11.

KONU: KALITIM

1
 KALITIM

ü ……………………Bir canlının sahip olduğu özelliklerin nesilden nesle aktarılması olayıdır.

……………………Kalıtsal karakterlerin nesilden nesle nasıl aktarıldığını inceleyen bilim dalıdır.

GENEL KAVRAMLAR-1
ü : protein sentezinden sorumlu en küçük DNA parçasıdır.

ü : homolog kromozomların karşılıklı lokuslarında bulunan ve aynı karaktere etki

e eden genlerdir.

ü : genlerin kromozom üzerinde bulunduğu bölgedir.

ü : biri anneden diğeri babadan gelen aynı karakterleri taşıyan kromozomlardır.

ü : arı döl / saf döl

ü : melez döl

ü : her durumda etkisini gösteren gendir.

ü : sadece homozigot durumda etkisini gösterir.

ü : canlının sahip olduğu tüm genlerdir.

ü : genlerin dışa yansımasıdır.

2
 MENDEL’İN ÇALIŞMALARI VE İLKELERİ

Mendel’in bezelyeleri kullanmasının sebebi;

bezelyelerin kısa sürede çok fazla döl vermesi,
kendi kendini dölleyebilmesi,
tohum şekli, çiçek rengi, boy uzunluğu vb. çok
çeşitli karakterlere ve bu karakterler
açışından çok sayıda özelliklere sahip
olmasıdır.

• İzotip (Tek Tip) Kanunu: Farklı karakterlere

sahip iki homozigot genotipli bireyin
çaprazlanması sonucu oluşan yavruların
fenotipleri birbirinin aynı olur.

Örneğin; düzgün saf bezelye bitkisi ile

buruşuk saf bezelye bitkisi çaprazlandığında
tüm yavrular düzgün olur.

• Ayrılma İlkesi: Kalıtılan bir özellikten - MONOHİBRİT ÇAPRAZLAMA (AYRILMA İLKESİ)

sorumlu iki alelin gamet oluşumu sırasında,
birbirinden ayrılıp farklı gametlere gitmesi
demektir.

• Bağımsız Açılım İlkesi: Farklı iki karakteri - DİHİBRİT ÇAPRAZLAMA (BAĞIMSIZ AÇILIM İLKESİ)
kontrol eden aleller gamet oluşumu sırasında
diğer karakteri kontrol eden alel çiftinden
bağımsız olarak ayrılır. Döllerde bu alel
çiftlerinin kontrol ettiği fenotiplerin
birbirinden bağımsız olarak ortaya çıktığını
ifade etmektedir.

3
 GEN- KROMOZOM TEORİSİ
I. Bağımsız gen

II. Bağlı gen

SORU:

AaBb genotipli bir bireyin, ab gametini oluşturma

ihtimali kaçtır? (Ab genleri bağlı CO: %64)

4
 - KONTROL ÇAPRAZLAMASI

- EŞBASKINLIK

A.

- MULTIPLE (ÇOK) ALLELLİK

5
6
 KAN GRUPLARI

GENOTİP ALYUVARDAKİ PLAZMADAKİ

FENOTİP
HOMOZİGOT HETEROZİGOT
ANTİJEN ANTİKOR

ü KAN ALIŞ VERİŞLERİ VE ANALİZLERİ

ü RH UYUŞMAZLIĞI

ü MN KAN GRUBU

7
8
 MODERN GENETİK
A. EŞEYİN BELİRLENMESİ

B. EŞEYE BAĞLI KALITIM

9
 GENEL KAVRAMLAR-2

- MUTASYON

- MODİFİKASYON

- ADAPTASYON

- VARYASYON

10
GENETİK DANIŞMANLIK

11