)QiZ Polskie Sieci

i
Elektroenergetyczne
Zatwierdzono:
PBEZWS ŻARŻĄI

Data i podpis #k Kłossow^

ic S ZARZXOU
Zatwierdzono:
r (aa mii

Data i podpis

0 6 WRZ. 2019
Obowiązuje od:

Nazwa Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace

na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania
bezpieczeństwem i higieną pracy, przepisami
ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska
oraz jakości

Właściciel Biuro Zarządzania Środowiskiem Pracy

Numer 3.001. BH/W/2019

przedmiot Wymagania dla Wykonawców umów związane z zarządzaniem

środowiskiem pracy oraz bezpieczną realizacją umów

Opracowano
Biuro Zarządzania ŚrodoD^ęieiKDPracy,
Biura Zarząćizaniaiśrodowiski/rm Pracy

3o.d7,'Zo/f ‘"u t
Danuta Wiss
Data i podpis

£
7C->.

:■
Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE SA w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

Spis treści

Rozdział 1. Postanowienia ogólne.......................................................................... 3

1. Definicje................................................................................................. 3
2. Wymagania ogólne................................................................................ 4
3. Ocena zagrożeń w środowisku pracy.................................................... 6
4. Szkolenia, instruktaż i kompetencje...................................................... 6
5. Pierwsza pomoc..................................................................................... 8
6. Postępowanie na wypadek pożaru........................................................ 8
7. Substancje i materiały niebezpieczne................................................... 8
8. Odzież robocza, obuwie robocze, środki ochrony indywidualnej - PPE 9
9. Urządzenia, maszyny, oznakowanie..................................................... 10
10. Warunki socjalne................................................................................... 10
11. Ochrona środowiska.............................................................................. 10
12. Monitorowanie środowiska pracy i raportowanie zdarzeń..................... 12
Rozdział 2. Postanowienia szczegółowe............................................................... 13
1. Dokumentacja........................................................................................ 13
2. Spotkanie otwierające (kick off meeting)............................................... 16
3. Raportowanie......................................................................................... 16
4. Nadzór HSEQ........................................................................................ 17
Rozdział 3. Postanowienia końcowe..................................................................... 17

Spis załączników
Załącznik nr 1 Polityka ZSZ
Załącznik nr 2 Zasady ratujące życie
Formularz nr 1 Wykaz osób odpowiedzialnych
Formularz nr 2 Rejestr pracowników Wykonawcy / podwykonawcy
Formularz nr 3 Rejestr maszyn i urządzeń Wykonawcy / podwykonawcy
Formularz nr 4 Wzór raportu

Wytyczne nr 3.001 .BH/W/2019 Strona 2 z 26

K
Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

Rozdział 1. Postanowienia ogólne

1. Definicje

AC zdarzenie rzeczywiste z angielskiego accident, jest to zdarzenie rzeczywiste, wypadkowe,

ze szkodą powodujące szkodę, np. uszkodzenie ciała, zanieczyszczenie środowiska,
uszkodzenie sprzętu.
BHP Bezpieczeństwo i higiena pracy.
Działanie korygujące działanie podejmowane w celu wyeliminowania przyczyny niezgodności.
i naprawcze
FAC z angielskiego: first aid case, związany z pracą lekki uraz lub choroba,
w przypadku których, nie jest wymagana wykwalifikowana pomoc medyczna.
Komentarz: Jednak jest wymagana prosta pierwsza pomoc, np. opatrunek
na skaleczenie, usunięcie drzazgi z palca, itp.
FAT z angielskiego: fatality, wypadek śmiertelny lub śmierć wskutek urazu lub
choroby związanych z pracą.
HSEQ z angielskiego: Health Safety Environment Quality, zespół zadań związanych
z realizacją przepisów z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony
środowiska oraz jakości, związany ze środowiskiem pracy.
Kontrola HSEQ kontrola przestrzegania przepisów i zasad bhp, ochrony przeciwpożarowej
lub ochrony środowiska; audyt potwierdzający zgodności wdrożonych
przepisów i zasad z wymaganiami Zamawiającego.
KPPs z angielskiego: Key Performance Indicators, wskaźniki operacyjne
stosowane jako miara stopnia realizacji wyznaczonych celów. Stanowią
źródło obiektywnej informacji zwrotnej, dotyczącej stopnia dotrzymania
założonych parametrów. Są narzędziem kontroli, pozwalającym szybko
podejmować decyzje, nadawać priorytety działaniom, wcześnie reagować na
problemy. Wspierają procesy ciągłego doskonalenia i efektywnego
wykorzystywania posiadanych zasobów.
KSE Krajowy System Elektroenergetyczny.
LTI z angielskiego: lost time injury, uraz lub choroba związane z pracą, które
uniemożliwiają pracownikowi podjęcie jakiejkolwiek pracy następnego dnia
po zajściu zdarzenia.
LOTO z angielskiego: lock out tag out, system zabezpieczeń związany
z zabezpieczeniem strefy pracy oraz oznakowaniem strefy pracy.
MTC z angielskiego: medical treatment case, sytuacja, w której osoba
poszkodowana lub chora wymaga wykwalifikowanej pomocy medycznej.
NM zdarzenie rzeczywiste z angielskiego near miss zdarzenie rzeczywiste, potencjalnie wypadkowe,
bez szkody w wyniku którego nie doszło do szkody, np. urazu ciała, choroby,
zanieczyszczenia środowiska lub uszkodzenia mienia.
Plan BiOZ Plan Bezpieczeństwa i Ochrony Zdrowia, wymagany zgodnie z ustawą
z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane, sporządzony zgodnie
z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 23 czerwca 2003
w sprawie informacji dotyczącej bezpieczeństwa i ochrony zdrowia oraz
planu bezpieczeństwa i ochrony zdrowia.
Plan ERP z angielskiego: emergency response plan, plan reagowania w sytuacjach
awaryjnych.
Plan HSEQ dokument opisujący przygotowanie do realizacji przedmiotu umowy, sposób
jej realizacji, a także gotowość na wystąpienie sytuacji awaryjnej Wykonawcy
w trakcie realizacji przedmiotu umowy, w zakresie zagadnień
bezpieczeństwa prowadzenia prac, w tym bezpieczeństwa pracy, ochrony
przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości, sporządzony zgodnie
z wymaganiami zawartymi w niniejszych wymaganiach.

Wytyczne nr 3.001.BH/W/2019 Strona 3 z 26

K-
Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

PPE z angielskiego: personal protective equipment, odzież robocza, obuwie

robocze, środki ochrony indywidualnej.
RCN Regionalne Centrum Nadzoru.
RWC z angielskiego: restricted work case, sytuacja, w której pracownik nie może
wykonywać swojej pracy następnego dnia po zajściu zdarzenia, w którym
odniósł obrażenia lub zachorował, ale jest w stanie podjąć inną pracę lub
pracować na swoim stanowisku, lecz nie w pełnym wymiarze czasu pracy lub
nie wykonując wszystkich obowiązków.
SDS z angielskiego: safety data sheet, karta charakterystyki substancji lub
mieszaniny niebezpiecznej.
UA niebezpieczne z angielskiego unsafe act, działanie, które odbiega od ogólnie uznawanego
zachowania bezpiecznego sposobu wykonywania pracy, co zwiększa
prawdopodobieństwo wystąpienia wypadku.
UC niebezpieczne warunki z angielskiego unsafe condition, warunki pracy, które różnią się od stanu
pracy przyjętego jako bezpieczny, co może doprowadzić do wypadku, np.
spowodować urazy ciała, śmierć, zanieczyszczenie środowiska naturalnego
lub uszkodzenie mienia.
Zdarzenia potencjalne grupa zdarzeń, w której skład wchodzą niebezpieczne warunki pracy (UC)
oraz niebezpieczne zachowania (UA). Są to zdarzenia mające potencjał do
wyrządzenia szkód ludziom, środowisku naturalnemu bądź sprzętowi.
Zdarzenia rzeczywiste grupa zdarzeń, w której skład wchodzą zdarzenia wypadkowe bez szkody
(NM) oraz ze szkodą (AC), które miały miejsce w czasie wykonywania pracy
oraz pozostające w związku z pracą.

2. Wymagania ogólne
2.1. Wytyczne mają zastosowanie dla umów zawartych z PSE S.A., przy wykonywaniu których może dojść
do zdarzeń niepożądanych w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej,
ochrony środowiska i jakości, na zasadach wskazanych w tych umowach.
2.2. Wytyczne dotyczą Wykonawcy, pracowników Wykonawcy oraz innych osób działających na zlecenie
Wykonawcy, w tym podwykonawców.
2.3. Wykonawca zobowiązany jest do potwierdzenia spełnienia wymogów zawartych w niniejszych
wytycznych na każde wezwanie Zamawiającego.
2.4. Wykonawca zobowiązany jest do przestrzegania powszechnie obowiązujących przepisów prawa
w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska,
adekwatnie do przedmiotu umowy.
2.5. Wykonawca zobowiązany jest do stosowania wymagań określonych w niniejszych Wytycznych, tj.
Rozdział 1 lub Rozdział 2, adekwatnie do przedmiotu umowy, o ile umowa tak stanowi i w zakresie
wskazanym umową.
2.6. Wykonawcy realizujący prace na rzecz PSE S.A. zobowiązani są do zapoznania się z wymaganiami
w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz
jakości, a także z zasadami organizacji pracy na terenie obiektów, w których realizowany jest przedmiot
umowy oraz odpowiednio z zasadami wstępu na czynny obiekt elektroenergetyczny, zawartymi
w przepisach ogólnych dotyczących bhp i ppoż. Zamawiającego, w tym w „Instrukcji Bezpieczeństwa
i Higieny Pracy przy urządzeniach elektroenergetycznych” oraz pozostałymi instrukcjami dotyczącymi
bhp, ochrony ppoż. i ochrony środowiska, obowiązującymi w PSE S.A., w zakresie stosownym do
przedmiotu umowy. Jednocześnie Wykonawca zobowiązuje się do przestrzegania powyższych
wymagań i zasad.
2.7. Zamawiający udostępni Wykonawcy, a Wykonawca zobowiązany jest do stosowania, odpowiednio do
przedmiotu umowy, instrukcji obowiązujących w PSE S.A., w zakresie wskazanym w pkt 2.6.
W przypadku zmian w przekazanej dokumentacji Strony będą działały zgodnie z postanowieniami
umowy dotyczącymi zmian.
2.8. Wykonawca jest zobowiązany do zapoznania się:

Wytyczne nr 3.001 BH/W/2019 Strona 4 z 26

Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

1) z treścią „Polityki Zintegrowanego systemu zarządzania środowiskowego oraz bezpieczeństwem

i higieną pracy”, stanowiącej załącznik nr 1 do niniejszych wytycznych, a także
2) z treścią „Zasad ratujących życie PSE S.A.”, stanowiących załącznik nr 2 do niniejszych
wytycznych.
Wykonawca zobowiązany jest do przestrzegania postanowień ww. dokumentów.
2.9. Wykonawca zobowiązany jest podczas realizacji przedmiotu umowy, uwzględnić bezpieczeństwo ludzi
realizujących przedmiot umowy lub będących użytkownikami przedmiotu umowy, stosować się do
wymagań wynikających z przepisów prawa, zasad dobrej praktyki i aktualnej wiedzy technicznej, a także
stosować rozwiązania techniczne i organizacyjne ograniczające negatywny wpływ przedsięwzięcia na
środowisko.
2.10. Wykonawca zobowiązany jest do ograniczenia ryzyka wystąpienia niepożądanych zdarzeń, w tym utraty
życia i zdrowia ludzi lub powstania zagrożeń wypadkowych do poziomu ryzyka akceptowalnego.
2.11. Wykonawca powinien być świadom, że celem nadrzędnym w zakresie HSEQ jest osiągnięcie stanu
bezwypadkowości (zero wypadków) w odniesieniu do bezpieczeństwa człowieka, środowiska, sprzętu
lub infrastruktury, a także eliminowanie i minimalizowanie potencjalnego negatywnego wpływu na ludzi
i środowisko oraz podejmowanie działań zmierzających do minimalizowania zagrożeń. Wykonawca
zobowiązany jest wykonywać umowę zgodnie z zasadą, że HSEQ jest jednym z jego podstawowych
obowiązków oraz priorytetem zaangażowanego personelu, a także zapobiegać wypadkom przy pracy,
chorobom zawodowym i zdarzeniom potencjalnie niebezpiecznym.
2.12. Wykonawca ponosi odpowiedzialność za zarządzanie wszystkimi aspektami HSEQ podczas i w związku
z realizacją przedmiotu umowy.
2.13. Wykonawca zobowiązany jest do informowania Zamawiającego o wszystkich kontrolach lub audytach
zewnętrznych (np. Okręgowe Inspekcje Ochrony Środowiska, Okręgowe Inspektoraty Pracy)
niezwłocznie po otrzymaniu informacji o planowanej kontroli lub wizycie na terenie realizowanych prac.
2.14. Wykonawca zobowiązany jest do podjęcia wymaganych działań oraz środków ostrożności na własny
koszt, w celu uniknięcia negatywnego wpływu na zdrowie ludzi i środowisko w ramach realizacji
przedmiotu umowy.
2.15. Zamawiający zastrzega sobie prawo do dokonywania kontroli HSEQ, związanej z przestrzeganiem
przez Wykonawcę, pracowników Wykonawcy i osoby działające na jego zlecenie, przepisów i zasad
bhp, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i jakości w okresie obowiązywania umowy.
W przypadku wystąpienia jakichkolwiek niezgodności, Wykonawca zobowiązany jest do niezwłocznego
podjęcia działań korygujących i naprawczych.
2.16. Kontrola przez Zamawiającego sposobu wykonywania przez Wykonawcę obowiązków określonych
niniejszymi Wytycznymi wykonywana będzie przez osobę wskazaną zgodnie z postanowieniami umowy
jako Przedstawiciel Zamawiającego lub osobę upoważnioną przez Przedstawiciela Zamawiającego oraz
funkcjonujące w ramach struktury Zamawiającego Biuro Zarządzania Środowiskiem Pracy.
2.17. W razie stwierdzenia przez Zamawiającego, że Wykonawca, bądź jego pracownik albo osoba działająca
na zlecenie Wykonawcy wykonuje prace objęte przedmiotem umowy w sposób zagrażający zdrowiu lub
życiu ludzkiemu, majątkowi Zamawiającego albo nie wywiązuje się z postanowień umowy dotyczących
przepisów bhp, ochrony przeciwpożarowej oraz ochrony środowiska, Zamawiający ma prawo:
2.17.1. wstrzymać prace w całości lub w części, w razie stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia życia
lub zdrowia ludzkiego,
2.17.2. wstrzymać upoważnienie do wejścia na teren Zamawiającego pracownikowi Wykonawcy lub
osobie działającej na jego zlecenie naruszającej postanowienia umowy dotyczące bhp, ppoż.
lub ochrony środowiska, bądź naruszającej przepisy prawa w tym zakresie.
2.18. Wykonawca, pracownicy Wykonawcy lub osoby działające na zlecenie Wykonawcy mają prawo
wstrzymać prace, w razie stwierdzenia bezpośredniego zagrożenia życia lub zdrowia ludzkiego.
Wykonawca zobowiązany jest niezwłocznie powiadomić Zamawiającego o wstrzymaniu prac oraz
przyczynie dokonanego wstrzymania.
2.19. W przypadku zaistnienia wypadku ciężkiego, wypadku zbiorowego lub wypadku śmiertelnego, w ramach
realizacji przedmiotu umowy, dotyczącego pracowników Wykonawcy lub osób działających na zlecenie
Wykonawcy, Zamawiający ma prawo wstrzymać pracę Wykonawcy lub osób działających na zlecenie
Wykonawcy w obszarze realizacji przedmiotu umowy, w którym zdarzył się wypadek, do czasu ustalenia
przyczyn zdarzenia oraz do czasu wprowadzenia działań korygujących i naprawczych.

Wytyczne nr 3.001.BH/W/2019 Strona 5 z 26

%
Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

2.20. W razie gdy pracownicy Wykonawcy wykonują prace na terenie Zamawiającego, na zasadach
określonych umową, Zamawiający i Wykonawca:
2.18.1. wyznaczają koordynatora sprawującego nadzór nad bezpieczeństwem i higieną pracy
wszystkich pracowników wykonujących prace w tym samym miejscu, a przed przystąpieniem do
realizacji przedmiotu umowy wypełniają formularz nr 1,
2.18.2. informują siebie nawzajem oraz pracowników lub ich przedstawicieli o działaniach w zakresie
zapobiegania zagrożeniom występującym podczas wykonywanych przez nich prac.
2.21. W przypadku prac inwestycyjnych oraz remontowo-budowlanych Wykonawca zobowiązany jest
przestrzegać wszelkich postanowień decyzji administracyjnych związanych z przedmiotem umowy (jeśli
są wydane) i do wypełniania nałożonych tymi decyzjami obowiązków.
2.22. Wykonawca zapewni, iż w miejscu realizacji przedmiotu umowy, pracownicy Wykonawcy lub osoby
pracujące na zlecenie Wykonawcy będą posiadać dostęp do procedur związanych z bezpieczeństwem
prowadzenia prac, w tym bezpieczeństwa pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz
jakości oraz na żądanie przedstawiciela Zamawiającego niezwłocznie udostępni dokumentację
określoną w niniejszych Wytycznych, o ile jest ona wymagana umową.
3. Ocena zagrożeń w środowisku pracy
3.1. Wykonawca zobowiązany jest do oceny zagrożeń i ryzyka w środowisku pracy oraz zarządzania
zagrożeniami oraz ryzykiem podczas realizacji przedmiotu umowy, w celu osiągnięcia akceptowalnego
poziomu ryzyka, między innymi poprzez:
3.1.1. opis urządzeń i sposobu ich funkcjonowania,
3.1.2. ocenę zagrożeń i ryzyka,
3.1.3. określenie środków zmniejszających poziom ryzyka,
3.1.4. plany reagowania w sytuacjach awaryjnych w celu ochrony ludzi, zdrowia, środowiska, sprzętu,
3.1.5. metody prowadzenia inspekcji miejsca prowadzenia prac i kontroli urządzeń.
3.2. Wykonawca powinien postępować zgodnie z zasadami hierarchii kontroli zagrożeń:
3.2.1. eliminacja (elimination) - podstawowy sposób eliminacji zagrożeń; usuwając początkowy
element lub przyczynę zagrożenia, np. maszynę, element procesu,
3.2.2. zamiana (substitution) - zmiana składnika generującego zagrożenie, na alternatywny, który jest
bardziej bezpieczny, np. zmiana materiałów chemicznych sklasyfikowanych jako niebezpieczne
na materiały nieszkodliwe,
3.2.3. zabezpieczenia techniczne (engineering controls)-jeżeli zagrożenia nie można wyeliminować
lub nie ma alternatywnych środków eliminujących zagrożenie, należy zastosować rozwiązania
techniczne, np. osłony maszyn, wyłącznik awaryjny, środki ochrony zbiorowej,
3.2.4. środki organizacyjno-administracyjne (administrative controls) - zastosowanie działań
organizacyjnych, np. stosowanie znaków bezpieczeństwa, ostrzegawczych, alarmów, szkolenia,
treningi, system LOTO, środki dotyczące kontroli i monitorowania,
3.2.5. odzież robocza, obuwie robocze, ŚOI (PPE) - ostatni z elementów, który należy wdrożyć jeśli
inne elementy nie obniżają ryzyka. Działanie powinno być zastosowane tylko wówczas, gdy inne
metody są już zastosowane. Działanie służy dalszemu minimalizowaniu zagrożeń bądź redukcji
ekspozycji np. na hałas. PPE, jako ostatnia bariera pomiędzy człowiekiem a zagrożeniem, nie
mogą być jedyną metodą ograniczania zagrożeń i ryzyka.
3.3. Wykonawca oceni i udokumentuje ryzyko zawodowe związane z wykonywaną pracą oraz zastosuje
środki profilaktyczne zmniejszające to ryzyko do poziomu ryzyka akceptowalnego.
4. Szkolenia, instruktaż i kompetencje
4.1. Wykonawca jest zobowiązany do zapewnienia kompetentnego, odpowiednio przeszkolonego personelu,
który będzie świadomy powierzonych mu zadań i obowiązków.
4.2. Wykonawca zapewni, że wszystkie osoby wykonujące prace podczas realizacji przedmiotu umowy będą
posiadały wiedzę nt. procedur, istotnych elementów systemu HSEQ, adekwatną do występujących
zagrożeń dla zdrowia i bezpieczeństwa.

Wytyczne nr 3.001 .BH/W/2019 Strona 6 z 26

&
Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

4.3. W przypadku zmian technologicznych, zdarzeń rzeczywistych i innych zdarzeń mogących pogorszyć
stan bezpieczeństwa środowiska pracy w trakcie trwania przedmiotu umowy, Wykonawca zaktualizuje
analizę zagrożeń i ryzyka dla przedmiotu umowy oraz poinformuje pracowników o wynikach aktualizacji.
4.4. Wykonawca zapewni, że wszystkie osoby wykonujące prace, będą przestrzegały zasad
bezpieczeństwa, tak aby zapewnić bezpieczeństwo sobie oraz wszystkim osobom trzecim, które mogą
być narażone na zagrożenia.
4.5. Wszyscy pracownicy i inne osoby wykonujące prace na zlecenie Wykonawcy muszą posiadać
wymagane kwalifikacje, sprawdzone wiadomości i praktyczne umiejętności w zakresie bezpieczeństwa
i higieny pracy oraz ochrony przeciwpożarowej, niezbędne do wykonywania w bezpieczny sposób
powierzonych im obowiązków służbowych.
4.6. Wykonawca zapewni, że cały personel dedykowany do pracy oraz osoby działające na jego zlecenie,
wykonujące prace objęte przedmiotem umowy:
4.6.1. posiadają aktualne szkolenie bhp (wstępne / okresowe, instruktaż stanowiskowy),
4.6.2. posiadają aktualne orzeczenie lekarskie stwierdzające brak przeciwwskazań do pracy na
zajmowanym stanowisku,
4.6.3. są zapoznane z ryzykiem zawodowym na stanowisku pracy,
4.6.4. posiadają uprawnienia właściwe dla danego rodzaju prac objętych przedmiotem umowy,
4.6.5. posiadają wymagane przepisami prawa uprawnienia / szkolenia do obsługi maszyny i urządzeń,
do wykonywania prac,
4.6.6. posiadają potrzebne umiejętności do wykonania pracy,
4.6.7. w przypadku prac cudzoziemców, posiadają wymagane przepisami prawa dokumenty
uprawniające do podjęcia zatrudnienia na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.1
4.7. Na zasadach określonych umową, Wykonawca przed przystąpieniem do realizacji przedmiotu umowy
dostarczy:
4.7.1. wykaz osób odpowiedzialnych zgodnie z formularzem nr 1,
4.7.2. rejestr pracowników Wykonawcy / Podwykonawcy zgodnie z formularzem nr 2.
Wykaz i rejestry wymienione w punkcie 4.7.1 oraz 4.7.2 należy dostarczyć do osoby wyznaczonej ze
strony Zamawiającego jako jego Przedstawiciel, celem uzyskania odpowiednich upoważnień.
W przypadku zmian, wykazy wymienione w punkcie 4.7.1 oraz 4.7.2 będą aktualizowane i dostarczane
Zamawiającemu w terminie niezwłocznym od aktualizacji.
4.8. Wykonawca zapewni przedstawiciela Wykonawcy władającego płynnie językiem polskim oraz językiem,
który jest językiem pracowników Wykonawcy, na każdą brygadę pracowniczą. Przy czym na każde 20
osób przypadać będzie co najmniej 1 osoba płynnie władająca językiem polskim.
4.9. Wykonawca zapewni pracownikom realizującym przedmiot umowy niezbędne instrukcje bezpiecznego
wykonywania pracy w języku zrozumiałym dla pracowników.
4.10. Wykonawca nie ma prawa dopuścić do pracy dla Zamawiającego pracownika, który nie spełnia
powyższych wymagań.
4.11. Zamawiający zastrzega sobie prawo do weryfikacji uprawnień pracowników i osób działających na
zlecenie Wykonawcy, o których mowa w punkcie 4.6.
4.12. Wykonawca zobowiązany jest udostępniać Zamawiającemu dokumenty potwierdzające uprawnienia
wymienione w punkcie 4.6.

1) Osoby posiadające obywatelstwo państwa członkowskiego UE, Islandii, Lichtensteinu, Norwegii i Szwajcarii mogą podejmować pracę
w Polsce bez konieczności uzyskania pozwolenia na pracę.
2) Obywatele 6 państw: Republiki Armenii, Republiki Białoruś, Republiki Gruzji, Republiki Mołdawii, Federacji Rosyjskiej i Ukrainy, mogą
wykonywać pracę w Polsce przez 6 miesięcy w okresie 12 następujących po sobie miesięcy bez konieczności uzyskania zezwolenia
na pracę, na podstawie oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi. Warunkiem wykonywania pracy w ramach
tej procedury jest wpisanie przez powiatowy urząd pracy oświadczenia o powierzeniu wykonywania pracy cudzoziemcowi do ewidencji
oświadczeń, oraz posiadanie przez cudzoziemca dokumentu potwierdzającego tytuł pobytowy w RP, który uprawnia do wykonywania
pracy na terytorium RP.

Wytyczne nr 3.001 .BH/W/2019 Strona 7 z 26

Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

4.13. Wykonawca zobowiązany jest do zorganizowania i przeprowadzania szkolenia wprowadzającego

HSEQ, tj. szkolenia BHP, ochrony przeciwpożarowej, a także zagadnień z ochrony środowiska, wraz
z omówieniem zagrożeń oraz ryzyka ich wystąpienia podczas realizacji przedmiotu umowy. Szkolenie
wprowadzające oraz instruktaż stanowiskowy (jeśli jest wymagany) będzie przeprowadzane dla
wszystkich pracowników Wykonawcy, oraz innych osób realizujących przedmiot umowy na zlecenie
Wykonawcy na terenie obiektów PSE S.A. lub w pobliżu urządzeń elektroenergetycznych, a także dla
osób nadzorujących prace ze strony Zamawiającego oraz innych osób będących w obszarze realizacji
przedmiotu umowy, które wypełniają zadania związane z przedmiotem umowy, np. wizytacje, inspekcje
zewnętrzne, itp.
4.14. Wykonawca poinformuje pracowników o zagrożeniach dla zdrowia i życia, w tym o zasadach
postępowania w przypadku awarii i innych sytuacji zagrażających pracownikom, o ryzyku zawodowym,
które wiąże się z wykonywaną pracą oraz o zasadach ochrony przed zagrożeniami.
4.15. Wykonawca ma obowiązek organizowania tygodniowych i dziennych spotkań, lub innych - odpowiednio
do czasu trwania umowy lub częstotliwości prac, których elementem jest omówienie zagadnień
bezpieczeństwa. Spotkania dzienne powinny być organizowane dla każdej zmiany roboczej przed
rozpoczęciem pracy oraz przed rozpoczęciem prac szczególnie niebezpiecznych, wraz z omówieniem
stanu bezpieczeństwa pracy oraz omówieniem obserwacji środowiska pracy. Wykonawca będzie
dokumentował spotkania wraz z tematami poruszanymi podczas spotkań.
4.16. Obsługę maszyn i urządzeń może prowadzić osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje zawodowe,
potwierdzone aktualnym zaświadczeniem kwalifikacyjnym, po sprawdzeniu umiejętności związanych
z obsługą oraz znajomością przepisów bhp.
4.17. Remonty, naprawy, konserwacje, montaż urządzeń lub instalacji, mogą być wykonywane tylko przez
przeszkolonych i uprawnionych pracowników z aktualnymi uprawnieniami.
5. Pierwsza pomoc
5.1. Wykonawca ma obowiązek zapewnić sprzęt i środki niezbędne do udzielania pierwszej pomocy
przedmedycznej w nagłych wypadkach (np. apteczki przenośne, zestaw do płukania oczu,
automatyczny defibrylator zewnętrzny AED, itp.). Ilość zestawów do udzielania pierwszej pomocy
przedmedycznej oraz ich wyposażenie powinny być uzgodnione z lekarzem medycyny pracy zgodnie
z zakresem prac, zagrożeniami na stanowiskach pracy oraz ilością pracowników zaangażowanych do
wykonywania przedmiotu umowy. Usytuowanie zestawów powinno być dostosowane do rodzaju prac,
z uwzględnieniem łatwego dostępu w przypadku konieczności zastosowania ww. sprzętu.
5.2. Wykonawca zapewnia przeszkolenie w udzielaniu pierwszej pomocy dla wyznaczonych pracowników
Wykonawcy oraz wszystkich osób kierownictwa. Na każdej zmianie roboczej będzie przynajmniej jeden
pracownik wyznaczony na brygadę pracowniczą, posiadający zaświadczenie z przeprowadzonego 8
godzinnego szkolenia z udzielania pierwszej pomocy, nie starsze niż 3 lata.
5.3. Przy apteczkach, w widocznych miejscach, powinny być umieszczone ogólnie dostępne instrukcje
dotyczące zasad udzielania pierwszej pomocy w razie wypadku oraz wykazy pracowników
wyznaczonych do udzielania pierwszej pomocy.
6. Postępowanie na wypadek pożaru
6.1. Obowiązkiem Wykonawcy jest zapobieganie możliwości powstania pożaru na terenie prowadzenia prac.
6.2. Wykonawca zobowiązany jest zapewnić niezbędne instrukcje, w tym dla prac niebezpiecznych
pożarowo, oraz zobowiązany jest przestrzegać zasad postępowania na wypadek powstania pożaru
w celu ochrony życia i zdrowia osób oraz mienia Zamawiającego.
6.3. Wykonawca zapewni odpowiednią ilość sprzętu ppoż., który będzie poddany przeglądom technicznym
i czynnościom konserwacyjnym zgodnie z zaleceniami producenta, jednak nie rzadziej niż raz w roku.
Dotyczy to również gaśnic znajdujących się na wyposażeniu pojazdów.
6.4. Wykonawca zapewni, że na każdej zmianie roboczej będzie przynajmniej jeden pracownik wyznaczony
do zwalczania pożarów i ewakuacji. Wykonawca zapewni dodatkowe przeszkolenie dla tej osoby.
6.5. W przypadku pożaru, Wykonawca bezzwłocznie podejmie odpowiednie kroki w celu zabezpieczenia
personelu i zwalczenia pożaru lub ograniczenia jego skutków.
7. Substancje i materiały niebezpieczne
7.1. Wykonawca zobowiązany jest do ograniczenia ilości substancji i materiałów niebezpiecznych
znajdujących się w miejscu prowadzenia prac do niezbędnego minimum, a także zapobiegania awariom,

Wytyczne nr 3.001 .BH/W/2019 Strona 8 z 26

&
Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

których skutki mogą mieć negatywny wpływ na ludzi lub środowisko. Wszystkie niewykorzystane
substancje muszą zostać usunięte z terenu prac.
7.2. Wykonawca zapewni, że wszyscy pracownicy oraz pozostałe osoby wykonujące prace, w tym osoby
wizytujące zostaną odpowiednio przeszkoleni i zapoznani z zagrożeniami, jakie są związane
z potencjalnym negatywnym wpływem substancji i materiałów niebezpiecznych na ich zdrowie
i bezpieczeństwo. Pracownicy zostaną zapoznani z wszelkimi możliwymi środkami ostrożności, jakie
powinni podjąć w celu unikania i łagodzenia ewentualnych negatywnych skutków działania substancji
i materiałów niebezpiecznych.
7.3. Wykonawca zobowiązany jest do właściwego wykorzystania elementów i urządzeń zawierających
substancje i materiały niebezpieczne.
7.4. Wykonawca zobowiązany jest do minimalizowania potencjalnego ryzyka związanego
z magazynowaniem, stosowaniem oraz transportem substancji.
7.5. Substancje niebezpieczne muszą być odpowiednio oznakowane, magazynowane i wykorzystywane
zgodnie z wytycznymi zawartymi w Kartach Charakterystyki Substancji (Kartach SDS). Pracownicy
muszą zostać zapoznani z informacjami zawartymi w Karcie SDS, a Karty SDS muszą być łatwo
dostępne w miejscu prowadzenia prac.
7.6. Wykonawca zobowiązany jest do prowadzenia rejestru substancji niebezpiecznych zgodnie z wymogami
prawa, a także do monitorowania ilości i rodzaju stosowanych substancji chemicznych w trakcie
realizacji przedmiotu umowy.
7.7. Wykonawca zobowiązany jest do zapewnienia gotowości na wystąpienie potencjalnych wycieków, w tym
do posiadania środków do neutralizacji substancji niebezpiecznych w wyznaczonym do tego celu
miejscu, a także zapewnienia zabezpieczenia terenu prac przed skutkami awarii oraz negatywnym
oddziaływaniem awarii na środowisko gruntowo-wodne.
7.8. Wykonawca zobowiązany jest do zastosowania niezbędnych środków technicznych
i organizacyjnych zapewniających utrzymanie w czystości terenu, na którym realizowany jest przedmiot
umowy oraz dróg dojazdowych, a także środków ograniczających emisję zanieczyszczeń w trakcie
transportu materiałów budowlanych.
7.9. Wykonawca zobowiązany jest do zabezpieczenia terenu, przy realizacji czynności związanych m.in.
z malowaniem, czyszczeniem, myciem, odtłuszczaniem, przed zanieczyszczeniem, stosowanymi
preparatami i pozostałościami powstałymi w wyniku realizacji prac, a także utrzymywania sprzętu
wykorzystywanego podczas prac w stanie technicznym zapewniającym ochronę przed
zanieczyszczeniem podłoża paliwami i smarami oraz innymi niebezpiecznymi substancjami.
7.10. W razie wystąpienia uwolnienia (w tym wycieku) substancji lub materiału niebezpiecznego mogącego
skutkować zanieczyszczeniem środowiska, Wykonawca zobowiązany jest do niezwłocznego podjęcia
działań naprawczych związanych z usunięciem potencjalnego zanieczyszczenia oraz przywróceniem
stanu środowiska do stanu poprzedzającego zanieczyszczenie. W przypadku wycieku olejów oraz
innych substancji do środowiska, niezwłoczne ich zebranie z utwardzonego gruntu lub wymiana
zanieczyszczonego podłoża i przekazanie powstałego odpadu jednostce zajmującej się ich
zagospodarowaniem, a także przeprowadzenia na własny koszt badań laboratoryjnych gruntów
i, w razie takiej potrzeby, wód powierzchniowych i podziemnych w rejonie wycieku, w celu udowodnienia
braku rozprzestrzeniania się zanieczyszczenia w gruncie. Wykonawca zobowiązany jest do
przeprowadzenia analiz w akredytowanym laboratorium oraz do każdorazowego ustalania
z Zamawiającym zakresu badań oraz ilości próbek, które należy pobrać. Konieczność poboru prób
będzie ustalana w konsultacji z Zamawiającym, w oparciu o informacje dotyczące ilości wycieku oraz
składzie uwolnionej substancji chemicznej.
7.11. Wykonawca zobowiązany jest do posiadania instrukcji, które regulują kwestie:
7.11.1. przechowywania / magazynowania substancji chemicznych,
7.11.2. podjęcia wymaganych środków / postępowania, w celu uniknięcia uwolnienia substancji, oraz
zapewnienia zestawu środków neutralizujących na wypadek wycieków (tzw. spill kits).
8. Odzież robocza, obuwie robocze, środki ochrony indywidualnej - PPE
8.1. Wykonawca zobowiązany jest do zapewnienia swoim pracownikom odpowiednich, do istniejącego
zagrożenia, obuwia roboczego, odzieży roboczej oraz środków i sprzętu ochrony indywidualnej (PPE),
które spełniają wymagania zawarte w przepisach prawa.

Wytyczne nr 3.001.BH/W/2019 Strona 9 z 26

li
 f

Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

8.2. Wykonawca zapewni, że pracownicy zostali przeszkoleni z wymogów dotyczących przechowywania

PPE w odpowiednich warunkach, oraz że PPE jest wolne od zanieczyszczeń i wykorzystywane zgodnie
ze standardami.
8.3. Wykonawca wyznaczy strefy prac oraz określi jakie są minimalne wymagania dotyczące PPE dla stref
prac, w szczególności dla prac szczególnie niebezpiecznych, m.in. hełm ochronny, okulary ochronne,
odzież robocza, rękawice ochronne, obuwie robocze, inne w zależności od zagrożenia na stanowisku.
Strefa ta powinna być zakomunikowana w trakcie szkolenia wprowadzającego HSEQ.
9. Urządzenia, maszyny, oznakowanie
9.1. Wykonawca zobowiązany jest do utrzymywania wszystkich maszyn i urządzeń w dobrym stanie
technicznym. Wykonawca zapewni, że maszyny i urządzenia będą posiadały wymagane atesty, badania
i certyfikaty zgodnie z obowiązującymi przepisami.
9.2. Wykonawca zobowiązany jest do przedstawienia Zamawiającemu dokumentów w chwili dostawy
maszyn i urządzeń na teren prowadzonych prac.
9.3. Przed przystąpieniem do realizacji przedmiotu umowy Wykonawca zobowiązany jest do przedstawienia
Zamawiającemu wykazu specjalistycznych maszyn i urządzeń, wykorzystywanych do realizacji umowy,
zgodnie z formularzem nr 3, oraz do jego aktualizowania w trakcie trwania przedmiotu umowy
i przedstawiania aktualizacji na żądanie Zamawiającego..
9.4. Wykonawca zapewni, że wszystkie maszyny i urządzenia będą podlegały okresowej kontroli
wewnętrznej w trakcie świadczonych usług.
9.5. Wykonawca odpowiedzialny jest za zapewnienie zabezpieczenia (np. wanien ociekowych, środków do
usuwania skażeń) pod wszelkim sprzętem i urządzeniami, które mogą być potencjalnym źródłem
zanieczyszczenia środowiska (np. agregaty, miejsca magazynowania substancji).
9.6. Wykonawca zobowiązany jest do podporządkowania się ewentualnym ograniczeniom w ruchu pojazdów
w zakresie przemieszczania ciężkiego sprzętu oraz ruchu pojazdów związanych z realizacją przedmiotu
umowy.
9.7. Wykonawca odpowiedzialny jest za weryfikację, zatwierdzenie i prowadzenie rejestru sprzętu do prac
na wysokości oraz do operacji dźwigowych: szelki, uprzęże, łańcuchy, zawiesia, itp.
9.8. Wykonawca odpowiedzialny jest za dostarczenie i utrzymywanie na własny koszt wszelkiego sprzętu
służącego poprawie stopnia bezpieczeństwa pracy, m.in. tablice i znaki ostrzegawcze, osłony,
ogrodzenia, oświetlenie, sprzętu do udzielania pierwszej pomocy przedmedycznej, sprzętu ochrony
przeciwpożarowej, sprzęt LOTO, itp. związanych z rodzajem i charakterem wykonywanych prac
stosownie do przedmiotu umowy.
10. Warunki socjalne
10.1. Wykonawca odpowiedzialny jest za zapewnienie warunków higieniczno-sanitarnych dla pracowników,
zgodnie z obowiązującymi przepisami.
10.2. Wykonawca zapewni pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych lub
pracownikom wykonującym prace związane z wysiłkiem fizycznym, powodującym w ciągu zmiany
roboczej efektywny wydatek energetyczny organizmu na poziomie określonym w wymaganiach
prawnych, wodę zdatną do picia lub napoje, których rodzaj i temperatura powinny być dostosowane do
warunków wykonywania pracy oraz posiłki profilaktyczne, zgodnie z obowiązującymi przepisami.
11. Ochrona środowiska
11.1. W razie zanieczyszczenia środowiska w wyniku realizacji przedmiotu umowy, Wykonawca zobowiązany
jest do niezwłocznego podjęcia działań oraz pokrycia wszelkich kosztów związanych z usunięciem
zanieczyszczenia lub szkody w środowisku.
11.2. Wykonawca zobowiązany jest do oszczędnego korzystania z terenu oraz zasobów środowiska.
11.3. Wykonawca w trakcie wykonywania prac zobowiązany jest do przestrzegania przepisów prawa oraz
norm z zakresu ochrony środowiska, tj. w szczególności do:
11.3.1. racjonalnego kształtowania środowiska i gospodarowania zasobami środowiska zgodnie
z zasadą zrównoważonego rozwoju,
11.3.2. przeciwdziałania zanieczyszczeniom,
11.3.3. przywracania elementów przyrodniczych do stanu właściwego.

Wytyczne nr 3.001.BH/W/2019 Strona 10 z 26

Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

11.4. Wykonawca zobowiązany jest do realizacji obowiązków wynikających z decyzji administracyjnych,

pozwoleń, zgód oraz zgłoszeń z zakresu ochrony środowiska.
11.5. W zakresie emisji hałasu Wykonawca zobowiązany jest do:
11.5.1. maksymalnego możliwego ograniczenia emisji hałasu,
11.5.2. prowadzenia prac w sąsiedztwie terenów objętych ochroną przed hałasem wyłącznie w porze
dziennej (w godzinach od 6.00 do 22.00), w szczególności dotyczy to urządzeń emitujących hałas
0 wartości powyżej dopuszczalnych dla ww. terenów,
11.6. W zakresie wprowadzania ścieków lub wód opadowych lub roztopowych do wód lub do ziemi
Wykonawca zobowiązany jest do:
11.6.1. ujmowania ścieków bytowych z zaplecza budowy w szczelny system ich gromadzenia lub
odprowadzania do kanalizacji ogólnospławnej,
11.6.2. nie naruszania stosunków wodnych na działkach sąsiadujących z terenem prowadzonych prac.
11.7. W zakresie emisji pola elektromagnetycznego Wykonawca zobowiązany jest do przestrzegania
warunków określonych w przepisach prawnych i normach dotyczących dopuszczalnych wartości pola
elektromagnetycznego.
11.8. W zakresie gospodarowania odpadami niebezpiecznymi, odpadami innymi niż niebezpieczne
oraz odpadami komunalnymi.
11.8.1. O ile umowa nie stanowi inaczej, Wykonawca jest wytwórcą oraz posiadaczem wszystkich
odpadów w rozumieniu ustawy o odpadach, powstałych w związku z realizacją przedmiotu
umowy, a także odpadów, których powstanie jest wynikiem działalności lub bytowania
Wykonawcy. Wykonawca jest zobowiązany do ich zagospodarowania zgodnie z przepisami
obowiązującego prawa. Jeżeli umowa tak stanowi, wytwórcą, posiadaczem i właścicielem
odpadów wskazanych w umowie jest Zamawiający; zasady postępowania z takimi odpadami
1 ich dalszego zagospodarowania określa umowa.
11.8.2. Wykonawca zobowiązany jest do:
1) w przypadku przekazywania obowiązku w zakresie gospodarowania odpadami podmiotom
trzecim, w szczególności do weryfikacji czy podmioty te uzyskały decyzje administracyjne
wymagane przez powszechnie obowiązujące przepisy i wpisy do właściwych rejestrów,
2) przestrzegania obowiązków administracyjnych i ewidencyjnych wynikających z przepisów
prawa,
3) prowadzenia robót i prac z uwzględnieniem hierarchii postępowania z odpadami:
a) zapobieganie powstawaniu odpadów lub ograniczenie ich powstawania oraz ich
negatywnego oddziaływania na środowisko,
b) przygotowywanie do ponownego użycia,
c) recykling,
d) inne procesy odzysku,
e) unieszkodliwianie,
4) gromadzenia poszczególnych rodzajów odpadów niebezpiecznych i innych niż
niebezpieczne, materiałów, substancji i przedmiotów w sposób zabezpieczający przed ich
zmieszaniem, w sposób bezpieczny dla środowiska,
5) zabezpieczenia i oznakowania tymczasowo przechowywanych odpadów w odpowiedni
sposób, aby nie mogły spowodować zanieczyszczenia wody, gleby lub powietrza
atmosferycznego,
6) oczyszczenia i usunięcia z terenu prowadzonych prac swojego sprzętu, urządzeń
pomocniczych i materiałów, odpadów i innych pozostałości powstałych podczas
prowadzonych prac, oraz uporządkowania terenu prowadzonych prac i przygotowania go do
przekazania, w terminie określonym umową, a w przypadku braku tych terminów w umowie
- niezwłocznie, lecz nie później niż w terminie 7 dni od zakończenia prac.
11.9. W zakresie emisji do powietrza Wykonawca zobowiązany jest do:

Wytyczne nr 3.001.BH/W/2019 Strona 11 z 26

Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

1) zmniejszenia wielkości emisji do powietrza do najniższego możliwego i akceptowalnego przepisami

prawa poziomu,
2) niezwłocznego informowania o dopełnieniu urządzeń substancjami zubożającymi warstwę ozonową
i cieplarnianymi gazami fluorowanymi.
11.10. W zakresie szkód w środowisku
11.10.1. W przypadku wystąpienia zawinionego przez Wykonawcę bezpośredniego zagrożenia szkodą
w środowisku lub wystąpienia szkody w środowisku, Wykonawca zobowiązany jest do:
1) niezwłocznego poinformowania Zamawiającego o zaistniałym zdarzeniu,
2) przekazania Zamawiającemu wszelkich informacji wymaganych do wykonania zgłoszenia
szkody lub zagrożenia wystąpienia szkodą w środowisku oraz w przypadku podjęcia przez
Zamawiającego decyzji o konieczności wykonania zgłoszenia, wykonania stosownego
zgłoszenia w imieniu Zamawiającego,
3) niezwłocznego podjęcia działań zapobiegawczych w przypadku bezpośredniego zagrożenia
szkodą w środowisku,
4) podjęcia działań w celu ograniczenia szkody w środowisku, zapobieżenia kolejnym szkodom
i negatywnym skutkom dla zdrowia ludzi lub dalszemu osłabieniu funkcji elementów
przyrodniczych, w tym natychmiastowego opanowania, powstrzymania, usunięcia lub
ograniczenia w inny sposób zanieczyszczenia lub innych szkodliwych czynników;
5) niezwłocznego podjęcia działań naprawczych w przypadku wystąpienia szkody
w środowisku,
6) poniesienia kosztów zapewnienia właściwego i efektywnego przeprowadzenia działań
zapobiegawczych lub naprawczych, w tym kosztów gromadzenia danych i oceny
bezpośredniego zagrożenia szkodą w środowisku lub szkody w środowisku, opracowania
i oceny projektów działań zapobiegawczych lub naprawczych, w tym projektów
alternatywnych, postępowania administracyjnego, postępowania sądowego, egzekucji,
nadzoru i monitoringu oraz odszkodowań.
12. Monitorowanie środowiska pracy i raportowanie zdarzeń
12.1. Wykonawca zobowiązany jest do:
1) stałego monitorowania środowiska pracy, w tym monitorowania aktywnego oraz monitorowania
reaktywnego w aspekcie bezpieczeństwa pracy, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska
oraz jakości prowadzenia prac, w szczególności w odniesieniu do zdarzeń potencjalnych
i rzeczywistych,
2) prowadzenia udokumentowanych okresowych inspekcji miejsca realizacji przedmiotu umowy,
3) rejestrowania obserwacji i zdarzeń związanych ze środowiskiem pracy w odniesieniu do
bezpieczeństwa prowadzonych prac, ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska i jakości,
w zakresie zdarzeń potencjalnych oraz zdarzeń rzeczywistych,
4) niezwłocznego zgłaszania zdarzeń rzeczywistych ze szkodą AC (w tym wypadków przy pracy),
w odniesieniu do bezpieczeństwa człowieka, środowiska oraz sprzętu lub infrastruktury, a także
zdarzeń rzeczywistych bez szkody NM, tj. zdarzeń potencjalnie wypadkowych w odniesieniu do
bezpieczeństwa człowieka, środowiska, sprzętu lub infrastruktury, mających miejsce podczas
realizacji przedmiotu umowy wśród pracowników Wykonawcy i podwykonawców,
12.2. W przypadku zdarzeń rzeczywistych ze szkodą AC, wymienionych w punkcie 12.1.4), Wykonawca
zobowiązany jest do:
1) przekazania informacji o zdarzeniu do Przedstawiciela wskazanego przez Zamawiającego
w umowie oraz funkcjonującego w strukturze Zamawiającego Biura Zarządzania Środowiskiem
Pracy w formie ustnej lub e-mailowej (hsea@pse.pl). a następnie w ciągu 24 godzin, potwierdzenia
ich w formie raportu ze zdarzenia, zgodnie ze schematem reagowania awaryjnego,
2) a w przypadkach prac w obszarze ruchu elektroenergetycznego, przekazania informacji o zdarzeniu
także do RCN Zamawiającego, przy czym informacje te powinny zostać przekazane w trybie
niezwłocznym.
Treść informacji nie może zawierać danych osobowych osoby, która uczestniczyła w zdarzeniu.

Wytyczne nr3.001.BH/W/2019 Strona 12 z 26

if
Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

12.3. W razie zaistnienia wypadku przy pracy, Wykonawca jest zobowiązany podjąć niezbędne działania
eliminujące lub ograniczające zagrożenie, zapewnić udzielenie pierwszej pomocy osobom
poszkodowanym i ustalić okoliczności i przyczyny wypadku oraz zastosować odpowiednie środki
zapobiegające podobnym zdarzeniom.
12.4. Wykonawca zobowiązuje się do prowadzenia analizy źródłowej przyczyn zdarzeń rzeczywistych ze
szkodą oraz bez szkody, w tym badania okoliczności wypadków przy pracy, w obecności
upoważnionego przedstawiciela Zamawiającego, a także do przekazania Zamawiającemu źródłowej
analizy zdarzeń, zawierającej m.in. wnioski wynikające z postępowania powypadkowego, a także
opracowania harmonogramu wdrożenia działań korygujących.
12.5. Wykonawca zobowiązany jest do przedstawienia sposobu wprowadzenia działań korygujących
w terminie oraz sposobie ustalonym w harmonogramie, o którym mowa w punkcie 12.4.
12.6. Wykonawca jest zobowiązany do zapewnienia Zamawiającemu możliwości uzyskiwania od
pracowników Wykonawcy lub innych osób działających na zlecenie Wykonawcy, biorących udział
w zdarzeniu określonym w punkcie 12.3. lub którzy przyczynili się do powstania takiego zdarzenia,
informacji o tym zdarzeniu. Wykonawca zobowiązany jest w szczególności do wskazania takich
pracowników i osób działających na jego zlecenie oraz do zobowiązania ich do udzielania pełnej
informacji Zamawiającemu, w szczególności podczas prac Komisji Badania Zakłócenia. Brak
współpracy przy wyjaśnianiu przyczyn wystąpienia zdarzenia określonego w punkcie 12.3. bądź
odmowa przystąpienia do współpracy traktowana będzie przez Zamawiającego jako wina Wykonawcy
w wystąpieniu takiego zdarzenia.
12.7. Wykonawca zobowiązany jest do raportowania zdarzeń, o których mowa w punkcie 12.2 oraz takich,
które w sposób bezpośredni lub pośredni doprowadziły lub mogły doprowadzić m.in. do:
1) utraty życia przez pracowników,
2) pogorszenia stanu zdrowia pracowników,
3) zanieczyszczenia środowiska,
4) utraty lub znacznego uszczerbku w majątku,
5) pogorszenia reputacji Zamawiającego.
12.8. Raport ze zdarzenia powinien zawierać co najmniej:
1) nazwę Wykonawcy (podwykonawcy),
2) data i godzina zdarzenia,
3) miejsce zdarzenia,
4) stanowisko pracy poszkodowanego,
5) opis okoliczności wypadku i rodzaj zdarzenia (należy uwzględnić: rodzaj prowadzonych prac, opis
urządzenia, które miało związek z wypadkiem),
6) podjęte działania doraźne,
7) przyczyny wypadku,
8) rodzaj i umiejscowienie urazu (jeśli wystąpił), szkody w środowisku, szkody w sprzęcie,
9) wnioski i zalecenia profilaktyczne lub działania korygujące.
12.9. Na żądanie Zamawiającego, Wykonawca przedstawi Zamawiającemu dowody potwierdzające
prowadzenie okresowych inspekcji, zgodnie z punktem 12.1.2) oraz rejestry obserwacji i zdarzeń
związanych ze środowiskiem pracy, zgodnie z punktem 12.1.3).

Rozdział 2. Postanowienia szczegółowe

1. Dokumentacja
1.1. Wykonawca udostępni dokumentację w miejscu realizacji przedmiotu umowy, w tym:
1.1.1. Plan BIOZ;
1.1.2. Plan HSEQ;

Wytyczne nr 3.001 .BH/W/2019 Strona 13 z 26

ji
Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

1.1.3. Plan ERP;

1.1.4. wykaz procedur i instrukcji bezpiecznego wykonywania pracy, wraz z instrukcjami wymaganymi
prawem, wraz z procedurami postępowania w sytuacjach awaryjnych;
1.1.5. wykaz prac szczególnie niebezpiecznych;
1.1.6. wykaz prac, przy których istnieje możliwość wystąpienia szczególnego zagrożenia dla zdrowia
lub życia ludzkiego;
1.1.7. aktualny rejestr pracowników Wykonawcy i podwykonawców;
1.1.8. aktualny rejestr maszyn i urządzeń Wykonawcy i podwykonawców;
1.1.9. raporty terminowe HSEQ;
1.1.10. raporty z ćwiczeń (alarmów próbnych);
1.1.11. raporty z kontroli (inspekcji) stanu bhp;
1.1.12. rejestr obserwacji środowiska pracy (w tym: data zgłoszenia, nazwa podmiotu zgłaszającego,
rodzaj zdarzenia, krótki opis zdarzenia, podjęte działania doraźne, proponowane działania
korygujące, osoba odpowiedzialna za usunięcie nieprawidłowości, status zgłoszenia);
1.1.13. protokoły z instruktażu (szkolenie wprowadzające) wraz z listą obecności;
1.1.14. protokoły ze spotkań bezpieczeństwa (lista obecności);
1.1.15. raporty ze zdarzeń rzeczywistych ze szkodą (wypadki) oraz zdarzeń rzeczywistych bez szkody
(zdarzenia potencjalnie wypadkowe);
1.1.16. protokoły z kontroli i inspekcji wewnętrznych lub zewnętrznych;
1.1.17. dzienny rejestr osób przebywających na terenie prowadzonych prac;
1.1.18. karty SDS.
1.2. Plan BIOZ
1.2.1. Wykonawca odpowiedzialny jest za opracowanie Planu BIOZ zgodnie z wymogami ustawy z dnia
7 lipca 1994 r. Prawo Budowlane. Wykonawca uzgodni Plan BIOZ z Zamawiającym w terminie
określonym w umowie. Zaopiniowany pozytywnie przez Zamawiającego Plan BIOZ stanowić
będzie załącznik do protokołu przekazania terenu budowy.
1.3. Plan HSEQ
1.3.1. Wykonawca zobowiązany jest do przygotowania Planu HSEQ dotyczącego realizacji przedmiotu
umowy. Plan HSEQ zostanie przedstawiony do zaopiniowania przez Zamawiającego przed
przystąpieniem przez Wykonawcę do realizacji zleconych na podstawie umowy prac, w terminie
określonym umową Plan HSEQ powinien obejmować wszystkie etapy prac od momentu
planowania prac, poprzez przekazanie miejsca lub stanowiska wykonywana prac, realizację
przedmiotu umowy, po techniczny odbiór robót. Plan HSEQ dotyczy Wykonawcy oraz
podwykonawców.
1.3.2. Wykonawca odpowiedzialny jest za udostępnienie oraz zapoznanie z Planem HSEQ wszystkich
osób pracujących na zlecenie Wykonawcy zaangażowanych w realizację przedmiotu umowy
przed przystąpieniem przez takie osoby do wykonywania prac. Wykonawca zobowiązany jest do
zapoznania oraz zapewnienia, że wszyscy pracownicy podwykonawców zapoznają się z Planem
HSEQ.
1.3.3. Plan HSEQ powinien obejmować przynajmniej:
1) cele związane z bezpieczeństwem realizacji przedmiotu umowy,
2) listę obowiązujących procedur i instrukcji bezpiecznego wykonywania pracy,
3) analizę zagrożeń i ryzyka dla zadania, tj. opis zagrożeń mogących wystąpić podczas
realizacji przedmiotu umowy,
4) wykaz prac wykonywanych przez co najmniej 2 osoby,
5) wykaz prac szczególnie niebezpiecznych, np. prace na wysokości, praca w zbiornikach
zamkniętych, praca w wykopach, prace niebezpieczne pożarowo, tzw. hot works, a także

Wytyczne nr 3.001 .BH/W/2019 Strona 14 z 26

Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

prace przy urządzeniach elektrycznych, naprawa i konserwacja, praca z materiałami

niebezpiecznymi, operacje dźwigowe, prace transportowe-załadunek, rozładunek itp.,
6) wykaz zabezpieczeń LOTO,
7) opis sposobu prowadzenia spotkań i szkoleń dotyczących bezpieczeństwa,
8) opis programów motywacyjnych dla pracowników,
9) opis planowanych inspekcji i kontroli wraz z harmonogramem,
10) opis planowanych ćwiczeń (np. ćwiczenia ewakuacyjne, ćwiczenia medyczne, alarmy
próbne) wraz z harmonogramem,
11) opis systemu monitorowania środowiska pracy, np. system kart obserwacji hseq, system
stop-card,
12) opis systemu pisemnych poleceń pracy wraz z listą prac ich wymagających,
13) opis sposobu zapewnienia odzieży roboczej, obuwia roboczego oraz środków ochrony
indywidualnej,
14) opis sposobu przygotowania do sytuacji awaryjnych oraz reagowania w sytuacjach
awaryjnych,
15) schemat reagowania awaryjnego,
16) informacje na temat zabezpieczenia przeciwpożarowego oraz wyposażenia ppoż., wraz
z rozmieszczeniem sprzętu ochrony przeciwpożarowej,
17) wykaz wskaźników operacyjnych KPI’s, nie mniej niż zawartych w formularzu nr 4,
18) opis systemu monitorowania wskaźników KPI’s i analiza wyników w obszarze HSEQ,
19) opis sposobu raportowania zdarzeń, zdarzeń potencjalnych, rzeczywistych, w tym
wypadkowych,
20) opis systemu zapewnienia udzielania pierwszej pomocy w trakcie realizacji przedmiotu
umowy,
21) opis systemu gospodarowania materiałami chemicznymi, jeśli są wykorzystywane oraz
sposobu usuwania skutków wycieków,
22) opis systemu gospodarowania odpadami,
23) opis prowadzenia nadzoru HSEQ.
14. Plan ERP
1.4.1. Wykonawca zobowiązany jest do opracowania Planu ERP zgodnie ze zidentyfikowanymi
zagrożeniami oraz ryzykiem dla zdrowia, bezpieczeństwa ludzi i środowiska, narażonych na
potencjalne zagrożenia w ramach prowadzonych prac. Plan zostanie przedstawiony do
zaopiniowania przez Zamawiającego przed przystąpieniem przez Wykonawcę do realizacji
zleconych na podstawie umowy prac, w terminie określonym umową.
1.4.2. Wykonawca zobowiązany jest do zapoznania oraz zapewnienia, że wszyscy pracownicy oraz
osoby wizytujące teren budowy zostaną zapoznani z planem ERP, w stopniu adekwatnym do
zagrożeń występujących dla tych osób.
1.4.3. Plan ERP powinien obejmować przynajmniej:
1) schemat reagowania awaryjnego,
2) schemat komunikacyjny,
3) procedury reagowania w sytuacjach awaryjnych,
4) informację o najbliższych jednostkach pogotowia ratunkowego, szpitali, policji, jednostek
straży pożarnej,
5) plan sytuacyjny,
6) informacje na temat zestawu do udzielania pierwszej pomocy,
7) informacje na temat rozmieszczenia sprzętu ochrony przeciwpożarowej,

Wytyczne nr 3.001.BH/W/2019 Strona 15 z 26

Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

8) informacje na temat zestawu środków na wypadek wycieków, rozlania substancji

niebezpiecznych (tzw. spili kit).
1.5. W uzasadnionych przypadkach Zamawiający zaakceptuje jeden Plan BIOZ, który zawierać będzie nie
mniej informacji niż wymagane prawem, a także informacje zawarte w punktach 1.3 oraz 1.4. niniejszego
Rozdziału.
1.6. W przypadku, gdy ze względu na przedmiot umowy Wykonawca nie jest zobowiązany do przygotowania
Planu BIOZ, w uzasadnionych przypadkach Zamawiający zaakceptuje jeden Plan HSEQ, który zawierać
będzie nie mniej informacji niż zawarte w punktach 1.3 oraz 1.4 niniejszego Rozdziału.
1.7. Powyższe plany powinny być poddawane okresowym próbnym ćwiczeniom, w celu kontroli czy
wszystkie środki niezbędne do podjęcia działań w razie ryzyka zostały odpowiednio przygotowane.
1.8. Wykonawca odpowiedzialny jest za organizację ćwiczeń, tak aby zapewnić, że wszystkie osoby
uczestniczące w wykonywaniu umowy zostały zapoznane z planem i posiadają wystraczającą wiedzę
w jaki sposób korzystać z dostępnego sprzętu oraz jakie działania podjąć w razie wystąpienia sytuacji
awaryjnej.
1.9. W przypadku zmian wynikających z realizacji przedmiotu umowy oraz w przypadku zdarzeń w trakcie
realizacji przedmiotu umowy, Wykonawca odpowiedzialny jest za przegląd oraz aktualizację Planu BIOZ,
Planu HSEQ, Planu ERP.
2. Spotkanie otwierające (kick off meeting)
2.1. Przed przystąpieniem do realizacji przedmiotu umowy Wykonawca zobowiązany jest do uczestnictwa w
spotkaniu otwierającym organizowanym przez Zamawiającego, podczas którego zostaną omówione
m.in.:
2.1.1. zasady realizacji przedmiotu umowy,
2.1.2. zasady współdziałania uwzględniające sposoby postępowania w przypadku wystąpienia zagrożeń
dla zdrowia lub życia pracowników,
2.1.3. podział obowiązków pomiędzy Zamawiającym a Wykonawcą.
3. Raportowanie
3.1. Wykonawca zobowiązany jest do raportowania informacji na temat stanu bezpieczeństwa. W całym
okresie realizacji umowy Wykonawca zobowiązany jest do przesyłania:
3.1.1. terminowych (dzienne, tygodniowe lub miesięczne) raportów HSEQ (zbiorczo dla Wykonawcy
i podwykonawców), w terminie określonym umową, uwzględniających rejestr obserwacji
środowiska pracy, wg wzoru raportu stanowiącego formularz nr 4, z uwzględnieniem m.in.
poniższych danych:
1) liczba zdarzeń rzeczywistych (AC i NM):
a) w odniesieniu do człowieka,
b) w odniesieniu do środowiska,
c) w odniesieniu do sprzętu lub infrastruktury, np. liczba zdarzeń komunikacyjnych (MVC
ang. motor vehicle crash),
2) liczba zdarzeń potencjalnych (UA i UC):
a) w odniesieniu do człowieka,
b) w odniesieniu do środowiska,
c) w odniesieniu do sprzętu lub infrastruktury,
3) wskaźnik prewencji TPR, tj. (suma liczby zdarzeń potencjalnych i zdarzeń rzeczywistych /
liczba zdarzeń rzeczywistych) * 1000,
4) liczba przeprowadzonych inspekcji,
5) liczba roboczogodzin pracowników Wykonawcy oraz podwykonawców,
6) liczba roboczogodzin pracowników podwykonawców,
7) liczba pożarów lub zdarzeń niebezpiecznych pożarowo, ;

Wytyczne nr 3.001 .BH/W/2019 Strona 16 z 26

Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

3.1.2. raportów z ćwiczeń,

3.1.3. końcowego raportu HSEQ po zakończeniu realizacji przedmiotu umowy, podsumowującego
współpracę w obszarze HSEQ oraz realizację celów HSEQ po technicznym odbiorze prac (w tym
m.in. statystyki HSEQ, omówienie spotkań, wniosków wynikających ze zdarzeń, innych inicjatyw
i działań w obszarze bezpieczeństwa, gospodarowanie odpadami). Raport końcowy powinien
zostać przedstawiony Zamawiającemu w terminie określonym umową.
3.1.4.pozostałych na żądanie Zamawiającego.
3.2. Zamawiający dopuszcza stosowanie wzoru raportów terminowych na druku Wykonawcy, jednakże
z zastrzeżeniem, iż raport powinien zawierać nie mniej danych niż dane zawarte we wzorze raportu
Zamawiającego na formularzu nr 4.
4. Nadzór HSEQ
4.1. Wykonawca odpowiedzialny jest za zapewnienie pracownika ds. HSE (np. Inspektora ds. bhp), który
będzie odpowiedzialny za monitorowanie aspektów HSEQ w trakcie realizacji przedmiotu umowy.
4.2. Wykonawca zapewni, że dedykowany do współpracy pracownik ds. HSE będzie posiadał odpowiednie
kompetencje i kwalifikacje, tak aby w ramach prowadzonych prac oraz procesu zarządzania ryzykiem
podejmował działania mające na celu zapobieganie wypadkom i minimalizowanie ich skutków.
4.3. Pracownik ds. HSE będzie odpowiedzialny za wypełnienie poniższych obowiązków, o ile są wymagane
umową:
4.3.1. przygotowywanie i aktualizację dokumentacji HSEQ dla realizacji przedmiotu umowy,
4.3.2. zapewnienie wsparcia HSE, m.in. udzielanie informacji, wytycznych oraz specjalistycznej wiedzy,
4.3.3. organizację i pomoc w prowadzeniu spotkań bezpieczeństwa,
4.3.4. opracowanie programu szkolenia wprowadzającego dla wszystkich pracowników oraz osób
wizytujących oraz prowadzenie szkoleń,
4.3.5. realizację zadań związanych z monitorowaniem aktywnym, w tym monitorowanie środowiska
pracy oraz rejestrowanie obserwacji środowiska pracy,
4.3.6. nadzór nad systemem poleceń pracy,
4.3.7. nadzór nas systemem obserwacji środowiska pracy, w tym zapewnienie narzędzi do obserwacji
środowiska pracy, np. karty obserwacji,
4.3.8. raportowanie terminowe HSEQ,
4.3.9. weryfikację i kontrolę: badań lekarskich, szkoleń w dziedzinie bhp, instrukcji wymaganych
przepisami prawnymi, innych uprawnień (np. obsługi maszyn),
4.3.10. przeprowadzania cotygodniowych przeglądów stanu środowiska pracy,
4.3.11. stałą współpracę z przedstawicielem PSE S.A. w zakresie HSEQ,
4.3.12. upewnienie się, że wszyscy pracownicy Wykonawcy oraz podwykonawców rozumieją złożoność
prac, zagrożenia oraz ryzyko ich wystąpienia.

Rozdział 3. Postanowienia końcowe

1. Zamawiający udostępni Wykonawcy instrukcje obowiązujące w PSE S.A. do stosowania przez

Wykonawcę odpowiednio do przedmiotu umowy, dotyczące bhp i ppoż. oraz ochrony środowiska, m.in.:

Lp. Nazwa instrukcji

Instrukcja stosowania sprzętu zmechanizowanego na terenie stacji elektroenergetycznych oraz pod

1
liniami elektroenergetycznymi PSE S.A.

2 Instrukcja transportu wewnątrzzakładowego na terenie stacji elektroenergetycznych PSE S.A.

3 Instrukcja postępowania w przypadku zatrucia produktami rozpadu sześciofluorku siarki SF6.

Wytyczne nr3.001.BH/W/2019 Strona 17 z 26

Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

Lp. Nazwa instrukcji

4 Instrukcja bezpieczeństwa pożarowego.

Instrukcja postępowania na wypadek powstania pożaru lub innego miejscowego zagrożenia

5
w stacjach elektroenergetycznych PSE S.A. - zał. do instrukcji eksploatacji SE.

6 Instrukcja bezpieczeństwa i higieny pracy przy urządzeniach i instalacjach elektroenergetycznych.

Instrukcja BHP przy wykonywaniu robot związanych z wycinką drzew w pasach technologicznych
7
linii elektroenergetycznych.

Wytyczne nr 3.001 .BH/W/2019 Strona 18 z 26

0
Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

Załącznik nr 1

Polskie Sieci
Elektroenergetyczne

POLITYKA ZINTEGROWANEGO SYSTEMU ZARZĄDZANIA

ŚRODOWISKOWEGO ORAZ BEZPIECZEŃSTWEM I HIGIENĄ PRACY

Polskie Sieci Etektroeriergetyczne Spółka Akcyjna (PSE) są operatorem elektroenergetycznego systemu

przesyłowego na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej, Spółka w zakresie swoich ustawowych obowiązków
odpowiada m przesyłanie energii elektrycznej bilansowanie systemy elektroenergetycznego oraz utrzymanie
i rozwój infrastruktury sieciowej wraz z połączeniami transgranicznymi.
Prowadząc swoją działalność zgodnie z zasadą Zrównoważonego Rozwoju, PSE dąży do tego, aby godzić
niezawodną i efektywną pracę systemu elektroenergetycznego oraz jego rozwój, z poszanowaniem środowiska
naturalnego i interesu społecznego Szczególną naszą troską jest zapewnianie bmpłmmńsiwa pracowników
gości zewnętrznych oraz personelu irm wykonawczych Spółki
Na potrzeby realizacji powyższych celów PSE zobowiązują się do
* zapobiegania wypadkom przy pracy, chorobom zawodowym, zdarzeniom potencjalnie wypadkowym
oraz zanieczyszczeniom środowiska,
* ciągłego dążenia do poprawy stanu bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej oraz
ochrany środowiska, rrum, poprzez identyfikację zagrożeń i zarządzanie ryzykiem,
» monitorowania środowiska pracy w aspekcie bezpieczeństwa pracy oraz środowiska naturalnego,
1 spełnienia wymagań przepisów prawnych oraz innych dotyczących SpóHc
■ podnoszenia kwalifikacji pracowników, uwzględniania ich roli, a także angażowania ich do działań
m rzecz poprawy bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ochrony środowiska,
* rozwoju i modernizacji infrastruktury sieciowej w sposób zapewniający bezpieczeństwo wykonywania
prac, poszanowanie krajobrazu terenów chronionych oraz obszarów o szczególnych wartościach
przyrodniczych.
Zarząd PSE. zobowiązują się do zapewnienia zasobów ludzkich, finansowych, technicznych i organizacyjnych,
niezbędnych do realizacji niniejsze! Polityki, Zarząd PSE zobowiązuje także wszystkich pracowników Spółki do
przestrzegania wymagań I podejmowania działań w celu ciągłego doskonalenia Zintegrowanego Systemy
Zarządzania środowiskowego oraz Bezpieczeństwem: i Higieną Pracy.

Konstancin-Jeziorna, dnia 44 mwmą, 2017 roku

Wersja dckumeniu 2

Wytyczne nr 3.001.BH/W/2019 Strona 19 z 26

ii
Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

Załącznik nr 2

Zasady ratujące życie

Zasady Ratujące Życie PSE odnoszą się do norm postępowania w najbardziej istotny cli
dla bezpieczeństwa ludzi obszarach działalności Spółki. Są to wybrane zasady,
które mają przypominać o potrzebie zachowania szczególnej ostrożności

V' —, POLECENIE
□
□
□
□ _

ZACHOWUJ ODLEGŁOŚCI PRZESTRZEGAJ POLECENIA PRZESTRZEGAJ BEZPIECZNEJ

BEZPIECZNE NA PR ACĘ I STOSUJ ORGANIZACJI PRACY
LISTY KONTROLNE

PRACUJĄC NA WYSOKOŚCI STOSUJ ODZIEŻ I OBUWIE PROWADŹ BEZPIECZNIE

ZABEZPIECZ SIEBIE I NARZĘDZIA ROBOCZE ORAZ ŚRODKI
PRZED UPADKIEM OCHRONY INDYWIDUALNEJ

HSEQ
**»«lt* t-nwimnmaint

Biuro Zarządzania Środowiskiem Pracy

teł.: +48 22 242 12 12
email: hseq@pse.pl
REAGUJ I ZGŁASZAJ Polskie Sieci Elektroenergetyczne SjA.
SYTUACJE NIEBEZPIECZNE u l Wa rszawska i 65,05-52.0 Ko nsta ndn-Jeziorna Life saving rules

Wytyczne nr 3.001 .BH/W/2019 Strona 20 z 26

/
Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

Formularz nr 1
Wykaz osób odpowiedzialnych

Pieczątka Firmy:
Data:
Nazwa firmy Wykonawcy
Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej
Sporządził:
za wypełnienie danych w tabeli:

PSE S.A. Wykonawca / Podwykonawca

Lp.
Imię i nazwisko Telefon Adres e-mail Imię i nazwisko Telefon Adres e-mail

1 Koordynator sprawujący nadzór

nad bezpieczeństwem i higieną
pracy pracowników
wykonujących prace w tym
samym miejscu
2 Osoba odpowiedzialna za
nadzór HSEQ*

* obowiązek uzupełnienia dotyczy tylko sytuacji, gdy wykonawca zobowiązany jest do wskazania osoby odpowiedzialnej za nadzór HSEQ zgodnie z Rozdziałem 2

Wytyczne nr 3.001 .BH/W/2019 Strona 21 z 26

 Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

Formularz nr 2
Rejestr pracowników Wykonawcy / Podwykonawcy

Pieczątka Firmy:
Data:
Nazwa firmy Wykonawcy
Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej
Sporządził:
za wypełnienie danych w tabeli:

Znajomość
języka Szkolenie okresowe bhp Badania lekarskie Uprawnienia
polskiego
Lp. Nazwisko i imię Stanowisko [ojczysty / Rodzaj
biegła / Data Data Rodzaj Data Data
i zakres
płynna / szkolenia ważności badania ważności ważności
uprawnień
podstawowa]
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

«K Wytyczne nr 3.001 .BH/W/2019 Strona 22 z 26

Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

Pracownicy podwykonawcy lub dalszego podwykonawcy

Wykonawca wskazuje wszystkich pracowników swoich podwykonawców lub dalszych podwykonawców. W przypadku gdy z umowy lub z przepisów prawa,
w szczególności z art. 6471 k.c. lub w art. 143b ustawy Prawo zamówień publicznych wynika obowiązek uzyskania zgody Zamawiającego na zatrudnienie
podwykonawców (lub dalszych podwykonawców) lub prawo wniesienia przez Zamawiającego sprzeciwu wobec zatrudnienia podwykonawców lub dalszych
podwykonawców, Wykonawca wskazuje tylko pracowników podwykonawców (dalszych podwykonawców), którzy zostali przez Zamawiającego zaakceptowani lub
wobec których Zamawiający nie zgłosił sprzeciwu co do dopuszczenia podwykonawcy lub dalszego podwykonawcy do realizacji umowy. W przypadku wykazania
poniżej pracowników podwykonawcy lub dalszego podwykonawcy, który nie został Zamawiającemu zgłoszony lub Zamawiający wniósł sprzeciw wobec powierzenia
prac takiemu podwykonawcy lub dalszemu podwykonawcy lub Zamawiający nie wyraził zgody na zatrudnienie danego podwykonawcy lub dalszego podwykonawcy,
poniższe zgłoszenie nie jest skuteczne jako zgłoszenie podwykonawcy lub dalszego podwykonawcy w rozumieniu art. 6471 k.c. lub art. 143b ustawy Prawo zamówień
publicznych lub umowy, a dopuszczenie takich pracowników do realizacji umowy nie oznacza akceptacji takiego podwykonawcy lub dalszego podwykonawcy przez
Zamawiającego, a w szczególności nie powoduje odpowiedzialności Zamawiającego, w tym wynikającej z art. 6471 k.c.

Znajomość
języka Szkolenie okresowe bhp Badania lekarskie Uprawnienia
polskiego
Lp. Nazwisko i imię Nazwa Stanowisko [ojczysty / Rodzaj
firmy biegła / Data Data Rodzaj Data Data
i zakres
płynna / szkolenia ważności badania ważności ważności
uprawnień
podstawowa]
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Wytyczne nr 3.001.BH/W/2019 Strona 23 z 26

Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

Formularz nr 3
Rejestr maszyn i urządzeń Wykonawcy / Podwykonawcy

Pieczątka Firmy:
Data: Nazwa firmy Wykonawcy /
Podwykonawcy:
Imię i nazwisko osoby odpowiedzialnej
Sporządził:
za wypełnienie danych w tabeli:

Urządzenia poddozorowe UDT Dokumentacja

Przeglądy okresowe techniczno-
Nr [jeśli dotyczy]
Nazwa maszyny / ruchowa
Lp. rejestracyjny / Rok produkcji Data Data Data Data
urządzenia [Tak/Nie]
identyfikacyjny ostatniego następnego ostatniego następnego
przeglądu przeglądu przeglądu przeglądu
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

Wytyczne nr 3.001 .BH/W/2019 Strona 24 z 26

Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

Formularz nr 4
Wzór raportu
Liczba zdarzeń Dziennie Miesięcznie Cała umowa
Zdarzenia UC dla człowieka
potencjalne UC dla sprzętu
UC dla środowiska
UA dla człowieka
UA dla sprzętu
UA dla środowiska
Zdarzenia NM dla człowieka
rzeczywiste NM dla sprzętu
NM dla środowiska

POS liczba pozytywnych obserwacji

Wskaźniki operacyjne KPI’s
Szkolenia lub instruktaże
Inspekcje
Ćwiczenia
Pisemne polecenia na pracę
Pożary lub zdarzenia niebezpieczne
pożarowo
Wypadek w odniesieniu do człowieka
MVC Zdarzenie w odniesieniu do
sprzętu (np. stłuczka, kolizja,
wypadek)
Uwolnienie substancji niebezpiecznej
do środowiska (np. wyciek)
Liczba pracowników Wykonawcy
Liczba pracowników podwykonawcy
Roboczogodziny pracowników
Wykonawcy
Roboczogodziny podwykonawców
Wskaźnik wypadkowości TRIR, tj.
Ilość wypadków przy pracy * 200 000
/ liczba roboczogodzin
przepracowanych w tym okresie
Wskaźnik prewencji TPR tj. (liczba
zdarzeń potencjalnych / suma liczby
zdarzeń potencjalnych + liczba
zdarzeń rzeczywistych) * 1000
Inne komentarze
Sporządzający raport
Data sporządzenia raportu

Wytyczne nr 3.001.BH/W/2019 Strona 25 z 26

 :- r- -

X. -

i
Wytyczne dla Wykonawców realizujących prace na rzecz PSE S.A. w zakresie systemu zarządzania bezpieczeństwem
i higieną pracy, przepisami ochrony przeciwpożarowej, ochrony środowiska oraz jakości

Karta uzgodnień

Biuro Zarządzania --------- DYREKTOR

Właściciel Data:
wytycznych Środowiskiem Pracy Pocfc iarząrłzania Środowiskiem Pracy

Danuta Wiss 7
Uzgodniono z Biuro Prawne Data: Pod pis: ./REKTOR
Bi

Centralna Jednostka Data: Sc ,, . ,

ISUGbl mm
Inwestycyjna ^Jednostko Inwestycyjna
O'tP’
ItfVWadca p
________
Departament Zakupów Data:
PofcmKT0ft/
c*9 0%. C epartame >upów
Jarosław Stybęj

Wytyczne nr 3.001 .BH/W/2019

Strona 26 z 26