You are on page 1of 35

BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ TP. HỒ CHÍ MINH

KHOA QUẢN TRỊ


~~~~~~*~~~~~~

PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU TRONG


QUẢN TRỊ

BÀI TẬP NHÓM ĐỊNH TÍNH


- PHÂN TÍCH CASE SHARK TANK MÙA 3
Giảng viên: Cao Quốc Việt
Mã lớp học phần: 21C1MAN50200801
Danh sách thành viên: Nhóm 2 – AD001

STT Họ và tên MSSV Mức độ đóng góp


1 Lê Thị Hồng Hạnh 31201021675 100%
2 Đỗ Hồ Kim Kha 31201021095 100%
3 Trần Thị Mỹ Lệ 31201021122 100%
4 Phạm Thị Nguyệt Minh 31201021173 100%
5 Phạm Mai Bảo Ngọc 31201021213 100%
6 Nguyễn Song Nhớ 31201023449 100%
7 Nguyễn Thị Tuyết 31201022393 100%

1
TP. HỒ CHÍ MINH – 2021

2
MỤC LỤC

MỤC LỤC............................................................................................................................... 2
DANH MỤC CÁC BẢNG.....................................................................................................4
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT.................................................................................................5
GIỚI THIỆU.......................................................................................................................... 6
PHẦN MỞ ĐẦU..................................................................................................................... 7
1. Mục tiêu nghiên cứu......................................................................................................7
2. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu........................................7
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU....................................................................................................8
Tổng quan về dữ liệu điều tra............................................................................................8
1. Mục tiêu thứ nhất: Xác định, đánh giá thông tin cơ bản về founder và dự án...............8
1.1 Thông tin của founder...........................................................................................8
1.1.1 Giới tính......................................................................................................8
1.1.2 Trình độ học vấn........................................................................................9
1.2. Tổng quát về 28 dự án và nhà đầu tư.................................................................10
1.3 Thông tin cơ bản về dự án...................................................................................12
1.3.1 Loại hình sản phẩm/ dịch vụ.....................................................................12
1.3.2 Mô hình hoạt động/ Khách hàng mục tiêu.................................................14
1.3.3 Đối tác chính của dự án.............................................................................15
1.3.4 Quan hệ khách hàng:.................................................................................15
1.3.5 Kênh kinh doanh.......................................................................................15
2. Mục tiêu thứ hai: Phân tích, đánh giá một số vấn đề cốt lõi của dự án........................16
2.1 Hoạt động sản xuất cốt lõi...................................................................................16
2.2 Nguồn lực cốt lõi................................................................................................18
2.3 Giá trị sản phẩm/dịch vụ (Tính độc đáo của sản phẩm)......................................19
3. Mục tiêu thứ ba: Phân tích, đánh giá các thông số giá trị của dự án (doanh thu, chi phí,
lợi nhuận, định giá)..........................................................................................................21
3.1 Doanh thu............................................................................................................ 21
3.2 Chi phí................................................................................................................21

3
3.3 Lợi nhuận............................................................................................................21
3.4 Định giá công ty..................................................................................................22
4. Mục tiêu thứ tư:  Phân tích, đánh giá lí do gọi vốn thành công....................................26
KẾT LUẬN, HẠN CHẾ VÀ ĐỀ XUẤT HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP THEO............30
1. Kết luận....................................................................................................................... 30
2. Hạn chế của nghiên cứu...............................................................................................31
3. Đề xuất cho những nghiên cứu tiếp theo.....................................................................31
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................31

4
DANH MỤC CÁC BẢNG

Bảng 1: Giới tính của các fouder trong Shark Tank mùa 3……………………………….…..8
Bảng 2: Trình độ học vấn của founder…………………………………………………….….9
Bảng 3: Dự án và Shark đầu tư………………………………………………………………10
Bảng 4: Giá trị các Shark cam kết đầu tư cho các dự án gọi vốn thành công
trong Shark Tank mùa 3…………………………………………………………….………..11
Bảng 5: Kinh doanh sản phẩm dịch vụ……………………………………………….……...13
Bảng 6: Mô hình kinh doanh/ Khách hàng mục tiêu……………………………….………..14
Bảng 7: Đối tác chính của dự án…………………………………………….……………….15
Bảng 8: Kênh kinh doanh……………………………………………………………………16
Bảng 9: Hoạt động sản xuất cốt lõi…………………………………………………………..17
Bảng 10: Nguồn lực cốt lõi…………………………………………………………………..18
Bảng 11: Giá trị sản phẩm/dịch vụ (Tính độc đáo của sản phẩm)…………………………...19
Bảng 12: Giá trị công ty trước và sau khi chốt deal…………………………………………22
Bảng 13: Cổ phần chuyển đổi trước và sau khi chốt deal của các dự án
gọi vốn thành công trong Shark Tank mùa 3…………………………………….…………..24
Bảng 14: Lý do đầu tư dự án của các Shark………………………………………………....2

5
DANH MỤC TỪ VIẾT TẮT

STT Từ viết tắt Diễn giải

1 B2B Business to Business -


Doanh nghiệp đến Doanh nghiệp
2 B2C Business To Consumer -
Doanh nghiệp đến Người tiêu dùng

6
GIỚI THIỆU

Trong bối cảnh kinh tế Việt Nam hội nhập mạnh mẽ với nền kinh tế thế giới, khởi
nghiệp đang là chủ đề nhận được nhiều quan tâm tại Việt Nam. “Thủ tướng Chính phủ đã
phê duyệt Đề án “Hỗ trợ hệ sinh thái khởi nghiệp đổi mới sáng tạo quốc gia đến năm
2025”. Mục tiêu của Đề án là tạo lập môi trường thuận lợi để thúc đẩy, hỗ trợ quá trình
hình thành và phát triển loại hình doanh nghiệp có khả năng tăng trưởng nhanh dựa trên
khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh.” (Phương Chi, 2016). Trong
đó Chương trình Thương vụ bạc tỷ - Shark Tank Việt Nam ra đời nhằm hỗ trợ, thúc đẩy
thêm phong trào khởi nghiệp, khởi sự, Startup tại Việt Nam, thúc đẩy tư tưởng đổi mới,
đối đầu thách thức, ươm mầm hoài bão cho bạn trẻ. Vì vậy ngày càng có nhiều dự án khởi
nghiệp được hình thành với kỳ vọng sẽ tạo sự tăng trưởng kinh tế, đóng góp tích cực vào
phát triển kinh tế - xã hội dựa trên khai thác tài sản trí tuệ, công nghệ, mô hình kinh doanh,
góp phần đáp ứng nhu cầu ngày càng tăng cao và đa dạng của xã hội, tạo ra nhiều việc làm
cho cộng đồng.
Bài nghiên cứu này tập trung vào phân tích các dự án kêu gọi vốn thành công trong
chương trình Thương vụ bạc tỷ - Shark Tank Việt Nam mùa 3. Song song đó, bài nghiên cứu
cũng hướng đến đánh giá tổng quan các đặc điểm của các dự án này để từ đó chỉ ra được lý
do khiến cho các dự án kêu gọi vốn thành công. 
Nhóm nghiên cứu hi vọng từ những phân tích, đánh giá có thể mang đến những góc
nhìn mới mẻ, đem lại hiệu quả, ý nghĩa quản trị cho các start up trong quá trình ấp ủ, hình
thành và phát triển dự án, giúp cho các dự án mong muốn chinh phục thành công các Shark
có thể học hỏi, phát huy ngày càng tiến bộ hơn. Qua đó, giúp cho sự phát triển của nền kinh
tế Việt Nam này càng mạnh mẽ hơn trên con đường hội nhập quốc tế.

7
PHẦN MỞ ĐẦU
1. Mục tiêu nghiên cứu

Mục tiêu tổng quát của nghiên cứu này là phân tích, đánh giá các dự án gọi vốn thành
công trong chương trình Thương vụ bạc tỷ - Shark Tank Việt Nam mùa 3. Đánh giá đặc điểm
dự án thành công và lý do các Shark đầu tư.
Từ đó nghiên cứu này giúp các nhà quản trị có cái nhìn tổng quát về định hướng ý
tưởng và hình thành các dự án khởi nghiệp ngày càng hiệu quả hơn góp phần thúc đẩy sự
thành công của start up nói riêng và sự phát triển của nền kinh tế Việt Nam nói chung.
Nghiên cứu được tiến hành nhằm đạt được các mục tiêu cụ thể như sau:
Mục tiêu thứ nhất: Xác định, đánh giá thông tin cơ bản về founder và dự án.
Mục tiêu thứ hai: Phân tích, đánh giá một số vấn đề cốt lõi của dự án.
Mục tiêu thứ ba: Phân tích, đánh giá các thông số giá trị của dự án (doanh thu, chi phí,
lợi nhuận, định giá).
Mục tiêu thứ tư: Phân tích, đánh giá lí do gọi vốn thành công.

2. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu và phương pháp nghiên cứu

Đối tượng nghiên cứu: Các dự án gọi vốn thành công trong chương trình Thương vụ
bạc tỷ - Shark Tank Việt Nam mùa 3. 
Phạm vi nghiên cứu: Các video, clip về dự án thành công trong chương trình Thương
vụ bạc tỷ - Shark Tank Việt Nam mùa 3 trên Youtube.
Phương pháp nghiên cứu: Phương pháp nghiên cứu định tính được lựa chọn để thực
hiện đề tài nghiên cứu kết hợp với kỹ thuật phân tích định tính được nhóm nghiên cứu áp
dụng để làm rõ các mục tiêu nghiên cứu đã đề ra.

8
KẾT QUẢ NGHIÊN CỨU
Tổng quan về dữ liệu điều tra

Nhóm nghiên cứu đã thực hiện thu thập dữ liệu sơ cấp ở dạng định tính qua phương
pháp quan sát không tham gia. Áp dụng phương pháp này, nhóm nghiên cứu đã quan sát 28
video về chương trình Thương vụ bạc tỷ - Shark Tank Việt Nam mùa 3 trên Youtube (tham
khảo Danh mục tài liệu tham khảo).
Nhóm nghiên cứu đã thu được 28 bộ kết quả từ 28 dự án gọi vốn thành công. Sử dụng
kết quả nhận được, nhóm thực hiện phân tích nội dung để đưa ra nhận xét đánh giá tập trung
vào việc làm rõ các mục tiêu nghiên cứu.

1. Mục tiêu thứ nhất: Xác định, đánh giá thông tin cơ bản về founder và dự
án

1.1 Thông tin của founder

1.1.1 Giới tính

Bảng 1: Giới tính của các fouder trong Shark Tank mùa 3

Giới tính Số người Tỷ lệ (%)


Nam 31 72,09
Nữ 11 25,58
Giới tính thứ 3 1 2,33
Tổng 43 100

28 dự án thành công trong Shark Tank mùa 3 có tất cả 43 founder. Trong đó 31 nam
founder chiếm 72,09%, 11 nữ founder chiếm 25,58% và 1 founder giới tính thứ 3 chiếm
2,33%. Các founder là nam chiếm đa số vì những phẩm chất thích mạo hiểm, quả quyết, sự
tự tin kiên định của một nhà lãnh đạo thường có ở một người nam. Bên cạnh đó, không thể
không kể đến những founder là nữ, đó là những người phụ nữ tài năng trong xã hội, đam mê
nhiệt huyết và cống hiến hết mình. Đặc biệt trong xã hội hiện đại ngày nay, cộng đồng LGBT
ngày càng được mọi người chấp nhận và phát triển thành một lực lượng lao động quan trọng
trong xã hội. Họ có quyền bình đẳng như bao người khác nên có thể bắt đầu start up nếu đã
đủ điều kiện và nắm bắt được thời cơ.
9
1.1.2 Trình độ học vấn

Bảng 2: Trình độ học vấn của founder


Trình độ Tần số
Dưới đại học 4
Đại học 6
Sau đại học 4
Tổng 14

Thông qua nghiên cứu, nhóm nghiên cứu nhận thấy 14 founder đề cập đến trình độ học
vấn của mình. Trong đó, có 4 founder vẫn đang ở trình độ dưới đại học: Steven Nguyễn của
Luxstay, Nguyễn Đình Minh của Perfect, Vũ Thanh Long của eDoctor và Nguyễn Hữu Đức
của R2Y. Có thể thấy rõ niềm đam mê và nhiệt huyết của các founder khiến họ từ bỏ việc
học cao hơn nữa mà tiến hành luôn vào công việc của mình. Ngoài ra, có 6 founder đã hoàn
thành chương trình đại học, mỗi người tốt nghiệp những chuyên ngành khác nhau ở các lĩnh
vực từ Quản trị kinh doanh, Marketing, Tài chính, Kế toán và cả Kĩ sư và Hải Bình của
Revival Waste tốt nghiệp trường xã hội nhân văn. Có 4 trong 14 founder tốt nghiệp cử nhân
và tiến hành học cao học. Trong đó, 3 founder là Thạc sĩ về vận hành, về Quản trị kinh doanh
và về Tài chính – Kế toán. Huỳnh Phước Thọ của eDoctor đạt trình độ học vấn cao nhất –
Tiến sĩ y sinh Nanyang. Tóm lại, các founder ở từng dự án có trình độ học vấn khác nhau,
nhưng nhìn chung trình độ học vấn không phải vấn đề cốt yếu dẫn đến sự thành công của
một người, mỗi họ đều có niềm đam mê với công việc và muốn phát triển nó.
Kết luận: Về founder của dự án, nhóm nghiên cứu chỉ ra rằng không có nguyên tắc hay
khuôn mẫu nào để thông tin cá nhân của founder quyết định sự thành bại khi kêu gọi vốn.
Giới tính hay trình độ học vấn chỉ là những yếu tố nhỏ trong bức tranh tổng quan của một
người lãnh đạo dự án. Điều quan trọng nhất ở những người founder này chính là niềm đam
mê, sáng tạo, quyết tâm nhiệt huyết, cố gắng theo đuổi không ngừng những điều họ tin
tưởng. Họ xuất thân từ nhiều hoàn cảnh khác nhau, cùng đến chương trình với một mục tiêu
duy nhất là kêu gọi đầu tư từ những người Shark tài giỏi. Những người founder này cùng với
câu chuyện họ mang lại đôi khi cũng chính là bộ mặt của cả dự án, tạo nên sự khâm phục và
đồng cảm đến cho không chỉ là các Shark mà còn cả những khán giả theo dõi họ.

1.2. Tổng quát về 28 dự án và nhà đầu tư

10
Bảng 3: Dự án và Shark đầu tư
Số dự án
Tên các Shark Tên dự án đầu tư
đầu tư
Shark Liên 10 R2Y, Làng Chài, Lamita,Việc có, Ống hút cỏ-Green Joy,
Behome, Printgo, Boom Potty, Lô tô, Revival Waste
Shark Việt 7 Luxstay, Tuabin gió, eDoctor, Triip, Guốc Việt (Guốc Mộc),
Dalat Foodie, Tối nay ăn gì
Shark Dũng 6 Telepro, eDoctor, Bảo hiểm tình yêu, Việc có, Edu2Review,
Liberzy
Shark Hưng 6 Luxstay, Astra, Revex, Lamita, VuFood, Datbike
Shark Bình 4 Perfect, eDoctor, Printgo, Edu2Review
Shark Thủy 4 Luxstay, Bảo hiểm tình yêu, MathMap Academy , Damacca

Sau khi tổng kết chương trình Shark Tank mùa 3, có 28 dự án gọi vốn thành công.
Trong số đó, Shark Liên là người có nhiều dự án đầu tư nhất; với 10 dự án trên tổng số 28 dự
án. Người có số dự án đầu tư cao tiếp theo là Shark Việt, với 7 dự án. Hai Shark có số dự án
đầu tư đứng sau Shark Việt và cùng đầu tư 6 dự án là Shark Dũng và Shark Hưng. Cuối
cùng, hai Shark có tổng số dự án đầu tư ít nhất là Shark Bình và Shark Thủy chỉ với 4 dự án
đầu tư. Bên cạnh các thương vụ đầu tư riêng, các Shark cũng có một số dự án đầu tư chung
như Luxstay, có số lần lặp là 3, do 3 Shark cùng đồng thời đầu tư vào là Shark Việt, Shark
Hưng, Shark Thủy. Tương tự với đó là dự án eDoctor, cũng với số lần lặp là 3, và được ba
Shark: Dũng, Bình, Việt rót vốn vào. Tiếp theo đó phải kể đến là các dự án có cùng số lần lặp
là 2, cụ thể dự án Bảo hiểm tình yêu-Miin, được Shark Dũng và Shark Thủy chấp thuận; dự
án Lamita (có Shark Liên đồng hành cùng với Shark Hưng), dự án Việc có (Shark Dũng và
Shark Liên cùng đầu tư), dự án Printgo (Shark Liên và Shark Bình), cuối cùng là dự án
Edu2Review được đầu tư bởi Shark Bình và Shark Dũng.

Bảng 4: Giá trị các Shark cam kết đầu tư cho các dự án gọi vốn thành công trong
Shark Tank mùa 3
Giá trị cam kết đầu tư Tổng tiền đầu
Shark đầu tư Dự án (USD) tư (USD)
Các dự án Shark Bình Perfect 1200000,00 1200000,00 14107240,21
được 1 shark Shark Dũng Telepro 1000000,00 1110000,00

11
Liberzy 110000,00
Astra 1000000,00
Revex 1000000,00
Shark Hưng 2410000,00
Vufood 350000,00
DATBIKE 60000,00
R2Y 647528,60
Làng Chài 431685,73
Ống hút cỏ 172674,29
Behome 215842,87
Shark Liên 1682710,98
Boom potty 128642,35
đầu tư Lô tô 43168,57
Revival
Waste 43168,57
MathMap
Shark Thủy Academy 405910,62 621753,49
Damacca 215842,87
Tuabin gió 6000000,00
Triip 500000,00
Shark Việt Guốc Việt 259011,44 7082775,74
Dalat Foodie 215842,87
Tối nay ăn gì 107921,43
Shark Dũng+Thủy Miin 500000,00
Shark
Hưng+Việt+Thủy Luxstay 6000000,00
Các dự án Shark
được nhiều Dũng+Bình+Việt eDoctor 700000,00 8347528,60
shark góp vốn
Shark Liên+Bình Printgo 215842,87
đầu tư
Shark Liên+Hưng Lamita 431685,73
Shark Bình+Dũng Edu2Review 200000,00
Shark Dũng + Liên Việc có 300000,00
Tổng 22454768,81

( Lấy 1 USD = 23165 VND, theo số liệu tỷ giá trung tâm giữa Đô la Mỹ và Đồng Việt Nam do
Ngân Hàng Nhà Nước Việt Nam công bố, áp dụng cho ngày 9/10/2021. Tỷ giá này được sử dụng cho
các khoản quy đổi tiền tệ ở các bảng phía sau: bảng 12,13)
Shark Tank mùa 3 có tất cả 28 thương vụ được chốt deal thành công với tổng vốn rót
lên đến 22 triệu USD. Dự án được các Shark cam kết đầu tư với giá trị cao nhất là Luxstay và

12
Tuabin gió (6 triệu đô cho một dự án). Dự án được đầu tư với số tiền thấp nhất là Lô tô và
Revival Waste (khoảng 1 tỷ đồng ở mỗi dự án).
Trong các dự án gọi vốn thành công, có 7 dự án được 2 đến 3 Shark cùng đầu tư. Đó là:
Miin, Luxstay, eDoctor, Printgo, Lamita, Edu2Review và Việc Có với tổng giá trị cam kết
đầu tư là 8347528,60 USD chiếm hơn 37% tổng vốn rót và khoảng 63% còn lại là các dự án
được 1 Shark đầu tư. Shark Dũng là Shark đồng hành với các Shark khác trong nhiều dự án
nhất (cùng đầu tư 4 dự án với các Shark khác). Đa số các dự án đã thỏa thuận xong về số tiền
các Shark cam kết đầu tư, tuy nhiên, dự án Việc Có với sự tham gia của Shark Dũng và
Shark Liên chỉ mới được Shark Dũng chốt deal còn Shark Liên sẽ bàn lại sau với founder.
Khi thống kê các thương vụ được một Shark đầu tư độc lập, Shark Liên là người đầu tư
nhiều dự án nhất với 7 dự án và tổng giá trị gần 1,7 triệu USD. Tuy đầu tư chỉ 5 dự án nhưng
Shark Việt lại rót vốn nhiều nhất với số tiền hơn 7 triệu USD gấp 4 lần Shark Liên. Nguyên
nhân có thể là do những dự án Shark Liên đầu tư có giá trị nhỏ từ 43168,57 - 647528,60
USD. Trong khi đó, chỉ 1 dự án Tuabin gió Shark Việt cam kết đầu tư đã đạt con số kỉ lục,
lên đến 6 triệu USD. Bên cạnh đó, Đặc biệt trong Shark Tank mùa 3, Shark Linh tham gia
với vai trò khách mời và không tham gia đầu tư dự án nào, có thể là chưa gặp dự án phù hợp
với những định hướng của Shark .
Bên cạnh việc đầu tư đổi lấy cổ phần thông thường, Shark Dũng, Shark Thủy và Shark
Bình còn đầu tư theo dạng cho vay. Cụ thể, Shark Dũng đã đầu tư 100000 USD với 5% cổ
phần dạng khoản vay chuyển đổi ở dự án Edu2Review và 300000 USD dạng trái phiếu
chuyển đổi ở dự án Việc có. Trong số tiền 405910,62 USD Shark Thủy đã đầu tư cho
MathMap Academy có khoảng 215842,87 USD (5 tỷ đồng) đã được chuyển đổi thành dạng
trái phiếu. Ngoài dạng cho vay chuyển đổi, Shark Bình chấp nhận đầu tư 1,2 triệu USD
không chuyển đổi ở dự án Perfect.

1.3 Thông tin cơ bản về dự án

1.3.1 Loại hình sản phẩm/ dịch vụ

Bảng 5: Kinh doanh sản phẩm dịch vụ


Sản phẩm/dịch vụ Tần số Tỷ lệ (%) Dự án

13
Luxstay, Telepro, Revex,
App công nghệ eDoctor, R2Y, Việc có, Tối nay
(thức ăn, telesales, dịch vụ y tế ,...) 7 25 ăn gì
Datbike,Guốc Việt, Poom Potty,
Đồ dùng, thiết bị 5 17,7 Perfect, Vufood
DaLat Foodie, Damacca, Ống hút
Sản phẩm sạch 3 10,7 cỏ
Ứng dụng công nghệ về du lịch 3 10,7 Triip, Astra, Liberzy
Nền tảng giáo dục 2 7,1 Edu2Review, MathMap Academy
Dịch vụ bảo hiểm 1 3,6 Miin
Năng lượng sạch 1 3,6 Tuabin gió
Nền tảng số cho hệ thống phòng tập
nhảy 1 3,6 Lamita
Khôi phục văn hóa địa phương 1 3,6 Làng Chài
Trò chơi Lô tô online và offline 1 3,6 Lô tô
Hệ thống Homestay 1 3,6 Behome
Nền tảng công nghệ in ấn 1 3,6 Printgo
dịch vụ xử lí rác thải 1 3,6 Revival Waste

Dựa trên kết quả thu thập, phân tích từ 28 dự án thành công, các dự án được chia thành
13 loại kinh doanh sản phẩm, dịch vụ khác nhau. Trong thời kỳ công nghiệp hóa 4.0, chuyển
đổi số là một trong những mục tiêu được quan tâm hàng đầu không chỉ của các doanh nghiệp
công nghệ tại Việt Nam mà còn là vấn đề quan tâm của các start up hiện nay. Vì vậy, đa số
các dự án thành công kinh doanh sản phẩm dịch vụ chọn phương thức thông qua nền tảng
công nghê (ứng dụng- không bao gồm công nghệ du lịch) chiếm tỷ lệ cao nhất 25% với 7 dự
án (Luxstay, Telepro, Revex, eDoctor, R2Y, Việc có, Tối nay ăn gì) trong tổng số 28 dự án
thành công Shark Tank mùa 3. Tiếp theo đó, 5 trong tổng số 28 dự án chiếm 17,7% lại hướng
đến kinh doanh về đồ dùng thiết bị, nhằm cung cấp những sản phẩm cần thiết trong cuộc
sống với chức năng đa dạng, tiện ích cho người dùng, điển hình như Boom Potty cung cấp bô
tẩy rửa đa năng và một số sản phẩm, thiết bị của 4 dự án khác (DATBIKE, Guốc Việt,
Perfect, Vufood). Bên cạnh đó, các start up còn hướng tới các sản phẩm sạch thân thiện với
môi trường, có ích cho sức khỏe, kinh doanh sản phẩm dịch vụ này chiếm tỷ lệ 10,7 % với 3
dự án (DaLat Foodie, Damacca, Ống hút cỏ). Ngoài ra cũng có 3 dự án về ứng dụng công
14
nghệ du lịch chiếm tỷ lệ 10.7% (Triip, Astra, Liberzy). Hai dự án về nền tảng giáo dục
(Edu2Review, MathMap Academy ) chiếm tỷ lệ 7,1 %. Còn lại 8 dự án với các sản phẩm
dịch vụ khác nhau đều chiếm tỷ lệ 3,6% lần lượt là dịch vụ bảo hiểm (Miin), năng lượng sạch
(Tuabin gió), nền tảng số cho hệ thống phòng tập nhảy (Lamita), văn hóa địa phương (Làng
Chài), trò chơi Lô tô online và offline (Lô tô), hệ thống homestay (Behome), công nghệ in ấn
(Printgo), xử lí rác (Revival Waste).

1.3.2 Mô hình hoạt động/ Khách hàng mục tiêu

Bảng 6: Mô hình kinh doanh/ Khách hàng mục tiêu


Mô hình Tần Dự án
kinh doanh số
B2B 8 Tuabin gió, Telepro, VuFood, Việc có, Ống hút cỏ, Damacca, Revival
Waste, Guốc Mộc
B2C 20 Luxstay, Perfect, Astra, Revex, R2Y, Triip, MathMap Academy , Làng
Chài, Lamita, Behome, Dalat Foodie, Printgo, Edu2Review, Liberzy, Tối
nay ăn gì, Boom Potty, DATBIKE, eDoctor, Miin
Tổng 28

Sau khi tổng hợp từ 28 dự án Shark Tank mùa 3 thì nhóm nghiên cứu chia theo 2 loại
mô hình kinh doanh theo các dự án. Có 8 dự án theo mô hình kinh doanh B2B - “Business to
Business – Doanh nghiệp và doanh nghiệp”. Khách hàng mục tiêu của các dự án này gồm
các nhà máy (Tuabin gió), các doanh nghiệp (Telepro), nhà hàng khách sạn, đối tác nhập
khẩu (Ống hút cỏ ),..cần được cung cấp dịch vụ tương ứng với hoạt động của các dự án. Kế
đến, về mô hình B2C thì có đến 20 dự án hoạt động theo mô hình này. Khách hàng mục tiêu
của 20 dự án này chính là các cá nhân có nhu cầu, có mong muốn kết nối, sử dụng sản phẩm,
dịch vụ của dự án. Mỗi dự án đánh vào loại khách hàng mục tiêu khác nhau tùy theo loại
hình hoạt động cũng như nền tảng hoạt động phù hợp với loại hình khách hàng như thế nào.
Ví dụ Luxstay - dự án mở màn cho mùa 3 chương trình - là một nền tảng trực tuyến kết nối
các chủ nhà với người có nhu cầu thuê nhà ngắn hạn, với loại hình hoạt động của mình
Luxstay dễ dàng xác định khách hàng mục tiêu của mình là người thích đi du lịch, bên cạnh
đó, do hoạt động trên nền tảng công nghệ trực tuyến, khách hàng mục tiêu của dự án này phải
là người trẻ, yêu thích công nghệ. Có thể đề cập đến những dự án khác như Revex với khách

15
hàng mục tiêu những người muốn đầu tư bất động sản hay các bạn trẻ tầm 18-24 tuổi, thích
đi du lịch lại là khách hàng mục tiêu của dự án Liberzy,…

1.3.3 Đối tác chính của dự án

Bảng 7: Đối tác chính của dự án


Đối tác chính Tần số Tỷ lệ (%)
Nhà cung cấp chính 17 60,71
Đối tác nhượng quyền 2 7,14
Nhà cung cấp các dịch vụ bổ sung. 2 7,14
Đội ngũ nhân viên có tay nghề 1 3,57
Khách hàng 1 3,57
Các đơn vị đào tạo 1 3,57
Không đề cập 4 14,29

Trong 28 thương vụ thành công ở Shark Tank mùa 3, nhà cung cấp chính là đối tác
được các founder lựa chọn nhiều nhất khi có đến 17 thương vụ, chiếm 60,71%. Những đối
tác với tần số lặp lại ít chỉ có một lần như đội ngũ nhân viên có tay nghề cao (3.57%), khách
hàng (3.57%), các đơn vị đào tạo (3.57%). Ngoài ra, còn có những đối tác chính như đối tác
nhượng quyền (7.14%), nhà cung cấp dịch vụ bổ sung (7.14%). Tuy nhiên yếu tố đối tác
không phải là vấn đề duy nhất mà các Shark quyết định đầu tư vì theo số liệu từ bảng 1.3.3,
có đến 4 dự án chiếm 14,29% không đề cập đến đối tác nhưng vẫn được các Shark rót vốn để
tiếp tục phát triển lớn mạnh trong tương lai.

1.3.4 Quan hệ khách hàng

Đa số các dự án không đề cập đến vấn đề quan hệ khách hàng. Tuy nhiên Astra - dự án
app công nghệ về du lịch đã có chiến lược rằng sau khi khách hàng sử dụng sản phẩm dịch
vụ du lịch có thể quay lại đánh giá những điều đã được trải nghiệm, những bài được cộng
đồng đánh giá cao, lượt tương tác nhiều, người tạo nội dung sẽ nhận được điểm thưởng
tương xứng về những review đã chia sẻ.

1.3.5 Kênh kinh doanh

Bảng 8: Kênh kinh doanh

16
Kênh kinh doanh Tần số Tỷ lệ (%)
Qua các trang mạng xã hội  10 35,71
Qua các địa điểm kinh doanh, trung tâm cố định 9 32,14
Qua app công nghệ 6 21,43
Phân phối trực tiếp đến người tiêu dùng  3 10,71

Không đề cập 8 28,57

Trong 28 thương vụ thành công, các kênh kinh doanh được lựa chọn nhiều nhất là qua
các trang mạng xã hội và các địa điểm kinh doanh, trung tâm cố định: kinh doanh qua các
trang mạng xã hội được 10 thương vụ sử dụng chiếm 35,71% trên tổng số 28 thương vụ.
Theo sau là 9 thương vụ chiếm 32,14% với kênh kinh doanh truyền thống qua các địa điểm
kinh doanh và trung tâm cố định. Trong thời đại công nghệ phát triển mạnh mẽ, nền tảng app
công nghệ cũng trở nên phổ biến với 6 trên 28 thương vụ sử dụng, chiếm 21.43%. Kênh kinh
doanh được ít sử dụng nhất là phân phối trực tiếp đến người tiêu dùng chỉ có 3 thương vụ sử
dụng chiếm 10,71%. Phân phối trực tiếp đến người tiêu dùng ít được sử dụng khi số lượng
phân phối ít, nhỏ, lẻ nên không được phổ biến. Tuy nhiên, kênh kinh doanh không phải là tất
yếu bởi lẽ đây không phải là yếu tố quan trọng nhất để nâng tầm thương vụ vì có đến 8
thương vụ được chốt deal thành công nhưng không đề cập đến các kênh kinh doanh hiện tại.
Kết luận: Nhìn chung, các dự án gọi vốn thành công Shark Tank mùa 3 có những loại
hình kinh doanh đa dạng, hoạt động theo mô hình phù hợp và hướng đến các khách hàng
mục tiêu riêng. Mỗi dự án cũng có các đối tác chính, kênh kinh doanh và xây dựng mối quan
hệ với khách hành của mình. Các yếu tố này làm nên cái nhìn tổng quan cho các nhà đầu tư
khi nhìn nhận và đánh giá dự án.

2. Mục tiêu thứ hai: Phân tích, đánh giá một số vấn đề cốt lõi của dự án

2.1 Hoạt động sản xuất cốt lõi

Bảng 9: Hoạt động sản xuất cốt lõi


Hoạt động sản xuất cốt lõi Tần số Tỷ lệ (%) Dự án
Sản xuất, cung cấp dịch vụ 5 16,67 Bảo hiểm tình yêu-Miin, Guốc Việt,
Luxstay, eDoctor, R2Y
17
Trung gian kết nối các bên 4 16,67 Telepro, Revex, Triip, Printgo,
Astra
Trên nền tảng app, công 4 13,33 Dalat Foodie, Tối nay ăn gì,
nghệ, web Liberzy, Edu2Review
Kinh doanh ( nhà hàng, sản 4 13,33 Làng Chài, Damacca, Boom Potty,
phẩm) DATBIKE
Nghiên cứu, phân tích 2 6,67 Perfect, Revival Waste
Show diễn 2 6,67 Làng Chài, Lô tô
Thu mua 2 6,67 Ống hút cỏ, Damacca
Đào tạo ngành nghề 2 6,67 R2Y, Lamita
Chế tạo 1 3,33 Vufood
Thuê, kí hợp đồng 1 3,33 Behome
Trung tâm dạy, chuyển giao 1 3,33 MathMap Academy
đại lý
Không đề cập 1 3,33 Tuabin gió

Trong tổng số 28 dự án của Shark Tank mùa 3, nhóm nghiên cứu đã phân loại vào 12
hoạt động sản xuất cốt lõi. Những hoạt động sản xuất cốt lõi được lặp lại với những tần số
khác nhau. Trong đó, hoạt động được các dự án áp dụng nhiều để được các Shark rót vốn vào
là sản xuất và cung cấp dịch vụ với tần số là 5 và chiếm tỷ lệ 16,67% (Bảo hiểm tình yêu-
Miin, Guốc Việt, Luxstay, eDoctor, R2Y). Tiếp đến, hoạt động trung gian kết nối các bên
cũng khá phổ biến với tần số lên đến 4 lần tương đương 16,67% (Telepro, Revex, Triip,
Printgo, Astra). Cùng với sự phát triển công nghệ thì các hoạt động trên các nền tảng công
nghê, app, web cũng được áp dụng rất nhiều, chiếm tới 13,33% (Dalat Foodie, Tối nay ăn gì,
Liberzy, Edu2Review) và hoạt động kinh doanh truyền thống vẫn giữ tỷ lệ nhất định là
13,33% (Làng Chài, Damacca, Boom Potty, DATBIKE ). Bốn hoạt động sản xuất bao gồm
nghiên cứu, phân tích (Perfect, Revival Waste), show diễn (Làng Chài, Lô tô), thu mua để
kinh doanh lại (ống hút cỏ, Damacca), đào tạo ngành nghề (R2Y, Lamita) đều có tần số là 2
và chiếm tỷ lệ 6,67%. Cuối cùng chỉ với tần số là 1 thì có được ba hoạt động bao gồm: chế
tạo (VuFood), thuê, kí hợp đồng (Behome) và trung tâm dạy, chuyển giao đại lí (MathMap
Academy ) với tỷ lệ chiếm 3,33%. Duy nhất Tuabin gió không đề cập hoạt động sản xuất cốt
lõi trong quá trình kêu gọi vốn đầu tư.

2.2 Nguồn lực cốt lõi

Bảng 10: Nguồn lực cốt lõi

18
Nguồn lực cốt lõi Tần số Tỷ lệ (%)
Nền tảng công nghệ số (app, web,..) 13 46,43
Cơ sở vật chất (nhà máy, phân xưởng, phòng tập,..) 12 42,86
Đội ngũ nhân viên có tay nghề 8 28,57
Công nghệ Blockchain 3 10,71
Ý tưởng sáng chế 2 7,14
Công nghệ sản xuất tự động hóa 1 3,57
Dây chuyền sản xuất 1 3,57

Mùa 3 Shark Tank thành công rực rỡ khi có 28 thương vụ được rót vốn đầu tư nâng tầm
phát triển. Dựa trên bảng thu thập và phân tích số liệu, nhóm nghiên cứu nhận thấy một dự án
có thể có một hoặc nhiều nguồn lực cốt lõi, trong đó nguồn lực cốt lõi được sử dụng nhiều
nhất là app công nghệ và cơ sở vật chất. Cụ thể như sau: 13 thương vụ sử dụng app công
nghệ làm nguồn lực cốt lõi, chiếm 46,43%; 12 thương vụ có cơ sở vật chất (nhà máy, phân
xưởng, phòng tập,...). Các nguồn lực cốt lõi ít dự án sở hữu nhất bao gồm công nghệ sản xuất
tự động hóa và dây chuyền sản xuất với cùng tỷ lệ 3,57%. Bên cạnh đó, 28,57% dự án có
nguồn lực cốt lõi là đội ngũ công nhân lành nghề, 10,71% nguồn lực đến từ blockchain và
7,14% tương ứng với 2 dự án có nguồn lực cốt lõi xuất phát từ ý tưởng sáng chế. Đáng chú ý,
những thương vụ sử dụng nhiều nguồn lực có thể điểm qua như: R2Y có nguồn lực cốt lõi
bao gồm đội ngũ nhân viên có tay nghề chuyên môn cao, máy móc, thiết bị tự sản xuất và
app tự viết; Edu2Review có nguồn lực cốt lõi bao gồm: đội ngũ chuyên viên được đào tạo,
nền tảng công nghệ;…

2.3 Giá trị sản phẩm/dịch vụ (Tính độc đáo của sản phẩm)

Bảng 11: Giá trị sản phẩm/dịch vụ (Tính độc đáo của sản phẩm)
ST Giá trị sản phẩm/dịch vụ Tần số Tần suất Dự án
T (Tính độc đáo của sản phẩm) (%)
11 22,92 eDoctor, R2Y, Lamita, Việc có,
Ống hút cỏ, Behome, Dalat Foodie,
Có giá trị xã hội (tạo công ăn Damacca, Tối nay ăn gì, Lô tô,
1 việc làm, LGBT, giáo dục...) Edu2Review

19
Là nền tảng/ trung gian kết nối 7 14,58 Tuabin gió, Telepro,Revex,
2 eDoctor, R2Y, Triip, Printgo
Thuận tiện, tiết kiệm thời gian 5 10,42 R2Y, Bảo hiểm tình yêu - Miin,
3 eDoctor, VuFood, Việc có
4 8,33 Làng Chài, Behome, Guốc Mộc, Lô
4 Giữ gìn bản sắc văn hóa tô
Cho phép khách hàng cá nhân 3 6,25 Liberzy, Triip, DATBIKE
5 hóa
6 Đầu vào sản phẩm chất lượng 3 6,25 VuFood, Ống hút cỏ, Dalat Foodie
Thân thiện, hướng đến môi 3 6,25 Ống hút cỏ, Boom Potty, Revival
7 trường Waste
8 Công nghệ Block chain hiện đại 2 4,17 Triip, Dalat Foodie
9 Hệ thống thông minh 2 4,17 VuFood, Việc có
Sản phẩm, dịch vụ chưa có trên 2 4,17 Tuabin gió, Astra
10 thế giới
12 Sản phẩm đầu tiên ở Việt Nam 2 4,17 Perfect, DATBIKE
13 Bảo mật thông tin 1 2,08 Triip
14 Công nghệ độc quyền 1 2,08 Perfect
15 Phương pháp mới 1 2,08 MathMap Academy
16 Sản phẩm đa năng 1 2,08 VuFood
Tổng 48 100

Yếu tố giá trị sản phẩm/dịch vụ thể hiện tính độc đáo của sản phẩm cũng là một trong
các yếu tố giúp thu hút sự chú ý, góp phần quyết định sự thắng cuộc của dự án tham gia
Shark Tank mùa 3. Nhóm nghiên cứu nhận thấy có 16 yếu tố thể hiện giá trị của sản
phẩm/dịch vụ với tổng 48 lần lặp. Các dự án thành công đều chứa đựng những điểm độc đáo
nổi bật tùy theo hướng phát triển và tầm nhìn riêng. Tính độc đáo của sản phẩm được xuất
hiện nhiều nhất trong 28 dự án thành công mùa 3 là có giá trị xã hội (tạo công ăn việc làm,
LGBT, giáo dục...) với tần suất 22,92%. Tiếp đến các giá trị như nền tảng/ trung gian kết nối
(14,58%), thuận tiện, tiết kiệm thời gian( 10,42%), giữ gìn bản sắc văn hóa( 8,33%) lần lượt
thể hiện các giá trị độc đáo nằm ở mỗi dự án gọi vốn thành công. Cùng xuất hiện với tỷ lệ
6,25% lần lượt là: cho phép khách hàng cá nhân hóa, đầu vào sản phẩm chất lượng và thân
thiện, hướng đến môi trường. Các đặc điểm nổi bật như công nghệ Blockchain hiện đại

20
(4,17%), hệ thống thông minh (4,17%), sản phẩm, dịch vụ chưa có trên thế giới (4,17%) hay
sản phẩm đầu tiên ở Việt Nam (4,17%) là những nét riêng giúp dự án có cơ hội được các
Shark đồng ý góp vốn. Ngoài ra, các điểm độc đáo nổi bật của các dự án thành công cũng
bao gồm bảo mật thông tin (2,08), công nghệ độc quyền (2,08), phương pháp mới (2,08) và
sản phẩm đa dạng (2,08).
Kết luận: Các dự án gọi vốn thành công trong chương trình Thương vụ bạc tỷ - Shark
Tank mùa 3 đều có các nét đặc trưng, thú vị trong hoạt động, nguồn lực và độc đáo riêng làm
nên thương hiệu nhận diện cho dự án của chính mình. Hoạt động mà được các dự án áp dụng
nhiều để được các Shark rót vốn vào là sản xuất và cung cấp dịch vụ, Cùng với sự phát triển
công nghệ thì các hoạt động trên các nền tảng công nghê, app, web cũng được áp dụng rất
nhiều. Nguồn lực cốt lõi được sử dụng nhiều nhất là app công nghệ và cơ sở vật chất. Từ
phân tích cũng như mô tả ở trên, có thể thấy trong thời điểm hiện tại công nghệ chính vấn đề
cốt lõi mà doanh nghiệp muốn nắm bắt để phát triển bền vững. Bên cạnh đó, các dự án thành
công đều chứa đựng những điểm độc đáo nổi bật riêng tùy theo hướng phát triển và tầm nhìn
riêng như về giá trị xã hội văn hóa, môi trường, việc làm xã hội, giáo dục, bảo tồn bản sắc
văn hóa, liên quan đến xu hướng của thế giới khi bứt phá trong công nghệ. Tóm lại những
yếu tố trên nên được chú trọng xem xét bới đó là mấu chốt khi Shark lựa chọn có rót vốn vào
đầu tư hay không.

3. Mục tiêu thứ ba: Phân tích, đánh giá các thông số giá trị của dự án (doanh
thu, chi phí, lợi nhuận, định giá)

3.1 Doanh thu

Các dự án đưa ra các mức doanh thu theo từng khoảng thời gian khác nhau (theo quý
hoặc năm). Một số dự án chỉ mới đưa ra doanh thu dự kiến. Trong 28 thương vụ Shark Tank
thành công ở mùa 3, dự án có doanh thu cao nhất là Luxstay với dịch vụ chia sẻ căn hộ,
phòng ở qua Internet. Dự án này có doanh thu lên đến 174 triệu USD tính tới thời điểm năm
2019 do Luxstay cung cấp dịch vụ độc đáo, thu hút được đối tác địa phương tại các quốc gia
có nhiều khách du lịch tới Việt Nam như: Hàn Quốc, Nhật Bản, Indonesia, đồng thời kết hợp
với các nhà đầu tư bất động sản. Kế tiếp là Triip có mức doanh thu 1,4 triệu USD hay Perfect
với doanh thu 112 tỷ đồng trong năm 2018. Các dự án còn lại dù doanh thu nhỏ hơn, nằm

21
trong khoảng xấp xỉ từ 10 đến 25 tỷ đồng, nhưng vẫn rất có tiềm năng đạt được mức lớn hơn
nhiều so với hiện tại. Dự án có doanh thu nhỏ nhất là Revival Waste, chỉ 125 triệu đồng. Một
số dự án chỉ dừng lại ở việc đưa ra ý tưởng, vì thế vẫn chưa có doanh thu thật, như: Tuabin
gió, Revex. Một số dự án đưa ra mức doanh thu dự kiến trong tương lai, như Triip dự kiến 15
triệu USD đến hết năm 2022 hay Bảo hiểm tình yêu là 1 triệu USD đến tháng 12/2019.

3.2 Chi phí

Hầu hết các dự án không đề cập đến chi phí. Trong 8 dự án nêu rõ chi phí, Luxstay vẫn
là dự án với mức chi phí cao nhất trong 28 dự án thành công của Shark Tank với chi phí 1,1
triệu USD. Với quy mô lớn, việc chi tiêu một con số như vậy mới có thể vận hành được dự
án một cách tốt nhất. Dự án có mức chi phí cao thứ hai là Làng Chài, khi chi phí đất và đầu
tư lên đến 100 tỷ đồng. Sáu dự án còn lại tốn ít chi phí hơn, dao động từ vài trăm triệu đến 10
tỷ đồng.

3.3 Lợi nhuận

Có đến 4 dự án vẫn chưa thu về lợi nhuận, đó là Luxstay, Tuabin gió, Astra và Revex.
Vì những dự án này vẫn đang trong quá trình hoàn thiện hơn, nên việc tìm kiếm lợi nhuận
vẫn chưa được đặt lên hàng đầu. Một số dự án bị thâm hụt ngân sách, dẫn đến lỗ: Bảo hiểm
tình yêu (lỗ 26%), eDoctor (lỗ 4 tỷ đồng trong 6 tháng đầu 2019) hay Revival Waste (lỗ 700
triệu đồng). Việc chi tiêu quá nhiều trong khi vẫn chưa có được nguồn doanh thu cao dẫn tới
bị thâm hụt. Dự án có doanh thu cao nhất là Perfect nhưng mức lợi nhuận chỉ chiếm 8-9%
doanh thu (20 tỷ đồng). Do đó, không phải dự án nào cũng tập trung vào tối đa hóa lợi nhuận.
Một vài dự án không hướng đến lợi nhuận mà hoạt động với mục đích tạo ra ý nghĩa cho xã
hội (Làng Chài, Revival Waste).

3.4 Định giá công ty

Bảng 12: Giá trị công ty trước và sau khi chốt deal
Giá trị công ty trước Giá trị công ty sau khi % giá trị
ST
Tên dự án khi chốt deal chốt deal tăng/giảm
T
(USD) (USD) (%)
1 Luxstay 60000000 35356511,49 -41,07
2 Tuabin gió 120000000 431685,7328 -99,64
3 Perfect 8000000 1200000 -85,00
4 Astra 10000000 Giai đoạn 1: 3000000 -70

22
Giai đoạn 2: 8500000 -15
5 Telepro 5000000 2000000 -60,00
6 Revex 10000000 4000000 -60,00
7 eDoctor 5000000 3211000 -35,78
8 R2Y 8094107 1320958,342 -83,68
Miin Bảo hiểm tình
9 yêu 3333333 2000000 -40,00
10 Triip 10000000 7575757,576 -24,24
3247285 2029553,106 -37,50
11 MathMap Academy
4664727 2029553,106 -56,49
12 Làng Chài 8633715 2877904,885 -66,67
13 Lamita 2158429 1233387,808 -42,86
14 VuFood 3500000 972222,2222 -72,22
15 Việc có 4000000 2500000 -37,50
Ống hút cỏ - Green
16 Joy Straw 431686 523255,4337 21,21
Guốc Việt (Guốc
17 Mộc) 1295057 172674,2931 -86,67
18 Behome 1438952 719476,2213 -50,00
19 Dalat Foodie 1079214 1079214,332 0,00
20 Printgo 863371 719476,2213 -16,67
21 Damacca 1079214 599563,5178 -44,44
22 Edu2Review 10000000 2.000.000 -80,00
23 Liberzy 1100000 275000 -75,00
24 Tối nay ăn gì 10792143 299781,7589 -97,22
25 Boom Potty 1079214 359738,1107 -66,67
26 DATBIKE 10000000 6000000 -40,00
27 Lô tô 2590114 431685,7328 -83,33
28 Revival Waste 431686 88099,12914 -79,59

Trong tổng số 28 thương vụ thành công ở Shark Tank mùa 3, có 26 dự án bị định giá
thấp hơn giá trị gọi vốn ban đầu của founder, chiếm gần 92,86%, gồm những dự án có tên
sau: Luxstay, Tuabin gió, Perfect, Astra, Telepro, Revex, eDoctor, R2Y, Bảo hiểm tình yêu,
Triip, MathMap Academy , Làng Chài, Lamita, VuFood, Việc có, Guốc Việt (Guốc Mộc),
Behome, Printgo, Damacca, Edu2Review, Liberzy, Tối nay ăn gì, Boom Potty, DATBIKE,

23
Lô tô và Revival Waste . Một số dự án mặc dù thành công kêu gọi đầu tư nhưng bị giảm giá
trị đáng kể sau khi chốt deal. Điển hình là các dự án có giá trị công ty giảm từ 80% trở lên so
với mức kêu gọi ban đầu như: Edu2Review (-80%), Lô tô (-83,33%), R2Y (-83,68%),
Perfect (-85%), Guốc Việt (-86,67%). Đặc biệt, Tối nay ăn gì và Tuabin gió ghi nhận mức
giảm kỷ lục trong số 28 dự án thành công của Thương vụ bạc tỷ mùa 3, giảm gần 100% giá
trị so với định giá founder kêu gọi. Một dự án đạt đúng giá trị founder đề xuất thuộc về Dalat
Foodie với mức định giá 1079214,332 USD không đổi. Đáng chú ý, Ống hút cỏ - Green Joy
Straw là dự án duy nhất được nhà đầu tư đánh giá rất cao, với giá trị dự án tăng gần 21,21%
so với mức định giá ban đầu, từ 431686 USD lên gần 523255 USD.

Bảng 13: Cổ phần chuyển đổi trước và sau khi chốt deal của các dự án gọi vốn thành
công trong Shark Tank mùa 3

ST Giá trị gọi vốn founder đề nghị Giá trị gọi vốn sau khi chốt deal
Dự án
T Tiền (USD) Cổ phần (%) Tiền (USD) Cổ phần (%)
1 Luxstay 600000 1 6000000 16,97
2 Tuabin gió 1200000 5 215842,87 50
3 Perfect 1200000 15 1200000
Giai đoạn 1:
150000 Giai đoạn 1: 5
4 Astra 1000000 10
Giai đoạn 2: Giai đoạn 2: 10
850000
5 Telepro 1000000 20 300000 15
6 Revex 1000000 10 1000000 25
7 eDoctor 500000 10 700000 21,8
8 R2Y 647528,60 8 647528,60 49
9 Miin 500000 15 500000 25
10 Triip 500000 5 500000 6,6
MathMap 405910,62 12,5
11 405910,62 20
Academy 233236,33 5
12 Làng Chài 431685,73 5 431685,73 15
13 Lamita 431685,73 20 431685,73 35
14 VuFood 350000 10 350000 36
15 Việc Có 4000000 2500000

24
Ống hút cỏ -
16 Green Joy 86337,15 20 172674,29 33
Straw
17 Guốc Việt 259011,44 20 86337,15 50
18 Behome 215842,87 15 215842,87 30
Dalat
19 215842,87 20 215842,87 20
Foodie
20 Printgo 172674,29 20 215842,87 30
21 Damacca 215842,87 20 215842,87 36
22 Edu2Review 100000 1 100000 5
23 Liberzy 110000 10 110000 40
Tối nay ăn
24 107921,43 1 107921,43 36

25 Boom Potty 107921,43 10 107921,43 30
26 DATBIKE 50000 05 60000 1
431685,73 20
27 Lô tô 43168,57 10
43168,57 10

Revival
28 43168,57 10 43168,57 49
Waste

Qua kết quả thống kê, nhóm nghiên cứu nhận thấy rằng trong 28 thương vụ gọi vốn
thành công có 26 dự án được các Shark đầu tư và chuyển đổi thành cổ phần. 2 dự án Perfect
và Việc Có được các Shark đầu tư dưới dạng khoản vay. Trước khi chốt deal, founder của dự
án Perfect gọi vốn 1,2 triệu USD cho 15% cổ phần nhưng sau quá trình thỏa thuận đã được
Shark Bình đầu tư bằng khoản vay. Với dự án Việc Có, founder đã có ý định đầu tư dưới
dạng cho vay chuyển đổi thành trái phiếu từ lúc ban đầu.
Các dự án được in đậm trong bảng là những dự án có sự chênh lệch giữa số vốn các fouder
kêu gọi ban đầu và số tiền đầu tư của các Shark sau khi thỏa thuận. Trong đó, những dự án
Luxstay, eDoctor, Ống hút cỏ, Printgo, DATBIKE có giá trị cam kết đầu tư và cổ phần nắm
giữ sau cùng của các Shark đều cao hơn với đề nghị lúc đầu của founder. Dự án Telepro có
số tiền đầu tư và cổ phần của Shark sau khi chốt deal thì thấp hơn.

25
Đặc biệt, dự án Tuabin gió và Guốc Việt với số tiền đầu tư của Shark thấp hơn nhưng số cổ
phần chuyển đổi lại cao hơn. Nguyên nhân chính là sự nhạy bén và linh hoạt của các Shark
trong việc sử dụng các công cụ tài chính đã giúp các Shark tối thiểu hóa chi phí bỏ ra nhưng
đồng thời vẫn có thể nâng cao lợi nhuận đạt được. Một nguyên nhân khác có thể là do
founder đã định giá các dự án start up quá cao dẫn đến việc đưa ra các đề nghị chưa hợp lí.
Nhìn chung ở phần lớn các dự án, giá trị cổ phần các Shark nắm giữ đều cao hơn với số cổ
phần các founder đề nghị. Cụ thể, trong các dự án có giá trị cam kết đầu tư của Shark bằng
với số vốn founder kêu gọi ban đầu, dự án Tối nay ăn gì có sự chênh lệch rất lớn giữa số cổ
phần trước khi chốt deal (1%) và sau khi chốt deal (36 %). Các dự án Liberzy, Revival Waste
và R2Y có số cổ phần sau khi thỏa thuận gấp 4-6 lần số cổ phần ban đầu. Bên cạnh đó, dự án
Dalat foodie là dự án duy nhất có số cổ phần như nhau trước và sau khi chốt deal với cùng số
vốn lúc ban đầu founder đã gọi.
Kết luận: Doanh thu, chi phí, lợi nhuận không phải là yếu tố quyết định việc rót vốn
của các nhà đầu tư. Để đi đến quyết định cuối cùng, các Shark cần xem xét và cân nhắc nhiều
yếu tố, trong đó yếu tố trách nhiệm xã hội của doanh nghiệp được đánh giá cao. Về định giá
doanh nghiệp, nhóm nghiên cứu nhận thấy hầu hết dự án bị định giá thấp hơn giá trị gọi vốn
ban đầu của founder, chỉ có một dự án được định giá như cũ và một dự án được đánh giá cao
hơn bởi vì các Shark luôn thận trọng và cân nhắc hợp lí giữa sự đầu tư và sinh lợi. Bên cạnh
đó, phần lớn các dự án, giá trị cổ phần các shark nắm giữ đều cao hơn với số cổ phần các
founder đề nghị để Shark bảo đảm được quyền quản lý của mình, đặc biệt đối với những
công ty đang còn non trẻ.

4. Mục tiêu thứ tư:  Phân tích, đánh giá lí do gọi vốn thành công

Bảng 14: Lý do đầu tư dự án của các Shark


ST Tần số xuất Tỷ lệ
T Lý do đầu tư dự án hiện lí do (%) Dự án

26
1 Phù hợp thế mạnh, tiềm lực 13 26 Luxstay (1), Tuabin gió (1),
và hướng đi của Shark eDoctor (2), Bảo hiểm tình yêu -
Miin (2), R2Y (1), VuFood (1),
Ống hút cỏ (1), Dalat Foodie (1),
Printgo (1), Damacca (1), Liberzy
(1), DATBIKE (1)
2 Ý nghĩa nhân văn, xã hội 7 14 Tuabin gió (1), Lamita (1), Việc có
(môi trường, sức khỏe,...) (1), Ống hút cỏ (1), Behome (1),
Revival Waste (1), Lô tô (1)
3 Hứng thú với tiềm năng của 6 12 Telepro (1), eDoctor (2), Bảo hiểm
dự án tình yêu- Miin (1), VuFood (1),
Damacca (1)
4 Ý tưởng hay, dự án được 5 10 MathMap Academy (1), Làng Chài
xây dựng và quản lý tốt (1), Guốc Mộc (1), Tối nay ăn gì
(1), Revival Waste (1)
5 Khâm phục tài năng và thái 4 8 Perfect (1), Dalat Foodie (1),
độ của founder Edu2Review (1), Boom Potty (1)
6 Dự án mang văn hóa, tinh 3 6 Luxstay (2), Làng Chài (1)
thần dân tộc (đại diện
thương hiệu Việt Nam)
7 Thúc đẩy ý chí và đam mê Guốc Mộc (1), Behome (1),
của founder 3 6 Edu2Review (1)
8 Là vấn đề Shark quan tâm 2 4 Astra (1), Damacca (1)
9 Phù hợp với sở thích, ý 2 4 Lamita (1), Boom Potty (1)
muốn cá nhân của Shark
10 Thích mạo hiểm 2 4 Tuabin gió (1), Triip (1)
11 Đồng cảm với founder 2 4 Edu2Review (1), Lô tô (1)
12 Ấn tượng vì sự khác biệt 1 2 Luxstay (1)

Mùa 3 Shark Tank ghi nhận có 28 dự án gọi vốn thành công nhận được sự đầu tư của
các Shark. Trong phần bình luận nhận xét của các Shark, nhóm nghiên cứu nhận thấy có 12
lý do vì sao Shark lại chọn đầu tư cho dự án. Những lí do này được lặp lại với tần số khác
nhau trong tổng số 50 lần lặp. Trong đó, lý do được Shark đề cao nhất là phù hợp thế mạnh,
27
tiềm lực và hướng đi của Shark (26%). Lý do xuất hiện nhiều thứ hai là dự án có ý nghĩa
nhân văn, xã hội xuất hiện( 14%). Các lí do để Shark đầu tư còn có do Shark hứng thú với
tiềm năng của dự án(12%), dự án có ý tưởng hay, được xây dựng và quản lý tốt (10%), khâm
phục tài năng và thái độ của founder (8%). Hai lý do: dự án mang văn hóa, tinh thần dân tộc
(đại diện thương hiệu Việt Nam) và do Shark muốn thúc đẩy ý chí và đam mê của founder
cùng chiếm 6%. Ngoài ra các Shark cũng quyết định đầu tư khi nhận thấy dự án là vấn đề
mình quan tâm (4%), phù hợp với sở thích, ý muốn cá nhân của Shark (4%). Đôi khi lí do
đầu tư của Shark có thể vì Shark thích mạo hiểm (4%) hay dưới một góc nhìn tình cảm hơn
do Shark đồng cảm với founder (4%). Cuối cùng, quyết định của các Shark còn dựa vào ấn
tượng vì sự khác biệt của dự án (2%).
Kết luận: Có nhiều lý do để Shark quyết định đầu tư cho mỗi dự án. Các Shark nhận
thấy ở mình và dự án có sự phù hợp để hợp tác vì Shark có các hệ sinh thái ở lĩnh vực mà dự
án đang hoạt động hay đang hướng đến có thể giúp hai bên hỗ trợ cho nhau cùng tăng
trưởng - đây chính là lí do quan trọng nhất theo nghiên cứu này. Bên cạnh đó, những dự án
có tiềm năng phát triển cao sẽ nằm trong tầm ngắm đầu tư của các Shark . Những dự án có sự
khác biệt, mới lạ, ý tưởng hay, được xây dựng và quản lý tốt bởi những founder tài năng thu
hút các Shark chi một số tiền lớn để đầu tư. Khi quan sát chương trình Shark Tank mùa 3 và
nhìn nhận các dự án được đầu tư, nhóm nghiên cứu thấy rằng các dự án có định hướng xã hội
thường được các Shark đánh giá cao và chọn lựa. Điều này cho thấy các Shark rất quan tâm
những giá trị đóng góp cho xã hội mà các dự án mang lại từ văn hóa, xã hội đến môi trường.
Bao gồm các dự án hướng đến tạo công ăn việc làm cho người dân, cải thiện môi trường, phù
hợp với phát triển bền vững, hay những dự án quan tâm hỗ trợ đến cộng đồng LGBT, các dự
án góp phần lưu giữ bản sắc dân tộc, đại diện thương hiệu Việt Nam chứa đựng ý nghĩa nhân
văn sâu sắc. Ở một khía cạnh khác, lý do chọn đầu tư đến từ góc độ cá nhân của Shark như
dự án đề cập đến vấn đề mà Shark quan tâm, phù hợp với sở thích, ý muốn cá nhân của Shark
xem việc đầu tư dự án đồng thời là một món quà dành cho người thân. Là một doanh nhân
thành công, sự thận trọng khi đầu tư dự án là điều không thể thiếu, nhưng đôi khi nếu dự án
đủ táo bạo cũng có thể khiến các Shark mạo hiểm và đầu tư.

28
KẾT LUẬN, HẠN CHẾ VÀ ĐỀ XUẤT HƯỚNG NGHIÊN CỨU TIẾP
THEO
1. Kết luận

Qua kết quả thực hiện nghiên cứu định tính ,nhóm nghiên cứu đã phân tích và trình bày
rõ những mục tiêu nghiên cứu đã đề ra.
Thứ nhất, nghiên cứu xác định được những thông tin cơ bản của dự án như tên dự án,
thông tin của người founder, từ đó đưa ra những nhận xét đánh giá về bước đầu hình thành
dự án. Những thông tin cơ bản của founder bao gồm: giới tính và trình độ học vấn. Nhìn
chung, tỷ lệ các founder là nam chiếm tỷ lệ cao hơn nữ và cao hơn gấp khoảng ba lần. Trình

29
độ của mỗi người cũng rất đa dạng từ trình độ sau đại học rồi đến đại học thầm chí dưới đại
học và bỏ học cũng đều có thể trở thành founder của dự án. Mỗi người có một hoàn cảnh và
niềm đam mê riêng với dự án của mình. Vì vậy, họ đã có những ý tưởng sáng tạo, cấp thiết,
giúp ích nhiều cho xã hội và thậm chí là táo bạo, liều mình để thay đổi cuộc sống, thay đổi số
phận. Tuy nhiên mỗi sản phẩm (dịch vụ) đều có tính độc đáo và giá trị riêng của mình điều
đó cũng chính là một trong những lí do mà các Shark quyết định rót tiền đầu tư vào.
Thứ hai, nghiên cứu đã đánh giá đặc điểm cũng như cách thức hoạt động và một số vấn
đề cốt lõi của dự án. Mỗi dự án sẽ mang một màu sắc, một đặc điểm riêng, điều đó đã nâng
giá trị của dự án. Tuy nhiên, nhìn chung thì đa số các dự án đều đang hướng tới công nghệ
tiên tiến hiện đại, hình thức online, qua việc truy cập lên các app hay các web, điều đó không
những làm đa dạng hình thức hoạt động hơn mà còn tăng thêm khả năng tiếp cận đến khách
hàng và đến những đối tượng họ nhắm đến. Một số dự án chú trọng đến việc đem lại nhiều
giá trị cho xã hội như tạo ra công ăn việc làm cho người dân, đầu tư giáo dục, cải thiện môi
trường… Đây cũng là đặc điểm được các Shark quan tâm.
Thứ ba, bài nghiên cứu cũng phân tích và đánh giá các thông số giá trị (giá trị đầu tư,
chi phí , …) của dự án. Nhóm nghiên cứu thấy rằng doanh thu, chi phí và lợi nhuận không
quyết định được sự thành công kêu gọi vốn của dự án và không có mối liên lệ giữa các yếu tố
này với số tiền được rót vào dự án.
Thứ tư, nghiên cứu góp phần xác định được lí do các Shark quyết định rót tiền đầu tư,
đưa ra được những đánh giá về các yếu tố khiến dự án kêu gọi vốn thành công và nhận được
sự đồng tình ủng hộ từ các Shark. Một dự án phù hợp về thế mạnh, tiềm lực và hướng đi của
Shark thì dự án đó có tỷ lệ thành công rất cao. Cùng với đó, những dự án có ý nghĩa về mặt
nhân văn, xã hội ( môi trường, sức khỏe,..) cũng được các Shark quan tâm và chú trọng. Tính
sáng tạo và sự khác biệt của dự án gây ấn tượng mạnh, là một yếu tố để các Shark quyết định
đầu tư.
Tóm lại, thông qua các kết quả thu thập và phân tích, nhóm nghiên cứu đưa ra một số
đề xuất cho các founder tham gia Shark Tank những mùa tiếp theo như sau:
Một, các startup nên tự tin vào đam mê và hướng đi của mình, không quan trọng bằng
cấp và giới tính,… Những điều các Shark ghi nhận ở founder là tài năng và nỗ lực.
Hai, những ý tưởng nên đi theo hướng công nghệ số, phù hợp với triết lý kinh doanh
của các Shark nói riêng và nền kinh tế chuyển đổi số của Việt Nam nói chung.

30
Ba, các dự án nên tập trung vào phát triển kinh tế bền vững, đề cao sự phối hợp 3 yếu
tố: lợi nhuận, xã hội và môi trường.
Bốn, tìm hiểu thế mạnh và vấn đề quan tâm của các Shark để đưa ra những chiến lược
đánh trúng tâm lý nhà đầu tư.
2. Hạn chế của nghiên cứu
Hạn chế đầu tiên, một số bảng code còn mang tính trùng lặp thông tin, khiến người đọc
phải biết chắt lọc, những thông tin về sản phẩm/ dịch vụ và giá trị sản phẩm/ dịch vụ đôi khi
được lồng ghép vào nhau. Do đó kết quả bài nghiên cứu chưa thực sự ngắn gọn, rõ ràng.
Hạn chế thứ hai, do phương pháp thu thập thông tin cơ bản được lấy từ nhiều nhóm nên
không đảm bảo được độ thống nhất và tính chính xác. Do đó, nhóm nghiên cứu phải mất
nhiều thời gian để kiểm tra, xem xét lại rồi mới đi đến những bước phân tích phức tạp phía
sau.

Hạn chế cuối cùng, là thời gian nghiên cứu có hạn, đối với một bài nghiên cứu nhiều
thông tin như vậy thì thời lượng để hoàn thành khá ngắn, do đó, nghiên cứu chưa thể đi sâu
vào nhiều vấn đề còn tiềm ẩn xoay quanh những vấn đề đã đề cập.
3. Đề xuất cho những nghiên cứu tiếp theo

Nhóm nghiên cứu đề xuất cho những nghiên cứu tiếp theo cần được thực hiện theo một
quy mô thống nhất, xuyên suốt các thông tin sẽ do một nhóm thu thập và tổng hợp nghiên
cứu, tránh mất thời gian kiểm tra lại lỗi sai của nhóm khác. Ngoài ra, các nghiên cứu tiếp
theo cần phải sử dụng thêm nhiều cách thức thu thập dữ liệu để giảm những hạn chế trước
đó.

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

Phương Chi, 2016. Vì sao ngày càng nhiều người thích startup dù thiên hạ khuyên đừng?.
[online] Cafef.vn. Truy cập tại: <https://cafef.vn/vi-sao-ngay-cang-nhieu-nguoi-thich-startup-
du-thien-ha-khuyen-dung-20160527172529292.chn> [Truy cập ngày 09 tháng 10 năm 2021].

Sbv.gov.vn. 2021. [online] Truy cập tại:


<https://sbv.gov.vn/TyGia/faces/TyGiaMobile.jspx?
_afrLoop=35877546752108224&_afrWindowMode=0&_adf.ctrl-state=us942ycgk_4>
[Ngày truy cập 09 tháng 10 năm 2021].

31
TV Hub, 2019. Bà Ngoại Đưa Offer Khiến Shark Hưng Sang Chấn Tâm Lý | Thương
Vụ Bạc Tỷ Tập 13 | Mùa 3. [video] Truy cập tại: <https://www.youtube.com/watch?
v=kvFNuBEn4Eo> [Ngày truy cập 09 tháng 10 năm 2021].

TV Hub, 2019. Bỏ Dở Giấc Mơ Mỹ Tại Silicon Valley, Nhân Tài Đất Việt Hồi Hương
Khởi Nghiệp | Thương Vụ Bạc Tỷ. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=w5fb8iFlmwY> [Ngày truy cập 09 tháng 10 năm
2021].

TV Hub, 2019. Cá Mập Nội Chiến, Bà Ngoại Chiến Đấu Không Khoan Nhượng Để
Giành Green Joy | Thương Vụ Bạc Tỷ Tập 8. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=BaZxR_EUIOM> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Cay Đắng Gì Bằng Mất Niềm Tin Nhưng Shark Việt Vẫn Đặt Niềm
Tin Đầu Tư Cho Dalat Foodie. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=6Ym0Ij-LfDU> [Ngày truy cập 09 tháng 10 năm
2021].

TV Hub, 2019. Chúc Mừng Startup Màn Gọi Vốn Của Đội Lô tô Tân Thời Làm Lay
Động Shark Đỗ Liên | Thương Vụ Bạc Tỷ. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=ZcSuKkmxX0g> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Đầu Tư Ngành – Người, Shark Thủy Rót Ngay 9 Tỷ Cho Nhóm
Founder Chuyên Toán | Thương Vụ Bạc Tỷ Tập 5. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=_vrPKiFJK6M> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Luxstay Gọi Vốn 12.000.000 $ Tại Shark Tank Và Cái Kết Bất Ngờ |
@Shark Tank Vietnam Sub. [video] Truy cập tại: <https://www.youtube.com/watch?
v=inf-cKldllo> [Ngày truy cập 09 tháng 10 năm 2021].

TV Hub, 2019. Mỹ Nhân Chuyển Giới Được Bà Ngoại Đầu Tư Vì Cộng Đồng LGBT
| Thương Vụ Bạc Tỷ Tập 7 | Mùa 3. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=tpZkz6TRuj0> [Ngày truy cập 09 tháng 10 năm
2021].

TV Hub, 2019. Nền Tảng Mạng Xã Hội Du Lịch Đầu Tiên Trên Thế Giới Trả Thưởng
Cho Người Dùng Gọi Vốn 1 Triệu USD. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=5tQgJZkiCRQ> [Ngày truy cập 09 tháng 10 năm
2021].

32
TV Hub, 2019. Nền Tảng Mua Bất Động Sản - Từ Bây Giờ Lương 5 Triệu Đã Có Thể
Mua Nhà | Shark Tank Việt Nam Tập 15. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=HQcbY3fw0DI> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Nền Tảng Uber Cho Telemarketing Khiến 2 Shark Tranh Nhau Đầu
Tư | Thương Vụ Bạc Tỷ Tập 13 | Mùa 3. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=0BhKX4T8AM0> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Nhà khoa Học Chứng Minh Cả Thế Giới Sai Gọi Vốn 6 Triệu USD |
Shark Tank Việt Nam Tập 11 | Mùa 3. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=9gYUOUMB6C4> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Nữ CEO Chinh Phục Bà Ngoại Cá Mập Bằng Năng Lượng Tích Cực |
Thương Vụ Bạc Tỷ Tâp 3 | Mùa 3. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=Kv03RySrohU> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Quyết Bán Nhà Nếu Thất Bại, Startup Khiến Shark Phải Rót Ngay
Tiền Đầu Tư | Thương Vụ Bạc Tỷ Tập 3. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=pDE2AwToFNc> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Shark Bình Chưa Tìm Được “Long Mạch” Nhưng Vẫn "Liều" Đầu Tư
Cho Startup | Thương Vụ Bạc Tỷ Tập 7. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=TcYMIDDFNyk> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Shark Bình Ké Chiêu Dụ Startup Bằng Long Mạch Tăng Tỷ Suất Lợi
Nhuận | Shark Tank Việt Nam Tập 15. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=Yb2MaYg9DKI> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Shark Bình Lại Xin Can Startup “Làm Tiếp Là Bán Nốt Nhà” |
Thương Vụ Bạc Tỷ Tập 8 | Mùa 3. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=5y7NvgKEv2E> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Shark Thủy Rót 5 Tỷ Đầu Tư Vào Dự Án Macca "Made In Việt Nam"
| Thương Vụ Bạc Tỷ Tập 4 | Mùa 3. [video] Truy cập tại:

33
<https://www.youtube.com/watch?v=ltG7PthNRu0> [Ngày truy cập 09 tháng 10 năm
2021].

TV Hub, 2019. Startup Bảo Hiểm Tình Yêu Gọi Vốn Nửa Triệu USD Tại Shark Tank
| Thương Vụ Bạc Tỷ Tập 14 | Mùa 3. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=QW0n2VAOzJQ> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Startup "Ở Đợ ” Khởi Nghiệp Từ Năm 14 Tuổi, Mới Học Lớp 5 Gọi
Vốn 15 tỷ | Shark Tank Việt Nam Tập 11. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=243G-CJVT8Q> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Startup Gọi Vốn 7 Tỷ Để Dominate Thị Trường | Shark Tank Việt
Nam Tập 12 | Mùa 3. [video] Truy cập tại: <https://www.youtube.com/watch?
v=CgJIU0T_oR4> [Ngày truy cập 09 tháng 10 năm 2021].

TV Hub, 2019. Startup khiến Shark Bình Và Bà Ngoại Cá Mập Từ Đối Đầu Thành
Liên Minh | Shark Tank Việt Nam Tập 15. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=2Vtsc8EGWEs> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Tham Vọng Thay Đổi Nền Nông Nghiệp Việt Nam, Startup Định Giá
Công Ty 250 Tỷ | Thương Vụ Bạc TỶ. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=-5mfDP3M_gs> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Tiến Sỹ Y Sinh NanYang Sáng Chế Máy Đo Sức khoẻ 4.0 | Shark
Tank Việt Nam | Thương Vụ Bạc Tỷ Mùa 3. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=HKg30xDy0Mw> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Truyền Nhân Thương Hiệu Perfect Nổi Tiếng Gọi Vốn 28 Tỷ |
Thương Vụ Bạc Tỷ Tập 8 | Mùa 3. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=DxTh9yCRiG0> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. Tuyên Bố Đầu Tư Không Cần Lợi Nhuận, Shark Đỗ Liên Rót Tiền Để
Cùng Revival Waste Giải Cứu Rác Chết. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=JVwSiGrVHQM> [Ngày truy cập 09 tháng 10
năm 2021].

TV Hub, 2019. 4 Cá Mập Từ Chối, Shark Liên Đánh Rơi 10 Tỷ Nhẹ Tựa Lông Hồng |

34
Thương Vụ Bạc Tỷ Tập 2 | Mùa 3. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=0q-e_n__Iok> [Ngày truy cập 09 tháng 10 năm
2021].

TV Hub, 2019. 4 Cá Mập Từ Chối, Startup Guốc Mộc Được Shark Việt “Cứu Vớt”
Vào Phút 89 | Thương Vụ Bạc Tỷ Tập 4. [video] Truy cập tại:
<https://www.youtube.com/watch?v=F0_d_kNl9X4> [Ngày truy cập 09 tháng 10 năm
2021].

35

You might also like