See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.

net/publication/345148397

Giáo trình nguyên lý kế toán

Book · November 2020

CITATIONS READS

0 835

3 authors, including:

Nguyen Huu Cuong

The University of Danang
21 PUBLICATIONS   25 CITATIONS   

SEE PROFILE

Some of the authors of this publication are also working on these related projects:

BOD/CEO Accounting Literacy from education and practice in Vietnam View project

All content following this page was uploaded by Nguyen Huu Cuong on 14 November 2020.

The user has requested enhancement of the downloaded file.

 MỤC LỤC
CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ KẾ TOÁN .......................................................... 7

1. Bản chất của kế toán và sử dụng thông tin kế toán ....................................... 7

1.1. Bản chất kế toán .................................................................................... 7
1.2. Đối tượng sử dụng thông tin kế toán ..................................................... 8
2. Các loại kế toán ........................................................................................... 10
2.1. Kế toán tài chính .................................................................................. 11
2.2. Kế toán quản trị ................................................................................... 11
3. Quy trình kế toán ......................................................................................... 13
4. Các yêu cầu và nguyên tắc kế toán cơ bản .................................................. 15
4.1. Các yêu cầu đối với thông tin kế toán ................................................. 16
4.2. Các nguyên tắc kế toán ........................................................................ 19
5. Cơ hội nghề nghiệp trong kế toán ............................................................... 28

CHƯƠNG 2. ĐỐI TƯỢNG KẾ TOÁN ............................................................... 38

1. Khái quát về đối tượng kế toán ................................................................... 38

2. Các yếu tố của đối tượng kế toán ................................................................ 40
2.1. Tài sản ................................................................................................. 40
2.2. Nợ phải trả ........................................................................................... 49
2.3. Vốn chủ sở hữu .................................................................................... 51
2.4. Doanh thu ............................................................................................ 53
2.5. Chi phí ................................................................................................. 56
3. Cân bằng kế toán, ảnh hưởng của nghiệp vụ kinh tế đến
cân bằng kế toán và sự hình thành quan hệ đối ứng kế toán ....................... 59
3.1. Cân bằng kế toán ................................................................................. 59
3.2. Ảnh hưởng của nghiệp vụ kinh tế đến cân bằng kế toán và sự
hình thành quan hệ đối ứng kế toán ..................................................... 61

CHƯƠNG 3. TÀI KHOẢN VÀ GHI KÉP ........................................................... 71

1. Tài khoản kế toán ........................................................................................ 71

1.1. Khái niệm ............................................................................................ 71

3
 1.2. Các yếu tố của tài khoản ...................................................................... 72
1.3. Kết cấu của các loại tài khoản ............................................................ 73
2. Ghi kép vào tài khoản .................................................................................. 77
2.1. Sự hình thành phương pháp ghi kép .................................................... 77
2.2. Khái niệm và nguyên tắc ghi kép ........................................................ 78
2.3. Định khoản trước khi ghi kép .............................................................. 80
3. Hệ thống tài khoản kế toán và một số tài khoản
có tính chất đặc biệt về kết cấu .................................................................... 82
3.1. Hệ thống tài khoản kế toán .................................................................. 82
3.2. Một số tài khoản có tính chất đặc biệt về kết cấu ................................ 85
4. Kiểm tra số liệu ghi chép trên tài khoản ...................................................... 94
4.1. Kiểm tra thường xuyên ........................................................................ 94
4.2. Kiểm tra định kỳ .................................................................................. 95

CHƯƠNG 4. ĐO LƯỜNG VÀ GHI NHẬN ĐỐI TƯỢNG KẾ TOÁN ............ 108

1. Giới thiệu về đo lường đối tượng kế toán ................................................. 108

1.1. Sự cần thiết của đo lường đối tượng kế toán ..................................... 108
1.2. Yêu cầu đối với đo lường đối tượng kế toán ..................................... 109
1.3. Các cơ sở giá trong đo lường các đối tượng kế toán ......................... 111
2. Đo lường tài sản ........................................................................................ 117
2.1. Đo lường tài sản tại thời điểm hình thành ......................................... 118
2.2. Đo lường tài sản tại thời điểm lập báo cáo tài chính ......................... 127
3. Đo lường nợ phải trả và vốn chủ sở hữu ................................................... 128
3.1. Đo lường nợ phải trả .......................................................................... 128
3.2. Đo lường vốn chủ sở hữu .................................................................. 130
4. Đo lường lợi nhuận .................................................................................... 132
4.1. Nguyên tắc đo lường ......................................................................... 132
4.2. Ghi nhận các giao dịch liên quan đến doanh thu, chi phí
và xác định lợi nhuận ......................................................................... 137

CHƯƠNG 5. SỔ KẾ TOÁN ............................................................................... 147

1. Căn cứ ghi sổ kế toán ................................................................................ 147

2. Khái niệm và vai trò sổ kế toán ................................................................. 149

4
 2.1. Khái niệm sổ kế toán ......................................................................... 149
2.2. Vai trò sổ kế toán ............................................................................... 150
3. Các loại sổ kế toán ..................................................................................... 151
3.1. Sổ Nhật ký ......................................................................................... 151
3.2. Sổ Cái và sổ chi tiết ........................................................................... 156
4. Ghi sổ kế toán ............................................................................................ 161
4.1. Ghi sổ nhật ký .................................................................................... 163
4.2. Ghi Sổ Cái ......................................................................................... 164
4.3. Ghi sổ chi tiết..................................................................................... 180
5. Sửa chữa sổ kế toán ................................................................................... 180
5.1. Phương pháp cải chính ...................................................................... 183
5.2. Phương pháp ghi số âm ..................................................................... 183
5.3. Phương pháp ghi điều chỉnh .............................................................. 183
6. Lưu trữ sổ kế toán ...................................................................................... 184

CHƯƠNG 6. HOÀN TẤT CHU TRÌNH KẾ TOÁN

VÀ TRÌNH BÀY BÁO CÁO TÀI CHÍNH ................................. 192

1. Bút toán điều chỉnh cuối kỳ ....................................................................... 192

1.1. Bản chất của quá trình điều chỉnh ..................................................... 192
1.2. Điều chỉnh doanh thu và chi phí dồn tích .......................................... 194
1.3. Điều chỉnh doanh thu và chi phí hoãn lại .......................................... 199
2. Bút toán khóa sổ ........................................................................................ 205
3. Báo cáo tài chính ....................................................................................... 206
3.1. Báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh .............................................. 207
3.2. Bảng cân đối kế toán ......................................................................... 213
3.3. Báo cáo lưu chuyển tiền tệ ................................................................ 216
3.4. Thuyết minh báo cáo tài chính .......................................................... 219

5
 LỜI MỞ ĐẦU
Trong quá trình hội nhập quốc tế, kế toán với vai trò là công cụ quan trọng
trong quản lý kinh tế ở nước ta cũng thay đổi, phát triển trong xu thế hội nhập
này. Nguyên lý kế toán là môn học cơ sở đối với sinh viên bậc đại học khối ngành
kinh doanh và quản lý. Đặc biệt môn học này sẽ làm nền tảng để sinh viên chuyên
ngành kế toán, kiểm toán và các chuyên ngành tài chính tiếp tục nghiên cứu môn
học Kế toán tài chính. Mặc dù là môn học cơ sở, nhưng khi những quan điểm và
định hướng của ngành học kế toán có sự thay đổi trong xu thế hội nhập thì cách
tiếp cận nội dung môn học này cũng có những thay đổi cho phù hợp.
Giáo trình Nguyên lý kế toán được biên soạn và xuất bản lần này, với những
thay đổi về kế toán trong quá trình hội nhập như nêu trên, cùng với những ý kiến
tiếp thu được qua những lần xuất bản trước, đã có những thay đổi đáng kể về cách
tiếp cận. Cụ thể là dựa trên cơ sở nhu cầu thông tin của các đối tượng sử dụng,
tiếp cận đối tượng kế toán theo các yếu tố của báo cáo tài chính. Từ đó, làm cho
nội dung môn học mang tính chất nền tảng này có mối liên hệ gắn kết hơn với
môn học Kế toán tài chính.
Tham gia biên soạn Giáo trình này gồm có:
− TS. Nguyễn Hữu Cường, chủ biên và biên soạn Chương 1 và 6.
− PGS.TS. Ngô Hà Tấn, biên soạn Chương 2 và 3.
− TS. Phan Thị Đỗ Quyên biên soạn Chương 4 và 5.
Mặc dù đã rất cố gắng trong quá trình biên soạn, song Giáo trình cũng không
thể tránh khỏi những khiếm khuyết. Tập thể tác giả rất mong nhận được những ý
kiến đóng góp của bạn đọc, nhất là những đồng nghiệp, để Giáo trình được hoàn
thiện hơn trong những lần xuất bản sau. Ý kiến đóng góp xin gửi về địa chỉ:
TS. Nguyễn Hữu Cường,
Khoa Kế toán, Trường Đại học Kinh tế – Đại học Đà Nẵng
71 Ngũ Hành Sơn, thành phố Đà Nẵng
Email: nguyenhuucuong@due.udn.vn
Xin trân trọng cảm ơn!
Chủ biên
TS. NGUYỄN HỮU CƯỜNG

View publication stats