You are on page 1of 44

Yönetmelik 

Nedir?

Yönetmelikler güvenli ve ekonomik yapılar 
y p
yapılmasını sağlayan bir kurallar topluluğudur.  
ğ y p ğ

Mühendisin sorumluluğu yapının davranışını 
Müh di i l l ğ d
anlamak ve yönetmeliği doğru şekilde 
uygulamaktır… 

4
Î Yönetmelik Nedir? 

Î Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın Olarak Kullanılan 
Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın Olarak Kullanılan

Yönetmelikler

Î Çelik Yapılarda Kullanılan Tasarım Felsefeleri

Î LRFD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım

Î ASD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım

Î Plastik Tasarım
Plastik Tasarım

Î LRFD ve ASD Tasarım Felsefelerinin Karşılaştırılması

Î Örnekler 5
Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın 
Olarak Kullanılan Yönetmelikler
Olarak Kullanılan Yönetmelikler
• ANSI/AISC 360‐10  Specification for
Structural Steel Buildings
(Çelik Binalar için Tasarım ve İnşaat Yönetmeliği)

Load and Resistance Factor Design


(
(LRFD) (Yük ve Mukavemet Çarpanına 
) ( ü e u a e et Ça pa a
Göre Tasarım) ve Allowable Strength
Design (ASD) (Emniyetli Dayanıma Göre 
Tasarım) tasarım felsefelerine çelik bina 
) ç
tasarımı ve inşasında göre uyulması 
gereken kuralları içerir. 

6
Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın 
Olarak Kullanılan Yönetmelikler
Olarak Kullanılan Yönetmelikler

• AISC Steel Construction Manual


(Çelik Binalar için Tasarım ve İnşaat Kılavuzu)

Load and Resistance Factor Design (LRFD) 
(Yük ve Mukavemet Çarpanına Göre 
Tasarım) ve Allowable Strength Design
(ASD) (Emniyetli Dayanıma Göre Tasarım) 
tasarım felsefelerine göre çelik 
elemanların tasarımı ve inşası ile ilgili 
yardımcı tablo, abak ve bilgiler içerir. 

7
Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın 
Olarak Kullanılan Yönetmelikler
Olarak Kullanılan Yönetmelikler
• ANSI/AISC 341‐10  Seismic Provisions for
Structural Steel Buildings
(Çelik Binalar için Depreme Dayanıklı Tasarım ve İnşa  
Yönetmeliği)

Depreme dayanıklı çelik bina tasarımında 
Load and Resistance Factor Design
(LRFD) (Yük ve Mukavemet Çarpanına 
Göre Tasarım) ve Allowable Strength
Design
i (ASD) (Emniyetli Dayanıma Göre 
( )( i li
Tasarım) tasarım felsefelerine göre 
uyulması gereken kuralları içerir. 

8
Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın 
Olarak Kullanılan Yönetmelikler
Olarak Kullanılan Yönetmelikler

• Seismic Design Manual


Seismic Design
(Depreme Göre Tasarım Kitapçığı)

ANSI/AISC 341’e göre tasarım 
örnekleri içerir. 

9
Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın 
Olarak Kullanılan Yönetmelikler
Olarak Kullanılan Yönetmelikler
• ANSI/AISC 358‐10  Prequalified
Connections for Special and 
Intermediate Steel Moment Frames for
Seismic Applications
(Süneklik Düzeyi Orta ve Yüksek Çelik Moment Çerçeveler İçin 
Deprem Yükü Taşıyan Onaylanmış Moment Birleşimlerinin 
Tasarımı)

Çelik moment çerçevelerde deprem yükü 
t
taşıyan moment birleşimlerinin LRFD 
t bi l i l i i LRFD
yöntemine göre tasarımını içerir. 

Not: Bina LRFD veya ASD tasarım   yöntemlerinden 


herhangi birisine göre tasarlanmış olabilir. 

10
Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın 
Olarak Kullanılan Yönetmelikler
Olarak Kullanılan Yönetmelikler

• ASCE/SEI 7‐10 Minimum Design Loads for 
Buildings and Other Structures
(Binalar ve Diğer Yapılar için Minimum Tasarım Yükleri)

by Structural Engineering Institute of 
Structural Engineering Institute of
American Society of Civil Engineers

11
Î Yönetmelik Nedir? 
lk d ?

Î Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın Olarak Kullanılan 
Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın Olarak Kullanılan

Yönetmelikler

Î Çelik Yapılarda Kullanılan Tasarım Felsefeleri

Î LRFD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım

Î ASD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım
ASD T F l f i Gö T

Î Plastik Tasarım
Plastik Tasarım

Î LRFD ve ASD Tasarım Felsefelerinin Karşılaştırılması

Î Örnekler 12
Tasarım Felsefeleri

13
Tasarım Felsefeleri

14
Tasarım Felsefeleri
• ASD (Allowable Stress Design) 
(artık Allowable Strength Design) 
Güvenlik Gerilmeleriyle Tasarım (son 110 senedir kullanılıyor)
y ( y )
• LRFD (Load and Resistance Factor Design) 
Yük ve Dayanım Katsayılarıyla Tasarım (Limit Tasarım) (~30 
Yük ve Dayanım Katsayılarıyla Tasarım (Limit Tasarım) (~30
yıldır kullanılıyor)

Yapısal tasarım hangi tasarım felsefesi kullanılırsa 
k ll l
kullanılsın yeterli güvenliği sağlamalıdır. 
li ü liği ğl ld

15
Tasarım Felsefeleri
Tasarımda kontrol edilmesi gereken limit 
durumlar iki gruba ayrılabilir:
durumlar iki gruba ayrılabilir:

• Dayanım (veya güvenlik) limit durumları
Dayanım (veya güvenlik) limit durumları
sünek maksimum mukavemet (plastik mukavemet), burkulma, 
yorulma, kırılma, vb.
or lma k r lma b

• İşletme Limit Durumları 
İ
binanın kullanımı ile ilgili durumlar (deplasman, titreşim, kalıcı 
deformasyon, çatlama vb.)

16
Tasarım Felsefeleri
Yapısal Güvenlik İçin Genel Tasarım Denklemi

φRn ≥ γ i Qi Nominal yüklerin ne kadar fazla, kapasitenin ne 
kadar az alınacağı yönetmeliklerde 
belirtilmelidir. 

Rn :nominal mukavemet (kesit ve malzeme özellikleri kullanılarak 
bulunan dayanım)
Qi :farklı yük etkileri 
:farklı yük etkileri (düşey, deprem, hareketli, kar vb.) 
(düşey, deprem, hareketli, kar vb.)

φ (eleman boyutlarındaki ve dayanımdaki 
:mukavemet azaltma faktörü sapmaları ve işçiliği göz önüne alır)
γ i :yük arttırma faktörü
ük tt f ktö ü (tasarım aşamasında yüklerin az tahmin edilmesi 
(tasarım aşamasında yüklerin az tahmin edilmesi
olasılığını ve gerçek yükleri tahmin etmenin zorluğunu 
göz önüne alır)
Ф:  account for 1)deviations
) in member dimension, 2)deviation
, ) in member
strength, 3)workmanship
γi:  accounts for 1)underestimation of effects of loads during design,  17
2)difficulty to defines loads that actually will act on structures
Tasarım Felsefeleri
Yapısal Güvenliğin Probabilistik Değerlendirilmesi
Frekans Q ve R Î rasgele değişkenler

Kapasite
Yük etkisi

Göçme

Kapasite, R
Yük, Q

Q R’ i frekans dağılımları
Q ve R’nin f k d ğl l
18
Tasarım Felsefeleri
Yapısal Güvenliğin Probabilistik Değerlendirilmesi
Frekans β= güvenlik indeksi, büyüdükçe 
güvenlik marjini de büyür

ln(R/Q)nun standart sapması
standart sapması

Göçme

Güvenlik İndeksi β
Güvenlik İndeksi, β

19
Î Yönetmelik Nedir? 

Î Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın Olarak Kullanılan 

Yönetmelikler

Î Çelik Yapılarda Kullanılan Tasarım Felsefeleri

Î LRFD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım

Î ASD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım

Î Plastik Tasarım

Î LRFD ve ASD Tasarım Felsefelerinin Karşılaştırılması
LRFD ve ASD Tasarım Felsefelerinin Karşılaştırılması
20
Î Örnekler
LRFD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım
LRFD’nin Genel Formu

φRn ≥ Σγ i Qi
Yukarıdaki tasarım denklemine göre dayanım (     ),  φRn
Σγ i Qi
arttırılmış yüklere (          ) enaz eşit veya büyük 
γi
olmalıdır.  Yük çarpanları (   ) her yük tipi için farklı 
olabilir.

21
LRFD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım
LRFD Yük Kombinasyonları (ASCE/SEI 7‐10 Bölüm 2.3)

Yapı ve elamanları için gerekli dayanım, arttırılmış yükleri 
içeren değişik kritik yük kombinasyonlarından elden 
ç ğş y y
edilmelidir. 

1.4D
1.2D + 1.6L + 0.5(Lr or S or R)
1.2D + 1.6(Lr or S or R) + (L or 0.5W)
1.2D + 1.0W + L + 0.5(Lr or S or R)
0.9D + 1.0W
0.9D + 1.0W D : Ölü Yük
Öl k
1.2D + 1.0E + L + 0.2S E’li Yük  L : Hareketli Yük
Kombinasyonları Lr : Çatı Hareketli Yükü
0.9D + 1.0E
W : Rüzgar Yükü
W : Rüzgar Yükü
S : Kar Yükü
E : Deprem Yükü 22
R : Yağmur veya Buz Yükü
LRFD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım
TS500 Yük Kombinasyonları (2000) (Betonarme Yapılar İçin):
İ

1.4D + 1.6L
1.0D + 1.3L + 1.3W
0.9D + 1.3W
1.0D + 1.0L + 1.0E E’li Yük 
0.9D + 1.0E Kombinasyonları

23
Î Yönetmelik Nedir? 

Î Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın Olarak Kullanılan 
Ç lik Y l T d E Y Ol k K ll l

Yönetmelikler

Î Çelik Yapılarda Kullanılan Tasarım Felsefeleri

Î LRFD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım

Î ASD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım

Î Plastik Tasarım
Pl tik T

Î LRFD ve ASD Tasarım Felsefelerinin Karşılaştırılması
ş ş

Î Örnekler 24
ASD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım

ASD’nin Genel Formu:

φRn ≥ Σγ i Qi
φRn Rn
= ≥ ΣQi
γ Ω
γ
Ω= Güvenlik 
φ katsayısı

ASD yönteminde bütün yüklerin aynı ortalama değişkenliğe 
(sapmaya) sahip olduğu kabul edilir. 
25
ASD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım
ASD Yük Kombinasyonları (ASCE/SEI 7‐10 Bölüm 2.3)
Yapı ve elamanları için gerekli mukavemet, nominal yükleri 
içeren değişik kritik yük kombinasyonlarından elde edilmelidir. 

D
D : Ölü Yük
D + L  L : Hareketli Yük
D + (Lr or S or R) Lr : Çatı Hareketli Yükü
W : Rüzgar Yükü
D + 0.75L + 0.75(Lr or S or R) S : Kar Yükü
0.6D + W E Deprem Yükü
E : Deprem Yükü
R : Yağmur veya Buz Yükü
D + 0.75(0.6W) + 0.75L + 0.75(Lr or S or R)
D + (0.6W or
D  (0.6W or 0.7E)
E’li Yük 
D + 0.75(0.7E) + 0.75L + 0.75S Kombinasyonları
0.6D + 0.7E

26
ASD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım
Deprem Yönetmeliği ve TS648’e Göre Yük Kombinasyonları:

G + Q
+ Q ± Ex ± 0.3Ey
G + Q
G + Q ± 0.3Ex ± Ey E’li Yük 
Kombinasyonları
0.9G ± Ex ± 0.3Ey
0.9G ± 0.3Ex ± Ey
G + Q ± Wx
G + Q ± Wy
G + Q ±
0.9G ± Wx
0.9G ± Wy

27
ASD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım
TS648 ve Deprem Yönetmeliği’nde (2007) Güvenlik Gerilmeleriyle Tasarım İçin Önerilen
Yük Kombinasyonları ve ASCE 7-10’nun Karşılaştırılması:
TS648 ve Deprem Yönetmeliği ASCE 7
TS648 ve Deprem Yönetmeliği ASCE 7‐10
10 (ASD Yöntemine Göre)
(ASD Yöntemine Göre) Uzgider
g vd.

G + Q D D
Q ± Ex ± 0.3E
G + Q 0 3Ey D L
D + L  D + L +(Lr veya S)
D + L +(Lr veya S)
G + Q ± 0.3Ex ± Ey D + (Lr or S or R) D + L + (Lr veya S)
0.9G ± Ex ± 0.3Ey D + 0.75L + 0.75(Lr or S or R) D + L + S + W/2
0.9G ± 0.3Ex ± Ey 0.6D + W D + L + S/2 + W
G + Q ± Wx D + 0.75(0.6W) + 0.75L + 0.75(Lr or S or R) 0.9D + E/1.4
G + Q ±
Q Wy (
D + (0.6W or 0.7E)) D + L + S + E/1.4
0.9G ± Wx D + 0.75(0.7E) + 0.75L + 0.75S D + (W veya E/1.4)
0.9G ± Wy 0.6D + 0.7E D + L + (W veya E/1.4)

emniyet gerilmeleri düşey  emniyet gerilmeleri düşey 
yük+deprem yüklemeleri için  yük+deprem yüklemeleri için 
%33  arttırılabilir %33  arttırılmamalıdır

Not: TS648 ve Deprem Yönetmeliği’nin önerdiği yük kombinasyonlarına göre tasarımda emniyet gerilmelerinin düşey 
yük+rüzgar yüklemeleri için %15, düşey yük+deprem yüklemeleri için %33  arttırılmasına müsaade edilmektedir.  
Birleşim ve eklerin tasarımında ise her iki yükleme durumu için izin verilen artış %15’dir.  ASD yöntemi kullanılması 
28
halinde emniyet gerilmeleri arttırılmamalıdır.
Î Yönetmelik Nedir? 

Î Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın Olarak Kullanılan 

Yönetmelikler

Î Çelik Yapılarda Kullanılan Tasarım Felsefeleri

Î LRFD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım

Î ASD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım

Î Plastik Tasarım

Î LRFD ve ASD Tasarım Felsefelerinin Karşılaştırılması
LRFD ve ASD Tasarım Felsefelerinin Karşılaştırılması
29
Î Örnekler
Plastik Tasarım
Plastik tasarım, limit tasarımın özel bir durumudur.  Limit tasarım mukavemeti, 
plastik momentine ,Mp, erişilmiş durumu gösterir. Plastik moment mukavemeti, 
Mp, eleman enkesitindeki bütün liflerde gerilme Fy‘ye ulaştığı andaki moment 
mukavemetini gösterir. 

Plastik tasarımda diğer limit durumlara (instabilite, yorulma, gevrek kırılma vb.) 
izin verilmez.  Eğilmeye çalışan elemanlarda (kiriş ve kolonlar ) tasarım denklemi 
aşağıdaki gibi yazılabilir:
aşağıdaki gibi yazılabilir:

Mp ≥ 1.7∑Qi
Rn = Mp
γ / φ = 1.7
Görüldüğü gibi, plastik tasarım limit tasarımın özel bir durumudur ve LRFD 
tarafından daha rasyonel bir şekilde kullanılmaktadır Yani plastik tasarım
tarafından daha rasyonel bir şekilde kullanılmaktadır.  Yani, plastik tasarım 
LRFD’nin bir parçasıdır..
30
Î Yönetmelik Nedir? 
lk d ?

Î Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın Olarak Kullanılan 
Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın Olarak Kullanılan

Yönetmelikler

Î Çelik Yapılarda Kullanılan Tasarım Felsefeleri

Î LRFD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım

Î ASD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım
ASD T F l f i Gö T

Î Plastik Tasarım
Plastik Tasarım

Î LRFD ve ASD Tasarım Felsefelerinin Karşılaştırılması

Î Örnekler 31
LRFD & ASD Tasarım Felsefelerinin 
Karşılaştırılması

Nominal dayanım
LRFD yöntemine göre 
LRFD yöntemine göre
tasarım dayanımı
Ω=1.5/φ
ASD yöntemine göre 
tasarım dayanımı
tasarım dayanımı
yükk

Yer değiştirmeler

LRFD yöntemine göre tasarım mukavemeti
y g
= Ωφ = 1.5
ASD yöntemine göre tasarım mukavemeti
32
LRFD & ASD Tasarım Felsefelerinin 
Karşılaştırılması

? ASD LRFD
σ < Fy σ = Fy σ = Fy σ = Fy
Plastic

x x
Elastic
Entirely 
i l
plastic
Plastic
M < My
M < M M = My
M = My < M < M
< M < Mp M = Mp
M =
(a) (b) (c) (d)
Elastic Increase in moment until Plastic
moment the entire section yields moment

Normal Stress Distribution at different stages of loading of an I‐shaped section
LRFD & ASD Tasarım Felsefelerinin 
Karşılaştırılması
ASD
Yüklerin nominal değerinden 
Fy Fy %40 fazla, ve kapasitenin de 
Ω = 1.67 nominal değerinden %15 daha 
az olduğu kabulüyle çekme 
elemanları ve kirişler için

Fy Fy

1.92, for long columns

{
Gerilme Dağılımı
Ω=
2.0~3.0,  connections
34
LRFD & ASD Tasarım Felsefelerinin 
Karşılaştırılması
Dayanım azaltma katsayısı φ eleman tipine ve göz önüne 
LRFD alınan limit duruma göre değişir:

Çekme Elemanları
Fy φt=0.90 akma limit durumu için
ç
φt=0.75 kırılma limit durumu için

Basınç Elemanları
Basınç Elemanları
φc=0.90

Kirişler
φb=0.90 eğilme için
Fy
φv=0.90 kesme için
Gerilme Dağılımı
Gerilme Dağılımı
Kaynaklar
φ=etki eden kuvvet tipiyle aynı, çekme, shear, vb.

Bulonlar 35
φ=0.75
LRFD & ASD Tasarım Felsefelerinin 
Karşılaştırılması
Frekans

Göçme
ç
LRFD’deki
LRFD’d ki dayanım azaltma katsayıları, φ, şu β 
d lt k t l φ β
değerlerini verir: 

Güvenlik İndeksi, 
Yük Kombinasyonları
β
Ölü yük + Hareketli Yük (veya kar yükü) 3 elemanlar için
4.5 birleşimler için
Ölü yük + Hareketli Yük + Rüzgar yükü
Ö ü yü a e et ü ü ga yü ü 2.5 elemanlar için
ç
Ölü yük + Hareketli Yük + Deprem Yükü 1.75 birleşimler için

Not: Rüzgar ve deprem yükleri için güvenlik indeksi daha düşüktür, çünkü tüm düşey yükler yapıda mevcutken aynı anda 
Not: Rüzgar ve deprem yükleri için güvenlik indeksi daha düşüktür, çünkü tüm düşey yükler yapıda mevcutken aynı anda
şiddetli bir rüzgarın esmesi veya deprem hareketi olması olasılığı daha düşüktür.  Güvenlik indeksinin birleşimler için yüksek 
olmasının sebebi ise birleşimleri elemanlardan daha güçlü yapmaktır.  
36
LRFD & ASD Tasarım Felsefelerinin 
Karşılaştırılması
9 LRFD, ASD’ye göre belirsizliklerin ve çelik elemanların gerçek davranışlarının 
, S ye gö e be s e e çe e e a a ge çe da a ş a
gözönüne alınmasında daha gerçekçidir.

9 Düşük L/D oranları için LRFD
Düşük L/D oranları için LRFD’yi
yi kullanmak daha ekomoniktir, yüksek L/D 
kullanmak daha ekomoniktir yüksek L/D
oranları için (L/D =~3)LRFD, ASD’den biraz daha fazla maliyete sebep olur

9 LRFD betonarme yapıların tasarımında kullanılan Limit Tasarım yöntemi gibi bir 
LRFD betonarme yapıların tasarımında kullanılan Limit Tasarım yöntemi gibi bir
başka tasarım yöntemidir

d φ‘yi
9 γi and  d ğ k ’d k Ω‘yı
‘ değiştirmek ASD’deki Ω‘ değiştirmekten daha rasyoneldir
d ğ k d h ld

9 LRFD her yük tipi için farklı yük arttırma katsayısı ve dayanım için farklı 
dayanım azaltma katsayısı kullanır.  Yük arttırma katsayısı ve dayanım azaltma 
katsayısı değişik yükleme durumlarındaki ve dayanımdaki belirsizlik derecesini 
tanımlar.  Yani, üniform bir güvenlik mümkündür. 
, g

37
LRFD & ASD Tasarım Felsefelerinin 
Karşılaştırılması

9 LRFD ve ASD farklı limit durumlar kabul eder (elastik ve plastik); en önemli 
fark ise yükler ve kapasitenin gözönüne alınmasındadır.

9 LRFD genel olarak
dayanıma göre limit kapasite tasarımı açısından gerçek yapı      
d
davranışıyla daha uyumludur.
l d h l d
kolaylıkla geliştirilebilinir
yük ve mukavemet faktörlerinin belirlenmesi konusunda hala 
çalışılmaktadır.

9 ASD onlarca yıldır süren bir eğitim süreci nedeniyle tecrübeli bir çok 
mühendis tarafından hala kullanılmaktadır.

9 Göçme modları açısından her iki yaklaşım da esas olarak aynıdır. 
Göçme modları açısından her iki yaklaşım da esas olarak aynıdır.

38
Î Yönetmelik Nedir? 

Î Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın Olarak Kullanılan 
Çelik Yapıların Tasarımında En Yaygın Olarak Kullanılan

Yönetmelikler

Î Çelik Yapılarda Kullanılan Tasarım Felsefeleri

Î LRFD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım

Î ASD Tasarım Felsefesine Göre Tasarım

Î Plastik Tasarım
Plastik Tasarım

Î LRFD ve ASD Tasarım Felsefelerinin Karşılaştırılması

Î Örnekler 39
Örnek 1:

TT=500 kN
500 kN
(20%D + 80%L)
Fe37 Çeliği, Fy=250 MPa

İstenen :   A (kesit alanı) = ?         (LRFD ve ASD yöntemlerine göre)

40
Çözüm :

(1)LRFD

φRn = Σγ i Qi
φRn = 0.9 AFy

1.4{(20%)500}=140 kN
Σγ i Qi = max      {1.2(20%) + 1.6(80%)}500=760 kN

0 9A(250) 760 103


0.9A(250) = 760x10 A=3378 mm
A 3378 2

41
Çözüm :

(2) ASD
(2) ASD
φRn Rn
= ≥ ΣQi
γ Ω
Rn = Fn = A(250) x103 kN
Ω = 1.67
ΣQi = 500 kN

A(250) x103
= 500 3340 mm2
A=3340 mm
A
1.67

42
Örnek 2:
Hareketli 
yükler (kiriş 
boyunca  PL PL PL Döşeme

hareket  (Slab)
ediyorlar) PD PD PD
(moving live
loads)
2.30m 2.30m 2.30m 2.30m

9.20m

Kat Planı (Floor Plan)

Verilenler (Given) : PD=90 kN (Ölü Yük ‐ Dead Load) 


PL=45 kN (2.30m aralıklı bir dizi hareketli yük)
(a series of live load with 2 30 m spacing)
(a series of live load with 2.30 m spacing)
Kiriş (Beam)Î kat döşemesi tarafından tamamen yanal olarak desteklenmiş
fully laterally supported by floor system
Çelik Sınıfı (Steel Grade) Î Fe52 (A992Grade50) (F
Çelik Sınıfı (Steel Grade) Î Fe52 (A992Grade50) (Fy=345 Mpa)
=345 Mpa)

İstenen (Required): En hafif W kesit  
Lightest W section
W section
Çözüm : 
1. Statik Analiz ile İstemlerin Belirlenmesi (Demand
İ Evaluation through Structural Analysis)
PD PD PD=90kN PL PL PL=45kN

2.30m 2.30m 2.30m 2.30m 2.30m 2.30m 2.30m 2.30m

9.20m 9.20m

PL PL PL=45kN
MD (kNm) ML(kNm)

310.5 414 310.5 155.25 207 155.25

135 56.25

45 PL PL PL=45kN
11.25
VD(kN) VL(kN)

45 33.75
135
Çözüm : 
1. Statik Analiz ile İstemlerin Belirlenmesi (Demand
İ Evaluation through Structural Analysis)

Mu=1.2MD+1.6ML=1.2(414)+1.6(207)=828 kNm
LRFD
Vu=1.2VD+1.6VL=1.2(135)+1.6(56.25)=255 kN

Ma=MD+ML=414+207=621 kNm
ASD
Va=VD+VL=135+56.25=191.25 kN
Çözüm : 
2. Eğilme Momentine Göre Kiriş Kesitinin Belirlenmesi (Design the beam by bending moment)

LRFD ASD
Mn
φb M n = M u = Ma
Mu Ωb
φb Fy Z x = M u Zx = 1.67 M a
φb Fy Fy Z x
= Ma Zx =
1.67 Fy
828x106 1.67(621x106 )
Zx = = 2,667 x103 mm3 Zx = = 3,006x103 mm3
0.9(345) 345

W610x101 Î Zx=2,900x103mm3 W610x113 Î Zx=3,290x103mm3


Ix=764x106mm4 Ix=875x106mm4
d=603mm d=608mm
tw=10.5mm tw=11.2mm
tf=14.9mm tf=17.3mm
bf=228mm
228 bf=228mm
228
k=35mm k=37mm
Not: kesme kuvveti, sehim ve tekil yükler altında kiriş enkesitinde göçme tahkikleri de yapılmalıdır.
Kaynaklar:

• Shen, J., Advanced Steel Structures, Class Notes, 


IIT, 2009.
• Salmon, C.G. and Johnson, J.E., Steel Structures, 
Happer Collins.
Collins
• AISC, Manual of Steel Construction, 13rd 
Edition.

47

You might also like