EĞİTSEL OYUNLAR

Prof. Dr. Seydi KARAKUŞ

OYUN İLİŞKİN BAZI
ÖZELLİKLER
• Kesin kurallara dayanmak zorunda değildir.
• Çocuğun isteyerek ve keyif alarak katıldığı
faaliyetlerdir.
• Çocuğun çok yönlü gelişimini sağlar.
• Çocuğun yaratıcılığını geliştirdiği ortamdır.
• Çocuğun doğal öğrenme ortamlarından biridir.
• Kişisel sorumluluğun gelişimine yardımcı olur.
• Hedef belirlemeyi öğrenmede yarar sağlar.
• Kendine güven ve öz saygı gelişmesine katkı
sağlar.
• Kişinin sosyal gelişiminde önemli bir araçtır.
• Çocuğun fiziksel olarak uygunluğuna katkı
sağlar
 ÇOCUKLARIN GELİŞİMİ OYUN VE
ÖĞRENME
Çocuklarda doğal bir öğrenme ve
keşfetme eğilimi vardır. Oyun
çocuklar için içsel motivasyon
kaynağıdır ve öğrenme için uygun bir
ortam sağlanmasını kolaylaştırır.
Çocuğun gelişmesini ve
şekillenmesini etkileyen şeylerin
başında oyun gelir. Çocuk kavramları,
cisimleri, toplumsal kuralları,
haklarını ve mücadele etmeyi oyun
içerisinde önce algılar, sonra anlar,
daha sonra da öğrenir ve geliştirir.
ÇOCUKLARIN GELİŞİMİ OYUN VE
ÖĞRENME…

Oyun türlerine göre farklı etkilerde önem

taşımakla birlikte genel etkileri fiziksel gelişim
ve sağlık, sosyal gelişim, psikolojik ve
duygusal gelişim ve zeka gelişimi üzerine
olumlu etkiler gösterir. Çocuklar oyun yolu ile
deneyimler kazanır ve hayata dair gerekli olan
bilgi ve becerileri bu yolla doğal olarak
öğrenir. Oyun yoluyla çocuk aynı zamanda
çevre ile etkileşime girerek hayal gücünü
kullanır, seçimler yapar ve problemler çözer.
Bu yönüyle oyun çocuğun öğrenme eylemidir.
ÇOCUKLARIN GELİŞİMİ OYUN VE
ÖĞRENME…

Oyunun öğrenmeye ilişkin özellikleri şu

şekilde belirtilebilir:
• Çocuk yakın ve uzak çevresini tanır.
• Ezberden çok farklı düşünceleri ve yaratıcılığı
zorlar.
• Oyun deneyimleri karmaşık süreçleri içerir.
• Oyunda aktif öğrenme söz konusudur.
• Oyun kişilerin etkileşimine ve paylaşmasına
olanak sağlar.
• Oyunda sezme, tahmin etme, eğlence ve
heyecan vardır.
• Oyunlar rekabetin yanı sıra iş birliğini öğretir.
• Çocuk kendi öğrenme sürecini kontrol eder.
• Oyun beceri gelişimini, mücadeleyi ve
bağımsız hareket edebilmeyi öğretir
ÇOCUKLARIN GELİŞİMİ OYUN VE
ÖĞRENME…

Çocukların oyunla gelişimi

için yeteneklerine, becerilerine ve
ilgilerine uygun çevreler
hazırlanmalıdır. Çocuklar 8 yaş
öncesinde benmerkezci olduğu
için kurallara uymakla ilgili
zorunluluk duyguları
gelişmemiştir. Çocuk kendini
diğerleriyle net olarak
kıyaslayamaz ve her zaman kendi
yaptığını en iyi ve doğru olarak
algılar. Kurallar çocukların
amacına hizmet ediyorsa problem
teşkil etmez. Bu dönemlerdeki
çocuklar oyunu daha çok eğlence
unsurları için oynamaktadır.
ÇOCUKLARIN GELİŞİMİ OYUN VE
ÖĞRENME…
8-11 yaş grubu arasındaki
çocuklar için sosyal ihtiyaçlar artar.
Bu dönemin başlarında
benmerkezciliği devam etse de
sonraki dönemde grup etkileşimi ile
birlikte bu durum değişmeye başlar.
Çocuk bu dönemde kendi becerilerini
ve düşüncelerini diğerleriyle
karşılaştırmaya başlar. İşbirliğine
dayalı oyunlar, başkalarının
düşüncelerine değer vermeyi ve
öğretmeyi sağladığı için bu dönemde
önemlidir. 11 yaş ve üzeri öğrenciler
ise daha yüksek bilişsel gelişim
düzeyine ulaştığı için taktik ve strateji
gerektiren oyunların iş birliği
içerisinde oynatılması önemlidir.