‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ )ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردي(‬

‫‪1‬‬
‫ﻣﺮﯾﻢ ﻧﯿﮏﻧﮋاد‬
‫داﻧﺸﮕﺎه ﺷﯿﺮاز‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ درﯾﺎﻓﺖ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪1390/9/7 :‬‬
‫ﺗﺎرﯾﺦ ﭘﺬﯾﺮش ﻣﻘﺎﻟﻪ‪1390/10/25 :‬‬

‫ﭼﮑﯿﺪه‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار‪ ،‬ﭘﯿﺸﺮﻓﺖﻫﺎي ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻬﯽ در ﺑﺮﭘﺎﯾﯽ ﭘﺎﯾﺪاري زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻋﻤﻠﯿﺎت و زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ داﺷﺘﻪ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬اﺗﺨﺎذ راﻫﺒﺮد ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاري در زﻣﯿﻨﻪ ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﮑﺮد زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﺰاﯾﺎ و ﻣﻨﺎﻓﻊ زﯾﺎدي را ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﯾﯽ در ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
‫اﻧﺮژي‪ ،‬ﮐﺎﻫﺶ آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ‪ ،‬ﺣﺬف ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﺿﺎﯾﻌﺎت‪ ،‬اﯾﺠﺎد ارزش ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن و در ﻧﻬﺎﯾﺖ ارﺗﻘﺎي ﺑﻬﺮهوري را ﺑﺮاي ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻫﻤﺮاه ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ‪ .‬ﺳﺎزﻧﺪﮔﺎن در اواﺧﺮ دﻫﻪ ‪ 1980‬از آﻧﭽﻪ در ﻗﻮاﻧﯿﻦ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﻮد‪ ،‬ﻓﺮاﺗﺮ رﻓﺘﻪ و ﺑﻪ ﺳﻤﺖ روﯾﮑﺮد ﺳﺒﺰ در ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺳﯿﺴﺘﻢ‬
‫ﺧﻮد ﺣﺮﮐﺖ ﻧﻤﻮدﻧﺪ‪ .‬ﻫﺪف از ﺗﺪوﯾﻦ اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ‪ ،‬ﺑﺮرﺳﯽ ادﺑﯿﺎت ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ ‪ (GSCM)2‬ﺑﻪﻃﻮر ﺧﻼﺻﻪ و اراﺋﻪ ﭼﺎرﭼﻮب ﺑﺮاي‬
‫ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺳﺒﺰ ﺷﺪن زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در اداﻣﻪ ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ دو ﺷﺮﮐﺖ ﻓﻌﺎل و ﻣﻮﻓﻖ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﭘﺮداﺧﺘﻪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫واژهﻫﺎي ﮐﻠﯿﺪي‪ :‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ‪ ،‬زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﺒﺰ‪ ،‬وال ﻣﺎرت‪ ،3‬ﺳﯿﺴﮑﻮ‪.4‬‬

‫‪43 2 1‬‬
‫ﻣﻘﯿﺎس وﺳﯿﻊ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژﯾﮏ و ﺗﻐﯿﯿﺮات اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ‪ ،‬ﻣﺎﻟﯽ و‬ ‫‪ -1‬ﻣﻘﺪﻣﻪ‬
‫ﺳﯿﺎﺳﯽ ﺿﺮوري ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ]‪.[1‬‬ ‫اﻣﺮوزه‪ ،‬آﻟﻮدﮔﯽ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﻣﺸﮑﻞ اﺻﻠﯽ در روي زﻣﯿﻦ‬
‫ﯾﮑﯽ از ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ در ﻫﺮ ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺑﺮاي ﻣﺪﻧﻈﺮ‬ ‫اﺳﺖ ﮐﻪ اﮔﺮ ﺑﻪ آن ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﻧﺸﻮد‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪﻃﻮر ﺑﺎﻟﻘﻮه‬
‫ﻗﺮاردادن اﯾﻦ ﻣﻬﻢ و اﻋﻤﺎل آن در ﮐﻠﯿﻪ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﮐﺎري ﻣﺆﺛﺮ‬ ‫ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻧﻘﺮاض ﻧﻮع ﺑﺸﺮ ﺷﻮد‪ .‬از اﻧﻮاع آﻟﻮدﮔﯽﻫﺎ‪ ،‬آﻟﻮدﮔﯽ ﻫﻮا‬
‫واﻗﻊ ﺷﻮد‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه‬ ‫ﯾﮑﯽ از ﻣﻮاردي اﺳﺖ ﮐﻪ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﺗﻮﺟﻪ ﻓﻮري دارد‪ .‬ﮔﺮم ﺷﺪن‬
‫ﺗﺄﻣﯿﻦ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ و ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﯾﮏ ﺷﺒﮑﻪ ﭘﯿﭽﯿﺪهاي از ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي‬ ‫زﻣﯿﻦ ﻧﯿﺰ از اﺛﺮات اﻓﺰاﯾﺶ ﻣﻘﺪار ﮔﺎزﻫﺎي ﮔﻠﺨﺎﻧﻪاي ﻣﻮﺟﻮد در‬
‫درﮔﯿﺮ در اراﺋﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮي ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ]‪ .[2‬ﻓﺮاﺗﺮ‬ ‫ﻫﻮا اﺳﺖ ﮐﻪ اﮐﺜﺮ ﻣﺮدم را ﺑﺎ ﻣﺸﮑﻞ ﺷﺪﯾﺪ‪ ،‬ﻣﻮاﺟﻪ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬
‫از اﯾﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ‪ ،‬ﺑﺎ اﺿﺎﻓﻪ ﮐﺮدن ﮐﻠﻤﻪ ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه‬ ‫ﻣﯿﺰان دياﮐﺴﯿﺪ ﮐﺮﺑﻦ ﮐﻪ ﻗﺒﻞ از اﻧﻘﻼب ﺻﻨﻌﺘﯽ ﺣﺪود ‪280‬‬
‫ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﮐﻪ اﺷﺎره ﺑﻪ ﺗﺪارﮐﺎت ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﺗﻮزﯾﻊ ﺳﺒﺰ‬ ‫واﺣﺪ در ﻣﯿﻠﯿﻮن ﺑﻮد‪ ،‬ﺑﻪ ﻧﺴﺒﺖ ‪ 380‬واﺣﺪ در ﻣﯿﻠﯿﻮن رﺳﯿﺪه‬
‫و ﻟﺠﺴﺘﯿﮏ ﻣﻌﮑﻮس دارد‪ ،‬ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬ ‫اﺳﺖ و ﻇﻬﻮر آن ﺑﺎ ﺷﺘﺎب در ﺣﺎل اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺖ‪ .‬اﻓﺰاﯾﺶ‬
‫اﯾﺪه ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن ﯾﺎ ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ‬ ‫ﻧﺴﺒﺖ دياﮐﺴﯿﺪ ﮐﺮﺑﻦ ﺑﻪ ﺑﯿﺶ از ‪ 450‬واﺣﺪ در ﻣﯿﻠﯿﻮن‬
‫رﺳﺎﻧﺪن ﺿﺎﯾﻌﺎت )اﻧﺮژي‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮔﺎزﻫﺎي ﮔﻠﺨﺎﻧﻪاي‪ ،‬ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ‪/‬‬ ‫ﻣﻮﺟﺐ اﻓﺰاﯾﺶ درﺟﻪ ﺣﺮارت ﺗﺎ ‪ 2‬درﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﯽﮔﺮاد ﺷﺪه و‬
‫ﺧﻄﺮﻧﺎك‪ ،‬ﻣﻮاد زاﺋﺪ ﺟﺎﻣﺪ( در اﻣﺘﺪاد زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫ذوب ﺳﺮﯾﻊﺗﺮ ﯾﺦﻫﺎي ﻗﻄﺐ ﺟﻨﻮب را ﻣﻨﺠﺮ ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ذوب ﯾﺦ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﺗﺤﺖ ﻗﺎﻧﻮن و دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞﻫﺎي ﻣﺸﺘﺮي‬ ‫ﻧﯿﺰ آنﻃﻮر ﮐﻪ اﻧﺘﻈﺎر ﻣﯽرود ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻄﺢ درﯾﺎ ﺑﻪ‬
‫ﺑﻪوﯾﮋه در اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه‪ ،‬اﺗﺤﺎدﯾﻪ اروﭘﺎ )اﺗﺤﺎدﯾﻪ اروﭘﺎ( و ژاﭘﻦ‬ ‫اﻧﺪازه ‪ 23‬ﻣﺘﺮ ﻣﯽﮔﺮدد‪ ،‬ﮐﻪ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺧﺸﮑﯽ‬
‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ﯾﮏ ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﻣﻬﻢ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬ ‫زﻣﯿﻦ ﻣﺤﻮ ﺧﻮاﻫﺪ ﺷﺪ‪ .‬از اﯾﻦرو اﻧﺠﺎم اﻗﺪام ﻣﻨﺎﺳﺐ در‬
‫‪ GSCM‬ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻧﻮآوري ﻣﻬﻢ‪ ،‬ﺑﻪ ﺳﺎزﻣﺎن در ﺗﻮﺳﻌﻪ‬
‫اﺳﺘﺮاﺗﮋيﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي رﺳﯿﺪن ﺑﻪ اﻫﺪاف ﻣﺸﺘﺮك ﺳﻮد و ﺑﺎزار‪ ،‬ﺑﺎ‬ ‫‪ -1‬داﻧﺸﺠﻮي ﮐﺎرﺷﻨﺎﺳﯽ ارﺷﺪ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﻓﻨﺎوري اﻃﻼﻋـﺎت داﻧﺸـﮕﺎه ﺷـﯿﺮاز‪،‬‬
‫ﭘﺴـــﺖاﻟﮑﺘﺮوﻧﯿﮑـــﯽ‪ ، maryam_nic@yahoo.com :‬ﻧﺸـــﺎﻧﯽ‪ :‬ﺗﻬـــﺮان‪،‬‬
‫ﮐﺎﻫﺶ ﺧﻄﺮات زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن راﻧﺪﻣﺎن زﯾﺴﺖ‬
‫ﺳﺘﺎرﺧﺎن‪ ،‬ﺷﺎدﻣﺎن‪ ،‬ﺧﯿﺎﺑﺎن اﺳﺘﻮار‪ ،‬ﮐﻮﭼـﻪ راﺳـﺘﺎن‪ ،‬ﻧـﺒﺶ ﻣﻬـﺮخ‪ ،‬ﭘـﻼك ‪،2‬‬
‫ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺧﻮد ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ]‪2‬و‪.[3‬‬ ‫ﻃﺒﻘﻪ اول‪.‬‬
‫ﺷﮑﻞ )‪ (1‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ را ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬ ‫‪2- Green supply chain management‬‬
‫‪3- Wal-Mart,s‬‬
‫‪4- Cisco‬‬

‫ﺳﺎل ﺳﯿﺰدﻫﻢ‪ -‬ﺷﻤﺎره ‪ -34‬زﻣﺴﺘﺎن ‪1390‬‬ ‫‪20‬‬

 ‫ﺷﮑﻞ )‪ :(1‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ‬

‫ﺗﺄﻣﯿﻦ و ﻓﻨﺎوري ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﺷﺮﮐﺖ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺗﺄﺛﯿﺮات ﻣﻨﻔﯽ زﯾﺴﺖ‬
‫ﻣﺤﯿﻄﯽ را ﮐﺎﻫﺶ داده و ﺑﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻄﻠﻮب از ﻣﻨﺎﺑﻊ و اﻧﺮژي‬
‫دﺳﺖ ﯾﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ ﺑﻪ دﻧﺒﺎل ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﺪل زﻧﺠﯿﺮه‬
‫ﺧﻄﯽ ﺳﻨﺘﯽ از ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﻪ ﮐﺎرﺑﺮ اﺳﺖ و ﺳﻌﯽ دارد‬
‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ )ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردي(‬
‫‪ -2‬ﺗﺎرﯾﺨﭽﻪ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫واژه "زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ" در اواﺳﻂ دﻫﻪ ‪ 70‬اﺑﺪاع ﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ واژه‬
‫ﺑﺮاي اﻧﺘﻘﺎل اﻟﮑﺘﺮﯾﺴﯿﺘﻪ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪه ﻧﻬﺎﯾﯽ ﺗﻮﺳﻂ‬
‫ﺑﺎﻧﺒﻮري‪ 1‬اﺳﺘﻔﺎده ﺷﺪ‪ .‬اﻟﺒﺘﻪ ﺗﺎ ﺳﺎل ‪ 1980‬ﮐﻪ ﻋﺒﺎرت "ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬
‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ" ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﻣﻔﻬﻮم ﻣﻄﺮح ﺷﺪ ﺑﻪﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ‬

‫اﻗﺘﺼﺎد ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ را ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﻠﺤﻖ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﺑﺎ‬ ‫ﻧﺸﺪ‪ .‬اﻟﯿﻮر و ﻫﻤﮑﺎران‪ 2‬ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺑﺎﻟﻘﻮه ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪﺳﺎزي ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي‬
‫اﻧﺠﺎم اﯾﻦ ﮐﺎر‪ ،‬ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﻢ ﯾﮏ ﺣﻠﻘﻪ ﺑﺴﺘﻪ ﺑﺎ ﺣﺎﻟﺖ زﻧﺠﯿﺮه‬ ‫داﺧﻠﯽ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر ﺷﺎﻣﻞ ﺧﺮﯾﺪ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ‪ ،‬ﺗﻮزﯾﻊ و ﻓﺮوش در‬
‫‪3‬‬
‫ﭼﺮﺧﻪاي داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ‪.‬‬ ‫ﯾﮏ ﭼﺎرﭼﻮب ﻣﻨﺴﺠﻢ را ﻣﻮرد ﺑﺤﺚ ﻗﺮار دادﻧﺪ‪ .‬اﺳﺘﯿﻮن‬
‫اﮔﺮ ﺷﺮﮐﺖ از ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﺎﯾﺪ‪،‬‬ ‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ را ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي‬
‫ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺣﻞ ﻣﺸﮑﻼت ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﺑﻪ ﭘﯿﺮوزي ﻧﺴﺒﯽ در‬ ‫ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر درﮔﯿﺮ در ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻮاد و اﻃﻼﻋﺎت از ورودي ﺑﻪ‬
‫ﻣﺰﯾﺖ رﻗﺎﺑﺘﯽ ﻧﯿﺰ دﺳﺖ ﻣﯽﯾﺎﺑﺪ‪ .‬ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﻦ‪ ،‬ﭘﯿﺎدهﺳﺎزي‬ ‫ﺧﺮوﺟﯽ ﭘﺎﯾﺎﻧﯽ ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ از ﻣﻮاﻧﻊ ﺳﺒﺰ در ﺗﺠﺎرت‬ ‫ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻫﺎرﺗﻠﻨﺪ‪ 4‬رواﺑﻂ دوﺗﺎﯾﯽ و ﯾﺎ ﭼﻨﺪﺗﺎﯾﯽ ﺑﯿﻦ‬
‫ﺑﯿﻦاﻟﻤﻠﻠﯽ اﺟﺘﻨﺎب ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ‬ ‫ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪﮔﺎن در ﺣﺎل ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن ﺑﻪ ﺑﺨﺸﯽ از ﻓﺮآﯾﻨﺪ‬
‫ﭘﯿﺎدهﺳﺎزي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ ﺑﺮاي ﺑﻪدﺳﺖ آوردن‬ ‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻓﺮﺻﺖ و ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ و ﭘﯿﺮوزي ﺣﺮﮐﺖ ﮐﻨﯿﻢ‪ .‬ﺑﺴﯿﺎري‬ ‫ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺟﺎﻣﻊ‪ ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫از ﺷﺮﮐﺖﻫﺎي ﺑﺰرگ ﺧﺎرﺟﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺟﻨﺮال ﻣﻮﺗﻮرز )‪،(GM‬‬ ‫)‪ (SCM‬ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﻣﻮاد‪ ،‬اﻃﻼﻋﺎت و ﺟﺮﯾﺎن ﻣﺎﻟﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در‬
‫ﻫﯿﻮﻟﺖ ﭘﺎﮐﺎرد )‪ ،(HP‬ﭘﺮاﮐﺘﺮ و ﮔﻤﺒﻞ )‪ ،(P&G‬ﻧﺎﯾﮏ‪ 5‬و ﺑﺴﯿﺎري‬ ‫ﯾﮏ ﻓﺮآﯾﻨﺪ از ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪه ﺑﻪ ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪه و ﺳﭙﺲ ﻋﻤﺪه‬
‫از ﺷﺮﮐﺖﻫﺎي دﯾﮕﺮ‪ ،‬ﺷﻬﺮت و ﺗﺼﻮﯾﺮ ﻧﺎم ﺗﺠﺎري ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮاي‬ ‫ﻓﺮوش‪ ،‬ﺧﺮده ﻓﺮوش و ﻣﺼﺮفﮐﻨﻨﺪه ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ]‪.[4‬‬
‫ﻣﺤﺼﻮل ﺳﺒﺰ از ﻃﺮﯾﻖ ﭘﮋوﻫﺶ و ﭘﯿﺎدهﺳﺎزي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه‬
‫ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ ﺑﻪدﺳﺖ آوردهاﻧﺪ]‪.[5‬‬ ‫‪ -3‬ﻣﻔﻬﻮم ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ ﺗﻮﺳﻂ اﻧﺠﻤﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺻﻨﻌﺘﯽ‬
‫‪ -4‬ﻃﺮاﺣﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﮐﻠﯽ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ‬ ‫داﻧﺸﮕﺎه اﯾﺎﻟﺘﯽ ﻣﯿﺸﯿﮕﺎن در ﺳﺎل ‪ 1996‬ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﺪ ﮐﻪ در‬
‫‪6‬‬
‫‪ -1-4‬ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﺒﺰ‬ ‫واﻗﻊ ﻣﺪل ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﻧﻮﯾﻨﯽ ﺑﺮاي ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﺒﺰ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺎﯾﺪ ﺷﺮح‬ ‫اﺳﺖ‪ .‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ از ﻣﻨﻈﺮ ﭼﺮﺧﻪ ﻋﻤﺮ‬
‫ﮐﺎﻣﻞ زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ‪ ،‬ﺳﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎن و اﯾﻤﻨﯽ ﻣﺤﺼﻮل را در‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﺮاﺣﻞ از ﻣﻮاد اوﻟﯿﻪ‪ ،‬ﻃﺮاﺣﯽ و ﺳﺎﺧﺖ‬
‫روﻧﺪ ﮐﺴﺐ ﻣﻮاد اوﻟﯿﻪ‪ ،‬ﺗﻮﻟﯿﺪ‪ ،‬ﺗﻮزﯾﻊ در ﻧﻈﺮ ﺑﮕﯿﺮد و ﻫﺪف آن‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬ﻓﺮوش ﻣﺤﺼﻮل و ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺤﺼﻮل‬
‫ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از آﻟﻮدﮔﯽ در ﻣﻨﺒﻊ اﺳﺖ‪ .‬در اﯾﻦ ﻣﯿﺎن ﺑﺎﯾﺪ ﺑﻪ‬ ‫و ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه‬
‫اﺛﺮات ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﻓﺮوش‪ ،‬ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ و اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد از‬
‫)‪1 - Banbury (1975‬‬
‫)‪2 - Oliver et al (1982‬‬
‫‪5- Nike‬‬ ‫)‪3 - Stevens (1989‬‬
‫‪6- Green design‬‬ ‫)‪4 - Harland (1996‬‬

‫‪21‬‬ ‫ﺳﺎل ﺳﯿﺰدﻫﻢ‪ -‬ﺷﻤﺎره ‪ -34‬زﻣﺴﺘﺎن ‪1390‬‬

‫ﻣﺤﺼﻮل و دﻓﻊ ﻣﻮاد زاﺋﺪ از ﻣﺤﺼﻮل ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺗﺤﻘﯿﻖ در‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻮاد ﺳﺒﺰ ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﮐﺎرﺑﺮدي ﮐﺎﻻ و‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺮ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﻣﺆﺛﺮ ﺑﻮده و ﺛﺎﻟﺜﺎً‪ ،‬ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ارﺗﻘﺎء‬
‫ﻓﺮوش ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ‪ ،‬اﯾﺠﺎد ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺧﻮب و ﺳﺒﺰ در‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮش ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺮ دوﺳﺘﯽ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ‪ ،‬و‬
‫در ﻋﯿﻦ ﺣﺎل ﺳﺎزﻣﺎﻧﺪﻫﯽ ﻗﯿﻤﺖ ﮔﺬاري و ﺗﻮزﯾﻊ ﺗﺠﺎري ﺳﺒﺰ‬
‫ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ]‪.[5‬‬
‫ﺳﺮ و ﺻﺪاي ﮐﻤﺘﺮ اﯾﺠﺎد ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‪ ،‬ﻏﯿﺮﺳﻤﯽ ﺑﻮده و ﻣﻮﺟﺐ‬
‫‪5‬‬
‫‪ -5-4‬ﻣﺼﺮف ﺳﺒﺰ‬
‫ﻣﺼﺮف ﺳﺒﺰ ﯾﻌﻨﯽ ﺗﻼش در اﻧﺘﺨﺎب ﻣﺤﺼﻮل و ﺧﺪﻣﺎت‬
‫ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﺑﺮاي اﺳﺘﻔﺎده و ﻣﻘﺎﺑﻠﻪ ﺑﺎ ﻣﺤﺼﻮل‬
‫زاﺋﺪي ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﻣﻀﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺗﻨﻬﺎ‬
‫ﺗﻌﺪاد ﮐﻤﯽ از ﻣﺤﺼﻮﻻﺗﯽ ﮐﻪ اﺻﻄﻼﺣﺎً ﺳﺒﺰ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪،‬‬
‫ﺑﻪﻃﻮر واﻗﻌﯽ ﺑﺮاي ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﺑﯽ ﺿﺮر ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺴﯿﺎري‬
‫از ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ ﺳﺎزﮔﺎري در ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺮاﺣﻞ ﺗﻮﻟﯿﺪ‬
‫را داﺷﺘﻪ ﮐﻪ آن را از ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ در ﮔﺮوه ﻣﺤﺼﻮﻻت دوﺳﺘﺪار‬
‫ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ در ﮐﻞ ﭼﺮﺧﻪ ﻋﻤﺮ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻨﻊ ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ‪.‬‬
‫اﯾﻦ ﭘﺪﯾﺪه ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﻮﺟﺐ ﮔﻤﺮاﻫﯽ و ﻓﺮﯾﺐ‬
‫ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﻣﯽﺷﻮد و ﺑﺮاي ﻣﺼﺮف ﺳﺒﺰ ﻣﻀﺮ اﺳﺖ‪ .‬ﺳﻪ‬
‫ﻣﺤﺪوده اﺻﻠﯽ ﻣﺼﺮف ﺳﺒﺰ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﺼﺮف ﻣﺤﺼﻮل ﺑﯽ ﺿﺮر‬
‫ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ‪ ،‬اﺟﺘﻨﺎب از آﻟﻮدﮔﯽ در ﻃﯽ ﻓﺮآﯾﻨﺪ‬
‫ﻣﺼﺮف‪ ،‬اﺟﺘﻨﺎب از ﻣﺼﺮف ﻣﺤﺼﻮﻟﯽ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻣﺤﯿﻂ‬
‫را آﻟﻮده ﮐﻨﺪ‪ ،‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺷﮑﯽ ﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺎ ﯾﮏ ﺗﺼﻮﯾﺮ‬
‫ﺧﻮب و ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ‪ ،‬اﮔﺮ ﺑﻪ درﺳﺘﯽ راﻫﻨﻤﺎي‬
‫ﻣﺼﺮف ﻣﺤﺼﻮل ﺳﺒﺰ ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﺷﺪه ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬اﻋﺘﻤﺎد‬
‫ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن را ﺟﻠﺐ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ]‪.[5‬‬
‫ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬ﻗﯿﻤﺖﮔﺬاري ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬ارﺗﻘﺎء ﻣﺤﺼﻮل و ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ‬
‫‪6‬‬
‫‪ -6-4‬ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﺳﺒﺰ‬
‫ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﺳﺒﺰ آﺧﺮﯾﻦ ﻗﺴﻤﺖ از ﻣﺼﺮف ﺳﺒﺰ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﯽ‬
‫ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﻣﺤﺼﻮل و ﯾﺎ ﻣﺤﺼﻮل زاﺋﺪ ﺷﺮﮐﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﻧﻘﺺ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬دور ﻧﮕﻪداﺷﺘﻦ ﺧﻂ از ﻫﺪر رﻓﺘﻦ ﻣﻨﺎﺑﻊ و‬
‫آﻟﻮدﮔﯽ ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ‪ ،‬و اﺟﺘﻨﺎب از آﺳﯿﺐ رﺳﺎﻧﺪن ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ و ﺟﺎﻣﻌﻪ‬
‫در ﻃﻮل ﻓﺮآﯾﻨﺪ از اﻫﺪاف ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﺳﺒﺰ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﻧﻘﺶ‬
‫ﻣﻬﻤﯽ در ﭼﺮﺧﻪ ﻋﻤﺮ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺎزي ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬روشﻫﺎي‬
‫ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﭼﺮﺧﻪ ﺣﯿﺎت را ﺑﻪ ﯾﮏ داﯾﺮه‬
‫ﺗﺒﺪﯾﻞ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﺿﺎﯾﻌﺎت ﻣﺤﺼﻮل ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﯿﺰان اﺳﺘﻔﺎده‬
‫از ﻣﻨﺎﺑﻊ را ﺑﮑﺎﻫﺪ]‪.[5‬‬
‫)‪1- 3R (Reduce, Reuse and Recycle‬‬
‫‪2- Green materials‬‬
‫‪5- Green consume‬‬
‫‪6- Green recycling‬‬
‫ﺳﺎل ﺳﯿﺰدﻫﻢ‪ -‬ﺷﻤﺎره ‪ -34‬زﻣﺴﺘﺎن ‪1390‬‬
‫ﻣﻨﻈﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﻮده و از ﺳﻪ ﮔﺰﯾﻨﻪ اﻗﺘﺼﺎد‬
‫ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ )ﮐﺎﻫﺶ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد و ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ‪ (1‬ﺑﻪﻋﻨﻮان اﺻﻠﯽ‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ اﺳﺘﻔﺎده ﻧﻤﻮد]‪.[5‬‬
‫‪2‬‬
‫‪ -2-4‬ﻣﻮاد ﺳﺒﺰ‬
‫ﻣﻮاد ﺳﺒﺰ ﮐﻪ ﻣﻮاد آﮔﺎﻫﯽ زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻧﯿﺰ ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽﺷﻮد‬
‫ﺑﻪ ﻣﻮادي اﺷﺎره دارد ﮐﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ و اﻧﺮژي ﮐﻤﺘﺮ ﻣﺼﺮف ﻧﻤﻮده و‬
‫ﻧﺎﺑﻮدي ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﻧﻤﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﺑﻬﺮهوري ﺳﺒﺰ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﺰرگﺗﺮ از ﺗﻤﺎم ﺑﻬﺮهوري ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬
‫اﺳﺖ‪ .‬ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ‪ ،‬ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ در ﮐﻨﺎر ﺣﻔﻆ ﻋﻤﻠﮑﺮد اﺻﻠﯽ‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت‪ ،‬از ﻣﻮاد ﺳﺒﺰ ﺑﺮاي رﺳﯿﺪن ﺑﻪ اﻫﺪاف زﯾﺴﺖ‬
‫ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﺑﺎزده اﻗﺘﺼﺎدي و ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ اﺳﺘﻔﺎده‬
‫ﻧﻤﺎﯾﻨﺪ‪ .‬در روﻧﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻮاد‪ ،‬ﺑﺎﯾﺪ ﻣﻮاد ﺑﺎ ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺑﺎزﯾﺎﺑﯽ و‬
‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ )ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردي(‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻞ از ﻣﺤﯿﻂ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد]‪.[5‬‬
‫‪3‬‬
‫‪ -3-4‬ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﺒﺰ‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﺒﺰ ﻧﯿﺰ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﺗﻮﻟﯿﺪ ﭘﺎك ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬در‬
‫ﻣﺮاﺣﻞ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﯾﺎ در ﮐﺸﻮرﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ‪ ،‬ﻧﺎمﻫﺎي‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺳﺒﺰ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ‪ .‬اﻣﺎ ﻣﻌﻨﺎي اﺻﻠﯽ آن ﻫﻤﺎن اﺳﺖ و ﺑﻪ‬
‫ﻣﻌﻨﺎي اﺳﺘﻔﺎده از اﺳﺘﺮاﺗﮋيﻫﺎي دﻓﺎع از آﻟﻮدﮔﯽ ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ‬
‫آﻟﻮدﮔﯽ و ﺑﺎ دﯾﺪﮔﺎه اﻓﺰاﯾﺸﯽ راﻧﺪﻣﺎن ﺗﻮﻟﯿﺪ و ﮐﺎﻫﺶ‬
‫ﻣﺨﺎﻃﺮات اﻧﺴﺎﻧﯽ و زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ]‪.[5‬‬
‫‪4‬‬
‫‪ -4-4‬ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ﺳﺒﺰ‬
‫ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ﻣﻌﺎدل ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺎزار‪ ،‬ﺗﺤﻘﯿﻘﺎت و ﻃﺮاﺣﯽ‬
‫ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﺑﻪﻋﻨﻮان راﻫﻨﻤﺎﯾﯽ از ﻧﻈﺮﯾﻪ ﺳﺒﺰ ﺑﺮاي ﺣﻔﻆ ﺗﻌﺎدل‬
‫ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ‪ ،‬اﯾﺠﺎد ارزش ﺑﺎﻻي ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ‪،‬‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺷﺮﮐﺖ و ﻫﻤﺮاﻫﯽ ﺑﺎ آداب و رﺳﻮم و ﻣﻨﺎﻓﻊ‬
‫ﺟﺎﻣﻌﻪ در زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺷﺮﮐﺖ اﺳﺖ‪ .‬ﻫﺪف از ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ﺳﺒﺰ‬
‫اﯾﺠﺎد ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن اﻫﺪاف ﺗﻮﺳﻌﻪ اﻗﺘﺼﺎد و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺤﯿﻂ‬
‫زﯾﺴﺖ و ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ارﺗﻘﺎء ادراك ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﺎﯾﺪار ﮐﻞ‬
‫ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ ﺳﺒﺰ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﮔﺬاري‪ ،‬ﻧﮕﺮان‬
‫ﻣﻨﺎﻓﻊ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﻧﮕﺮاﻧﯽﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ‪ :‬اوﻻً ﺟﻤﻊآوري‬
‫اﻃﻼﻋﺎت در ﺧﺼﻮص ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ‪ ،‬ﺛﺎﻧﯿﺎً ﻧﮕﺮاﻧﯽ‬
‫اﯾﻨﮑﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﮐﺎﻻ‪ ،‬اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫‪3- Green production‬‬
‫‪4- Green marketing‬‬
‫‪22‬‬
 ‫ي( ﺿﺮورﯾﺎت اﺧﻼﻗﯽ‬
‫‪ -6‬ﺗﻔﺎوت ﺑﯿﻦ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﻨﺘﯽ و ﺳﺒﺰ‬
‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ و زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳـﻨﺘﯽ از ﺟﻬـﺎﺗﯽ ﺑـﺎ‬
‫ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﯽﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ .‬اول اﯾﻨﮑـﻪ‪ ،‬زﻧﺠﯿـﺮهﻫـﺎي ﺳـﻨﺘﯽ‬
‫اﻏﻠﺐ ﺑﺮ اﻫﺪاف و ارزشﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي ﻣﺘﻤﺮﮐﺰﻧﺪ‪ ،‬در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ‬
‫زﻧﺠﯿﺮهﻫﺎي ﺳﺒﺰ ﺑـﻪ ﻋﻠـﻞ زﯾﺴـﺖ ﻣﺤﯿﻄـﯽ ﻣﻼﺣﻈـﺎت ﻗﺎﺑـﻞ‬
‫ﺗﻮﺟﻬﯽ دارﻧﺪ‪.‬‬
‫از ﺳﻮي دﯾﮕﺮ‪ ،‬زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ و ﺑﻬﯿﻨﻪ از ﻧﻈـﺮ‬
‫ﺑﻮمﺷﻨﺎﺳﯽ ﻧﻪ ﺗﻨﻬـﺎ در ﺣـﻮزه اﺛـﺮات ﺳـﻤﻮم اﻧﺴـﺎﻧﯽ ﮔﺴـﺘﺮش‬
‫ﯾﺎﻓﺘﻪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ اﺛﺮات ﺑﻮمﺷﻨﺎﺳﯽ ﻣﻨﻔﯽ ﺑﺮ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﻃﺒﯿﻌـﯽ‬
‫ﻧﯿﺰ ﺗﻮﺟﻪ دارد و اﻟﺰاﻣﺎت ﺑﻮم ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﮐﻠﯿﺪي‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﺗﻮﻟﯿﺪات در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي اﻧﺘﺨﺎب ﺧﺮﯾﺪار و ﻓﺮوﺷﻨﺪه ﻧﯿﺰ در زﻧﺠﯿﺮه ﺳﺒﺰ و‬
‫ﺳﻨﺘﯽ از اﺳـﺎس ﻣﺘﻔـﺎوت ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪ .‬در زﻧﺠﯿـﺮهﻫـﺎي ﺳـﻨﺘﯽ‪،‬‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪارد ﻏﺎﻟﺐ‪ ،‬ﻗﯿﻤﺖ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﻣـﺎ در زﻧﺠﯿـﺮه ﺳـﺒﺰ‪ ،‬ﻫـﺪف‬
‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ )ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردي(‬
‫زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺑﺨﺸـﯽ از ﻣﻌﯿﺎرﻫـﺎي اﻧﺘﺨـﺎب ﺗـﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨـﺪه‬
‫اﺳــﺖ‪ .‬ﻗــﺮار دادن اﯾــﻦ ﺿــﻮاﺑﻂ زﯾﺴــﺖ ﻣﺤﯿﻄــﯽ در ارزﯾــﺎﺑﯽ‬
‫ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﻣﯽﺷﻮد ﺗﻨﻬﺎ ﺗﻌﺪاد ﺑﺴﯿﺎر ﻣﺤﺪودي از‬
‫ﺗﺄﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن واﺟﺪ ﻣﻌﯿﺎرﻫﺎي ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺷـﺪه ﺑﺎﺷـﻨﺪ‪ .‬از اﯾـﻦ‬
‫رو‪ ،‬ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺗﻐﯿﯿﺮ در اﻧﺘﺨﺎب ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪه در ﯾﮏ زﻧﺠﯿﺮه ﺳﺒﺰ‬
‫ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ ﺳﺮﻋﺖ زﻧﺠﯿﺮهﻫﺎي ﺳﻨﺘﯽ اﺗﻔﺎق ﺑﯿﻔﺘﺪ‪.‬‬
‫ﯾﮑﯽ از ﺑﺮداﺷﺖﻫﺎي اوﻟﯿﻪ در ﻣﻮرد ﻣﻌﺮﻓﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺳﺒﺰ‬
‫در ﺑﺎزار اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺑﺎﻻﺗﺮي از ﺗﻮﻟﯿـﺪ در‬
‫ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ اﻧﻮاع ﺳﻨﺘﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪ ،‬ﯾﺎﻓﺘﻪﻫـﺎي اﺧﯿـﺮ‬
‫ﻧﺸﺎن ﻣﯽدﻫﺪ ﻧﻮآوريﻫﺎ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي ﻣﻄﻠﻮب ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪﻃﻮر‬
‫ﭼﺸﻤﮕﯿﺮي ﺑﻪ ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ در اﮐﺜﺮ ﻣﻮارد ﺑﯿﻨﺠﺎﻣـﺪ‪ .‬ﺑـﺮاي‬
‫اداره ﻣﺆﺛﺮ ﻣﺸﮑﻼت ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﺑﻬﺮهوري ﮐﻞ زﻧﺠﯿﺮه ﺗـﺄﻣﯿﻦ ﺑﺎﯾـﺪ‬
‫ارزﯾﺎﺑﯽ ﺷﻮد‪ .‬در ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﺑﺎ زﻧﺠﯿـﺮهﻫـﺎي ﺳـﻨﺘﯽ‪ ،‬ﮐـﻪ درﮔﯿـﺮ‬
‫ﺗﻌﺪاد زﯾﺎدي ﻣﻮاد و ﺗـﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨـﺪﮔﺎن ﻫﺴـﺘﻨﺪ‪ ،‬زﻧﺠﯿـﺮه ﺳـﺒﺰ‬
‫ﻧﺴﺒﺘﺎً از ﻟﺤﺎظ ﺳﺮﻋﺖ و اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﯾﺮي در ﺳﻄﺢ ﭘﺎﯾﯿﻨﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫در ﺟﺪول )‪ (1‬ﺧﻼﺻﻪ ﺗﻔـﺎوتﻫـﺎي ﻋﻤـﺪه ﺑـﯿﻦ ﻣـﺪﯾﺮﯾﺖ‬
‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﻨﺘﯽ و ﺳﺒﺰ اراﺋﻪ ﻣﯽﮔﺮدد]‪.[1‬‬
‫ﺟﺪول )‪ :(1‬ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﻨﺘﯽ و ﺳﺒﺰ‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ‬
‫‪1‬‬
‫اﻗﺘﺼﺎدي و ﺑﻮمﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫روﯾﮑﺮد ﯾﮑﭙﺎرﭼﻪ و ﺗﺄﺛﯿﺮ ﭘﺎﯾﯿﻦ ﺑﻮم ﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫ﺟﻨﺒﻪﻫﺎي ﺑﻮمﺷﻨﺎﺳﯽ و ارﺗﺒﺎط ﺑﻠﻨﺪ ﻣﺪت‬ ‫ﺗﻌﻮﯾﺾ ﺑﺎ ﺳﺮﻋﺖ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه ﺑﺮ اﺳﺎس ﻗﯿﻤﺖ و ارﺗﺒﺎط ﮐﻮﺗﺎه ﻣﺪت‬
‫ﻓﺸﺎر ﺑﺎﻻي ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﻗﯿﻤﺖ ﺑﺎﻻ‬
‫ﭘﺎﯾﯿﻦ‬
‫‪1- Ecological‬‬
‫‪ -5‬ﻣﺰاﯾﺎي زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ‬
‫ﻫﻨﮕﺎم ﺻﺤﺒﺖ از ﺳﺒﺰ ﺷﺪن زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫اﯾﻦ ﺗﺼﻮر ﺑﻪوﺟﻮد آﯾﺪ ﮐﻪ اﯾﻦ ﻣﻮﺿﻮع ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻣﻤﻨﻮﻋﯿﺖ‬
‫ﮐﺎرﺑﺮد ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺳﻤﯽ و ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ اﻧﺘﺸﺎر آﻻﯾﻨﺪهﻫﺎ‬
‫ﯾﺎ زﺑﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﻣﺮﺑﻮط ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﺑﺎ اﯾﻦ ﺣﺎل‪،‬‬
‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ ﺑﺴﯿﺎر ﺑﯿﺸﺘﺮ از ﮐﺎﻫﺶ ﻣ ﺼﺮف و ﯾﺎ‬
‫آﻟﻮدﮔﯽ اﺳﺖ‪ .‬در ﻧﺘﯿﺠﻪ‪ ،‬ﻣﻨﺎﻓﻊ آن ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻤﺎم ﺑﺨﺶﻫﺎي‬
‫ﺳﺎزﻣﺎن ﻣﯽﺷﻮد]‪.[6‬‬
‫ﻣﺰاﯾﺎي ‪ GSCM‬ﺑﺴﺘﻪ ﺑﻪ ﻧﻘﺶﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ از‬
‫ﺟﻤﻠﻪ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ و ﺟﺎﻣﻌﻪ در ﮔﺮوهﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ :‬ﻣﺎدي‪ ،‬ﻏﯿﺮﻣﺎدي و اﺣﺴﺎﺳﯽ‪ .‬ﻣﺰاﯾﺎي ﻣﺎدي‪ GSCM ،‬ﺑﻪ‬
‫ﺑﺎر ﮐﻤﺘﺮ ﺑﺮ روي ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﭘﺎﯾﯿﻦﺗﺮ ﺑﺮاي ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪه‪ ،‬ﻫﺰﯾﻨﻪ ﮐﻤﺘﺮ‬
‫ﻣﺎﻟﮑﯿﺖ ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮي و ﻣﺼﺮف ﮐﻤﺘﺮ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﺑﺮاي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﮐﻤﮏ‬
‫ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬از ﻣﻨﻈﺮ ﻏﯿﺮﻣﺎدي‪ GSCM ،‬ﺑﻪ ﻏﻠﺒﻪ ﺑﺮ ﺗﻌﺼﺐ و ﺑﺪﺑﯿﻨﯽ‬
‫ﺑﺮاي ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ‪ ،‬رد ﮐﻤﺘﺮ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬ﺳﺎﺧﺖ راﺣﺖﺗﺮ‬
‫ﺑﺮاي ﺗﻮﻟﯿﺪ ﮐﻨﻨﺪه‪ ،‬آﺳﺎن و ﺳﺮﮔﺮم ﮐﻨﻨﺪهﺗﺮ ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮي و‬
‫اﻧﻄﺒﺎق ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺮاي ﺟﺎﻣﻌﻪ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬از ﻟﺤﺎظ ﻣﺰاﯾﺎي‬
‫اﺣﺴﺎﺳﯽ ﻧﯿﺰ‪ GSCM ،‬ﺑﻪ اﻓﺰاﯾﺶ اﻧﮕﯿﺰه ذﯾﻨﻔﻌﺎن ﺑﺮاي ﻣﺤﯿﻂ‬
‫زﯾﺴﺖ‪ ،‬ﺗﺼﻮﯾﺮ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﺮاي ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪه و ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪه‪ ،‬اﺣﺴﺎس و‬
‫ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﻬﺘﺮ زﻧﺪﮔﯽ ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن و اﯾﺠﺎد ﺻﻨﻌﺖ در ﻣﺴﯿﺮ‬
‫ﺻﺤﯿﺢ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ]‪.[6‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ده دﻟﯿﻠﯽ ﮐﻪ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ ﺑﺎﯾﺪ روﯾﮑﺮد ﺳﺒﺰ و اﻧﻄﺒﺎق‬
‫ﺑﺎ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ را ﺑﭙﺬﯾﺮﻧﺪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از]‪:[7‬‬
‫اﻟﻒ( اﻫﺪاف ﺑﺎزارﯾﺎﺑﯽ‬
‫ب( ﭘﺎﯾﺪاري ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
‫ج( ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ و اﻓﺰاﯾﺶ ﺑﻬﺮهوري‬
‫د( ﮐﺴﺐ ﻣﺰﯾﺖ رﻗﺎﺑﺘﯽ‬
‫ﻫـ( رﻗﺎﺑﺖ و ﻓﺸﺎرﻫﺎي زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫و( اﻧﻄﺒﺎق ﺑﺎ ﻗﻮاﻧﯿﻦ و ﮐﺎﻫﺶ رﯾﺴﮏ‬
‫ز( ﮐﺴﺐ ﺷﻬﺮت ﻧﺎم ﺗﺠﺎري‬
‫ح( ﺑﺎزﮔﺸﺖ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪ‬
‫ط( دﻟﮕﺮﻣﯽ ﮐﺎرﮐﻨﺎن‬
‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﻨﺘﯽ‬ ‫وﯾﮋﮔﯽﻫﺎ‬
‫اﻗﺘﺼﺎدي‬ ‫اﻫﺪاف و ارزشﻫﺎ‬
‫ﻣﺆﺛﺮ در ﺑﻮم ﺷﻨﺎﺳﯽ‬ ‫ﺑﻬﯿﻨﻪﺳﺎزي ﺑﻮم ﺷﻨﺎﺳﯽ‬
‫ﻣﺤﺪودﯾﺖ اﻧﺘﺨﺎب ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪه‬
‫ﻓﺸﺎر ﺑﺎﻻي ﻫﺰﯾﻨﻪ‪ ،‬ﻗﯿﻤﺖ ﭘﺎﯾﯿﻦ‬ ‫ﻓﺸﺎر ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎ و ﻗﯿﻤﺖ‬
‫ﺑﺎﻻ‬ ‫ﺳﺮﻋﺖ و اﻧﻌﻄﺎفﭘﺬﯾﺮي‬
‫‪23‬‬ ‫ﺳﺎل ﺳﯿﺰدﻫﻢ‪ -‬ﺷﻤﺎره ‪ -34‬زﻣﺴﺘﺎن ‪1390‬‬
‫دوﺳﺘﺎﻧﻪﺗﺮ از ﻟﺤﺎظ اﻗﺘﺼﺎدي در دﺳﺖ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬ﺗﺪارﮐﺎت‬ ‫‪ -7‬ﮔﺎمﻫﺎي ﺳﺒﺰ ﻧﻤﻮدن ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫"ﺳﺒﺰ"‪ ،‬در ﻫﺴﺘﻪ اﺻﻠﯽ آن‪ ،‬ﯾﻌﻨﯽ ﭘﯿﺎدهﺳﺎزي ﯾﮏ ﺳﯿﺴﺘﻢ‬ ‫ﺑﻪﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺑﺮاي ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺳﺒﺰ ﻧﻤﻮدن زﻧﺠﯿﺮه‬
‫ﮐﻪ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻘﻞ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺧﺎرﺟﯽ‬ ‫ﺗﺄﻣﯿﻦ ‪ 12‬ﮔﺎم ﺑﺎﯾﺪ ﻃﯽ ﺷﻮد‪ ،‬اﯾﻦ ﮔﺎمﻫﺎ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﯾﺮ‬
‫داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاي ﮐﺴﺐ اﻃﻤﯿﻨﺎن از رﻋﺎﯾﺖ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎي‬ ‫ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ]‪:[8‬‬
‫اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ‪ .‬اﮔﺮ ﭼﻪ ﻓﺸﺎر ﺑﺮاي ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺷﺪن‬ ‫اﻟﻒ( ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺠﺪد ﻣﺤﺼﻮل‬
‫ﺑﻪ دوﺳﺘﺪار ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﺑﻮدن ﻣﻬﻢ اﺳﺖ‪ ،‬ﯾﮏ ﺷﺮﮐﺖ‬ ‫ب( ﭘﯿﮑﺮﺑﻨﺪي ﻣﺠﺪد ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ وال ﻣﺎرت ﺑﺎﯾﺪ اﺛﺮ ﺗﺤﻮل در ﺧﻄﻮط ﭘﺎﯾﯿﻦ را در‬ ‫ج( ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺳﺒﺰ‬
‫ﻧﻈﺮ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬در واﻗﻊ دو ﻫﺪﻓﯽ ﮐﻪ اﯾﻨﺠﺎ ﺑﺎﯾﺪ ﺗﻮأﻣﺎن‬ ‫د( ﮐﻮﺗﺎه ﻧﻤﻮدن ﻣﺴﺎﻓﺖﻫﺎ‬
‫ﻣﺪﻧﻈﺮ داﺷﺖ‪ ،‬ﻣﺒﺎﺷﺮ ﺧﻮب ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﺑﻮدن و ﺳﻮدآور‬ ‫ﻫـ( اﺻﻼح ﺗﻮاﻓﻖ ﻧﺎﻣﻪ ﺳﻄﺢ ﺧﺪﻣﺎت‬
‫ﺑﻮدن اﺳﺖ ﮐﻪ ﻫﻢ ﺟﻬﺖ ﻧﯿﺴﺘﻨﺪ‪ .‬اﺳﮑﺎت ﺑﺎ ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﺳﻨﺠﺶ‬ ‫و( ﺑﻬﯿﻨﻪﺳﺎزي ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي‬
‫ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺑﻬﺒﻮد ﺳﻮﺧﺖ در ﻧﺎوﮔﺎن ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ ﺑﻪ ازاي ﯾﮏ ﮔﺎﻟﻦ‬ ‫ز( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰي در ﺧﺼﻮص ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎي زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫در ﻫﺮ ﻣﺎﯾﻞ ﻣﻮﺟﺐ ﺑﻬﺮهوري ﺑﯿﺶ از ‪ 52,000,000‬دﻻر‬ ‫ﻣﻌﮑﻮس‬
‫ذﺧﯿﺮه در ﻫﺮ ﺳﺎل ﻣﯽﺷﻮد‪.‬‬ ‫ح( ﺗﺤﮑﯿﻢ ﺣﻤﻞ‬
‫ط( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﻣﺴﯿﺮﯾﺎﺑﯽ ﮐﻮﺗﺎهﺗﺮ‬

‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ )ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردي(‬

‫ب( ﺳﻄﺢ ﺑﻌﺪي‬
‫ي( ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎ ﺷﺮﮐﺎ‬
‫ﻫﻨﮕﺎﻣﯽ ﮐﻪ ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن ﻣﺪﻋﯽ اراﺋﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎ‬
‫ك( اراﺋﻪ ﯾﮏ دﯾﺪ ﻃﻮل ﻋﻤﺮ‬
‫ﭘﯿﺸﺮﻓﺖﻫﺎي زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺷﺪﻧﺪ‪ ،‬وال ﻣﺎرت آﻏﺎز ﺑﻪ ﺗﺮوﯾﺞ‬
‫ل( آﻏﺎز‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﺎ ﺑﺮﭼﺴﺐ ﺳﺒﺰ رﻧﮓ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﯿﺎز ﺑﻪ دﻧﺒﺎل‬
‫ﻧﻤﻮدن اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﭘﺎﯾﺪاري ﮐﻪ ﻋﻤﯿﻘﺎً ﻋﻤﻠﯿﺎتﻫﺎ و ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬ ‫‪ -8‬ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردي‬
‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ وال ﻣﺎرت را درﮔﯿﺮ ﻧﻤﺎﯾﺪ و آن را ﺑﻪ اﻫﺪاف‬ ‫‪ -1-8‬زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ وال ﻣﺎرت‬
‫ﺧﻮد ﺑﺮﺳﺎﻧﺪ‪ ،‬در ﺳﺎل ‪ 2005‬ﺗﻨﻈﯿﻢ ﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻟﯽ اﺳﮑﺎت‪،‬‬ ‫ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﻨﮓ ﺑﻨﺎي ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ وال ﻣﺎرت‬
‫"ﻣﺎ ﺑﺎﯾﺪ در ﮐﻞ زﻧﺠﯿﺮه ارزش ﺑﻪ رﺳﻤﯿﺖ ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ ﺷﻮﯾﻢ‪ .‬اﮔﺮ‬ ‫)ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﻓﺮوﺷﮕﺎه زﻧﺠﯿﺮهاي ﺟﻬﺎن( اﺳﺖ و ﺑﻪﻋﻨﻮان ﻣﺰﯾﺖ‬
‫ﻣﺎ ﺗﻨﻬﺎ روي ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺧﻮد ﻣﺘﻤﺮﮐﺰ ﺷﻮﯾﻢ‪ ،‬ﺧﻮد را ﺑﻪ ‪10‬‬ ‫رﻗﺎﺑﺘﯽ اﺻﻠﯽ در ﺻﻨﻌﺖ اﻧﺒﺎرداري ﺧﺮده ﻓﺮوﺷﯽ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ‪.‬‬
‫درﺻﺪ از اﺛﺮ ﺧﻮد روي ﻣﺤﯿﻂ و ﺣﺬف ‪ 90‬درﺻﺪ از ﻓﺮﺻﺖ‬ ‫ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺗﻮزﯾﻊ آﻧﻬﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﺑﻪﻋﻨﻮان ﮐﺎرآﻣﺪﺗﺮﯾﻦ ﺳﯿﺴﺘﻢ‬
‫ﻣﻮﺟﻮد در ﺧﺎرج ﻣﺤﺪود ﻧﻤﻮدهاﯾﻢ‪ ".‬رﻫﺒﺮي وال ﻣﺎرت ﺑﻪ‬ ‫در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﯽﺷﻮد و ﺗﺎﮐﯿﺪ آﻧﻬﺎ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫ﻫﻤﯿﻦ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺎﯾﺪ ﮐﻞ زﻧﺠﯿﺮه ارزش را ﺑﻪﻋﻨﻮان اﺑﺰاري ﺑﺮاي‬ ‫ﺑﻪ اﺷﺘﺮاك ﮔﺬاﺷﺘﻦ اﻃﻼﻋﺎت ﺑﺎ ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪﮔﺎن اﺳﺖ‪ .‬اﮔﺮﭼﻪ‬
‫ﭘﯿﺎدهﺳﺎزي ﭘﺎﯾﺪاري از ﻃﺮﯾﻖ ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎي ﺗﻮزﯾﻊ ارزﯾﺎﺑﯽ ﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﺻﺪﻫﺎ ﺗﻮاﺑﻊ ﺗﺪارﮐﺎﺗﯽ وﺟﻮد دارد ﮐﻪ ﺑﻪ وال ﻣﺎرت اﺟﺎزه‬
‫اﯾﺠﺎد ﻣﺘﺮﯾﮏ ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﯾﻪ و ﺗﺤﻠﯿﻞ‪ ،‬ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ وال‬ ‫ﻣﯽدﻫﺪ ﺑﻪﻋﻨﻮان رﻫﺒﺮ ﻗﯿﻤﺖ و ﺗﺪارﮐﺎت ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺷﻮد‪ .‬اﻣﺎ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺎرت ﺑﺮاي ﻧﻈﺎرت ﺑﺮ ﻋﻤﻠﯿﺎت ﺷﺮﮐﺖ و ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬ ‫ﺗﺎزﮔﯽ ﺗﻤﺮﮐﺰ در اﯾﻦ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺮ روي اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﺗﺎزه ﺗﺼﻮﯾﺐ‬
‫ﺟﻬﺎﻧﯽ ﻣﯽﺷﻮد و آن را ﻗﺎدر ﺑﻪ ﺣﻤﺎﯾﺖ از ﺗﻼشﻫﺎي واﻗﻌﯽ‬ ‫ﺳﺎﺧﺖ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﻟﺠﺴﺘﯿﮑﯽ "ﺳﺒﺰ" و ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ‬
‫ﺑﺮاي ﭘﯿﺸﺮﻓﺖ ﺑﺎ اﻃﻼﻋﺎت ﻗﺎﺑﻞ ﺗﻮﺟﻪ و ﻣﺤﮑﻢ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪.‬‬ ‫زﯾﺴﺖ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬در اﯾﻦ راﺳﺘﺎ ﻣﺪﯾﺮﻋﺎﻣﻞ ﺷﺮﮐﺖ‪ ،‬ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺑﻪ‬
‫ﺳﻪ ﻫﺪف ﺑﻠﻨﺪ ﭘﺮوازاﻧﻪ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫ج( اﻫﺪاف ﺑﻠﻨﺪﭘﺮوازاﻧﻪ‬
‫ﻋﺮﺿﻪ ‪ 100‬درﺻﺪ ﺗﻮﺳﻂ اﻧﺮژيﻫﺎي ﺗﺠﺪﯾﺪ ﺷﻮﻧﺪه‪ ،‬اﯾﺠﺎد‬
‫در اواﺧﺮ ﺳﺎل ‪ ،2005‬رﺋﯿﺲ و ﻣﺪﯾﺮ ﻋﺎﻣﻞ وال ﻣﺎرت اوﻟﯿﻦ‬
‫ﺿﺎﯾﻌﺎت ﺻﻔﺮ و ﻓﺮوش ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺟﻬﺖ ﺣﻔﻆ ﻣﻨﺎﺑﻊ وال‬
‫ﮔﺰارش ﺧﻮد در ﺧﺼﻮص ﺗﻮزﯾﻊ ﺑﯿﺶ از ‪ 1/5‬ﻣﯿﻠﯿﻮن ﮐﺎرﻣﻨﺪ‬
‫ﻣﺎرت و ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ]‪.[9‬‬
‫در ﺑﯿﺶ از ‪ 6,000‬ﻓﺮوﺷﮕﺎه و ﺗﺄﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه را اراﺋﻪ داد‪.‬‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﮔﺰارش ﺧﻼﺻﻪاي در ﻣﻮرد اﺑﺘﮑﺎر ﭘﺎﯾﺪاري ﺟﺪﯾﺪ وال‬
‫‪ -2-8‬ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺳﺒﺰ ﺷﺪن‬
‫ﻣﺎرت در ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﺜﺒﺖ آن ﺑﺮ روي ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﺗﺒﺪﯾﻞ‬
‫اﻟﻒ( ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ‬
‫ﺷﺪن ﺑﻪ ﻧﻮآورﺗﺮﯾﻦ ﺷﺮﮐﺖ در ﺟﻬﺎن اراﺋﻪ ﺷﺪ‪ .‬اﻫﺪاف ﺑﻠﻨﺪ‬
‫ﻟﯽ اﺳﮑﺎت ﮐﻨﺘﺮل وال ﻣﺎرت را در ﺳﺎل ‪ 2000‬ﺑﺎ اﺗﺨﺎذ‬
‫ﭘﺮوازاﻧﻪ وال ﻣﺎرت ﺑﻪﻃﻮر ﺧﻼﺻﻪ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﯾﺮ اﺳﺖ‪:‬‬
‫اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﺗﺎزه ﺟﺎﯾﮕﺰﯾﻦ ﺳﺎﺧﺖ ﻓﺮآﯾﻨﺪﻫﺎي ﻟﺠﺴﺘﯿﮑﯽ‬

‫ﺳﺎل ﺳﯿﺰدﻫﻢ‪ -‬ﺷﻤﺎره ‪ -34‬زﻣﺴﺘﺎن ‪1390‬‬ ‫‪24‬‬

 ‫اﯾﻦ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﺷﺒﮑﻪ در ﺣﺎل ﮐﺎﻫﺶ ﮐﺮﺑﻦ و‬
‫اﺛﺮات زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﻧﯿﺰ اﻓﺰاﯾﺶ ﺳﻮددﻫﯽ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﺣﺎﺷﯿﻪ‬
‫ﺳﻮد ﻧﯿﺰ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺮاي ﺳﺎلﻫﺎ وال ﻣﺎرت ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺧﻮد را ﺑﺮ روي‬
‫اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﯿﺎت زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ‪ ،‬رﺷﺪ و ﺳﻮد ﻗﺮار داد‪ .‬ﺑﻪ ﺗﺎزﮔﯽ‪،‬‬
‫وال ﻣﺎرت ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺘﯿﺠﻪ رﺳﯿﺪ ﮐﻪ ﺳﻬﺎﻣﺪاران ﺧﺎرﺟﯽ را ﺑﺮاي‬
‫ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﻨﺎﻃﻖ ﺑﺎ ﺣﺪاﮐﺜﺮ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ و ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ‬
‫ﺷﺒﮑﻪﻫﺎي اﺻﻠﯽ ﮐﻪ در دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ اﻫﺪاف ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪،‬‬
‫اﻣﺘﺤﺎن ﮐﻨﺪ‪ .‬در ﻋﻮض ﺑﺮاي ﻣﺸﺎرﮐﺖ در اﯾﻦ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎي ﺑﺎ‬
‫ارزش اﻓﺰوده‪ ،‬ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن اﻃﻼﻋﺎت را ﺑﻪﻋﻨﻮان ﯾﮏ‬
‫ﻋﻤﻠﯿﺎت در وال ﻣﺎرت درﯾﺎﻓﺖ ﺧﻮاﻫﻨﺪ ﮐﺮد‪ .‬ﺑﻌﻀﯽ ﻣﻮاﻗﻊ‬
‫اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر و ﭘﺎﯾﺪاري‪" ،‬ﮐﺴﺐ ﻣﻨﺎﻓﻊ اﻗﺘﺼﺎدي‬
‫ﺑﻬﺒﻮد از ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎي زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ" ﻋﻨﻮان‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬در ﭘﺎﯾﺎن ﺳﺎل اول راﻫﺒﺮد ﭘﺎﯾﺪاري‪ ،‬اﻋﻀﺎي ﺷﺒﮑﻪ ﺑﻪ‬
‫ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﯾﯽ ﻣﻌﺎدل ﺑﺎ ﺳﻮد ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﯾﺠﺎد ﭼﻨﺪ ﻣﺮﮐﺰ‬
‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ )ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردي(‬
‫وال ﻣﺎرت ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﺪﻧﺪ‪.‬‬
‫در ﻣﺮﮐﺰ راﻫﺒﺮد ﭘﺎﯾﺪاري ﮐﺴﺐ و ﮐﺎر دﻧﺒﺎل ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ‬
‫وال ﻣﺎرت ﯾﮏ ﺗﻐﯿﯿﺮ ﻣﮑﺎن از ﺗﻮﻟﯿﺪ ارزش اﻓﺰوده از ﻃﺮﯾﻖ‬
‫ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﻗﯿﻤﺖ‪ ،‬رواﺑﻂ ﺑﺎ ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻏﯿﺮاﻧﺘﻔﺎﻋﯽ‪،‬‬
‫ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪﮔﺎن و ﺳﺎﯾﺮ ذﯾﻨﻔﻌﺎن اﯾﺠﺎد ﺷﺪه اﺳﺖ‪ .‬از ﻃﺮﯾﻖ‬
‫ﺷﺒﮑﻪﻫﺎي ﻓﻮق‪ ،‬وال ﻣﺎرت ﯾﮏ ﭼﺸﻢاﻧﺪاز ﺳﯿﺴﺘﻢ ﺑﻪدﺳﺖ‬
‫آورده ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺮدهﻓﺮوﺷﺎن در ﯾﺎﻓﺘﻦ راهﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي رﺳﯿﺪﮔﯽ ﺑﻪ‬
‫ﻣﺴﺎﺋﻞ زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﮐﻤﮏ ﻣﯽﮐﻨﺪ‪ .‬در ازاي اﯾﻦ ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫ﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‪ ،‬اﻋﻀﺎي ﺷﺒﮑﻪﻫﺎي ﻏﯿﺮاﻧﺘﻔﺎﻋﯽ ﺟﻬﺶ ﺑﺰرگ ﺑﻪ‬
‫دﻟﯿﻞ ﻣﺄﻣﻮرﯾﺖﻫﺎي ﺧﻮد ﺑﻪدﺳﺖ ﻣﯽآورﻧﺪ و دﻟﯿﻞ اﯾﻦ ﺟﻬﺶ‬
‫ﻣﻘﯿﺎس ﻋﻤﻠﯿﺎت در وال ﻣﺎرت ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد‪ .‬ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪﮔﺎن‬
‫ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ از ﺛﺒﺎت ﺑﯿﺸﺘﺮ ﮐﻪ رواﺑﻂ ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﺎ وال ﻣﺎرت‬
‫ﺑﻪ ارﻣﻐﺎن ﻣﯽآورد ﺑﺮﺧﻮردار ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﻠﮑﻪ از ﻫﺪاﯾﺖ و‬
‫ﺣﻤﺎﯾﺖ ﺷﺮﮐﺎي ﻏﯿﺮاﻧﺘﻔﺎﻋﯽ وال ﻣﺎرت ﻧﯿﺰ ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪ ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫ﺑﻪﻧﻈﺮ ﻣﯽرﺳﺪ اﺳﺘﺮاﺗﮋي ﭘﺎﯾﺪاري وال ﻣﺎرت ﺑﺎﯾﺪ ﺑﺎ دﻗﺖ‬
‫ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر اﯾﺠﺎد اﯾﻦ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎي ﭘﺎﯾﺪار و ﻗﺎدر ﺑﻪ ﮔﺴﺘﺮش ﻓﺸﺎر‬
‫ﺑﯿﺎورﻧﺪ‪ .‬اوﻟﯿﻦ ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﺑﺎﯾﺪ در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ اﯾﻦ ﻫﻤﮑﺎريﻫﺎ ﺑﺎ‬
‫ﻫﺮ ﭼﻨﺪ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﯾﮏ ﺷﺮﮐﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﯾﮏ ﻟﯿﺴﺖ‬
‫دﻗﺖ اﻧﺠﺎم ﺷﻮد ﭘﺎﯾﯿﻦ ﻧﮕﻪ داﺷﺘﻦ ﻫﺰﯾﻨﻪ اﺳﺖ‪ .‬آﻧﻬﺎ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﺧﯿﻠﯽ ﺑﺰرگ ﺑﻪﻧﻈﺮ ﺑﺮﺳﺪ اﻣﺎ ﺑﻪ اﻧﺠﺎم رﺳﺎﻧﺪن ﻫﺮ ﯾﮏ از اﯾﻦ‬
‫ﺑﺎﯾﺪ ﻗﺎدر ﺑﻪ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﺗﻌﺎدل ﺑﯿﻦ ﻋﺮﺿﻪ و ﻣﺤﺼﻮﻻت "ﺳﺒﺰ" و‬
‫ﻣﻮارد‪ ،‬وال ﻣﺎرت را در ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ رﻗﺎﺑﺘﯽ ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮاي آﯾﻨﺪه ﻗﺮار‬
‫"ﻏﯿﺮ ﺳﺒﺰ" ﻣﻌﻤﻮﻟﯽ در ﻓﺮوﺷﮕﺎهﻫﺎ ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در ﻧﻬﺎﯾﺖ‪ ،‬ﺑﻪدﻟﯿﻞ‬
‫ﺗﻌﺪد ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻏﯿﺮاﻧﺘﻔﺎﻋﯽ در ﺷﺒﮑﻪ‪ ،‬وال ﻣﺎرت ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ‬
‫ﻫﻤﮑﺎريﻫﺎ را ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ ﮐﻨﺪ‪ .‬ﮔﺮوهﻫﺎي ﻓﺮدي ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻗﺎدر‬
‫ﺑﻪ ﮐﺴﺐ اﻋﺘﺒﺎر ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ ﺑﺰرگ در اﺛﺮات زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ‬
‫ﻧﺒﺎﺷﻨﺪ‪ .‬ﺑﺎ ﮔﺬﺷﺖ زﻣﺎن‪ ،‬ﻋﺪم ﺗﻮاﻧﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﮔﺮوهﻫﺎ در ﻧﺸﺎن‬
‫دادن ﺗﺄﺛﯿﺮ ﺧﻮد‪ ،‬ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺸﮑﻼت ﺷﻮﻧﺪ‪ .‬در‬
‫‪25‬‬
‫‪ .1‬در آﯾﻨﺪه ﺑﺴﯿﺎر ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﺎ اﻧﺮژي ‪ 100‬درﺻﺪ‬
‫ﺗﺠﺪﯾﺪﭘﺬﯾﺮ ﺗﻐﺬﯾﻪ ﺷﻮد‬
‫‪ .2‬اﯾﺠﺎد ﺿﺎﯾﻌﺎت ﺻﻔﺮ‬
‫‪ .3‬ﻓﺮوش ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺟﻬﺖ ﺣﻔﻆ ﻣﻨﺎﺑﻊ وال ﻣﺎرت و‬
‫ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ‬
‫ﮐﻪ اﯾﻦ اﻫﺪاف در واﻗﻊ ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫‪ -1‬اﻓﺰاﯾﺶ راﻧﺪﻣﺎن ﺳﻮﺧﺖ در ﻧﺎوﮔﺎن ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ وال‬
‫ﻣﺎرت ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 25‬درﺻﺪ در ﻃﻮل ﺳﻪ ﺳﺎل و دو ﺑﺮاﺑﺮ‬
‫ﺷﺪن آن در ﻃﻮل ‪ 10‬ﺳﺎل‪.‬‬
‫‪ -2‬ﮐﺎﻫﺶ ﮔﺎزﻫﺎي ﮔﻠﺨﺎﻧﻪاي ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 20‬درﺻﺪ در ‪7‬‬
‫ﺳﺎل‪.‬‬
‫‪ -3‬ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺼﺮف اﻧﺮژي در ﻓﺮوﺷﮕﺎهﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪30‬‬
‫درﺻﺪ در ‪ 7‬ﺳﺎل‪.‬‬
‫‪ -4‬ﺑﺮش ﺿﺎﯾﻌﺎت ﺟﺎﻣﺪ از ﻓﺮوﺷﮕﺎهﻫﺎي اﯾﺎﻻت ﻣﺘﺤﺪه و‬
‫ﺑﺎﺷﮕﺎهﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان ‪ 25‬درﺻﺪ در ﻃﻮل ﺳﻪ ﺳﺎل‪.‬‬
‫‪ -5‬ﺧﺮﯾﺪ ﮐﺎﻣﯿﻮن دﯾﺰﻟﯽ ﺑﺮﻗﯽ و ﯾﺨﭽﺎلدار ﺑﺎ ﻗﺪرت ﺑﺎﻻ‬
‫ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎري را ﺳﺮد ﺑﺪون ﻣﻮﺗﻮر ﻧﮕﻪ دارد‪ ،‬ﺻﺮﻓﻪﺟﻮﯾﯽ‬
‫ﻧﺰدﯾﮏ ﺑﻪ ‪ 75,000,000‬دﻻر در ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺳﻮﺧﺖ و‬
‫ﺗﺨﻤﯿﻦ زده ﻣﯽﺷﻮد ﻣﻮﺟﺐ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن ‪ 400,000‬ﺗﻦ از‬
‫آﻟﻮدﮔﯽ ‪ CO2‬در ﯾﮏ ﺳﺎل ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -6‬ﺗﻌﻬﺪ ﭘﻨﺞ ﺳﺎﻟﻪ ﺑﺮاي ﺧﺮﯾﺪ ﭘﻨﺒﻪ ارﮔﺎﻧﯿﮏ از‬
‫ﮐﺸﺎورزان‪ .‬ﺳﺎل ﮔﺬﺷﺘﻪ‪ ،‬اﯾﻦ ﺷﺮﮐﺖ ﺑﺰرگﺗﺮﯾﻦ ﺧﺮﯾﺪار‬
‫ﭘﻨﺒﻪ آﻟﯽ در ﺟﻬﺎن ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -7‬ﻗﻮل اﯾﻨﮑﻪ در ﺳﺎل ‪ 2011‬ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﺣﻤﻞ ﻏﺬاﻫﺎي‬
‫درﯾﺎﯾﯽ ﮔﻮاﻫﯽ ﺷﺪه وﺣﺸﯽ ﺑﺎ ﻧﻈﺎرت اﻧﺠﻤﻦ درﯾﺎﯾﯽ‬
‫ﺑﭙﺮدازد‪ .‬ﯾﮏ ﮔﺮوه ﺟﻬﺖ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﺗﺨﻠﯿﻪ زﻧﺪﮔﯽ‬
‫اﻗﯿﺎﻧﻮﺳﯽ از ﺻﯿﺪ‪ ،‬اﺧﺘﺼﺎص داده ﺷﺪه اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -8‬ﺧﺮﯾﺪ )و ﻓﺮوش( ﻣﻮاد و اﺟﺴﺎم ﺑﺎ ﺿﻤﺎﻧﺖ دور از‬
‫ﺧﻄﺮ ‪ 12‬ﻫﻔﺘﻪ )‪ (RoHS‬ﻣﺎﻧﻨﺪ راﯾﺎﻧﻪﻫﺎي ﺳﺎزﮔﺎر ﺗﻮﺷﯿﺒﺎ‪.‬‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ‪.‬‬
‫د( ﺷﺒﮑﻪ ارزش ﭘﺎﯾﺪار‬
‫در ﺣﺎﻟﯽﮐﻪ وال ﻣﺎرت در ﺣﺎل ﺳﺎﺧﺖ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎي ارزش‬
‫اﻓﺰوده ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي دوﻟﺘﯽ‪ ،‬ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎي ﻏﯿﺮ اﻧﺘﻔﺎﻋﯽ‪ ،‬ﮐﺎرﻣﻨﺪان‬
‫و ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﺑﺮاي "ﺳﺒﺰ" ﻧﻤﻮدن زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ آن اﺳﺖ‪،‬‬
‫ﺳﺎل ﺳﯿﺰدﻫﻢ‪ -‬ﺷﻤﺎره ‪ -34‬زﻣﺴﺘﺎن ‪1390‬‬
 ‫‪ -2-9‬زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ ‪ CISCO‬در ﻋﻤﻞ‬
‫‪ CISCO‬از ﺷﯿﻮهﻫﺎي زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺟﺎﻣﻊ ﺟﻬﺎﻧﯽ ﮐﻪ از‬
‫ﻣﺴﺌﻮﻟﯿﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ در ﺳﻼﻣﺖ اﻧﺴﺎن و اﯾﻤﻨﯽ و ﮐﺎﻫﺶ ﺿﺎﯾﻌﺎت‬
‫و ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ رﺳﺎﻧﺪن آن اﻃﻤﯿﻨﺎن ﻣﯽدﻫﺪ‪ ،‬ﺑﻬﺮه ﻣﯽﺑﺮد‪ .‬ﺟﺮﯾﺎن‬
‫ﻃﺮحﻫﺎي زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ در ‪ CISCO‬ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از‪:‬‬
‫‪1‬‬
‫اﻟﻒ( ﻓﺮآﯾﻨﺪ ﺗﻀﻤﯿﻦ ﭘﺬﯾﺮش ﻣﺤﺼﻮل )‪ (PCAP‬ﯾﮏ روﻧﺪ‬
‫ﺗﻀﻤﯿﻦ ﭘﺬﯾﺮش ﭘﺮﺧﻄﺮ در ﺳﺮاﺳﺮ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺑﺎ ﻫﺪف‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺗﻼش ﻣﻘﺘﻀﯽ در ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از اﺳﺘﻔﺎده ﻣﻮاد ﻣﺤﺪود‬
‫در ﻣﺤﺼﻮﻻت ‪ CISCO‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ روﯾﮑﺮد‪ CISCO ،‬را‬
‫ﻗﺎدر ﺑﻪ ارزﯾﺎﺑﯽ ﺧﻄﺮ ﻋﺪم ﻣﻮﻓﻘﯿﺖ ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪه ﻣﯽﺳﺎزد‪.‬‬
‫ب( ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ اﻋﺘﺒﺎر ‪ 2RoHS‬زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ در ﺳﺮاﺳﺮ زﻧﺠﯿﺮه‬
‫ﺗﺄﻣﯿﻦ ﻋﻤﻠﯽ اﺳﺖ ﺑﺮاي ﻧﻈﺎرت و ﻣﺴﺘﻨﺪ ﻧﻤﻮدن اﺳﺘﻔﺎده از‬
‫ﻣﻮاد ﺷﯿﻤﯿﺎﯾﯽ ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﺷﺪه ﺗﺤﺖ ﮐﻨﺘﺮل در زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫ﺗﻮﺳﻂ ‪ ،RoHS‬ﺑﺨﺸﻨﺎﻣﻪ ﺟﻠﻮﮔﯿﺮي از ﻣﺼﺮف ﻣﻮاد ﺧﻄﺮﻧﺎك‬
‫ﺻﺎدر ﺷﺪه ﺗﻮﺳﻂ اﺗﺤﺎدﯾﻪ ﭼﯿﻦ و اروﭘﺎ‪ CISCO .‬در ﺗﻄﺎﺑﻖ‬
‫ﮐﺎﻣﻞ ﺑﺎ ﻫﺮ دو ﺑﺨﺸﻨﺎﻣﻪﻫﺎ و ﻧﯿﺰ در ﺗﻼش ﺑﺮاي ﺑﺮآوردن‬
‫اﻟﺰاﻣﺎت ﺟﺪﯾﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻗﻮاﻧﯿﻦ در ﺳﺎﯾﺮ ﮐﺸﻮرﻫﺎﺳﺖ‪.‬‬
‫ج( ‪ CISCO‬ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺪون ﺳﺮب ﺧﻮد را در ژاﻧﻮﯾﻪ ‪2007‬‬
‫ﮐﻠﯿﺪ زد‪ .‬ﭘﯿﺎدهﺳﺎزي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺑﺪون ﺳﺮب ﺧﻄﻮط ‪ CISCO‬و‬
‫ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ را ﺑﻪ ﻟﺤﯿﻢ ﮐﺎري ﺑﺪون ﺳﺮب اﻧﺘﻘﺎل‬
‫ﺧﻮاﻫﺪ‪ .‬ﻫﺪف ‪ CISCO‬ﺣﺬف ﺳﺮب در ﻟﺤﯿﻢﮐﺎري از‬
‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺑﺮاي ﻫﻤﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ‪ CISCO‬و ادوات‬
‫ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺗﺎ ﺳﺎل ‪ 2011‬اﺳﺖ‪.‬‬
‫د( ﺗﻮﺳﻌﻪ در ﻫﻤﮑﺎري ﺑﺎ ﻣﺸﺘﺮي ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ ﺑﺮاي ﮐﻤﮏ ﺑﻪ‬
‫ﻧﯿﻞ اﻫﺪاف زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻫـ( ‪ CISCO‬ﻫﻤﭽﻨﺎن ﺑﻪ از ﺑﯿﻦ ﺑﺮدن ﺗﻤﺎﻣﯽ ﻣﻮاد‬
‫ﻣﺨﺮب ﻻﯾﻪ اوزون )‪ 3(ODS‬از زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺗﻤﺮﮐﺰ دارد‪.‬‬
‫ﺣﺎل ﺗﻮﺳﻌﻪ اﺳﺘﺮاﺗﮋي و رﻫﺒﺮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎي ﺗﻘﺴﯿﻢ ﻣﺘﻘﺎﺑﻞ‬
‫‪ -3-9‬زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ و ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺤﺼﻮل‬
‫ﺗﻌﻬﺪ ‪ CISCO‬ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ اﺛﺮات زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﻮد ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻼﺣﻈﺎت زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ در ﻣﺮﺣﻠﻪ‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻣﺤﺼﻮل اﺳﺖ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ‪:‬‬
‫اﻟﻒ( ﺑﻬﺮهوري اﻧﺮژي‪ :‬ﺟﺴﺘﺠﻮي ﻣﺴﺘﻤﺮ راﻫﯽ ﺑﺮاي‬
‫ﺑﻬﺒﻮد ﻋﻤﻠﮑﺮد ﻣﺤﺼﻮل از ﻃﺮﯾﻖ ﺣﻔﻆ ﯾﺎ ﮐﺎﻫﺶ ﺗﻘﺎﺿﺎي‬
‫اﻧﺮژي اﺳﺖ‪.‬‬
‫ب( ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ﻣﺤﺼﻮﻻت‪ :‬ﺗﻌﻬﺪ ﺑﻪ ﻧﻮآوري در ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي‬
‫ﻣﻮاد ﺑﻪﻣﻨﻈﻮر ﮐﺎﻫﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ ﻣﺤﺼﻮل و اﺛﺮات زﯾﺴﺖ‬
‫‪1- Product Compliance Assurance Process‬‬
‫‪2- Restriction of Hazardous Substances‬‬
‫‪3- Ozone Depleting Substances‬‬
‫ﺳﺎل ﺳﯿﺰدﻫﻢ‪ -‬ﺷﻤﺎره ‪ -34‬زﻣﺴﺘﺎن ‪1390‬‬
‫ﻧﻬﺎﯾﺖ اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻼت ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺧﺮوج ﮔﺮوهﻫﺎي‬
‫ﻏﯿﺮاﻧﺘﻔﺎﻋﯽ از ﺷﺒﮑﻪﻫﺎ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -3-8‬ﻣﻮاﻧﻊ در ﺑﺮاﺑﺮ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺳﺒﺰ ﺷﺪن‬
‫وال ﻣﺎرت در ﺗﻼش ﺑﺮاي اﻓﺰاﯾﺶ ﺷﺒﮑﻪﻫﺎ و ﺑﻬﺒﻮد‬
‫ﺑﺨﺸﯿﺪن ﺑﻪ اﺑﺘﮑﺎرات "ﺳﺒﺰ"‪ ،‬ﺑﺎ ﺳﻪ ﻣﺎﻧﻊ ﻣﻮاﺟﻪ اﺳﺖ‪:‬‬
‫‪ .1‬اﻓﺰاﯾﺶ ﻫﺰﯾﻨﻪ‬
‫‪ .2‬ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﻣﺤﺼﻮﻻت زﯾﺮ ﻣﻄﻠﻮب‬
‫‪ .3‬اﻧﺘﻘﺎد از ﺷﺮاﯾﻂ ﮐﺎر ﮐﺎرﺧﺎﻧﻪ‬
‫وال ﻣﺎرت ﺑﺎﯾﺪ اﯾﻦ ﭼﺎﻟﺶﻫﺎ را ﺑﻪﻃﻮر ﺟﺪي ﺑﻪدﻟﯿﻞ ﺷﻬﺮت‬
‫ﻋﻤﻮﻣﯽ ﻣﺪﻧﻈﺮ ﻗﺮار دﻫﺪ‪ .‬ﺑﺎ واﺑﺴﺘﮕﯽ اﻓﺰاﯾﺶ ﯾﺎﻓﺘﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد‬
‫ﻣﺤﺪودي از ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪﮔﺎن اﻧﺘﺨﺎب ﺷﺪه‪ ،‬وال ﻣﺎرت ﻣﻤﮑﻦ‬
‫اﺳﺖ ﺑﺎ اﻓﺰاﯾﺶ ﻗﯿﻤﺖ ﭘﺎﯾﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻋﺮﺿﻪ ﺑﺎرﯾﮏ ﻣﻮاﺟﻪ ﺷﻮد‪،‬‬
‫ﺑﻪﺧﺼﻮص در زﻣﺎﻧﯽ ﮐﻪ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻣﺤﺪود ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‪ ،‬ﺑﺎ‬
‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ )ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردي(‬
‫ﺗﺄﻣﯿﻦﮐﻨﻨﺪﮔﺎن ﮐﻤﺘﺮ وال ﻣﺎرت ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎﯾﯽ را‬
‫ﺑﺮاي ﺳﺎﺧﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺟﺪﯾﺪي ﮐﻪ ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺨﻮاﻫﻨﺪ ﻟﯿﮑﻦ ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ را از دﺳﺖ ﺑﺪﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫وال ﻣﺎرت ﺑﺎﯾﺪ در ﺣﺎﻟﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻮآوري اداﻣﻪ ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬ﺗﻐﯿﯿﺮات‬
‫اﻓﺰاﯾﺸﯽ "ﺳﺒﺰ" در ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺧﻮد را ﻧﯿﺰ ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ‬
‫ﻧﻤﺎﯾﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﯾﮏ از ﺷﺮﮐﺎي ﻏﯿﺮ اﻧﺘﻔﺎﻋﯽ ﺑﻪ ﻓﺸﺎر وال ﻣﺎرت در‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﺧﻄﻮط ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﻣﺤﺼﻮل اداﻣﻪ ﺧﻮاﻫﺪ داد ]‪.[4‬‬
‫‪ -9‬زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ ‪CISCO‬‬
‫‪ -1-9‬دﯾﺪﮔﺎه‬
‫‪) CISCO‬ﺷﺮﮐﺖ ﺗﻮﻟﯿﺪﮐﻨﻨﺪه ﺗﺠﻬﯿﺰات ﺷﺒﮑﻪاي( داراي‬
‫روﯾﮑﺮدﻫﺎي ﮐﻠﯽﻧﮕﺮ در ﺧﺼﻮص زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ‪ ،‬از‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ اوﻟﯿﻪ ﺗﺎ ﭘﺎﯾﺎن ﻋﻤﺮ و ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺷﺮﮐﺖ در‬
‫ﺑﺮاي ﮐﺎﻫﺶ اﺛﺮات زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ از ﻃﺮﯾﻖ ﭼﺮﺧﻪ ﻋﻤﺮ‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﻮد و ﻧﯿﺰ ﺷﯿﻮهﻫﺎي زﻧﺠﯿﺮهاي ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺑﻮده ﮐﻪ‬
‫ﺷﺎﻣﻞ ﻣﻮارد زﯾﺮ ﻣﯽﺑﺎﺷﻨﺪ]‪:[10‬‬
‫اﻟﻒ( اﻓﺰاﯾﺶ ﺣﻔﺎﻇﺖ از ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻃﺒﯿﻌﯽ و ﺑﻬﺮهوري در‬
‫ﺣﯿﻦ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﻮاد ﺧﺎم‪ ،‬ﺳﺎﺧﺖ‪ ،‬ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي‬
‫ﺣﻤﻞ و ﻧﻘﻞ‬
‫ب( ﮐﺎﻫﺶ ﺿﺎﯾﻌﺎت از ﻃﺮﯾﻖ ﺑﻬﺒﻮد ﻃﺮاﺣﯽ ﻣﺤﺼﻮل‪،‬‬
‫ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي و ﻫﺰﯾﻨﻪﻫﺎي ﺗﺤﻮﯾﻞ‬
‫ج( ﮐﺎﻫﺶ ﯾﺎ ﺣﺬف اﺳﺘﻔﺎده از ﻣﻮاد ﺑﺎﻟﻘﻮه ﺧﻄﺮﻧﺎك‬
‫‪26‬‬
 ‫ﺳﭙﺲ ﺑﺮاي ﮔﺎم ﺑﺮداﺷﺘﻦ ﺑﻪ ﺳﻮي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫ﺳﺒﺰ‪ ،‬ﮔﺎمﻫﺎﯾﯽ اراﺋﻪ ﺷﺪ و در اﻧﺘﻬﺎ ﻧﯿﺰ ﺑﻪ اراﺋﻪ دو ﻣﻮرد‬
‫ﻣﻄﺎﻟﻌﺎﺗﯽ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ در اﺟﺮاي ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫ﺳﺒﺰ ﻣﻮﻓﻖ ﺑﻮدﻧﺪ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪.‬‬
‫ﭼﯿﺰي ﮐﻪ ﻣﻄﺮح اﺳﺖ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ در آﯾﻨﺪه ﻧﺰدﯾﮏ ﮔﺮﯾﺰ‬
‫از اﯾﻦ راﻫﺒﺮد را ﭼﺎرهاي ﻧﯿﺴﺖ‪.‬‬
‫ﭘﺲ ﭼﻪ ﺑﻬﺘﺮ ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺣﺎﺿﺮ ﺷﺮﮐﺖﻫﺎ و ﺳﺎزﻣﺎنﻫﺎ در‬
‫ﺟﻬﺖ ﺣﺮﮐﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ اﯾﻦ روﯾﮑﺮد‪ ،‬ﮐﻮﺷﺎﯾﯽ ﺑﯿﺸﺘﺮي ﺑﺮوز دﻫﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻣﻨﺎﺑﻊ‬
‫‪[1] Johnny C. Ho, Maurice K. Shalishali, Tzu-‬‬
‫‪Liang‬‬ ‫)‪(Bill‬‬ ‫‪Tseng,‬‬ ‫‪David‬‬ ‫‪S.‬‬
‫‪”OPPORTUNITIES IN GREEN SUPPLY CHAIN‬‬
‫‪MANAGEMENT”, The Coastal Business Journal,‬‬
‫‪Volume 8, Number 1, 2009.‬‬
‫‪[2] Ninlawan C., Seksan P., Tossapol K., Pilada W.‬‬
‫زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ )ﺑﻪ ﻫﻤﺮاه ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻣﻮردي(‬
‫‪,” The Implementation of Green Supply Chain‬‬
‫‪Management‬‬ ‫‪Practices‬‬ ‫‪in‬‬ ‫‪Electronics‬‬
‫‪Industry”,proceeding‬‬ ‫‪of‬‬ ‫‪the‬‬ ‫‪International‬‬
‫‪MultiConference of Engineering and Computer‬‬
‫‪Scientists 2010 Vol Ш,IMECS 2010,March 17-‬‬
‫‪19,2010, Hong‬‬
‫‪[3] A. A. Hervani, M. M. Helms, and J. Sarkis,‬‬
‫‪“Performance measurement for green supply chain‬‬
‫‪management,” Benchmarking: An International‬‬
‫‪Journal, vol. 12, no. 4, pp. 330-353, 2005.‬‬
‫]‪[4‬‬ ‫‪Jamal‬‬ ‫‪Fortes,”Green‬‬ ‫‪Supply‬‬
‫‪Management: A LiteratureReview”, Otago‬‬
‫‪Management Graduate Review, Volume 7, 2007‬‬
‫‪[5] LI Xiongyi, WANG Wei,"Research on Green‬‬
‫‪Supply Chain Management", School of‬‬
‫‪Management‬‬ ‫‪Zhongyuan‬‬ ‫‪University‬‬
‫‪Technology, P.R.China, 450007‬‬
‫‪[6] Duber-Smith, D. C., "The Green Imperative.‬‬
‫‪Soap, Perfumery, and Cosmetics", 78 (8), pp. 24-26.‬‬
‫]‪ [7‬اﯾﻤﺎﻧﯽ‪ ،‬دﯾﻦ ﻣﺤﻤﺪ‪ ،‬اﺣﻤﺪي‪ ،‬اﻓﺴﺎﻧﻪ‪" ،‬ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ‬
‫ﺳﺒﺰ راﻫﺒﺮد ﻧﻮﯾﻦ ﮐﺴﺐ ﻣﺰﯾﺖ رﻗﺎﺑﺘﯽ"‪ ،‬ﻣﺎﻫﻨﺎﻣﻪ ﻣﻬﻨﺪﺳﯽ ﺧﻮدرو و‬
‫ﺻﻨﺎﯾﻊ واﺑﺴﺘﻪ‪ ،‬ﺷﻤﺎره ‪.10‬‬
‫‪[8] Paul Brody,, “12 steps to a greener, more‬‬
‫‪sustainable electronics supply chain”, IBM Global‬‬
‫‪Services, Produced in the United States of‬‬
‫‪America, 2010.‬‬
‫‪[9] Adam Heying, Whitney Sanzero, ”A Case‬‬
‫‪Study of Wal-Mart’s Green Supply Chain‬‬
‫‪Management” , 2009.‬‬
‫‪[10]http://www.cisco.com/web/about/ac227/ac333/‬‬
‫‪the-environment/supply-chain.html.‬‬
‫‪27‬‬
‫ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ﻣﺤﺼﻮل ‪ CISCO‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ‬
‫ﻣﯽﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮاي ﺑﺎزده ﻣﺤﺼﻮل از ﻃﺮﯾﻖ ﺳﺎزﮔﺎري ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ‬
‫زﯾﺴﺖ و ﻗﺎﺑﻞ ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﻣﻔﯿﺪ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ج( ﻃﺮاﺣﯽ ﺑﺮاي ارﺗﻘﺎء‪ :‬ﺑﻪﮐﺎرﮔﯿﺮي روش ﭘﯿﻤﺎﻧﻪاي ﺑﺮاي‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢ‪ ،‬اﺟﺎزه ارﺗﻘﺎ آﺳﺎن از راﺑﻂ ﺷﺒﮑﻪ و ﺑﺮدﻫﺎي‬
‫ﭘﺮدازﻧﺪه و اداﻣﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺎﺳﯽ ﺳﯿﺴﺘﻢﻫﺎي ﻣﻮﺟﻮد را‬
‫ﻣﯽدﻫﺪ‪ .‬اﯾﻦ ﺑﺪان ﻣﻌﻨﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﺎﺳﯽ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺷﺪه در ‪10‬‬
‫ﺳﺎل ﭘﯿﺶ ﻫﻨﻮز ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎده ﻫﺴﺘﻨﺪ‪ .‬وﯾﮋﮔﯽﻫﺎي ارﺗﻘﺎء‬
‫اﻓﺰاﯾﺶ ﻋﻤﺮ ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺿﺎﯾﻌﺎت ﮐﻤﺘﺮ در ﻃﻮل‬
‫زﻣﺎن و ﺳﻬﻮﻟﺖ در دﻓﻊ ﺳﺎزﮔﺎر ﺑﺎ ﻣﺤﯿﻂ زﯾﺴﺖ ﻣﯽﮔﺮدد‪.‬‬
‫د( ﻃﺮاﺣﯽ ﺑﺮاي ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ‪ :‬ﺷﺎﻣﻞ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت‬
‫‪Ang‬‬
‫‪ CISCO‬در ﺳﻄﺢ ﻣﻮاد‪ ،‬ﭼﮕﻮﻧﮕﯽ ﻣﻮﻧﺘﺎژ آﻧﻬﺎ در ﻓﺮآﯾﻨﺪ‬
‫ﺗﻮﻟﯿﺪ و اﯾﻦﮐﻪ ﭼﮕﻮﻧﻪ آﻧﻬﺎ در ﻧﻬﺎﯾﺖ دور اﻧﺪاﺧﺘﻪ ﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد‪ .‬ﻣﻼﺣﻈﺎت ﻋﺒﺎرت از ﺗﻨﻮع ﻣﻮاد‪ ،‬ﺳﻬﻮﻟﺖ ﺟﺪاﺳﺎزي‬
‫ﻗﻄﻌﺎت‪ ،‬و ﻧﮕﺮاﻧﯽ ﭘﺎﯾﺎن زﻧﺪﮔﯽ ‪ /‬دﻓﻊ اﺳﺖ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪاي از‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺑﺮاي ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ اﺳﺘﻔﺎده از ﭘﯿﭻ در ﻣﺤﻞ اﺗﺼﺎلدﻫﻨﺪه‬
‫در ﺑﺨﺶ ﻣﻮﻧﺘﺎژ اﺳﺖ‪ ،‬ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده ﻣﺠﺪد اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮﻻت و‬
‫ﯾﺎ ﺑﻪ ﻫﻢ رﯾﺨﺘﻦ آن ﺑﺮاي ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﺳﺎده ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻫـ( ﻧﻮآوري در ﻣﻮاد‪ :‬ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﻓﺮﺻﺖﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮاي ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻮاد‬
‫و ﻗﻄﻌﺎت ﮐﻪ اﺛﺮات زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي‬
‫‪ CISCO‬را ﺑﻪﻃﻮر ﮐﻠﯽ ﮐﺎﻫﺶ دﻫﺪ‪ CISCO .‬ﻣﺘﻌﻬﺪ ﺑﻪ‬
‫‪Chain‬‬
‫ﺣﺬف ﻣﻮاد ﻣﻤﻨﻮع و ﮐﺎﻫﺶ دﯾﮕﺮ ﻣﻮاد ﻣﺸﺎﺑﻪ ﻧﮕﺮانﮐﻨﻨﺪه از‬
‫ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺧﻮد اﺳﺖ‪ .‬اﯾﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﺎﻋﺚ ﺑﻬﺒﻮد ﮐﯿﻔﯿﺖ و ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ‬
‫اﻃﻤﯿﻨﺎن‪ ،‬اﻓﺰاﯾﺶ ﮐﺎراﯾﯽ ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬ﮔﺴﺘﺮش ﻋﻤﺮ ﻣﺤﺼﻮل و‬
‫‪of‬‬ ‫اﺟﺎزه ﺑﺎزﯾﺎﻓﺖ ﻣﺤﺼﻮﻻت و ﺑﺴﺘﻪﺑﻨﺪي ‪ CISCO‬در ﭘﺎﯾﺎن ﻋﻤﺮ‬
‫ﻣﯽﺷﻮد]‪.[10‬‬
‫‪ -4-9‬اﻧﺠﻤﻦ ﺻﻨﺎﯾﻊ‬
‫‪ CISCO‬از زﻣﺎنﻫﺎي دور داراي ﮐﺪ ﺗﺄﻣﯿﻦ ﮐﻨﻨﺪه و ﻋﻀﻮﯾﺖ‬
‫ﻓﻌﺎل در ﻫﺮ دو اﻧﺠﻤﻦ )‪ 1(EICC‬و )‪ 2(GeSI‬ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ‬
‫آن اﺟﺎزه ﻣﯽدﻫﺪ ﺗﺎ ﺑﻪﻃﻮر ﻣﺴﺘﻤﺮ ﺑﺎ ﺗﻨﻈﯿﻢ ﮐﺪ ﺧﻮد ﺑﻪ اﻃﻤﯿﻨﺎن‬
‫ﺑﺨﺸﯽ ﺑﻪ ﺷﺮﮐﺎي زﻧﺠﯿﺮه ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺧﻮد و ﻣﺸﺘﺮﯾﺎن ﺑﭙﺮدازد‪.‬‬
‫‪ -10‬ﻧﺘﯿﺠﻪﮔﯿﺮي‬
‫در اﯾﻦ ﻣﻘﺎﻟﻪ ﺑﻪ ﺷﺮح ﻣﺸﮑﻼت زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ ﺑﺸﺮ اﻣﺮوزه‬
‫ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪ‪ ،‬ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﻣﻄﺎﻟﺒﯽ در ﺧﺼﻮص ﻣﺪﯾﺮﯾﺖ زﻧﺠﯿﺮه‬
‫ﺗﺄﻣﯿﻦ ﺳﺒﺰ ﺑﻪﻋﻨﻮان راه ﺣﻠﯽ ﺑﺮاي ﺣﻞ اﯾﻦ ﻣﺸﮑﻞ اراﺋﻪ ﮔﺮدﯾﺪ‬
‫و در ﺧﺼﻮص ﻣﺰاﯾﺎي اﯾﻦ راه ﺣﻞ ﻣﻄﺎﻟﺒﯽ ﻋﻨﻮان ﺷﺪ‪.‬‬
‫‪1- Electronic Industry Code of Conduct‬‬
‫‪2- Global eSustainability Initiative‬‬
‫ﺳﺎل ﺳﯿﺰدﻫﻢ‪ -‬ﺷﻤﺎره ‪ -34‬زﻣﺴﺘﺎن ‪1390‬‬