Chöông 4: AÙP DUÏNG “LIMIT

ANALYSIS” VAØO BAØI TOAÙN PHAÊNG

PGS. TS. BUØI COÂNG THAØNH

KHOA KYÕ THUAÄT XAÂY DÖÏNG
I/ GIÔÙI THIEÄU CHUNG

1/ Baøi toaùn bieán daïng phaúng:

a/ Quan heä ñoäng hoïc:
 Chuyeån vò:
u  u  x,y  ; v  v  x,y  ; w=0

 Bieán daïng:
u v u v
x  ; y  ;  xy   ;
x y y x
 z   zx   zy  0
I/ GIÔÙI THIEÄU CHUNG (tt)

b/ Quan heä tónh hoïc:

 Phöông trình tónh hoïc
 x  yx 
  fx  0 
x y 
 trong V
 xy  y
  fy  0 
x y 
 Ñieàu kieän bieân tónh hoïc
 x l   yx m  tx 
 treân S
 yx l   ym  ty 
I/ GIÔÙI THIEÄU CHUNG (tt)

c/ Tieâu chuaån chaûy deûo vaø luaät keát hôïp

 Tieâu chuaån von Mises: f = F - 1 0 vôùi
1   -   2    -   2    -   2  6   2   2   2  
1/ 2
F
2 
x y y z z x xy yz zx 
p 

 Luaät chaûy deûo keát hôïp

 x      x -   y   z   ;  y     y -   z   x  

 z      z -   x   y    0
 xy    6 xy ;  yz   6 yz  0;  zx   6 zx  0
I/ GIÔÙI THIEÄU CHUNG (tt)
Toùm laïi: f=F–10
 Tieâu chuaån von Mises:
2 1/ 2

3  x  -  y  2

F     xy 
 p  2  
I - II
Hay F
2kv
I - II
 Tieâu chuaån Tresca F
2kT
I/ GIÔÙI THIEÄU CHUNG (tt)

d/ Naêng löôïng tieâu taùn deûo

 Neáu tieâu chuaån von Mises ñöôïc söû duïng

D   pij   k v 2 ijp ijp

Tröôøng hôïp bieán daïng phaúng, III

p
0
 D p
ij  =k v 2 I
p 2
 2 
p 2
II  2kv Ip

III  0
p p p
do tính khoâng neùn theå tích I
   II  
I/ GIÔÙI THIEÄU CHUNG (tt)

2/ Baøi toaùn öùng suaát phaúng

a/ Quan heä tónh hoïc
 ÖÙng suaát     x ,  y ,  xy  ;  z   xz   yz  0
 Phöông trình caân baèng
y
 x  yx  yx
  fx  0  xy
x y  x x
 trong V
 xy  y
  fy  0  xy
x y  yx
y
I/ GIÔÙI THIEÄU CHUNG (tt)

 Ñieàu kieän bieân tónh hoïc

 x l   yx m  tx 
 treân S
 yx l   ym  ty 

 Tieâu chuaån chaûy deûo

1 1/ 2
F 
  x   y   xy   von Mises
2 2 2

p
  I  II  I -  II 
F  max  ; ;   Tresca
 p p p 
 
I/ GIÔÙI THIEÄU CHUNG (tt)

b/ Quan heä ñoäng hoïc

 Bieán daïng:
 x  0;  y  0;  xy  0;
 zx   zy  0;  z  -   x   y  (incompressibility)

 Naêng löôïng tieâu taùn deûo (tieâu chuaån V.M.)

1 2
D  2kv 2 2
     x  y   xy
4
x y
II/ CAÙC PHÖÔNG PHAÙP CUÛA LIMIT
ANALYSIS AÙP DUÏNG VAØO BTP
1/ PHÖÔNG PHAÙP TÓNH HOÏC VÔÙI CAÙC ÑÖÔØNG BAÁT
LIEÂN TUÏC ÖÙNG SUAÁT

 Töôûng töôïng caùc khoái coù öùng suaát khoâng ñoåi

nhöng vaãn ñaûm baûo söï lieân tuïc (n,n)
 Saép xeáp sao cho thoaû tieâu chuaån chaûy deûo
 Caân baèng vôùi taûi troïng ngoaøi  a-
 Cöïc ñaïi hoaù a- vôùi caùc tham soá hình hoïc ñònh
bôûi caùc khoái
II/ CAÙC PHÖÔNG PHAÙP CUÛA LIMIT
ANALYSIS AÙP DUÏNG VAØO BTP (tt)

2/ PHÖÔNG PHAÙP ÑOÄNG HOÏC VÔÙI CAÙC ÑÖÔØNG

BAÁT LIEÂN TUÏC VEÀ TOÁC ÑOÄ CHUYEÅN VÒ

 Töôûng töôïng caùc ñöôøng tröôït khaû dó

 Tính toaùn coâng suaát tieâu taùn noäi, WI , doïc theo
caùc ñöôøng tröôït khaû dó
 Tính toaùn coâng suaát ngoaïi,WE , caàn thieát ñeå
taïo ra caùc ñöôøng naøy
 Caân baèng WI  WE  a
 Cöïc tieåu hoaù a+  heä soá taûi troïng chính xaùc
 III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG PHAÚNG)
(PUNCH INDENTATION)
 Ñaët vaán ñeà:
 Khaûo saùt söï taïo loã cuûa 1ñoät
cöùng tuyeät ñoái, beà roäng b vaøo Ñoät cöùng tuyeät ñoái
baùn kh/gian baèng vaät lieäu deûo b
q
 Beà daày ñoät theo phöông
maët phaúng raát lôùn  B.D.P.
Baùn khoâng gian
 Giaû thieát khoâng coù ma saùt voâ haïn
giöõa ñoät vaø vaät

 Taûi taùc duïng phaân boá ñeàu q

 q+ , q- ?
III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG PHAÚNG)
(PUNCH INDENTATION) (tt)

1/ PHÖÔNG PHAÙP TÓNH HOÏC

a/
Ñoät cöùng tuyeät ñoái 
b q1- = 2k
q
k

2k C O
Khoâng Khoâng
ö/s 2k ö/s
III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG PHAÚNG)
(PUNCH INDENTATION) (tt)

b/

Ñoät cöùng tuyeät ñoái q2- = 4k 

II I
b
q
k
4k 2k 
4k E D C O
2k 2k 2k 2k
2k 2k
4k
I I
II
III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG PHAÚNG)
(PUNCH INDENTATION) (tt)
c/ Hieäu öùng daøn
Ñoät cöùng tuyeät ñoái Ñoät cöùng tuyeät
ñoái b
b q
q

I 5k
6003k II k
II II
600
3k
I I 3k

2k
F
F F

2k
F
Vuøng I vaø II vi phaïm
 III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG PHAÚNG)
(PUNCH INDENTATION) (tt)
c/ Hieäu öùng daøn(tt)
Ñoät cöùng tuyeät
ñoái b q
5k
I
3k
III II 4k
II
2k
IV
2k

2k

F
2k

F
III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG PHAÚNG)
(PUNCH INDENTATION)(tt)

Voøng troøn Mohr öùng suaát


q3- = 5k III
I II IV

k
4k 2k 
♠ D C O
E
III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG PHAÚNG)
(PUNCH INDENTATION) (tt)

2/ PHÖÔNG PHAÙP ÑOÄNG HOÏC

a/ Cô caáu quay nöûa voøng troøn

 b  1  2
WE   q b  

 qb b
q
 2  2 b

WI   b  b  k T  b2k T b

WE  WI  q1  2k T  6,28k T 

 III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG
PHAÚNG) (PUNCH INDENTATION) (tt)

b/ Cô caáu quay quanh O’(ít hôn nöûa voøng troøn )

b O’
  b
WE  bq2  r cos q -   q
2
r
 q

 
WI  k T r  - 2q  r  

WE  WI  bq    
k T  - 2q r 2
2
 b
 r cos q - 
 2
III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG PHAÚNG)
(PUNCH INDENTATION) (tt)
b
O’
r

q 2302 O


  bq2 
 0  b  r cos q (O’ ôû ngay phía treân O)
r
  bq2 
q
 
 0  b  r  2 cos q -  - 2q sin q 

 q  230 2  q+2  5,22k T  q1+

III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG PHAÚNG)
(PUNCH INDENTATION) (tt)

c/ Cô caáu tònh tieán caùc khoái cöùng (Translational

Mechanism)
3
b
q v3 v23
A B O
v2 2
G 600 600 v23 v E
600 v1
v12 3

v2 v0 = v1
v12
F C D
1

Cô caáu phaù huûy Giaûn ñoà chuyeån vò

III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG PHAÚNG)
(PUNCH INDENTATION) (tt)
b
 Coâng suaát ngoaïi: WE  q3 .1
2
 Coâng suaát noäi:

WI  BC.uBC  CD.uCD  BD.uBD  DE.uDE k 
 Caân baèng coâng suaát: WE  WI
vôùi uBC  v12 ; uCD  v 2 ; uBD  v 23 ; uDE  v 3
v12
v 2  v 3  v 23 
2
BC  CD  BD  DE  b
 10
q3 

k  5,77k
3
III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG PHAÚNG)
(PUNCH INDENTATION) (tt)

d/ Cô caáu vôùi vuøng chòu caét höôùng kính

(Mechanism involving radial shear zones)
O 
 
n  
  -
  2 2
D v0   G
v1 vn
v2
A F
B E
C
v1 = v2 = …=vn = v
III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG PHAÚNG)
(PUNCH INDENTATION) (tt)
 Coâng suaát tieâu taùn deûo doïc theo caùc ñöôøng
baát lieân tuïc
 q 
 Doïc theo OB: D OB  k.r.  2v sin 
 2 
 q 
 Doïc theo AB: D AB  k.  2r sin  .v
 2 
 Doïc theo vuøng ODG:

 
D vung ODG  lim n 2krv sin   kvr
n
 2n 
III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG PHAÚNG)
(PUNCH INDENTATION) (tt)
 Cô caáu vuøng caét höôùng kính cuûa Prandtl

b
v0 q v3
A B
G 450 450 v1 v3 E
v1n

F v1 = v0
C D
v1t
III/ BAØI TOAÙN ÑOÄT (BIEÁN DAÏNG PHAÚNG)
(PUNCH INDENTATION) (tt)
 Coâng suaát tieâu taùn deûo
 2  2  1
D BC  k.v1t .lBC  k b  kbv 0
 2 0 
 2  2
v
  
 2  2     
D BCD  k.   kbv 0
 2 0 
 2   2  4
v b
  

D CD  D BCD  kbv 0
4

 Caân baèng coâng suaát ngoaïi vaø coâng suaát tieâu taùn

q+ = (2 + )k
IV/ BAØI TOAÙN TAÁM COÙ VEÁT NÖÙT CHÒU
KEÙO (TTÖS PHAÚNG)
 Ñaët vaán ñeà: Moät taám phaúng daày e, roäng L, coù
veát nöùt daøi a, naèm // beà roäng, chòu keùo theo
chieàu daøi. Tìm caän cuûa heä soá taûi troïng giôùi haïn
 Phöông phaùp tónh hoïc – Tresca
2k 2k
 Giaû söû tröôøng öù/suaát hôïp leä
 P/t caân baèng doïc truïc:
2k a 2k
e.L.a-.2kT = 2kT.e.(L – a)

- L-a
a 
a
L
IV/ BAØI TOAÙN TAÁM COÙ VEÁT NÖÙT CHÒU
KEÙO (TTÖS PHAÚNG)
 Phöông phaùp ñoäng hoïc –
 Cô caáu nhoå
ap Naêng löôïng tieâu taùn
phoái hôïp vôùi t/c Tresca
e
v
WI  p . L - a  e 2
v/ 2 2
v
a Coâng suaát ngoaïi
WE  a1 .p .e.L.v
L-a
L
WI  WE  a1 
L
IV/ BAØI TOAÙN TAÁM COÙ VEÁT NÖÙT CHÒU
KEÙO (TTÖS PHAÚNG)

 Cô caáu tröôït
Phoái hôïp vôùi t/chuaån v. Mises
p
kv 
3 
WI  2ek v v 2  L -a
 L

2

WE  a 2 2k v eLv
a
2 L-a
 a2 
3 L
L Phoái hôïp vôùi t/chuaån Tresca
p L-a
Cô caáu tröôït kT  a  
2
2 L