi
Şekil 4. 26 Kondens Tankı Gövdesi

Kondens Tankı’nın gövdesi kazan besi suyu kapasitesine göre belirlenen minimum
teknik ölçülerde olmalıdır.
31
4.3.1.2 İzolasyon
Taş Yünü
Şekil 4. 27 Kondens Tankı İzolasyonu
Kondens Tankı’ nın izolasyonu, 50 mm kalınlık ve 80 kg/m3 youğunlukta cam yünü

ile yapılmalıdır.
Tablo 4.19 Kondens Tankı Teknik Özellik Tablosu
KONDENS TANKI GENEL ÖZELLİKLERİ

Pos. No 21
P&ID No B30/BKZ-EFE1000-8-FD-19-082
Marka AKKAYA / KT 1000
Ürün Tipi Silindirik
İzolasyon 50 mm kalınlığında camyünü
Yaklaşık Kazan Ölçüleri Tank hacmi: 1000 lt
4.3.1.2 Selenoid Vana Grubu
Şekil 4. 28 Selenoid Vana Grubu
32
1 Su Girişi 5 By-Pass Vanası
2 Su Giriş Küresel Vanası 6 Su Çıkış Küresel Vanası
3 Y Tipi Pislik Tutucu 7 Su Çıkışı
4 Su Solenoid Vanası
Şekil 4. 29 Su Giriş Selenoid Vana Grubu
4.3.1.2.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu
Su, otomatik solenoid valf grubu ile kondens tankına beslenir. Selenoid valf, pislik
tutucu, giriş-çıkış ve by-pass valfleri içeren bir grup olarak verilir. Solenoid üzerinde hasar
varsa, giriş ve çıkış vanaları kapatılarak kolayca değiştirilebilir veya tamir edilebilir. Su
beslemesi bakım sırasında by-pass hattı üzerinden sağlanabilir. Valf grubunun görünümü
Şekil 4.29’ da verilmiştir.
Tablo 4.20 Selenoid Grubu Teknik Özellik Tablosu

P&ID No Açıklama Marka Özellikler
B30-SG/VAN-SLN-0SU-001 Su Giriş Selenoid Vanası Ayvaz yada Muadili 1” dişli bağlantı
B30-SGV1/VAN-KSV-DSL-001 Su Giriş Selenoid Küresel Vanası Ayvaz yada Muadili 1” dişli bağlantı
B30-SGV2/VAN-KSV-DSL-001 Su Çıkış Selenoid Küresel Vanası Ayvaz yada Muadili 1” dişli bağlantı
B30-SGV3/VAN-KSV-DSL-001 Su Giriş Selenoid By-pass Vanası Ayvaz yada Muadili 1” dişli bağlantı
B30-FIL/VAN-PST-DSL-001 Su Giriş Selenoid Vanasının Filtresi Ayvaz yada Muadili 1” dişli bağlantı
33
4.3.1.3 Seviye Göstergeleri
4.3.1.3.1 Manyetik Seviye Göstergesi
Şekil 4. 30 Manyetik Seviye Göstergesi
Kondens Tankı üzerinde en az 1 adet su seviye göstergesi bulunmalıdır. Bu seviye

göstergeleri kondens tankı içerisindeki besi suyu seviyesini görmemize yardımcı olur.
4.3.1.3.2 Su Seviye Anahtarları
Şekil 4. 31 Su Seviye Anahtarları
4.3.1.3.3 Seviye Göstergeleri Teknik Özellik Tablosu
Tablo 4. 21 Seviye Göstergeleri Teknik Özellik Tablosu

B30-MSG/VAN-
Manyetik Seviye Göstergesi Ayvaz yada Muadili -
MSG-000-001
B30-LS2/VAN-
Düşük Seviye Kontrol Anahtarı Ayvaz yada Muadili -
KNT-000-004
B30-LS1/VAN-KNT-
Yüksek Seviye Kontrol Anahtarı Ayvaz yada Muadili -
000-004
34
4.4 Kazan Besi Suyu Pompa Ünitesi
Şekil 4. 32 Kazan Besi Suyu Pompa Ünitesi
4.4.1 Pompa Grubu
1 Bağlantı Flanşı 4 Giriş Filtresi (Pislik Tutucu)
2 Giriş – Çıkış Vanaları 5 Çek Vana
3 Besi Suyu Pompası
Şekil 4. 33 Pompa Grubu
35
4.4.1.1 Genel Özellikleri ve Çalışma Prensibi
Besleme suyu pompasının seçiminde Kazanın izin verilen maksimum çalışma

basıncından yaklaşık% 10 daha yüksek basınç kriterleri göz önüne alınmalıdır. Besi suyu
pompa gurubu, bir seti, arıza durumlarında devreye girecek ve kazan suyunun kesintisiz
beslenebilmesini temin edecek yedek grup olmak suretiyle, 2 set olabilir. Pompa grubunu
oluşturan ekipmanlar giriş/çıkış vanaları, filtre ve çek valftir. KBB model kazanlar için,
paslanmaz çelik, dikey tip, santrifüj pompalar kullanılmalıdır. Kazanın su beslemesinin
düzenli olarak yapılabilmesi için pompa emişinde her zaman yeterli su girişi temin
edilmelidir.
4.4.1.2 Pompa Giriş-Çıkış Vanaları
Şekil 4. 34 Pompa Giriş-Çıkış Vanaları
4.4.1.3 Pompa Çıkış Çek Vanası
Şekil 4. 35 Pompa Çıkış Çek Vanası
36
4.4.1.4 Pompa Giriş Filtresi (Pislik Tutucu)
Şekil 4. 36 Pompa Giriş Filtresi
Tablo 4.22 Pompa Grubu Teknik Özellik Tablosu

Parça Marka /
P&ID No Açıklama Özellikler
Numarası Model
PN16 DN25 / Kaynak
- 1 Bağlantı Flanşı -
Boyunlu Flanş
B40-GV1/
2 Giriş Vanası Termo PN16 DN25
VAN-GLB-016-003
B40-CV1/VAN-GLB-016-003
2 Çıkış Vanası Termo PN16 DN25
Besleme Suyu Grundfos Pos No: 7

B40/PMP-PMP-000-044 3
Pompası CR1-19 1,2 m3/h – 100 mSS
B40-FIL1/ VAN-YPT-016-003 4 Giriş Filtresi Termo PN16 DN25
B40-CEK1/
5 Çek Vana Ayvaz PN40 DN25 / Disc Tip
VAN-DCV-040-003
4.5 Baca Gazı Arıtma ve Boşaltma Ünitesi
Şekil 4. 37 Baca Gazı Arıtma ve Boşaltma Ünitesi
37
4.5.1 Baca
Tavsiye edilen baca boyutu her KBB modelinin teknik özellikler tablosunda
belirtilmiştir. Montaj yerindeki boyutlar rüzgar ve hava koşullarına göre değişebilir. Ayrıca,
baca yüksekliği kurulum alanı etrafındaki en yüksek konstrüksiyondan daha fazla olmalıdır.
Tablo 4.23 Baca Teknik Özellik Tablosu

- 22 Baca Akkaya St.37 Karbon Çelik
4.6 Su Arıtma Ünitesi
Şekil 4. 38 Su Arıtma Ünitesi
4.6.1 Su Yumuşatma Sistemi
4.6.1.1 Genel Özellikleri ve Çalışma Prensibi
Kazan dairesinde, kondens tankı kapasitesine uygun debide ve analizi yapılmış olan
ham suyun sertlik derecesine uygun olarak seçilmiş bir su yumuşatma cihazı mutlak surette
bulundurulmalıdır. Su yumuşatma cihazı kazan içerisinde kireçlenmeyi önlemek ve için,
ham su girişine kurulmalıdır. Su yumuşatma sistemini, su yumuşatma cihazı, solenoid
grubu ve tuz tankı oluşturur.
Su yumuşatma sistemi, kazanın ekonomik ömründen önce kullanım dışı
kalmasını önlemek için hayati önem taşımaktadır.
(Kazan suyu özellikleri ile ilgili gerekli bilgiler için bkz. Sf. 58-59)
38
4.6.1.2 Su Yumuşatma Sistemi Selenoid Grubu
Şekil 4. 39 Su Yumuşatma Sistemi Selenoid Grubu
1 Su Çıkışı 4 Su Giriş Küresel Vanası
2 Su Çıkış Küresel Vanası 5 By-pass Vanası
3 Y tipi Pislik Tutucu 6 Su Girişi
Şekil 4. 40 Selenoid Grubu ve Ekipmanları
39
Kondens tankından gelen su, solenoid grubu ile su yumuşatma tankına beslenir. Su
daha sonra yumuşatma tankında istenilen kimyasal değerlere getirilerek kazana beslenir.
Solenoid grubunu, pislik tutucu, giriş-çıkış ve by-pass küresel vanaları oluşturur. Selenoid
grup üzerinde hasar varsa, giriş ve çıkış vanaları kapatılarak kolayca değiştirilebilir veya
tamir edilebilir. Su beslemesi bakım sırasında by-pass hattı üzerinden sağlanabilir. Selenoid
grubu ve Ekipmanları’nın görünümü Şekil 4.40’ da verilmiştir.
Tablo 4.24 Su Yumuşatma Sistemi Teknik Özellik Tablosu

- Su Yumuşatma Vanası Fleck yada Clack Vana Kapasitesi: 1m3/h
- Su Giriş Selenoid Kapama Ayvaz yada Muadili 1” dişli bağlantı

Vanası
- Ayvaz yada Muadili 1” dişli bağlantı
Selenoid By-pass Vanası
- Termo yada Muadili 1” dişli bağlantı

Y Tipi Pislik Tutucu
40
NAKLİYE TALİMATLARI
41
5. NAKLİYE TALİMATLARI
5.1 Kazanın Sevkiyat Aracına Yüklenmesi
Şekil 5. 1 Kazanın Sevkiyat Aracına Yüklenmesi
1- Kazanın sevkiyatı için kazan ölçülerine gore üstü açık (open top) ya da tamamen
açık kasa (Flat Rack) bir ekipman gereklidir. (Tır ya da konteyner)
2- Kazanın, ekipmanın üzerine yüklenmesi için uygun yük kapasitesinde vinç
kullanılmalıdır. Ekipmanın tüm kaplama ve kapıları, kazan yükleme için
kaldırılmadan önce açılmalıdır.
3- Kazan, ekipmana yerleştirilmek üzere kaldırılırken, mutlaka üzerindeki yükleme
halkaları kullanılmalıdır.
4- Kazan ekipman üzerindeki uygun bölüme yerleştirilirken, öncelikle mutlaka,
ekipman üst bölümünün en az 30 cm yukarısına kadar yükseltilmelidir. Daha sonra
indirme işlemi, ekipmanın üst tarafından, yavaş ve dikkatli yapılmalıdır.
5- Vinç taşıma kancası, kazanın taşıma halkalarından, kazan ekipmana en uygun
biçimde, kesin olarak yerleştirildikten sonra çıkartılmalıdır.
6- Ekipmana yerleştirmeyi takiben, ekipman uygun brandayla kapatılmalıdır.
Kazan taşıma halkalarından ve yatay pozisyonda taşınmalıdır. Kazan

yerden yükseldikten sonra, altında canlı / cansız herhangi birşey
bulunmamalıdır.
42
5.2 Kazanın Taşınması
1- Kazan taşınmadan önce, kaymaları önlemek için, taşıyacak ekipmana uygun

biçimde sabitlenmelidir.
2- Kazan canlılarla ve/veya kırılabilir eşya ile birlikte taşınmamalıdır.
3- Ekipmanın sürücüsü ani manevralardan kaçınmalı ve güzergah yollarının hız
limitlerine uymalıdır.
5.3 Kazanın Kazan Dairesine Yerleştirilmesi
1- Kazan, kazan ve yardımcı ekipmaları için özel olarak yapılmış bir kazan dairesine
yerleştirilmelidir. (Kazan dairesi yeri ve inşaatı konusunda, yerel yasal düzenlemeler
dikkate alınmalıdır.)
2- Kazan, ekipmandan, uygun yük kapasitesinde bir vinç yardımıyla çıkarılmalıdır. Bu
işlem için kazan taşıma halkaları kullanılmalıdır.
3- Eğer kazanın, vinç üzerinde, çatı ya da kapılardan, kazan dairesi içerisine alınması
mümkün değilse, sağlam silindirler, v.s. gibi yardımcı bir ekipman üzerinden
kaydırılarak kapıdan içeriye alınması mümkündür.
4- Kazanın ekipmandan alınması ve kazan dairesine yerleştirilmesi işlemi için
deneyimli bir ekip çalışmalıdır. Ekip için baret, eldiven, gözlük… v.s. gibi güvenlik
donanımı temin edilmelidir.
43
KAZAN VE YARDIMCI
EKİPMAN MONTAJ & KURULUMU
44
6. KAZAN VE YARDIMCI EKİPMAN MONTAJ & KURULUMU
1 Kazan Gövdesi 12 Refleks Camlı Su Seviye Göstergesi
2 Brülör 13 Basınç Prezostatı
3 Buhar Çıkış Vanası 14 Basınç Transmitteri
4 Dip Blöf Boşaltma Vanası 15 Manometre ve Manometre Vanası
5 Dip Blöf Kesme Vanası 16 Kazan Sıcaklık Sensörü
6 Yüzey Blöf Vanası 17 Baca Gazı Sıcaklık Sennsörü
7 Kazan Besleme Suyu Pompa Grubu 18 Vakum Kırıcı ve Kesme Vanası
8 Kazan Su Giriş Vanası 19 Elektirk Panosu
9 Kazan Su Giriş Çek Vanası 20 Su Yumuşatma Sistemi
10 Emniyet Ventili 21 Kondens Tankı
11 Kazan Otomatik Su Seviye Kontol Sistemi 22 Baca
Şekil 6.1 Kazan ve Yardımcı Ekipman Montaj ve Kurulum Çizimi
1- Kazan yakıt sistemi, elektrik besleme hattı ve borulama tesisat yasal izinleri
tamamlanmalıdır.
2- Kazan dairesi yüksekliği kazanın yüksekliğinden en az 2 m fazla olmalıdır.
3- Kazan dairesinde hava sirkülasyonunu sağlamak için, havalandırma açıklıkları olan,
karşılıklı en az iki kapısı olmalıdır.
4- Kapılar en az 2 m yükseklik ve 0.9 m genişlikte olmalıdır.
45
5- Kazan dairesi zemini düz olmalı ve yanmaz bir tabana sahip olmalıdır.
6- Kazan dairesi iyi bir havalandırmaya sahip olmalı ancak dış ortam şartları ve rüzgara
karşı korunmalı olmalıdır.
7- Kazan dairesi içerisinde yanıcı herhangi bir madde bulunmamalıdır.
8- Kazan ve yardımcı ekipmanın kurulumu, deneyimli ve ehliyetli bir ekip tarafından
gerçekleştirilmelidir.
9- Kazan dairesine 1 den fazla kazan kurulumu yapılacaksa, kazanlar arasındaki mesafe
en az 1 m olmalıdır.
10- Kazanın bakım işlemleri için yeterli servis alanı bırakılacak şekilde bir yerleşim
yapılmalıdır.
11- Kazan kontrol panosuna kolay erişimi sağlayacak yeterli açıklık bırakılmalıdır.
12- Kazan dairesi içinde izin verilen basınç kaybı maksimum 0,5 mbar’dır. Kazan
dairesinde negatif basınç olmadığından emin olunmalıdır.
13- Kazan dairesinde herhangi bir fan bulunduğu takdirde, kazan alevinin bu fandan
etkilenmemesine dikkat edilmelidir. Gerekli durumlarda yeterliemiş için gerekli
baca fan sistemi tedarik edilmelidir
14- Sistem devreye alınmadan önce, uygun buhar, kondens ve yakıt hatlarının yapımı
tamamlanmış olmalıdır.
(Akkaya A.Ş. talep edildiği takdirde hatlar için proje çalışması gerçekleştirmektedir.)
Kondens hatlarında optimum kazan operasyon verimlilğinin
sağlanabilmesi için, uygun ölçü ve adette ve doğru yerlere monte edilmiş
kondenstop grupları mutlaka bulunmalıdır.
15- Uygun su besleme hattı ve drenaj hattı yapılmış olmalıdır.

16- Su yumuşatma sisteminin ham su çıkışına ve kondens tankı girişine montajı
yapılmalıdır.
17- Degazör sistemi – Kondens Tankı – Besi Suyu Pompaları arası borulama yapılmalıdır.
18- Uygun elektrik besleme hattı kablolaması gerçekleştirilmeli ve topraklaması
yapılmalıdır.
19- Kazan ekipmanı paket hale getirilmiş biçimde sevkiyat yapılmadığı durumlarda,
ekipmanların kazan üzerine montajı için Akkaya A.Ş. yetkili servis ekibi
beklenmelidir. Ayrıca kazan aksesuarlarının, elektrik panosu bağlantıları da Akkaya
A.Ş. yetkili servis ekibi tarafından yapılmalıdır.
20- Kazan emniyet ventillerinin herbirinin çıkışı ayrı bir boru hattı ile kazan dairesi dışına
alınmalıdır.
21- Kazan, duman kanalları vasıtasıyla, kazan çıkışı ile aynı çapta bir bacaya
bağlanmalıdır.
22- Kazan ve baca arasındaki mesafe 3 m den az olmalıdır.
23- Baca bağlantısı için 2 adetten fazla dirsek kullanılmamalıdır.
24- Baca yatay bölümü 1,5 m den daha uzun olmamalıdır.
Çok uzun yatay baca bölümü, hızlı soğuma nedeniyle, yetersiz çekişe
neden olabilir. Yanma kalitesi açısından baca çekişi son derece
önemlidir.Ayrıca baca çapı da çekiş için önemli bir parameter olup,
Akkaya A.Ş. tarafından tavsiye edilen çaptan daha küçük bir baca çapı seçilmemelidir.
46
DEVREYE ALMA, ÇALIŞTIRMA VE
BAKIM & ONARIM TALİMATLARI
47
7.DEVREYE ALMA, ÇALIŞTIRMA VE BAKIM&ONARIM TALİMATLARI
7.1 Kazanı Devreye Alma Ve Çalıştırma
Kazan operatörleri geçerli bir sertifika ya da ehliyete sahip olmalıdır.

Operatörler, gerekli durumlarda acil müdahaleyi gerçekleştirmekle
yükümlüdür. Bu nedenle kazan ekipmanının operasyon prensiplerine ve
fonksiyonlarınahakim olmaları son derece önemlidir.
Kazan operatörleri günlük olarak kayıt yaptıkları bir kontrol formu tutmak zorundadır.
(Örnek günlük kontrol çizelgesi için bkz.Sf.56, Ek 1)
1- Tüm yakma sistemi ekipmanı ve baca sisteminin doğru operasyona uygunluğu
kontrol edilmelidir.
2- Eğer sistemde otomatik yakma ve kontrol ekipmanı mevcutsa; kalibrasyonları,
elektriksel koruması, fonksiyonel kontrolleri ve kilitleme sistemi kontrolleri
yapılmalıdır. Tüm ekipmanın devrede olduğundan emin olunmalıdır.
3- Tüm blöf sistemleri, boşaltma vanaları ve besi suyu manuel vanalarında sızıntı olup
olmadığı kontrol edilmelidir.
4- Kazan otomatik seviye kontrol sistemlerinin, doğru operasyona hazır olduğu, uygun
kalibrasyon, test ve gözlemlerinin yapılmış olduğu mutlaka kontrol edilmelidir.
Kazan devreye alınmadan once seviye kontrol sisteminin doğru biçimde çalışır
olduğundan emin olunmalıdır.
5- Su seviye göstergelerinin doğru biçimde çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir.
6- Kazan 2 haftadan uzun bir süredir çalıştrılmamış ise, tekrar devreye alınmadan önce,
tüm vanalar, bağlantılar ve kontrol ekipmanında, herhangi bir arıza olup olmadığı
kontrol edilmelidir.
7- Kazan besi suyu tankından, EN12953-10normlarına göre uygun kimyasal yapıda, besi
suyu ile doldurulmalıdır.
(Kazan besi suyu için gerekli kimyasal özellikler için bkz sf57…59, Ek2)
Uygun kimyasal yapıda besi suyunun temin edilmediği durumlarda
Akkaya A.Ş. garantisi geçerli değildir.
8- Kazan yeteri kadar su ile beslendikten sonra, kazan suyunun yeterli olduğundan
emin olmak için, seviye göstergelerindeki ‘’normal seviye’’ izlenmelidir.
9- Boru hatları ya da vanalarda bir tıkanma tespit edildiği takdirde, sözkonusu hat ya
da vanalar boşaltma vanaları aracılığıyla temizlenmelidir.
Brülör ateşlenmeden önce, kazan kapakları önünde hiç kimsenin

bulunmadığından emin olunmalıdır. Bu aşamada kazan operatörü
kazanın yanında beklemelidir. Bir gaz patlaması olması ve kazan
kapaklarının bu patlamanın etkisiyle savrulması söz konusu olabilir. Bu durum
ölümcül yaralanmalara neden olabilmektedir.
48
10- Kazan yakma sistemi ateşlenmelidir.
11- Buhar çıkış vanası açma/kapama yoluyla kontrol edilmelidir. Bu vana, buhar çekişi
esnasında genleşme ve sıkışmaları önlemek amacıyla hiçbir zaman çok
sıkılmamalıdır.
12- Ana buhar basınç göstergesi (manometre) kontrol edilmelidir.
13- Yakma havası / yakıt oranı ayarı, uzman bir baca gazı analisti tarafından yapılmalıdır.
Pratikte bu ayarın yapılması için alev ve baca gazı rengi gözlenmelidir.
(Eğer alev rengi açık sarı renkte ve baca gazı renksizse, bu durum yakma
havası miktarının fazla olduğunu gösterir. Eğer yanma olmuyorsa, alev
boyu yetersizse ya da baca gazı rengi koyu ise bu durum yakma havası
miktarının yetersiz olduğunu işaret etmektedir. İdeal hava/yakıt oranında; alev
rengi turuncu olacaktır. Bu gözlem sık sık yapılmalıdır.)
14- İlk yakma esnasında, brülör tam kapasitesinin altında çalıştırılmalıdır. Alev boyu en
az 1 saat boyunca artırmadan, izlenmelidir.
15- Kazan ısındıkça, su seviyesi yükseleceği için, belli aralıklarla, blöf yapılmak suretiyle,
seviyenin stabil kalması sağlanmalıdır.
16- Kazan içerisinde homojen ısı dağılımı sağlandıktan sonra, brülör alevi ve kazan
basıncı kademeli olarak artırılabilir. Kazan basıncının istenen seviyeye yükseltilmesi
için gereken zaman, kazan kapasitesine göre belirlenmelidir.
17- Emniyet ventillerinin çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir.
18- Kazan su seviye göstergeleri, adam delikleri ve gözetleme camları kontrol
edilmelidir. Herhangi bir sızıntı tespit edildiği takdirde derhal önlem alınmalıdır.
Yüksek basınç ve sıcaklıkta herhangi bir sızıntı tespit edildiği takdirde,

sızıntının önlenmesi için kesinlikle müdahale etmeyiniz. Kazanı
durdurduktan sonra soğumasını bekleyip daha sonra üzerinde çalışınız.
19- Kazan buhar üretmeye başladıktan sonra, kazanın arka bölümünde bulunan blöf
vanası açılarak blöf yapılmalıdır.
20- Yüzey blöf vanasından, yüzey blöfü yapılmalıdır.
21- Emniyet ventillerinin kolu hafifçe kaldırılarak, buhar boşaltılmalıdır.
22- Kazan çalışır durumda bulunduğu sürece, yakıt türüne bağlı olmaksızın, alev stabil
olmalıdır. Kazan operatörü, yakıt tüketimini kontrol etmelidir.
23- Kazan çalışır durumda olduğu sürece su seviyesi ‘’normal seviye’’ de bulunmalıdır.
Kazan seviye kontrolü otomatik olarak gerçekleştiriliyor olsa bile, kazan operatörü,
herhangi bir mekanik ya da elektronik arıza olasılığına karşı, düzenli olarak seviyeyi
izlemelidir.
24- Kazan seviye kontrolörleri ve göstergeleri, güvenli ve verimli bir operasyon için, her
ay temizlenmelidir.
25- Kazan su seviyesinde yükselme olması durumunda, buhar boşaltılmak suretiyle,
normal seviyeye düşürülmelidir.
26- Aynı buhar boru hattını besleyen birden fazla kazan olması durumunda, tüm
kazanlar aynı basınca gelinceye kadar, buhar çıkış vanası açık tutulmalıdır.
27- Eğer buhar hattını besleyen tek bir buhar kazanı mevcutsa, sistem, buhar çıkış
vanası, az miktarda açılarak bir müddet ısıtılmalıdır. Daha sonra sistem basıncı kazan
basıncına paralel olarak artırılmalıdır.
28- Buhar çıkış vanası açılmadan önce, hatta bulunan tüm kondensin boşaltıldığından
emin olunmalıdır.
49
29- Kazan çıkış vanası, son derece dikkatli bir şekilde ve yavaş yavaş açılmalıdır.
29- Eğer köpük oluşumu gözlenirse, köpüklenme giderilene kadar, kazana su beslemesi
ve blöf yapılmalıdır.
Köpüklenme önlenemiyorsa, kazan durdurulmalı ve olası sebepler

araştırılmalıdır. Lütfen yardım için Yetkli Teknik Servisi arayınız.
30- Kazan besi suyunun, düzenli olarak, kimyasal analizi yapılmalıdır. Belli aralıklarla
kazan besi suyu numunesi alınmalı ve analiz edilmelidir.
31- Besi suyu sıcaklığı ve pompa basma tarafı basıncı, gereken normal seviyede, sabit
tutulmaldır.
32- Besi suyu boru hattı ve pompaları sık sık kontrol edilmelidir (ortalama her ay).
33- Dip blöfü, en az her 8 saatte, bir dip blöf vanası yaklaşık 3 saniye açık tutularak
yapılmalıdır. Dip blöf sıklığı ve süresi çalışma şartlarına bağlı olarak değişebilir. (Dip
blöfü, kazan sistemine otomatik dip blöf vanası, dahil edilerek, otomatik olarak da
gerçekleştirilebilir.)
34- Yüzey blöfü (TDS kontrolü) yüzey blöf vanası sürekli açık tutularak ya da yapılacak
hesaplamalara bağlı olarak periyodik gerçekleştirilebilir. Kazan sistemine, yüzey
blöfünü otomatik olarak gerşekleştirebilecek bir sistem dahil edilebilir.
35- Blöf işlemi, buhar tüketiminin az olduğu zamanlarda yapılmalı ve manuel ya da
otomatik blöf sistemleri, sızıntılara karşı, düzenli olarak kontrol edilmelidir.
36- Seviye göstergelerinin ve seviye kontrolörlerinin, blöfü, en geç, günlük olarak
yapılmalıdır.
37- Kazan operatörü, yapılan blöfleri, düzenli olarak kaydetmelidir.
UYARILAR;
EĞER SU SEVİYESİ NORMAL SEVİYENİN ALTINDAYSA KAZANI KESİNLİKLE
ÇALIŞTIRMAYINIZ VE DERHAL KAPATINIZ. BUHAR ÇIKIŞ VANASI VE
BRÜLÖR VANALARINI DA DERHAL KAPATINIZ. DÜŞÜK SEVİYE SEBEBİ
ARAŞTIRLDIKTAN VE GİDERİLDİKTEN SONRA BESİ SUYU, KAZAN SOĞUDUKTAN SONRA
VE KADEMELİ OLARAK DOLDURULMALIDIR. KAZAN SICAKKEN SU BESLEMESİ
YAPILMASI SON DERECE TEHLİKELİDİR.
KAZAN ÇALIŞIR DURUMDAYKEN ALEV DÜZENLİ OLARAK
GÖZLENMELİDİR. EĞER ALEV DURMUYORSA, YAKIT VANASI DERHAL
KAPATILMALIDIR.
EĞER İLK ATEŞLEME SIRASINDA, KISA SÜREDE ALEV OLUŞUMU
GÖZLENEMEMİŞSE, YAKIT VANASINI KAPATINIZ. BRÜLÖR
HAVALANDIRILDIKTAN SONRA ATEŞLEMEYİ TEKRAR DENEYİNİZ.
KAZAN YA DA YA YARDIMCI EKİPMANIN HERHANGİ BİRİNDE DONMA
SÖZKONUSUYSA, YETKİLİ BİR KURUM TARAFINDAN GEREKLİ
KONTROLLER YAPILMADAN KAZANI ÇALIŞTIRMAYINIZ. DONMA OLAN
KAZANI ASLA ATEŞLEYEREK ISITMAYINIZ. KAZAN PATLAYABİLİR!!!
50
ÇALIŞTIRILMIŞ, SICAK BİR KAZANDA YETERLİ SU SEVİYESİ OLMAMASI
DURUMUNDA ASLA KAZANA SU BESLEMESİ YAPMAYINIZ. KAZAN
PATLAYABİLİR!!!
7.2 Kazanı Kapatma Ve Boşaltma
1- Boşaltma öncesinde, buhar ve alev azaltılmalıdır.

2- Alev tamamen söndükten sonra, kapatma vanası sıkıca kapatılmalıdır.
3- Eğer su seviyesi ‘’ normal’’ ise, besi suyu pompası durdurulmalı ve kazan su giriş
vanası kapatılmalıdır.
4- Eğer su seviyesi normalin üstündeyse, blöf yapmak suretiyle, su boşaltılmalıdır.
5- Kazan soğuyuncaya kadar beklenmelidir.
6- Kazan içerisinde ani sıcaklık değişimlerinden kaçınmak için, hızlı soğutma
yapılmamalıdır.
7- Kazan soğumakta iken, basınç düşümü izlenmelidir.
8- Su sıcaklığı 90o C nin altında ölçüldüğü ve basınç gözlenmediği zaman kazan
boşaltılabilir.
Kazanı henüz sıcakken boşaltmak son derece tehlikelidir.
9- Kazan tamamen boşaltıldıktan sonra blöf vanaları sıkıca kapatılmalı ve üzerlerinde

‘’açmayınız’’ uyarı etiketleri bulundurulmalıdır.
7.3 Acil Durumda Kapatma İşlemleri
1- Düşük su seviyesi, yüksek sıcaklıki yüksek basınç ya da düşük sıcaklık gibi acil
durumlarda ‘’acil kapatma ‘’ butonuna basınız.
2- Brülör ve pompaların çalışmıyor olduğundan emin olunuz. Yakıt giriş vanasını ve su
giriş vanasınıkapatınız.
3- Eğer katı yakıtlı bir sistem kullanıyorsanız, alevi tamamen söndürüp, yanmamış
yakıtı cehennemlik dışına alınız.
4- Susuz kalmış ve suzuz olarak ısınmış kazanlarda, boru temizleme kapaklarını açarak,
kazanın soğumasını hızlandırınız.
5- Acil durdurma sonrasında, yetkili kişi ya da kurum gözetimi olmadan, kazanı tekrar
çalıştırmayınız.
7.4 Önlemler
1- Kazanı yeterli su seviyesi olmadan çalıştırmayınız.

2- Kazanın çalıştığı sırada, ellerinizi, başınızı ya da vücudunuzun herhangi bir
bölümünü kazanın içerisine sokmayınız.
3- Baca damperini tam olarak kapatmayınız.
4- Yetersiz baca çekişi insan sağlınına zararlıdır ve kazan çalışma verimini düşürür. Bu
nedenle baca çekişi gerekli temizlik ve emiş fanı takılması suretiyle, yeterli hale
getirilmelidir.
5- Yeterli yanmanın sağlanabilmesi için baca temiz ve iyi durumda bulundurulmalıdır.
Kazan çalıştırılmadan önce baca çekişi kontrol edilmelidir.
6- Baca ve baca bağlantılarında oluşabilecek sızıntılara karşı dikkatli olunmalıdır.
51
7- Baca bağlantısında bulunan temizleme kapağı, çalışma esnasında kapalı
bulundurulmalıdır.
8- Çalışma esnasında duman sandığı kapakları ve baca temizleme kapağı
açılmamalıdır.
9- Çalışma esnasında, kazan kapakları açılmamalıdır.
10- Çalıştırmadan önce, kazan içerisinde herhangi bir yanıcı obje bulunmadığından ve
külhanın temiz olduğundan emin olunmalıdır.
11- Çalışma sırasında kazan sıklıkla gözetlenmelidir.
12- Kazanda herhangi bir yiyecek pişirilmemelidir.
13- Kazan arkasında bulunan patlama kapağı önü, kolayca açılabilmesi için, boş
bulundurulmalıdır. Kapağın önünde herhangi birşey olmamalıdır.
14- Kazanda yüksek sülfür içerikli ya da insan sağlığına zaralı maddeler yakıt olarak
kullanılmamalıdır. Kazan içerisine patlayıcı maddeler koyulmamalıdır.
7.5 Temizlik Ve Bakım
Bir kazan operatörü için en iyi referans temiz ve bakımlı bir kazan dairesidir. Kazandan
yüksek verim alınabilmesi ve sürekli operasyonun sağlanabilmesi, kazan ve kazan dairesinin
durumuna bağlıdır.
Doğru şekilde ve sıklıkta yapıldığında temizlik ve bakım maliyetleri oldukça düşük
seviyelerde gerçekleşmektedir. Uygun şekilde gerçekleştirilen temizlik ve bakım sayesinde,
kazanınız çok uzun bir kullanım ömrüne sahip olacak ve yatırımınız çok kısa bir sure
içerisinde geri dönebilecektir.
 Genel Temizlik Talimatları;
1- Kazan dairesine ait olmayan tüm ekipman ve malzemeler dışarı alınmalıdır.

2- Kazan dairesinde temiz su besleme ve drenaj hattı bağlantıları bulunmalıdır. Kazan
dairesi su ile kolayca temizlenebilmelidir.
3- Kazanın dış bölümü, yeni ve iyi görünümünün korunabilmesi için, sık sık
temizlenmelidir.
4- Kontrol elemanları, bağlantılar ve flanşlarda sızıntı kontrolü yapılmalıdır. Kazan
sisteminin herhangi bir noktasında su ya da buhar sızıntısı yoksa, tuz, pislik birikimi
ya da kireçlenme olmayacağı için kazan her zaman temiz kalacaktır.
5- Adam delikleri ve flanşlar, sızıntıları önlemek amacıyla, her iki ayda bir sıkıştırılmalıdır.
6- Ön kapak, brülör bağlantı flanşları ve arka patlama kapağı, kazanın alev-duman
tarafının temizliği için kullanılabilir.
7- Eğer kurum tabakası kalınlığı 0.5 mm den az ise, bırakılabilir. Daha kalın kurum/kir
tabakaları, kazan verimini düşüreceği için özel kazan boru fırçası ile temizlenmelidir.
8- Eğer kazan sürekli olarak soğuk ortam şartlarında çalıştırılıyor ise, sert kurum ve
sulfur tabakaları oluşabilir. Bu tür tabakalar, kazan malzemelerine zarar verdiği için,
derhal temizlenmelidir. Set tabakaları temizlemek için kazan boru fırçaları yeterli
olamayabileceğiiçin, özel elektrikli temizlik ekipmanı ya da oynar başlıklı temizlik
cihazları kullanılabilir.
9- Temizlik sonrasında ön kapak kapatılmadan önce civata ve somunlara MOLYKOTE
uygulanmalıdır.
10- Kazan su tarafındaki kalıntıları gözlemlemek için adam delikleri kullanılmalıdır.
11- Kazan su kısmındaki yalnızca 1 mm lik bir kireç tabakası bile, sadece kazan verimini
düşürmekle kalmayıp, malzemelerin aşırı ısınmasına da neden olacaktır. Kireç
52
tabakası basınçlı su ile temizlenmelidir. Tamamen giderilemediği durumlarda,
kimyasallar kullanılarak temizlik yapılmalıdır.
12- Kazan doğru kompozisyonda bir su beslendiği takdirde, ısıtma yüzeylerinde
kireçlenme oluşmayacaktır.
13- Kazan besi suyunda yağ bulunmamasına çok dikkat edilmelidir.
7.6 Çalışmayan Kazanın Korunması
Eğer kazan 1 haftadan uzun bir sure çalıştırılmayacaksa, paslanma ve

korozyonun önlenmesi için aşağıdaki prosedür uygulanmalıdır.
1- Alev-duman boruları ve alev-duman tarafı aynaları, kazan sıcaklığı yaklaşık 40 o C

iken temizlenmelidir.
2- Doğrudan hava temasını önlemek için kazanın tüm duman yüzeyleri yağ ile
temizlenmelidir.
3- Kazana hava kurutucu kimyasallar eklenmek suretiyle, hava kurutulmalıdır.
Kazan devrede olmadığı süre içerisinde, devrede olduğu süreden daha

fazla paslanma ve korozyon riskine maruz kalır. Kazan içerisinde az bir
miktar alkali içeren su kalması bile, hızlı bir paslanma ve korozyona neden
olacaktır. Önlem alınmadığı takdirde, su tamamen boşaltılsa bile korozyon devam
edecektir. Çalışmayan bir kazanda korozyon yalnızca, içerisinde hiç su bırakmayarak
önlenebilir.
4- Kazan durdurulmadan önce, tüm buhar ve su vanaları kapatılmış olmalıdır.

5- Oksijen bileşimi için, kazan suyuna, bol miktarda sodyum karbonat ve sodyum sülfat
karıştırılmalıdır.
6- Kazan suyu fosfat oranı, her m3 için 600 gr sodyumtrifostat eklenerek artırılmalıdır.
7- Paslanma ve korozyonu önlemek için, her m3kazan suyuna 700 g. hidrazine ve 100-
250 g. sodyumsülfat eklenebilir.
8- Kalan oksijenin boşaltılabilmesi için, emniyet ventilleri 0,2 kg/cm2 ye ayarlanmalıdır.
9- Kazan, emniyet ventillerinden su gelinceye kadar, su ile doldurulmalıdır.
10- Kazan soğuduktan sonra su doldurulmalı, kimyasallar eklenmeli ve, tüm vanalar
sıkıca kapatılmalıdır.
11- Donmayı önlemek için, kazan dairesi sıcaklığı +4 o C nin üzerinde tutulmalıdır.
12- Kazan tekrar çalıştırılmadan önce, kimyasal karıştırılmış su, kazandan, kademeli
olarak blöf yapmak suretiyle boşaltılmalıdır.
13- Kimyasal eklenmiş su kazandan tamamen boşaltıldıktan sonra, kazan ‘’normal
seviye’’ ye ulaşıncaya kadar, normal besi suyu ile doldurulmalıdır.
Eğer kazan çok uzun bir süre çalıştırılmayacaksa, içerisinde su

bulunmadan muhafaza edilmeldir.
14- Kazan henüz sıcak ve düşük basınçtayken, kazan suyu blöf vasıtasıyla boşaltılmalıdır.
15- Su boşaltıldıktan sonra, emniyet ventilleri, tüm buharın boşaltılması için açılmalıdır.
53
16- Tüm adam delikleri açılmalı ve kazanın içinin kuru olup olmadığı kontrol edilmelidir.
Eğer hala ıslaksa, kurulanmalıdır.
17- Kireç ve kalsiyum klorid çözeltisi kapları kazanın içine yerleştirilmelidir Bu kaplar her
3 ayda bir boşaltılmalıdır.
18- Kazanda kalan oksijenin giderilmesi için kazanın içine odunlu ateş tenceresi
konmalıdır.
19- Tüm adam delikleri kapatılmalıdır.
20- Delikleri, flanşlar ve vanalar çok sıkı kapatılmalı ve sızıntı olmaması için tekrar kontrol
edilmelidir.
 Adam deliklerinin bakımı:
1- Adam delikleri kapakları hiç boşluk olmayacak şekilde sıkı monte edilmiş olmalıdır.
Contalar yerleştirilmeden önce, conta soketleri temizlenmelidir.
2- Conta ve soket arasındaki boşluk her tarafta aynı olmalıdır.
3- Kapak contaları eşit ve kademeli olarak sıkılmalıdır.
4- Grafitli, iyi kalite contalar kullanılmalıdır.
5- Conta ölçüleri, delik ölçülerine uygun seçilmelidir.
7.7 Besi Suyu Ve Kazan Suyu Kalitesi
Besi suyundaki, buhar hatlarındaki ve kazandaki riskleri, sürekli bir su şartlandırma yaparak
ortadan kaldırmak son derece önemlidir. Olası riskler ve sonuçları aşağıda sıralanmıştır;
1- Kazan yüzeyinde su sertliğine bağlı kireç oluşumu. Bu durum ısı transferinin
güçleşmesine, verim kayıplarına, ısı tutulumuna ve kazanın çalışmaz hale gelmesine
neden olacaktır.
2- Kazan ısı transfer yüzeylerinde ince yağ ve organik madde tabakaları oluşumu. Bu
durum kazan içerisinde aşırı ısı yükselmesine neden olacaktır.
3- Besi suyunda yağ bulunması. Serbest oksijen ve serbest karbondioksite bağlı
olarak, kazan malzemesi zayıflayarak, korozyona uğrayacaktır.
4- Buharlaşan su kısmının gerektiği kadar temiz olmaması. Kazan suyunda yüksek
miktarda organik bileşen bulunması köpük oluşumuna neden olacaktır ve bu köpük
organik maddeler taşır. Buharlaşma başladığında buhar hatlarında ve ekipmanda
kirlenme oluşacak ve bu durum tıkanma ve arızalara neden olacaktır.
 Besi suyunun sürekli kontrolü ve analizi:
Buhar sistemlerinde EN12953-10 normlarına uygun besi suyu

kullanılmalıdır.
1- Besi suyu numunesi alma tarihleri kaydedilmelidir. Numuneyi, günlük olarak, su

bileşenlerinin miktarı ve şartlarının sabit olduğu bölümden almak yeterli olacaktır.
2- Numune blöften hemen sonra alınmalıdır vebasınç altında soğutularak analiz
edilmelidir.
3- Numune alma kabı temiz olmalıdır. Doldurulmadan önce numune ile
çalkalanmalıdır.
4- Kaba en az 2 litre su numunesi doldurulmalıdır.
5- Yapılan günlük analizler yazılı olarak arşivlenmelidir.
54
6-
 Renk  Sülfür
 Koku  P Alkalin
 Nitrit oranı  M Alkalin
 Amonyak oranı  Serbest Klor
 Sertlik  Magnezyum
 pH değeri  Klor
 Tortu  Demir
 İletkenlik  Silisyum
 Organik Maddeler  Kalsiyum
değerleri ölçülmeli ve analiz raporuna kaydedilmelidir.

7- Saf su temiz ve mekanik kirlerden arındırılmış olmalıdır.
8- Toplam magnezyum miktarı 0,05 mg/kg ı aşmamalıdır.
9- Toplam demir miktarı 0,2 mg/kg ı aşmamalıdır.
10- Su yumuşatma sistemi, şebeke suyu (ham su) özelliklerine göre seçilmelidir.
11- Magnezyun ve demir koruyucu filtreler kullanılabilir.
(Detaylı bilgi için EN 12953-10 normlarını inceleyiniz.)
ÜRETİCİ FİRMA GARANTİSİ YALNIZCA MÜŞTERİNİN UYGUN ŞEKİLDE

ŞARTLANDIRILMIŞ BESİ SUYU KULLANMA SORUMLULUĞUNU YERİNE
GETİRMESİ HALİNDE GEÇERLİDİR.
SATIN ALMIŞ OLDUĞUNUZ BUHAR KAZANINIZI BU KILAVUZDA BELİRTİLEN ŞEKİLDE
KULLANDIĞINIZ TAKDİRDE ÜRÜNÜN UZUN BİR KULLANIM ÖMRÜ OLACAĞINDAN EMİN
OLABİLİRSİNİZ.
55
EKLER
55
8. EK-1
8.1 Örnek Günlük Kazan Kontrol Çizelgesi
Tablo 8.1 Örnek Günlük Kazan Kontrol Çizelgesi
56
9. EK-2
9.1 Besi Suyu İçin Gerekli Kimyasal Özellikler
Tablo 9.1 Besi Suyu İçin Gerekli Kimyasal Özellikler-1
57
Tablo 9.2 Besi Suyu İçin Gerekli Kimyasal Özellikler-2
58
59
10. EK-3
10.1 Ölçü Tabloları
Tablo 10.1 Ölçü Tablosu

Maksimum Maksimum L (Uzunluk) W H Ağırlık
Model Buhar Isıl (mm) (Genişlik) (Yükseklik) (kg)*
Kapasitesi Kapasite (mm) (mm)
F&A 100 o
C (kcal/h)
(kg/h)
KBB 300 300 180.000 2250 1650 1900 2700
KBB 450 450 270.000 2650 1650 1900 2900
KBB 700 700 420.000 2700 1650 2000 3400
KBB 1000 1000 600.000 3250 1650 2000 3500
KBB 1200 1200 720.000 3150 1750 2100 3100
KBB 1500 1500 900.000 3650 1750 2100 4500
KBB 2000 2000 1.200.000 3750 1850 2200 6700
KBB 2500 2500 1.500.000 4050 1850 2300 8100
KBB 3000 3000 1.800.000 4350 2050 2500 8900
KBB 4000 4000 2.400.000 4650 2150 2700 12300
*10 bar & aksesuarsız, boş kazan gövdesi için
60
11. EK-4
11.1 Yedek Parça Listesi
Şekil 11.1 Yedek Parça Listesi
61
12. EK-5
12.1 Örnek Elektrik Kontrol Panosu ve Açıklamaları (Standart yapılandırma için)
Şekil 12.1 Elektrik Kontrol Panosu

- Standart elektrik kontrol panosunun özellikleri;
 IP66 statik boyalı metal tahta
 Fatek PLC vey an modüller
 Beijer 7'' yada 10'' LCD renkli grafik, dokunmatik ekran
 Ana emniyet şalteri yeterli güçte
 Tüm motorlar için termik manyetik koruma şalteri
 24V AC/DC güç kaynağı
 24V DC kontaktörler ve röleleri
 Uygun kesitli kablo ve kablo kanalları
 Key Anahtarlı ve kilitli Acil Durdurma Düğmesi
 Sesli ve ışıklı alarm sireni
 Dahili soğutma fanı
 Elektrik projesi ve ekipman numaratörü
12.2 Kontrol Ekipmanları ve Genel Çalışma Prensipleri
12.2.1 Kazan Su Seviye Kontrol Cihazı
Normal set seviyesine göre kazan içindeki su seviyesinin düşüklüğünü veya

yüksekliğini kontrol eden sistemdir. Besleme suyu pompalarını ölçülen su seviyesine göre
kapatır veya çalıştırır.
Bazı kontrolörler (Vira, Atech, Gestra, Spirax-Sarco vb.) aynı işlemi yapar ancak
kontrol üniteleri problarına yerleştirilir. Bu durumda, pompanın çalışması ve alarm
sistemleri kontrol panelinde ayrı bir kontrolör olmamasına rağmen aynı şekilde çalışır.
İki kontrol ünitesinin kurulu olduğu sistemlerde, güvenli ve doğru çalışma elde
etmek ve yedeklemeyi sağlamak için aynı anda çalıştırılırlar.
62
Su seviyesine göre besi suyu pompasını çalıştırır / durdurur. Aynı işlevi yapan bazı
cihazlar Ayvaz-ELK4, Gestra …vb. gibi, kontrol ünitesini probların üzerinde taşımaktadır. Bu
durumda, pano üzerinde ayrı bir kontrolör olmamakla birlikte, pompa fonksiyon ve alarm
sistemleri aynı şekilde çalışmaktadır. Aynı kontrolörden veya benzer işlevi yapan kontrol
cihazlarından iki tane kullanıldığı durumlarda alarm ve çalışma fonksiyonlarının güvenli
şekilde yerine getirilmesi ve yedeklenmesi için bu cihazlar birlikte çalıştırılır.
12.2.2 Sıcaklık Kontrol Cihazı
Kazanın buhar rezervi bölümündeki sıcaklığı algılayan kontrolördür.

12.2.3 Degazör Tanki Su Seviye Kontrol Cihazi
Degazör tankındaki su seviyesini kontrol ederek, degazör besi suyu pompasını

otomatik olarak çalıştırır / durdurur. Bu alarm verildiğinde kazan besi suyu pompaları
devreye girmez.
12.3 Alarm Durumları

12.3.1 Kazan Düşük Su Seviye Alarmı
Bu alarm, kazan içindeki su düşük su seviyesinde olduğunda devreye girer. Bu

durumda, kazan alarm konumuna geçer ve brülör durur. Kazanı tekrar çalıştırmak için,
MANUAL RESTART yapılmalıdır. Düşük su seviyesinin nedenleri araştırılmalıdır. (Hatalı
besleme pompası, besleme suyu deposunda su eksikliği, tıkalı su besleme hattı vb.)
12.3.2 Kazan Yüksek Su Seviye Alarmı
Bu alarm, kazan içindeki su yüksek su seviyesinde olduğunda devreye girer. Bu

durumda, besleme suyu pompası çalışmaz, brülör durur ve MANUAL RESTART gereklidir.
Kazan içindeki su seviyesi normal seviyeye düşene kadar, su boşaltma hattı üzerinden
boşaltılmalıdır. İlk ısınmadan dolayı su hacmindeki artış bu alarmın açılmasına neden
olabilir. Başka bir neden, su seviyesi kontrol cihazlarının hatalı çalışması olabilir.
12.3.3 Düşük Sıcaklık Alarmı
Bu alarm, kazan içindeki su sıcaklığı donma noktasına (+5 C) yaklaştığında devreye

girer. Bu durumda pompalar ve brülörler çalışmaz. Ortam sıcaklığı yükseldikten ve kazan
içindeki buzlar giderildikten sonra, kazan MANUAL RESTART tarafından çalıştırılabilir.
12.3.4 Yüksek Sıcaklık Alarmı
Kazan içindeki doymuş buhar sıcaklığının çalışma basıncındaki (+10 C) teorik buhar
sıcaklığını aştığı durumlarda kazan yüksek sıcaklık alarmı devreye girer. Bu durumda
pompalar ve brülörler çalışmaz. Sıcaklık düştükten sonra kazan tekrar MANUAL RESTART
tarafından çalıştırılabilir. Kazanda su eksikliği bu duruma neden olabilir. Yetkili personel /
servis tarafından kesinlikle araştırılmalıdır.
63
12.3.5 Yüksek Basınç Alarmı
Bu alarm, basınç şalterine veya kazan başlığına monte edilmiş basınç vericisine bağlı
olarak çalışır. Sistem basıncı önceden ayarlanan değerden yüksek olduğunda açılır. Bu
durumda, brülör otomatik olarak durur. Kazanı tekrar çalıştırmak için, basınç normal
değerine düştükten sonra MANUAL RESTART kullanılmalıdır.
Bu durumda brülör otomatik olarak devreden çıkar, ancak basınç
yükselmeye devam ederse emniyet ventilleri otomatik olarak açılır ve basınç
set değerine ulaşıncaya ve alarm sönünceye kadar buhar boşalır.
12.3.6 Brülör Arızası / Hatası
Bu sinyal, brülör işleminde bir hata olduğunu gösterir. Kazan sadece arıza
araştırıldıktan ve yetkili bir servis ya da personel tarafından giderildikten
sonra tekrar çalıştırılmalıdır. Normal brülör çalışması sırasında sinyal
yanacaktır.
12.3.7 Degazör Tankı 1 No’lu Pompa Arızası
Normal operasyonda açık tutulmalıdır.
12.3.8 Degazör Tankı 2 No’lu Pompa On/Off
Normal operasyonda yedekte kapalı tutulur.

Sinyallerin açık olduğu durumlarda hatalı pompa manuel olarak
durdurulmalı ve diğeri çalıştırılmalıdır. Bu, motor termik bir arıza anlamına
gelir. Termik röle üzerinde sıfırlanması gerekir. Normal işletim sırasında
işletim pompası için sinyal açık olmalıdır.
12.3.9 Kazan 1 No’lu Besleme Pompası Açma / Kapama Anahtarı
Normal operasyonda açık tutulur.
12.3.10 Kazan 2 No’lu Besleme Pompası Açma / Kapama Anahtarı
Normal operasyonda yedekte kapalı tutulur.

Sinyallerin açık olduğu durumlarda hatalı pompa manuel olarak
durdurulmalı ve diğeri çalıştırılmalıdır. Bu, motor termik bir arıza anlamına
gelir. Termik röle üzerinde sıfırlanması gerekir. Normal işletim sırasında
işletim pompası için sinyal açık olmalıdır.
64
12.3.14 Kondens Tankı Solenoid Vana Açma / Kapatma Anahtarı
Sürekli açık tutulur. Çalışma sırasında sinyal açık olacaktır.
12.3.15 Siren Susturma Butonu
Kazan kontrollerinin sesini kapatmak içindir. Sadece sesli alarmları kapatır, sinyaller
çalışmaya devam eder.
12.3.16 Manuel Restart Butonu
Kazan kontrol alarmlarından ikaz silme ve tekrar çalışma butonudur. Kazan alarm
verdiğinde tekrar kendiliğinden çalışmasını önlemek ve mutlaka kazanın yanına gidilerek
işlem yapılmasını sağlamak amacıyla kullanılır.
12.3.17 Brülör Alarm Resetleme Butonu
Bazı brülörlerde brülör alarm sıfırlama butonu, brülör kontrol panosu yerine kazan
kontrol panosuna yerleştirilebilir. Bu düğme, brülör alarmını kazan kontrol panosundan
sıfırlamak içindir.
ÖNEMLI NOT: Bu bölümdeki bilgiler operatöre, kazan kontrol panosu ve

üzerindeki ana kontroller hakkında genel bir fikir vermektir. Satın alınan
konfigürasyona göre ekipman, anahtar ve lamba sayısı farklılık
gösterebilir. Referans için ana kaynak, sistem kurulumu sırasında müşteriye sağlanan
özel "elektrik kontrol panosu diyagramı" olacaktır.
65
12.4 Sistemin Elektriksel Çalışma Algoritması
Şekil 12.2 Sistemin Elektriksel Çalışma Algoritması
66
12.5 Sistemin Elektrik Projesi
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
79
13. EK-6
13. Arıza-Çözüm Tablosu
Tablo 13.1 Arıza-Çözüm Tablosu
80
14. EK-7
14. Sistem P&ID’si
81
82

Efe-Ede-Tr Kullanma Kilavuzu

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Efe-Ede-Tr Kullanma Kilavuzu

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KULLANMA KILAVUZU

2. GENEL TASARIM VE İMALAT ÖZELLİKLERi ................................................................................................. 8

2.1 Genel Tasarım Özellikleri ......................................................................................................................................... 8

2.2 Genel İmalat Özellikleri............................................................................................................................................ 8

2.2.1 Kalite standartları ve sertifikasyonlar ...................................................................................................... 8

2.3 Teknik Özellik Etiketleri ......................................................................................................................................... 10

2.3.1 Ürün Kodlama ..................................................................................................................................................... 10

2.3.2 Örnek Kazan Etiketi .......................................................................................................................................... 11

3. KAZAN AKSESUARLARI VE YARDIMCI EKİPMANLARI ......................................................................... 13

4. SİSTEM ÜNİTELERİ ...................................................................................................................................................... 14

4.1 Kazan Gövdesi Ünitesi ................................................................................................................................................. 14

4.1.1 Kazan Gövdesi ........................................................................................................................................................... 14

4.1.1.1 Teknik Özellik Tablosu ................................................................................................................................... 15

4.1.1.2 İzolasyon ................................................................................................................................................................ 15

4.1.1.3 Çalışma Prensibi ...............................................................................................................................................16

4.1.2 Buhar Çıkış Vanası .................................................................................................................................................. 17

4.1.2.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................... 17

4.1.3 Dip Blöf Boşaltma Vanası................................................................................................................................... 17

4.1.3.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu................................................................................... 18

4.1.4 Dip Blöf Kesme Vanası ....................................................................................................................................... 18

4.1.4.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu .................................................................................. 18

4.1.5 Yüzey Blöf Vanası ....................................................................................................................................................19

4.1.5.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu....................................................................................19

4.1.6 Kazan Su Giriş Vanası ...........................................................................................................................................19

4.1.6.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ...................................................................................19

4.1.7 Kazan Su Giriş Çek Vanası ............................................................................................................................... 20

4.1.7.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................. 20

4.1.8.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................... 21

4.1.9 Su Seviye Kontrol Cihazı ..................................................................................................................................... 21

4.1.9.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu .................................................................................. 22

4.1.10 Refleks Camlı Kazan Su Seviye Göstergesi .......................................................................................... 22

4.1.10.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................ 23

4.1.11 Basınç Anahtarı ...................................................................................................................................................... 24

4.1.11.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................. 24

4.1.12 Basınç Transmittteri ........................................................................................................................................... 25

4.1.12.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................. 25

4.1.13 Manometre & Manometre Muslukları ..................................................................................................... 25

4.1.13.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu .................................................................................26

4.1.14 Kazan Sıcaklık Kontrol ve Alarm Sistemi (Termokupl) .................................................................26

4.1.14.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................26

4.1.15 Baca Gazı Sıcaklık Sensörü ............................................................................................................................. 27

4.1.15.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................. 27

4.1.16 Vakum Kırıcı ............................................................................................................................................................ 28

4.1.16.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................ 28

4.1.17 Elektrik Kontrol Panosu .................................................................................................................................. 28

4.1.17.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu .................................................................................29

4.2 Kazan Yakma Ünitesi ...................................................................................................................................................29

4.2.1.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ................................................................................. 30

4.3 Kazan Besi Suyu Depolama Ünitesi .................................................................................................................. 30

4.3.1 Kondens Tankı ........................................................................................................................................................... 31

4.3.1.1 Kondens Tankı Gövdesi ............................................................................................................................... 31

4.3.1.2 İzolasyon .............................................................................................................................................................. 32

4.1.3.3 Teknik Özellik Tablosu ................................................................................................................................ 32

4.3.1.2 Selenoid Vana Grubu ....................................................................................................................................... 32

4.3.1.2.1 Çalışma Prensibi ve Teknik Özellik Tablosu ............................................................................... 33

4.3.1.3.1 Manyetik Seviye Göstergesi ................................................................................................................ 34

4.3.1.3.2 Su Seviye Anahtarları .............................................................................................................................. 34

4.3.1.3.3 Seviye Göstergeleri Teknik Özellik Tablosu .............................................................................. 34

4.4 Kazan Besi Suyu Pompa Ünitesi .......................................................................................................................... 35

4.4.1 Pompa Grubu........................................................................................................................................................... 35

4.4.1.1 Genel Özellikleri ve Çalışma Prensibi ................................................................................................36

4.4.1.2 Pompa Giriş-Çıkış Vanaları ......................................................................................................................36

4.4.1.3 Pompa Çıkış Çek Vanası ...........................................................................................................................36