Giải tích A2

ÁNH XẠ LIÊN TỤC

Ngày 13 tháng 10 năm 2021

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 1 / 10

Định nghĩa 1: Ánh xạ liên tục

Định nghĩa 1 (Ánh xạ liên tục)

Cho (X , dX ), (Y , dY ) là hai không gian metric và x ∈ X .

f : X → Y được gọi là liên tục tại x nếu

∀ε > 0, ∃δε > 0 : ∀y ∈ X , dX (y , x) < δε thì dY (f (y ), f (x)) < ε.

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 2 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục

Ví dụ 1. Cho f : (R2 , d1 ) → (R, d) thỏa f (x, y ) = x + y − 1. Trong đó, d là

metric thông thường và


d1 (u, v ) = max |x1 − x2 |, |y1 − y2 | , u = (x1 , y1 ), v = (x2 , y2 ).

Chứng minh f liên tục trên (R2 , d1 ).

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 3 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục

Ví dụ 1. Cho f : (R2 , d1 ) → (R, d) thỏa f (x, y ) = x + y − 1. Trong đó, d là

metric thông thường và


d1 (u, v ) = max |x1 − x2 |, |y1 − y2 | , u = (x1 , y1 ), v = (x2 , y2 ).

Chứng minh f liên tục trên (R2 , d1 ).

Giải. Cho u = (x, y ) ∈ R2 bất kì, ta chứng minh f liên tục tại u.
Cho ε > 0, ta chứng minh tồn tại δε > 0 sao cho

∀v ∈ R2 thỏa d1 (v , u) < δε thì d(f (v ), f (u)) < ε.

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 3 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục

Ví dụ 1. Cho f : (R2 , d1 ) → (R, d) thỏa f (x, y ) = x + y − 1. Trong đó, d là

metric thông thường và


d1 (u, v ) = max |x1 − x2 |, |y1 − y2 | , u = (x1 , y1 ), v = (x2 , y2 ).

Chứng minh f liên tục trên (R2 , d1 ).

Giải. Cho u = (x, y ) ∈ R2 bất kì, ta chứng minh f liên tục tại u.
Cho ε > 0, ta chứng minh tồn tại δε > 0 sao cho

∀v ∈ R2 thỏa d1 (v , u) < δε thì d(f (v ), f (u)) < ε.

Cần tìm δε > 0 sao cho

∀v = (z, t) ∈ R2 thỏa max |z − x|, |t − y | < δε

thì |f (v ) − f (u)| = |(z + t − 1) − (x + y − 1)| < ε.

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 3 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục

Cần tìm δε sao cho

max |z − x|, |t − y | < δε

thì |(z − x) + (t − y )| < ε.

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 4 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục

Cần tìm δε sao cho

max |z − x|, |t − y | < δε

thì |(z − x) + (t − y )| < ε.

Nhận xét:

|(z − x) + (t − y )| ≤ |z − x| + |t − y |



≤ max |z − x|, |t − y | + max |z − x|, |t − y |


= 2 max |z − x|, |t − y | < δε .

Để |(z − x) + (t − y )| < ε, ta chọn δε < ε2 .

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 4 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục

Ví dụ 2. Cho f : (R2 , d1 ) → (R2 , d1 ) thỏa f (x, y ) = (2x + 3y , x + y ). Trong đó

d1 (u, v ) = max |x1 − x2 |, |y1 − y2 | , u = (x1 , y1 ), v = (x2 , y2 ).

Chứng minh f liên tục trên (R2 , d1 ).

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 5 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục

Ví dụ 2. Cho f : (R2 , d1 ) → (R2 , d1 ) thỏa f (x, y ) = (2x + 3y , x + y ). Trong đó

d1 (u, v ) = max |x1 − x2 |, |y1 − y2 | , u = (x1 , y1 ), v = (x2 , y2 ).

Chứng minh f liên tục trên (R2 , d1 ).

Giải. Cho u = (x, y ) ∈ R2 bất kì, ta chứng minh f liên tục tại u.
Cho ε > 0, ta chứng minh tồn tại δε > 0 sao cho

∀v = (z, t) ∈ R2 thỏa d1 (v , u) < δε thì d1 (f (v ), f (u)) < ε,

trong đó f (v ) = (2z + 3t, z + t) và f (u) = (2x + 3y , x + y ).

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 5 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục

Ví dụ 2. Cho f : (R2 , d1 ) → (R2 , d1 ) thỏa f (x, y ) = (2x + 3y , x + y ). Trong đó

d1 (u, v ) = max |x1 − x2 |, |y1 − y2 | , u = (x1 , y1 ), v = (x2 , y2 ).

Chứng minh f liên tục trên (R2 , d1 ).

Giải. Cho u = (x, y ) ∈ R2 bất kì, ta chứng minh f liên tục tại u.
Cho ε > 0, ta chứng minh tồn tại δε > 0 sao cho

∀v = (z, t) ∈ R2 thỏa d1 (v , u) < δε thì d1 (f (v ), f (u)) < ε,

trong đó f (v ) = (2z + 3t, z + t) và f (u) = (2x + 3y , x + y ).

Cần tìm δε sao cho

∀v = (z, t) ∈ R2 thỏa max |z − x|, |t − y | < δε

   
thì max (2z + 3t) − (2x + 3y ), (z + t) − (x + y ) < ε.

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 5 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục
   
Nhận xét: • max (2z + 3t) − (2x + 3y ), (z + t) − (x + y ) < ε nếu
( 
(2z + 3t) − (2x + 3y ) < ε,
 
(z + t) − (x + y ) < ε.

hay
( 
2(z − x) + 3(t − y ) < ε,
  (1)
(z − x) + (t − y ) < ε.

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 6 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục
   
Nhận xét: • max (2z + 3t) − (2x + 3y ), (z + t) − (x + y ) < ε nếu
( 
(2z + 3t) − (2x + 3y ) < ε,
 
(z + t) − (x + y ) < ε.

hay
( 
2(z − x) + 3(t − y ) < ε,
  (1)
(z − x) + (t − y ) < ε.
(

|z − x| < δε
• Do max |z − x|, |t − y | < δε nên . Dẫn đến
|t − y | < δε
(
2|z − x| + 3|t − y | < 5δε ,
(2)
|z − x| + |t − y | < 2δε .

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 6 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục
   
Nhận xét: • max (2z + 3t) − (2x + 3y ), (z + t) − (x + y ) < ε nếu
( 
(2z + 3t) − (2x + 3y ) < ε,
 
(z + t) − (x + y ) < ε.

hay
( 
2(z − x) + 3(t − y ) < ε,
  (1)
(z − x) + (t − y ) < ε.
(

|z − x| < δε
• Do max |z − x|, |t − y | < δε nên . Dẫn đến
|t − y | < δε
(
2|z − x| + 3|t − y | < 5δε ,
(2)
|z − x| + |t − y | < 2δε .

Để (1) xảy ra, ta chọn δε = ε6 .

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 6 / 10

Định nghĩa 2: Ánh xạ liên tục

Định nghĩa 2 (Ánh xạ liên tục)

Cho (X , dX ), (Y , dY ) là hai không gian metric và x ∈ X .

f : X → Y được gọi là liên tục tại x nếu

dX d
Y
∀(xn ) ⊂ X , xn −→ x thì f (xn ) −→ f (x).

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 7 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục

Ví dụ 1. Cho f : (R2 , d1 ) → (R, d) thỏa f (x, y ) = x + y − 1. Trong đó, d là

metric thông thường và


d1 (u, v ) = max |x1 − x2 |, |y1 − y2 | , u = (x1 , y1 ), v = (x2 , y2 ).

Chứng minh f liên tục trên (R2 , d1 ).

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 8 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục

Ví dụ 1. Cho f : (R2 , d1 ) → (R, d) thỏa f (x, y ) = x + y − 1. Trong đó, d là

metric thông thường và


d1 (u, v ) = max |x1 − x2 |, |y1 − y2 | , u = (x1 , y1 ), v = (x2 , y2 ).

Chứng minh f liên tục trên (R2 , d1 ).

Giải. Cho u = (x, y ) ∈ R2 bất kì, ta chứng minh f liên tục tại u.
d d
Lấy (un ) = (xn , yn ) ⊂ R2 sao cho un −→
1
u. Ta chứng minh f (un ) −→ f (u).

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 8 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục

Ví dụ 1. Cho f : (R2 , d1 ) → (R, d) thỏa f (x, y ) = x + y − 1. Trong đó, d là

metric thông thường và


d1 (u, v ) = max |x1 − x2 |, |y1 − y2 | , u = (x1 , y1 ), v = (x2 , y2 ).

Chứng minh f liên tục trên (R2 , d1 ).

Giải. Cho u = (x, y ) ∈ R2 bất kì, ta chứng minh f liên tục tại u.
d d
Lấy (un ) = (xn , yn ) ⊂ R2 sao cho un −→
1
u. Ta chứng minh f (un ) −→ f (u).


Đã có d1 (un , u) −→ 0, cần chứng minh d f (un ), f (u) −→ 0.


Thật vậy: d f (un ), f (u) = |f (un ) − f (un )| = |(xn + yn − 1) − (x + y − 1)|

= |(xn − x) + (yn − y )| ≤ |xn − x| + |yn − y |

≤ 2 max |xn − x|, |yn − y | = 2d1 (un , u).

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 8 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục

Ví dụ 2. Cho f : (R2 , d1 ) → (R2 , d1 ) thỏa f (x, y ) = (2x + 3y , x + y ). Trong đó

d1 (u, v ) = max |x1 − x2 |, |y1 − y2 | , u = (x1 , y1 ), v = (x2 , y2 ).

Chứng minh f liên tục trên (R2 , d1 ).

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 9 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục

Ví dụ 2. Cho f : (R2 , d1 ) → (R2 , d1 ) thỏa f (x, y ) = (2x + 3y , x + y ). Trong đó

d1 (u, v ) = max |x1 − x2 |, |y1 − y2 | , u = (x1 , y1 ), v = (x2 , y2 ).

Chứng minh f liên tục trên (R2 , d1 ).

Giải. Cho u = (x, y ) ∈ R2 bất kì, ta chứng minh f liên tục tại u.
d d
Lấy (un ) = (xn , yn ) ⊂ R2 sao cho un −→
1 1
u. Ta chứng minh f (un ) −→ f (u).

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 9 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục

Ví dụ 2. Cho f : (R2 , d1 ) → (R2 , d1 ) thỏa f (x, y ) = (2x + 3y , x + y ). Trong đó

d1 (u, v ) = max |x1 − x2 |, |y1 − y2 | , u = (x1 , y1 ), v = (x2 , y2 ).

Chứng minh f liên tục trên (R2 , d1 ).

Giải. Cho u = (x, y ) ∈ R2 bất kì, ta chứng minh f liên tục tại u.
d d
Lấy (un ) = (xn , yn ) ⊂ R2 sao cho un −→
1 1
u. Ta chứng minh f (un ) −→ f (u).
Trong đó, f (un ) = (2xn + 3yn , xn + yn ) và f (u) = (2x + 3y , x + y ).

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 9 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục


Đã có d1 (un , u) −→ 0, cần chứng minh d1 f (un ), f (u) −→ 0.

với


d1 (un , u) = max |xn − x|, |yn − y | ,

   
d1 f (un ), f (u) = max (2xn + 3yn ) − (2x + 3y ), (xn + yn ) − (x + y ) .

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 10 / 10

Ví dụ: Chứng minh ánh xạ liên tục


Đã có d1 (un , u) −→ 0, cần chứng minh d1 f (un ), f (u) −→ 0.

với


d1 (un , u) = max |xn − x|, |yn − y | ,

   
d1 f (un ), f (u) = max (2xn + 3yn ) − (2x + 3y ), (xn + yn ) − (x + y ) .

Thật vậy
   
• (2xn + 3yn ) − (2x + 3y ) = 2(xn − x) + 3(yn − y )
   
≤ 2xn − x  + 3yn − y  ≤ 5d1 (un , u),
   
• (xn + yn ) − (x + y ) = (xn − x) + (yn − y )
   
≤ xn − x  + yn − y  ≤ 2d1 (un , u).


Dẫn đến, d1 f (un ), f (u) ≤ 5d1 (un , u).

Giải tích 2 Ánh xạ liên tục Ngày 13 tháng 10 năm 2021 10 / 10