Phương trình biến số phân ly

Phương trình vi phân cấp 1 dạng

M ( x ) dx + N ( y ) dy=0

Cách giải: Các hàm M ( x ), N ( y ) được giả thiết liên tục trên các khoảng nào đó. Khi
đó chỉ cần tích phân hai vế của (1) ta thu được tích phân tổng quát của nó là

∫ M (x )dx +∫ N ( y) dy = C
Một số phương trình phương trình vi phân có thể đưa được về phương trình phân
ly Đặt z=x +2 y

' 1
VD1: Cho phương trình vi phân y = x+ 2 y −2. Đưa về phương trình phân ly

Bài giải
'
z −1
 z ' =1+2 y' y ' =
2
z' −1 1
Phương trình đã cho trở thành: = z –2
2
2−3 z
z' =
z
dz 2−3 z
dx
= z
z
dz = dx
2−3 z

VD2: Cho phương trình vi phân ( x ¿¿ 2−xy )dx−( y 2 + x 2)dy=0 ¿. Đưa về phương trình
phân ly
Bài giải
dx y2+ x2
Ta có dy = 2
x −xy

y2+ x2
 x = 2
'
x −xy
x
Đặt u= y => x=u . y => x ' =u' y +u
 y 2+u 2 . y 2
Ta có u . y +u = 2 2
'
u . y −u . y 2
1+u2
u . y +u = 2
'
u −u
−u3 +2u 2+ 1
u' . y =
u2 −u

du −u3 +2u 2+ 1
.y =
dy u2 −u
u2 −u dy
. du =
3 2
−u +2u + 1 y