Betonarme Yapıların Hasar Analizi-Bölüm-11

KONU İLE İLGİLİ
BİLİRKİŞİ
RAPORU
HAZIRLANMASI
www.medeniyetmuhendisleri.com
T.C.
BALIKESİR ÜNİVERSİTESİ
MÜHENDİSLİK-MİMARLIK FAKÜLTESİ
İNŞAAT MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ
YAPI GRUBU BİLİRKİŞİ HEYETİ

ÖN İNCELEME VE GÖZLEM RAPORU
BALIKESİR Tel: 0.266.6121194 Fax: 0.266.6121257
İlgi : 17.08.2003 tarih ve 1388 sayılı yazınız.
Konu : *********** İnşaatının incelenmesi.
İnceleme : 02.09.2003 Cuma günü, saat 16.40'da heyetimiz yapıyı yerinde

incelemiştir. Yapılan incelemede aşağıdaki hususlar tespit edilmiştir.
Yapının mimari projesi mevcut olup statik-betonarme projesi ise tarafımıza

verilmemiştir.
Yapı, betonarme karkas tarzda bodrum+zemin kat olarak inşa edilmiş olup her iki
katın da kaba inşaatı tamamlanmış, bölme duvarları ise örülmemiştir. Yapının düşey taşıyıcı
elemanları perde ve kolonlardan oluşmaktadır. Döşeme türü ise dişli döşeme olarak
uygulanmıştır.
Yapılan inceleme sonucunda;
 Bazı kolon ve perdelerde segregasyon gözlendiği,
 Kolon-kiriş sarılma bölgesinin yönetmeliğin öngördüğü şekilde yapılmadığı,
 Bazı düşey taşıyıcı elemanların aksları temelin yapımı esnasında projesine göre
oturtulamadığı için bodrum katın yapımında filizleri kırılarak (yaklaşık 20-25 cm)
aksına oturtulmaya çalışıldığı,
 Temellerin kademeli yapıldığı,
 Bazı temellerin, istinat duvarlarının üzerine yapıldığı,
 Bodrum kat tavanı döşemesinin gözle görülür oranda sehim yaptığı, hatta
çökmesinden de korkulduğu için desteklendiği,
 Genel olarak işçiliğin de iyi olmadığı,

 Yapının, mimari projesine bakıldığında bazı taşıyıcı elemanlarının projesine uygun
olarak yapılmadığı, hatta bazı kolonların hiç yapılmadığı (mimari projeye bakıldığında
iki kolonun iptal edilmiş olduğu) ,
 Yapının genelinde yeni Deprem Yönetmeliğine uyulmadığı görülmüştür.
Yapının kolon, kiriş ve döşemelerde beton tabancası (Schmith çekici) ile yapılan
ölçümler sonucunda beton küp basınç mukavemetlerinin 1. derece deprem bölgeleri için
minimum beton sınıfı olan BS 20 için yetersiz olduğu belirlenmiştir.
SONUÇ :
Gerek yerinde gözle yapılan incelemeye ve gerekse beton tabancası ile yapılan
incelemeye göre taşıyıcı sistemi oluşturan elemanlarda beton kalitesi iyi değildir.
Yapının bu haliyle inşaatına devam edilip kullanıma açılması yukarıda açıklanan

nedenlerden dolayı mümkün olmadığından, 01.01.1998 tarihinde yürürlüğe giren yeni Afet
Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik'e göre yeniden hesaplanarak,
ekonomik olması halinde onarım ve güçlendirme yapılması, aksi taktirde yıkılması uygun
olacaktır.
İş bu ön inceleme ve gözlem raporu tarafımızdan üç nüsha olarak tanzim ve imza

edilmiştir.
Bilgilerinize sunulur. Saygılarımızla.

05.10.2003
Ad Soyad
Unvan
İmza
T.C.

BALIKESİR Tel: 0.266.6121194-95 Fax: 0.266.6121205
İlgi : 24.09.2001 tarih ve 1975 sayılı yazınız.
Konu : ******************** Binasının incelenmesi.
İnceleme : 12.10.2001 Perşembe günü, saat 11.30’da heyetimiz yapıyı yerinde

1-) Yapı, 1 bodrum kat, zemin kat ve 3 normal kat olmak üzere toplam 5 kattan
oluşmaktadır. Binanın kullanım alanı yaklaşık 1350.00 m2 dir. Bina 1981 yılında yapımı
tamamlanarak hizmete girdiği belirtilmiştir.
2-) Yapının Statik ve Betonarme projeleri tarafımıza verilmediğinden, kullanılan beton

ve çelik malzeme sınıfı ile projenin hangi deprem bölgesine göre yapıldığı da belli değildir.
Yapı ile ilgili diğer bilgiler ekteki “Ön İnceleme ve Değerlendirme Formu”nda verilmiştir.
3-) Yapının pis su tesisatı boruları, bodrum kat tavanındaki KX, KC ve KD kirişlerinin
betonu alttan itibaren 20 cm. yüksekliğinde kırılarak ve boyuna donatıları kesilerek
geçirilmiştir. KE kirişinin incelenmesi sırasında yaklaşık 40 cm. ara ile beton örtü tabakası
kaldırılarak donatılar açığa çıkarılmış ve donatılarda korozyon gözlenmiştir. Yapılan bu
tespitler Ek’teki planda gösterilmiştir ve ayrıca fotoğraflarla da belirlenmiştir (Ekteki
fotoğraflar).
4-) Bodrum kattaki, S1, S2 ve S3 kolonları arasında pencere bırakıldığı ve pencere

seviyesine kadar da beton perde yapıldığından söz konusu kolonlarda deprem sırasında
sakıncalı olan “kısa kolon” oluşmuştur.
5-) İnceleme yapılan bodrum kattaki KA kirişinin ve S2 kolonunun beton örtü tabakası
kaldırılarak ve paşometre ile yapılan ölçümlerde etriye sıklaştırmasının, şartnamenin
öngördüğü şekilde yapılmadığı belirlenmiştir.
6-) Bodrum kattaki, KA kirişinde kesme ve eğilme çatlağı, KE kirişinde ise sadece
eğilme çatlağı tespit edilmiştir.
7-) Yapıda çok fazla saplama kirişi yapılması nedeniyle bodrum kat taşıyıcı sisteminin
uygun olmadığı düşünülmektedir.
8-) Taşıyıcı eleman eksenlerinin paralel olmaması nedeniyle, yapıda Yeni Deprem
Yönetmeliğinde tanımlanan A4 türü düzensizlik olduğu belirlenmiştir.
9-) Yapının misafirhane olarak kullanılan bölümünün S7 kolonunun kirişle birleştiği

bölgesinde yatay çatlak gözlenmiş, yapılan incelemede bunun, beton dökümüne ara verilmesi
nedeniyle oluşan soğuk derzden kaynaklandığı belirlenmiştir.
10-) Bazı kirişlerde pas payının uygun olmamasından dolayı kiriş yüzeyinde çatlaklar
görülmüştür. Bu durum paşometre ile yapılan ölçümlerle de tespit edilmiştir.
11-) Yapının bodrum katındaki iki kolonun, beton tabancası (schmidt çekici) ile
yapılan ölçümler sonucunda elde edilen beton küp basınç mukavemeti değerleri Çizelge 1’de
verilmiştir.
Çizelge 1. Betonarme elemanlarda darbe sayısı ortalaması ve beton küp basınç mukavemeti
Darbe Sayısı Beton Küp Basınç
Ölçüm Yapılan Eleman Ortalaması Mukavemeti
(Açı = 0) (kgf/cm2)
Bodrum kat S2 kolonu 40.10 41372
Bodrum kat S5 kolonu 33.10 29166
Yukarıda Çizelge 1'den ölçüm yapılan kolonlarda, beton küp basınç mukavemetinin
1. derece deprem bölgeleri için gerekli BS 20 beton sınıfı için yetersiz olduğu görülmektedir.
SONUÇ :
Yerinde ve mevcut mimari plan üzerinde yapılan incelemeler ve değerlendirmelerden elde

edilen sonuçlar aşağıda belirtilmiştir.
1.) Gerek yerinde gözle yapılan incelemeye ve gerekse betonarme elemanlarda beton
tabancası ile yapılan incelemeye göre beton kalitesinin ölçüm yapılan taşıyıcı elemanlarda
yeterli olmadığı belirlenmiştir.
2.) Pis su tesisatının döşenmesi esnasında boyuna donatıları, etriyeleri kesilen ve betonu
kırılarak hasar verilen bodrum kat kirişlerinin mutlaka onarılması gerekmektedir.
3.) Bodrum kattaki donatılarda korozyona karşı önlem alınmalıdır.

Ek: Bodrum Kat Kalıp Planı
KH30/50
KG 30/50
KF 30/50
KE 30/50
KD 30/50
Kiriş boyuna
donatılarının
kesildiği
bölgeler
KC 30/50 S3
KX 30/50
S8 S5 KB 30/50
S2
KA 30/50
S7
S6 S4 S1
3
4.) Yapıdaki kolon-kiriş sarılma bölgelerinde etriye sıklaştırmasının yapılmadığı
belirlenmiştir.
5.) Yapının taşıyıcı eleman eksenleri ortogonal değildir.
Yukarıda belirtilen nedenlerden dolayı, 01.01.1998 tarihinde yürürlüğe giren Afet

Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik’e göre yapının mevcut durumu için
yeniden hesaplanarak kontrol edilmesi, bunun sonucunda, gerekiyorsa, güçlendirmesi önerilir.
Ayrıca, 2. kattaki (Arşiv Katı) kolon-kiriş bölgesinde oluşmuş olan yapısal hasarın onarılması
gerekmektedir.

edilmiştir.
28.11.2001
Ad Soyad
Unvan
İmza
ÖN İNCELEME VE DEĞERLENDİRME FORMU
Binanın İsmi : ****** Binası

Binanın Yeri : ****-****
Binanın Kullanım Amacı : Hizmet Binası
Binanın Yapım Yılı : 1981
Binanın Kat Adedi : Bodrum kat + Zemin kat + 3 normal kat (lojman)
Binanın Toplam Alanı : 1350.00 m2
Binanın Projesinin mevcut olup olmadığı : Mimari projeye ait bir adet kat planı mevcut.
Projesinde Belirtilen Malzeme Türleri : Belirtilmemiş
Binanın Bulunduğu Deprem Bölgesi :1
1. Binanın asal eksen doğrultusu 3
1. KG 2. DB 3. K45D 4. K45B
2. Binanın bloktaki konumu 3
1. Köşe 2. Orta 3. Serbest
3. Kat sayısı
3.1 Zemin Üstü 3
3.2 Zemin 1
3.3 Bodrum 1
4. Plandaki Bina Alanı 270.00 m2
5. Bağımsız konut sayısı -
6. Binanın yaşı 19
7. Taşıyıcı sistem türü 1
1. Çerçeve 2. Çerçeve + perde 3. Taşıyıcı duvarlar 4. Çerçeve + taşıyıcı duvarlar

5. Kolon + taşıyıcı duvarlar 6. Diğer (…………………………….…………….….)
8. Taşıyıcı sistem malzemesi ve imalat şekli
1 1 3
1. Betonarme 1. Yerinde dökme 1. Hafif bölme duvarlı
2. Prefabrike 2. Dolu tuğla bölme duvarlı
3. Delikli tuğla bölme duvarlı
4. Briket bölme duvarlı
2. Çelik 1. Ağır çelik yapı 1. Hafif bölme duvarlı
2. Hafif çelik yapı 2. Dolu tuğla bölme duvarlı
3. Betonarme veya 3. Delikli tuğla bölme duvarlı
yığma ile karışık çelik yapı 4. Briket bölme duvarlı
3. Ahşap 1. Ahşap çerçeve

2. Bağdadi
3. Diğer
4. Yığma 1. Bağlantısız 1. Kerpiç

2. Yatay bağlantılı 2. Harçsız Taş
3. Yatay ve düşey 3. Harçlı taş
veya köşe bağlantılı 4. Dolu tuğla
4. Betonarme döşeme 5. Delikli tuğla
veya çatı 6. Briket
7. Donatısız Beton
9. Döşemeler 1
1. Betonarme 2. Çelik 3. Ahşap 4. Diğer (……………………………………………)
10. Çatı 3
11. Çatı kaplaması 1
1. Kiremit 2. Metal levha 3. Asfalt kağıt 4. Oluklu levha 5. Toprak 6. Teras
12. İnşaat kalitesi 2
1. İyi 2. Orta 3. Zayıf
13. Diğer katlara göre 1. Katın rijitliği 2
1. Büyük 2. Yaklaşık eşit 3. Küçük
14. Daha önceki depremlerde onarım durumu 1
1. Yapılmadı 2. Yapıldı 3. Bilinmiyor
3
15. Hasar derecesi
1. Yok 2. Hafif 3. Orta 4. Ağır 5. Çok ağır
Taşıyıcı Sistem Elemanları
15.1 Taşıyıcı duvarlar 1
15.2 Kolonlar 1
15.3 Kirişler 1
15.4 Çerçeve birleşim bölgeleri 1
15.5 Perdeler 1
15.6 Merdivenler 1
15.7 Döşemeler 1
15.8 Çatı 1
Taşıyıcı olmayan elemanlar ve tesisat

1
15.9 Bölme duvarları 1
15.10 Hafif bölme duvarları
1
15.11 Dış duvarlar 1
15.12 Elektrik tesisatı
1
15.13 Temiz ve kullanılmış su tesisatı 1
16. Binada toplam hasar
1. Hasar yok 2. Hafif 3. Orta 4. Ağır 5. Çok ağır 6. Toptan göçme
17. Yangın gibi dolaylı hasar 1
1.Var 2. Yok
18. Zemin problemleri 1
1. Yok 2. Hafif çökme 3. Yoğun çökme 4. Sıvılaşma 5. Toprak kayması

6. Kaya kopması 7. Fay hareketi
19. Deprem sonrası kullanma durumu 2
1. Sınırlama yok 2.Kullanma için onarım gerekli

3. Çökme tehlikesi var
20. Acil önlem durumu 2
1. İhtiyaç yok 2. Hasarın giderilmesi gerekli 3. Göçmenin önlenmesi gerekli
4. Komşu binanın korunması gerekli 5. Hemen yıkım gerekli
21. Ek bilgilerin durumu
1. Yok 2. Fotoğraf 3. Kroki ve ek bilgi 4. Fotoğraf, kroki ve ek bilgi 2
22. Tarih 28.11.2001
SONUÇ ve ÖNERİLER 11
Yapı Boyuna Donatı

Beton Kalitesi Ölçümleri Enine Donatı Ölçümleri
Elemanının Ölçümleri
Beton Basınç Aralık (cm)
Mukavemeti
Okuma Değerleri
(kgf/cm2) Sayı- Korozyon
Kat Çap
Adı
No’su
Boyutu Scht. Scht. Çap Durumu Sıklaştırma Orta Korozyon
Karot Bölgesi Bölge Durumu
1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Çek. Çek.
Değ.
Ort. Değ.
S4 Tabandan 80-130 cm
Bodrum 30/50 40 35 40 38 44 44 40 39 44 37 40.10 41372 --- yok arası
Kolonu
S5 Tabandan 80-110 cm
Kolonu
Bodrum 30/75 35 33 32 32 36 31 33 31 34 34 33.10 29166 --- yok arası
Yrd. Doç.Dr. Mehmet TERZİ

T.C.
BALIKESİR Tel: 0.266.6121194-95 Fax: 0.266.6121257
BİLİRKİŞİ RAPORU
Dosya no : 2000/145
Mahkemesi : **** Asliye Hukuk Mahkemesi
Davacı : T.C. Posta İşletmesi Genel Müdürlüğü-ANKARA
Davacı vekili : Av. Abdulmenaf KARAMAN
Davalı : *** İnş. ve Tic. Ltd.Şti -ANKARA
Davalı Vekili : Av. Hüseyin ÇAKIR
Dava Konusu : TAZMİNAT
KONU: Üstlenici *** İnş. ve Tic. Ltd. Şti. firması tarafından yapılan ve 15.09.1990
tarihli kesin kabul tutanağına göre kesin kabulü yapılan **** PTT ve Santral Binasının,
davacı vekilinin isteği üzerine, 17.08.1999 ve 12.11.1999 tarihlerinde bölgede oluşan
depremlerden dolayı hasara uğradığı ve bu zararın davalı şirket tarafından karşılanması
gerektiği.
İnceleme : Bilirkişi heyetimiz 01.07.2003 Salı günü saat 14.00’da mahkeme heyeti ile
birlikte keşif mahalline gelmiştir. Usulen yeminimiz yaptırıldıktan sonra mahkeme heyeti ile
birlikte yapı yerinde incelenmiş ve mahkeme başkanı tarafından dava konusu ile ilgili bilgiler
verilmiş ve bilirkişi heyetinden istenenler belirtilmiştir.
Dava konusu olan *** PTT ve Santral Binası’na ait betonarme uygulama projesi, keşif
gününde, mahkeme heyetince tarafımıza verilmiştir. Buna göre yapının; Betonarme projesi 3.
derece deprem bölgesi için yapılmış olup projede B160 betonu ve BÇ-I çeliği seçilmiştir.
Yapının caddeye bakan ön cephesi, bodrum, zemin ve 2 normal kattan oluşmakta, arka
bahçeye bakan cephesi ise zemin ve 3 normal kattan oluşmaktadır.
Öncellikle depremden dolayı binada oluşan hasarların nedeni üzerinde durulmuştur.

Yapılan inceleme sonucunda, yapının projesine uygun olarak yapılıp yapılmadığı, özellikle de
beton kalitesinin yeterliliği konusu ele alınmıştır. Bunun için de, mevcut yapılardaki beton
kalitesinin belirlenmesinde en güvenilir ve en kesin yöntem olan karot alma yöntemi
seçilmiştir.
12
Beton dayanımını belirlemek için, mevcut yapıdan 3 adet karot numune alınmıştır. Yapıya
fazla zarar vermemek ve daha güvenilir sonuçlar elde etmek için, mevcut betonarme
projesine göre, B aksı ile 4-5 aksları arasında bulunan 230/20 cm/cm boyutlarındaki
betonarme perdenin +7.00 kotlu katından bir adet (1 numaralı numune), A-3 aksı
üzerindeki 25/75 cm/cm boyutlarındaki kolonun +4.20 kotlu katından 1 adet (2 numaralı
numune) ve C aksı ile 2-4 aksları arasında bulunan 230/20 cm/cm boyutlarındaki
betonarme perdenin +0.00 kotlu katından 1 adet (3 numaralı numune) olmak üzere,
toplam 3 adet karot numune alınmıştır. Alınan numuneler aşağıdaki resimlerde
gösterilmiştir.
Resim 2: 2 numaralı numune
13
Resim 4: . Numune alınması sırasında çıkan suyun bulanık rengi.
14
Alınan numunelerin yapılan ilk incelemesinde, beton üretiminde kullanılan agregaların

(kum ve çakılın) granülometrik bileşiminin (tane büyüklüğünün) uygun olmadığı, beton
kalitesinin iyi olmadığı, ayrıca numunelerin içinde odun parçaları da görülmüştür (1 numaralı
numune). Örneğin Resim 3’de görülen 3 numaralı numunedeki agreganın görünen en büyük
boyutu 8 cm dir.
İnşaatın yapıldığı yıllarda yürürlükteki uyulması zorunlu olan “Betonarme Yapıların

Hesap ve Yapım Kuralları–TS 500/Nisan 1984” standardına göre; betonda kullanılacak
agreganın en büyük tane çapı;
 Kalıp genişliğinin 1/5’inden,

 Döşeme derinliğinin 1/3’ünden ve
 İki donatı çubuğu arasındaki mesafenin 3/4’ünden büyük
olmamalıdır.
Beton agregası için yukarıda verilen şartlar, günümüzde yürürlükte bulunan

“Betonarme Yapıların Tasarım ve Yapım Kuralları–TS 500/Şubat 2000” standardında da
aynen korunmuş, ilave olarak en büyük agrega boyutunun beton örtüsünden daha fazla
olamayacağı şartı getirilmiştir.
Bütün bu şartlar ve özellikle de, en büyük agrega boyutunun iki donatı çubuğu
arasındaki mesafenin 3/4’ünden büyük olamayacağı şartı göz önüne alındığında; agreganın
granülometrik bileşimi (tane büyüklüğü dağılımı) uygun değildir. Beton üretiminde
kullanılan agreganın boyutları şartnamede öngörülenden daha fazladır. Bunun yerine TS 706
(Beton Agregaları) Standardında belirtildiği şekilde, tamamı 31.5 mm’lik elekten geçen
agregaların kullanılması daha uygun olacaktır.
Numunelerin alınması sırasında, karot cihazının ısınmasını engellemek için verilen

suyun çok bulanık bir şekilde çıkması, beton üretiminde kullanılan agreganın (kum ve çakılın)
yeterince temiz olmadığını göstermektedir (Resim 4). Ayrıca alınan numunelerin gözle
yapılan ilk incelemesinde, numune yüzeylerinin çok pürüzlü olduğu görülmektedir (Resim 1).
Bu da, yine beton dayanımının yetersiz olduğunu gösteren bir işarettir.
Yapıya ait betonarme perdelerden alınan numuneler üzerinde tek eksenli basınç deneyi
yapılmıştır. Bunun için öncelikle her bir numune laboratuvarda kesilerek, yüksekliğine eşit
(6.9 cm) numune elde edilmiştir. Bu şekilde toplam 6 numune üzerinde silindir basınç deneyi
yapılmış ve elde edilen sonuçlar aşağıdaki tabloda verilmiştir.
15
Karot Numunelerden Elde Edilen Beton Basınç Dayanımı Değerleri

Basınç
Num. Ortalama
Akslar dayanımı DÜŞÜNCELER
No
2 kg/cm2
kg/cm
B, 4-5 aksları
1A 47.0 47.0 Beton kalitesi yetersiz
+7.00 kodu
2A 76.5 Beton kalitesi yetersiz
A-3 aksları
2B 57.1 63.4 Beton kalitesi yetersiz
+4.20 kodu
2C 52.6 Beton kalitesi yetersiz
C, 2-4 aksları 3A 147.8 İri agrega içeren numune
146.9
+0.00 kodu 3B 146 İri agrega içeren numune
ORTALAMA 85.8 B160 için basınç mukavemeti yetersiz.
2
NOT: Yükleme hızı 2.5 kg/cm /sn ( = 93.5 kg/sn ) olarak alınmıştır.
Beton Basınç Mukavemetinin Tayini (TS 10465):
TS 10465’e göre, karot yüksekliğinin çapına eşit olması halinde;
Karot çapı (d) 100 mm veya 150 mm ise fküp200=fsil150

Karot çapı (d) 50 mm olan bir numune için 0.9 fsil50 = fküp200 eşitliği geçerlidir.
Karot çapı (d) 69 mm olarak alındığında 0.9 olan dönüştürme katsayısı; 0.938 olarak
alınabilir.
B160 için; Silindir basınç mukavemeti : 160 kg/cm2

Eşdeğer küp basınç mukavemeti : fEK=160 kg/cm2
Ortalama mukavemetin minimum değeri : fSK=190 kg/cm2
olmalıdır.
Yapılan deneyler sonucunda; fküp200= 0.938 fsil69 bağıntısından, numunelerin ortalama

eşdeğer küp basınç mukavemeti;
1 numaralı numune; fküp200 = 0.938  47 = 44.09 kg/cm2

2 numaralı numune; fküp200 = 0.938  63.4 = 59.47 kg/cm2
3 numaralı numune; fküp200 = 0.938  146.9 = 137.79 kg/cm2
olarak bulunmuştur.
TS 10465’e göre;
a.) fküp200  0.85 fSK olmalıdır.

fküp200  0.85 fSK = 0.85  190 = 161.5 kg/cm2
Bu şart hiçbir numunede sağlanmıyor
b.) minfküp200  0.85 fEK olmalıdır.

minfküp200 = 47.0 kg/cm2  0.85  160 = 136 kg/cm2 şartı da sağlanmıyor.
Sonuç olarak, alınan numunelerin basınç mukavemeti değerleri, betonarme uygulama
16
projesinde öngörülen basınç dayanımı değerlerini sağlamamaktadır.
Sonuç : *** Binasında, yapılan inceleme ve alınan karot numuneler üzerinde yapılan
ölçüm, inceleme ve deneyler sonucunda;
 Beton üretiminde kullanılan agreganın granülometrik bileşiminin (kum ve çakılın tane

büyüklüğü dağılımının) uygun olmadığı, büyük boyutlu agrega kullanıldığı,
 Betonun yeterince iyi sıkıştırılmamış olduğu,
 Beton basınç mukavemetinin betonarme uygulama projesinde öngörülen basınç
dayanımı değerlerini sağlamadığı,
 Donatıların projesinde öngörüldüğü şekilde yerleştirilmediği,
 Kolon-kiriş birleşim yerlerinde etriye sıklaştırmalarının yapılmadığı
tespit edilmiştir.
Yapı bu haliyle kullanılamayacağından, onarım ve güçlendirmenin yapılması

gerekmektedir. Bilirkişi heyetimiz, yapıda oluşan yapısal hasarları dikkate aldığında yapının
onarım ve güçlendirilmesinin ekonomik olmayacağını, yine de onarım ve güçlendirmeye
karar verilmesi halinde, hazırlanacak onarım ve güçlendirme projesine göre maliyeti
hesaplanmalıdır.
Dava konusu olan *** Binasının 26.10.2000 tarihi itibariyle maliyeti 167.109.478.679.
TL. olarak hesaplanmıştır.
İş bu Bilirkişi Raporu tarafımızdan üç nüsha olarak tanzim ve imza edilmiştir.
31.07.2003
Ad Soyad
Unvan
İmza
17
T.C.

BALIKESİR Tel: 0.266.6121194 Fax: 0.266.6121205
İlgi : 17.08.2002 tarih ve B.07.4.DEF.0.17.10/ 03254 sayılı yazınız.
Konu : ******* Hizmet Binasının incelenmesi.
İnceleme : 27.08.2002 Perşembe günü, saat 13.30’da heyetimiz yapıyı yerinde

1-) Yapı, 1 bodrum kat, 1 zemin kat ve 5 normal kat olmak üzere toplam 7 kattan
oluşmaktadır. Binanın kullanım alanı 4400 m2 dir. Binanın 1989 yılında yapımının
tamamlanarak aynı yıl kullanılmaya başlandığı belirtilmiştir.
2-) Yapının Statik ve Betonarme projeleri mevcuttur. Ancak mevcut projede,

kullanılan malzeme sınıfı ile deprem bölgesi belirtilmemiştir. Yeni Deprem Yönetmeliğine
göre, Çanakkale 1. derece deprem bölgesinde bulunmaktadır. Yapı ile ilgili diğer bilgiler
ekteki “ön inceleme ve değerlendirme formu”nda verilmiştir.
3-) Yapının bazı kolon ve kirişlerinde beton örtü tabakası kaldırılarak ve paşometre ile
yapılan ölçümlerde etriye sıklaştırmasının şartnamenin öngördüğü şekilde yapılmadığı tespit
edilmiştir.
4-) İnceleme yapılan zemin kat C-11 aksı üzerindeki S119 kolonunda etriyelerin,
kolon sarılma bölgesinde, döşeme üst yüzünden yaklaşık 88 cm. yukarıdan başladığı tespit
edilmiştir.
5-) Yapının bodrum ve zemin katlarındaki kolonların donatılarında korozyon

başlangıcı gözlenmiştir.
6-) Kolonların bazılarının müteahhit firma tarafından incelendiği ve etriye

sıklaştırmasının hatalı bir biçimde yapıldığı (etriyelerin düşey donatıları tam olarak sarmamış
olduğu) tespit edilmiştir. Ayrıca etriyelerin ana donatılara kaynaklandığı, onarım yapılmaya
çalışılan bu bölgelere yüksek mukavemetli beton dökülmüş olduğu gözlenmiştir. Yapılan bu
işlemlerle bazı yapısal kusurların gizlenmeye çalışıldığı tespit edilmiştir.
7-) Yapının taşıyıcı sistem elemanı olan kolonların boyuna donatılarının nervürlü,
enine donatılarının ise düz olduğu belirlenmiştir.
18
8-) Yapının bazı kirişlerinde eğilme ve kesme çatlakları, döşemelerinde de kılcal

çatlaklar tespit edilmiştir. Bunlar aşağıdaki Çizelge 1’de özetlenmiştir.
Çizelge 1. Betonarme taşıyıcı elemanlardaki yapısal kusurlar

Bulunduğu
Eleman No Yapısal Kusur
Kat
K119 Zemin kat Kesme çatlağı
K111 1.Kat Eğilme çatlağı Kesme çatlağı
D106, 1-2 aks arası 1.Kat Kılcal çatlaklar
D106, 10-11 aks arası 1.Kat Kılcal çatlaklar
K111 2.Kat Kesme çatlağı
Yapıdaki bazı kolon ve kirişlerin sıvaları kaldırılarak beton tabancası (Schmidt çekici)
ile yapılan ölçümler sonucunda elde edilen beton küp basınç mukavemeti değerleri Çizelge
2’de verilmiştir.
Çizelge 2. Betonarme elemanlarda darbe sayısı ortalaması ve beton küp basınç mukavemeti
Darbe Sayısı Beton Küp Basınç
Ölçüm Yapılan Eleman Ortalaması Mukavemeti
(Açı = 0) (kgf/cm2)
Bodrum kat B-1 aksı
27.91 20960
üzerindeki S110 kolonu
Bodrum kat B-11 aksı
24.14 15454
üzerindeki S110 kolonu
Yukarıda Çizelge 2'den ölçüm yapılan kolonlarda beton küp basınç

mukavemetinin 1. derece deprem bölgeleri için minimum beton sınıfı olan BS 20 için
yetersiz olduğu görülmektedir.
Genel olarak, incelenen elemanlarda gözlenen kusurlar şöyle özetlenebilir.
19
 Beton tabancası ile ölçüm yapılan elemanlarda beton mukavemeti yetersizdir.
 Kolon-kiriş sarılma bölgelerindeki, etriye sıklaştırmalarının yönetmeliğin öngördüğü

sıklıkta yapılmadığı belirlenmiştir. Hatta incelenen kolonlarda enine donatının
yaklaşık 88 cm.lik bir kısımda hiç bulunmadığı görülmüştür. Yapılan bu tespitler
ayrıca fotoğraflarla da belirlenmiştir (Fotoğraflar ektedir).
 Kolonlarda enine donatı olarak S220 çeliği kullanıldığı, kancaların bir kısmının
yapılmadığı, 135o olması gereken kancaların da 90o olarak yapıldığı belirlenmiştir.
Enine donatılar düzensiz yerleştirilmiştir. Özetle TS 500’de donatıların yerleştirilmesi
ile ilgili kurallara uyulmadığı belirlenmiştir.
 Kiriş sarılma bölgelerinde etriye sıklaştırması yapılmadığı belirlenmiştir.
 Genel olarak yapıdaki taşıyıcı sistem işçiliğin iyi olmadığı gözlenmiştir.
SONUÇ :
Yukarıda açıklanan hasarlar ve yapım hataları nedeniyle,
1.) Donatılardaki korozyon etkisine karşı kısa süre içinde önlem alınması önerilir.
2.) Yapının kirişlerinde eğilme ve kesme çatlakları tespit edilmiş olması, ayrıca beton
tabancası ile mukavemet ölçümü yapılan kolonlardaki beton basınç
mukavemetinin yetersiz olması nedeniyle, 01.01.1998 tarihinde yürürlüğe giren
yeni Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik'e göre yapının
mevcut durumu için yeniden hesaplanarak kontrol edilmesi, gerekirse onarım
ve/veya güçlendirme yapılması önerilir.

edilmiştir.
18.10.2002
Raporu Hazırlayanların Ad Soyad ve Ünvanları ile imzaları
20
ÖN İNCELEME VE DEĞERLENDİRME FORMU
Binanın İsmi : **** Hizmet Binası

Binanın Yeri : **** – Merkez
Binanın Kullanım Amacı : Hizmet Binası
Binanın Yapım Yılı : 1989
Binanın Kat Adedi : Bodrum kat + Zemin kat + 5 normal kat
Binanın Toplam Alanı : 4400 m2
Binanın Projesinin mevcut olup olmadığı : Betonarme proje mevcut
Projesinde Belirtilen Malzeme Türleri : Belirtilmemiş
Binanın Bulunduğu Deprem Bölgesi :1
13. Binanın asal eksen doğrultusu 1

1. KG 2. DB 3. K45D 4. K45B
14. Binanın bloktaki konumu 3
1. Köşe 2. Orta 3. Serbest
15. Kat sayısı
15.1 Zemin Üstü 5
15.2 Zemin 1
15.3 Bodrum 1
16. Plandaki Bina Alanı 596.4 m2
17. Bağımsız konut sayısı -
18. Binanın yaşı 11

1 1 1
19. Taşıyıcı sistem malzemesi ve imalat şekli (üç rakamlı sayı)
Birinci rakam İkinci rakam Üçüncü rakam
1. Betonarme 1. Yerinde dökme 1. Hafif bölme duvarlı
2. Prefabrike 2. Dolu tuğla bölme duvarlı
3. Delikli tuğla bölme duvarlı
4. Briket bölme duvarlı
2. Çelik 1. Ağır çelik yapı 1. Hafif bölme duvarlı
2. Hafif çelik yapı 2. Dolu tuğla bölme duvarlı
3. Betonarme veya 3. Delikli tuğla bölme duvarlı
yığma ile karışık çelik yapı
21
3. Ahşap 1. Ahşap çerçeve 4. Briket bölme duvarlı

2. Bağdadi
3. Diğer
4. Yığma 1. Bağlantısız 1. Kerpiç
2. Yatay bağlantılı 2. Harçsız Taş
3. Yatay ve düşey 3. Harçlı taş
veya köşe bağlantılı 4. Dolu tuğla
4. Betonarme döşeme 5. Delikli tuğla
veya çatı 6. Briket
7. Donatısız Beton
20. Döşemeler 1
21. Çatı 3
22. Çatı kaplaması 1
1. Kiremit 2. Metal levha 3. Asfalt kağıt 4. Oluklu levha 5. Toprak 6. Teras
23. İnşaat kalitesi 2
1. İyi 2. Orta 3. Zayıf
24. Taşıyıcı sistem türü 2
1. Çerçeve 2. Çerçeve + perde 3. Taşıyıcı duvarlar 4. Çerçeve + taşıyıcı duvarlar

5. Kolon + taşıyıcı duvarlar 6. Diğer (…………………………….…………….….)
13. Diğer katlara göre 1. Katın rijitliği 2
1. Büyük 2. Yaklaşık eşit 3. Küçük

14. Daha önceki depremlerde onarım durumu 1
1. Yapılmadı 2. Yapıldı 3. Bilinmiyor
1
15. Hasar derecesi
1. Yok 2. Hafif 3. Orta 4. Ağır 5. Çok ağır
Taşıyıcı Sistem Elemanları
18.1 Taşıyıcı duvarlar 1
18.2 Kolonlar 1
18.3 Kirişler 1
18.4 Çerçeve birleşim bölgeleri 1
18.5 Perdeler 1
1
22
18.6 Merdivenler
18.7 Döşemeler 1
18.8 Çatı 1
Taşıyıcı olmayan elemanlar ve tesisat
18.9 Bölme duvarları 1
18.10 Hafif bölme duvarları 1
18.11 Dış duvarlar 1
18.12 Elektrik tesisatı 1
18.13 Temiz ve kullanılmış su tesisatı 1
16. Binada toplam hasar 1
1. Hasar yok 2. Hafif 3. Orta 4. Ağır 5. Çok ağır 6. Toptan göçme

17. Yangın gibi dolaylı hasar 1
1.Var 2. Yok
18. Zemin problemleri 1
1. Yok 2. Hafif çökme 3. Yoğun çökme 4. Sıvılaşma 5. Toprak kayması

6. Kaya kopması 7. Fay hareketi
19. Deprem sonrası kullanma durumu 1
1. Sınırlama yok 2. Sürekli kullanma için onarım ve güçlendirme gerekli

3. Çökme tehlikesi var
20. Acil önlem durumu 1
1. İhtiyaç yok 2. Hasarın temizlenmesi gerekli 3. Göçmenin önlenmesi gerekli
4. Komşu binanın korunması gerekli 5. Hemen yıkım gerekli
21. Ek bilgilerin durumu
1. Yok 2. Fotoğraf 3. Kroki ve ek bilgi 4. Fotoğraf, kroki ve ek bilgi 2
22. Tarih 18.10.2000
23
*********************************** DAİRESİ
DEPREM ARAŞTIRMA GRUP BAŞKANLIĞI
BETONARME YAPI
TEKNİK RAPORU
-------------------------------------------------------------------------------------------------
------
1. RAPORUN HAZIRLANDIĞI YER : ***********************.Bşk.lığı
2. YAPININ BAĞLI OLDUĞU KUVVET : ******.
3. YAPININ BİRLİĞİNİN ADI : *******
4. İLİ / İLÇESİ / MEVKİİ : ******
5. YAPININ ADI : ********
6. YAPI ALBÜM NUMARASI : ***************

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
RAPORU HAZIRLAYANLAR : **********
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
------------------------------
7. İLGİ : ********************
*******************
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
8. YAPI İNCELEME TARİHİ : 13 Kasım 2005
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
9. KAÇINCI İNCELEME OLDUĞU : İlk inceleme
İkinci inceleme
Siyah güvenlik kodu nedeni ile ikinci inceleme
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
10. YAPI TAŞIYICI SİSTEMİ : Betonarme
Karma
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
11. DEPREM BÖLGESİ : 2 nci derece
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
12. GÖRÜNEN BETON KALİTESİ : Deniz
malzemesi kullanılmış
Dere malzemesi kullanılmış
Kırma taş kullanılmış
Granülometrisi uygun
Granülometrisi uygun değil
Beton yüzeyi boşluksuz
24
Beton yüzeyi boşluklu, poroz bir yapı

Çimento miktarı az
Çimento miktarı normal
Malzeme kirli
Malzeme temiz
Beton içinde yabancı madde (tahta,midye vs)
mevcut
13. BETON BASINÇ DAYANIMI (Deneysel) :

KAROT NUMUNELERİ SONUÇLARI
Numune Boyutları Numune Kırılma Kırılma Karot Ortalama
Karot
Ağırlığı Yükü
g Yükü H/Ø K Dayanımı Dayanım
Ø H
No 3
[cm] [cm] [g] [kgf] [g/cm ] [kN] [MPa] [MPa]
1 9.5 15.0 2100 4800 1.98 47 1.58 0.97 6.4
2 9.5 17.0 2420 3600 2.01 35 1.79 0.98 4.9
3 9.5 12.0 2640 4150 3.10 41 1.26 0.93 5.4
5.5
4 Schmıdt korelasyon değerleri ortalaması 7.0
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
14. GENEL İŞÇİLİK KALİTESİ : Kötü
Orta
İyi
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
15. GENEL MALZEME KALİTESİ : Kötü
Orta
İyi
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
--------
16. YAPININ HASAR DURUMU : Yapı mevcut hali ile hasarlı değil (/h =
1/1000 – 1/500)
Yapı mevcut hali ile az hasarlı (/h = 1/350 –
1/200)
Yapı mevcut hali ile orta hasarlı (/h = 1/200 –
1/100)
Yapı mevcut hali ile ağır hasarlı (/h = 1/100 –
1/50)
Yapının yıkılması gerekli (/h ≥ 1/50)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
17. YAPI KULLANIM MAKSADI :
*****
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
18. YAPI ÖNEM KATSAYISI ( I ) :
25
Deprem sonrası hemen kullanılması gereken

binalar…………………………..………………………………….....I=1.5
(Hastane,muhabere tesisleri, ulaşım terminalleri, büyük karargah binaları, savaş harekat
merkezleri,mühimmat depoları, yakıt ikmal noktaları)
İnsanların uzun süreli ve yoğun olarak bulunduğu ve değerli eşyanın saklandığı

binalar………………...........……I=1.4
(Okullar, eğitim bina ve tesisleri, yurt ve yatakhaneler, askeri kışlalar, cezaevi ve müzeler)
İnsanların kısa süreli ve yoğun olarak bulunduğu

binalar……………………………………………………........…I=1.2
(Spor tesisleri, sinema , tiyatro ve konser salonu, er ve personel yemekhaneleri)
Diğer binalar (yukarıdaki tanımlara girmeyen, konut, atölye, orduevi türü

yapılar)…….………...............................I=1.0
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
19. EN YOĞUN ANDAKİ KULLANICI SAYISI
: ~
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
20. YAPININ KULLANIM ZAMANI : Tüm
gün kullanımda / Yarım gün kullanımda
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
21. TAHLİYE KOLAYLIĞI DEĞERLENDİRMESİ
: Çok kısa sürede tahliyesi mümkün
Kısa sürede tahliyesi mümkün
Bina çok katlı ve tahliyesi kolay değil
Bina çok katlı ve tahliyesi zor
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
22. HAREKETLİ YÜK KATILIM KATSAYISI (n)
: 0.30 (Konut, işyeri, otel, hastane, vb.)
0.60 (Okul, öğrenci yurdu,spor tesisi, sinema,
tiyatro, konser
salonu, garaj, lokanta, mağaza vb.)
0.80 (Depo,antrepo)
DAG
23. YAPI TOPLAM ALANI, TOPLAM YÜKSEKLİĞİ VE DÖŞEME KALINLIKLARI:
26
Toplam Kat Toplam Kat Döşeme

Kat Alanı Kat Yüksekliği
Kat Tipi Adet 2
Alanı Yüksekliği Kalınlığı
[m ] 2 [m]
[m ] [m] [cm]
Bodrum 1 162.76 3.20 15
Zemin 1 311.87 786.50 3.20 9.60 15
Normal 1 311.87 3.20 15
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
24. KONUMU :
Münferit Bina
Bitişik Nizam (bina ortada)
Bitişik nizam (bina kenarda)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
25. PLANDA DÜZENSİZLİK DURUMLARI :
 Binada burulma düzensizliğine sebep olabilecek kusur MEVCUTTUR / MEVCUT DEĞİLDİR

(bi=(i)max/(i)ort>1.2)
 Binada döşeme süreksizliği zafiyeti MEVCUTTUR / MEVCUT DEĞİLDİR
 Binanın planında girinti ve çıkıntılar MEVCUTTUR / MEVCUT DEĞİLDİR
 Binada taşıyıcı eleman eksenleri PARALELDİR / PARALEL DEĞİLDİR

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
26. DÜŞEY DOĞRULTUDA DÜZENSİZLİK DURUMLARI :
 Binada komşu katlar arası dayanım düzensizliği (zayıf kat) riski BULUNMAKTADIR / YOKTUR
ci=(Ae)i/(Ae)i+1<0.80
 Komşu katlar arası rijitlik düzensizliği (yumuşak kat) riski BULUNMAKTADIR / YOKTUR
ki=(i)ort/(i+1)ort>1.5
 Binada düşey doğrultuda süreksizlik durumu nedeniyle risk MEVCUTTUR / MEVCUT DEĞİLDİR
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
27. YAPI PERİYOTLARI : Ana Blok İlave Blok
T 1x = 0.478 sn T 1x = 0.433 sn
T 2y = 0.322 sn T 2y = 0.345 sn
T 3 = 0.311 sn T 3 = 0.248 sn
27
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
28. DUVAR MALZEMESİ (bodrum) :
Perde Beton
Dolu harman tuğlası
Düşey delikli blok tuğla
Yatay delikli tuğla
Gazbeton
Prekast
Diğer
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
29. DUVAR MALZEMESİ (normal kat) :
Perde Beton
Dolu harman tuğlası
Delikli harman tuğlası
Düşey delikli blok tuğla
Yatay delikli tuğla
Gazbeton
Prekast
Diğer
DAG
30. DUVARLARIN YAPIYA KATKISI :

Kolonlar duvarlarca destekleniyor
Kolonlar duvarlarca desteklenmiyor
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
31. DÖŞEME SİSTEMİ :
Kirişli düz döşeme
Kirişsiz döşeme
Dişli döşeme
Kaset döşeme
Asmolen döşeme
Saçak hatıllı plak döşeme
Diğer
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
32. TEMEL SİSTEMİ :
Münferit temel
Münferit ve mütemadi temel
Mütemadi temel
Radye temel
Duvar temel (Yığma yapı temeli)
Tespit edilemedi
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
33. KOLONDA BURKULMA RİSKİ :
28
Kolonlarda burkulma (flambaj) riski mevcut

değildir
Kat yüksekliğinin fazla ve kolonların narin
olmasından dolayı risk mevcuttur
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
34. KİRİŞ EBATLARI (Döşeme yüksekliği dahil)
: İç - Dış
(Ayrıntılar için bkz: röleve)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
35. DONATI CİNSİ (Enine / Boyuna) : BÇ-I /
BÇ-I
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
36. KOLONDA ETRİYE ARALIKLARI VE ÇAPI
: Ø8 / 20
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
37. DONATI KOROZYON DURUMU :
Korozyon yok
Korozyon çok az miktarda mevcut, donatıda
oksitlenme var
Karbonasyon mevcut (derinlemesine tahribat ve
pullanma var)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
38. DONATI SIYRILMA RİSKİ:
Risk mevcut
Risk mevcut değil
(Filiz boyu yeterliliği, etriyenin uygunluğu, genel donatı işçiliği kalitesi ve korozyon
seviyesine göre değerlendirilecektir.)
-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------
-------------------------------
39. BİNANIN YAPIM TARİHİ :
Binanın yapım tarihi XXXX olup, yaşı XXX dır;

(Betonarme karkas binanın ekonomik ömrünün 50 yıl olduğu kabul edilmiştir)
29
40. DİĞER :
 Dış cephe kaplaması taraklı mozaik

 Dış cephe kaplamasının depremde düşme riski vardır
 Dış cephe kaplaması evsafını kaybetmiş
 Bölme duvar devrilme riski vardır
 Parapet duvar devrilme riski vardır
 Binada kalkan duvar devrilme riski vardır
 Çatı katında sürekli rutubet vardır
 Binanın sıhhi tesisatında yapı temeline kaçan sürekli su kaçağı vardır
 Yağmur olukları nedeni ile sürekli kaçak mevcut
 Tretuvar mevcut olup zemin yapısından kaynaklanan oturma ve ayrılma vardır
 Tretuvar mevcut değil
 Temel içi dolgusunun iyi sıkıştırılmaması nedeniyle zemin kat döşemesinde oturma vardır
 Çıkma konsol mevcut değil
 Konsol mevcut; serbest konsol uzunluğu < 1.5m
 Konsol mevcut; serbest konsol uzunluğu > 1.5m (sehim riski var)
 Dilatasyon mevcut değil
 Dilatasyon yetersiz
 Dilatasyon mevcut
 Çekiçleme riski yoktur
 Çekiçleme riski vardır
 Kısa kolon (bant pencere) riski vardır
 Kısa kolon (bant pencere) riski yoktur
 güçlü kiriş zayıf kolon riski vardır
 güçlü kiriş zayıf kolon riski yoktur
 güçlü kiriş zayıf kolon riski az da olsa vardır
 Saplama kiriş yoktur
 Saplama kiriş vardır
30
41. DEĞERLENDİRME VE SONUÇ :
981-KIŞ-BET-008 albüm numaralı iki blok halinde inşaa edilmiş olan yapının taşıyıcı sistemi betonarme
karkastır. Ayrıca ıslak mekanların bulunduğu 4 adet ek bina mevcuttur. Bodrum , zemin ve 2 normal kattan
oluşmaktadır. Bodrum kat malzeme deposu, zemin kat karargah ve normal katlar er yatakhanesi olarak
kullanılmaktadır. Binanın yapım tarihi 1981 olup yaşı 25’tir.
İncelemenin yapıldığı alan T.C. Bayındırlık ve İskan Bakanlığı Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasına göre 1
nci derece deprem bölgesinde yer almaktadır. Binaların bulunduğu bölgelerde zemin grubu C, yerel zemin sınıfı
Z2’dir. Etkin yer ivme katsayısı 1998 ABYYHY koşullarına göre A0=0.40’tır.
Binanın muhtelif bölgelerinden 16 adet karot numunesi alınmıştır. Karot numuneleri üzerinde yapılan
gözlemler neticesinde betonda dere malzemesi kullanıldığı, malzemenin kirli olduğu ve malzeme
granülometrisinin uygun olmadığı tespit edilmiştir. Yapıdan alınabilen karot örneklerinin ODTÜ yapı malzemesi
laboratuarında basınç deneyine tabi tutulması sonucunda ortalama basınç dayanım değeri 15.3 MPa olarak tespit
edilmiştir. Deneydeki en küçük değer 8.7 MPa’dır. Yapıda kullanılan beton 1998 ABYYHY’nin 7.2.5.1
maddesinde verilen birinci derece deprem bölgelerinde kullanılması gereken minimum beton sınıfı olan C20’yi
sağlamamaktadır. Binadan iki adet çelik numunesi kesilerek alınmıştır. 3 ncü Ana Bakım Merkez Komutanlığı
Laboratuarında yapılan çekme deneyinde kopma mukavemeti 50.2 kgf/mm2 ve 65.5 kgf/mm2 olarak
bulunmuştur. Elde edilen deney sonucu TS 500 Çizelge 3.1’e göre değerlendirildiğinde (50.2 kgf/mm2 > 50
kgf/mm2 ve 65.5 kgf/mm2 > 50 kgf/mm2 ), yapıda S420a ( BÇIII ) sınıfı düz donatı çeliği kullanıldığı tespit
edilmiştir
Sta4-Cad programı ile yapılan analize göre burulma düzensizliği ve rijitlik düzensizliği (yumuşak kat) riski
vardır. Zemin katta 42 adet kolonun kesit alanı yetersizdir.
Kolonlarda ve kirişlerde etriye sıklaştırması yapılmamıştır. Nemli ortam sebebi ile donatılarda korozyon
oluşmuştur. Korozyon nedeni ile taşıyıcı elemanlarda çatlaklar oluşmuş ve betonda kopmalar meydana gelmiştir.
Islak mekan olarak kullanılan ek binada sürekli su kaçakları nedeni ile betonda hasarlar oluşmuştur. Ayrıca
zemindeki oturmalar nedeni ile özellikler dış duvarlarda yer yer çatlaklar oluşmuştur. Bodrum kat zemininde ve
tretuarlarda oturmalar oluşmuştur. Ayrıca binadaki çok miktarda yapılmış olan bant pencereler sebebi ile kısa
kolon riski fazladır.
Sonuç olarak, yapının GRİ-2 güvenlik kodunda olduğu değerlendirilmiştir.
Arz ederiz.
Dr.İnş.Müh. İnş.Y.Müh. İnş.Müh. Jeo.Müh
ONA Y
... / … / 2006
31

Betonarme Yapıların Hasar Analizi-Bölüm-11

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Betonarme Yapıların Hasar Analizi-Bölüm-11

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KONU İLE İLGİLİ

YAPI GRUBU BİLİRKİŞİ HEYETİ

BALIKESİR Tel: 0.266.6121194 Fax: 0.266.6121257

İlgi : 17.08.2003 tarih ve 1388 sayılı yazınız.

Konu : *********** İnşaatının incelenmesi.

İnceleme : 02.09.2003 Cuma günü, saat 16.40'da heyetimiz yapıyı yerinde

Yapının mimari projesi mevcut olup statik-betonarme projesi ise tarafımıza

 Bazı kolon ve perdelerde segregasyon gözlendiği,

 Kolon-kiriş sarılma bölgesinin yönetmeliğin öngördüğü şekilde yapılmadığı,

 Temellerin kademeli yapıldığı,

 Bazı temellerin, istinat duvarlarının üzerine yapıldığı,

 Genel olarak işçiliğin de iyi olmadığı,

 Yapının genelinde yeni Deprem Yönetmeliğine uyulmadığı görülmüştür.

Yapının bu haliyle inşaatına devam edilip kullanıma açılması yukarıda açıklanan

İş bu ön inceleme ve gözlem raporu tarafımızdan üç nüsha olarak tanzim ve imza

Bilgilerinize sunulur. Saygılarımızla.

YAPI GRUBU BİLİRKİŞİ HEYETİ

BALIKESİR Tel: 0.266.6121194-95 Fax: 0.266.6121205

İlgi : 24.09.2001 tarih ve 1975 sayılı yazınız.

Konu : ******************** Binasının incelenmesi.

İnceleme : 12.10.2001 Perşembe günü, saat 11.30’da heyetimiz yapıyı yerinde

2-) Yapının Statik ve Betonarme projeleri tarafımıza verilmediğinden, kullanılan beton

4-) Bodrum kattaki, S1, S2 ve S3 kolonları arasında pencere bırakıldığı ve pencere

9-) Yapının misafirhane olarak kullanılan bölümünün S7 kolonunun kirişle birleştiği

Yerinde ve mevcut mimari plan üzerinde yapılan incelemeler ve değerlendirmelerden elde

3.) Bodrum kattaki donatılarda korozyona karşı önlem alınmalıdır.

5.) Yapının taşıyıcı eleman eksenleri ortogonal değildir.

Yukarıda belirtilen nedenlerden dolayı, 01.01.1998 tarihinde yürürlüğe giren Afet

İş bu ön inceleme ve gözlem raporu tarafımızdan üç nüsha olarak tanzim ve imza

Bilgilerinize sunulur. Saygılarımızla.

Binanın İsmi : ****** Binası

5. Bağımsız konut sayısı -

7. Taşıyıcı sistem türü 1

1. Çerçeve 2. Çerçeve + perde 3. Taşıyıcı duvarlar 4. Çerçeve + taşıyıcı duvarlar

3. Ahşap 1. Ahşap çerçeve

4. Yığma 1. Bağlantısız 1. Kerpiç

Taşıyıcı olmayan elemanlar ve tesisat

1. Yok 2. Hafif çökme 3. Yoğun çökme 4. Sıvılaşma 5. Toprak kayması

1. Sınırlama yok 2.Kullanma için onarım gerekli

Yapı Boyuna Donatı

Yrd. Doç.Dr. Mehmet TERZİ

YAPI GRUBU BİLİRKİŞİ HEYETİ

BALIKESİR Tel: 0.266.6121194-95 Fax: 0.266.6121257

Dava Konusu : TAZMİNAT

Öncellikle depremden dolayı binada oluşan hasarların nedeni üzerinde durulmuştur.

Resim 2: 2 numaralı numune

Resim 1: 1 numaralı numune

Resim 3: 3 numaralı numune

Resim 4: . Numune alınması sırasında çıkan suyun bulanık rengi.

Alınan numunelerin yapılan ilk incelemesinde, beton üretiminde kullanılan agregaların

İnşaatın yapıldığı yıllarda yürürlükteki uyulması zorunlu olan “Betonarme Yapıların

 Kalıp genişliğinin 1/5’inden,

Beton agregası için yukarıda verilen şartlar, günümüzde yürürlükte bulunan

Numunelerin alınması sırasında, karot cihazının ısınmasını engellemek için verilen

Karot Numunelerden Elde Edilen Beton Basınç Dayanımı Değerleri

Beton Basınç Mukavemetinin Tayini (TS 10465):

TS 10465’e göre, karot yüksekliğinin çapına eşit olması halinde;

Karot çapı (d) 100 mm veya 150 mm ise fküp200=fsil150

B160 için; Silindir basınç mukavemeti : 160 kg/cm2

Yapılan deneyler sonucunda; fküp200= 0.938 fsil69 bağıntısından, numunelerin ortalama

1 numaralı numune; fküp200 = 0.938  47 = 44.09 kg/cm2

a.) fküp200  0.85 fSK olmalıdır.

b.) minfküp200  0.85 fEK olmalıdır.

Sonuç olarak, alınan numunelerin basınç mukavemeti değerleri, betonarme uygulama