Özel amaçlı çimentolar:

Adı Sembolü TS Numarası Kullanıldığı yerler

BPÇ 32.5 Suni taş, sıva, mozaik ve renk olarak mimari dekorasyonun gerektirdiği beton
Beyaz Portland Çimentosu BPÇ 42.5 TS 21:2008 işlerinde veya renk verici katkı maddeleri ile elde edilen renkli beton yapımında,
BPÇ 52.5 prefabrik elemanlarda kullanılabilir.
Sıva ve duvar harcı olarak kullanılır, düşük dayanımlıdır. Donatılı betonlarda
Harç Çimentosu MC 12.5 X TS 22 ENV 413-1:1998
kullanılmaz!
Sülfata Dayanıklı Çimento Aşırı sulfat etkisindeki betonlarda (deniz yapıları, atık su yapıları, nehir kıyısındaki
CEMI 42.5R-SR5 TS EN 197-1:2012
SR: Sulphate Resistant yapı temelleri, atık su boruları, vs.)
Çok düşük ısı açığa çıkaran bir çimentodur. 1-3 m gibi kalın temel radye plağı,
Borlu Aktif Belit(BAB) çimentosu BAB TS 13353:2008 beton barajlar gibi kütle betonlarında kullanılır. (Deriner barajında yoğun olarak
kullanıldı).
2
Çok yüksek ısı açığa çıkarır, sulfata çok dayanıklıdır. 6-24 saatte 30-40 N/mm gibi
0
dayanıma ulaşır. -5 ile -10 C soğuk havada beton dökümünde, kısa sürede
Kalsiyum alüminat çimentosu CAC TS EN 14647:2010
hizmete girmesi gereken işlerde, kötü çevre şartlarındaki yapılarda(kanalizasyon,
arıtma, oto yol, köprü, hava alanı pisti..) kullanılır.

Çimento seçimi:
1) Projede öngörülen dayanım : örnek: C35/45 ve üstü betonlarda dayanımı 42.5 N/mm2 veya 52.5 N/mm2 olan çimento.
2) Yapının çevre etkileri: örnek: deniz suyu , atık su ve kimyasalların etkisindeki yapılarda, CEMIII/A, CEM III/B, CEMI SR5 çimentosu.
3) Kalıp alma süresi : örnek: erken kalıp alınmak isteniyorsa 52.5 R erken dayanımı yüksek çimento
4) Yapı elemanlarının boyutları : örnek: Kalın radye plağı, baraj, tünel gibi kalın, tabakalı kütle betonlarında CEM III/B-P puzolanlı çimento veya BAB çimentosu.
5) Hava sıcaklığı: çok sıcak havada N tipi soğuk havada R tipi
6)Sıva ve harç olarak: MC 12.5 X, CEMIV/B 32.5 R.
7) Yapının yeri: kullanılacak çimento, nakliye masraflarını düşürmek için, şantiyeye en yakın fabrikadan temin edilebilmeli.

Bir Örnek: Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetine su temini projesinde polietilen su borularını yerinde tutacak beton kütleler kendiliğinden yerleşen beton(KYB)
S/Ç=0.35 , C40/50 betonu ve CEMIII/A-42.5 N çimentosu ile üretilmişlerdir. Beton kütlelerin bazıları 20-250 m, bazıları 1435 m deniz altındadır.
T 500:2000 ve Deprem Yönetmeliği 2007 kullanılacak çimento tipinin proje üzerine yazılmasını zorunlu kılar. Ancak,
uygulamada bu koşulu yerine getiren projelere çok ender rastlanır. Yazılı olması durumunda bu tipin kullanılması zorunludur.

Çimento-depolanması, korunması: 50 kg lık torbalar tahta ızgaralar üstünde istiflenerek veya silolarda depolanır.
•Ortam rutubetsiz, rüzgârsız, kuru ve sudan korunmuş olmalıdır.
•Değişik tür çimentolar ayrı ayrı depolanarak levha asılmalıdır.
•Üst üste 10 torbadan fazla konmamalıdır.
•Üretimden sonra 3-4 ay içinde kullanılmalıdır.
•Topaklaşmış çimento kullanılmamalıdır.

Hangi fabrikada hangi tip çimento üretiliyor (örnekleme):

BURSA ÇİMENTO: CEM I 42.5 N, CEM II/B-M (P-V) 32.5 R, CEM IV/B (P-V) 32.5 R
ÇİMSA ÇİMENTO (ESKİŞEHİR): CEM I 42.5 R, CEM II/B (P-L) 32.5N, MC 12.5 X, CEMI 42.5R-SR5
EGEÇİM (İZMİR) : CEM I 42.5R, CEM II/A-M(P-W) 42.5R, CEM II/B-M(P-W) 32.5R, CEM IV/B-((P-W) 32.5N
OYAK ÇİMENTO (BOLU): CEM I 42.5 R, SDÇ 32.5, CEM II/B-M 32.5 R, CEM IV/B 32.5 R, CEM II/B-P 32.5R, CEM III/A 32.5 R
SET ÇİMENTO (AFYON, ANKARA, BALIKESİR): CEM I 42.5 R, CEM II/A-M 42.5 R, CEM II/B-M 32.5 R, CEM II/A-LL 42.5 R, BPÇ 32.5, CEM V/A 32.5 N, CEMI 42.5R-SR5

Ahmet TOPÇU, Betonarme I, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, 2017, http://mmf2.ogu.edu.tr/atopcu 11