Professional Documents
Culture Documents
KPD 41636 Review Demirci
KPD 41636 Review Demirci
KPD 41636 Review Demirci
ÖZET SUMMARY
'Ergo' kelimesi Yunanca kökenli olup 'iþ' anlamýna gelmek- 'Ergo' word which means 'work' has an origin of Greek
tedir. Ruhsal veya fiziksel engeli bulunan bireyleri duru- language. It is a method which practises in individuals
ma yönelik aktivitelerle yeniden topluma kazandýrmak who have pyhsical or mental disabilities. Ergotherapy, on
amacýyla uygulanan bir yöntemdir. Ergoterapi, bir diðer the other meaning occupational therapy, includes activi-
adý ile uðraþý terapisi, bünyesinde sanat, müzik, resim, el ties like art, music, painting, handiwork, physical activi-
iþi, fiziksel aktiviteler, motor-fonksiyon terapisi, duyumsal ties, motor functioning therapy, auditory perception
algý saðlama egzersizleri, yaþamý idame ettirebilme egz- exercises, ligering on exercises. Although it seems as a
ersizleri gibi bir çok etkinliði barýndýrmaktadýr. Bir çok new healthcare field, the history of ergotherapy is quite
insan ergoterapiyi yeni bir saðlýk alaný olarak düþünebilir old. It has been used in the century of 4th anno domini
fakat tarihi oldukça eskidir. Milattan sonra 4. Yüzyýlda in Asklepios Temple as a rehabilitation method for dis-
Bergamada Asklepios tapýnaðýnda þifalý su, çamur bany- abled people. Nowadays, there are ever increasing arti-
olarý, spor ve tiyatro etkinliklerinin engelli kiþilerin reha- cles about the efficieny of ergotherapy. It already took
bilitasyonunda kullanýldýðý bilinmektedir. Ergoterapinin 17th place inside the list of best healthcare jobs and
günümüzde etkinliðine dair giderek artan sayýda bilimsel 23th place inside the best entire jobs in United States of
makale yayýnlanmaya devam etmektedir. Amerika Birleþik America. At the present time, although there are many
Devletleri' nde ergoterapi en iyi saðlýk meslekleri arasýnda ergotherapists all over the World, unfortunately in our
17. sýrada yer alýrken, tüm meslekler içinde en iyi meslek- country there is few. In this sense, ergotherapy seems to
ler sýralamasýnda 23. sýrada yer almaktadýr. Günümüzde be an important job field in the near future in Turkey.
dünyada bir çok alanda çalýþan ergoterapistler bulun-
makta iken ne yazýk ki ülkemizde bu sayý çok kýsýtlýdýr. Bu
Key Words: Ergotherapy, occupational therapy, rehabili-
anlamda ergoterapi, yakýn gelecekte Türkiye' de önemli
tation
bir iþ alaný olacak gibi görünmektedir.
Anahtar Sözcükler: Ergoterapi, uðraþý terapisi, meslek
terapisi, rehabilitasyon
görünse de savaþ bitimini takip eden yýllarda -Kiþinin baðýmsýz yaþamýný sürdürmesine yönelik
savaþýn yaralarýný sarmak adýna tekrar önem kazan- becerilerini geliþtirmek
maya baþladý. Savaþ sonrasý evine dönen çok sayýda
fiziksel ve ruhsal sýkýntýlar yaþayan askerler nedeni -Kiþinin iletiþim becerilerini geliþtirmek
ile çok sayýda ergoterapiste ihtiyaç duyuldu. 1960'
lara kadar rehabilitasyon hareketi yüksek bir ivme
kazandý. Bu noktadan sonra ergoterapistler sadece Türkiye' de Ergoterapist Kimdir?
ruhsal deðil fiziksel sýkýntýlarý iyileþtirmek adýna da
çalýþmalar yapmaya baþladýlar. Bu dönemde 22 Mayýs 2014 tarihli 29007 no' lu Resmi Gazete' de
ergoterapistler 'modern týbbýn mücizeleri' olarak yayýmlanan 'Saðlýk Meslek Mensuplarý ile Saðlýk
adlandýrýldýlar. Bu alanda ilk akademik yayýn Hizmetlerinde Çalýþan Diðer Meslek
organý olan 'Occupational Therapy and Mensuplarýnýn Ýþ ve Görev Tanýmlarýna Dair
Rehabilitation and the first major textbook, Yönetmelik' e göre ülkemizde ergoterapistin görev
Willard & Spackman's Principles of Occupational tanýmý þu þekilde verilmiþtir (5):
Therapy' dergisi 1947 yýlýnda ilk basýmýný gerçek-
leþtirdi. 1956 yýlýnda 'The Certified Occupational
-Toplumdan dýþlanmýþ olan bireylerin yeniden
Therapy Assistant (COTA)' adý ile ergoterapist
topluma kazandýrýlmasý için gerekli deðer-
yetiþtiren ilk bölüm açýldý. 1960' lardan sonra
lendirmeleri ve rehabilitasyon iþlemlerini yürütür.
ergoterapistler pediatrik ve geliþimsel engelli hasta-
lar ile de çalýþmaya baþladýlar. 1965 yýlýnda ABD'
de ergoterapi saðlýk sigortasý kapsamýna girdi, 1975 -Günlük yaþamda baðýmsýzlýðý saðlamak adýna
yýlýnda rehabilitasyon hizmeti olarak üniversitel- gerekli yöntem, araç ve gereçleri belirleyerek kul-
erde bölüm olarak okutulmaya baþlandý. 1990' lar- lanýmlarýný öðretir.
dan sonra ergoterapinin hedefleri kiþiyi gelecekte
oluþabilecek hasarlardan koruma, kalite ve baðým- -Engelli bireylerin fiziksel veya zihinsel engeli
sýzlýðýný kazanma olarak belirlendi (3,4). Türkiye' sonucunda oluþan kýsýtlýlýklarýný deðerlendirir, gün-
de ergoterapi henüz yeni tanýnmaya baþlayan bir lük faaliyetlerini ve iþlerini sürdürebilmesini saðla
meslek alaný olmakla birlikte, tarihimizde Selçuklu yacak uygulamalar yapar.
hükümdarý Dukak' ýn 1154 yýlýnda hizmete açtýðý
Nureddin Hastanesi, Gýyaseddin Keyhüsrev 'in
-Engelli bireylerin ev, iþ ve okul ortamlarýnda
1228 yýlýnda hizmete açtýðý Turan Melik
iþlevselliðini deðerlendirerek performansýný en üst
Darüþþifasý' nda hastalarda müzik tedavisinin uygu-
seviyeye çýkarmak ve çevreye uyumunu saðlamak
lanmýþ olduðu bilinmektedir. 1308 yýlýnda Ýlhanlý
için önerilerde bulunur.
hükümdarý Olcayto Mehmed' in kýzý prenses Yýldýz
Hatun' un yaptýrdýðý Amasya Darüþþifasý, dünyada
akýl hastalarýnýn su sesi ve müzik ile tedavi edildiði -Engelli bireylerin fiziksel, duygusal, psikososyal ve
ilk kurumdur. Cumhuriyet tarihimizde ise ilk kez geliþimsel yeterliliklerini uygun ölçüm ve test yön-
1924 tarihinde Mustafa Kemal Atatürk' ün emri ile temlerini kullanarak deðerlendirir.
açýlan Heybeliada Sanatoryumunda tüberküloz
(verem) hastalarýna ayakkabýcýlýk, daktilo kul- -Bireysel veya grup olarak mesleki, eðitimsel, sosyal
lanýmý, fotoðraf sanatý gibi zanaatler öðretilerek ve sanatsal aktivitelerin kullanýmý ile ilgili rehabili-
hastalarýn meslek sahibi olmalarý saðlanýyordu (2). tasyon programlarý yapar ve uygular.
Ergoterapi derneði ülkemizde 2005 yýlýnda kurul-
masýna raðmen daha sonra dernek faaliyetleri son
-Engelli bireylerin topluma katýlýmýný etkileyen
bularak günümüzde ülkemizde bu alanda bir
kiþisel ve çevresel faktörleri deðerlendirir.
dernek bulunmamaktadýr.
-Ergoterapi müdahale süreci modeli (Occupational -Biliþsel davranýþçý kaynak çerçevesi modeli
Therapy Intervention Process Model) (Cognitive-Behavioral Frame of Reference)
-Ýnsan Aktivite modeli (Model of Human -Ýnsan performansýnýn doðasý modeli (Ecology of
Occupation) Human Performance Model)
-Kanada Aktivite performasý ve katýlýmý modeli -Ýyileþme ve kendi kendine yönetim modelleri
(Canadian Model of Occupational Performance (Recovery Models and Self-Management Models)
and Engagement)
-Transaksiyonel model (Curtin katýlým modeli,
-Avusturalya Aktivite performansý modeli yaþam tarzý aðacý modeli, Mahidol klinik sistem
(Occupational Performances Model - Australia) modeli)
-Kawa (River) modeli (Kawa-River Model) -Adli Ergoterapi Modeli (Forensic Occupational
Therapy Model)
-Fonksiyonel grup modeli (Functional Group
Model) Ergoterapi ile Ýlgili Yapýlan Bilimsel Çalýþmalar-
dan Örnekler
-Fonksiyonel bilgi iþleme modeli (Functional
Information Processing Model) -Yoðun bakým ünitesinde mekanik ventilatöre baðlý
hastalarda yapýlan bir çalýþmada ergoterapinin
-Biyomekanik kaynak çerçevesi modeli etkinliði araþtýrýlmýþ ve sonuç olarak ergoterapi
(Biomechanical Frame of Reference) uygulanan hastalarda daha hýzlý ve iyi fonksiyon
kazanýmý, kýsa deliryum süresi ve daha az mekanik
venlilatöre baðlý kalma süresi tespit edilmiþtir (16).
-Rehabilitasyon modeli (Rehabilitative Model)
-Dinamik sistem modeli (Dynamic Systems -Dirençli þizofreni hastalarýnda ayaktan uygulanan
Theory) ergoterapi sonuçlarý ile ilgili bir çalýþmada anlamlý
derecede psikososyal ve beceri geliþimi saðlanmýþtýr
(18).
-Duyusal bütünleþme modeli (Sensory Integration
Model)
-Demans hastalarýnda ve onlarýn bakýmýný üstlenen -Multipl Sklerozu (MS) bulunan hastalarda
kiþilerde uygulanan ergoterapi sonuçlarý ile ilgili ergoterapinin etkinliðinin araþtýrýldýðý Türkiye
yapýlan bir çalýþmada hastalarýn günlük perfor- kökenli bir araþtýrmada, ergoterapinin rehabilitas-
manslarýnda artýþ ve bakým verenlerin iþ yükünde yon programýnda MS' in her 3 tipi içinde oldukça
azalma saptanmýþtýr (19). etkili olduðu bulunmuþtur (28).
-Parkinson hastalarýnda uygulanan ergoterapi -7-11 yaþ arasý uyum sorunu yaþayan 7 çocukla ve
sonuçlarý ile ilgili yapýlan bir randomize kontrollü bakýmverenleri ile yapýlan bir çalýþmada, perfor-
çalýþmada hastalarýn günlük baðýmsýz aktivelerinde mans aktiviteleri, baþarý, bakýmverene destek,
iyileþme saptanmýþtýr (20). bakýmverenin çocuða desteði ve iþaretleme olarak 5
adet giriþim belirlemiþ ve ergoterapi süreci sonun-
-Stroke (inme) geçiren hastalarda uygulanan da anlamlý düzeyde geliþme kaydedildiði göste-
ergoterapi sonuçlarý ile ilgili bir çalýþmada ergote- rilmiþtir (29).
rapinin etkili olduðu sonucu bulunmuþtur (21).
-HIV virüsü ile enfekte olan 3 vaka ile MOHO ve
-0-6 yaþ arasý geliþimsel bozukluðu olan çocuklarda CFTO modelleri uygulanarak yapýlan ergoterapi
ergoterapinin etkinliðinin araþtýrýldýðý bir çalýþma- süreci sonunda vakalardan birinde az düzeyde
da ergoterapinin özellikle oyun desteði, günlük iþlevsellikte deðiþim gözlenirken diðer 2 vakada
yaþam aktivitelerinin sürdürülmesi, iletiþim, kaba yüksek düzeyde olumlu deðiþim gözlemlenmiþtir
ve ince motor hareketlerde etkili olabileceði öne (30).
sürülmüþtür (22).
Ergoterapinin Çalýþma Alanlarý ve Ýþ Ýmkanlarý
-70 yýllýk süreçte otizmli bireylerde uygulanan
ergoterapi çalýþmalarýnýn ele alýndýðý bir der- Ergoterapistlerin çalýþma alanlarý baþlýca olarak
lemede, ergoterapinin etkin olabileceði öne hastaneler, özel dal merkezleri, terapi merkezleri,
sürülmüþtür (23). özel okullar, bakým merkezleri, toplum ruh saðlýðý
merkezleri, huzurevleri, sivil toplum kuruluþlarý,
-Çok düþük doðum aðýrlýklý çocuklarda ergotera- mesleki rehabilitasyon ve ev hizmetleri olarak
pinin okul öncesi motor fonksiyonlarda etkinliðinin sayýlabilir. ABD' de 2012 yýlýna ait veriler eþliðinde,
araþtýrýldýðý bir çalýþmada ergoterapi etkin bulun- çalýþan 113.200 ergoterapistin çalýþma alanlarý
muþtur (24). Tablo 1’de gösterilmiþtir (31).
Ev hizmetleri %9 $82.310
KAYNAKLAR
1. American Occupational Therapy Association (AOTA) 2014, Foundations for Practice in Occupational Therapy. 2002.
http://www.aota.org London: Elsevier Limited. pp. 255-275
2. Uluslararasý ergoterapi ve rehabilitasyon kongresi, Ankara, 9. Foster L, Winnie D, Lisa M L. Coaching mothers of children
2013 with autism: a qualitative study for occupational therapy prac-
tice. Physical & occupational therapy in pediatrics 2013; 33: 253-
3. Creek J, Lesley L (2011) Occupational therapy and mental
263.
health. 5th edition. 2011. Elsevier Health Sciences.
10. Parker D. The Client-Centered Frame of Reference in
4. Schell B A, Gillen G, Scaffa M, Cohn E S. Willard and
Duncan (ed), Foundations for Practice in Occupational
Spackman's occupational therapy. 12th edition. 2013. Lippincott
Therapy. 2002. London: Elsevier Limited. pp. 193-215
Williams & Wilkins.
11. Dickie V, Cutchin M P, Humphrey R. Occupation as a
5. Resmigazete. Saðlýk meslek mensuplarýnýn iþ ve görev taným-
Transactional Experience: A Critique of Individualism in
larý. http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/05/20140522-14-
Occupational Science. Journal of Occupational Science 2006; 13
1.pdf
(suppl. 1): 83-93.
6. Lee J. Achieving Best Practice: A Review of Evidence.
12. Khemthong S, Saravitaya T. Knowledge translation of self-
Occupational Therapy in Health Care 2010; 24(suppl. 3):206-
management concepts for Thais. Journal of Nursing Science
222
2010; Jul-Sep;28 (suppl. 3):8-12.
7. Kielhofner G. Model of Human Occupation: Theory and
13. Rueankam M, Khemthong S. Life skills for autistic Children
Application. 4th edition. 2008. Philadelphia, PA: Lippincott
through Viewpoint of Carers [Thai]. Bulletin of Chiang Mai
Williams & Wilkins
Associated Medical Sciences 2009; 42(suppl. 2): 112-119.
8. McMillan R. Assumptions Underpinning a Biomechanical
14. Kaunnil A, Khemthong S. Occupational Therapy - Mahidol
Frame of Reference in Occupational Therapy in Duncan (ed),
Clinic System in Stroke Patients [Thai]. Journal of Health
Systems Research 2008; 2 (suppl. 1): 138-147. 24. Watkins S, Jonsson-Funk M, Brookhart M A, Rosenberg S
A, O'Shea T M, Daniels J. Preschool motor skills following phy-
15. Connell C. Forensic occupational therapy to reduce risk of
sical and occupational therapy services among non-disabled very
reoffending: a survey of practice in the United Kingdom. The
low birth weight children. Maternal and child health journal
Journal of Forensic Psychiatry & Psychology 2016; 27 (suppl. 6),
2014; 18 (suppl. 4), 821-828.
907-928.
25. Foster L, Winnie D, Lisa M L. Coaching mothers of children
16. Schweickert W D, Pohlman M C, Pohlman A S, Nigos C,
with autism: a qualitative study for occupational therapy prac-
Pawlik A J, Esbrook C L, Schmidt G A. Early physical and occu-
tice. Physical & occupational therapy in pediatrics 2013; 33: 253-
pational therapy in mechanically ventilated, critically ill
263.
patients: a randomised controlled trial. Lancet (London,
England) 2009; 373(9678), 1874-1882. 26. Dinglas V D, Colantuoni E, Ciesla N, Mendez-Tellez P A,
Shanholtz C, Needham D. M. Occupational therapy for patients
17. Clark F, Azen S P, Zemke R, Jackson J, Carlson M, Mandel
with acute lung injury: factors associated with time to first inter-
D, Palmer J. Occupational therapy for independent-living older
vention in the intensive care unit. American Journal of
adults: A randomized controlled trial. Jama 1997; 278 (suppl.
Occupational Therapy 2013; 67(suppl. 3), 355-362.
16), 1321-1326.
27. Kruijsen?Terpstra A J A, Ketelaar M, Boeije H, Jongmans
18. Liberman R P, Wallace C J, Blackwell G, Kopelowicz A,
M J, Gorter J W, Verheijden J, Verschuren O. Parents' experi-
Vaccaro J V, Mintz J. Skills training versus psychosocial occu-
ences with physical and occupational therapy for their young
pational therapy for persons with persistent schizophrenia.
child with cerebral palsy: a mixed studies review. Child: care,
American Journal of Psychiatry 1998; 155(suppl. 8), 1087-1091.
health and development 2014; 40(suppl. 6), 787-796.
19. Graff M J, Vernooij-Dassen M J, Thijssen M, Dekker J,
28. Tarakci E, Uyanik M. Multipl Sklerozun Farklý Tiplerinde
Hoefnagels W H, Rikkert M G O. Community based occupa-
Ergoterapinin Etkinliðinin Karþýlaþtýrýlmasý. Turkiye Klinikleri
tional therapy for patients with dementia and their care givers:
Journal of Medical Sciences 2012; 32: 316-323.
randomised controlled trial. Bmj 2006; 333(7580), 1196.
29. Armitage S, Swallow V, Kolehmainen N. Ingredients and
20. Sturkenboom I H, Graff M J, Hendriks J C, Veenhuizen Y,
F
change processes in occupational therapy for children: a
Munneke M, Bloem B R, OTIP Study Group. Efficacy of occu-
grounded theory study. Scandinavian Journal of Occupational
pational therapy for patients with Parkinson's disease: a ran-
Therapy, 2016; 1-6.
O
domised controlled trial. The Lancet Neurology 2014; 13 (suppl.
6), 557-566. 30. Misko A N, Nelson D L, Duggan J M. Three case studies of
O
community occupational therapy for individuals with human
21. Wooster D, Woodward A, Brown L, Cunha A, Maria D,
immunodeficiency virus. Occupational therapy in health care
Frank E, Maegan R. Effectiveness of Mirror Therapy on
R
2015; 29(suppl. 1), 11-26.
Function for Chronic Stroke Patients. American Journal of
P
Occupational Therapy 2015; 69 (Suppl. 1). 31. Best Jobs U.S. News. Occupational therapist.
http://money.usnews.com/careers/best-jobs/occupational-thera-
22. Dall'Alba L, Gray M, Williams G, Lowe S. Early
pist
Intervention in Children (0-6 Years) with a Rare Developmental
Disability: The Occupational Therapy Role. Hong Kong Journal 32. Bureau of Labor Statistics, U.S. Department of Labor 2015,
of Occupational Therapy 2014; 24 (suppl. 2), 72-80. http://www.bis.gov
23. Bagatell N, Ashley M. Occupational Therapy and Autism
Spectrum Disorder: A Scoping Review of 70 Years of Literature.
American Journal of Occupational Therapy 2015; 69. (Suppl. 1):
6911505017p1-6911505017p1.