4.

ULUSLARARASI İLETİŞİM, EDEBİYAT, MÜZİK

VE SANAT ÇALIŞMALARINDA GÜNCEL
YAKLAŞIMLAR KONGRESİ
4 TH INTERNATIONAL CONGRESS ON CURRENT
APPROACHES IN COMMUNICATIONİ LITERATURE
MUSIC AND ART STUDIES

28-29 KASIM 2019

ALBA ANKARA HOTEL
www.iletisimedebiyatmuzikkongresi.org
 4. ULUSLARARASI İLETİŞİM, EDEBİYAT, MÜZİK VE SANAT ÇALIŞMALARINDA GÜNCEL YAKLAŞIMLAR KONGRESİ

KONGRE BAŞKANI
PROF. DR. MUSTAFA TALAS

Güven Plus Grup A.Ş. Yayınları: 28/2019

Yayıncı Sertifika No: 36934

E-ISBN: 978-605-7594-31-0
Güven Plus Grup A.Ş. Yayınları

Bu kitabının/derginin/kongrenin her türlü yayın hakkı GÜVEN PLUS GRUP DANIŞMANLIK A.Ş. YAYINLARI’na aittir.
Yayınevinin yazılı izni olmadan, kitabın/derginin tümünün veya bir kısmının elektronik, mekanik ya da fotokopi
yoluyla basımı, yayını, çoğaltımı ve dağıtımı yapılamaz. Kitapta yer alan her bölüm/makale sorumluluğu,
görseller, grafikler, direkt alıntılar ve etik/kurum iznine yönelik sorumluluk ilgili yazarlara aittir. Oluşabilecek
Herhangi Hukuki bir olumsuzlukta Yayınevi başta olmak üzere kitabın hazırlanmasına destek sağlayan
kurumlar, kitabın düzenlenmesi ve tasarımından sorumlular kurum(lar) ve kitap/dergi editörler/hakemler
hiçbir konuda “maddi ve manevi” bir yükümlülük ve hukuki sorumluluğu kabul etmez, hukuki yükümlülük
altına alınamaz. Her türlü hukuki yükümlülük ve sorumluluk “maddi ve manevi” yönden ilgili bölüm yazar(lar)
ına aittir. Bu yöndeki haklarımızı maddi ve manevi yönden GÜVEN GRUP DANIŞMANLIK “YAYINCILIK”A.Ş.
olarak saklı tutarız. Herhangi bir hukuki sorunda/durumda İSTANBUL mahkemeleri yetkilidir. Güven Plus Grup
Danışmanlık bünyesinde hazırlanan ve yayınlan bu eser ISO: 10002:2014-14001:2004-9001:2008-18001:2007
belgelerine sahiptir. Bu eser TPE “Türk Patent Enstitüsü” tarafından “Güven Plus Grup A.Ş.2016/73232” ve
“2015/03940” ve “2016/23465” nolu tescil numarası ile markalı bir eserdir. Bu bilimsel/akademik kitap/dergi
ulusal ve uluslararası nitelikte olup, akademik teşvik kriterlerini karşılamaktadır. Çok bölümlü/yazarlı olan bu
kitap/dergi E-ISBN’li olup Kültür Bakanlığı Milli Kütüphaneler tarafından ve 18 Farklı Dünya Ülkesiyle Anlaşmalı
olan Milli Kütüphanenin E Erişim sistemi tarafından da taranmaktadır. Bu kitap/dergi maddi bir değer ile alınıp
satılamaz. Kitap/dergi bölüm/makale yazarlarından, destekleyenlerden, kitap/dergiye emeği geçenlerden Güven
Plus Grup A.Ş. Yayıncılık herhangi bir maddi bir gelir elde etmemiş ve talepte bulunmamıştır. Kitap/Dergide yer
alan bölüm/makalelerden alıntı yapmak ve ilgili bölüm/makaleye atıf yapılmak koşulu ile kaynak gösterilmek
üzere bilimsel ya da ilgili araştırmacılar tarafından kullanılabilir.

Metin ve Dil Editörü

Doç. Dr. Gülsemin HAZER
Dr. Öğr. Üyesi Mehmet ÖZDEMİR
Dr. Öğr. Üyesi Gökşen ARAS

Kapak Tasarımı
Doç. Dr. Pelin AVŞAR KARABAŞ

Sayfa Düzeni
Burhan Maden

Baskı-Cilt
GÜVEN PLUS GRUP DANIŞMANLIK A.Ş. YAYINLARI®
Kayaşehir Mah. Başakşehir Emlak Konutları, Evliya Çelebi Cad. 1/A D Blok K4 D29 Başakşehir İstanbul Tel:
+902128014061- 62 Fax:+902128014063 Mobile:+9053331447861

KONGRE/KİTAP/DERGİ İMTİYAZ SAHİBİ

GÜVEN PLUS GRUP DANIŞMANLIK A.Ş. YAYINLARI®
Kayaşehir Mah. Başakşehir Emlak Konutları, Evliya Çelebi Cad. 1/A D Blok K4 D29 Başakşehir İstanbul Tel:
+902128014061-62-63 - +905331447861 info@guvenplus.com.tr, www.guvenplus.com.tr

II
 ORGANİZASYON FİRMASI

7Dd7z^,77
͞ƵĞƌŐŝdƺƌŬWĂƚĞŶƚŶƐƟƚƺƐƺdĂƌĂķŶĚĂŶDĂƌŬĂdĞƐĐŝůŝ7ůĞdĞƐĐŝůůŝĚŝƌ͟
;ϮϬϭϱͬϬϰϬϲϲͲϮϬϭϱͲ'ͲϭϳϴϯϳͿ

ǁǁǁ͘ŐƵǀĞŶƉůƵƐ͘ĐŽŵ͘ƚƌ

III
 4. ULUSLARARASI İLETİŞİM, EDEBİYAT, MÜZİK
VE SANAT ÇALIŞMALARINDA GÜNCEL
YAKLAŞIMLAR KONGRESİ
4 TH INTERNATIONAL CONGRESS ON CURRENT
APPROACHES IN COMMUNICATIONİ LITERATURE
MUSIC AND ART STUDIES

4.
ULUSLARARASI İLETİŞİM,
EDEBİYAT, MÜZİK VE SANAT
ÇALIŞMALARINDA GÜNCEL
YAKLAŞIMLAR KONGRESİ

TAM METİN
SÖZEL SUNUMLAR
28-29 KASIM 2019
ALBA ANKARA HOTEL
www.iletisimedebiyatmuzikkongresi.org

IV
 4. ULUSLARARASI İLETİŞİM, EDEBİYAT, MÜZİK
VE SANAT ÇALIŞMALARINDA GÜNCEL
YAKLAŞIMLAR KONGRESİ
4 TH INTERNATIONAL CONGRESS ON CURRENT
APPROACHES IN COMMUNICATIONİ LITERATURE
MUSIC AND ART STUDIES

İÇİNDEKİLER

ULUSLARARASI SANAT TERAPİSİ ÇALIŞTAYI: ROMANYA ÖRNEĞİ....................................................................2

Eda ÖZ ÇELİKBAŞ

FUTBOL MÜSABAKALARININ GÖRSEL MEDYA YANSIMASI: FUTBOL TARAFTARLARI ÜZERİNDEKİ

SOSYOLOJİK VE PSİKOLOJİK YANSIMASI UYGULAMALI ANALİZİ...................................................................11
Ali Serdar YÜCEL, Murat KORKMAZ, Gülten HERGÜNER, Çetin YAMAN, Mustafa TALAS

FUTBOL MÜSABAKALARININ GÖRSEL MEDYADA YORUMLANMASI: SOSYOLOJİK ALGI

BOYUTUNUN FUTBOL TARAFTARLARI ÜZERİNDEKİ ETKİSİ UYGULAMALI ANALİZİ................................15
Gülten HERGÜNER1, Murat KORKMAZ2, Ali Serdar YÜCEL3, Çetin YAMAN4, Mustafa TALAS5

DIŞAVURUMCU SANAT NESNESİ OLARAK NIKI DE SAINT PHALLE ESERLERİ: SANAT TERAPİSİ
BAĞLAMINDA BİR İNCELEME.....................................................................................................................................20
Eda ÖZ ÇELİKBAŞ

FİLME UYARLANMIŞ AYTMATOV ANLATILARINDA ÇOCUK İMGESİ: İLK ÖĞRETMEN ÖRNEĞİ................29

Sümeyye YAZICI

İBRAHİM ALAATTİN GÖVSA’NIN ŞİİRLERİNDE ANLAM AKTARICI ÖĞE OLARAK VATAN...........................42

Ülkü ELİUZ

YİNELENMEYE MAHKÛM ÖZNE/LER: TAKMA GÖZ .............................................................................................54

Elif ÖKSÜZ GÜNEŞ

SAVAŞ EDEBİYATI BAĞLAMINDA KİŞİLERİN DÖNÜŞÜMÜ: KEMAL TAHİR ESİR ŞEHİR ÜÇLEMESİ..........60
Emrah SEFEROĞLU

SPORUN YENİ YÜZÜ: E-SPOR VE E-SPORCU MOTİVASYONLARI ÜZERİNE BİR ANALİZ..............................75

28-29 KASIM 2019

Rengim SİNE NAZLI

TARİHSEL VERİLER IŞIĞINDA GÖZBAĞI ROMANI.................................................................................................83

Burak ARMAĞAN, Ülkü ELİUZ2
ALBA ANKARA HOTEL
www.iletisimedebiyatmuzikkongresi.org

V
 4. ULUSLARARASI İLETİŞİM, EDEBİYAT, MÜZİK
VE SANAT ÇALIŞMALARINDA GÜNCEL
YAKLAŞIMLAR KONGRESİ
4 TH INTERNATIONAL CONGRESS ON CURRENT
APPROACHES IN COMMUNICATIONİ LITERATURE
MUSIC AND ART STUDIES

 OTURUM /SESSION :2
Tarih ve Saat/Dateand Time : 28.11.2019 – 13:00 – 14:15
Salon B/Saloon B                           
Oturum Başkanı (Head of Session) Doç. Dr. Michael KUYUCU

  THE COMPOSITIONAL TECHNIQUE OF THE PROMINENT

TWENTIETH-CENTURY FRENCH COMPOSER OLIVIER
Çağdaş SOYLAR MESSIAEN
Cem KURTÇU, Artun AVCI KAMU HİZMETİ MERKEZLİ TEMATİK BİR YEMEK
TELEVİZYONU MODELİ
Damla YORGANCI, Rengim İNTERNET GAZETELERİNDE YER ALAN ÇOCUK
SİNE NAZLI İÇERİKLİ HABERLERİN ÇOCUK HAKLARI BAĞLAMINDA
DEĞERLENDİRİLMESİ
Eda ÖZ ÇELİKBAŞ ULUSLARARASI SANAT TERAPİSİ ÇALIŞTAYI: ROMANYA
ÖRNEĞİ
Eda ÖZ ÇELİKBAŞ DIŞAVURUMCU SANAT NESNESİ OLARAK NIKI DE SAINT
PHALLE ESERLERİ: SANAT TERAPİSİ BAĞLAMINDA BİR
İNCELEME
Michael KUYUCU  BİR İLETİŞİM MECRASI OLARAK MÜZİK ENDÜSTRİSİNDE
TWİTTER KULLANIMI: MÜZİK YORUMCULARININ
TWİTTER HESAPLARINDA PAYLAŞTIKLARI İLETİLERİN VE
ETKİLEŞİMLERİNİN SANATÇI - HAYRAN İLİŞKİSİ YÖNÜNDEN
İNCELENMESİ
Ali Serdar YÜCEL, Murat FUTBOL MÜSABAKALARININ GÖRSEL MEDYA YANSIMASI:
KORKMAZ, Gülten FUTBOL TARAFTARLARI ÜZERİNDEKİ SOSYOLOJİK VE
HERGÜNER, Çetin YAMAN, PSİKOLOJİK YANSIMASI UYGULAMALI ANALİZİ
Mustafa TALAS

           

28-29 KASIM 2019

ALBA ANKARA HOTEL
www.iletisimedebiyatmuzikkongresi.org

XVIII
 SÖZEL SUNUM
TAM METİNLER

4. ULUSLARARASI İLETİŞİM,
EDEBİYAT, MÜZİK VE SANAT
ÇALIŞMALARINDA GÜNCEL
YAKLAŞIMLAR KONGRESİ
TAM METİN
SÖZEL SUNUMLAR

1
 SÖZEL SUNUM
TAM METİNLER

DIŞAVURUMCU SANAT NESNESİ OLARAK NIKI DE SAINT PHALLE ESERLERİ: SANAT

TERAPİSİ BAĞLAMINDA BİR İNCELEME

Eda ÖZ ÇELİKBAŞ1

Karabük Üniversitesi, S.F.T.Güzel Sanatlar ve Tasarım Fakültesi, Karabük / Türkiye

Öz: Niki de Saint Phalle, çok yönlü sanatsal kariyerinde oldukça cesur ve feminen formları hayatının karanlık
ve üzücü kısımlarıyla birleştirerek çalışmalarına yansıtmıştır. O feminist harekete ve kavramsal sanatın ge-
lişiminde önemli bir rol oynar. Saint Phalle’in eserleri eskiyi sorgulamak yerine estetiği sorgulayan oldukça
dışavurumcu ve etkileyicidir. Baktığınızda eserleri cesur ve eğlenceli görünse de; yaşadığı acı ve istismarı o
en içten ve saf halde dışa vurur.  Bu dışavurum, dışavurumcu sanat terapileri dediğimiz alanda da tıpkı Saint
Phalle’in eserlerini dışa vurmasındaki gibidir. Dışavurumcu sanat terapilerinde de bireyden, en ham halde duy-
gularının ve bilinçaltının ifadesi beklenir; müdahale yoktur, gözlem vardır, yönlendirme yoktur. Dışavurumcu
sanat terapisi, kendi alt başlığında resim, dans, hareket, biblioterapi gibi uygulama alanlarını barındırır. Tüm
bu alanlar birbirleriyle disiplinlerüstü bir bağlantıdadır. Bu disiplinlerüstülük alternatif uygulamalara oldukça
açıktır. Çünkü her bireyin farklı ihtiyaçları ve kültürel birikimi vardır. Dışavurum anlamında Niki De Saint
Phalle, kendi terapötik sürecini yaşamış, kendini keşfetmiş ve alternatif çalışmalarıyla Sanat Terapisi alanına
bilerek ya da bilmeyerek girmiştir. Yaşadığı kötü deneyimler ve travmaları onun sanatına yön veren en önemli
konular olmuştur. Bu bildiride, Niki De Saint Phalle’in hayatıyla özdeşleşen sanatına, yaşadıklarıyla dışa-
vurumunu gerçekleştirdiği eşsiz sanatına, sanat terapisindeki dışavurumsal süreç ve Niki De Saint Phalle’in
çalışmalarında ortaya çıkan dışavurum nesneleri arasındaki bağ irdelenecektir.

Anahtar Kelimeler: Niki De Saint Phalle, Dışavurumcu, Sanat Terapisi, Süreç, Dışavurum Nesnesi.

GİRİŞ ve KURAMSAL ÇERÇEVE

Hayatındaki travma sanatına yön vermiş feminist bir sanatçı olan Niki de Saint-Phalle, pek çok yeteneğe sahip
bir kadındı. 1960’lı yıllarda sanat literatürüne kazandırdığı ‘shooting-painting’ ile adını duyurdu (Resim 1).
1990’lı yıllarda da yarattığı ‘Nana’larıyla sanatçı uluslararası kariyere sahip bir simge halini aldı. Aslında o
dışavurumun da bir simgesiydi. Çünkü kendi sağaltımını sanat aracılığıyla sağlıyordu (Resim 2).

1 Dr. Öğr. Üyesi, Karabük Üniversitesi, Resim Bölümü, e-mail: ozedaoz@gmail.com

20
 SÖZEL SUNUM
TAM METİNLER

Resim 1: Shooting-Painting, Niki De Saint Phalle, “Shooting”, July 1961. Courtesy of the Galerie G-P
& N Vallois, Paris

Resim 2: Niki de Saint-Phalle, The Three Graces, 1999, Arts Observer Çalışması Nanalarından Oluşur.

1930’da Fransa’da doğan Niki de Saint Phalle, 21 yaşına kadar New York’ta yaşadı. Çocukluğunun bir kısmı,
aristokrat kökenli ailesinden dolayı travmatikti. Anne ve babasından fiziksel ve psikolojik şiddet yaşadı. 1994
yılında yayımladığı kitabında, 11 yaşındayken babasının ona tecavüz ettiğini açıkladı (Resim 3).

21
 SÖZEL SUNUM
TAM METİNLER

Resim 3: Niki de Saint Phalle’in 1994 Yılında Fransızca Yayınladığı “Sırlarım” isimli Kitabı

21 yaşındayken sinir krizi geçirip bir psikiyatri hastanesine gönderildi. Burada sanatla terapi serüveni baş-
lamış oldu. O sanatıyla kendini dışavuruyor ve yaşadıklarının imgelemini direk olarak malzemelerle yansı-
tabiliyordu. Niki de Saint-Phalle, yaşadığı acıları kapatmak için tam bir psikolojik dışavurum sergiliyordu
ve özgürlüğünü renkli ve neşeli tarzıyla ifade ediyordu. Ayrıca sanatla terapide en önemli kavram olan kendi
kendine sağaltım yöntemini bulmayı başarmıştı. Yeni Realizm sanatçılarından Jean Tinguely ile 1971’de ev-
lenen Niki de Saint- Phalle sanatlarını birlikte icra ettiler. Stravinsky Çeşmesi Paris’te ikilinin yapmış olduğu
sanatsal ortaklıklarının en güzel örneklerindendir (Resim 4).

Resim 4: Niki de Saint Phalle ve Jean Tinguely Heykelleriyle “Stravinsky Çeşmesi” Paris.

Tinguely, Saint Phalle’in Kudüs’teki ‘Le Golem’ ve İtalya’daki ‘Tarot Bahçesi’ gibi önemli birçok eserinde de
ona yardımcı oldu (Resim 5-6).

22
 SÖZEL SUNUM
TAM METİNLER

Resim 5: Niki de Saint Phalle ve Jean Tinguely Heykelleriyle “Le Golem” İsrail-Kudüs.

Resim 6: Niki de Saint Phalle ve Jean Tinguely Heykelleriyle “Tarot Garden” İtalya-Toscana.

Birbirlerinin çalışmaları üzerinde önemli etkileri olmuştur. 1991 yılında Jean Tinguely’nin öldükten sonra
Basel’de Tinguely Müzesi’ni açtı (Resim 7). Burada Tinguly’nin çalışmalarından oluşan koleksiyonlarla gün-
cel sanatçıların sergileri de yer almaktadır (Resim 8).

23
 SÖZEL SUNUM
TAM METİNLER

Resim 7: Jean Tinguely Müzesi, Basel-İsviçre

Resim 8: Jean Tinguely Çalışmalarından Metal Koleksiyon, Tinguely Müzesi, Basel

Niki de Saint Phalle, kariyerinin başından itibaren sıradışı ve cesur bir sanatçıydı. Sergilenen ilk eseri “Sevgi-
limin Portresi” idi. Bu, ataerkil kültüre karşı gösterilmiş derin bir mesajdı ve o zamanının sanatsal klişelerine
karşı bir dışavurumdu (Resim 9).

24
 SÖZEL SUNUM
TAM METİNLER

Resim 9: Niki De Saint Phalle, Saint Sébastien / Portrait Of My Lover (1960-61), Ahşap Altlığa Karışık
Teknik 28 X 21,5 Cm.

1960’larda ırkçılığa karşı ‘Black Nana’ları yaratarak aktivist rolü üstlendi. 1990’ların sonunda ‘Black Hero-
es’ isimli bir dizi heykel yaptı. 1986 yılında AIDS ile mücadelede “AIDS’i Önlemek Bu Kadar Kolay” isimli
çalışmasıyla yine mesaj yüklü çalışmalar yaptı. Ayrıca birçok politik olayı protesto etmek için de sanatını en
vurgulu biçimde kullanmıştır (Resim 10-11).

Resim 10: Niki De Saint Phalle, Black Nanas, Polyester Akrilik Ve Epoksi Heykeller, Değişebilen
Ölçüler

25
 SÖZEL SUNUM
TAM METİNLER

Resim 11: Niki De Saint Phalle, AIDS’i Önlemek Bu Kadar Kolay, Çeşitli Koleksiyon

Niki de Saint Phalle, siyasi bir amaç için sanatı kullanan ilk sanatçılardan biridir; yaşadığı dönemin toplumsal
direnişlerine de sanatıyla değinmiştir. Kendi sanatını ve dışavurumunu şu şekilde açıklar:

“Resim, ruhumu harekete geçiren kaosu sakinleştirdi ve üzerinde kontrolüm olan yaşamıma organik bir yapı
kazandırdı. İşimde ve yaşamım boyunca daima ortaya çıkan bu ejderhaları evcilleştirmenin bir yoluydu. Ka-
derimden kendimi sorumlu hissetmeme yardımcı oldu. Onsuz, başıma gelenleri düşünmemeyi tercih ederim.”

Niki de Saint-Phalle, ABD’de mankenlik de yapmıştır. 17 yaşındayken birçok ünlü dergide: Vogue, Life ve
Elle gibi kapak kızı olarak da yer almıştır. Bu deneyim ona modayı ve süslemeyi sanatında kullanmasında da
etkili olmuştur. Tinguely ile yaptıkları Giant Nana diye de adlandırılan heykelleriyle de büyük ses getirmişler-
dir. Niki, yaşadığı travmatik durumu bu çalışmasıyla gözler önüne sermiştir (Resim 12).

Resim 12: Niki De Saint Phalle, Giant Nana, 1961

26
 SÖZEL SUNUM
TAM METİNLER

Sanatla Terapi ve Dışavurum Bağlamında Niki De Saint Phalle

21 yaşındayken psikiyatri kliniğine yatan Niki için sanat terapisi aslında o noktada başlamıştır. Daha önce ken-
dini iyi hissetme ve ifade biçimi olarak kullandığı sanatı hastanede daha da anlam kazanmıştır. O zamanlarda
tecavüze uğraması ve ailesi tarafından şiddet gördüğü bilinmediğinden çalışmaları zaman zaman sert eleştiril-
se de, 1994’de Sırlarım kitabında yayınladığı ‘tecavüz’ açıklamasıyla çalışmaları izleyiciler ve eleştirmenlerce
daha da iyi bir anlam kazanmıştır.

Burada önemli nokta Saint-Phalle’in sanatla tedavisini, terapötik sürecini kendisinin yaratmasıdır. Dışavurum-
cu sanat terapilerinde en önemli nokta müdahale edilmeden bireyin sanatsal etkinliğiyle kendisini dışa vurması
ve ifade edebilmesidir. Bu sebeple bilinçaltındaki imgelemlerini çözümleyebilmektedir ve kendini tedavi ede-
bilmektedir. Sanat ve terapi ilişkisi, çeşitli sanat materyalleriyle işitsel ve görsel imgeler oluşturmayı, görsel
imgeleri somut objeler haline getirmeyi ve bu objeler üzerinde çalışılmasını içermektedir (Killick, 1993; Öz
Çelikbaş, 2019:24). Saint Phalle de sanatıyla ve renkleriyle direk olarak imgelemini yaratmış olmaktadır.

Freud’a göre, sanatçı baskı altında tuttuğu dürtülerini, düş gücü ve imgeleme ile doyuma ulaştırmaya çalışır
ve bunun içinde öğrendiği teknik ve beceri yoluyla, bu imgelerini, bu düşüncelerini aktarır ve böylece gizle-
dikleri (bilinçli ve bilinçsiz olarak gizledikleri) hem yüceltilmiş, hem de biçim değiştirmiş ve doyuma ulaşmış
olur (Erinç, 1998:76-80;Öz Çelikbaş,2019:26). Sanat terapisi hayal edilen yaratımın duyguları yücelteceği ve
kişinin kişisel yaşantılarını güzel bir biçime veya onun durumunun etkili ifadesine dönüştürmesine yardımcı
olarak onu iyileştireceği prensibine dayanır (Blatner, 2004;Öz Çelikbaş, 2019:34). Bu düşünceden hareketle;
kendi kendini iyileştirmeyi başarmış, yaratıcılığını terapi yoluyla bulmuş bir sanatçı olan Niki de Saint-Phalle,
sanat terapisi bağlamında eserlerine yer verilmesi gereken bir dışavurumcu sanat terapisi sanatçısıdır. Tüm
eserlerinde sanatla terapi sürecini ve sağaltım şekillerini görebiliriz. Tıpkı şamanların hayat tarzlarına yansı-
yan sağaltım ve inisiye olmaları gibi, Niki; sanatını yaşamına da aktarabilmiştir. Tüm yaşadıklarına rağmen o,
sanatıyla tedavi olmuş ve hayata sıkı sıkıya bağlanmıştır. Eşi onun sanatında heykel çalışmalarında oldukça
önemli bir yer tutsa da, yaratım, tasarım ve imgelem Saint Phalle’e aittir ve tüm eserleri onun bilinçaltının
dışavurumudur.

SONUÇ

Croce “Sanat sezgidir” der. Sezgi ile sanatın özdeşliği bir kez daha ortaya konulunca sanatın bağımsızlığı
kendiliğinden ispat edilmiş olur. Çünkü sezgisel bilginin özyapısı zihnin diğer etkinlik biçimlerinden bağım-
sız olarak gelişmektedir. Sanat biçim verme isteği olarak tanımlandığında aklını kullanarak çalışmak yerine,
tamamen içgüdüsel bir çalışma olarak kabul ederiz. Croce, aynadaki görüntüler gibi sanat da bize gerçekliği
değil gerçeklerin görüntüsünün kopyasını gösterir der (Ersoy, 1995:8). Niki de Saint Phalle’in sanatında da biz
hayatının, travmalarının, sevinçlerinin ve dönüm noktalarının yansımasını görürüz. O sürekli dile getirmese de
terapötik sürecini sanatıyla gerçekleştirmiştir. Tüm yaşadıklarını ve detaylı olarak amaçlarını, manifestolarını
1994 yılında yayımladığı ‘Sırlarım’ kitabında detaylı olarak anlatan sanatçı, tıpkı şamanik bir üslupta kendini
gerçekleştirmiş, sağaltımını sağlamış ve 2002 yılında sanat serüvenini sonsuzluğa giderek sonlandırmıştır. Şa-
manların felsefesinde kendin için yaşamak yoktur. Sanat terapisinde de verilen her mesaj başka birinin hayatı-

27
 SÖZEL SUNUM
TAM METİNLER

na da dokunabilir. Sanat insan yaşamına yön verme, rahatlatma, anlamlı kılma ve kolaylaştırma gibi sebeplerle
bahsettiğimiz ilişkilerden uzak değildir. İnsan olmak, doğanın verilerini kullanarak düzenlemek, biçimlen-
dirmek, yeni üretim eylemleri için kullanmak demektir. Çünkü üretim olduğu sürece insan, alanını genişletir,
ortamını daha iyi anlama olanağı bulur (Kandinsky, 1993:64). Sanat, kendi başına değil bize göre; zaaflarımızı,
sözgelimi unutkanlığımızı, umutsuzluğumuzu, yücelik arayışımızı, kendimizi anlarken yaşadığımız zorlukları
ya da aşk hasretimizi giderdiği ölçüde iyi ya da kötü saylayacaktır (Armstrong ve Botton, 2013:72). Bu sebep-
le sanat terapisi ile ortaya çıkardığımız eser bize kendimizi hatırlatacak ve iç dünyamızı yansıtacaktır. Sanat
terapisinin özü de sanatsal araçlarla danışanlara duygusal deneyim ve ifadelerini düzenleme imkânı sağlamak
olacaktır (Öz, 2015:824). Bu sebeple de Niki de Saint Phalle, renkleri, tarzı ve mesajlarıyla sanat dünyasında
kalıcı bir iz bırakmıştır (Resim 13).

KAYNAKÇA

Botton de A. ve Armstrong J. (2013). Terapi Olarak Sanat. (Çev. Volkan Atmaca). İstanbul: Everest Yayınları.

Erinç, S.M. (1998). Sanat Psikolojisine Giriş. İstanbul: Ayraç Yayınevi.

Ersoy, A. (1995). Sanat Kavramlarına Giriş. İstanbul: Yorum Sanat Yayıncılık.

Kandinsky, V. (1993). Sanatta Zihinsellik Üstüne. (Çev. Tevfik Duran). İstanbul: Yapı Kredi Yayınları

Killick, K. (1993). Working with psychotic processes in art therapy. Psychoanalytic Psychotherapy, 7(1), 25-
38.

Öz, E. (2015). Sanat Terapisine Genel Bir Bakış. Sosyal ve Beşeri Bilimlere Küresel Yaklaşımlar. (Edt. Cem
Can, Abdurrahman Kilimci). Ankara: Detay Yayıncılık.

Öz Çelikbaş, E. (2019). Dışavurumcu Sanat Terapisi, Safran Kültür ve Turizm Araştırmaları Dergisi (Saffron
Journal of Culture and Tourısm Researches) 2019, 2(1): 20-37.

28
4. ULUSLARARASI İLETİŞİM, EDEBİYAT, MÜZİK
VE SANAT ÇALIŞMALARINDA GÜNCEL
YAKLAŞIMLAR KONGRESİ

28-29 Kasım 2019 Alba Ankara Hotel

Sayın Katılımcı(lar).,

Yukarıda bilgileri bulunan kongremize göndermiş olduğunuz “Eda ÖZ ÇELİKBAŞ - ULUSLARARASI

SANAT TERAPİSİ ÇALIŞTAYI: ROMANYA ÖRNEĞİ” ve “DIŞAVURUMCU SANAT NESNESİ OLARAK NIKI
DE SAINT PHALLE ESERLERİ: SANAT TERAPİSİ BAĞLAMINDA BİR İNCELEME” yazar ve konu başlıklı
bildirileriniz SÖZEL sunum olarak kongremizde sunulmak üzere kabul edilmiştir. İlginize teşekkür
ederiz. Saygılarımızla…

Prof. Dr. Mustafa TALAS

Kongre Başkanı