Đ Án Ô Tô Part 2

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ

KHOA CÔNG NGHỆ
ĐỒ ÁN ÔTÔ
TÍNH TOÁN, THIẾT KẾ HỘP SỐ

3 TRỤC 4 CẤP SỐ
( TÍNH TOÁN THIẾT KẾ HỆ TRỤC VÀ Ổ)
CÁN BỘ HƯỚNG DẪN SINH VIÊN THỰC HIỆN

Trần Thanh Tâm Nguyễn Chiêu Anh (MSSV: B1503996)
Ngành: Cơ khí Giao Thông – Khóa: 41
Tháng 5/2019
TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
KHOA CÔNG NGHỆ Độc Lập – Tự Do – Hạnh Phúc
BỘ MÔN: KỸ THUẬT CƠ KHÍ
********
NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ CỦACÁN BỘ HƯỚNG DẪN
1. Cán bộ hƣớng dẫn: Trần Thanh Tâm

2. Đề tài: Tính toán, thiết kế hệ trục và ổ của hộp số 3 trục 4 cấp số
3. Sinh viên thực hiện: Nguyễn Chiêu Anh MSSV: B1503996
4. Lớp:TN1593A2
5. Nội dung nhận xét:
a. Nhận xét về hình thức của tập thuyết minh:
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
b. Nhận xét về bản vẽ:
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
c. Nhận xét về nội dung đồ án :
* Các nội dung và công việc đã đạt đƣợc :
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
* Những vấn đề còn hạn chế:
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
d. Nhận xét đối với từng sinh viên tham gia thực hiện đề tài (ghi rõ từng nội
dung chính do sinh viên nào chịu trách nhiệm thực hiện nếu có):
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
e. Kết luận và đề nghị:
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
6. Điểm đánh giá :
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
...........................................................................................................................................
Cần Thơ,ngày……..tháng………năm 2019

Cán bộ hướng dẫn
(Ký và ghi rõ họ tên)
Trần Thanh Tâm

Đồ án thiết kế ô tô Hộp số 3 trục 4 cấp số
MỤC LỤC
MỤC LỤC ........................................................................................................................i
DANH MỤC BẢNG ...................................................................................................... ii
DANH MỤC HÌNH ...................................................................................................... iii
LỜI NÓI ĐẦU ................................................................................................................iv
CHƢƠNG 1 .....................................................................................................................1
PHƢƠNG ÁN THIẾT KẾ CHUNG ...............................................................................1
1.1. Công dụng .............................................................................................................1
1.2. Chọn sơ đồ động học:............................................................................................1
1.3. Phân tích ƣu nhƣợc điểm: .....................................................................................1
1.4. Chọn hộp số...........................................................................................................2
1.5. Hoạt động của hộp số ............................................................................................2
1.6. Bảng thông số của xe ............................................................................................2
CHƢƠNG 2 .....................................................................................................................4
TÍNH TOÁN THIẾT KẾ HỆ TRỤC VÀ Ổ HỘP SỐ 3 TRỤC 4 CẤP SỐ ....................4
2.1. Kết cấu trục ...........................................................................................................4
2.2. Tính sơ bộ trục và chọn vật liệu chế tạo trục ........................................................4
2.3. Tính bền trục .........................................................................................................7
2.3.1. Tính bền trục trung gian .............................................................................7
2.3.1.1. Tính bền trục ở số 1 .................................................................................7
2.3.1.2. Tính bền trục ở số 2 ...............................................................................10
2.3.1.3. Tính bền trục ở số 3 ...............................................................................13
2.3.1.4. Tính bền trục ở số lùi .............................................................................16
2.3.2. Tính bền trục thứ cấp ................................................................................19
2.3.2.1Tính bền trục khi gài số 1 ........................................................................19
2.3.2.2 Tính bền trục khi gài số 2 .......................................................................22
2.3.2.3 Tính bền trục khi gài số 3 .......................................................................25
2.3.3 Tính bền trục số lùi ....................................................................................28
2.4. Kiểm tra đô võng, góc xoay của trục ..................................................................31
2.4.1. Kiểm tra độ võng trên trục trung gian tại tiết diện bánh răng Z2 .............31
2.4.2. Kiểm tra góc xoay trên trục trung gian tại tiết diện bánh răng Z1 ............33
2.5. Chọn ổ bi cho trục ............................................................................................... 34
2.5.1. Chọn ổ cho trục trung gian .......................................................................35
2.5.2. Chọn ổ cho trục thứ cấp ............................................................................36
TÀI LIỆU THAM KHẢO ............................................................................................. 39
GVHD: Trần Thanh Tâm i SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

DANH MỤC BẢNG

Bảng 2.1 Thông số bánh răng .........................................................................................6
Bảng 2.2 Bảng thông số của bánh răng số 1 ...................................................................7
Bảng 2.3 Moment và đƣờng kính tiết diện số 1 trên trục trung gian ............................ 10
Bảng 2.4 Bảng thông số của bánh răng số 2 .................................................................10
Bảng 2.10 Bảng thông số của bánh răng số 1 trục thứ cấp ...........................................19
Bảng 2.11 Moment và đƣờng kính tiết diện số 1 trên trục thứ cấp .............................. 22
Bảng 2.16 Bảng thông số của bánh răng số lùi ............................................................. 28
Bảng 2.17 Moment và đƣờng kính tiết diện số lùi trên trục số lùi ............................... 31
Bảng 2.18 Đƣờng kính trục tại các tiết diện lắp bánh răng ..........................................31
Bảng 2.19 Bảng tóm tắt ổ bi trên các trục .....................................................................38
GVHD: Trần Thanh Tâm ii SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

DANH MỤC HÌNH

Hình 1.1 Sơ đồ hộp số 3 trục 4 cấp số ............................................................................1
Hình 2.1 Sơ đồ thiết kế hộp số 3 trục 4 cấp số ............................................................... 6
Hình 2.2 Sơ đồ lực tác dụng ở số 1 trên trục trung gian .................................................8
Hình 2.3 Biểu đồ moment ở số 1 trên trục trung gian ....................................................9
Hình 2.4 Sơ đồ lực tác dụng ở số 2 trên trục trung gian ...............................................11
Hình 2.5 Biểu đồ moment ở số 2 trên trục trung gian ..................................................12
Hình 2.10 Sơ đồ lực tác dụng ở số 1 trên trục thứ cấp .................................................20
Hình 2.11 Biểu đồ moment ở số 1 trên trục thứ cấp .....................................................21
Hình 2.16 Sơ đồ lực tác dụng trên trục số lùi ............................................................... 29
Hình 2.17 Biểu đồ moment ở số lùi trên trục số lùi......................................................30
GVHD: Trần Thanh Tâm iii SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

LỜI NÓI ĐẦU

Nƣớc ta đang trong quá trình công nghiệp hoá hiện đại hoá. Trong đó, giao
thông vận tải là một lĩnh vực không thể thiếu đƣợc và là huyết mạch trong mọi
ngành nghề. Đất nƣớc muốn đi lên thì lĩnh vực này phải đƣợc đầu tƣ và phát
triển. Chính vì thế mà ngành cơ khí ô tô nƣớc ta là một trong những ngành đang
trong quá trình phát triển mạnh để phuc vụ cho nhu cầu cấp bách này, với nhiều
nhà máy sản xuất tiên tiến mọc lên. Ô tô ngày nay càng ngày càng đƣợc sử
dụng rộng rãi trong thực tế đời sống vì những tiện ích mà nó mang lại.
Trên Ô tô, có rất nhiều bộ phận cấu thành, ngoài động cơ là trái tim của xe,
bộ phận động lực tạo ra mô men xoắn giúp cho xe chuyển động trên đƣờng thì hệ
thống truyền lực cũng là một phần không thể thiếu trên xe. Nó giúp truyền
mômen xoắn từ động cơ đến bánh xe, hộp số là một trong những bộ phận quan
trọng của hệ thống dẫn động. Ngoài nhiệm vụ trên, hộp số còn giúp thay đổi
mômen xoắn truyền đến các bánh xe, giúp cho xe dừng lại trong thời gian dài mà
không cần phải dừng động cơ và giúp xe thay đổi chuyển động khi cần thiết.
Đƣợc sự phân công và hƣớng dẫn của thầy Trần Thanh Tâm và các thầy cô
trong bộ môn Kỹ Thuật Cơ Khí đã giúp nhóm đồ án thiết kế ôtô của chúng em có
nguồn động lực và có thêm kiến thức để cùng nhau hoàn thành phần thiết kế hộp
số cho xe ô tô khách 3 trục 4 cấp số đúng tiến độ đƣợc giao.
Tuy nhiên, do sự hạn chế về thời gian và chƣa có nhiều kinh nghiệm nên đồ
án không tránh khỏi mắc phải những thiếu sót mong đƣợc sự góp ý của Thầy
Trần Thanh Tâm và các quí thầy cô trong bộ môn.
Cần Thơ, ngày 24 tháng 02 năm 2019

Sinh viên thực hiện
Nguyễn Chiêu Anh
GVHD: Trần Thanh Tâm iv SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

CHƢƠNG 1
PHƢƠNG ÁN THIẾT KẾ CHUNG
1.1. Công dụng

Thay đổi moment quay từ động cơ đến bánh chủ động cho phù hợp với
mômen cản, tốc độ chuyển động của ô tô. Đổi chiều chuyển động của ô tô.
Ngắt truyền lực tới bánh răng chủ động trong thời gian dài.
1.2. Chọn sơ đồ động học:
Hộp số cơ khí 3 trục 4 số tiến và 1 số lùi:
Hình 1.1 Sơ đồ hộp số 3 trục 4 cấp số

1.3. Phân tích ƣu nhƣợc điểm:
Ƣu điểm:
Tăng hệ số truyền thẳng
Kết cấu đơn giản gọn nhỏ
Cho phép tăng tốc độ cực đại mà không cần tăng công suất động cơ
Tăng tính kinh tế nhiên liệu
Nhƣợc điểm:
Ổ bi đầu trục thứ cấp thƣờng có kích thƣớc nhỏ, do đƣợc đặt trong trục sơ cấp,
và làm việc với trạng thái căng thẳng khi gài các số truyền trung gian.
GVHD: Trần Thanh Tâm 1 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

1.4. Chọn hộp số

Hợp số thiết kế theo kiểu: hộp số cơ khí có cấp điều kiển bằng tay, sử dụng bộ
đồng tốc.
Ƣu điểm
Giá thành rẽ, chế tạo và kết cấu đơn giản.
Quá trình gài số êm dịu dễ dàng, tránh va đập và gây vỡ bánh răng (so với hộp
số không có bộ đồng tốc).
Hiệu suất truyền động cao, làm việc với độ tin cậy tốt.
Dễ sửa chữa.
Nhƣợc điểm:
Do phải điều khiển cơ cấu sang số bằng tay nên hơi tốn sức lực lái.
Tốn thời gian sang số, hợp số làm việc không êm dịu nhƣ hộp số tự động.
Khi cần nhiều tỷ số truyền thì kết cấu hộp số sẽ cồng kềnh phức tạp.
1.5. Hoạt động của hộp số
Xe chuyển động với số 1: Động lực từ động cơ => trục sơ => Za’ => Za =>
trục trung gian => Z1 => Z1’ =>trục thứ.
Xe chuyển động với số 4: Động lực từ động cơ => trục sơ => Za’=>trục thứ.
Xe chuyển động với số lùi: Động lực từ động cơ => trục sơ => Za’ => Za =>
trục trung gian => Z5 => ZL=> Z5’ =>trục thứ.
1.6. Bảng thông số của xe
Ô tô khách 10 chỗ.
Tải trọng:1100kg
Trọng lƣợng xe dự kiến: 1500kg
Sử dụng lớp 195/70 R15
Chiều dài cơ sở: 2540mm
Chiều rộng cơ sở: 1650mm
Tỷ số truyền lực dự kiến: 4
Động cơ xăng 4 xylanh:

Nemax= 160 Hp/4800 v/ph

Memax= 260Nm/3600 v/ph
Tỷ số truyền của các tay số:
max .G.rbx
ih1  tr26/[2]
M e max .i0 .tl
Trong đó
Ga: Trọng lƣợng toàn bộ ôtô.
Ga= (1100+1500).9,81= 25506 (N).
 max =0,39 : hệ số cản chuyển động lớn nhất ( bảng 2-1 tr43 [1])
Hoặc  max  f  i
rbx: Bán kính làm việc của bánh xe.
Bán kính thiết kế:
𝑑 15
r0 = 0,7B+( ).25,4 = 0,7.195 +( ).25,4 = 327 mm
2 2
B: Bề rộng lớp.
d: Đƣờng kính vành bánh xe.
Bán kính làm việc: rbx = r0. 𝜆= 327.0,93 = 304,11 mm  0,304 m
𝜆: Hệ số kể đến sự biến dạng của lốp áp suất thấp.
Memax: Mômen quay cực đại của động cơ Memax = 260 (Nm).
 tl : hiệu suất bộ truyền lực, đối với ôtô khách truyền lực chính 1 cấp  t = 0,85
[2]
i0: tỷ số truyền của bộ truyền lực chính
i0 = 4
 max Ga .rbx 0,39 . 25506 . 0,304
i h1  = = 3,42
M e max .i0 . tl 260 . 4 . 0,85
Hộp số 4 cấp với số 4 là số truyền thẳng:

𝑖ℎ4 = 1
𝑖ℎ3 = 3
𝑖ℎ1 = 3 3,42 = 1,51
3 3
𝑖ℎ2 = 𝑖ℎ1 2 = 3,422 = 2,27
𝑖𝐿 = 3,42 lấy bằng 𝑖ℎ1

CHƢƠNG 2
TÍNH TOÁN THIẾT KẾ HỆ TRỤC VÀ Ổ HỘP SỐ 3 TRỤC 4 CẤP SỐ
2.1. Kết cấu trục

Yêu cầu trục phải có độ cứng vững tốt (kích thƣớc, vật liệu chế tạo), để không
làm sai lệch sự ăn khớp của bánh răng, ảnh hƣởng lớn đến độ bền lâu của chúng
và ổ bi.
- Trục sơ cấp: đƣợc đỡ bằng hai ổ bi, một ổ nằm trên bánh đà, một ổ (thƣờng là
bi hƣớng kính) nằm trong vỏ hộp số và đƣợc định vị dọc trục.
- Trục trung gian: chế tạo liền với bánh răng là bánh răng nghiêng (trừ bánh
răng số lùi), đƣợc đỡ trên hai ổ bi đặt ở vỏ hộp số.
- Trục thứ cấp: ổ bi thứ nhất là ổ bi kim đƣợc đặt ngay trong trục sơ cấp, ổ bi
đuôi trục thƣờng là bi hƣớng kính có chặn dọc trục đặt ở vỏ hộp số.
Các bánh răng quay trơn trên trục qua bạc trƣợt hoặc bi kim và đƣợc bôi trơn.
Các bánh răng trƣợt trục trên then hoa, nếu là bánh răng nghiêng thì trục then
hoa phải xoắn với bƣớc rãnh then bằng bƣớc răng.
Trong các xe thƣờng lắp hộp đo tốc độ ở đuôi trục thứ cấp.
2.2. Tính sơ bộ trục và chọn vật liệu chế tạo trục
Đƣờng kính trục sơ cấp:
3
d1 = 5,3. 3 𝑀𝑒𝑚𝑎𝑥 = 5,3. 260 = 34 mm ( Công thức Tr.34 [1]).
Đƣờng kính trục trung gian:
d2 = 0,45.A = 0,45.80 = 36 mm
Trong đó: A = 80 mm là khoảng cách trục.
Đƣờng kính trục thứ cấp:
d3 = 0,45.A = 0,45. 80 = 36 mm
Trong đó:
Quan hệ giữa đƣờng kính trục và chiều dài trục đƣợc tính sơ bộ nhƣ sau:
𝑑1 𝑑1
= 0,16 ÷ 0,18 ⇒ 𝑙1 = = 212,5 ÷ 188,8 = 200 mm
𝑙1 0,16÷0,18
𝑑2 𝑑2
= 0,1 ÷ 0,18 ⇒ 𝑙2 = = 360 ÷ 200 = 300 mm
𝑙2 0,1÷0,18
𝑑3 𝑑3
= 0,18 ÷ 0,21 ⇒ 𝑙3 = = 200 ÷ 171,4 = 300 mm
𝑙3 0,18÷0,21

Chú ý rằng, chiều dài trục chọn sơ bộ theo công thức này cần phải phù
hợp theo sơ đồ tính theo tổng chiều dài các chi tiết lắp trên trục đƣợc minh họa
trên sơ đồ tính toán trên hình 1.1 Tổng chiều dài trục l2 có thể đƣợc xác định
bằng:
l2 = b1 + b2 + b3 + ba + H1 + H2 + 2.B + δb + 2. δt
Trong đó:
b1, b2, b3,ba là chiều rộng bánh răng
H là chiều rộng bộ đồng tốc, H = (0,68 ÷ 0,78).A, chọn H1 = 59, H2 = 61,5 (mm).
B là bề rộng ổ đỡ, B = (0,25 ÷ 0,28).A, chọn B = 20 mm (mm).
δb là khe hở giữa hai bánh răng liền kề, chọn δb = 5,5 (mm).
δt là khe hở giữa bánh răng và thành trong hộp số, chọn δt = 6 (mm)
Thay vào công thức, ta tính đƣợc: l2 = 281 (mm).
Chọn vật liệu chế tạo là thép 45XA thƣờng hóa. Ứng suất cho phép: 70 MN/m2 (trang
35,[1]).
Đặc điểm: độ cứng cao, cơ tính tốt.
Sau khi nhiệt luyện, tôi bề mặt bằng dòng điện cao tầng để nâng cao độ cứng, tính
chống mài mòn bề mặt và chịu đƣợc tải trọng thay đổi.

Bảng 2.1 Thông số bánh răng

Thông số
Đƣờng Đƣờng Đƣờng Bề
Chiều Độ hở
Bánh Số kính kính kính rộng Góc
Môđun cao Tỉ số hƣớng
răng răng vòng vòng vòng bánh nghiêng
răng truyền tâm
chia đỉnh chân răng răng
(Z) (mn) (h) (c) (dc) (De) (Di) (b)
Z'a 17 3 6.75 0.75 55,4 61.6 48,1 28 23,40
1,88
Za 32 3 6.75 0.75 104,6 110,6 97,1 28 23,40
Z1 18 3 6.75 0.75 56,5 62,5 49 36 170
1,83
Z’1 33 3 6.75 0.75 103,5 109,5 96 36 170
Z2 23 3 6.75 0.75 72,2 78,2 64,7 25 170
1,22
Z’2 28 3 6.75 0.75 87,8 93,8 80,3 25 170
Z3 28 3 6.75 0.75 87,8 93,8 80,3 14 170
0,82
Z’3 23 3 6.75 0.75 72,2 78,2 64,7 14 170
Z5 30 1,8 4,05 0,45 54 57,6 49,5 18 0
1
ZL 30 1,8 4,05 0,45 54 57,6 49,5 18 0
1,83
Z’5 55 1,8 4,05 0,45 99 102,6 94,5 18 0
Hình 2.1 Sơ đồ thiết kế hộp số 3 trục 4 cấp số

2.3. Tính bền trục

Tính trục sơ cấp hộp số ta dựa vào các tải trọng tác dụng lên trục. Các
tải trọng này bao gồm các thành phần sau: lực hƣớng kính tác dụng
theo phƣơng vuông góc với đƣờng tâm trục, lực chiều trục sinh ra do
góc nghiêng của răng, lực vòng.
𝑀𝑥
Lực vòng P = , rc là bán kính vòng chia
𝑟𝑐
𝑀𝑥 .𝑡𝑎𝑛 𝛼 𝑐
Lực hƣớng tâm R = , 𝛼 = 20°
𝑟𝑐 .𝑐𝑜𝑠 𝛽𝑐
𝑀𝑥 .𝑡𝑎𝑛 𝛽𝑐
Lực dọc trục Q =
𝑟𝑐
Mômen xoắn Mx tại trục sơ cấp:

Mx = Memax (vì là số truyền thẳng).
Mômen xoắn Mx tại trục trung gian:
Mx = Memax.ia (trong đó ia là tỉ số truyền của cặp bánh răng Za, Za’).
Mômen xoắn Mx tại trục thứ cấp:
Mx = Memax.ia.ii (trong đó ii là tỉ số truyền tại số tƣơng ứng, i = 1,2,3)
2.3.1. Tính bền trục trung gian
Momen xoắn trục trung gian:
Mx = Memax. ia = 260000.1,88 = 488800N.mm
2.3.1.1. Tính bền trục ở số 1
Bảng 2.2 Bảng thông số của bánh răng số 1
Lực
Đƣờng kính Góc Momen Lực Lực dọc
Bánh hƣớng
vòng chia nghiêng xoắn vòng P trục Q
răng tâm R
d(mm) răng β (Nmm) (N) (N)
(N)
Za 104,6 23,40 488800 9346,08 3557,12 2857,38
Z1 56,5 170 488800 17302,65 6585,4 5289,95

Hình 2.2 Sơ đồ lực tác dụng ở số 1 trên trục trung gian
Tính phản lực tại các gối đỡ:

104,6 56,5
𝑀𝐴𝑦 = 𝑅𝐴 . 30 + 𝑄𝐴 . + 𝑅1 . 227 − 𝑄1 . − 𝑅𝑦𝐵 . 261 = 0
2 2
→ 𝑅𝑦𝐵 = 6136,4 (N)
𝐹𝑦 = 𝑅𝑦𝐴 − 𝑅𝐴 − 𝑅1 + 𝑅𝑦𝐵 = 0
→ 𝑅𝑦𝐴 = 4006,1 (N)
𝑀𝐴𝑥 = − 𝑃𝑎 . 30 + 𝑃1 . 227 − 𝑅𝑥𝐵 . 261 = 0
→ 𝑅𝑥𝐵 = 13974,4 (N)
𝐹𝑥 = 𝑅𝑥𝐴 − 𝑃𝑎 + 𝑃1 − 𝑅𝑥𝐵 = 0
→ 𝑅𝑥𝐴 = 6017,8 𝑁

Hình 2.3 Biểu đồ moment ở số 1 trên trục trung gian

Bảng 2.3 Moment và đƣờng kính tiết diện số 1 trên trục trung gian
Tiết diện Bánh răng Bánh răng
A B
Giá trị 𝑍𝑎 𝑍1
Moment uốn (N.mm)
0 324484,9 594952,5 0
𝑀𝑢 = 2 + 𝑀2
𝑀𝑢𝑥 𝑢𝑦
Moment tổng hợp

(N.mm) 0 586669,2 769996,1 0
𝑀𝑡ℎ = 𝑀𝑢2 + 𝑀𝑥2
Đƣờng kính tiết diện
(mm)
3 𝑀𝑡ℎ 0 43,8 47,9 0

𝑑≥
0,1. 𝜎
𝜎 = 70 𝑁/𝑚𝑚2
Chọn đƣờng kính trục tại chỗ lắp bánh răng 𝑍𝑎 là 50 mm

Chọn đƣờng kính trục tại chỗ lắp bánh răng 𝑍1 là 50 mm
Lấy đƣờng kính trục lớn hơn bảng tính do có then trên tiết diện lắp bánh răng.
Lực
Bánh hƣớng
răng tâm R
(N)
Za 104,6 23,40 488800 9346,08 3557,12 2857,38
Z2 72,2 170 488800 13540,2 5153,4 4139,7


104,6 72,2
𝑀𝐴𝑦 = 𝑅𝐴 . 30 + 𝑄𝐴 . + 𝑅2 . 135 − 𝑄2 . − 𝑅𝑦𝐵 . 261 = 0
2 2
→ 𝑅𝑦𝐵 = 3074,4 (N)
𝐹𝑦 = 𝑅𝑦𝐴 − 𝑅𝐴 − 𝑅2 + 𝑅𝑦𝐵 = 0
→ 𝑅𝑦𝐴 = 5636,1 (N)
𝑀𝐴𝑥 = − 𝑃𝑎 . 30 + 𝑃2 . 135 − 𝑅𝑥𝐵 . 261 = 0
→ 𝑅𝑥𝐵 = 5929,3 (N)
𝐹𝑥 = 𝑅𝑥𝐴 − 𝑃𝑎 + 𝑃2 − 𝑅𝑥𝐵 = 0
→ 𝑅𝑥𝐴 = 1735,2 𝑁


A B
Moment uốn (N.mm)
0 322749,5 919954,6 0
𝑀𝑢 = 2 + 𝑀2
Moment tổng hợp

(N.mm) 0 585741,2 1041749,5 0
(mm)
3 𝑀𝑡ℎ 0 43,7 53 0
𝑑≥
0,1. 𝜎
𝜎 = 70 𝑁/𝑚𝑚2

Lực
Bánh hƣớng
răng tâm R
(N)
Za 104,6 23,40 488800 9346,08 3557,12 2857,38
Z3 87,8 170 488800 11134,4 4237,8 3404,1


104,6 87,8
𝑀𝐴𝑦 = 𝑅𝐴 . 30 + 𝑄𝐴 . + 𝑅3 . 110 − 𝑄3 . − 𝑅𝑦𝐵 . 261 = 0
2 2
→ 𝑅𝑦𝐵 = 2194,9 (N)
𝐹𝑦 = 𝑅𝑦𝐴 − 𝑅𝐴 − 𝑅3 + 𝑅𝑦𝐵 = 0
→ 𝑅𝑦𝐴 = 5600 (N)
𝑀𝐴𝑥 = − 𝑃𝑎 . 30 + 𝑃3 . 110 − 𝑅𝑥𝐵 . 261 = 0
→ 𝑅𝑥𝐵 = 3618,4 (N)
𝐹𝑥 = 𝑅𝑥𝐴 − 𝑃𝑎 + 𝑃3 − 𝑅𝑥𝐵 = 0
→ 𝑅𝑥𝐴 = 1830,1 𝑁


A B
Moment uốn (N.mm)
0 322154,3 727850,8 0
𝑀𝑢 = 2 + 𝑀2
Moment tổng hợp

(N.mm) 0 585413,4 876750,9 0
(mm)
3 𝑀𝑡ℎ 0 43,7 50 0
𝑑≥
0,1. 𝜎
𝜎 = 70 𝑁/𝑚𝑚2

2.3.1.4. Tính bền trục ở số lùi
Lực
Bánh hƣớng
răng tâm R
(N)
Za 104,6 23,40 488800 9346,08 3557,12 2857,38
Z5 54 00 488800 18103,7 6589,2 0


104,6
𝑀𝐴𝑦 = 𝑅𝐴 . 30 + 𝑄𝐴 . + 𝑅5 . 181 − 𝑅𝑦𝐵 . 261 = 0
2
→ 𝑅𝑦𝐵 = 5551 (N)
𝐹𝑦 = 𝑅𝑦𝐴 − 𝑅𝐴 − 𝑅5 + 𝑅𝑦𝐵 = 0
→ 𝑅𝑦𝐴 = 4595,4 (N)
𝑀𝐴𝑥 = − 𝑃𝑎 . 30 + 𝑃5 . 181 − 𝑅𝑥𝐵 . 261 = 0
→ 𝑅𝑥𝐵 = 11480,4 (N)
𝐹𝑥 = 𝑅𝑥𝐴 − 𝑃𝑎 + 𝑃5 − 𝑅𝑥𝐵 = 0
→ 𝑅𝑥𝐴 = 2722,8 𝑁


A B
Moment uốn (N.mm)
0 298687,9 1020158,1 0
𝑀𝑢 = 2 + 𝑀2
Moment tổng hợp

(N.mm) 0 572834,9 1131215,2 0
(mm)
3 𝑀𝑡ℎ 0 43,4 54,5 0

𝑑≥
0,1. 𝜎
𝜎 = 70 𝑁/𝑚𝑚2

2.3.2. Tính bền trục thứ cấp
Moment xoắn Mx tại trục thứ cấp:
Mx = Memax.ia.igi (trong đó igi là tỉ số truyền tại số tƣơng ứng, i = 1, 2, 3).
2.3.2.1Tính bền trục khi gài số 1
Momen xoắn Mx tại trục thứ cấp khi gài số 1:
Mx = Memax.ia.ig1 = 260000.1,88.1,83 = 894504 (N.mm)
Bảng 2.10 Bảng thông số của bánh răng số 1 trục thứ cấp
Lực
Bánh hƣớng
răng tâm R
(N)
Z1 ’ 103,5 170 894504 17285,1 6578,7 5284,6

Hình 2.10 Sơ đồ lực tác dụng ở số 1 trên trục thứ cấp

103,5
𝑀𝐴𝑦 = 𝑅1′ . 197 + 𝑄1′ . − 𝑅𝑦𝐵 . 231 = 0
2
→ 𝑅𝑦𝐵 = 6794,3 (N)
𝐹𝑦 = 𝑅𝑦𝐴 + 𝑅1′ − 𝑅𝑦𝐵 = 0
→ 𝑅𝑦𝐴 = 215,59 (N)
𝑀𝐴𝑥 = −𝑃1′ . 197 + 𝑅𝑥𝐵 . 231 = 0
→ 𝑅𝑥𝐵 = 14741 (N)
𝐹𝑥 = 𝑅𝑥𝐴 − 𝑃1′ + 𝑅𝑥𝐵 = 0
→ 𝑅𝑥𝐴 = 2544,13 𝑁

Hình 2.11 Biểu đồ moment ở số 1 trên trục thứ cấp

Bảng 2.11 Moment và đƣờng kính tiết diện số 1 trên trục thứ cấp
Tiết diện Bánh răng
A B
Giá trị 𝑍1′
Moment uốn (N.mm)
0 551868 0
𝑀𝑢 = 2 + 𝑀2
Moment tổng hợp

(N.mm) 0 1051045,1 894504
(mm)
3 𝑀𝑡ℎ 0 50 48,4
𝑑≥
0,1. 𝜎
𝜎 = 70 𝑁/𝑚𝑚2
Chọn đƣờng kính trục tại chỗ lắp bánh răng 𝑍1′ là 50 mm
Chọn đƣờng kính trục tại B là 50 mm
2.3.2.2 Tính bền trục khi gài số 2
Mx = Memax.ia.ig1 = 260000.1,88.1,22 = 596336 (N.mm)
Lực
Bánh hƣớng
răng tâm R
(N)
Z2 ’ 87,8 170 596336 13583,96 5170,1 4153,03


87,8
𝑀𝐴𝑦 = 𝑅2′ . 105 + 𝑄2′ . − 𝑅𝑦𝐵 . 231 = 0
2
→ 𝑅𝑦𝐵 = 3139,3 (N)
𝐹𝑦 = −𝑅𝑦𝐴 + 𝑅2′ − 𝑅𝑦𝐵 = 0
→ 𝑅𝑦𝐴 = 2030,8 (N)
𝑀𝐴𝑥 = −𝑃2′ . 105 + 𝑅𝑥𝐵 . 231 = 0
→ 𝑅𝑥𝐵 = 6174,5 (N)
𝐹𝑥 = 𝑅𝑥𝐴 − 𝑃2′ + 𝑅𝑥𝐵 = 0
→ 𝑅𝑥𝐴 = 7409,46 𝑁


A B
Giá trị 𝑍2′
Moment uốn (N.mm)
0 872771,7 0
𝑀𝑢 = 2 + 𝑀2
Moment tổng hợp

(N.mm) 0 1057046,4 596336
(mm)
3 𝑀𝑡ℎ 0 53,3 44
𝑑≥
0,1. 𝜎
𝜎 = 70 𝑁/𝑚𝑚2
2.3.2.3 Tính bền trục khi gài số 3
Mx = Memax.ia.ig1 = 260000.1,88.0,82 = 400816 (N.mm)
Lực
Bánh hƣớng
răng tâm R
(N)
Z3 ’ 72,2 170 400816 11102,94 4225,79 3394,5


72,2
𝑀𝐴𝑦 = 𝑅3′ . 80 + 𝑄3′ . − 𝑅𝑦𝐵 . 231 = 0
2
→ 𝑅𝑦𝐵 = 1993,96 (N)
𝐹𝑦 = −𝑅𝑦𝐴 + 𝑅3′ − 𝑅𝑦𝐵 = 0
→ 𝑅𝑦𝐴 = 2231,83 (N)
𝑀𝐴𝑥 = −𝑃3′ . 80 + 𝑅𝑥𝐵 . 231 = 0
→ 𝑅𝑥𝐵 = 3845,17 (N)
𝐹𝑥 = 𝑅𝑥𝐴 − 𝑃3′ + 𝑅𝑥𝐵 = 0
→ 𝑅𝑥𝐴 = 7257,77 𝑁


A B
Giá trị 𝑍3′
Moment uốn (N.mm)
0 654045,3 0
𝑀𝑢 = 2 + 𝑀2
Moment tổng hợp

(N.mm) 0 767091,1 400816
(mm)
3 𝑀𝑡ℎ 0 47,9 38,5

𝑑≥
0,1. 𝜎
𝜎 = 70 𝑁/𝑚𝑚2
2.3.3 Tính bền trục số lùi
Chọn chiều dài trục số lùi là L = 61,5
Momen xoắn Mx tại trục số lùi:
Mx = Memax.ia.iL = 260000.1,88.1 = 488800 (N.mm)
Bảng 2.16 Bảng thông số của bánh răng số lùi
Lực
Bánh hƣớng
răng tâm R
(N)
ZL 54 00 488800 18103,7 6589,2 0

Hình 2.16 Sơ đồ lực tác dụng trên trục số lùi

𝑀𝐴𝑦 = 𝑅𝐿 . 30,75 − 𝑅𝑦𝐵 . 61,5 = 0
→ 𝑅𝑦𝐵 = 3294,6 (N)
𝐹𝑦 = −𝑅𝑦𝐴 + 𝑅𝐿 − 𝑅𝑦𝐵 = 0
→ 𝑅𝑦𝐴 = 3294,6 (N)
𝑀𝐴𝑥 = −𝑃𝐿 . 30,75 + 𝑅𝑥𝐵 . 61,5 = 0
→ 𝑅𝑥𝐵 = 9051,9 (N)
𝐹𝑥 = 𝑅𝑥𝐴 − 𝑃𝐿 + 𝑅𝑥𝐵 = 0
→ 𝑅𝑥𝐴 = 9051,9 𝑁

Hình 2.17 Biểu đồ moment ở số lùi trên trục số lùi

Bảng 2.17 Moment và đƣờng kính tiết diện số lùi trên trục số lùi
A B
Giá trị 𝑍𝐿
Moment uốn (N.mm)
0 296207,1 0
𝑀𝑢 = 2 + 𝑀2
Moment tổng hợp

(N.mm) 488800 571545,4 488800
(mm)
3 𝑀𝑡ℎ 41,2 43,4 41,2

𝑑≥
0,1. 𝜎
𝜎 = 70 𝑁/𝑚𝑚2
Chọn đƣờng kính trục tại chỗ lắp bánh răng 𝑍𝐿 là 45 mm

Chọn đƣờng kính trục tại A và B là 45 mm
Bảng 2.18 Đƣờng kính trục tại các tiết diện lắp bánh răng
Bánh răng Za Z1 Z2 Z3 Z5 Z1 ’ Z2 ’ Z3 ’ Z5 ’ ZL Za '
Đƣờng
50 50 55 55 55 50 55 50 55 45 45
kính (mm)
2.4. Kiểm tra đô võng, góc xoay của trục

2.4.1. Kiểm tra độ võng trên trục trung gian tại tiết diện bánh răng Z2
Độ võng do lực gây ra:
- Độ võng do lực R2 gây nên:
𝑅2 .𝑎 2 .𝑏 2
𝑦𝑅2 =
3.𝐸.𝑗 .𝑙
- Độ võng do lực Ra gây nên:

𝑅𝑎 .𝑎.(𝑙−𝑥)
𝑦𝑅𝑎 = [2.l.b - 𝑏2 − (𝑙 − 𝑥)2 ]
6.𝐸.𝑗 .𝑙
Độ võng do moment gây nên:

- Độ võng do moment uốn bánh răng Z2 gây nên:
′ 𝑀2 .𝑎 2.𝑎 2
𝑦𝑍2 =− (−3𝑎 + + 𝑙)
3.𝐸.𝑗 𝑙
- Độ võng do moment uốn bánh răng Za gây nên:

′ 𝑀𝑎 𝑥3 3.𝑎 2
𝑦𝑍𝑎 = [ - 3𝑥 2 + (2.l + ).x - 3.𝑎2 ]
6.𝐸.𝑗 𝑙 𝑙
Trong đó:
R2, Ra là lực hƣớng tâm tại bánh răng tƣơng ứng
a là khoảng cách từ tâm ổ bi A tới bánh răng
b là khoảng cách từ tâm ổ bi B tới bánh răng
E là modun đàn hồi 2,1.105 MN/m2
𝜋.𝐷 4
J là momen quán tính trục, 𝐽 = ; D là đƣờng kính trục
64
l là khoảng cách giữa 2 ổ bi

x là khoảng cách từ tiết diện đang xét đến tâm ổ bi A
M2, Ma lần lƣợt là momen do lực dọc trục tại bánh răng sinh ra
Độ võng phải thỏa điều kiện: 𝑦𝑅2 + 𝑦𝑅𝑎 + 𝑦𝑍2
′ ′
+ 𝑦𝑍𝑎 ≤ 0,2 mm
𝑅2 .𝑎 2 .𝑏 2 5153,4. 135 2 .126 2
𝑦𝑅2 = = 𝜋 .55 4
= 0.0202
3.𝐸.𝑗 .𝑙 3.2,1.10 5 . .261
64
𝑅𝑎 .𝑎. 𝑙−𝑥
𝑦𝑅𝑎 = [2.l.b - 𝑏2 − 𝑙 − 𝑥 2 ]
6.𝐸.𝑗 .𝑙
3557,1 .30.(261−227)
= 𝜋 .55 4
[2.261.231 - 2312 − (261 − 135)2 ]
6.2,1.10 5 . .261
64
= 0.0047
′ 𝑀2 .𝑎 2.𝑎 2 149441 ,2 .135 2.135 2
𝑦𝑍2 =− −3𝑎 + +𝑙 =− 𝜋 .55 4
−3.135 + + 261
3.𝐸.𝑗 𝑙 3.2,1.10 5 . 261
64
= 0.0003
𝑀𝑎 𝑥3 3.𝑎 2
′
𝑦𝑍𝑎 = [ - 3𝑥 2 + (2.l + ).x - 3.𝑎2 ]
149441 ,2 135 3 3.135 2

= 𝜋 .55 4
[ - 31352 + (2.261 + ).135 - 3.1352 ]
6.2,1.10 5 . 261 261
64
= 0.0063
′
=> yR2 + yRa + yZ2 + y′Za

= 0.0202 + 0.0047 + 0.0003 + 0.0063 = 0,0315 ≤ 0,2 mm (thỏa)

2.4.2. Kiểm tra góc xoay trên trục trung gian tại tiết diện bánh răng Z1
Góc xoay do lực gây ra:
- Góc xoay do lực R1 gây nên:
𝑅1 .𝑎.𝑏.(𝑏−𝑎)
𝛿𝑅1 =
3.𝐸.𝑗 .𝑙
- Góc xoay do lực Ra gây nên:

𝑅𝑎 .𝑎
𝛿𝑅𝑎 = [3.(l - x)2 + 𝑏2 − 2. 𝑙. 𝑏]
6.𝐸.𝑗 .𝑙
Góc xoay do moment gây nên:

- Góc xoay do moment uốn bánh răng Z1 gây nên:
′ 𝑀1 𝑎2 𝑙
𝛿𝑍1 =− (−𝑎 + + )
𝐸.𝑗 𝑙 3
- Góc xoay do moment uốn bánh răng Za gây nên:

′ 𝑀𝑎 3𝑥 2 3.𝑎 2
𝛿𝑍𝑎 = ( - 6x + 2.l + )
Trong đó:
R1, Ra là lực hƣớng tâm tại bánh răng tƣơng ứng
a là khoảng cách từ tâm ổ bi A tới bánh răng
b là khoảng cách từ tâm ổ bi B tới bánh răng
E là modun đàn hồi 2,1.105 MN/m2
𝜋.𝐷 4
J là momen quán tính trục, 𝐽 = ; D là đƣờng kính trục
64
l là khoảng cách giữa 2 ổ bi

x là khoảng cách từ tiết diện đang xét đến tâm ổ bi A
M1, Ma lần lƣợt là momen do lực dọc trục tại bánh răng sinh ra
Góc xoay phải thỏa điều kiện: 𝛿𝑅1 + 𝛿𝑅𝑎 + 𝛿′𝑍1 + 𝛿′𝑍𝑎 ≤ 0,002 𝑟𝑎𝑑
𝑅1 .𝑎.𝑏.(𝑏−𝑎) 6585,4.227.34.(34−227)
𝛿𝑅1 = = 𝜋 .50 4
= -0,000195
3.𝐸.𝑗 .𝑙 3.2,1.10 5 . 64 .261
𝑅𝑎 .𝑎
𝛿𝑅𝑎 = [3.(l - x)2 + 𝑏2 − 2. 𝑙. 𝑏]
6.𝐸.𝑗 .𝑙
3557,1.30
= 𝜋 .50 4
[3.(261 - 227)2 + 2312 - 2. 261. 231]
6.2,1.10 5 . .261
64
= -6,75.10-5

′ 𝑀1 𝑎2 𝑙
𝛿𝑍1 =− (−𝑎 + + )
𝐸.𝑗 𝑙 3
149441,2 227 2 261

=− 4 (−227 + + )
𝜋.50 261 3
2,1.10 5 .
64
= -0,00013
′ 𝑀𝑎 3𝑥 2 3.𝑎 2
𝛿𝑍𝑎 = ( - 6x + 2.l + )
149441,2 3.227 2 3.30 2

= 4( − 6.227 + 2.261 +
𝜋.50 261 261
6.2,1.10 5 .
64
= -9,18.10-5
=> 𝛿𝑅1 + 𝛿𝑅𝑎 + 𝛿′𝑍1 + 𝛿′𝑍𝑎 = -0,000195 + (-6,75.10-5) + (-0,00013) + (-9,18.10-5)
= -0,000487 ≤ 0,002 𝑟𝑎𝑑 (thỏa)
2.5. Chọn ổ bi cho trục
Để chọn ổ cần xác định hệ số khả năng làm việc C ứng với chế độ tải trọng thay đổi
trên ô tô:
C = Qtd.K1.K2.K3.(ntt.h)0,3 ≤ Cbảng
Trong đó:
Qtđ: là lực tƣơng đƣơng tác dụng lên ổ
3,33
𝑄𝑡𝑑 = 𝛿1 . 𝑡1 . 𝑄13,33 + 𝛿2 . 𝑡2 . 𝑄23,33 + ⋯ + 𝛿𝑥 . 𝑡𝑥 . 𝑄𝑥3,33
𝑛𝑥
𝛿𝑥 : là hệ số vòng quay tại số truyền x, 𝛿𝑥 =
𝑛 𝑡𝑡
nx: là số vòng quay tại số truyền x

ntt: là số vòng quay tính toán với ih = 1 và vận tốc trung bình 9,7 m/s.
𝑣𝑡𝑏 .𝑖0 30 9,7.4.30
ntt = . = = 1219 vòng/phút
𝑟𝑏 𝜋 𝜋.0,304
tx: là tỷ lệ thời gian làm việc ở số truyền x với thời gian làm việc của ô tô (tra
bảng trang 38,[1]).
𝑄𝑥 : là lực hƣớng kính qui dẫn tác dụng lên ổ bi tại số truyền x (công thức
trang 39,[1]) Qx = Rx + m(Ax ± S1 ± S2)
Trong đó:
m: là hệ số qui dẫn lực dọc trục ra hƣớng kính, m = 1,5
Ax: là lực dọc trục.
S: là lực chiều trục sinh ra bởi tác dụng của lực hƣớng kính

S1 = 1,3.R1.tanβ
S2 = 1,3.R2.tanβ
2 2
𝑅1 = 𝑅𝐴𝑥 + 𝑅𝐴𝑦
2 2
𝑅2 = 𝑅𝐵𝑥 + 𝑅𝐵𝑦
K1: vòng trong quay, K1 = 1

K2: hệ số tính chất tải trọng, K2 = 1 (đối với ô tô)
K3: hệ số tính đến chế độ làm việc của ổ lăn, với ổ lăn hộp số ô tô máy kéo,
nhiệt độ làm việc thƣờng dƣới 3980K, nên K3 = 1
h: là thời gian yêu cầu làm việc của ổ (vận tải 160000km),
160000
h= = 4581,9 ℎ.
9,7.3,6
2.5.1. Chọn ổ cho trục trung gian

Dự kiến chọn ổ bi côn đỡ chặn cho đầu A của trục trung gian, kiểu 46000, β = 10,3°
(bảng 17P trang 346,[2])
4800
nx tại trục trung gian bằng 𝑛𝑥 = = 2553 𝑣ò𝑛𝑔/𝑝ℎú𝑡
1,88
𝑛𝑥 2553
𝛿𝑥 = = = 2,1
𝑛 𝑡𝑡 1219
Lực hƣớng kính qui dẫn ở số 1:
2 2
𝑅1 = 𝑅𝐴𝑥 + 𝑅𝐴𝑦 = 6017,82 + 4006,12 = 7229,3 N
2 2
𝑅2 = 𝑅𝐵𝑥 + 𝑅𝐵𝑦 = 13974,42 + 6136,42 = 15262,3 N
S1 = 1,3 .7229,3.tan(10,3°) = 1707,9 N

S2 = 1,3 .15262,3.tan(10,3°) = 3605,7 N
Qx = Rx + m(Ax ± S1 ± S2)
Q1 = 15262,3 + 1,5.( 2432,6 - 1707,9 + 3605,7) = 21757,9 N
2 2
𝑅1 = 𝑅𝐴𝑥 + 𝑅𝐴𝑦 = 5897,2 N
2 2
𝑅2 = 𝑅𝐵𝑥 + 𝑅𝐵𝑦 = 6678,9 N
S1 = 1,3. 5897,2.tan(10,3°) = 1393,21 N

S2 = 1,3. 6678,9.tan(10,3°) = 1577,9 N

Q2 = 6678,9 + 1,5.( 1282,2– 1393,21 + 1577,9) = 8879,4 N
2 2
𝑅1 = 𝑅𝐴𝑥 + 𝑅𝐴𝑦 = 5891,4 N
2 2
𝑅2 = 𝑅𝐵𝑥 + 𝑅𝐵𝑦 = 4232,1 N
S1 = 1,3. 5891,4.tan(10,3°) = 1391,9 N

S2 = 1,3. 4232,1.tan(10,3°) = 999,8 N
Q3 = 5891,4 + 1,5.( 546,7 – 1391,9 + 999,8) = 6123,5 N
3,33
3,33
= 2,1. 0,005. 21757,93,33 + 2,1 .0,035 . 8879,43,33 + 2,1 .0,2. 6123,53,33
= 6758,6 N = 675,9 daN
C = 675,9.1.1.1.(1219.4581,9)0,3 = 36449,2 ≤ Cbảng = 37500
Ta chọn ổ bi côn đỡ chặn cỡ đặc biệt nhẹ ký hiệu 2007108, d = 40 mm, D = 68 mm, B
= 19,2 mm.
2.5.2. Chọn ổ cho trục thứ cấp
Dự kiến chọn ổ bi côn đỡ chặn cho đầu B của trục thứ cấp, β = 11,4° (bảng 18P trang
349,[2])
4800
nx tại trục thứ cấp bằng 𝑛𝑥 = 𝑣ò𝑛𝑔/𝑝ℎú𝑡
𝑖𝑎 .𝑖𝑥
4800
𝑛1 = = 1395 vòng/phút
1,88.1,83
4800
1,88.1,22
4800
1,88.0,82
𝑛𝑥
𝛿𝑥 𝑡ạ𝑖 𝑡𝑟ụ𝑐 𝑡ℎứ 𝑐ấ𝑝 𝑏ằ𝑛𝑔 𝛿𝑥 =
𝑛𝑡𝑡
𝑛1
𝛿1 = = 1,14
1219
𝑛2
𝛿2 = = 1,7
1219
𝑛3
𝛿3 = = 2,6
1219

2 2
𝑅1 = 𝑅𝐴𝑥 + 𝑅𝐴𝑦 = 2544,12 + 215,62 = 2553,2 N
2 2
𝑅2 = 𝑅𝐵𝑥 + 𝑅𝐵𝑦 = 147412 + 6794,32 = 16231,4 N
S1 = 1,3 .2553,2.tan(11,4°) = 669,3 N

S2 = 1,3 .16231,4.tan(11,4°) = 4254,7 N
Qx = Rx + m(Ax ± S1 ± S2)
Q1 = 16231,4 + 1,5.( 5284,6 + 669,3 - 4254,7) = 18780 N
2 2
𝑅1 = 𝑅𝐴𝑥 + 𝑅𝐴𝑦 = 7682,7 N
2 2
𝑅2 = 𝑅𝐵𝑥 + 𝑅𝐵𝑦 = 6926,8 N
S1 = 1,3. 7682,7.tan(11,4°) = 2013,8 N

S2 = 1,3. 6926,8.tan(11,4°) = 1815,7 N
Q2 = 6926,8 + 1,5.( 4153 + 2013,8 - 1815,7) = 13453,5 N
2 2
𝑅1 = 𝑅𝐴𝑥 + 𝑅𝐴𝑦 = 7593,2 N
2 2
𝑅2 = 𝑅𝐵𝑥 + 𝑅𝐵𝑦 = 4331,4 N
S1 = 1,3. 7593,2.tan(11,4°) = 1990,4 N

S2 = 1,3. 4331,4.tan(11,4°) = 1135,4 N
Q3 = 4331,4 + 1,5.( 3394,5 + 1190,4 - 1135,4) = 10705,7 N
3,33
3,33
= 1,14. 0,005. 187803,33 + 1,7 .0,035 . 13453,53,33 + 2,6 .0,2. 10705,73,33
= 9553,3 N = 955,3 daN
C = 955,3.1.1.1.(1219.4581,9)0,3 = 36984 ≤ Cbảng = 37500
Ta chọn ổ bi côn đỡ chặn cỡ đặc biệt nhẹ ký hiệu 2007108, d = 40 mm, D = 68 mm, B
= 19,2 mm.
Đối với đầu A của trục thứ cấp sử dụng bi kim:

C = 2453.d0,7.l
Trong đó:
d: là đƣờng kính vòng ngoài của ổ bi kim, d = 41 mm
dk: là đƣờng kính kim, chọn dk = 3mm.
l là chiều dài làm việc của kim, l = (0,5 ÷ 1).d = 20mm
C = 2453.410,7.20 = 660201,1
Bảng 2.19 Bảng tóm tắt ổ bi trên các trục
Đƣờng kính Đƣờng kính
Trục Ký hiệu ổ Bề rộng(mm)
trong(mm) ngoài(mm)
Trục thứ cấp 2007108 40 68 19,2
Trục trung
2007108 40 68 19,2
gian
Trục sơ cấp 2007108 40 68 19,2

TÀI LIỆU THAM KHẢO

[1]. Trần Thanh Tâm, Bài giảng thiết kế ô tô, Đại học Cần Thơ.
[2]. Nguyễn Trọng Hiệp-Nguyễn Văn Lẫm (2007), Thiết kế chi tiết máy, NXB Giáo
dục.
[3]. Trịnh Chất – Lê Văn Uyển (1999), Tính toán thiết kế hệ dẫn động cơ khí, tập 2,
NXB Giáo dục.

Đ Án Ô Tô Part 2

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Đ Án Ô Tô Part 2

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ

TÍNH TOÁN, THIẾT KẾ HỘP SỐ

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN SINH VIÊN THỰC HIỆN

NHẬN XÉT VÀ ĐÁNH GIÁ CỦACÁN BỘ HƯỚNG DẪN

1. Cán bộ hƣớng dẫn: Trần Thanh Tâm

Cần Thơ,ngày……..tháng………năm 2019

Trần Thanh Tâm

GVHD: Trần Thanh Tâm i SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

DANH MỤC BẢNG

GVHD: Trần Thanh Tâm ii SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

DANH MỤC HÌNH

GVHD: Trần Thanh Tâm iii SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

LỜI NÓI ĐẦU

Cần Thơ, ngày 24 tháng 02 năm 2019

Nguyễn Chiêu Anh

GVHD: Trần Thanh Tâm iv SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

1.1. Công dụng

Hình 1.1 Sơ đồ hộp số 3 trục 4 cấp số

GVHD: Trần Thanh Tâm 1 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

1.4. Chọn hộp số

GVHD: Trần Thanh Tâm 2 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

Nemax= 160 Hp/4800 v/ph

Hộp số 4 cấp với số 4 là số truyền thẳng:

GVHD: Trần Thanh Tâm 3 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

2.1. Kết cấu trục

GVHD: Trần Thanh Tâm 4 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

GVHD: Trần Thanh Tâm 5 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

Bảng 2.1 Thông số bánh răng

Hình 2.1 Sơ đồ thiết kế hộp số 3 trục 4 cấp số

GVHD: Trần Thanh Tâm 6 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

2.3. Tính bền trục

Mômen xoắn Mx tại trục sơ cấp:

GVHD: Trần Thanh Tâm 7 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

Hình 2.2 Sơ đồ lực tác dụng ở số 1 trên trục trung gian

Tính phản lực tại các gối đỡ:

→ 𝑅𝑦𝐴 = 4006,1 (N)

𝑀𝐴𝑥 = − 𝑃𝑎 . 30 + 𝑃1 . 227 − 𝑅𝑥𝐵 . 261 = 0

→ 𝑅𝑥𝐵 = 13974,4 (N)

GVHD: Trần Thanh Tâm 8 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

Hình 2.3 Biểu đồ moment ở số 1 trên trục trung gian

GVHD: Trần Thanh Tâm 9 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

Moment tổng hợp

3 𝑀𝑡ℎ 0 43,8 47,9 0

Chọn đƣờng kính trục tại chỗ lắp bánh răng 𝑍𝑎 là 50 mm

GVHD: Trần Thanh Tâm 10 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

Hình 2.4 Sơ đồ lực tác dụng ở số 2 trên trục trung gian

Tính phản lực tại các gối đỡ:

→ 𝑅𝑦𝐴 = 5636,1 (N)

𝑀𝐴𝑥 = − 𝑃𝑎 . 30 + 𝑃2 . 135 − 𝑅𝑥𝐵 . 261 = 0

→ 𝑅𝑥𝐵 = 5929,3 (N)

GVHD: Trần Thanh Tâm 11 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

Hình 2.5 Biểu đồ moment ở số 2 trên trục trung gian

GVHD: Trần Thanh Tâm 12 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

Moment tổng hợp

Chọn đƣờng kính trục tại chỗ lắp bánh răng 𝑍𝑎 là 50 mm

GVHD: Trần Thanh Tâm 13 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh

Hình 2.6 Sơ đồ lực tác dụng ở số 3 trên trục trung gian

Tính phản lực tại các gối đỡ:

→ 𝑅𝑦𝐴 = 5600 (N)

𝑀𝐴𝑥 = − 𝑃𝑎 . 30 + 𝑃3 . 110 − 𝑅𝑥𝐵 . 261 = 0

→ 𝑅𝑥𝐵 = 3618,4 (N)

GVHD: Trần Thanh Tâm 14 SVTH: Nguyễn Chiêu Anh