Tổng kết thực tiễn hơn 60 năm phát triển của cách mạng nước ta (1930-1991), Đại

hội đại biểu toàn quốc lần thứ VII của Đảng ta đã rút ra những bài học lớn, trong
đó bài học đầu tiên là: Nắm vững ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội.
Tổng kết 15 năm đổi mới, Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX của Đảng đã rút ra
bốn bài học chủ yếu, trong đó bài học thứ nhất là: Trong quá trình đổi mới phải
kiên trì mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội trên nền tảng chủ nghĩa Mác-
Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh. Từ thực tiễn phong phú và những thành tựu thu
được qua 15 năm đổi mới, Đảng và nhân dân ta càng quyết tâm xây dựng đất nước
Việt Nam theo con đường xã hội chủ nghĩa trên nền tảng chủ nghĩa Mác-Lênin và
tư tưởng Hồ Chí Minh. Như vậy, nắm vững ngọn cờ độc lập dân tộc và chủ nghĩa
xã hội là bài học kinh nghiệm xuyên suốt quá trình cách mạng nước ta từ khi có
Đảng, là nguồn gốc thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Thực tiễn lịch sử Việt
Nam trong hơn 70 năm qua đã khẳng định điều đó. Tuy nhiên, sự biến động phức
tạp của tình hình quốc tế, sự sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và
Đông Âu và những thách thức, khó khăn trong quá trình xây dựng chủ nghĩa xã hội
ở nước ta, đã và đang tác động đến tư tưởng, tình cảm của một bộ phận cán bộ,
đảng viên và nhân dân, ảnh hưởng tới công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội của
chúng ta.

Quan điểm của các nhà sáng lập chủ nghĩa Mác-Lênin nói về bản chất chủ nghĩa
xã hội
- Mác bám vào các hình thái kinh tế xã hội: hình thái kinh tế xã hội sau cao hơn
hình thái kinh tế xã hội trước, nên tất yếu sẽ có sự thay thế hình thái này bằng hình
thái khác tiến bộ hơn. Trong đó, CNXH là chế độ dựa trên sự công hữu về tư liệu
sản xuất, xóa bỏ mọi áp bức bóc lột.
- Lênin là người lãnh đạo CM tháng 10 Nga thành công, là người đầu tiên biến
CNXH thành hiện thực ở nước Nga. Ông cho rằng hình thái kinh tế xã hội CSCN
là chế độ phát triển cao nhất có phương thức sản xuất tiến bộ và hiện đại, thích ứng
với lực lượng sản xuất ngày càng phát triển, tạo thành cơ sở hạ tầng có trình độ cao
hơn cơ sở hạ tầng của CNTB. Còn kiến trúc thượng tầng tương ứng thực sự là của
nhân dân với trình độ xã hội hóa cao.
Quan điểm của Hồ Chí Minh về con đường đi lên CNXH ở Việt Nam
- Con đường đi lên CNXH ở Việt Nam là tất yếu khách quan và hợp quy luật phát
triển. Theo quan điểm của Bác về tính tất yếu là do:
+ Xuất phát từ lập trường yêu nước và khát vọng giải phóng dân tộc, Bác đã tìm
thấy trong lý luận của Lênin nhiều câu trả lời cho cách mạng Việt Nam. Trong
những điều kiện lịch sử mới, Lênin đã phát triển luận chứng mới về cách mạng đó
là: Một số nước có thể đi lên xây dựng CNXH mà bỏ qua chế độ TBCN. Điều này
đã được thực tiễn chứng minh.
+ Ngoài ra Bác đến với CNXH là do nhu cầu giải phóng con người một cách triệt
để. Xuất phát từ phương diện đạo đức, dưới chế độ này sự công hữu tư liệu sản
xuất đối lập với sự tư hữu, nguồn gốc của mọi vi phạm đạo đức.
+ CNXH đối lập xa lạ với chủ nghĩa cá nhân, nhưng không hề phủ nhận cá nhân.
Trái lại, đề cao cá nhân phát huy mọi khả năng để xây dựng xã hội. CNXH tạo ra
sự phát triển hài hòa giữa cá nhân và xã hội.
+ Như vậy theo Bác đạo đức cao cả nhất là đạo đức cách mạng, giải phóng dân tộc,
giai cấp xã hội, con người.
- Xuất phát từ truyền thống lịch sử, truyền thống văn hóa của con người Việt Nam.
+ Lịch sử dân tộc Việt Nam là nền văn minh nông nghiệp lâu đời. Để làm được
nông nghiệp thì phải huy động nhiều sức người, do đó sức mạnh của tập thể được
phát huy. Do đó CNXH xâm nhập vào phương Đông rất dễ dàng.
+ Xuất phát từ truyền thống văn hóa, người dân Việt Nam lấy văn hóa làm gốc, coi
trọng tri thức và nhân tài. Theo tư tưởng Hồ Chí Minh xác định lấy dân làm gốc để
giải quyết mọi vấn đề. Bác quan niệm rằng việc gì khó có dân cũng xong.
- Hồ Chí Minh đã nhận thức tính tất yếu và bản chất của CNXH như là kết quả tác
động tổng hợp của các nhân tố: truyền thống, hiện đại, dân tộc và quốc tế, kinh tế.
chính trị, đạo đức và văn hóa. Bác đã không tuyệt đối hóa một mặt nào đó mà coi
trọng mọi mặt, đánh giá đúng vị trí của chúng trong mối quan hệ biện chứng với
nhau. Như vậy, Hồ Chí Minh đã làm phong phú thêm vào kho tàng lý luận của chủ
nghĩa Mác Lênin