ORGANIZACIONA STRUKTURA

Seminarski rad
(Organizacija saobraćajnih preduzeća)

Profesor: Dijana Medenica Mitrović

Studenti: Boljević Ksenija 01/18

Ćetković Ana 35/18

Ratković Vasilije 40/18

Budva, Novembar 2019.

 SADRŽAJ

UVOD...........................................................................................................................................................3
1. ŠTA JE ORGANIZACIJA?............................................................................................................................4
1.1 Dizajn organizacije.............................................................................................................................5
1.2 Organizaciona struktura....................................................................................................................6
2. ORGANIZACIONA STRUKTURA “JUGOPETROLA”.....................................................................................6
2.1 Izvršni direktor i ključno rukovodstvo................................................................................................6
2.3 Zaposleni...........................................................................................................................................8
ZAKLJUČAK................................................................................................................................................10
LITERATURA...............................................................................................................................................11

2
 UVOD

Zadatak i cilj ovog seminarskog rada je da se na kvalitetan način predstavi organizaciona

struktura preduzeća. To znači da navede i pojasni određene modele organizacione stukture, i
jasno ih predstavi.
Svaka organizacija, pa tako i preduzeće, ima neku svoju određenu strukturu odnosno neki svoj
sastav unutrašnjih veza i odnosa. Važnost strukture za preduzeće jednaka je važnosti anatomije
za ljudski ili neki drugi živi organizam, pa se ona često naziva i “anatomijom organizacije”,
odnosno anatomijom preduzeća.

Organizaciona struktura predstavlja dinamičan element organizacije i mijenja se u zavisnosti od

uticajnih činilaca organizacije, koji izazivaju potrebu za promjenama u strukturi preduzeća.

1. ŠTA JE ORGANIZACIJA?

3
Organizacije su sastavni dio današnjeg društva. Čini je grupa ljudi koja radi na organizovan
način u cilju ostvarenja specifičnih ciljeva. U savremenim uslovima poslovanja organizacije
treba posmatrati kao otvorene sisteme spremne da izuzetno brzo i efikasno odgovore na sve
promjene u okruženju i brže od konkurencije odgovore na zahjteve tržišta.

Nameće se potreba za izuzetno efikasnim, fleksibilnim i dinamičnim organizacionim

strukturama. Organizacijom upravlja menadžment. 

Piter Draker, jedan od najvećih teoretičara menadžmenta, rekao je da je osnova

menadžmenta da učini ljude svjesnim zajedničkih mogućnosti dajući im zajedničke ciljeve,
sistem vrijednosti, odgovarajuću organizacionu strukturu i priliku za razvoj kako bi se
odgovorilo na promjene.

Organizacija je višeznačni termin, čija upotreba bez poznavanja sadržaja pojmova na koje
se odnosi može dovesti do zabluda i nesporazuma. Osnovna četiri značenja pojma
"organizacija" su:

 Realni objekat, sistem socijalnih elemenata i relacija između njih - entitet;

 Skup aktivnosti koje su preduzete sa ciljem da se uspostave takve funkcionalne
relacije između elemenata objekta koje će omogućiti efikasno ostvarivanje svrhe
njegovog postojanja - djelatnost;
 Rezultat usklađivanja odnosa unutar nekog objekta koji odražava njegovu strukturu i
dinamičke osobine - atribut;
 Skup pravila, zakonitosti i metoda čija upotreba omogućuje skladno oblikovanje i
efikasno funkcionisanje objekata - naučna disciplina.

U smislu cilja, organizacije se dijele na one sa ciljem da kreiraju određene usluge i ostvare

profit i na organizacije koje za cilj imaju brigu o pojedincima.

Organizovanje se, prije svega, vezuje za aktivnosti. U tom smislu, organizovanje je

proces

4
koji se sastoji od:

 Definisanja, grupisanja i strukturisanja aktivnosti;

 Podjele i alokacije uloga, a na osnovu grupisanja i strukturisanja aktivnosti;
 Utvrđivanja mjera rezultata grupa i pojedinaca;
 Utvrđivanja pravila i sistema rada, uključujući komunikacije, odlučivanje i rješavanje
konflikta.

Osnovni element funkcionisanja organizacije su:

 inputi (ulazi, resursi, akcije),

 konverzija,
 outputi (rezultat, proizvod).

1.1 Dizajn organizacije

Dizajn organizacije je izbor organizacione strukture koja odgovara strategiji organizacije i
okruženju u kome će članovi organizacije realizovati strategiju. Tako, dizajn organizacije
postavlja menadžere u položaj u kome moraju istovremeno da prate šta se događa unutar
organizacije, a šta izvan nje.

Pojam dizajn organizacije je evoluirao tokom poslednjeg vijeka. Prvobitno su procesi dizajna
organizacije bili koncentrisani na interno funkcionisanje organizacije.

Četiri kamena temeljca dizajna organizacije:

 Podjela posla
 Podjela na sektore
 Hijerarhija
 Koordinacija

5
 1.2 Organizaciona struktura
Struktura organizacije podrazumijeva način na koji se aktivnosti organizacije dijele, grupišu i
koordiniraju na relaciji menadžer i radnici, menadžer i menadžer i radnik i radnik.

Postoje tri vida formalne strukture sektora organizacije:

 Prema funkciji
 Prema proizvodu/tržištu
 Matrična.

Funkcionalna organizacija je najlogičniji i utemeljeni oblik za podjelu na sektore. Primjenjuju

je male firme koje nude ograničeni broj proizvoda, pošto se ovakvom organizacijom efikasno
koriste specijalizovani resursi. Još jedna velika prednost strukture prema funkciji jeste da
olakšava posao nadgledanja, pošto je svaki menadžer stručan za mali raspon kvalifikacija.

Organizacija prema proizvodu/tržištu, često nazvana i organizacija po diviziji, okuplja u jednu

radnu jedinicu sve koji su uključeni u proizvodnju i marketing jednog proizvoda ili grupe
srodnih proizvoda, sve one koji se nalaze na određenom području, ili sve koji rade s
određenom vrstom klijenata.

Za razliku od sektora prema funkciji, divizija liči na zasebno preduzeće. Menadžer divizije
prvenstveno se usredsređuje na rad svoje divizije, odgovoran je za profit ili gubitak, a može
čak i da se upusti u konkurenciju s drugim jedinicama unutar firme. Međutim, divizija se
razlikuje od preduzeće u jednom važnom pogledu: menadžer divizije mora da podnosi
izvještaj centralnoj direkciji.

2. ORGANIZACIONA STRUKTURA “JUGOPETROLA”

2.1 Izvršni direktor i ključno rukovodstvo

6
Izvršnog direktora kompanije imenuje Odbor direktora. Prava i dužnosti izvršnog direktora
uređeni su Zakonom o privrednim društvima i Statutom kompanije. Izvršni director kompanije
upravlja svakodnevnim aktivnostima iste.

U 2018. godini, tim ključnog rukovodstva sastojao se od sledećih članova:

2.2 Administrativna organizacija Kompanije – Organizaciona šema

Organizaciona struktura Kompanije zasniva se na tri glavna stuba:

 Sektor Komercijale
 Sektor Operativnih poslova i logistike
 Sektor Finansija i administracije

Pored navedenog, Jugopetrol AD ima pet dodatnih službi:

 Pravni poslovi
 Ljudski resursi
 Interna kontrola
 Razvoj mreže

 Bezbjednost i zaštita.

Struktura Kompanije je predstavljena na grafiku:

7
 2.3 Zaposleni
Na kraju 2018. godine Jugopetrol AD je imao 102 zaposlenih.

Broj zaposlenih podijeljen je na:

 zaposlene po ugovoru na neodređeno vrijeme - 89

 zaposlene po ugovoru na određeno vrijeme – 13

8
Struktura zaposlenih prikazana je u sledećim grafikonima:

9
 ZAKLJUČAK

Na kraju ovog rada ističemo pozitivne i negativne strane organizacione strukture kompanije
Jugopetrol AD. Jedna od pozitivnih strana bi bila pokrivenost i organizacija zaoslenih u
kompaniji.

Negativno bi bilo to da, s obzirom na to da cijene rastu, slabiji je kvalitet goriva. Još jedna
negativna strana su učestale varijacije u strukturi zaposlenih. Naime 2017. godine na kraju
godine ukupan broj zaposlenih bio je 111, a na kraju 2018. se smanjio na 102. Među ovim
navedenim negativnim stavkama ističe se struktura zaposlenih po stepenu edukacije. Veoma mali
broj kadrova obuhvataju osobe sa titulom doktora, dok su sa druge strane dominantni kadrovi sa
bachelor diplomom.

Da sumiramo, jedna od stavki koju treba promijeniti jeste organizacija strukture zaposlenih po
broju godina provedenih u kompaniji. Zapaža se to da je broj zaposlenih koji imaju staž u firmi
manje od 5 godina veći za 22% od broja zaposlenih koji imaju staž i do 10 godina.

10
 LITERATURA

1. file:///C:/Users/HP/Downloads/84a4_8o69_godisnji_izvjestaj_o_poslova
nju_2018.pdf
2. “Dizajn organizacije i organizaciona struktura” – Prof. dr Mile
Vasić
3. “Organizacija saobraćajnih preduzeća” – Prof. dr Vujadin B.
Vešović

11