I.

Mục tiêu thí nghiệm

1. Sử dụng được cờ lê đo mômen xiết để xác định mômen xiết;

2. Hiểu được nguyên lý, sử dụng được máy đo bulông bằng sóng siêu âm để đo
lực xiết trên bulông;

3. Hiểu được nguyên lý, sử dụng được loadcell để đo lực xiết trên bulông;

4. Xác định được hệ số xiết, thông qua đó hiểu được mối quan hệ giữa mômen
xiết và lực xiết, cũng như các yếu tố của điều kiện lắp đối với mối ghép.

II. Các quy tắc kỹ thuật an toàn

Sinh viên tuân thủ các quy tắt an toàn của phòng thí nghiệm

III. Báo cáo thí nghiệm

1. Xác định các thông số mối ghép ren và các dụng cụ đo

- Đường kính lỗ lắp bulong d 0=15 mm
- Đường kính ngoài mặt tựa của đai ốc D0=24 mm
- Góc nâng ren γ =2 , 5o
- Góc ma sát trên mặt ren ρ' =1 0o
- Hệ số ma sát giữa chi tiết ghép và đai ốc f =0,25
 2. Kết quả đo

Tiến hành thí nghiệm trên bulông có đường kính danh nghĩa d = 12 (mm)

Số lần đo Mômen xiết TV (Nm) Lực xiết V (N) do bằng Hệ số xiết

loadcell Tv
K=
Vd

1 95,6 14735 0,541

2 99,1 15578 0,530
3 96,3 14879 0,539
4 92,1 13818 0,554
5 93,2 14550 0,534
Trung bình 0,5396

3. Đồ thị phục thuộc hệ số xiết vào mômen xiết

0.56
0.55
0.56

0.55

0.55
0.54
Hệ số xiết K

0.54
0.54
0.53
0.54
0.53
0.53

0.53

0.52

0.52
91 92 93 94 95 96 97 98 99 100
Mômen xiết TV (Nm)

4. Tính toán hệ số xiết bằng lý thuyết theo công thức (8) với các hệ số ma sát
tra bảng và so sánh với kết quả đo.
 Tv d2
K= =0,5. . ¿
V .d d

11,76
¿ 0,5. .¿
12

So sánh kết quả đo:

|0,312−0,5396|
δ= =72,95 %
0,312

IV. Nhận xét kết quả và Kết luận

Trên đồ thị ta thấy khi tăng momen xiết Tv từ 92,1 lên 99,1 Nm thì hệ số xiết K
dao động trong khoảng từ 0,53-0,554

Giá trị của K thường nằm trong khoảng 0,086 ÷ 0,5 => Ktn = 0,284 vẫn nằm
trong khoảng cho phép.

Sai số giữa lý thuyết và thực tế 72,95%

Sai số giữa lý thuyết và thí nghiệm là do hệ số K chủ yếu phụ thuộc vào điều
kiện lắp, điều kiện bôi trơn, vật liệu và các tính chất của bề mặt ren, hệ số K rất khó để
xác định chính xác do hệ số ma sát giữa bề mặt đai ốc và chi tiết ghép.

Do trong phép tính Klt, hệ số ma sát f, góc nâng ren vít γ, góc ma sát trên mặt
ren ρ’ đều được chọn trong khoảng cho phép.

Do sai số dụng cụ đo, người làm thí nghiệm chưa thật chính xác => giá trị K tn bị
lệch

Ý nghĩa: hệ số xiết K cho thấy sự tổng hợp của tất cả các yếu tố ảnh hưởng đến
mối quan hệ giữa mômen xiết và lực xiết trong thực tế, bao gồm cả ma sát, sự xoắn,
uốn, biến dạng đàn hồi của ren và rất nhiều các yếu tố khác mà chúng ta có thể đã biết
hoặc chưa biết.