Professional Documents
Culture Documents
Sunu-2 Program Türleri̇
Sunu-2 Program Türleri̇
26.10.2021
Doç Dr. Burcu GÜRKAN
EĞİTİM FAKÜLTESİ
GAZİANTEP
2021-2022
1
BU HAFTA
26.10.2021
1. Program geliştirmede temel kavramları örneklendirerek açıklar.
2. Program geliştirme sürecini sistem yaklaşımıyla açıklar.
3. Program türleri arasındaki benzerlik ve farklılıkları ortaya koyar.
4. Farklı disiplinlerin program geliştirme sürecindeki yerini ve temel esaslarını
kavrar.
5. MEB ilkokul program tasarımını eğitim programı tasarım yaklaşımlarıyla
karşılaştırır.
6. Bir programın temel ögelerini okuyabilir ve aralarındaki ilişkiyi açıklar.
7. Program değerlendirmenin yerini ve önemini kavrar.
2
EĞİTİMDE PROGRAM GELİŞTİRME DERS KAPSAMI
3
II.BÖLÜM
PROGRAM GELİŞTİRMEYE GİRİŞ
BÖLÜM
İÇERİĞİ
1-Sistem Yaklaşımı
2-Program
Kavramı ve
Program Türleri
3-Posner’a Göre
Program Türleri
▪ Resmi Program
▪ Uygulamadaki program
Posner’e Göre Program ▪ İhmal Edilen (Geçersiz) Program
Türleri ▪ Örtük Program
▪ Ekstra program
Sistem
Doğal Sistemler
İnsan Yapısı Sistemler
İnsan vücudu, evren
Sosyal Sistemler
6
1- SİSTEM (DİZGE) YAKLAŞIMI VE EĞİTİM
Sistemi oluşturan her alt parçaya alt sistem, her sistemin bağlı olduğu daha büyük
sistemlere üst sistem denir.
En küçüğü dışındaki tüm sistemlerin alt sistemleri, en büyüğü dışındaki tüm
sistemlerin üst sistemleri vardır.
İL, İLÇE
MERKEZ
ÜST SİSTEM ÖRGÜTLERİ
OKUL
DEVLET
SİSTEMİ
BİRİMLER
EĞİTİM
SİSTEMİ
AİLE SİSTEMİ
ALT SİSTEM
8
SİSTEM
Sistemin
Hedefi girdilerinin
gerçekleştirmek hedefler Ortaya çıkan her
GİRDİ İŞLEM
doğrultusunda
ÇIKTI
ürün
için dışardan
alınan her şey. biçimlendiği
aşama
Hedefin
gerçekleşme
GERİBİLDİRİM
derecesine
(DÖNÜT)
bakılması ve
karar
verilmesidir.
9
SİSTEM
Süreç
Geribildirim
Sanayideki sistemle okuldaki sistemi
karşılaştırınız ?
▪ Girdi
▪ İşlem (Süreç)
▪ Çıktı
▪ Geribildirim (Dönüt)
Bir Sistem Olarak Eğitim
▪ Açık Sistem
▪ Yarı Açık Sistem
▪ Kapalı Sistem
▪ Resmi Program
▪ Uygulamadaki program
Posner’e Göre Program ▪ İhmal Edilen (Geçersiz) Program
Türleri ▪ Örtük Program
▪ Ekstra program
EĞİTİM PROGRAMI
NEDİR?
ÖĞRETİM PROGRAMI
NEDİR?
MÜFREDAT
PROGRAMI NEDİR?
ÜNİTELENDİRİLMİŞ
YILLIK PLAN
NEDİR?
DERS
PLANI
NEDİR?
A. Eğitim Programı (Curriculum-Yetişek) Nedir?
▪ Kavram olarak işlenmek, yarışmak, çalıştırmak veya ders vermek anlamına
gelmektedir.
▪ Eğitim programı kavramı üzerine düşünceler yüzyıllar öncesinden başlamıştır. Bu
kavramın kullanılmasının M.Ö. birinci yüzyıla kadar uzandığı belirtilmektedir.
▪ Julius Ceaser ve askerleri, Roma’da yarış arabalarının, üzerinde yarıştığı oval
biçimdeki koşu pistini Latince currere (koşu yolu) olarak kullanmışlar ve bu kavram,
koşu pisti olarak bilinen somut bir kavramdan bugün ders programı anlamında
kullanılan soyut bir kavrama doğru geçişi sağlamıştır. Bu süreçte, eğitim programı
kavramının Latincesi Curriculum olarak değişmiştir ve «izlenen yol» anlamında
eğitimde de kullanılmaya başlanmıştır.
▪ Kimi eğitimci yazar ve düşünürler tarafından «izlence» ve «yetişek» olarak da
kullanılmıştır.
▪ Eğitim programlarının temeli on dokuzuncu yüzyılda popüler olan Johann Friedrich
Herbart’ın (1817-1841) felsefi hareketine dayanmaktadır.
▪ Eğitim programı kavramı 1820’den beri kullanılmasına karşın, Franklin Bobbitt’in
1918 yılında yazmış olduğu «Eğitim Programı» (The Curriculum) kitabı eğitim
programı alanının başlangıcı olarak kabul edilir.
A. Eğitim Programı (Yetişek) Nedir?
▪ Konular listesidir.
▪ Ders içerikleridir.
▪ Çalışmaların programlanmasıdır.
▪ Öğretim materyali listesidir.
▪ Derslerin sıralanmasıdır.
▪ Hedef-davranışlar grubudur.
▪ Okul içinde ve dışında öğretilen her şeydir.
▪ Okul personeli tarafından planlanan her şeydir.
▪ Öğrencilerin istenilen amaçlara veya sonuçlara ulaşmalarını sağlayan, stratejiler
içeren faaliyetler planıdır.
ÖZETLE: Okulda veya okul dışındaki planlanmış tüm öğrenme ve öğretme yaşantıları
düzeneğidir.
Eğitim programı, okulun amaçlarını gerçekleştirmeye yönelik; okul içi ve dışı tüm etkinlikleri
kapsar.
OKUL İÇİ OKUL DIŞI
Rehberlik
DERSLER Hizmetleri
Sosyal
Stajlar
Kulüpler
Sportif
Etkinlikler
Planlanmış akademik
öğretim
Geziler, seminer ve
Sosyal kulüp faaliyetleri
konferanslar
Eğitim Programı
En kapsamlı program
türüdür.
KAZANIM
Niçin Eğitiyoruz?
• Ünite
• Tema
SINAMA • Ölçme ve
İÇERİK (KAPSAM)
• Muhteva DURUMLARI Değerlendirme
Ne Öğreteceğiz?
• Öğrenme Alanı Ne kadar öğrendi?
EĞİTİM
DURUMLARI
Nasıl Öğreteceğiz?
• Öğrenme-Öğretme Süreci
• Etkinlikler, Yöntem ve Teknikler, Araç ve Gereçler
Ortaokul 5. Sınıf Sosyal Bilgiler Dersi
KAZANIM
Niçin Eğitiyoruz?
EĞİTİM
DURUMLARI
Nasıl Öğreteceğiz?
Etkinlikler
➢ «İnternette Araştırıyoruz» Öğrenci kullandığı eşyaların geçirdiği safhalarla
ilgili bir araştırma yapar.
➢ «Zaman Tüneli» Yaygın olarak kullanılan bazı aletlerin icat ediliş tarihi esas
alınarak bir zaman şeridi oluşturur ve bu araç ve aletlerin hayatımıza etkisini
tartışır.
İlkokul 3. Sınıf Matematik Dersi
KAZANIM
Niçin Eğitiyoruz?
EĞİTİM
DURUMLARI
Nasıl Öğreteceğiz?
Etkinlikler
➢ Yakın çevreden ve günlük hayattan para ile yapılan alışveriş problemleri çözülür
ve kurdurulur.
➢ Tutum ve tasarruf (para biriktirme) ile ilgili problemler çözdürülür ve kurdurulur.
Aşağıdaki boşlukların program ögelerinden hangisiyle ilgili olduğunu bulunuz.
27
B. Öğretim Programı Nedir?
Okulda ya da okul dışında bireye kazandırılması planlanan bir dersin öğretimiyle ilgili tüm
etkinlikleri kapsayan yaşantılar düzeneğidir.
Örnek: İlkokul kademesinde Türkçe dersinin 1.2.3. ve 4. sınıflarda okutulması.
İlkokul kademesinde Hayat Bilgisi dersinin 1., 2 ve 3. sınıflarda okutulması.
6. Sınıf Sosyal
Bilgiler Ders
Programı
5. Sınıf Sosyal 7. Sınıf Sosyal
Bilgiler Ders Bilgiler Ders
Programı Programı
Ortaokul
Sosyal
Bilgiler
Öğretim
Programı
İLKOKUL EĞİTİM PROGRAMI
4.Sınıf
Türkçe Ders
Programı
3.Sınıf
Türkçe Ders
Programı İLKOKUL
HAYAT
BED. RES. MÜZİK MAT. BİL. 2.Sınıf
TÜRKÇE
Türkçe Ders ÖĞRETİM
Programı PROGRAMI
1.Sınıf
Türkçe Ders
Programı
BÖLÜM I
Dersin Adı
Sınıf
Öğrenme Alanı
Ünitenin Adı
Konu
Önerilen Süre
BÖLÜM II
Öğrenci Kazanımları/Hedef ve Davranışlar
Ünite Kavramları ve Sembolleri
Güvenlik Önlemleri (Varsa)
Öğrenme-Öğretme/ Yöntem ve Teknikleri
Kullanılan Eğitim Teknolojileri-Araç, Gereçler ve Kaynakça
*Öğretmen
*Öğrenci
Öğrenme-Öğretme Etkinlikleri
*Dikkat Çekme
*Güdüleme
*Hedeften Haberdar Etme (Gözden Geçirme)
*Derse Geçiş
*Bireysel Öğrenme Etkinlikleri
*Grupla Öğrenme Etkinlikleri
*Özet
BÖLÜM III
Ölçme ve Değerlendirme
*Bireysel Öğrenme Etkinliklerine Yönelik Ölçme-Değerlendirme
*Grupla Öğrenme Etkinliklerine Yönelik Ölçme-Değerlendirme
*Öğrenme Güçlüğü Olan Öğrenciler ve İleri Düzeyde Öğrenme Hızında Olan Öğrenciler İçin
Ek Ölçme-Değerlendirme Etkinlikleri
Diğer Derslerle İlişki
BÖLÜM IV
Planın Uygulanmasına İlişkin Açıklamalar
Sınıf Öğretmeni
Uygundur …./…./….
İmza
Adı-Soyadı
Okul Müdür
▪ Girdi
▪ İşlem (Süreç)
▪ Çıktı
▪ Geribildirim (Dönüt)
Bir Sistem Olarak Eğitim
▪ Açık Sistem
▪ Yarı Açık Sistem
▪ Kapalı Sistem
▪ Resmi Program
▪ Uygulamadaki Program
Posner’e Göre Program ▪ İhmal Edilen (Geçersiz) Program
Türleri ▪ Örtük Program
▪ Ekstra Program
.
POSNER’A GÖRE PROGRAM TÜRLERİ
41
Aşağıdaki boşlukları Posner’ın program türlerine göre doldurunuz.
• Okuldaki akademik eğitim zamanları dışında öğrenciler, ders dışı eğitim faaliyeti olarak
koro çalışmalarına katılmışlardır. Müzik öğretmeni rehberliğinde planlanan bu etkinlik,
okul idaresi tarafından onaylanmıştır. Öğrenciler yıl sonunda okullar arası yapılan koro
yarışmalarında okulu temsil etmişlerdir. Müzik öğretmeninin yapmış olduğu bu faaliyet
Ekstra Programdır.
…………………………
• Beden eğitimi dersi için salonu olmayan bir lisede, ders öğretmeni işleyeceği konuları
bahçede yapmaktadır. Ancak havalar soğuduğunda programın kış ayına denk gelen
İhmal edilen
dersleri ve etkinlikleri gerçekleşememektedir. Bu durum …………………………….. türüyle
ilgilidir.
• Öğrencileri tarafından çok sevilen ve sakin bir yapısı olduğu bilinen Ali Öğretmen ders
sırasında öğrencisi Okan’a sinirlenir ve argo bir sözcük kullanır. Bunun üzerine bazı
öğrencilerin «Ali Öğretmen sakindir ancak sinirlendiği zaman değişmekte ve argo
Örtük
sözcükler kullanabilmektedir.» yönünde davranış geliştirmesi ……………………. İle ilgilidir.
• Mesleki eğitim ve halk eğitim ile ilgili programlar Çıraklık ve Yaygın Eğitim Genel
Müdürlüğü tarafından hazırlanır. Programın hazırlanmasında eğitim otoriteleri etkilidir.
Resmi Programdır.
Posner’a göre bu program türü …………………………….
42
▪ Girdi
▪ İşlem (Süreç)
▪ Çıktı
▪ Geribildirim (Dönüt)
Bir Sistem Olarak Eğitim
▪ Açık Sistem
▪ Yarı Açık Sistem
▪ Kapalı Sistem
▪ Resmi Program
▪ Uygulamadaki program
Posner’e Göre Program ▪ İhmal Edilen (Geçersiz) Program
Türleri ▪ Örtük Program
▪ Ekstra program
Hedefe
Öğretmenlerin, Dayalı
uygulama süreçlerini Olma Günlük yaşamda işe
biçimlendirmelerine yaramalıdır.
yardım eder. Rehber
İşlevsellik
Uygulamadaki
programın
resmi Programın
programa öğrenci
oldukça yakın PROGRAMIN özellikleri ve
Uygulanabilirlik Esneklik
olmasıdır. ÖZELLİKLERİ bölgesel
özelliklerine
göre
uyarlanmasıdır.
Bilimsel
çalışmalara
Çerçeve
dayanması. Bilimsellik
Olma Programın konularının
ana hatlarıyla ve alt
Değişmez
ve Genel başlıklar halinde
Ülke genelinde ulusal değeri Olma belirlenmesidir.
olan gün ve kutlamaların eş
zamanlı olarak kutlanması. 44