Daicon III, een terugblik

op een openingsfilm.
Hannah Ümit ANI1B - 04 Oktober 2021
In deze essay ga ik de beeldtekst Daicon III analyseren op basis van mijn inzichten en de
bronnen die worden vermeld in deze tekst. Hier ga ik de omgeving van het beeld toelichten
met de terminologie die is gebouwd op filmtheorie van Yale University.
De reden waarom ik koos voor deze beeldtekst is
omdat het mij inspireert als beeldmaker omdat de
makers zelf ook studenten waren toen het werd
gemaakt.

Introductie
Daicon III is een openingsfilm uit Japan
geregisseerd door toendertijds student Hiroyuki
Yamaga voor de derde editie van de conventie
genaamd Daicon. Het personeel van Daicon heeft
later een Japanse animatiestudio opgericht
genaamd Studio Gainax.(Gainax, 2001)

Plot en verhaal
De beeldtekst begint met een
establishing shot van een ruimteschip
dat op de Aarde aanvliegt en daar landt.
Er komen twee figuren uit het
ruimteschip met oranje pakken die een
glaasje water geven aan een jong meisje.
Wanneer het meisje met het glaasje
wegrent, komt er een antropomorfische
dinosaurus in een strandshirt die haar
glaasje water wilt stelen. Daarna komt er
een robot die haar wilt vernietigen maar
deze schiet per ongeluk op de
dinosaurus. Verder in de film rent ze weg
van karakters en objecten die uit andere shows komen (waaronder Godzilla, King Ghidorah,
RX-78-2 Gundam en de Ruimte gevechtsschip Yamato). Ze lijkt alles te vernietigen wat op
haar pad komt. Nadat alles vernietigd is, giet ze haar glaasje water op een daikon knol wat in
een ruimteschip transformeert in de vorm van een daikon. Nadat ze instapt, vliegt het
ruimteschip weg. De film eindigt met een eindbeeld waarop staat ‘Daicon III’. Volgens de
producent van de film Toshio Okada gaat het over een meisje dat een kans pakt en kijkt hoe ver
ze haar doel kan bereiken. (Izawa, 2003)

Productie van de film

Tijdens de productiefase was er geldnood waardoor animatiemateriaal voor een werkmethode
met celluloide frames niet toegankelijk was. (Takeda, 2005) Dit zorgde ervoor dat de
producent van de film, Toshio Okada naar een vinyl fabriek moest gaan en daar moest
navragen of de fabriek iets had wat als celluloide kon functioneren. (Takeda, 2005) De
oplossing die hieruit voortkwam was een materiaal dat verf niet stevig vasthield. De verf
schilverde dus ook af. Dit zorgde ervoor dat enkel een minimaal aantal cels van de film door de
jaren heen zijn overgebleven. Er was ook geen timing chart aanwezig voor het schieten van de
film. Voor de camera was er een tripod opgezet. Ieder shot werd ter plekke opgenomen op
8mm film met een 3:4 beeldformaat. Terwijl ik dit essay schreef, waren er amateurs die de film
wilden restaureren, aangezien 8mm kopieën van de filmrollen te koop waren. Gainax, de studio
die is voortgekomen uit de film en de rechten beschikt over de Daicon films heeft contact
opgenomen met het restauratieteam Femboy Films. Gainax heeft hen gevraagd om te stoppen
met hun restauratie aangezien deze bezig is met hun eigen restauratie. (Yahoo!, 2021)

Filmtechniek
Er zijn verschillende technieken gebruikt in het animeren van deze korte film.
Dissolves worden enkel in het begin en tussenstuk gebruikt.
Een andere techniek dat toegepast wordt is dat een walkcycle herhalend speelt terwijl de
achtergrond per frame onder de camera wordt verschoven. Ook worden in de film veel holds
gebruikt.
De wisseling van total shots naar
close up shots wordt vooral
gebruikt om gezichtsuitdrukkingen
aan te duiden. (Yale University, n.d.)
Qua effecten in de film waren
rook-animaties van ruim zes frames
die steeds worden herhaald
wanneer een shot wordt gebruikt.
Op sommige shots waar heftige explosies te zien zijn worden ze als cirkels afgebeeld die groot
worden en wegvagen.
In de film zie je dat het meisje als een rustig karakter is afgebeeld maar verder in de film wordt
ze veel actiever gerepresenteerd doormiddel van jumpcuts in de montage. (Yale University,
n.d.)
Aan de hand van figuur 3 kun je zien dat de film in een dichte ruimte werd ontwikkeld. De film
werd in een warenhuis gemaakt waar het personeel tussen 21:00 en 09:00 zonder ventilatie in
de zomer was opgesloten. (Takeda, 2005)

Worldbuilding
De film begint met een ruimteschip in een extreme-long-shot om een establishing shot op te
zetten. De kleine wereld waarin het zich afspeelt, lijkt op een Japan van eind jaren zeventig en
begin jaren tachtig. Karakters van verschillende mediafranchises komen daarin tevoorschijn.
Er zijn locaties die worden toegelicht zoals het platteland waar het rustiger is dan in de stad
waar er veel geweld en actie gaande is. Het ruimteschip ziet er futuristisch uit en ligt op een
afgelegen locatie voordat het wordt opgeroepen. Qua belichting valt het contrast tussen de
karakters en de felblauwe lucht op. Hieruit kun je zeggen dat het bijna altijd high-key lighting
is. (Yale University, n.d.) Wat deze film bijzonder maakt, is een combinatie van de verschillende
stijlen die met elkaar aan bod komen. De gestileerde godzilla tegenover het gedetailleerde
ontwerp van het knolvormig ruimteschip toont contrast in ontwerp.

Karakter en geluid
Het beeld volgt voor een groot deel een meisje dat geen dialoog uitvoert. (Figuur 1) Ze heeft
een gestileerd ontwerp met ronde vormen en grote ogen. Lieve grote ogen sluiten aan bij haar
vrolijke persoonlijkheid. Ze heeft een bruine rugzak die later in de film ook andere functies
heeft zoals vliegen en projectielen afvuren.
Haar outfit verandert aan het einde van de film in wat op een uniform lijkt van het ruimteschip
zelf. Er zijn geluidseffecten die diëgetisch zijn zoals explosies en projectielen die schieten. De
non-diëgetische achtergrondmuziek past zich aan op de sfeer in de film zelf. De muziek wordt
vlugger als er meer gebeurt in de scènes. (Yale University, n.d.)

Conclusie
Uit mijn onderzoek naar Daicon III kan ik zeggen dat het een indrukwekkende film is voor haar
tijd en ook in onze tijd. Om actie animatie te maken voor een eigen film zie ik dit als goed
referentiemateriaal. Daarnaast laat dit ook zien hoe je als team amateurs toch een product kan
maken met beperkte middelen. Daicon III is bij mij met deze essay meer blijven hangen dan
haar vervolg Daicon IV.
Dat vervolg zou op technisch gebied mogelijk meer te vertellen hebben, maar naar mijn
mening geeft de eerste film toch een beter inzicht op de ontwikkeling van oosterse animatie
omdat er ook grotere namen uit zijn gekomen als Hideaki Anno. (Gainax, 2001)

References

Animec. (1983, August). DAICON IV PRODUCTION REPORT. Animec, Vol. 31.

Daicon Archives. (2021, Januari 31). Daicon IV - Postcard. Tumblr. Retrieved Oktober 04, 2021,

from https://www.tumbral.com/blog/daiconarchives

Femboy Films. (2021, August 22). DAICON III OPENING ANIMATION [RAW UNRESTORED

8mm Scan] [DISCLAIMER: OUT OF RESPECT FOR GAINAX AND DAICON FILM'S

EFFORTS TO OFFICIALLY RESTORE THIS FILM, WE ARE NOT UPLOADING OUR

OWN RESTORATION OF DAICON III, BUT RATHER TO CELEBRATE ITS 40TH

ANNIVERSARY, WE HAVE DECIDED TO UPLOAD OUR ORIGINAL, RAW 8MM SCAN.

PLE]. Retrieved Oktober 04, 2021, from https://youtu.be/fighLETfcxQ

Gainax. (2001, Mei). DAICON 3&4 OPENING ANIME. Studio Gainax. Retrieved November 24,

2005, from
 https://web.archive.org/web/20051124120601/http://www.gainax.co.jp/soft/daicon/opa

.html

Gainax. (2003, April). 20th Japan SF Convention DAICON 3. Gainax. Retrieved Oktober 4,

2021, from

https://web.archive.org/web/20031226072830/http://www.gainax.co.jp/sf2001/report/

40nen/20.html

Izawa, E. (2003, September 29). Toshio Okada on the Otaku and Anime. Massachusetts

Institute of Technology. Retrieved 10 04, 2021, from

https://www.mit.edu/~rei/manga-okada.html

NFI - Nashville Film Institute. (n.d.). Kuleshov Effect: Everything You Need to Know. Nashville

Film Institute. Retrieved Oktober 04, 2021, from https://www.nfi.edu/kuleshov-effect/

Takeda, Y. (2005). The Notenki Memoirs: Studio Gainax And The Men Who Created

Evangelion. ADV Manga.

Yahoo! (2021, Augustus 22). The 40th anniversary of the legendary self-produced animation

"DAICON 3"! Possibility of restoring version production. Yahoo! News.

https://news.yahoo.co.jp/articles/990d20c79c68d6fece6ef9e07545647a2900d608

Yale University. (n.d.). Film Analysis. Film Analysis - Yale Film Studies. Retrieved 10 04, 2021,

from https://filmanalysis.yale.edu/