Μέταλλα

Χαλκός Cu

Ιδηόηεηεο (θαζαξό ζηνηρείν).Σεκείν ηήμεο 1083 νC

Αλεπξίζθεηαη απηνθπήο ζηε θύζε.
Κπξηόηεξα νξπθηά ηνπ ραιθνύ είλαη ν Χαιθνππξίηεο, ν Χαιθνζίλεο, ν
Βνξλίηεο, ν Κππξίηεο, ν Μαιαρίηεο θαη ν Αδνπξίηεο.
Μεηαμύ ησλ πξώησλ επξέσο γλσζηώλ πεγώλ ραιθνύ ήηαλ θαη ηα κεηαιιεία
ηεο Κύπξνπ, πνπ δηεθδηθήζεθαλ από πνιινύο πνιηηηζκνύο.
Τν ιαηηληθό όλνκα ηνπ ραιθνύ, Cuprum, πξνέξρεηαη από ην όλνκα Κύπξνο.
Τα δύν πξώηα γξάκκαηα ηνπ ιαηηληθνύ όξνπ ρξεζηκνπνηνύληαη σο ζύκβνιν
ηνπ ζηνηρείνπ ραιθνύ: Cu.
Ο ραιθόο έρεη κεγάιε ειεθηξηθή θαη ζεξκηθή αγσγηκόηεηα, κνξθνπνηείηαη
εύθνια θαη είλαη δηαιπηόο ζηα νμεηδσηηθά νμέα όπσο ην ληηξηθό θαη ην ζεητθό.
Ο ραιθόο παξάγεηαη βηνκεραληθά κε ειεθηξνιπηηθέο θαη ζεξκηθέο κεζόδνπο
εμεπγεληζκνύ ζε πνιιέο κνξθέο, πνπ πεξηέρνπλ έγθιεηζηεο κηθξέο πνζόηεηεο
δηαθόξσλ άιισλ κεηάιισλ.
Οη πξνζκίμεηο απηέο αιιάδνπλ ηνλ ραξαθηήξα ηνπ θαζαξνύ κεηάιινπ θαη ην
θάλνπλ θαηάιιειν γηα εηδηθέο εθαξκνγέο ή κεζόδνπο επεμεξγαζίαο.

Ορείταλκος

Δίλαη θξάκα ραιθνύ θαη ςεπδάξγπξνπ πνπ

ρξεζηκνπνηείηαη από ηελ ειιεληζηηθή επνρή κέρξη ζήκεξα ζε πάξα πνιιέο
εθαξκνγέο.
Η ρακειή πεξηεθηηθόηεηα ζε ςεπδάξγπξν θαζνξίδεη ηηο ηδηόηεηεο ηνπ κεηάιινπ
θαζώο θαη ην ρξώκα ηνπ, πνπ γίλεηαη θαθεθόθθηλν θαη πιεζηάδεη ην θεξακηδί
ηνπ ραιθνύ.
Με πεξηεθηηθόηεηα πεξίπνπ ζην 30%, ν νξείραιθνο έρεη ρξπζνθίηξηλν ρξώκα
θαη ζε αθόκε πςειόηεξε πεξηεθηηθόηεηα μαλαγίλεηαη θαθέ.

Δπδνμία Γεκνιαΐδνπ-Τει. 6945863892 - evi.dimolaidou@gmail.com

Μπρούντζος ή Κρατέρωμα

Ο θνηλόο κπξνύληδνο ή θξαηέξσκα είλαη θξάκα ραιθνύ θαη θαζζίηεξνπ.

Σπρλά ν κπξνύληδνο ζπγρέεηαη κε ηνλ νξείραιθν ηόζν ζηελ ειιεληθή ρξήζε
ηνπ όξνπ, όζν θαη ζηα αγγιηθά, όπνπ ην θξαηέξσκα απνθαιείηαη bronze θαη ν
νξείραιθνο brass.
Η ζύγρπζε απηή, νθείιεηαη ζην γεγνλόο όηη, ε δηάθξηζε ησλ κεηάιισλ γίλεηαη
κε βάζε ην ρξώκα θαη όρη ηε ζύζηαζε.
Δλ νιίγνηο, νξείραιθνη απνθαινύληαη ηα θξάκαηα ραιθνύ κε ρξπζνθίηξηλν
ρξώκα, ελώ κπξνύληδνη ηα θξάκαηα ραιθνύ κε θαθεθόθθηλν ρξώκα.

Αλπακάς

Με ηε ιέμε απηή αλαθεξόκαζηε ζε θάπνηα

θξάκαηα πνπ έρνπλ ρξώκα αζεκί θαη απνηεινύληαη θπξίσο από ραιθό,ληθέιην
θαη ςεπδάξγπξν.
Σηελ Διιάδα γηα ηα θξάκαηα απηά, ρξεζηκνπνηείηαη ν όξνο αξδαληό.
Η κεηαιινπξγία ηνπ αιπαθά ζηε θαηαζθεπή θνζκεκάησλ θαη δηαθνζκεηηθώλ,
είλαη παξόκνηα κε ηνπ αζεκηνύ όζνλ αθνξά ηελ ζπγθόιιεζε θαη ηηο
νμεηδώζεηο ,αιιά είλαη πην ζθιεξόο από απηό.
Γηα ηε ζθιεξόηεηά ηνπ απηή, επζύλεηαη ην ληθέιην, θαζώο θαη γηα ην
αξγπξόιεπθν ρξώκα ηνπ.
Τν ληθέιην δεκηνπξγεί δεξκαηηθέο αιιεξγίεο, γη απηό θαη δελ πξνηηκάηαη ηόζν
γηα ηελ θαηαζθεπή θνζκεκάησλ, όζν γηα ρξεζηηθά αληηθείκελα.

Τιτάνιο

Δίλαη βηνζπκβαηό. Έλα από ηα θύξηα ραξαθηεξηζηηθά

ηνπ είλαη όηη είλαη ηόζν ζθιεξό όζν θαη ην αηζάιη, όκσο έρεη κόλν ην 60% ηνπ
2

Δπδνμία Γεκνιαΐδνπ-Τει. 6945863892 - evi.dimolaidou@gmail.com

βάξνπο ηνπ αηζαιηνύ. Αληίζηαζε ζηε δηάβξσζε ζπκπεξηιακβαλνκέλεο ηεο
ζάιαζζαο θαη ηνπ ρισξίνπ.
Έρεη ρακειό βάξνο (4 θνξέο ειαθξύηεξν από ην ρξπζό).
Δίλαη θπζηθό ζηνηρείν ζθιεξό θαη ην πην κε αιιεξγηθό κέηαιιν πνπ γλσξίδεη ν
άλζξσπνο.
Απηόο είλαη ν θύξηνο ιόγνο πνπ ην θαζηζηά ην πην ηδαληθό κέηαιιν γηα
θνζκήκαηα.
Δίλαη δε αληηδξαζηηθό κέηαιιν πνπ κπνξεί λα νμεηδσζεί ζε πνιιά ρξώκαηα.
Τν κπζηηθό γη’ απηό είλαη ην ίδην ην κέηαιιν.
Δπίζεο πνην ρξώκα ζα πάξεη, εμαξηάηαη από ηε ξύζκηζε ησλ νμεηδσκέλσλ
θξπζηάιισλ ζηελ επηθάλεηά ηνπ. Βέβαηα κπνξεί λα νμεηδσζεί θαη λα
δεκηνπξγήζεη κηα γπαιάδα πέξα από ηελ επηθάλεηά ηνπ.
Ο δείθηεο δηάζιαζεο απηνύ ηνπ νμεηδσκέλνπ ζηξώκαηνο είλαη ηέηνηνο, πνπ
κπνξεί λα ιάκςεη ζε κηα ζεηξά δηαθνξεηηθώλ ρξσκάησλ. Τν ηηηάλην έρεη πνιιά
ζεηηθά ραξαθηεξηζηηθά, κε ην πην ζεκαληηθό ηε βηνζπκβαηηθόηεηα κε ην
αλζξώπηλν ζώκα, αθνύ ρξεζηκνπνηείηε ζηελ ηαηξηθή, ζαλ πιηθό κνζρεύκαηνο.
Τα θνζκήκαηα από ηηηάλην κε ηνλ θαηξό κπνξεί λα ράζνπλ ηελ γπαιάδα ηνπο.
Γηα λα επαλαθαζνξηζηνύλ ζα πξέπεη λα ηα πιύλεηε κε ριηαξό λεξό θαη
ζαπνύλη θαη ακέζσο κεηά λα ηα ζθνππίζεηε κε καιαθό ραξηί θνπδίλαο

Ασήμι ή Άργσρος Ag

Βξίζθεηαη ζηε θύζε σο απηνθπέο κεηαιιηθό

ζηνηρείν θαη ζπλαληηέηαη σο ςίγκα ή ζπξκαηνεηδή κάδα.
Σηελ θαζαξή ηνπ κνξθή είλαη ην πην ειαηό θαη όιθηκν κεηά ην ρξπζό.
Καινύκελνο ζην εκπόξην σο θαζαξόο Άξγπξνο, έρεη πεξηεθηηθόηεηα 999% θαη
ν ππεξθαζαξόο 999,5%.
Δίλαη καιαθόο, γη απηό θαη ζπλδπάδεηαη κε άιια κέηαιια γηα λα απμεζεί ε
αλζεθηηθόηεηά ηνπ.
Έρεη ρξώκα αξγπξόιεπθν ην νπνίν ζακπώλεη θαη καπξίδεη.
Έρεη κεηαιιηθή ιάκςε,είλαη ζθπξειαηήζηκν θαη ειεθηξηθά αγώγηκν. Αιιάδεη
ηδηόηεηεο κε ηελ πξνζζήθε άιισλ ζηνηρείσλ.
Χξεζηκνπνηείηαη ζηε βηνκεραλία θνζκεκάησλ, δηαθνζκεηηθώλ αληηθεηκέλσλ
θαη γηα επαξγύξσζε.
Κάπνηα είδε επεμεξγαζίαο, όπσο ην πέξαζκα από ηνλ θύιηλδξν, ε θνίιαλζε
ζε κήηξα (δάξη κε κπνπι), ε ζθπξειάηεζε, θαζώο θαη ην ηξάβεγκα γηα ηελ
αιιαγή ηεο δηακέηξνπ, έρνπλ σο απνηέιεζκα ηε ζθιήξπλζε ηνπ κεηάιινπ,
επεηδή ηα κόξηά ηνπ ζπκπηέδνληαη από ηε πίεζε ησλ εξγαιείσλ.
Η επαλαθνξά ηνπ κέηαιινπ ζε ειαηή θαηάζηαζε επηηπγράλεηαη κε αλόπηεζε,
δειαδή κε ηελ επηβνιή ζεξκνθξαζίαο (600-650 βαζκνύο C).
3

Δπδνμία Γεκνιαΐδνπ-Τει. 6945863892 - evi.dimolaidou@gmail.com

Μεηά από απηή ηε δηαδηθαζία, ην κέηαιιν αθήλεηαη λα θξπώζεη, ζηελ
αηκόζθαηξα (πάησκα κε πιαθάθη).
Σε πςειόηεξεο ζεξκνθξαζίεο ην κέηαιιν κπνξεί λα αιιάμεη δνκή (ιόγν ηεο
ππεξζέξκαλζεο) θαη λα δεκηνπξγήζεη ζθνύξεο θειίδεο, νη νπνίεο ζα
αθαηξεζνύλ κε ζηίιβσζε. Απηό νθείιεηαη ζηελ νμείδσζε ηνπ Χαιθνύ ν νπνίνο
ππάξρεη θάησ από ηελ επηθάλεηα ηνπ Αξγύξνπ.

Δπδνμία Γεκνιαΐδνπ-Τει. 6945863892 - evi.dimolaidou@gmail.com