ELEKTRONİK SAYAÇLARDA

TEDAŞ TARAFINDAN İSTENEN ASGARİ ŞARTLAR

1- IEC Standartlarına uygunluk veya varsa karşılığı olan TSEN standartlarına uygunluk(
IEC 61036, IEC 61268, IEC 61107, IEC 687, IEC 1038 ve diğer standartları)
sağlayacaktır.

2- Konu ile ilgili tüm TSE standartlarına uygunluk.

3- Sanayi ve Ticaret Bakanlığınca verilecek olan Tip ve Sistem onay belgesi.

4- Tek fazlı ve 3 fazlı aktif sayaçlarda azami ölçme hassasiyeti 1 sınıfı veya daha iyi, reaktif
sayaçlarda azami 2 sınıfı veya daha iyi olacaktır.

5- Sayaçlar, Elektrik Tarifeleri yönetmeliğinde öngörülen tarife kategorilerini sağlamak için

en az 4 tarifeli olacak , bir günü en az 8 ayrı zaman dilimine bölebilecek, hafta içi,
Cumartesi ve Pazar günleri için ayrı, ayrı tarifelendirme yapabilecek özelliğe sahip
olacaktır.

6- Tarife bilgileri, tarih ve saat bilgileri, klemens kapağı açılma ihbarı, ileri saat uygulaması
değişikliği, sayacın yerinden sökülmesine gerek kalmaksızın klemens kapağı açıldıktan
sonra TEDAŞ’ın uygun göreceği yetkili görevlilerce optik-port vasıtası ile
programlanabilir olacaktır. Sayacın kalibrasyon ayarları ise Sanayi Ticaret Bakanlığı
mührü kırılıp üst kapak açılmadan yapılamayacaktır.

7- Elektronik Sayaç, hiçbir enerji ihtiyacı göstermeksizin bilgileri saklama özelliğine sahip
silinmez hafızalı olacaktır.

8- Elektronik sayaç her ayın sonundaki tüketim bilgilerini bir yıl süre ile hafızada
saklayacaktır.

9- Sayaç, 10 yıl ömürlü LCD göstergeye sahip olacaktır. Elektrik enerjisinin kesik olduğu
durumlarda 24 saat süre ile gerekli bilgiler LCD üzerinden buton yardımıyla görülebilir
ve optik-porttan okunabilir olacak , bu iş için gerçek zaman saatini besleyen pil
kullanılmayacaktır.

10- Sayaç, LCD göstergede tarih, saat ve tahakkuka esas tarife dilimlerine göre ölçülen enerji
miktarlarını ( sembolleri ve birimleri ile ) otomatik olarak 5 sn ara ile peş peşe
gösterecektir. Aynı zamanda bu bilgiler buton yardımı ile de görülebilecektir.

11- LCD’de tarife bilgileri ; tam kısmı 5 hane, ondalık kısmı 3 hane olarak, tam ve ondalık
kısmı virgülle ayrılmış belirgin bir şekilde düzenlenecektir.

12- Sayaç pil ömrünün kritik seviyeye düştüğünü gösterir uyarı verecek, gerçek zaman saati
bozulması, ön kapak ve klemens kapağı açılma müdahalelerini (enerji kesik olsa dahi)
algılayacak, kodlu veya ihbarlı olarak LCD göstergede bildirecek ve yapılan
müdahaleleri hafızaya kaydederek optik porttan okunmasını sağlayacaktır.
13- Göstergede endeks bilgileri ve bunların sembolleri bir buçuk (1.5) metre mesafeden
rahatlıkla okunacak şekilde olacaktır.

14- LCD göstergede tüketim endeks bilgileri ;

a) Aktif Tüketimler : Toplam (T), Gündüz (T1), Puant (T2), Gece (T3), ve yedek tarife
tüketimi (T4) ,
b) Endüktif reaktif tüketimler :Toplam (ER),
c) Kapasitif reaktif tüketimler :Toplam (KR),
d) Güç (Demant) :P,
sembolleri ile bu sıralamayla gösterilecektir.

15-Tarife dilimleri, birliktelik sağlamak için sırasıyla en az ,

a) T1 – Gündüz ( 06:00 – 17:00 )
b) T2 – Puant ( 17:00 – 22:00 )
c) T3 – Gece ( 22:00 – 06:00 )
d) T4 –Diğer ihtiyaçlar (Tatil) olmak üzere kodlanacak ve optik porttan okunabilecektir.

16- Abonenin takvime bağlı tüketimini tespit etmek, çok zamanlı tarifeleri uygulamak ve
diğer işlemleri zaman bazında değerlendirmek amacıyla, sayaç içinde gerçek zaman saati
olacaktır. Sayacın gerçek zaman saati her hangi bir nedenle durduğunda enerji tüketimleri
Gündüz tarifesine yazılacaktır.

17- Sayaç üzerindeki gerçek zaman saatini besleyen pilin işletme ömrü en az 10 yıl, raf ömrü
ise en az 4 yıl olacaktır. 10 yıldan önce arızalanan pilin değiştirilmesi ile ilgili her türlü
masraflar ilgili sayaç firması tarafından karşılanacaktır. Pilin kalitesi ile ilgili olarak
firmalar, imalatçısından alınmış menşei şahadetname belgesini verecektir.

18- Gerçek zaman saatinin sapma değeri IEC 1038 standardına uygun olacaktır. (Nominal
sıcaklıkta en fazla 0.5 sn/gün)

19- Sayaç Firması, sayacın test edildiği laboratuardan alınacak kuru sıcaklık deneyi ve soğuk
deneyi sonuç belgelerinin onaylı Türkçelerini teslim edecektir.

20- Sayaçlar, ileri ve geri saat uygulamasını otomatik olarak kendisi sağlayacaktır.

21- Sayaç üzerinde her türlü haberleşme ve programlama işlemlerini gerçekleştirmek üzere
IEC 61107’nin (c) modunda haberleşme protokollerini sağlayacak OPTİK PORT
bulunacaktır. Tüm üreticiler arasında ortak bir veri okuma ve yazma yapısı sağlamak
amacıyla IEC 61107’nin (c) moduna göre çalışan optik arayüz üzerinden yapılan
haberleşmede TEDAŞ tarafından uygun görülen ortak bir kodlama yapısı kullanılacaktır.
Sayaç firması, okuma şifresi (read only password) ve IEC 61107 (c) modunda optik port
ile okuma neticesindeki çıktı (print out) belgelerini teslim edecektir.

22- Sayaçlar, standart ve yönetmeliklerde belirtilen akım ve gerilim değerlerinde olacaktır.

23- Ölçümde standardın sağlanması ve endeks okumadaki hataların önlenmesi için, sayacın iç
çarpanı 1 (bir) olacaktır.

24- Elektronik sayaçların tamamı en son kullanılan maksimum gücü ölçecek, geriye dönük
en az 6 aylık demant bilgisini tarih ve saati ile hafızada saklayacak, son demant bilgisini
 göstergede gösterecek ve bu bilgiler istendiği zaman optik porttan okunabilecektir.
Tahakkuka esas demant özelliği olan sayaçlarda demant bilgisi oluşturma ve sıfırlama
işlemi hem mühür altındaki bir buton ile hem de istendiğinde optik porttan
yapılabilmelidir. Bu sayaçlarda maksimum demant zaman aralığı standart 15 dk. olacak
30,45,60 dk. olarak programlanabilecektir. Diğer sayaçlarda ise aylık demant bilgisi her
ayın sonunda otomatik olarak oluşturulacaktır. Bu sayaçlarda maksimum demant zaman
aralığı standart olarak 15 dk. olacaktır.

25- Gerek tek fazlı gerekse üç fazlı direkt sayaçların fiziki boyutları, halen kullanılmakta olan
sayaçların yerine takılması durumunda, montaj açısından mevcut sayaç ve pano ölçülerine
uygun olacaktır. Mevcut panolara montajında zorluk yaşanırsa bu sorunu sayaç üreticisi
herhangi bir ücret talep etmeden çözmek zorundadır.

26- Sayaçlar, dışarıdan fiziki hasarlanmalar hariç 3 yıl değiştirme garantili olacaktır.

27- Ölçü trafoları ile bağlanan sayaçlar, Akım ve Gerilim trafolarının sayaçlara
bağlantılarında olabilecek hataları, işletme esnasında meydana gelebilecek faz
kesilmelerini ve akım yönünü LCD üzerinde gösterecek ve optik porttan okunabilecektir.

28- Sayaçların yerine takılmadan önce TEDAŞ’ ın öngördüğü ön bilgilerle programlanmış

olması gerekmektedir. Satıcı veya üretici firma tarafından yapılacak bu programlama
bilgileri sayaçla birlikte montaj yapacak görevliye ibraz edilmek üzere bir form ve etiket
üzerine basılmış olacaktır.

29- TEDAŞ’ ın istediği bilgilerle programlanmış olduğu teyid edilmeyen, mevcut sayaç ve
pano boyutlarına uymayan sayaçların montajı yapılmayacaktır.

30- Sayaç üzerinde bulunacak olan optik port yapı ve fiziksel boyutlar itibari ile de IEC
61107’ ye uygun olacaktır.

31- Sayaç içerisinde bulunması muhtemel gerilim köprüsüne Sanayi ve Ticaret Bakanlığı
mühürleri kırılmadan müdahale edilmesi mümkün olmayacaktır. Sanayi ve Ticaret
Bakanlığı mühürleri gözle görülebilecek şekilde olacaktır.

32- Klemensler sayacın maksimum akım değerine uygun büyüklükte, bağlantı kablosunu
kesmeyecek şekilde olacak ve klemens kapağı saydam olacaktır .

33- Elektronik sayaç bilgileri ABYS programına ve abone.net’e aktarılabilir şekilde uyumlu
olacaktır.

34- Sayaçların içindeki tüm bilgileri optik port aracılığı ile okuyabilecek , tablo halinde
yazıcıdan dökebilecek , kalibrasyon bilgileri dışındaki TEDAŞ’ça istenecek bilgileri
programlayabilecek, sürümü TEDAŞ tarafından belirlenecek Windows işletim sisteminde
çalışacak şifre korumalı ve kullanıcı kodlu Türkçe bir program CD’si TEDAŞ’a teslim
edilecektir.
35- Sayaç firması TEDAŞ gerek duyduğunda belirlenecek olan yer ve zamanlarda TEDAŞ
personeline elektronik sayaçlar ve programı konusunda pratik ve teorik eğitim verecektir.
36- Sayacın ön yüzünde ve kimlik bilgilerinde sayacın bina içi veya bina dışı tip olduğu
açıkça yazı ile belirtilecektir.

37- Bina dışındaki sayaçlar gömme veya pano içinde olsa dahi Bina Dışı sayaç tipinde
olacaktır. Bina Dışı sayaçların çalışma sınır aralığı - 40 C ile + 70 C arasında , Bina İçi
sayaçların çalışma sınır aralığı ise - 25 C ile + 55 C arasında olacaktır.

38- İmalatçı ve ithalatçılar müracaat yaptığı sayacın özelliklerine uygun hassasiyette ölçüm ,
ayar ve tamirlerini yapmak üzere en aza 3 coğrafi bölgede servis istasyonu kurmak
zorundadır.