MEF ÜNİVERSİTESİ HUKUK

FAKÜLTESİ

TÜM BOYUTLARIYLA
ŞİDDET

CİNSEL TACİZ

ZEYNEP BÜŞRA GÖÇERLER - 021701188

CİNSEL TACİZ
Cinsel tacizin doğrudan ve dolaylı şekilde karşımıza çıkabilir. Genel anlamda istenmeyen cinsel
mağduriyeti ifade eder. Bir kimsenin başka bir kimseyi bedensel herhangi bir temasta
bulunmadan cinsel arzu ve isteklerini tatmin etmek üzere rahatsız etmesi şeklinde tanımlanabilir.
Genellikle otorite konumundaki veya güvenilen birinin gerçekleştirmesi sonucunda bundan
tatmin olması ile karakterizedir. Mağdur yani cinsel taciz suçuna maruz kalan kişiye karşı
sözlü,yazılı veya görüntülü şekilde yapılabilir. Suçu işleyen kişinin cinsel amaçla hareket etmesi
gerekir. Cinsel dokunulmazlığa karşı suçlar kapsamına girer. Cinsel dokunulmazlık kişilere karşı
cinsel davranışların gerçekleştirilmesiyle ihlal edilir. Rahatsız edici bir ortam oluşturabilecek
cinsel içerikli sözlü ve fiziksel temasların tümü tanımın içerisine girer.
Birini istemediği bir şeyi yapmaya zorlamak gibi üstü kapalı şekilde de karşımıza çıkabilir. Uzun
süreli de olabilir tek seferlik de olabilir. Mağdurun fail tarafından rahatsız edilmesi bu suçun
maddi anlamda gerçekleşmesi için yeterlidir. Örnek vermek gerekirse sözlü tacizin yanında
cinsel maksatla yapılan el hareketleri, günümüzde özellikle sosyal medya üzerinden karşı tarafa
gönderilen cinsel içerikli mesajlar, fotoğraflar, internet üzerinden sosyal medya hesaplarına
yorum yazma, sosyal medya grupları üzerinden sesli, görsel veya yazılı iletiler göndermek cinsel
taciz suçunun nitelikli halini oluşturur. Cinsel taciz suçu serbest hareketli bir suçtur.
Cinsel yaklaşım fiziksel temasla yapılırsa bu cinsel saldırı suçu kapsamına girer. Cinsel taciz
değerlendirmesi yapılırken olayın gerçekleştiği ortam ve bağlama göre sürekli devam eden
eylem ya da tek bir eylem yeterlidir, suçu belirlemede süreklilik bir ön koşul değildir. Ülkelerin
gelişmişlik düzeyine bakmaksızın tüm toplumlarda yaşanan ciddi bir sorundur. Suçun
oluşabilmesi için failin cinsel amaç gütmesi ve eylemin somut bir şekilde belirli bir kişiye ya da
kişilere yönelik olarak gerçekleşmiş olması gerekir eğer bu gerçekleşmemiş olursa tehdit, hakaret
ya da kişilerin huzur ve sükununu bozma suçu gerçekleşmiş olacaktır.
Mağdurun yaşına bakılmaksızın fail ile mağdur arasında bedensel temas olmadan cinsel
davranışlarla işlenen suçlar cezalandırılmaktadır. Cinsel taciz suçunun bulunması için failin
mağdurun vücuduna dokunmasına, sürtünmesine, vücudunu okşamasına kısacası temas etmesine
gerek yoktur. Mağdurun vücuduna fail tarafından temasta bulunulduğunda cinsel saldırı suçu
ortaya çıkar. Cinsel taciz iş yerlerinde, okulda, sokakta, eğlence mekanlarında,kamuya açık ya da
özel alanlarda, toplu taşımada kısaca her yerde karşımıza çıkabilir.
1
CİNSEL TACİZİN SOSYAL VE ŞİDDET BOYUTU
CİNSEL TACİZİN TÜRKİYEDE VE DÜNYADA DURUMU
Günümüzde ne yazık ki hem ülke içerisinde hem de diğer toplumlarda gelinen noktada cinsel
taciz her cinsiyete, her sosyal sınıfa ve meslek grubuna dahil olan herkes cinsel tacize
uğrayabiliyor. Ülkemizde ise kadın ve çocuklar genele bakıldığında en çok cinsel tacize maruz
kalanlar yapılan araştırmalar bize gösteriyor ki Türkiyede cinsel tacize uğramayan kadın
neredeyse yok. Cinsel taciz doğrudan kişinin cinsiyeti ile ilgili bir davranış olarak karşımıza
çıkıyor.
Cinsel taciz niteliğindeki hareketlerin yoğunluğuna ve niteliğine göre üçe ayrılır:
1) Basit taciz: Tehdit, şantaj ya da hakaret unsuru taşımayan, ancak rahatsız edici, istenilmeyen
ortamları yaratan hareketlerdir. Örneğin, laf atmak, cinsel içerikli şaka yapmak ve iltifatlarda
bulunmak ya da argo sözcükler kullanmak, flört etmek için olağanın ötesinde ısrarcı
davranışlarda bulunmak, pornografik materyal ile rahatsız etmek, kişinin cinsel yaşamıyla ilgili
sorular sormak veya dedikodu üretmek.
2) Sürekli Taciz: Basit tacizin, uyarılara rağmen sürekli yapılması halinde söz konusu olur.
3) Ağır Taciz: Tehdit, şantaj ya da hakaret ve benzeri fiillerle ortaya çıkan ve kişinin
davranışlarını kontrol etmeye yönelik hareketlerdir. Kişinin mesleki ya da akademik otorite
konumunu suistimal etmesiyle ilgili olabileceği gibi, eşit statüde olanlar arasında da ağır taciz
durumları gerçekleşebilir. Cinsel içerikli teklife uymadığı durumlarda kişinin öğrencilik,
akademik ya da iş hayatıyla ilgili bedeller ödeyeceğinin, uyduğu takdirde ise hak etmediği
kazançlar sağlanacağının açık olarak söylendiği veya ima yoluyla belirtildiği durumlarda söz
konusu olur.
Uluslararası Çalışma Örgütü (ILO) tarafından yürütülen bir çalışmaya göre "Cinsel taciz,
ayrılmaz bir şekilde güç sahibi olmakla ilgilidir ve sıklıkla kadınlara cinsel obje veya ikinci sınıf
vatandaş muamelesi yapan toplumlarda gözlemlenmektedir." Pek çok meslek grubunda mesleki
ilerleme, terfi için üst kademe çalışanlarının kadınlardan cinsel isteklerini yerine getirmelerini
istemelerini buna örnek gösterebiliriz. İş yerlerindeki alt üst ilişkisi o ortamda cinsel tacize
maruz kalanın çalışma hakkını ve ekonomik özgürlüğünü de tehdit etmektedir.
Cinsel taciz flört ve karşılıklı rıza ile ilişki kurulmasından farklıdır. Cinsel taciz fiziksel ve
duygusal olarak tehlike de barındırabilir. Mağdur korkup kendisini rahatsız, güvensiz, tehdit
altında ve utanç içerisinde hissedebilir.
Toplumsal cinsiyet rolleri bireyleri ikili cinsiyet sistemine bağlamakta ve cinsiyet eşitsizliği
yaratmaktadır.
2
Özellikle ataerkil toplumlarda kadınlara edilgen, erkeklereyse etkin roller tasarlanır. Bu durum
da bireyin cinsiyetle bağlantılı özellikleri sebebiyle tacize,saldırıya,ayrımcılığa maruz kalmasına
sebep olur. Ataerkil sistemde özellikle kadına yönelik tacizlerin meşrulaştırılması günlük
yaşamımızda cinsel tacizin artmasına ve tepkilerimizin olağan bir durumu kabullenme olarak
şekillenmesine sebep olabiliyor.
Aile içerisindeki yapıya baktığımızda öğrenilen,şartlandırılan davranış şekilleri kişi birey olarak
hayatına devam etmeye başladığında en çok tacizde bulunan başkasının tacizine maruz kalan
veya tanık olan birey olarak karşımıza çıkıyor. Yoksulluk ve eğitimsizlik de yapılan cinsel tacizin
suç unsuru oluşturduğunun farkında olmamak, bilmemek, yardım ararken geçilecek süreçlerin
hem maddi hem manevi yıpratıcı boyutu yapılanın cinsel suç olduğunun bilinmesine rağmen
çözüme gidilmesi yönünde engel teşkil edebiliyor.
Adli süreçte yaşanabilecek zorluklar da düşünüldüğünde mağdur yapılması gerekeni yapmakta
gecikebiliyor ya da suçluluk ve utanç duygusunun içerisine girerek durumu kabullenme yoluna
gidebiliyor bu durum da yine toplumsal cinsiyet eşitsizliği açısından dezavantajlı olan birey için
daha zor bir durum haline geliyor. Güç ve iktidar ilişkilerinin mağdurun olumsuz etkileneceği ve
zarar göreceği düşüncesinin temelini oluşturduğunu görmekteyiz.

CİNSEL TACİZİN HUKUKSAL BOYUTU

Cinsel taciz suçu özellikle sürece yayılmışsa ve eylemde süreklilik varsa mağdurun psikolojik ve
sosyal yaşantısını olumsuz etkilemektedir. Cinsel davranışlar cinsellik amacıyla veya cinsel
arzuları tatmin etmek amacıyla gerçekleştirilen hareketlerdir. Cinsel taciz cinsel dokunulmazlığa
aykırı bir suçtur. Türk Ceza Kanunu’nda(TCK md. 105) cinsel dokunulmazlığa karşı olan suçlar
cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, reşit olmayanla cinsel ilişki ve cinsel taciz başlıklarıyla
düzenlenmektedir. Hangi hareketlerin cinsel taciz suçu teşkil edeceği yargıtay kararları ile
istikrar kazanmıştır.
Yargıtay CGK - Karar No:2015/34:
● Cinsel amaçlı el hareketi yapma
● Cinsel bir hisle öpücük atma
● Cinsel ilişki teklif etme
● Cinsel organını gösterme
3
 ● Mağdura yönelik ‘Sevişelim mi? Sevişmek ister misin’ sözler safetmek
● Sokakta yürüyen bir kişiye cinsel amaçla laf atmak, sözlü taciz
● Failin mağdurun yaşadığı evin penceresine tırmanarak ‘seni kaçıracağım, beni içeri al,
içeri gireceğim’ demesi
● Mağdura karşı cinsel arzuyla çiçek koklamak
● Telefonla kısa aralıklarla arayıp ‘evinin önündeyim, dışarı çık, seni maddi ve manevi
tatmin edeceğim, seni seviyorum, evlenmek istiyorum’ şeklinde sözler sarf etmek
● ‘Konuşmak ister misin, numarayı çaldır, istemezsen kimsenin haberi olmaz’ içerikli
mesajlar göndermek
● Mağdurun yüzüne karşı ‘seni ve aileni tanıyorum, arabaya bin, gideceğin yere bırakayım,
sana kötülük yapmam’ şeklinde sözler söylemek
● İnternet üzerinden bir kimseye ‘soyun’, ‘vücudun çok güzel’ vb. gibi cinsel amaçlı sözler
söylemek
cinsel taciz olarak kabul edilmiştir.
5237 Sayılı Türk Ceza Kanununun 105. maddesi cinsel taciz suçunu, cezasını, ağırlaştırıcı
sebeplerini açıkça düzenlemiştir.
TCK md.105: (1) Bir kimseyi cinsel amaçlı olarak taciz eden kişi hakkında, mağdurun şikayeti
üzerine, üç aydan iki yıla kadar hapis cezasına veya adlî para cezasına fiilin çocuğa karşı
işlenmesi hâlinde altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
(2) (Değişik: 18/6/2014-6545/61 md.) Suçun;
a) Kamu görevinin veya hizmet ilişkisinin ya da aile içi ilişkinin sağladığı kolaylıktan
faydalanmak suretiyle,
b) Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruyucu aile veya sağlık hizmeti veren ya da koruma, bakım
veya gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından,
c) Aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
d) Posta veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle,
e) Teşhir suretiyle, işlenmesi hâlinde yukarıdaki fıkraya göre verilecek ceza yarı oranında
artırılır. Bu fiil nedeniyle mağdur; işi bırakmak, okuldan veya ailesinden ayrılmak zorunda
kalmış ise verilecek ceza bir yıldan az olamaz.
4
TCK md.105 gerekçesi: Madde metninde cinsel taciz suçu tanımlanmıştır.
Cinsel taciz, kişinin vücut dokunulmazlığının ihlâli niteliği taşımayan cinsel davranışlarla
gerçekleştirilebilir. Cinsel taciz, cinsel yönden, ahlâk temizliğine aykırı olarak mağdurun rahatsız
edilmesinden ibarettir.
Maddenin ikinci fıkrasında cinsel taciz suçunun nitelikli hâlleri belirlenmiştir. Buna göre,
hiyerarşi veya hizmet ilişkisinden kaynaklanan nüfuz kötüye kullanılmak suretiyle ya da aynı
işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan yararlanılarak kişiye karşı cinsel tacizde bulunulması,
suçun temel şekline göre daha ağır ceza ile cezalandırılmayı gerektirmektedir. Cinsel taciz
suçunun soruşturulması ve kovuşturulması, mağdurun şikâyetine bağlı tutulmuştur.
● Fiilin çocuğa karşı işlenmesi, cinsel taciz suçunda ağırlaştırıcı sebeptir. Böyle bir
durumda fail hakkında altı aydan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
● Ayrıca cinsel taciz suçunun; kamu görevinin veya hizmet ilişkisinin ya da aile içi ilişkinin
sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle işlenmesi halinde;
● Vasi, eğitici, öğretici, bakıcı, koruyucu aile veya sağlık hizmeti veren ya da koruma,
bakım veya gözetim yükümlülüğü bulunan kişiler tarafından işlenmesi halinde;
● Aynı işyerinde çalışmanın sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle işlenmesi;
● Posta veya elektronik haberleşme araçlarının sağladığı kolaylıktan faydalanmak suretiyle
veya teşhir suretiyle, işlenmesi hâlinde kişiye verilecek ceza yarı oranında artırılır.

Cinsel taciz suçu ceza hukuku alanında, ceza davası ve ağır ceza davaları kapsamında genel
düzenlemeleri ile Türk Ceza Kanununda yer almaktadır. Ceza hukuku kamu hukukuna dahildir
cinsel tacizin maddi ve manevi unsurlarının belirlenmesi ve bu suçla ilgili tanımlamayı, şekli
unsurlarını, yaptırım türünü, seçimlik hareketleri ve ağırlaştırıcı sebepleri inceler. Kullanılabilir
diğer argümanlar üst norm niteliğindeki T.C. Anayasası ve AİHS düzenlemeleri ve Yargıtay
Genel Kurulunun İçtihat Kararlarıdır.

Cinsel taciz suçunda eylemin ispatlanması gerekir bunun için ses, görüntü kayıtları, olay tanığı,
görgü tanığı delil olarak kullanılabilir. Eğer somut bir delil ile ispat mümkün değilse bu durumlar
için Yargıtay’ın içtihadı ve belirlemiş olduğu belirli kriterleri vardır. Mağdurun yaşanan olaydan
itibaren tutarlı birbiriyle çelişmeyen beyanları ispat koşulunun sağlanması için yeterlidir.
Mağdurun beyanını değerlendirirken bakılacak konular mağdur ve failin önceye dayanan bir
tanışıklıklarının olup olmadığı, aralarında önceye dayanan bir husumet olup olmaması, olay
örgüsü, olayın gerçek hayata olağan akışa uygun olması.

5
 Cinsel taciz suçunun ispatlanması yargı aşamasında önemli tartışmalardan biridir. Bunun başlıca
sebebi tacizin çoğu zaman iki kişi arasında geçmesi dolayısıyla görgü tanığının olmaması,
görüntü kayıtlarının teknik araçların çoğunlukla dava dosyalarında suç delili olarak yer
almamasıdır.

Cinsel taciz suçu şikayete tabi bir suç tipidir. Basit cinsel taciz suçunda şikayet süresi, suçun
işlendiğinin ve failinin öğrenildiği tarihten başlamak üzere 6 aydır. Mağdur, şikayet hakkını 6 ay
içerisinde kullanmazsa tekrar aynı fiil ile ilgili şikayet hakkını kaybeder. Basit cinsel taciz
suçunda şikayetten vazgeçme, mahkeme tarafından verilen hükmün kesinleşmesine kadar
mümkündür. Şikayetten vazgeçme, soruşturma aşamasında kovuşturmaya yer olmadığına dair
karar verilmesine dolayısıyla kovuşturma aşamasında ceza davasının düşmesine yol açar.Cinsel
taciz suçunun nitelikli halleri (TCK md.105/2) şikayete tabi değildir, savcılık tarafından resen
soruşturulur. Suçun nitelikli hallerinin dava zamanaşımı süresi 8 yıldır. Şikayetçi, dava
zamanaşımı süresi içinde her zaman şikayet hakkını kullanılabilir. Cinsel taciz suçu adli yargı
alanındaki mahkemelerde görülür. Görevli mahkeme asliye ceza mahkemeleridir.

Kanunilik ilkesi ve belirlilik ilkeleri ceza hukukunun temel ilkelerindendir bunlar gereğince
cinsel taciz suçunun işlenmesi halinde faile verilecek ceza önceden belirlenmiştir. Cinsel taciz
suçunun basit halde işlenmiş olması durumunda faile üç aydan iki yıla kadar hapis cezası veya
adli para cezası verilir. Cinsel taciz suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezası belli koşullarda adli
para cezasına çevrilebilir. Cinsel taciz suçunun nitelikli halde işlenmiş olması durumunda faile
altı aydan üç yıla kadar hapis cezası verilir. Eğer sanık hakkında hükmolunan ceza belli bir
denetim süresi içinde sonuç doğurmazsa, denetim süresi içinde belli koşullar yerine
getirildiğinde ceza kararının hiçbir sonuç doğurmayacak şekilde ortadan kaldırılması davanın
düşmesine neden olan bir ceza muhakemesi kurumudur. Cinsel taciz suçu nedeniyle verilen hapis
cezası hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilmesi mümkündür. Cinsel
taciz suçu nedeniyle hükmedilen hapis cezasının ertelenmesi de mümkündür.

ÇÖZÜM ÖNERİLERİ

Cinsel tacizin cinsel saldırının öncüsü olduğunu unutmamalıyız. Yaşadığımız coğrafyada

durumun ne kadar vahim olduğunun bilincinde olmalıyız öncelikle cinsel tacizin tanımı nedir
bunu bilmeliyiz. İstemediğimiz cinsel yakınlaşmalara karşı açıkça ‘hayır’ diyebilmeliyiz.
Rahatsız edici davranışta bulunan kişi bu davranışlara son vermezse yargı yoluna
başvuracağımızı bilmeli. Bu durumu önlemek ve korunma için emniyet birimlerine veya
savcılığa başvurmalıyız.

6
Suçun işlendiğini gören, duyan tanıklar ispat açısından gerekli olabilir bununla birlikte telefon,
bilgisayar üzerinden gerçekleştirilen veya hala devam eden taciz halinde bunlardan elde edilecek
görüntüleri de delil olarak kullanabileceğimizi unutmamalıyız. Dava sürecine geçilirse süreçten
haberdar olmak ve haklarımızı etkin kullanabilmek için iletişim ve adres bilgilerimizde
yapacağımız değişiklikleri güncellemeliyiz. Toplumsal boyutta yapılabilecek çalışmalar tabii ki
öncelikle eğitim ve normalleştirdiğimiz şeylerin ne kadar ciddi ve önemli olduğunu fark etmek
olacaktır.

Saygılarımla.

Zeynep Büşra Göçerler

7
Yararlandığım kaynaklar:

https://www.agahhukuk.com/cinsel-taciz-istismar-sucu-nedir/
https://www.ankara.edu.tr/kurumsal/mevzuat/cinsel-tacize-ve-cinsel-saldiriya-karsi-politika-belg
esi/
http://www.asayis.pol.tr/cinsel-suclar
https://maascetveli.org/is-kanunu/is-yerinde-adil-muamele/isyerinde-cinsel-taciz/cinsel-taciz-hak
kinda-her-sey-turkey
https://magdurbilgi.adalet.gov.tr/309/Cinsel-Taciz
https://web.archive.org/web/20081210055535/http://www.gebelik-rehberi.com/cinsellik/taciz.asp
http://acikerisim.pau.edu.tr/xmlui/handle/11499/3037
https://barandogan.av.tr/blog/ceza-hukuku/telefonla-cinsel-taciz-sucu-cezasi.html
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/624642
https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/621512
https://bianet.org/bianet/toplumsal-cinsiyet/238052-cinsel-siddete-dair-suskunlugun-sosyal-kultu
rel-psikolojik-boyutlari
https://barandogan.av.tr/blog/mevzuat/tck-madde-105-cinsel-taciz-sucu.html