Professional Documents
Culture Documents
SEVİYE 3
Seviye: 3I
Revizyon No: 00
I
Mesleğin yeterlilik seviyesi, sekizli (8) seviye matrisinde seviye üç (3) olarak belirlenmiştir.
AKÜ ŞARJ CİHAZI: Belirli özelliklerdeki doğru gerilimi ve akımı, beslediği aküye göre
kontrollü olarak ayarlayabilen cihazı,
DENGE BİLEŞENLERİ: Rüzgâr güç sistemindeki türbin ve kule dışındaki diğer tüm
bileşenleri (sigorta, evirici, bağlantı ekipmanları, mekanik destek üniteleri, batarya vb.),
ELEKTRİK SAYACI: Kullanılan veya elde edilen elektrik enerjisinin ölçülmesini sağlayan
cihazı,
EVİRİCİ: Doğru akımı tek fazlı ya da çok fazlı değişken akımlara çeviren elektrik enerjisi
dönüştürücüsünü,
GERİ KAZANIM: Malzemeleri doğrudan veya işlemden geçirdikten sonra tekrar kullanıma
sunmayı ve ilgili süreçleri yönetmeyi,
GPS: Belirlenen nokta ile uydular arasındaki mesafeyi ölçerek Dünya üzerindeki kesin yeri
tespit etmeyi mümkün kılan Küresel Konumlandırma Sistemini,
KALİBRASYON: Tanımlanmış şartlar altında, bir ölçü aletinin veya ölçme sisteminin
gösterdiği değerler veya bir ölçü gereği elde edilen değerler ile ölçülerin bunlara tekabül eden
ve bilinen değerleri arasında bir takım bağlantı kurma işlemini,
KANAT: Rüzgâr türbini rotoruna bağlı olan ve rüzgâr altında türbinin hareket etmesini
sağlayan ekipmanı,
MELEZ (HİBRİD) SİSTEM: Diğer elektrik üreteçleri ile paralel çalışan rüzgâr güç
sistemini,
RİSK: Tehlikeden kaynaklanacak kayıp, yaralanma veya başka zararlı sonuç meydana gelme
ihtimalini,
RÜZGÂR ÖLÇÜM ve KAYIT CİHAZI: Rüzgâr ölçüm direklerinde, rüzgâr hızı, rüzgâr
yönü, sıcaklık, nem, basınç gibi parametrelerin ölçümünü yapan ve kaydeden cihazı,
RÜZGÂR TÜRBİNİ: Rüzgâr enerjisini önce mekanik enerjiye, sonra da mekanik enerjiyi
elektrik enerjisine dönüştüren düzeneği,
ŞEBEKE BAĞLANTILI SİSTEM: Elektrik şebekesi ile bağlantısı olan rüzgâr güç
sistemini,
TEHLİKE: İşyerinde var olan veya dışarıdan gelebilecek, çalışanı veya işyerini
etkileyebilecek zarar veya hasar verme potansiyelini,
VOLTMETRE: Bir elektrik devresinin herhangi iki noktası arasındaki gerilimi ölçmeye
yarayan cihazı
ifade eder.
İÇİNDEKİLER
1. GİRİŞ ................................................................................................................................. 6
2. MESLEK TANITIMI ....................................................................................................... 7
2.1. Meslek Tanımı............................................................................................................ 7
2.2. Mesleğin Uluslararası Sınıflandırma Sistemlerindeki Yeri ................................... 7
2.3. Sağlık, Güvenlik ve Çevre ile ilgili Düzenlemeler ................................................... 7
2.4. Meslek ile İlgili Diğer Mevzuat ................................................................................. 8
2.5. Çalışma Ortamı ve Koşulları .................................................................................... 8
2.6. Mesleğe İlişkin Diğer Gereklilikler .......................................................................... 8
3. MESLEK PROFİLİ .......................................................................................................... 9
3.1. Görevler, İşlemler ve Başarım Ölçütleri ................................................................. 9
3.2. Kullanılan Araç, Gereç ve Ekipman ...................................................................... 19
3.3. Bilgi ve Beceriler ...................................................................................................... 20
3.4. Tutum ve Davranışlar ............................................................................................. 20
4. ÖLÇME, DEĞERLENDİRME VE BELGELENDİRME .......................................... 22
1. GİRİŞ
Rüzgâr Güç Sistemi Personeli (Seviye 3) ulusal meslek standardı, 5544 sayılı Mesleki
Yeterlilik Kurumu (MYK) Kanunu ile anılan Kanun uyarınca çıkartılan “Ulusal Meslek
Standartlarının Hazırlanması Hakkında Yönetmelik” ve “Mesleki Yeterlilik Kurumu Sektör
Komitelerinin Kuruluş, Görev, Çalışma Usul ve Esasları Hakkında Yönetmelik” hükümlerine
göre MYK’nın görevlendirdiği Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü tarafından
hazırlanmıştır.
Rüzgâr Güç Sistemi Personeli (Seviye 3) ulusal meslek standardı, sektördeki ilgili kurum ve
kuruluşların görüşleri alınarak değerlendirilmiş, MYK Enerji Sektör Komitesi tarafından
incelendikten sonra MYK Yönetim Kurulunca onaylanmıştır.
2. MESLEK TANITIMI
Rüzgâr Güç Sistemi Personeli (Seviye 3), iş sağlığı ve güvenliği ile çevreye ilişkin
belirlenmiş önlemleri alarak, kalite sistemleri çerçevesinde; rüzgâr güç sistemi işletmelerinde
montaj şemalarına uygun olarak üstleri tarafından verilen talimatlar doğrultusunda mekanik
ve elektriksel alt sistem bileşenlerinin saha montajının yapılmasına katkıda bulunan, çalışılan
yerin ve kullanılan ekipmanın bakım ve temizliğini üstlenen ve mesleki gelişim faaliyetlerine
katılan nitelikli kişidir.
Ayrıca, iş sağlığı ve güvenliği ve çevre ile ilgili yürürlükte olan kanun, tüzük, yönetmelik ve
diğer mevzuata uyulması ve konu ile ilgili risk değerlendirmesi yapılması esastır.
Ayrıca, meslek ile ilgili yürürlükte olan kanun, tüzük, yönetmelik ve diğer mevzuata uyulması
esastır.
Rüzgâr Güç Sistemi Personeli (Seviye 3), işlerini genellikle yüksek yerlerde, rüzgâr türbini ya
da elektrik iletim hatları üzerinde gerçekleştirir. Mesleğin icrası esnasında iş sağlığı ve
güvenliği önlemlerini gerektiren kaza ve yaralanma riskleri bulunmaktadır. İşlemler sırasında
uygun kişisel koruyucu donanım kullanarak çalışır.
Rüzgâr Güç Sistemi Personeli (Seviye 3), “Ağır ve Tehlikeli İşlerde Çalışacaklara Ait İşe
Giriş veya Periyodik Muayene Formu” raporuna sahip olmalıdır.
3. MESLEK PROFİLİ
Mesai öncesinde saat, kolye, yüzük gibi aksesuarlarını çıkararak, yapacağı işlere göre,
A.1.2
İş sağlığı ve güvenliği talimatlara uygun kişisel koruyucu donanımları takar ve/veya giyer.
A.1 konusundaki yasal
İş sağlığı ve güvenliği koruma ve müdahale araçlarını (yangın söndürme cihazı,
mevzuata uymak A.1.3
gözlük, maske gibi) hazır şekilde bulundurur.
Yapılan çalışmaya ait uyarı işaret ve levhalarının talimatlar doğrultusunda
A.1.4 yerleştirilmesi, çalışma sırasında muhafaza edilmesi ve iş sahasının güvenliğinin
sağlanmasına katkıda bulunur.
Acil çıkış A.4.1 Acil durumlarda çıkış veya kaçış prosedürlerini uygular.
A İSG önlemleri almak A.4 prosedürlerini
uygulamak Acil çıkış veya kaçış ile ilgili deneyimlerini birlikte çalıştığı kişilerle paylaşmak
A.4.2
üzere, yapılan periyodik çalışmalara ve tatbikatlara katılır.
B.1.1 Yaptığı işle ilgili çevresel etkilerin saptanması çalışmalarına katkıda bulunur.
Çevre koruma
standart ve
B.1 B.1.2 Çevre koruma gereklerine ve uygulamalarına yönelik periyodik eğitimlere katılır.
yöntemlerini
uygulamak
İş süreçlerinin uygulanması sırasında çevre etkilerini gözler ve zararlı sonuçların
B.1.3
önlenmesi çalışmalarına katkıda bulunur.
Dönüştürülebilen malzemelerin geri kazanımı için gerekli ayırmayı ve sınıflamayı
B.2.1
yapar.
Çevre güvenliği Tehlikeli ve zararlı atıkları talimatlara göre diğer malzemelerden ayrıştırır ve gerekli
B Çevresel risklerin B.2.2
önlemlerini almak önlemleri alarak geçici depolama işlemlerini yapar.
B.2 azaltılmasına katkıda
bulunmak Yanıcı ve patlayıcı malzemelerin verilen talimatlar ve sağlanan imkanlar
B.2.3
doğrultusunda güvenli bir şekilde tutulmasını sağlar.
Dökülme ve sızıntılara karşı kullanmak için gerekli malzeme ve ekipmanı hazır
B.2.4
bulundurur.
C.1.1 İşlem formlarında yer alan talimatlara ve planlara göre kalite gerekliliklerini uygular.
İşe ait kalite
İşlem kalite gerekliliklerini, uygulamada izin verilen tolerans ve sapmalara göre
C.1 gerekliliklerini C.1.2
yerine getirir.
uygulamak
Makine, araç, gereç, ekipman ya da sistemin kalite gerekliliklerine uygun çalışmasını
C.1.3
sağlar.
Kalite yönetim sistemi C.2.3 Çalışmayla ilgili kalite ve fire/hata formalarının doldurulmasına katkıda bulunur.
C dokümanlarına uygun
çalışmak C.3.1 Operasyon bazında çalışmaların kalitesini denetleme faaliyetlerine katılır.
Yapılan çalışmaların
Tesis işleyişini etkileyebilecek her türlü araç ve gereçlerin kullanım kılavuzlarına
C.3 kalitesini denetim C.3.2
uygunluğunu üstlerinin denetimi altında kontrol eder.
altında tutmak
Bakımı veya onarımı gerçekleştirilen ekipman belgesinin tutulmasına katkıda
C.3.3
bulunur.
Çalışma sırasında saptanan hata ve arızaları yetkililere talimatlar doğrultusunda
C.4.1
Süreçlerde saptanan bildirir.
hata ve arızaları
C.4 engelleme C.4.2 Hata ve arızaları oluşturan nedenlerin belirlenmesine ve çözümüne katkıda bulunur.
çalışmalarına
katılmak
C.4.3 Yetkisi dahilinde olmayan veya gideremediği hata ve arızaları üstlerine bildirir.
Sistem şeması ve Uygun bileşen üreticileri veya tedarikçileri tarafından tanımlanan rüzgâr türbini
E.1 bileşenlerin üretici E.1.1 parçalarını ve kuleyi, üstlerinin talimatları doğrultusunda bir araya getirerek,
talimatlarını okumak birleştirme işlemine katkıda bulunur.
Kurulum boyunca tüm çalışma alanının güvenliğinin sağlanmasına ve çevresel
E.2.1
koruma ölçütlerinin yerine getirilmesine katkıda bulunur.
Vinç ile yapılan kurulumlarda, vinç operatörünün işaret ve hareketlerini
E.2.2 değerlendirerek, türbin ve kulenin kaldırılması sırasında vinç operatörü ile iletişim
Saha hazırlık kurar.
E.2
çalışmalarını yapmak
Kaldırma gerektiren kule kurulumlarında, üstlerinin talimatlarına göre özel bir
E.2.3
kurulum işlemi için ortamı hazırlar.
Çoklu kule kurulumlarında elektrik/mekanik kurulum işleminin, bileşenlerin ve
Mekanik ve elektriksel E.2.4
bunlara ait güvenlik önlemlerinin talimatlara göre uygulanmasına katkıda bulunur.
alt sistem bileşenlerinin
saha montajının Sahada yapılan toprak analizi sonucunda herhangi bir yapılandırma gerekirse,
E E.3.1
yapılmasına katkıda üstlerinden aldığı talimatlara göre müdahalede bulunur.
bulunmak Sahada oluşturulan türbin temelinin ihtiyacı olan düzeltme gereksinimini, sahanın
(devamı var) E.3.2 kazı karakteristiğinin belirlenmesinden sonra üstlerinden aldığı talimatlara göre
uygular.
Çalışma durumu ve istenen ayar noktaları için mekanik bileşenler, evirici ve kontrol
E.3.3
Sistem kurulumuna bileşenlerinin sahaya montajına katkıda bulunur.
E.3
katkıda bulunmak
E.3.4 Kule ve bileşenleri ile rüzgâr türbininin görsel denetimi çalışmalarına katılır.
Bireysel mesleki G.1.1 İşletme tarafından düzenlenen eğitimlere katılır ve aldığı belgeleri muhafaza eder.
gelişimi konusunda
çalışmalar yapmak Meslek ve sektördeki yeni alet, araç, gereç, yeni yöntem, yeni sistem gibi teknolojik
Mesleki gelişim G.1.2
G gelişmeleri süreli yayınları, internet, dergi vb. yollarla takip eder.
faaliyetlerine katılmak G.1
Diğer çalışanların G.2.1 Bilgi ve deneyimlerini birlikte çalıştığı kişilere aktarır.
mesleki eğitimlerini
desteklemek İşletmede yeni kurulan sistemlerin kurulum ve test çalışmalarını, görevleri
G.2.2
kapsamındaki işlemler açısından gözlemler ve birlikte çalıştığı kişilere aktarır.
Rüzgâr Güç Sistemi Personeli (Seviye 3) meslek standardını esas alan ulusal yeterliliklere
göre belgelendirme amacıyla yapılacak ölçme ve değerlendirme, gerekli şartların sağlandığı
ölçme ve değerlendirme merkezlerinde yazılı ve/veya sözlü teorik ve uygulamalı olarak
gerçekleştirilecektir.
Yrd. Doç. Dr. Ahmet ERYAŞAR, Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü
Yrd. Doç. Dr. Koray ÜLGEN, Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü
Yrd. Doç. Dr. Numan Sabit ÇETİN, Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü
Araş. Gör. Dr. Mete ÇUBUKÇU, Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü
Yrd. Doç. Dr. Numan Sabit ÇETİN, Ege Üniversitesi Güneş Enerjisi Enstitüsü
Airfel A.Ş.
Aneltech A.Ş.
Bilkent Üniversitesi
BİYOGAZDER
Bornova Belediyesi
Demirer Holding
DEWI
Egebiyoteknoloji A.Ş.
Envi-Tec
Gazi Üniversitesi
Girasolar Ltd.Şti.
Hacettepe Üniversitesi
Haliç Üniversitesi
Harran Üniversitesi
İstanbul Uygulamalı Gaz ve Enerji Teknolojileri Araştırma Mühendislik San. ve Tic. A.Ş.
(UGETAM)
Kocaeli Üniversitesi
Mavisis A.Ş
Megapol Elektrik
Muğla Üniversitesi
Özyeğin Üniversitesi
Pamukkale Üniversitesi
Seferihisar Belediyesi
SOLEA Enerji
T.C. Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (İş Sağlığı ve Güvenliği Genel Müdürlüğü)
Türkiye İş Kurumu
Yeditepe Üniversitesi
Yükseköğretim Kurulu
Prof. Dr. Oğuz BORAT, Başkan Vekili (Milli Eğitim Bakanlığı Temsilcisi)