Promieniowanie jonizujące- promieniowanie, w wyniku czego następuje

jonizacja powietrza (odrywanie elektronów od atomów lub cząsteczek). (150)

Promieniotwórczość- zjawisko samorzutnej emisji promieniowania
jonizującego. (150)
Zjawisko promieniotwórczości związane jest z właściwościami pierwiastków,
a nie związków chemicznych. (151)
Pierwiastki promieniotwórcze – pierwiastki chemiczne ulegające
samorzutnym rozpadom promieniotwórczym. (151)
Nobel M.C-S – str. 151 Jest 60 pierwiastków promieniotwórczych.
(152)
Licznik Geigera-Mullera- urządzenie pozwalające wykryć promieniowanie
jonizujące, wydaje trzaski- tym częściej, im większe natężenie
promieniowania w otoczeniu. (152)
Promieniowanie (154)
Alfa α Beta β Gamma γ
W polu elektrycznym W polu elektrycznym W polu elektrycznym
ulega odchyleniu do ulega odchyleniu do nie ulega odchyleniu.
ujemnej. dodatniej.
W polu magnetycznym odchylają się w W polu magnetycznym
przeciwne strony. nie odchyla się.
Ma ładunek dodatni. Ma ładunek ujemny. Jest elektrycznie
obojętny.
Promieniowanie alfa- promieniowanie jonizujące emitowane przez
rozpadające się jądra atomowe, będące strumieniem cząstek alfa, które są
jądrami helu. (154)
Promieniowanie beta- elektrony wysyłane przez jądra atomowe w wyniku
rozpadu promieniotwórczego (154)
Promieniowanie gamma- krótkofalowe promieniowanie elektromagnetyczne
emitowane m.in. przy wybuchu bomby atomowej. (154)
Jonizacja- odrywanie elektronów. (157)
Do zjonizowania cząsteczek jest potrzebna energia. (157)
(158)
Elektronowolt- Energia kinetyczna, którą uzyskałoby ciało posiadające
ładunek elektryczny równy ładunkowi elementarnemu, poruszając się
pomiędzy elektrodami, między którymi napięcie wynosi 1 V. (158)
Dawka pochłonięta- to jest ilość energii pochłoniętej przez napromienianą
substancję w danym czasie działania promieniowania. (159)
Grej (Gy)- jednostka dawki pochłoniętej. Dawka pochłonięta wynosi grej, gdy
1kg materii pochłania promieniowanie o energii 1J. (159)
Im większa dawka pochłonięta, tym większe zmiany powoduje w materii
przechodzące przez nią promieniowanie jonizujące. (159)
Dawka skuteczna- suma ważonych dawek równoważnych od zewnętrznego i
wewnętrznego napromienienia tkanek i narządów. (160)
Siwert (Sv)- jednostka dawki skutecznej. (160)
Zasady ochrony radiologicznej- str. 163
 Protony= elektrony

Nukleon Elektron
Proton Neutron
Naładowane dodatnio. Obojętne elektrycznie. Naładowane ujemnie.
Liczba masowa (Z)- liczba nukleonów (protonów i neutronów) w jądrze
atomu.
Liczba atomowa (A)- liczba protonów w jądrze atomu danego pierwiastka.
Liczba atomowa wskazuje również liczbę elektronów w atomie oraz kolejny
numer pierwiastka w układzie okresowym. (172)
Izotop, deuter, tryt, siły jądrowe- str. 172
Rozpad promieniotwórczy- samorzutna przemiana jądra atomowego, której
towarzyszy emisja promieniowania jądrowego i wydzielenie energii, tzw.
energii rozpadu. (175)
Jądra niestabilne- nietrwałe jądra, które ulegają rozpadom
promieniotwórczym. (175)
Jądra stabilne- jądra trwałe, które nie ulegają rozpadom promieniotwórczym.
Rozpad alfa- rozpad
promieniotwórczy
jądra atomowego
połączony z emisją
jądra helu (cząstki
α).
Rozpad beta- (góra)- sposób rozpadu jądra atomowego, podczas którego
neutron ulega przemianie w proton oraz emitowany jest elektron e−
(promieniowanie beta) i antyneutrino elektronowe. (175)
Rozpad beta+ (dół)- reakcja jądrowa, w której emitowana jest cząstka β+
(zwana pozytonem lub antyelektronem) oraz neutrino elektronowe. (176)
Rozpad gamma- rozpad
promieniotwórczy jądra
atomowego połączony z emisją
fotonu γ. Jądro wzbudzone
promieniuje nadmiar energii w
postaci tego promieniowania.
Stan wzbudzony- stan układu
fizycznego o energii większej od
energii stanu podstawowego.
(177)
Źródło promieniotwórcze– substancja promieniotwórcza, urządzenie bądź
inny obiekt mogący emitować promieniowanie jonizujące, neutrony lub samą
substancję promieniotwórczą. (177)
Aktywność promieniotwórcza– wielkość
fizyczna równa szybkości rozpadu
promieniotwórczego jąder atomowych
danej próbki. (177)
Berkel (Bq)- jednostka aktywności
promieniotwórczej. (178)
Prawo rozpadu- to czas, po którym z początkowej liczb jąder
promieniotwórczych zostanie połowa. (179) Wzór- 180
Datowanie izotopowe (radiodatowanie) – metody datowania próbek, oparte
na zjawisku niezależności od warunków fizycznych szybkości przebiegu
rozpadu promieniotwórczego, stosowane głównie w naukach geologicznych i
archeologicznych. (185)