PROCES AKREDITACIJE

U FUNKCIJI UNAPREĐENJA KVALITETA

NA FAKULTETU ZDRAVSTVENIH STUDIJA U SARAJEVU
Avdić Dijana
Rudić Aida
 Uvod
• Akreditacija - jedan od zahtjeva Bolonjskog procesa i
Zakona o visokom obrazovanju KS

• Predstavlja prihvaćenu metodologiju i instrument ocjene

i kontrole kvaliteta visokoškolskih ustanova i studijskih
programa u Evropi

• Ovim radom želimo prikazati realizovane aktivnosti i

aktivnosti koje se planiraju realizovati u procesu
akreditacije Fakulteta zdravstvenih studija u Sarajevu

09/12/2021 2
 Akreditacija u Evropskom
obrazovnom prostoru
Interna i eksterna ocjena kvaliteta obrazovanja je osnov
za akreditaciju u Evropskom obrazovnom prostoru

• Interno samoocenjivanje i
• Eksterno ocenjivanje (Peer Review),

Primjenjena na nastavu i studijske programe.

09/12/2021 3
 Pozadina
• Bosna i Hercegovina je potpisala BD 18. 9. 2003.
6 temeljnih ciljeva:
• dodatak diplomi
• Ciklusi
• ECTS
• mobilnost studenata
• QA
• Europska dimenzija u visokom obrazovanju
• 2005. na FZS Revizija programa prema BD po formuli
4+1

09/12/2021 4
Istorija

2006. Karolinski institut

(Stockholm) – recenzija
(Peer Review) programa

09/12/2021 5
 Istorija

• 2006-2009 usaglašavanje programa prema:

• Direktiva EZ 2005/36 (definisana profesija i okvirni
program naobrazbe)
• Dokumenti BD – Tuning, Educational Structures in
Europe, Nursing-Specific Competences

09/12/2021 6
 Tuning
• Tuning pojašnjava - nema jednoobraznosti u studijskim
programima, niti unificiranosti jedinstvenog evropskog
kurikuluma; postoje samo samo referentne tačke,
međusobno približavanje i uzajamno razumijevanje.

• Nalaže da proces strukturiranja i razvoja programa započinje

sa jasnom slikom onoga što će se desiti na kraju procesa
učenja, tj. osnovni pristup u kreiranju programa je
programiranje „unazad“, odnosno „od izlaza ka dolje“.

• Kompetentnosti su dinamična kombinacija znanja,

razumijevanja, vještina i sposobnosti. Postizanje
kompetentnosti jeste cilj obrazovnih programa.
09/12/2021 7
Tuning definiše tri grupe opštih (generičkih)
kompetentnosti:
1. Instrumentalne kompetentnosti
(Kognitivne, Metodološke, Tehnološke i Jezičke)
2. Interpersonalne kompetentnosti:
3. Sistemske kompetentnosti

• 2007. su definisane Kompetentnosti diplomanata

Fakulteta zdravstvenih studija u Sarajevu a među njima i
• Kompetentnosti za studijski program Zdravstvena njega
i terapija:
09/12/2021 8
 Zaštita i njega individualnog zdravlja

• Zaštita i njega individualnog zdravlja

• Zaštita i njega zdravlja porodice
• Zaštita i njega zdravlja zajednice

09/12/2021 9
 Sadržaj programa
Zdravstvene njege i terapije
Matične oblasti:
1. Zaštita i njega individualnog zdravlja
2. Zaštita i njega zdravlja porodice
3. Zaštita i njega zdravlja zajednice
7. Okolinsko zdravlje
8. Upravljanje vodom, hranom i ishranom
10. Sistemi zdravstvene zaštite
19. Laboratorijske tehnologije u servisu mikrobiologije
20. Istraživanja u sistemu zdravstvene zaštite
21 .Opći zdravstveni predmeti
09/12/2021 10
 Struktura programa
Zdravstvene njege i terapije
• Nauke zdravstvene njege 100 ECTS
• Medicina i prirodne nauke 40 ECTS
• Javno zdravstvene nauke 70 ECTS
• Socialne i humanističke nauke 30 ECTS

2009 – upisuje prva generacija po BD

09/12/2021 11
 Značaj akreditacije u sistemu
visokog obrazovanja BiH
• Značaj akreditacije u sistemu visokog obrazovanja Bosne i
Hercegovine je izuzetan, obzirom da težimo ka
prepoznatljivosti unutar evropskog prostora visokog
obrazovanja i zvaničnoj potvrdi kvaliteta

• Prepoznatljivost i kvalitet na svim nivoima obrazovanja je

bio osnov da Fakultet zdravstvenih studija pristupi
procesu certifikacije i akreditacije

09/12/2021 12
 Model akreditacije
INSTITUCIONALNA AKREDITACIJA
40 visokoškolskih ustanova
Standardi i smjernice za osiguranje
kvaliteta u visokom obrazovanju BiH
(potpuno kompatibilni s ESG)
Samoevaluacijski izvještaj (poglavlje I.)
Eksperti: 5 članova (2 BiH nastavnika,
strani ekspert, stručnjak iz prakse i
student)
Posjeta eksperata instituciji
Ishod: akreditirati (4 god.),ne-akreditirati
Izvještaj se prezentira javnosti
Postakreditacijske aktivnosti
2010
PROGRAMSKA AKREDITACIJA
500 programa u prvom ciklusu
(vjerojatno još 500 u ostala dva)
Evaluacija akademskih sadržaja programa
i Bolonjskih principa (okvir za kvalifikacije,
misija programa, ishodi učenja, ECTS
struktura, itd...) i kapaciteta institucije da
taj program realizira - BIT ĆE IZRAĐENI
NORMATIVI
Samoevaluacijski izvještaj
Eksperti: 3 člana: domaći stručnjak iz
Akademske zajednice, predstavnik tržišta
rada, međunarodni stručnjak
U 2010. godini će biti izrađeni NORMATIVI
I MODEL AKREDITACIJE
2010 2011
 Izgradnja sistema osiguranja i
upravljanja kvalitetom na FZS

• Fakultet zdravstvenih studija je u toku akademske 2011/12.

krenuo u proces implementacije sistema osiguranja i
upravljanja kvalitetom, uvažavajući neophodnosti njegovog
uvođenja u skladu sa:

• Zakonom o visokom obrazovanju Kantona Sarajevo,

• Okvirnim zakona o visokom obrazovanju u BiH i
• Strateškim ciljevima razvoja Univerziteta u Sarajevu

09/12/2021 14
 Izgradnja sistema osiguranja i
upravljanja kvalitetom na FZS
• Uspješno provođenje procesa upravljanja kvalitetom na
Fakultetu zdravstvenih studija, predstavlja osnovni
preduslov u ispunjavanju svih uslova propisanih od strane
ENQA-e i HEA-e

• Osnovni cilj: osiguranje i upravljanje kvalitetom koje će u

krajnjoj instanci dovesti do izuzetnosti nastavnog, naučno-
istraživačkog i drugih procesa na Fakultetu

09/12/2021 15
 ENQA Standard Kriterij za akreditaciju VŠU
1 QA policy 1.1. Strategija visokoškolske ustanove

1.2. Sistem unutrašnjeg osiguranja kvaliteta

2 Study program 2.1. Procedure za osiguranje kvaliteta studijskih programa

3 Assesment of 3.1. Procedure za ocjenjivanje studenata

student

4 Teaching staff 4.1. Kvalitet nastavnog osoblja

5 Use of premises 5.1. Kvalitet resursa

6 Informations 6.1. Informacioni sistem

7 Publicity 7.1. Prezentacija informacija za javnost

8.1. Međunarodna saradnja

16
Odgovornost za sistem upravljanja kvalitetom na
FZS
Predstavnik
Menadžer
AKTIVNOSTI DEKAN uprave za Prodekani Sekretar
kvaliteta
kvalitet

Definisanje politike i ciljeva kvaliteta odgovoran sarađuje sarađuje odgovoran sarađuje

Uspostavljanje i održavanje SUK odgovoran odgovoran sarađuje odgovoran odgovoran
Implementacija SUK sarađuje odgovoran sarađuje sarađuje odgovoran
Razvoj SUK sarađuje odgovoran sarađuje sarađuje orgovoran
Priprema i održavanje politike kvaliteta sarađuje odgovoran sarađuje sarađuje sarađuje
Provjera i odobravanje dokumenata vezanih odgovoran odgovoran sarađuje odgovoran informisan
za SUK
Ocjena Uprave odgovoran sarađuje sarađuje odgovoran sarađuje
Interni audit sarađuje odgovoran sarađuje sarađuje Odgovoran
Implementacija popravnih radnji Informisan odgovoran sarađuje Informisan odgovoran
Nadzor implementacije popravnih radnji Informisan odgovoran sarađuje Informisan odgovoran
Edukacija o QA&QM za uposlenike sarađuje sarađuje sarađuje sarađuje odgovoran

09/12/2021 17
 Aktivnosti na Fakultetu zdravstvenih studija

• Dosadašnjim naporima svih uposlenih na Fakultetu

zdravstvenih studija napravljeni su značajni pomaci u
uspostavljanju sistema osiguranja i upravljanju
kvalitetom
• Osnovan Ured za kvalitet,
• Ured za međunarodnu saradnju,
• Imenovane funkcije za: razvoj nastavnog osoblja,
razvoj karijere studenata, Alumni asocijaciju i PR
Fakulteta

09/12/2021 18
 Aktivnosti na Fakultetu zdravstvenih studija
• Uspješno je implementiran ISSS,
• COBISS u okviru biblioteke Fakulteta
• Sporovedene su četiri vrste anketa među
studentima,
• Napisan je Priručnik kvaliteta i procedure rada,
• Realizovan je interni audit
• Napisan Strateški plan Fakulteta za period 2012-
2015 i
• mnoge druge značajne aktivnosti u cilju
unapređenja kvaliteta

09/12/2021 19
 Strategija visokoškolske ustanove
• Visokoškolska ustanova treba imati strategiju izrađenu u
postupku javnog komuniciranja sa svim zainteresiranim
stranama, usvojenu na način propisan najvišim pravnim
aktom visokoškolske ustanove i javno dostupnu.
• a) Misiju i viziju visokoškolske ustanove koje koresponidraju
članovima 3. i 4. Okvirnog zakona o visokom obrazovanju u
BiH,
• b) Strateške ciljeve koji su izvedeni iz misije i vizije
visokoškolske ustanove,
• c) Relevantne planove i aktivnosti za realizaciju ciljeva na
temelju adekvatne analize u kojima su definirani izvršitelji,
rokovi i resursi za njihovu provedbu.
09/12/2021 20
 Ured za kvalitet

• Ured za kvalitet Fakulteta osnovan je 23.09.2011.

godine i počinje sa radom na ostvarivanju ciljeva
kvaliteta
• Nadležnost Ureda je savjetodavna, ali ne i izvršna
• Ured daje preporuke na temelju analize i evaluacije
i razvija kriterije kvaliteta za ukupno poslovanje
Fakulteta

09/12/2021 21
 Ured za međunarodnu saradnju
• S ciljem uspostavljanja, razvoja i unapređenja saradnje
Fakulteta zdravstvenih studija u Sarajevu sa zdravstvenim
fakultetima i srodnim instititucijama u svijetu osnovan je
Ured za međunarodnu saradnju

• Ured radi na stvaranju realnih uslova za mobilnost

studenata, nastavnog i nenastavnog osoblja

09/12/2021 22
 Odnosi s javnošću

• Kontinuiran rad na odnosima s javnošću u cilju stvaranja

i njegovanja odnosa sa interesnim grupama i širenju
pozitivnog imidža Fakulteta zdravstvenih studija u
Sarajevu

09/12/2021 23
 Razvoj nastavnog osoblja

• Koordinacija i kontinuirano pružanje podrške u radu

nastavnog osoblja Fakulteta u naučnom i istraživačkom
razvoju, pri izradi i objavljivanju naučnih i stručnih
radova, te

• Podrška u unaprijeđenju nastavnog procesa kroz

implementaciju novih ideja za poboljšavanje kvaliteta
nastavnog procesa

09/12/2021 24
 Razvoj karijere studenata

• Podrška studentima u razvijanju i podizanju nivoa stručnih

znanja, vještina i sposobnosti studenata,

• Mogućnosti za dodatnu edukaciju studenata i sticanje

radnog iskustva tokom studiranja

• Pružanje pomoći u profesionalnoj orjentaciji

09/12/2021 25
 Alumni asocijacija

• Logo, osnivačka skupština i statut

• Napravljena baza podataka sa svim diplomiranim na

fakultetu koji su se priključili asocijaciji

• Stvaranje preduslova i nastavak rada u cilju jačanja

kapaciteta i širenja Asocijacije

09/12/2021 26
 Jedinstveni informacioni sistem studentske
službe (ISSS)

• ISSS je uspješno implementiran u toku akademske

2011/12, tako da je studentima olakšana prijava ispita,
značajno skraćen period čekanja na sve potvrde o
statusnim pitanjima koje Fakultet izdaje

09/12/2021 27
 Ankete
• Pripremljeni su anketni upitnici i realizovane četiri vrste
anketa među studentima Fakulteta na kraju zimskog
semestra 2011/12.

• Sprovedene među redovnim i vanrednim studentima

svih pet studija

• Ankete koje su rađene odnosile su se na:

- Evaluaciju rada nastavnika,
- Evaluaciju organizacije ispita,
- Evaluaciju predmeta i
- Evaluaciju službi podrške.

09/12/2021 28
 Bibliotečko-informacioni centar
• U junu 2011. godine Fakultet zdravstvenih studija je
postao 46. punopravna članica Virtualne biblioteke Bosne
i Hercegovine

• Biblioteka FZS je postala bibliotečko-informacioni centar

• Implementacijom COBISS-a se omogućilo uspostavljanje

komunikacije Fakulteta sa drugim institucijama i
pretraživanje baza podataka elektronskim putem

09/12/2021 29
 Interni audit

• Izvršena obuka internih auditora unutar Fakulteta i

napravljen plan audita

• Pokazao trenutnu poziciju Fakulteta i usklađenost sistema

osiguranja i upravljanja kvalitetom u odnosu na
standarde

• Interni audit planiran je da se sprovode jednom

semestralno u okviru svih službi, a po potrebi neki
segmenti se mogu auditirati i u kraćem razdoblju

09/12/2021 30
 Strateški plan Fakulteta zdravstvenih studija
za period 2012-2015

Strateškim planom predviđeno je:

• Razmatranje i analiza budućeg razvoja FZS UNSA u cilju

- poboljšanja osiguranja i
- upravljanja kvalitetom, te

• Promovisanje znanja, vještina i sposobnosti

09/12/2021 31
 Certifikacija Fakulteta

• U aprilu 2012. godine je urađena certifikacija Fakulteta po

međunarodnoj normi ISO 9001:2008, a koja se odnosi na
upravljanje kvalitetom, od strane certifikacijske kuće
Bureau Veritas

• Ove godine, 2013, uspješno je okončana recertifikacija i

Fakultet je dobio zvaničnu potvrdu o kvalitetu na osnovu
koje namjeravamo krenuti ka dobijanju međunarodne
akreditacije

09/12/2021 32
 SWOT analiza Fakulteta zdravstvenih studija
Snage Slabosti
 Certifikacija od strane Bureau Veritas,  Nizak omjer student/osoblje
Međunarodne certifikacijske kuće  Neposjedovanje vlastitog prostora
 Misija  Internacionalizacija
 Struktura  Spremnost nastavnika na promjenu
Unutrašnja

 Liderstvo  Znanje engleskog jezika (nastavnika i studenata)

obilježja

 Osmišljeni i definisan nastavni plan i program I  Naučno-istraživački rad

(prvog) i II (drugog) ciklusa studija
 Elokventnost i predanost nastavnika
 Podrška nenastavnog osoblja u realizaciji
planiranog

Prilike Potencijalne prijetnje

 III ciklus studija
 Programi cejloživotnog učenja (LLL programi)
 Privlačenje stranih studenata
 Partnerstvo sa medicinskom grupacijom fakulteta
 Strateški savez sa KCUS i fakultetima u okviru
Medicinske grupacije
obilježja
Vanjska
 Nacionalni zakon i politika vlade
 Sporost u radu zbog nedostatka sredstava za rad,
 Nedovoljan budžet za istraživanje
 Nedovoljan broj stalno zaposlenih nastavnika i saradnika
 Veliki broj vanjskih nastavnika i saradnika
 Nedovoljno prihvatanje tržišta rada zbog nepostojanja

 Jačanje internacionalnog, multikulturalnog sistematizacije rada u odgovarajućim zdravstvenim

okruženja za učenje ustanovama
 Razvoj karijere studenata
 Programi cjeloživotnog učenja
 Programi učenja na daljinu

09/12/2021 33
 Zaključak

• U visokom obrazovanju je BiH potreban sistem koji će

poticati kompetitivnost i izvrsnost u svakom smislu;

• Sistem koji će našim visokoškolskim institucijama

omogućiti da postanu konkurentnije u evropskom
kontekstu, a akreditacija jedan je od najvažnijih
mehanizama u tom procesu

09/12/2021 34
 Zaključak

• U narednom periodu neophodno je adekvatno upravljanje

ključnim procesima, čime se može očekivati dobijanje
željenih rezultata na Fakultetu

• Stratešku važnost ima i ulaganje u ljudski potencijal, prije

svega u nastavnike, ali i stvaranje profesionalne
administracije koja će osigurati dobru primjenu strateških
ciljeva na fakultetima

09/12/2021 35