Câu 2: Trình bày về sự phân cấp quản lý của hệ thống SCADA? 1.

1. Các kênh cao tần theo tuyến đường dây tải điện PLC (Poweer Line Carrier).
Hệ thông SCADA cho hệ thống hợp nhất, với một công ty điện lực chịu trách nhiệm quản lý, thông thường được chia
thành ba cấp cơ bản sau:
Cấp thứ nhất: các phần tử có chức năng giám sát các thông số vận hành của lưới, điều khiển ra lệnh cho các phần tử
đóng cắt, ghi chụp phân tích các sự cố xảy ra trên lưới, đó là role bảo vệ kỹ thuật số DR, bộ ghi sự cố FR, các bộ biện đổi
công suất , dòng điện, điện áp, tần số… Khi xảy ra sự cố các role tính toán và tác động theo thông số đã được cài đặt mà
không cần liên lạc với hệ thống cấp trên. Ngoài ra các phần tử thuộc cấp này còn có chức năng thu thập số liệu, thông số
vận hành ở các chế độ bình thường của HTĐ để gửi lên máy tính điều khiển mức trạm hoặc các thiết bị đầu cuối RTU.
Cấp thứ hai: là các điều khiển trạm SS và RTU có chức năng chủ yếu là thu nhập số liệu từ các IED do nó quản lý, lưu
lại trong cơ sở dữ liệu, phục vụ các nhu cầu đọc dữ liệu, phục vụ các nhu cầu đọc dữ tại chỗ qua các giao diện người máy
HMI và truyền dữ liệu thu nhập được lên cập quản lý cao hơn theo các chuẩn truyền thông tin.
Cấp thứ ba: là trung tâm điều khiển của toàn hệ thống, nơi thực hiện việc thu nhập số liệu từ các Điều khiển trạm SS
và RTU, thực hiện các chức năng tính toán đánh giá trạng thái của hệ thống, dự báo nhu cầu phụ tải và thực hiện các chức
năng điều khiển quan trọng như việc phân phối lại công suất giữa các nhà máy, lên kế hoạch vận hành của toàn hệ thống.
Câu 5: Trình bày khái quát về thành phần hệ thống SCADA
1 Phần cứng
Một hệ thống SCADA bao gồm một số các thiết bị đầu cuối RTUs (Remote Terminal Unit) làm nhiệm vụ thu thập dữ
liệu và gửi dữ liệu quay trở lại trạm chủ thông qua một hệ thống truyền thông. Trạm chủ hiển thị các dữ liệu thu được và
cho phép người vận hành thực hiện các nhiệm vụ điều khiển từ xa.
Các dữ liệu chính xác và kịp thời cho phép tối ưu hoá các hoạt động nhà máy và quá trình. Lợi ích khác của hệ thống
SCADA là hiệu quả hơn, độ tin cậy cao, chi phí vận hành thấp và quan trọng nhất là an toàn hơn trong hoạt động.
Một hệ thống SCADA phức tạp có năm cấp độ cơ bản sau:
• Thiết bị đo và thiết bị điều khiển;
• Trạm đầu cuối và thiết bị đầu cuối RTU;
• Hệ thống truyền thông;
• Các trạm thu thập dữ liệu;
• Hệ thống xử lý dữ liệu.
Các RTU cung cấp một giao diện đến các cảm biến số và tương tự tại hiện trường.
Hệ thống truyền thông cung cấp đường cho giao tiếp giữa các trạm chủ và các thiết bị từ xa. Hệ thống này có thể được
truyền qua đường dây điện, cáp quang, phát thanh, điện thoại, và thậm chí có thể vệ tinh. Việc truyền dữ liệu được thực
hiện bằng giao thức thức cụ thể và phát hiện lỗi hiệu quả và tối ưu dữ liệu.
Trạm chủ (hoặc các trạm con) thu thập dữ liệu từ RTUs khác nhau và thường cung cấp một giao diện điều hành cho
hiển thị các thông tin và kiểm soát các thiết bị trường từ xa. Trong các hệ thống từ xa lớn, các trạm con tại công trường
thu thập thông tin từ các thiết bị từ xa và gửi thông tin trở lại trạm chủ để kiểm soát tổng thể.
2. Phần mềm
Phần mềm SCADA có thể được chia thành hai loại, thuộc quyền sở hữu hoặc nguồn mở. Các phần mềm thuộc quyền
sở hữu là các phần mềm SCADA nhà cung cấp hệ thống SCADA thiết kế ra để giao tiếp với phần cứng của họ. Vấn đề
chính với hệ thống này là sự phụ thuộc quá nhiều vào các nhà cung cấp hệ thống. Vì vậy các phần mềm mở được sử dụng
phổ biến hơn phổ biến vì khả năng tương tác của họ mang lại cho hệ thống. Thường các phần mềm mở có khả năng trộn
các nhà sản xuất thiết bị khác nhau trên cùng một hệ thống.
Citect và WonderWare chỉ là hai trong số những gói phần mềm mở sẵn trên thị trường cho các hệ thống SCADA. Một
số gói phần mềm hiện nay bao gồm cả quản lý tài sản tích hợp trong hệ thống SCADA.
Phần mềm SCADA sẽ bao gồm những phần chính sau:
• Giao diện người sử dụng;
• Đồ họa;
• Các cảnh báo (Alarms);
• Các đồ thị (Trends);
• Giao diện cho thiết bị đầu cuối RTU và PLC;
• Khả năng mở rộng;
• Phương thức truy cập dữ liệu;
• Cơ sở dữ liệu;
• Mạng truyền thông;
• Lỗi và dự phòng;
• Quá trình phân phối máy chủ/khách.
3. Cáp truyền thông
Có rất nhiều loại cáp truyền thông được sử dụng trong hệ thống SCADA.
Thông tin trong ngành Điện lực được truyền tải thông qua các hình thức sau:
MODEM là danh từ rút gọn của Modulator/Demodulator (điều biến/giải điều biến). Việc điều biến này là cần thiết vì tại đây có thể đọc dữ liệu qua các giao diện người – máy HMI (Human Machin Interface). Cấp cao hơn nữa là Trung tâm
Sử dụng các đường dây điện lực, dây chống sét hoặc các đường cáp đặt cách ly trong chúng để tạo kênh cao tần truyền các đường dây điện thoại được thiết kết để xử lý tiếng nói con người, có tần số thay đổi trong khoảng từ 300 Hz đến 3000 điều khiển của toàn hệ thống, nơi thu thập dữ liệu từ SS (Substation Server) và RTU, thực hiện các tính toán để rồi từ đó
tin. Việc sử dụng đường dây điện lực để truyền thông tin cao tần được thực hiện theo các sơ đồ: Dây phát – Dây nhận, Hz trong những cuộc nói chuyện điện thoại bình thường (từ giọng trầm đến giọng thanh). Tốc độ truyền dữ liệu của một điều khiển toàn hệ thống. Tại trạm điều khiển giám sát trung tâm có thể sử dụng khối điều khiển logic lập trình PLC
Dây pha – Dây đất, Dây pha – Dây pha, Dây pha của lộ này – Dây pha của lộ khác. Việc sử . Việc sử dụng đường dây MODEM được tính bằng đơn vị bit mỗi giây hay là bps (về kỹ thuật), không phải là baut, mặc dù hai thuật ngữ này được (Programmale Logic Controllers) có chức năng giao tiếp với các thiết bị chấp hành như: cảm biến cấp trường, các hộp
chống sét (DCS) truyền tin được thực hiện theo các sơ đồ: DCS – DCS, DCS – Dây đất, hai DCS – Dây đất. dùng lẫn lộn). điều khiển đóng cắt và các van chấp hành.
Các đường cáp đặt cách ly trong đường dây điện lực hoặc trong dây chông sét cũng được thực hiện theo các sơ đồ Chọn dùng MODEM tương đối đơn giản: chọn loại tốc độ chậm ( 300 hoặc 1200 bps) hoặc loại tốc độ nhanh ( 2400
tương tự. bps). Tuy nhiên, hiện nay có nhiều khả năng chọn MODEM hơn. Câu 9: Trạm chủ có vai trò như thế nào trong một hệ thống SCADA? Trình bày khái quát phần cứng của trạm
2. Các kênh theo đường cáp ngầm dưới đất hoặc dây hữu tuyến trên không, thường sử dụng loại cáp đối xứng hoặc cáp Các giao thức về điều biến chi phối tốc độ phát và thu dữ liệu. Trong nước Mỹ, hầu như tất cả các modem 2400 bps
đồng trục. đều dùng giao thức CCITT V. 22 bis. Tuy nhiên, các modem tốc độ cao nhất (từ 9600 bps trở lên) thì sử dụng các giao chủ?
3. Các kênh liên lạc sử dụng vô tuyến chuyển tiếp hay vi ba với bước sóng 1÷10cm. thức điều biến sở hữu riêng, cho nên bạn phải dùng các modem cùng nhãn hiệu cho cả hai đầu đường truyền. Hiện nay a.Vai trò của trạm chủ trong hệ thống scada
4. Các kênh vô tuyến sóng ngắn, bước sóng từ 10 – 50cm. loại MODEM 9600 bps sử dụng giao thức CCITT V. 32, còn loại modem 14. 400 bps thì dùng tiêu chuẩn CCITT V. 32
5. Các kênh cáp quang chôn ngầm dưới đất hoặc đặt theo đường dây truyền tải điện. bis. Cả hai đều tương thích ngược với mọi loại MODEM bất kỳ nào, ngay cả trường hợp nó được chế tạo bởi một hãng Trạm chủ có vai trò rất quan trọng trong hệ thống SCADA, nó có thể được mô tả như là một hoặc nhiều trạm vận hành
hệ thống SCADA, được liên kết với nhau bằng mạng cục bộ LAN, liên kết với hệ thống truyền thông như MODEM và
6. Các kênh thuê của ngành bưu điện. sản xuất khác.
Hiện nay trong ngành Điện lực hình thức truyền tin cao tần theo đường dây tải điện, vô tuyển chuyển tiếp, và kênh cáp Có hai loại tiêu chuẩn thông dụng đối với các giao thức kiểm lỗi nhằm hạn chế các sai lỗi do tạp âm và các can nhiễu các thiết bị thu phát Radio. Trạm chủ có các chức năng :
quang được sử dụng rộng rãi hơn cả. Trong các kênh truyền thông dùng cáp quang có nhiều ưu việt hơn cả. Hình 1.7 giới khác trong hệ thống điện thoại: đó là MNP- 4 và CCITT V. 42. Đối với loại giao thức nén dữ liệu, thì có hai tiêu chuẩn + Thu thập dữ liệu từ các RTU và các trạm con
thiệu sơ đồ cáp quang sợi thủy tinh. Một số đặc điểm chung của các loại cáp cần chú ý đó là nhiễu tín hiệu điện và nhiễu hàng đầu là V. 42 bis và MNP- 5. Vì việc nén dữ liệu yêu cầu phải có kiểm lỗi, cho nên các MODEM nén dữ liệu bao giờ + Điều khiển các thiết bị trường thông qua các trạm vận hành
sóng radio. cũng có các tiêu chuẩn kiểm lỗi; nói chung, một MODEM phải có đủ bốn giao thức kiểm lỗi và nén dữ liệu ( MNP- 4,
b.Trình bầy khái quát cấu trúc phần mềm của trạm chủ
Các loại nhiễu này là nhân tố quan trọng hàng đầu cần được chú ý khi thiết kế và lắp đặt một hệ thống truyền thông. MNP- 5, V. 42 và V. 42 bis) hoặc không có gì cả.
Các loại nhiễu này được sinh ra một cách ngẫu nhiên từ các tin hiệu không mong muốn trong thiết kế. Nó có thể xâm Thông thường trong hệ thống SCADA các thiết bị đầu cuối RTU được đặt ở vị trí xa so với trung tâm điều khiển từ + Hệ điều chỉnh
nhập vào đường cáp hoặc đường dây bằng nhiều cách. Điều này phụ thuộc rất nhiều vào người thiết kế ban đầu phải có 10m đến hàng nghìn Km. Một trong những cách tiết kiệm chi phí nhất để liên kết PC với RTU với một khoảng cách dài là
+ Phần mềm scada
sử dụng cách kết nối điện thoại dialup thông qua thiết bị MODEM.
những biện pháp để + Các phần mềm ứng dụng khác
Các MODEM được đặt tại các-chế độ tự động trả lời và RTU có thể quay số vào máy tính hoặc máy PC có thể quay
giảm tối thiểu nhất các tín hiệu nhiễu. Bởi vậy các hệ thống SCADA thường sử dụng đường truyền có điện áp bé là
RTU. Các phần mềm để làm điều này là có sẵn từ nhà sản xuất RTU. Các MODEM có thể được mua bất ký ở cửa hàng Câu 10: Tại sao nói hệ thống SCADA có độ tin cậy và săn sàng được tuyệt đối khi làm việc. Trình bày các cấu
đường truyền có thể chịu đựng được các tín hiệu nhiễu.
Việc sử dụng các cáp xoắn đôi là một yêu cầu tối thiểu của các hệ thống điều khiển nói chung và hệ thống SCADA máy tính tại địa phương. trình dự phòng phần cứng của hệ thống SCADA
nói riêng. Sử dụng một cặp dây dẫn tốt cộng việc lắp đặt theo đúng yêu cầu kỹ thuật sẽ giảm được tối đa các tín hiệu 6. Yêu cầu về máy tính trong hệ thống SCADA a.Nói hệ thống SCADA có độ tin cậy và săn sàng được tuyệt đối khi làm việc vì:
nhiễu. Các máy vi tính sử dụng trong hệ thống SCADA phải đạt tiêu chuẩn cao cả về cấu hình và chất lượng, là máy tính đặc
Từng thành phần của hệ thống SCADA phải đảm bảo độ tin cậy khi nằm trong hệ thống. Ví dụ hệ thống trung tâm điều
Cáp quang cũng là một trong những loại cáp được sử dụng phổ biến bởi vì khả năng chống nhiễu của nó. Hiện tại hầu chủng được sản xuất dùng riêng trong công nghiệp. Hiện nay máy tính thường được sử dụng nhiều nhất là các dòng máy
hết các hệ thống đều sử dụng cáp quang sợi thủy tinh nhưng trong một số lĩnh vực công nghiệp, các cáp quang sợi nhựa khiển là phần tối quan trọng của hệ thống SCADA, việc mất liên lạc với RTU cũng có thể ảnh hưởng rất lớn đến những
tính công nghiệp của Dell và HP. hoat động tiếp theo của hệ thống. Vì vậy khi lựa chọn máy tính cho trung tâm điều khiển, cần chú ý lựa chọn các thành
được sử dụng nhiều hơn.
Đối với các máy trạm thường sử dụng máy Workstation mới nhất của HP là Z600 có cấu hình tối thiểu như sau: phần then chốt như:
Trong tương lai, các hệ thống truyền thông dữ liệu sẽ được tách ra thành hệ thống radio, hệ thống cáp quang, và hệ
thống tia hồng ngoại. các hệ thống truyền thông có yêu cầu sử dụng đến năng lượng sẽ bị xóa bỏ. HP z600 WORKSTATION
+ Bộ xử lý trung tâm
4. Tổng quan về mạng cục bộ LAN Intel Xeon E5504 2.00
Mạng cục bộ LAN (Local Area Network) được dùng để chia sẻ toàn bộ tài nguyên thông tin. Do vậy, có thể sử dụng + Bộ nhớ RAM
CPU 4MB/800 QC CPU-1
mạng LAN để các trạm nằm trong mạng SCADA có thể chia sẻ thông tin được với nhau khi chúng được kết nối qua các HP 2GB (2x1GB) DDR3- + Ổ cứng HDD
phương tiện truyền thông. Phương thức kết nối là tôpô (topology) mạng. Tôpô mạng là sự sắp xếp hình học của các nút và
RAM 1333 ECC 1-CPU RAM + Các giao diện truyền thông
cáp nối trong mạng cục bộ. Các tôpô mạng đều thuộc hai loại: tập trung và phân tán. Trong tôpô mạng tập trung, như
mạng hình sao chẳng hạn, có một máy tính trung tâm điều khiển việc thâm nhập mạng. Kiểu thiết kế này đảm bảo an toàn Genuine Windows Vista® b.Trình bày các cấu trình dự phòng phần cứng của hệ thống SCADA
dữ liệu và sự quản lý trung tâm đối với các nội dung và các hoạt động của toàn mạng. Trong tôpô phân tán như mạng Bus Business 32-bit with
1. Hệ thống dự phòng lạnh
hoặc mạng vòng tròn chẳng hạn, không có máy trung tâm, mà từng trạm công tác có thể thâm nhập vào mạng một cách downgrade to Windows®
độc lập và tự thiết lập các ghép nối riêng của mình với các trạm công tác khác. Hình vẽ trang 52. Giáo trình SCADA
XP Professional 32-bit
Trong mạng LAN, các máy tính cá nhân và các máy tính khác trong phạm vi một khu vực hạn chế được nối với nhau OS custom installed** Trong cấu hình dự phòng lạnh, Khi CPU chính đang làm việc mà gặp sự cố thì lập tức sẽ được chuyển sang CPU phụ
bằng các dây cáp chất lượng tốt, sao cho những người sử dụng có thể trao đổi thông tin, dùng chung các thiết bị ngoại vi,
HP 160GB SATA 7200 1st bằng hệ thống chuyển mạch Switch
và sử dụng các chương trình cũng như các dữ liệu đã được lưu trữ trong một máy tính dành riêng gọi là máy dịch vụ tệp.
Khác nhau khác nhiều về quy mô và mức độ phức tạp, mạng cục LAN có thể chỉ liên kết vài ba máy tính cá nhân và một Hard Drive HDD 2.Hệ thống dự phòng nóng.
thiết bị ngoại vi dùng chung đắt tiền, như máy in laser chẳng hạn. Các hệ thống phức tạp hơn thì có các máy tính trung NVIDIA Quadro FX380 Hình vẽ trang 53. Giáo trình SCADA
tâm (máy dịch vụ tệp) và cho phép những người dùng tiến hành thông tin với nhau thông qua thư điện tử để phân phối các Video Card 256MB Graphics Hệ thống làm việc luôn có 2 CPU và các CPU có thể thế chỗ cho nhau bất cứ lúc nào bằng phần mêm điều khiển.
chương trình nhiều người sử dụng, và để thâm nhập vào các cơ sở dữ liệu dùng chung.
Ethernet là phần cứng, định ước, và tiêu chuẩn ghép nối của một loại mạng cục bộ, do hãng Xerox Corporation đưa ra Mouse HP Optical 3-Button Mouse
đầu tiên, có khả năng liên kết đến 1024 nút trong một mạng Bus (hình 1.8). Do sử dụng tốc độ cao trong kỹ thuật truyền
Keyboard HP USB Standard Keyboard Câu 11: Giao diện Người – Máy (HMI) là gì? Trình bày các chức năng của chúng?
tin dải tần cơ bản (kênh đơn). Ethernet cho phép truyền dữ liệu dạng dãy với tốc độ 10 megabit mỗi giây, với thông lượng
thực tế từ 2 đến 3 megabit mỗi giây. Ethernet dùng kỹ thuật thâm nhập nhiều mối bằng cảm nhận sóng mang có dò xung Monitor HP LCD 21” + Khái niệm về giao diện Người – Máy (HMI):
đột CSMA/CD (Carrier Sense Multiple Access with Collision Detect) để đề phòng trục trặc cho mạng khi có hai thiết bị
HMI chỉ về mối liên hệ qua lại giữa người vận hành và các thiết bị, máy móc xung quanh trong quá trình điều
đồng thời cùng cố thâm nhập vào mạng. Đối với máy chủ (Server) cần phải đặt hàng các máy chuyên dụng có khả năng xử lý và lưu trữ dữ liệu tốt nhất.
5. Thiết bị MODEM Máy vi tính thường chạy mà không có vấn đề trong một thời gian dài, nhưng để máy có thể làm việc trong một thời phối vận hành hệ thống, nhằm tạo ra sự tương thích hoàn toàn giữa con người và thiết bị. Điều này đặc biệt quan trọng
MODEM (Modulator/Demodulator) là một thiết bị biến đổi các tín hiệu số do cổng nối tiếp của máy tính phát ra thành gian dài thì cần phải thực hiện bảo trì thường xuyên. Công việc bảo trì có thể làm hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng hoặc trong các chế độ sự cố, chỉ trong thời gian rất ngắn người điều hành phải nhận thức được tình huống đã xảy ra bằng cách
các tín hiệu dạng tương tự được điều biến, cần thiết để truyền qua đường điện thoại, và ngược lại nó cũng biến những tín kiểm tra hàng năm. chắt lọc được thông tin quan trọng nhất trong rất nhiều thông tin được gửi về bàn điều khiển và đồng thời dễ dàng thao tác
hiệu tương tự nhận được thành ra các tín hiệu số tương đương. Trong điện toán cá nhân, người ta thường dùng MODEM để khắc phục sự cố đó.
để trao đổi các chương trình và dữ liệu với những máy tính khác và để truy cập các dịch vụ thông tin trực tuyến như Dow Câu 6:Trình bày về cấu trúc cơ bản của hệ thống SCADA?
Jones News/Retrieval Service. Bắt đầu từ cấp thấp nhất của hệ thống SCADA này là các thiết bị điện tử thông minh IEDs (Intelligent Electronic
Hình 1.9 giới thiệu sự kết nối máy tính PC với RTU bằng MODEM Devices), cấp trên nó là các Điều khiển trạm SS (Substation Server) và thiết bị đầu cuối RTU (Remote Terminal Unit) và

1 2 3 4

Với sự phát triển khoa học và công nghệ, đặc biệt là công nghệ kỹ thuật số, mạng thông tin số,… đã xuất hiện + Phương pháp phân tán: hệ thống
ng SCADA ssẽ được điều khiển bởi nhiều Hình 1. Thành phần cơ bản của m một hệ thống SCADA.
nhiều công nghệ lưu trữ, xử lý, sắp xếp truy xuất và hiển thị thông tin đã góp phần hoàn thiện hơn về giao diện Người – trạm máy tính nhỏ. Trình bày các phương pháp xây dựng hệ th thống dự phòng phần mềm cho hệ thống SCADA? Câu 14. Bạn hiểu như thế nào về Giao thức trong hệ thống SCADA? Bạn hãy trình bày qua về các giao thức tiêu
Máy. - Một ví dụ điển hình của một hệ th thống SCADA, nơi một trong những thành phầnn có th
thể làm gián đoạn hoạt động chuẩn hiện nay?
Những lưu ý đối với pp này: của toàn bộ hệ thống được giớii thi
thiệu trên hình 2, gọi là hệ thống SCADA không đư
được bảo vệ tốt.
+ Các chức năng của giao diện Người – Máy. Bạn hiểu như thế nào về Giao thức trong hệ thống SCADA?
-Truyền thông giữaa các máy tính là không ph
phải đơn giản;
a. Chức năng định hướng: Vấn đề trong một hệ thống mạng là phải làm sao cho các thiết bị có cấu trúc không tương thích có thể truyền thông
-Truyền dữ liệu và cơ sở dữ liệu phảii đư
được nhân đôi đối với toàn bộ các máy cho nhau. Như vậy cần đưa ra một thủ tục quy định chuẩn cho tất cả các thiết bị khi muốn tham gia mạng phải tuân theo.
Cung cấp các khả năng định hướng bằng cách đưa ra được sơ đồ toàn cảnh của lưới: tính; Nó được gọi là giao thức truyền thông
- Con trỏ lên xuống: một phần của sơ đồ giới hạn bởi phạm vi các chiều ngang và dọc, gọi là cửa sổ được thay đổi theo -Không có cách tiếp cận để thu thập dữ liệu trực tiếp từ các thiết bị trường Quy định về giao thức bao gồm:
ý muốn của người sử dụng. + Phương pháp tập trung + Phương pháp phân tán - Định thời: Quy định về các thủ tục giao tiếp, chế độ truyền, tốc độ truyền,…;
- Ngữ nghĩa: Quy định về nội dung của từng phần trong khung truyền (frames);
- Thay đổi toàn cảnh: sự thay hình được thực hiện trên toàn bộ màn hình điều khiển một cách tức thời theo cả hai chiều; - Cú pháp: quy định về cấu trúc.
- Cửa số định hướng: thực chất là nhìn tổng quan về lưới điện, cho phép định vị các phần của lưới hiển thị trong các cửa Các yêu cầu đối các giao thức :
sổ trên màn hình. Có thể truy nhập đến cửa sổ định hướng tùy theo yêu cầu của người điều hành. Sự thay đổi hình ảnh - Dễ dàng cho các hệ thống xử lý.
trên cửa sổ định hướng dẫn đến sự thay đổi trên các cửa sổ liên quan. - Tính bảo toàn dữ liệu
- Chuẩn hóa giao thức.
- Cửa số thu phóng: phóng to, thu nhỏ các phần của sơ đồ. - Tốc độ truy cập các thông số cao:
b. Chức năn phân tầng thông tin (decluttering) Trình bày qua về các giao thức tiêu chuẩn hiện nay?
a. Giao thức mã chuẩn của Mỹ cho trao đổi thông tin ASCII
Các sơ đồ lưới điện được chia thành các tầng, trên đó sắp xếp các phần tử tĩnh và động, chúng được cập nhật liên tục.
- Phương thức hoạt động của giao thức ASCII cơ bản là hỏi/đáp, chúng được áp dụng trong truyền thông giữa trạm chủ
Có thể hiện thị hoặc không hiển thị một tầng hoặc một nhóm tầng tùy theo yêu cầu truy nhập đến các thông tin liên quan. Hình 2. H
Hệ thống SCADA không được bảo vệ tốt (PC, PLC) với các IDE, trạm chủ luôn phát tín hiệu một cách tuần tự.
Có bốn cấp phân tầng thông tin: - Độ dài cực đại của mỗi mã trả lời tối đa 20 ký tự.
- Để đảm bảo một kỳ quy trình hay m một hoạt động trong hệ thống có độ tin cây cao, ho
hoặc để giảm chi phí tổn thất - Dùng phương pháp kiểm soát lỗi tổng ( Check Sum) để kiểm tra giá trị các số HEX trong bản tin.
- Cấp thứ nhất là mạng hệ thống điện hợp nhất; về sản xuất thì nhất thiết hệ dự phòng phphải được xây dựng vào hệ thống. Điềuu này có th
thể thực hiện được bằng b. Giao thức ModBus
- Cấp thứ hai là lưới điện nhỏ của khu vực; một số cách như thể hiệnn trên hình 3. Giao thức ModBus là giao thức được phát triển bởi những Modicol (sau này thuộc AEG). ModBus thực chất là một
- Cấp thứ ba là cấu hình của trạm phân phối; chuẩn giao thức và dịch vụ thuộc lớp ứng dụng, vì vậy nó được thực hiện trên các cơ chế vận chuyển cấp thấp như
TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet Protocol), MAP (Manufacturing Message Protocol).
- Cấp thứ tư là sơ đồ của một đường dây xuất tuyến nào đó.
c. Giao thức Kết nối hệ thống mở OSI chia ra làm 2 nhóm như sau:
c. Chức năng tô màu các động thái của lưới Nhóm 1, Kết nối (Interconnection): có chức năng tạo và duy trì đường truyền dữ liệu để cho 2 thiết bị truyền dữ liệu.
Sự kết nối của lưới được mô tả chính xác bằng các màu sắc tương ứng với các động thái có thể cho phép tổng hợp Chức năng này phải có nhiệm vụ giải quyết một loạt các vấn đề như: tốc độ truyền, kích cỡ gói truyền, phát hiện lỗi trong
Câu 13. Phần mềm SCADA phải có nhữ ững chương trình cơ bản
n nào? Trình bày các ph
phương pháp xây dựng hệ quá trình truyền.
được trạng thái thực tế của lưới điện. Các hình ảnh trên màn hình khi đó có thể cho phép hiển thị:
thống dự phòng phần mềm cho hệ thống ng SCADA? Nhóm 2, Trao đổi ứng dụng (Interworking): nhóm này liên quan đến các vấn đề ở cấp độ cao hơn trong việc truyền dữ
- Các phần của lưới không được cung cấp nguồn; Phần mềm SCADA phải có những ng chương tr
trình cơ bản nào? liệu. Việc truyền dữ liệu phải thoả mãn các yêu cầu để hoàn thành một ứng dụng.
- Các nút giới hạn bởi hai xuất tuyến; - Phần mềm m SCADA sẽ bao gồm những phần chính sau: d. Giao thức TCP/IP
• Giao diện người sử dụng; TCP/IP cung cấp 3 lớp như sau::
- Vùng của lưới cung cấp bởi một máy biến áp hay một trạm đầu nguồn; - Application Service;
• Đồ họa;
- Sự tồn tại của một chuỗi xích trên lưới nếu nó được phân cấp theo sơ đồ hình cây; • Các cảnh báo (Alarms); - Quarateed Reliable Transport Service;
• Các đồ thị (Trends); - Connectionless Packet Delivery Service.
- Trạng thái của các máy cắt hoặc dao cách ly.
• Giao diện cho thiết bị đầu cuốii RTU và PLC; + IP có ba chức năng quan trọng:
d. Chức năng cảnh báo khi có sự kiện • Khả năng mở rộng;  Thông số định dạng giao thức;
Khi có biến động nào đó trong lưới cần gây chú ý, cảnh báo cho người vận hành thường sử dụng cảnh báo bằng ánh • Phương thức truy cập dữ liệu;  Các gói thông tin truyền qua một đường Internet xác định;
• Cơ sở dữ liệu;  Thông tin về các gói giữ liệu, các lỗi trong quá trình truyền.
sáng và âm thanh. Cảnh báo bằng ánh sáng có thể là sự đổi màu của những phần tử trong lưới, sự chớp nháy trong khoảng Hình 3. Sơ đồ sử dụng hai server.
• Mạng truyền thông; e. Giao thức Bus trường FB
thời gian nào đó kèm theo thông báo sự kiện xảy ra. Cảnh báo bằng âm thanh thường dùng các âm thanh ngắt quãng có - Trong sơ đồ như hình 3, hệ thốngng SCADA ssử dụng hai server, một server hoạtt đđộng chính và một server dự Field Bus là hệ thống nối tiếp sử dụng kỹ thuật truyền tin số để kết nối các thiết bị trong cấp điều khiển (các bộ
• Lỗi và dự phòng;
tần số cao trong dải tần nghe thấy dễ gây chú ý hơn cho người vận hành. phòng. Khi server chính có sự cố lập tức server dự phòng thay thế vào ngay để đảảm bảo quá trình hoạt động của Controller, các máy tính điều khiển,….) với nhau và tới các thiết bị ở cấp hiện trường (hay còn goi là thiết bị trường).
• Quá trình phân phối máy chủ/khách.
Câu 12: Trình bày các phương pháp chính để thiết kế phần mềm cho hệ thống SCADA? nhà máy được liên tục. + Field Bus không những là giao thức thông tin mà nó còn có các đặc điểm sau:
- Để hệ thống được đảm bảoo hơn, ngư
người ta thiết kế hai đường mạng cho hệ thống, mộột đường hoạt động chính và - Thay thế được hoàn toàn các hệ thống truyền cũ như: 0-20mA, 0-10V,….
Có hai phương pháp chính là phương pháp tập trung và phương pháp phân tán. một đường dự phòng như hình 4. - Cho phép làm việc với thiết bị của nhiều hãng sản xuất khác nhau;
+ Phương pháp tập trung: một máy tính thực hiện toàn bộ việc giám sát và - Là hệ thống mở, đồng thời cho phép hiệu chỉnh điều khiển từ phòng điều khiển trung tâm.
f. Giao thức Điều khiển dữ liệu mức cao HDLC.
thu thập dữ liệu dựa trên cơ sở dữ liệu bên trong máy tính đó. Trên hình 3.2 giới
+ Có hai kiểu hoạt động của HDLC là:
thiệu hệ thống tập trung. - Kiểu đáp ứng bình thường NRM (Normal Response Mode): Được sử dụng với chỉ trạm chủ để khởi tạo toàn bộ hoạt
Những hạn chế của phương pháp này: động;
Hình 4. Sơ đồ sử dụng hai đường Kiểu cân bằng không đồng bộ ABM (Asynchronous Balance Mode): Trong chế độ này mỗi trạm đề có quyền như nhau
-Giá thành đầu tư ban đầu rất lớn đối với các hệ thống nhỏ; mạng LAN mà mạng PLC và có thể hoạt động như là trạm chính hoặc trạm phụ.
-Khả năng mở rộng nhà máy bị hạn chế;
-Hệ thống dự phòng rất tốn kém bởi vì toàn bộ hệ thống phải được nhân đôi;
-Nhân viên bảo dưỡng, bảo trì phải yêu cầu có trình độ cao.

5 6 7 8
Câu 15. Nguyên nhân gây ra lỗi ở hệ thống SCADA? Cách điều khiển phản hồi lỗi như thế nào? Câu 17: Mạng cục bộ LAN là gì? Thế nào là Topology loại kết nối hình vòng? Ưu, nhược? Câu 20: Để tăng khoảng cách cũng như chất lượng của mạng LAN, người ta dùng thiết bị gì? Trình bày khái quát
a. Nguyên nhân gây ra lỗi ở hệ thống SCADA. Mạng cục bộ LAN về thiết bị đó.
Có 4 yếu tố gây ra lỗi trong quá trình truyền tín hiệu trong hệ thống SCADA: - Mạng cục bộ LAN( local area network)được dùng để chia sẻ tài nguyên thông tin. Do đó, hệ thống SCD dùng mạng +Để tăng khoảng cách cũng như chất lượng của mạng LAN, người ta dùng thiết bị Ethernet.
1. Sự suy giảm tín hiệu LAN để các trạm kết nối, chia sẻ thông tin với nhau. Phương thức kết nối là topology mạng-là sự sắp xếp hình học của +Khái quát về enthernet:
- do cáp dẫn của hệ thống dài vượt quá cự ly cực đại cho phép, theo đặc trưng kỹ thuật của mạng mà cường độ tín các nút và cáp nối trong mạng. - Ethernet là phần cứng, định ước, và tiêu chuẩn ghép nối của một loại mạng cục bộ, do hãng Xerox Corporation đưa ra
hiệu bị mất. - Có nhiều kiểu kết nối topology: đầu tiên, có khả năng liên kết đến 1024 nút trong một mạng Bus (hình 1.8). Do sử dụng tốc độ cao trong kỹ thuật truyền
- sự suy giảm này có thể gây thất bại cho việc truyền dữ liệu. + Topology tập trung: kết nối mạng hình sao… tin dải tần cơ bản (kênh đơn). Ethernet cho phép truyền dữ liệu dạng dãy với tốc độ 10 megabit mỗi giây, với thông lượng
2. Hạn chế băng thông + Topology phân tán: kết nối theo mạng Bus, mạng vòng… thực tế từ 2 đến 3 megabit mỗi giây. Ethernet dùng kỹ thuật thâm nhập nhiều mối bằng cảm nhận sóng mang có dò xung
- tín hiệu có thể bị truyền lỗi khi băng thông không đủ - Trong mạng LAN, các máy tính cá nhân và máy tính khác trong phạm vi 1 khu vực hạn chế được nối với nhau bằng các Hình 5.1. Truyền
Truy dữ liệu bằng modem trên mạng telephone.
đột CSMA/CD (Carrier Sense Multiple Access with Collision Detect) để đề phòng trục trặc cho mạng khi có hai thiết bị
3. Méo tín hiệu dây cáp chất lượng tốt sao cho thông tin được truyền đi dễ dàng và hiệu quả nhất đồng thời cùng cố thâm nhập vào mạng. +Vai trò trong hệ thống SCADA
- các thành phần khác nhau của tín hiệu tới máy thu với độ trễ khác nhau khi truyền tín hiệu tần số. Vì vậy, tín Topology loại kết nối hình vòng:
Thông thường trong hệ thống ng SCADA các thiếtthi bị đầu cuối RTU được đặt ở vị trí xa so vvới trung tâm điều khiển từ
hiệu nhận được là méo so với ban đầu. - Các nút mạng được sắp xếp theo 1 vòng kín trong 1 mạng, không phân biệt nút đầu, nút cuối. Câu 21. Mạng Internet có thể ứng dụng làm hệ thống truyền thông cho hệ thống SCADA được không? Trình bày
10m đến hàng nghìn Km. Một trong những ng cách tiết
ti kiệm chi phí nhất để liên kết PC vớii RTU vvới một khoảng cách dài là
4. Nhiễu - Một nút bất kỳ được liên kết với 2 nút khác qua về ứng dụng này? Tính bảo mật của nó như thế nào?
sử dụng cách kết nối điện thoạii dialup thông qua thiết
thi bị MODEM.
- ngoại cảnh tạo nên nhiễu trong quá trình truyền tín hiệu. - Ưu điểm: Tốn ít cáp, không kần dây nối trung tâm, thông tin có thể được tự động ghi nhận, mỗi nút có thể là 1 máy phát
b. Điều khiển phản hồi lỗi tín hiệu +Mạng Internet có thể ứng dụng làm hệ thống truyền thông cho hệ thống SCADA Các MODEM được đặt tại các-chế độ tựự động trả lời và RTU có thể quay số vào máy tính ho
hoặc máy PC có thể quay
- Bằng cách thêm một mã kiểm tra trong mỗi tin nhắn truyền đi để thực hiện bảo mật cho thông tin. Các trạm truyền sẽ - Nhược điểm: Bất kỳ nút nào hỏng hỏng mạch,chuẩn đoán và sửa lỗi khó, khi thêm( bớt) nut phải dừng hoạt động của +Ứng dụng: hoạch định, quản lý, sản xuất, bảo dưỡng, giám sát quá trình theo thời gian thực tại một địa điểm xa dựa theo RTU. Các phần mềm để làm điều
u này là có sẵn
s từ nhà sản xuất RTU
tính toán các mã kiểm tra từ các mẫu tin nhắn. Các trạm tiếp nhận lặp đi lặp lại việc tính, kiểm tra mã trên cùng một tin mạng, khoảng cách giữa các nút bị giới hạn chuẩn Internet và Intranet. Nó chỉ truy cập thời gian thực phần đồ họa và phần mềm tự động hóa trong công nghiệp từ
web hoặc mạng nội bộ. Câu 23: Phòng điều khiển trung tâm có tầm quan trọng như thế nào đối với một hệ th
thống SCADA? Để thiết kế xây
nhắn và so sánh mã kiểm tra với kết quả tính. Nếu giống nhau thì việc truyền thông tin là đạt. Nếu khác nhau thì việc
dựng phòng điều khiển trung tâm đạtt tiêu chuẩn
chu thì phải đảm bảo các yêu cầu gì?
truyền thông tin bị lỗi. Câu 18: Mạng cục bộ LAN là gì? Thế nào là Topology loại kết nối Bus? Ưu, nhược? Tử trung tâm SCADA có thể giám sát bằng cách sử dụng các trình duyệt Internet chuẩn. Tuy nhiên dữ liệu cũng sẽ
Mạng cục bộ LAN được bảo vệ để tránh các truy nhập trái phép. + Tại phòng điều khiển trung tâm các tín hiệuhi từ các thiết bị thu phát được truyềnn lên máy tính giám sát, điđiều khiển.
Câu 16. Mạng cục bộ LAN là gì? Thế nào là Topology loại kết nối hình sao? Ưu, nhược điểm của loại này như thế - Mạng cục bộ LAN( local area network)được dùng để chia sẻ tài nguyên thông tin. Do đó, hệ thống SCD dùng mạng Mạng nội bộ (Intranet) đã trở thành một khối xây dựng trọng điểm. Chi tiêu cho mạng nội bộ dự kiến lớn hơn 10 lần Các tín hiệu này được lưu trữ trong cơ sở dữ liệu để tạo báo cáo khi cần thiết. Tại phòng điđiều khiển trung tâm, các thông
nào? LAN để các trạm kết nối, chia sẻ thông tin với nhau. Phương thức kết nối là topology mạng-là sự sắp xếp hình học của cho mạng Internet trong thế kỷ này. số này cũng được hiển thị trên giao diện n đồ
đ họa và lưu trữ trong cơ sở dữ liệu của máy tính đđể lập báo cáo. Từ đó người
Trả lời. các nút và cáp nối trong mạng. vận hành có thể nắm rõ được tất cả các thông số s kỹ thuật của toàn hệ thống và có thể đưa ra llệnh để điều khiển các thiết bị
Công nghệ truyền thông Internet và Intranet sẽ thay đổi khả năng của con người Sử dụng thu thập và xem thông tin từ xa khi cần thiết. Đáp ứng được nhu cầu u thay đổi
đ nhanh của hệ thống. Vì vậy phòng điềuu khi khiển trung tâm có vài trò hết
a. Mạng cục bộ LAN - Có nhiều kiểu kết nối topology:
của công ty, kế hoạch sản xuất … từ bất cứ nơi nào. Áp dụng công nghệ chuẩn và mở có thể phát triển dễ dàng bất kỳ một sức quan trọng trong hệ thống SCADA.
Mạng cục bộ LAN là mạng chia sẻ thông tin và tài nguyên. Các nút trong mạng được liên kết bởi một số truyền dẫn trung +topology tập trung: kết nối mạng hình sao…
ứng dụng nào trong các nhà máy. Truy cập sử dụng giao tiếp mở tiêu chuẩn TCP/IP và Ethernet. + Để thiết kế xây dựng phòng điều khiểển trung tâm đạt tiêu chuẩn thì phải đảm bảoo các yêu ccầu sau:
gian. Một mạng LAN là một mạng liên lạc giữa một hoặc nhiều máy tính, tệp tin máy chủ, thiết bị đầu cuối, máy trạm, + topology phân tán: kết nối theo mạng Bus, mạng vòng… - Môi trường xung quanh: Cần phảii thích hợph với hệ thống máy tính và các hệ thống điệnn ttử khác. ( Các yếu tố về nhiệt
+Tính bảo mật
thông minh và các thiết bị ngoại vi khác nhau, thường gọi là các thiết bị hoặc máy chủ. - Trong mạng LAN, các máy tính cá nhân và máy tính khác trong phạm vi 1 khu vực hạn chế được nối với nhau bằng các độ, độ ẩm, tiếng ồn, độ thông thoáng…..ph phải đạt tiêu chuẩn )
b. Topology loại kết nối hình sao dây cáp chất lượng tốt sao cho thông tin được truyền đi dễ dàng và hiệu quả nhất Hệ thống SCADA sử dụng công nghệ Internet, tuy nhiên những vấn đề trong thương mại quốc tế và bảo mật luôn được
- Nối đất: Đảm bảo tất cả các thiết bị phần
n cứng
c phải được nối đất an toàn.
là một phương thức kết nối trong đó nhiều nút được kết nối với một trung tâm( các hub). Các trung tâm này có thể là một Topology loại kết nối Bus xem xét cẩn thận. SCADA là một môi trường tốt và được ứng dụng nhiều nên việc bảo vệ thông tin và tài nguyên của nó - Đấu dây: Tính toán khoảng cách thực củaa dây, chọn
ch đường đi ngắn nhất có thể để tránh nhinhiễu.
máy chủ chứa một tập tin tập trung và hệ thống điều khiển. Tất cả tín hiệu, chỉ dẫn và dữ liệu đến và đi từ mỗi nút phải -Nếu 1 trạm, phàn tử không làm việc thì không ảnh hưởng đến phần tử còn lại là rất cần thiết. Tránh đi dây vào những ng nơi có môi trường
trư không tôt: Nơi bị ăn mòn bởii ch
chất hóa học, nhiệt độ cao, môi
vượt qua các trung tâm mà nút được kết nối. -Việc dùng chung một dây dẫn có sự phân chia thời gian một cách hợp lý Trong thực tế, hầu hết nhiều người muốn làm việc từ xa qua Internet, sử dụng nó để truy cập cơ sở dữ liệu từ xa theo trường ẩm ướt…
Đường dây phải đảm bảo o không mộtm ai có thể bị vướng vào.
Ưu điểm: -Ưu điểm: Sử dụng ít dây cáp nối, dễ dàng thêm bớt các nút, đơn giản, linh hoạt thời gian thực. Từ đó các vấn đề đặt ra là:
- Kết nối với nguồn điện: Các thiết bị thường
thư sử dụng nguồn điện ba pha do vậy để đảm m bbảo nguồn cấp cho các thiết bị
- chuẩn đoán và sửa lỗi dễ dàng -Nhược điểm: Không đảm bảo được an ninh, tốn thời gian,chuẩn đoán và sửa chữa lỗi khó khăn, không có tín hiệu phản  Hệ thống SCADA yêu cầu IP để truy cập trên mạng. Điều này cho phép bất kỳ ai trên mạng cũng có thể truy nhập điện, thông thường cần sử dụng
ng riêng các máy biến
bi áp. Điện áp cần phải luôn đảm bảo đượ ợc về độ sin và giá trị hiệu dụng
- đơn giản khi thêm, bớt các nút mạng hoặc cải tạo lại chúng hồi lại vào hê thống SCADA. điện áp. Nếu không sẽ làm sai lệch các thiếết bị hiển thị và hệ thống có thể ngừng hoạt động.
ng.
- các nút khác sẽ không bị ảnh hưởng khi một nút bị hỏng
 Hệ thống SCADA (dựa trên Intranet hoặc Internet) phải được quản lý. Điều này có nghĩa những người quản lý hệ
- kiểm soát mạng dễ dàng qua hub Câu 19: Mạng cục bộ LAN là gì ? Thế nào là Topology loại kết nói cây ? ưu, nhược điểm của loại này ?
+Mạng cục bộ LAN (Local Area Network) là ) được dùng để chia sẻ toàn bộ tài nguyên thông tin bằng cách kết nối qua thống phải có thông tin rõ ràng về dữ liệu, phương thức truyền…
Nhược điểm
- toàn bộ mạng sẽ hỏng khi hub bị hỏng các phương tiện truyền thông.  Cuối cùng là hệ thống phải linh hoạt, có khả năng đối phó với những thay đổi bất thường.
- yêu cầu nhiều cáp - Phương thức kết nối mạng cục bộ LAN là tôp ( Topology) mạng.
+Topo mạng là sự sắp xếm hình học của các nút và cáp nối trong mạng cục bộ. Câu 22. Modem là gì? Nó có vai trò gì trong hệ thống SCADA?
+Ưu và nhược điểm của loại này:
a) Ưu diểm: MODEM (Modulator/Demodulator) là một thiết bị biến đổi các tín hiệu số do cổng nối tiếp của máy tính phát ra
- Có thể kết nối máy tính cá nhân và các máy tính khá một cách dễ dàng. thành các tín hiệu dạng tương tự được điều biến, cần thiết để truyền qua đường điện thoại, và ngược lại nó cũng biến
- Có thể kết nối máy tính bằng cách dùng chung các thiết bị ngoại vi và sử dụng các chương trình cũng như các dữ những tín hiệu tương tự nhận được thành ra các tín hiệu số tương đương
liệu đã lưu trữ trong 1 máy tính.
Trong hệ thống Telephone, hệ thống truyền bằng dây và hệ thống truyền bằng sóng radio không thể truyền trực
b) Nhược điểm:
tiếp các thông tin số mà không cần một vài sự biến đổi tín hiệu. Bộ biến đổi tín hiệu được gọi là MODEM
- Chỉ sử dụng trong phạm vi, khu cực hạn chế.
(modulator/demodulator), thiết bị này có thể biến đổi tín hiệu số thành tín hiệu tương tự chuẩn để truyền đi trên mạng
- Chỉ có thể liên kết vài ba máy tính các nhân.
Telephone.
- Các thiết bị ngoại vi dùng chung đắt tiền.
Hình 5.1 thể hiện truyền dữ liệu bằng MODEM trên mạng Telephone.

9 10 11 12

Câu 24: Hệ thống SCADA được ứng dụng trong công tác điều độ HTĐ như thế nào?

Hệ thống SCADA được ứng dụng trong công tác điều độ HTĐ trong các lĩnh vực sau: Câu 2: Trình bày về sự phân cấp quản lý của hệ thống SCADA? ................................................... 1

+ Thu thập số liệu của các nhà máy điện, thông số của đường dây truyền tải, các hộ tiêu thụ. Câu 5: Trình bày khái quát về thành phần hệ thống SCADA ......................................................... 1

+ Thông tin liên lạc giữa các nhà máy, các trạm điện khác nhau. Câu 6:Trình bày về cấu trúc cơ bản của hệ thống SCADA? ............................................................ 3

+ Trao đổi giữ liệu các trung tâm điều khiển Câu 9: Trạm chủ có vai trò như thế nào trong một hệ thống SCADA? Trình bày khái quát phần
cứng của trạm chủ? ............................................................................................................................ 4
+ Chỉnh định thông số của các rơ le bảo vệ
Câu 10: Tại sao nói hệ thống SCADA có độ tin cậy và săn sàng được tuyệt đối khi làm việc.
+ Tự động sa thải phụ tải dựa trên phân tích hệ thống
Trình bày các cấu trình dự phòng phần cứng của hệ thống SCADA .............................................. 4
+ Điều khiển các thiết bị, thường là các thiết bị FACTS ( Flexible AC transmission systems).
Câu 11: Giao diện Người – Máy (HMI) là gì? Trình bày các chức năng của chúng? ..................... 4
- Các thông tin trong hệ thống điện cụ thể được truyền đi bằng các cách sử dụng các mạng thông tin sau:
Câu 12: Trình bày các phương pháp chính để thiết kế phần mềm cho hệ thống SCADA? .......... 5
+ Mạng điện thoại cố định
Câu 13. Phần mềm SCADA phải có những chương trình cơ bản nào? Trình bày các phương
+ Mạng điện thoại không dây
pháp xây dựng hệ thống dự phòng phần mềm cho hệ thống SCADA? ............................................ 6
+ Mạng máy tính bao gồm các hệ thống mạng LAN, WAN, Internet..
Câu 14. Bạn hiểu như thế nào về Giao thức trong hệ thống SCADA? Bạn hãy trình bày qua về
các giao thức tiêu chuẩn hiện nay? .................................................................................................... 8

Câu 26. Hệ thống SCADA được ứng dụng trong công tác giám sát lưới hạ áp như thế nào ?
- Đo đếm điện năng từ công tơ của các hộ tiêu thụ điện, đo đếm các thông số chế độ mạng điện hạ áp tại từng thời điểm,
đưa các dữ liệu thu thập được về trung tâm vận hành.
- Hiện thị các thông số trạng thái của từng thiết bị, mạng điện đang vận hành. Kiểm tra phân tích số liệu các trạng thái và
thông số để phát hiện và đưa ra cảnh báo kịp thời khi có bất thường hay sự cố.
- Điều khiển các thiết bị đóng cắt từ xa trong mạng điện. Tính toán định vị điểm sự cố cũng như lưu trữ các dữ liệu liên
quan phục cụ công tác chuẩn đoán khắc phục sự cố.
Câu 15. Nguyên nhân gây ra lỗi ở hệ thống SCADA? Cách điều khiển phản hồi lỗi như thế nào? 9
Câu 16. Mạng cục bộ LAN là gì? Thế nào là Topology loại kết nối hình sao? Ưu, nhược điểm của
loại này như thế nào? ......................................................................................................................... 9
Câu 17: Mạng cục bộ LAN là gì? Thế nào là Topology loại kết nối hình vòng? Ưu, nhược? ....... 10
Mạng cục bộ LAN ............................................................................................................................. 10
Câu 18: Mạng cục bộ LAN là gì? Thế nào là Topology loại kết nối Bus? Ưu, nhược? ................. 10
Mạng cục bộ LAN ............................................................................................................................. 10
Câu 19: Mạng cục bộ LAN là gì ? Thế nào là Topology loại kết nói cây ? ưu, nhược điểm của loại
này ? .................................................................................................................................................. 10
Câu 20: Để tăng khoảng cách cũng như chất lượng của mạng LAN, người ta dùng thiết bị gì?
Trình bày khái quát về thiết bị đó. .................................................................................................. 11
Câu 21. Mạng Internet có thể ứng dụng làm hệ thống truyền thông cho hệ thống SCADA được
không? Trình bày qua về ứng dụng này? Tính bảo mật của nó như thế nào? .............................. 11
Câu 22. Modem là gì? Nó có vai trò gì trong hệ thống SCADA? ................................................... 11
Câu 23: Phòng điều khiển trung tâm có tầm quan trọng như thế nào đối với một hệ thống
SCADA? Để thiết kế xây dựng phòng điều khiển trung tâm đạt tiêu chuẩn thì phải đảm bảo các
yêu cầu gì?......................................................................................................................................... 12
Câu 24: Hệ thống SCADA được ứng dụng trong công tác điều độ HTĐ như thế nào? ................ 13
Hệ thống SCADA được ứng dụng trong công tác điều độ HTĐ trong các lĩnh vực sau: .............. 13
Câu 26. Hệ thống SCADA được ứng dụng trong công tác giám sát lưới hạ áp như thế nào ? ..... 13

13 14