Professional Documents
Culture Documents
On Tap Phuong Phap Tinh
On Tap Phuong Phap Tinh
maxig'l=4 Luu gia trj tinh duge vio bién A (SHIFT - STO — A). 2B), AeA , O.1008345722 O. 1008345722 Bude 2. Sai sé tién nghiém < 10°: Gm = xo] < 10 > n > log, | Ta tinh gid trj x; va xo = 2.63 (tinh gidng bai trén) Bim may: V2X 713 CALC X = 2.63 = x; SORTS Ans-2.63 > Z.633299506 5 3. 299506411 si? a a wha rr > S.03075348xme 5 2, 25151 328x107? logy (Ans) m > 6, 538389906 > lap téi thiéu 187. Na H6p - MOISKMT Trang 7Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop Vi du: Cho phuong trinh x = V8x +11 thoa diéu kién lp don trén [3,4]. Néu chon Xo=. ua nghiém gan ding x2 theo cong thite hau nghiém la: Cach giai: Buéc 1. Tinh hé sé co q: Ig'(a)| va lg’(b)| > maxlg'l=q Luu gia trj tinh duge vio bién A (SHIFT - STO — A). ACEI), Ans O.2492240998 g 0. 2492240998 Bude 2. Ap dung céng thite hau nghiém: Bam may: CALC X = xo= = x1 = AK, = Xz => Ax, = 0.0085 Vi du: Cho phuong trinh x = V6x +16 thoa diéu kién lp don trén [3,4]. Néu chon X9=3.3 thi sai sé tuyét adi nhé nhat cia nghiém gan ding x; theo céng thie tién nghiém. Dap sd: Ax, = 0.0002 Vi du: Cho phuong trinh x = {2x + 6 théa diéu kién lap don trén [2,3]. Néu chon Xg=2.2 thi sai sé tuyét déi nhé nhat cha nghiém gan ding x; theo céng thie hau nghiém. Dap sd: Ax; = 0.0005. Nguyén Tan Hop - MOISKMT Trang 8Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop PHUONG PHAP NEWTON, DIEU KIEN FOURIER: Céng thite nghigm: ice) wh F@na) Xp = %, ting quat: FGI ( m Céng thie danh gid sai s6 [x*-z]< m la min{|f’(@) 1 IF )1) ‘Vi dy: Phuong trinh f(x) = 5x*-7x2+19x-16=0 trong khodng cdéch ly nghiém [0.5 1]. V6i xo = 0.6 nghiém gan diing x; theo phwong phép Newton la: Cach Dgo ham: f’(x) = 15x?- 14x +19 Bam may: fQ) 5X3 — 7X? + 19X — 16 "PR 7°) OX Tar Ts CALC X=0.6=x, CALC X = Ans = x) => x) = 0.9493 Vi du: Phuong trinh f(x) = 3x°-6x° +19x-14=0. Véi xo = 0.9 nghiém gan ding x, theo phucong phap Newton la: Dap sb: x, = 0.8724 Vi du: Phuong trinh f(x) = 6x'-13x' +12x-27=0. Vi x = 2.2 nghiém gan ding x; theo phuong php Newton la: Dap sé: x; = 2.1912 Tan Hop - MOISKMT ‘Trang 9Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop Vi du: Phuong trinh f(x) = 4x'+6x°+17x+22.5=0 trong khodng cach ly nghiém [-2, -1]. Theo phwong phép Newton, chon xo theo diéu kién Fourier, sai sd nghiém x; theo cong thire sai sé tong quat la: Cach gidi: £(-2) <0 ;fC1) >0 P(x) = 12x? + 12x +17 £°(x) = 24x + 12 f(a).£"(a) > 0 chon x= 5 fla).£7(a) <0 chon xp =b. Trong bai todn nay £(-2) <0, £°(-2) < 0 nén {(-2).f°(-2) > 0. Ta chon xo = ‘Tinh gid tri m: If'@)| = [12x? 412x417] > IP CALIF GDI > min=17=m 4x3 + 6x? + 17x +225 [4x9 + 6x? + 17x + 22.5] 12x? +12x+17 0” 17 xX=X CALC X =2 =x; 9 = Ax; 9 =x > = Am = 0.0130 Vi du: Cho phuong trinh f(x) = e+ 2.1¢ + sinx—6.8 = 0 trong khoang céich ly nghigm [1:2]. Ste dung phwong phdp Newton, xdc dinh xq theo diéu kién Fourier, tim nghiém gan dhing x; cia phuong trinh trén va dénh gid sai sé cha né. Dap = 1.1560 ; Ax; = 0.0178. (Nhé chuyén qua Radian vi ham chia lugng gide) Vi du: Phuong trinh f(x) = 6x' +9x°+15x+1=0 trong khoang cach ly nghiém [-0.1;0.0]. Theo phwong phap Newton, chon Xo theo diéu kién Fourier, sai sé nghiém x; theo cong thite sai sé tong qudt la. Dap sd: Ax; = 0.0029 Tan Hop - MOLSKMT Trang 10Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop MA TRAN XAC DI DUONG: Dink thite con chinh edp k cia ma tran A 1A dinh thite ¢6 duge tit ma tran con chinh cap k (mma tran c6 duge tir giao cua k hang dau va k ct dau ctia A), ky hiéu Dy Ma trn vudng A xc dinh duong khi va chi khi tdt cd nhitng dink thite con chinh ciia né déu Ién hon 0. 13-2 Vidy: Cho A= ( 2a 7 ) Voi diéu kién nao cia a, A la ma trgn doi xing, xde 3.7 6 dinh duong. Céch gid: D, = (13) =13>0 D, = 8 Zia 134-4>0 © @>4/13 = 0.3077 13° -2 —3| D3;=|-2 «@ = 78a + 42 + 42 — 9a — 637 — 24 -3 7 6 © Ds = 69a — 577 > 0 6 a > 8.3623 3-4-3 Vi du: Cho A= (<1 a 7 ) Voi diéu kign nao ctia a, A la ma trdn doi xing, xde 37 5 dinh duong. Dap sb: 0 > 9.8333 22 @ Vidy: Cho A = (: 4 2) Voi nhig gid tri nguyén néo ciia oxthi ma tran A la xde a 2 5 dinh duong. € C13) > a= {01,2} Tan Hop - MOLSKMT Trang 11Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop PHAN TICH A = LU THEO PHUONG PHAP DOOLITTLE: {i = aj ais Iy =o 7 wu 25 3 Vidy: ChoA=(3 4 4). Phan tich A= LU theo phwong phap Doolittle, 22 4 100 0\ fr 2 Us) 72 5 3 (1 1 a)(o Uz ws) =(3 4 ‘) ts, dsz I/\0 0 ugg. 2 2 4 Ta 06 wy = ayy nén: 1 0 0\/2 5 3 25 3 1 o}fo =(3 4 4 a/\o o 22 4 1 0 0&2 5 8 25 3 (x 1 0)(_ Uae w)=(3 4 ‘) 1 ly V\o0 0 uy/ \2 2 4 Céc phan tir cdn lai tinh binh thuong theo thir ty u22, Uys, ha, Uss bode cOng thie sau: Valin = “a nén: py = ayy — pg = yy — 2 22 = G22 — 5 pa = Gea — cn a1 G31 412 ( Saiz) ( Satis) ag, — “S112 ay, — S152) (g,, — Sees lkj- mi = asidi3 \82 ay 28 aa 52 = Gad 5 Mss = Ass — Qg.— “B12 a a, 22 a 122 1 0 of 5 3 25 3 Gn 1 a)(a -7/2 =12)=(5 4 ‘) 1 6/7 /\0 0 10/7/ \2 2 4 Tan Hop - MOLSKMT Trang 12,Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop 15 -3 3 Sdn: -{ 2 3 -1 2 Vidy:ChoA=|_ 5 5 5 § 3-2 1 2 Phan tich A = LU theo phurong phap Doolittle. Ta 06: uy = ay Va Uy = aig /tty nen: 10 0 0\/1 5 -3 38 1 95 -3 3 2 1 0 0 \f0 wz ws uy \_f 2 3 -1 2 1 lz 1 0 JLo 0 uss Use -1 2 5 4 3 lz ls 1/\0 0 0 ua 3-2 1 2 22441 ~ A21412 Ugg = @e2 ~ lar Mae a 7341 ~ G21 Ais Uga = @z3 ~ lar. Uas a Gz4Q11 ~ G21 14 Ung = Arg ~ lar Uaa a 32 ~ Igy tae _ lag = Une Ugg = G33 — Lay Uys ~ Ugp- Urs G31Qy3 (3211 ~ O31 Q12) (23411 — A241) = 33 — 2 an 22041 — 421912411 Mag = dag ~ lan tag ~ Lalae digg 104 _ (@a00t ~ 3432) a40t ~ day 4ys) a an 22041 — 42112041 Ay y Ue tag _ Gar day a = 2.4286 Uae 22441 — M2112 Nguyén Tan Hop - MOISKMT Trang 13Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop gg ~ Una ag ~ Lao Yas la = 43 Tes digg — 41a — (an Q11 — G12) (2341 — G1 13) = a x05, ~ GAA TO TT 70.3061 yy — 221413 — Ganltas ~ Ga typ) (Gr2das ~ 21a) an 2 hy — 24442043 Ugg = Ogg — Lyy- tly — Lyp-tlrg — Lyg-tlgy = 3.6327 5 3 3 Vidu: ChoA=(9 7 3). Phantich A =LU theo phuong phdp Doolittle, tang cdc 6 4 5 phén ti tr(U) = Uy, + Uz, + Uss ctia ma tran U la: Bam may: MODE - 6(MATRIX) dé tinh cae dinh thirc. Dap 86: Uyy + Uzg + Uss = Dy + 22 +22 = 8.6000 8 6 2 . Vidu: ChoA=[3 4 9). Phan tich A = LU theo phwong phdp Doolittle, phan ti Liz 18 6 ctia ma tran L la: 3 8 6 2\h,>h,-3h,/8 6 2 (: 4 se BN (0 7/4 rs) 18 6/hs3>hs—Gh,\0 29/4 bo Ly = 4 =P = 41429 Te 7 12.52, + 42x — 2.5x3 = 23.19 ‘Vi dy: Cho hé phucong trinh: { 35x, 47.522 — 4.3% = 13.17 =5.7x4—3.8x, 417.523 = 12.75 Phan tich A = LU theo phuong php Doolittle, phan tie Us; ctia ma trén U la Dap sO: Us; = 15.2871. Tan Hop - MOLSKMT Trang 14Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop PHAN TICH A = BBT THEO PHUONG PHAP CHOLESKY: (ma tran déi xting) 3 5 -4 2 4 10. 302 5-4 -4 10 by = Var by = 2 * buy 5 3 2 vide cin a= (3 5 =) Phan tich A = BB" theo phuong phép Cholesky: 2 -4 10 by 0 OY (by bay sy 5 by by2 0 }{ 0 bar baz) = (3 ‘by, B32 Bg KO 03, 2 Ta 06 byy = V@qq nén: VS 0 0\/v5 5 3 o}\o =|(3 5 0 0 2-4 Va by =“ nén: VS 0 0\ (VS 35 2v5\ 5 3/V5 bz 0 | 0 bap Daz -(3 2/N5 bsp by3/\9 0 bss 2 Cée phan tr cdn lai tinh binh thuéng theo thir ty by», b32, bs; hofic céng thite sau: 314 (00 % zy i Das 33 Dap sé: v5 0 0 \(/V5 35 25 302 35 4/N5 0 0 4/V5 -13V5/10 5 1) 2yV5 -13V5/10 v3/2/\o0 0 3/2 —4 10 Tan Hop - MOLSKMT Trang 15Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop 3 4 Vidu: Cho A= ( 204 = ) Phan tich A = BB theo phuwong phdp Cholesky, tong 4-39 ede phan tie tr(B) = By; + Bz + Bss ctta ma trén B la: By = JDy i Bax = VDi/De-a (> 1) Dap s6: By, + Byz + B33 = VD, + VD2/D, + (D3/D, = 5.2690 4.2 5 Vi du: Cho A= ( 2 3 3 ) Phan tich A = BB" theo phwong phdp Cholesky, phan 5 3 25 tit Bs, ca ma tran Bla: 42 = 11V2/4 = 3.8891. Dap Tan Hop - MOLSKMT Trang 16Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop 2 -1 4 5 3 2 6 -7 3 CHUAN & SO DIEU KIEN CUA MA TRAN: Vidu: Tinh chudn I va chudn v6 cing cia ma trén A Chuan 1 (max téng ct): WAlh = max(2+546 , 14347 , 44243) = 13 Chuan oo (max tang hang): WAll, = max{2+1+4 , 5+3+2 , 6+7+3} = 16 16 4 Vi du: Cho A= ( 7 3) S6 diéu kién theo chudn v6 cing ctia A la: Cach gidi: Nhap ma tran A vao may tinh. Tinh A“, Ta duge A“? 9/i16 -1/29 7/116 4/29 ) HAIL, = max{16+4 , 7+9} = 20 WAC, = max{9/116+1/29 , 7/116+4/29} = 23/116 $6 diéu kign ciia ma tran A theo chudn v6 cing k < IIAll.ll A“'Il = 20x23/116 = 3.9656 Chi ¥: (Sé didu chudn lam tron lén). S6 diéu kign k(A) thoa 1xX _ yO — * (139/630) vax = (97) > x x (-¢.30317) 3 |Ix® = xO |] = 1/45 ‘Tinh ma tran T: Ma tran T ciia phuong phap lap Gauss-Seidel o6 dang: a . -1 =atea( 5) 0 =o 0 2-8) T=A B= (si b (6 we w © d= 1/9 > [Tle == le =§ Ap dung céng thitc tién nghiém: lirift = (ITI | —3| |p -2|| = Tan Hop - MOLSKMT Trang 22,Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop NOISUY DA THUC: ‘Vi dy: Xay dung da thite ngi suy ciia ham sé y = fix) duge xae dinh boi: Céch Da thite ndi suy c6 dang y = P(x) = ap + ax + ax”, Thay lin lugt cdc gid tri x, y ta cé hé: dy + 0.0, + 0.02 =1 a =1 9 47 force 1 6 Ja =-19/6 > y=P@)=1-Gxt ex? iy + 3.0, + 9.0, =2 a, =7/6 NOI SUY LAGRANGE: Zea) oo In (x) = Y PROOD-Ye = 3 Xe) Xk = Xe) oo Oe Vi du: Xay dung da thite ndi suy Lagrange eta ham s6 y 020, x)=1/6, x9=1/2. = sin(ax) tai ede niit ndi suy x 0 16 12 y=sin(m) | 0 I2 7 3 1 1469 = SBE oF 1 0- |e Vi du: Cho bang so: x TI 17 24 33 y 3.52 33 a 45 ‘Sie dung da thitc noi suy Lagrange, tim gid tri cha o: dé da thite ndi suy c6 gid tri xdp xi tia dao ham tai x ~ 1.8 ld y’(1.8) = 2.8. Céch Tan Hop - MOISKMT ‘Trang 23Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop Céch 1, (Noi suy da thite) — (Tham khao thém céch gidi 6 Cau 12 - Phin 6n tip) Dat y = P(x) = ay + ayx + a,x? + agx4 y' =a, + 2a,x + 3a,x? Thay cée gid tri vio ta duge: x Phuong trinh I a + 11a, + 1214, + 1.331a, = 352 17 a) + 17a, +289; + 4.9134, = 3.3 33 a) + 3.30, + 10.894, + 35.9374, = 45 18 | y=28 @, + 2X 18a; +3X 3.240, = 28 Tir hg phuong trinh ta co ma tran: (Ding may tinh VINACAL d& giai) 141 121 1.331 3.52 17 2.89 4.913 33 10.89 35.937} 45 36 (9.72 28 dy = 19.94834071 1p _ | % = —28.92976669 7 C=A*B=\ 7 = 15.40996246 ay = 2443014213 Thay vio y(2.4) = P(2A) = ag + a,x + 2x? + a3x3 = 5.506055943 Cach 2, (Noi suy Lagrange) Da thite ndi suy Lagrange cé dang L(x) = D3-op¥(x). yy trong do pf duge xéc dinh 1a: 5 (« —x)@—x,)@— x3) (x - 1. - 2.4) - 3.3) A PO) = Gm ox) =x) > 1-11-21 —33) > 1716 1 (= x)(@—x2)@—%3) _—— @- 1D @-24)%-33) BB PO) = Ge ax) =x) GT =1NG7=24H07-33) ~ 0672 ary — OT xO MmIG— Hy) @H-1ID@-17)@-33) oe PO = Gea area =a) G4 LDGA=1NG4- 33) 0819 5 (x= x9) — 1) — x2) (x - 1-17-24) D PO) = GaGa a xJOa =x) GS=TDGI=1NGI—2A) ~ 3168 3.524 3.3B ac 4.5D =1716 * 0.672 * -0.819 * 3.168 uvtv.wtwu L3(x) (uv.w)' Tan Hp - MOISKMT Trang 24Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop 352d" | 3.3B' | ac’ | 45D! =1.716 * 0.672" —0.819 "3.168 y'@) =) = “776 [@ — L7) (x — 2.4) + (& — 2.4)(x — 3.3) + @ — 3.3)@-1.7)] 3.3 9 27 2 49 G7 Le — LA — 2.4) + ( ~ 24) — 3.3) + 3.3) — 1.0] + SMe — 1) - 1.7) + @— 1.7) — 3.3) + @— 3.3) — 1.0] =0819 4 + qqgle— 1D ~ 1.7) + 1.7) — 24) + 2.4) = 1.1)] , 5 33 y'(.8) ari * 9) +56 9X 0.57) + a * 113) + Eo 0.41) =28 Bam méy: SHIFT - SOLVE X => a = 5.506055913 Ti SAI PHAN CAP 1: (trén doan [Xx , Xxs1]) Yara — Ye PX Xe) = Xk — Xk Ti SAI PHAN CAP 2: (trén doan [Xe , Xxs21) Fliers ese] — Foe eva] FX sXe Xes2] = Xpev2 — Xe NQISUY NEWTON: Newton Tién: NO (x) = yo + flo. x1] ( — x0) Ff Deo, x4 Xa) — Xo GH Hy) FF Bear Ary oe Xn XO — HD) oe Newton Lai: N(x) = Int fn nO — Xn) + fn—2/ Env Xu] — Xn — An) + Ff [Xo Xa os Xn] = HV = 2) 0 OE - Hp) Ta cé: Lyx) = NRC) = Ny? Nguyén Tan Hop - MOISKMT Trang 25Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop Vi dy: Cho bang gid tri ctia ham sd ¥ 2 4 7 8 y 3 6 7 9 Ding da thire ngi suy Newton tién xudt phat tir niit xo cia ham sé y = f(x), hdy xdp xi dao ham cdp 1 va gid tri ctia ham s6 tai x = 0.5. Cach gid: Ta lp bang ti sai phan (TSP) Xi 14) TSPT TSP2 TSP3 2 3 (6-3)/(4-2)=3/2 4 6 -7/30 (-6T-4D= 13 13/120 7 7 5/2 CNB D=2 8 9 Theo céng thite ndi suy Newton tién: 3 7 13 NPQ) =345@-2)-GOe-DE-Y+THe-DE-VE-7 YO =3-Dl@-D+6-4 + Ble De-9 + @-9e- + &-DE-2I 267 1 1081 yOs)=-S" 5 y'05) =F Tan Hop - MOLSKMT Trang 26Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop SPLINE BAC 3: Da thitc bic 3 g(x) 06 dang: iH) = Aye + ye(X = Xe) + Ce = Ky)? + dy (x XK)* Nhiém vu can tim ay, bj, cy, dy dé suy ra da thite gy(x). G0) 5 ty = Oa SPLINE BAC 3 TY NHIE! Dat 2 ma tran A va B c6 dang nhu sau: 1 0 0 0 0 0 tq 2(ho + hy) fy 0 0 0 a-|° hy 2(hy + hz) hy 0 0 0 0 hy 2(hz + ha) hy 0 0 0 0 hy 2(fg + hy) hy 0 0 0 0 0 1 Giai hg AC = B ta tim duge ma tran C = (60, 1, «4 Cn Céc hg s6 cia gy(x) durge xée dink nhu s: Ve he = EE ees +260 Cava — Ck dy = 2 vk = 0,1,...n-1 She n ‘Trang 27Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop Vi dy: Xay dung spline bde 3 tu nhién ndi suy bang sé: x 0 I 2 3 y 1 2 4 8 Céch Cach 1. Ta c6: 1=3, bo = by =hy = 1 1 0 0 0 10 0 oO Aza| ho 2(ho + hx) hy 0 1410 0 hy 2(hy + hg) hy o141 0 0 0 1 0001 flat le=3 { te, +4c, =6 7 k=0 k=1 A =Yo=1 a =y,=2 =o he —y hy by = 2 *2_ 26, + 2c9) = 13/15 va db, =25 7 (e+ 2e,) = 19/15 1 = 60 ‘ She 2/35 py = 2322 h; 7G +2c,) = 46/15 ha C3 — C2 3h; =7/15 Trang 28Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop 1+ (13/15)x + (2/15)x°, x€ [0,1] g(x) = 42 + (19/15)(x — 1) + (2/5)(@ — 1)? + (1/3)@ - 13, x€ [1,2] 4+ (46/15)(x — 2) + (7/5) — 2)? — (7/5) —2)%, x [2,3] Cach 2. (Tham Khao céch gidi phan Spline rang bude) Vi du: Cho bang sd: Sit dung Spline bac ba tw nhién néi suy bang sé trén dé xdp xi gid tr) cha him tai x = 14 vax = 2.5, Dap sb a(1.4)=3.6346 ;g(2.5) = 5.0319 SPLINE BAC 3 RANG BUOC: g(a) =a ; g'(b)=B Ma trn A va B cua Spline rang b clnit khac bigt so véi Spline ty nhién: 2h hy 0 0 0 0 Ro 2(ho + ha), hy 0 0 0 a-| ° hy 20h, +h2) he 0 0 0 0 hy 2(h2 + hs) hs 0 0 0 0 hs 2(hg thy) Ry 0 0 0 0 hy 2hy Trang 29Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop Giai h¢ AC = B ta tim duge ma tran C = (co, €), «45 Cts Cy) Cac hé s6 cia g(x) duge xée dinh nhu sau: Be = Ye bg = HOR 426) dy “ve =01,..n—1 Vi du: Cho bang sé sau: x iI 16 20 y 64 57 64 ‘Sie dung spline bac ba g(x) thea diéu kién g'(1.1) = 1.5, g'(2) = 0.5 ndi suy bang sé trén dé xdp xi gid tri cia ham tai x = 1.4 vax = 1.8, Céeh gi Bai todn thudc loai Spline ring bugc véi a= 1.5 va =0.5 a= Yi ; Dy = Xia - Xk hy =0.5 hy =04 Yer =e Ay= VET = Ma tran B = 3(Axs1 — Ay) hg ho 0 1 05 0 MatrinA =| ho 20 + ho) hy 0.5 18 oa) 0 hy 2h, 0 04 08 Ma tran C = A“*.B = h h bag = EO Ce + 2,) = Be TE CCuer + 2) Ty 3 3 _ Cea = Ck de = Bhy Néu by # & thi bai toan sai. Nguyén Tan Hop - MOISKMT Trang 30Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop x bh) &=y% a B o by & zeit Li 64 a=15 | -37 | -2o 5 os 180 15 a =14 16 57 9.45 209 175 18 oa 3 19 | 5305 2.0 64 p-os | —-375 | —2212 | 360 |~ 288 144 k a by & dy 0 oa 1s 2611 1567 180 90 1 57 jo p09 360 18 Ta cé 2 ham sé: 2611 1567 = -an- ~ 1? ~ 1s G(x) = 64+ 15-14) —FE = 1+ G1), xe [1.11.6] 19 g(x) =5.7 + @- 1.6) +e 1.6)? — @-16), x €[1.6,2.0] 360 8 Dip g(1.4)=6.0146 ; g(1.8) = 6.0276 Vi du: Cho bang sé sau: x LI 1.6 21 y 22 33 66 Sie dung spline bac ba g(x) thoa diéu kién g'(1.1) = 0.2, g'(2.1) = 0.5 ndi suy bang sé trén dé xap xi gid tri cha ham tai x = 1.4 vax = 1.9. Dap g(14)=3.7558 (1.9) = 6.4148 (Xem lai giai 6 Cau 2— Phin én tp) Nguyén Tan Hop - MOISKMT Trang 31Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop XAP Xi HAM THU NGHIE! C6 3 dang don gin thudmg gap trong thu 18 ciia f(x) 1a: f(x) =A+Bx f(x) = A+ Bx +Cx? f(x) = A.p(s) + B.q(x) * Trudng hop fix) = A + Bx. ‘Vi du: Tim ham fix) = A + Bx xdp xi tot nhdt bang sé: x 7 7 2 2 2 3 3 )4)]5 /)6 y I 2 2 3 | 4/4 5 5 | 6 7 Cach giai: Bam may: MODE > STAT > A+BX => Nhap X vi Y => Nhan AC dé Thoit. Nhan SHIFT => 1 => REG => Doc céc gid tri A, B Dipsé: A= 0.7671 ; B= 1.0803 = f(x) = 0.7671 + 1.0803x A+ Brt Cx’, * Truong hoy Vi du: Tim ham fix) = A + Bx + Cx? xdp xi tét nhdt bang 56: x 7 7 2 3 3 4 5 y 412 | 418 | 623 | 834 | 838 | 1273 | 1832 Cach Bam may: MODE => STAT => _+CX? => Nhap X va Y => Nhin AC dé Thott. Nhn SHIFT => 1 = REG = Doe céc gid tri A, B,C. Dap sé: A=430; B=-071; C=0.69=> f(x) =4.30-0.71x + 0.69x" Tan Hop - MOLSKMT Trang 32,Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop * Tring hop ff p(x) + Bat Vi du: Tim ham fix) = Ax + B.cos(x) xdp xi tot nhdt bang sé: x 10 12 T4 16 18 20 y 227 | 237 | 245 | 252 | 260 | 262 Cach Cfch 1 (Nén ding): (Nhé déi qua Radian vi ham chita lgng gide) Bam may: SHIFT > MODE => Mii tén xuéng => STAT = Frequency > ON MODE => STAT => A+BX => C6t X nhap VX, c6t Y nh§p cos(X), nhdn AC. SHIFT = 1 = SUM = ¥.x? > SHIFT-STO-A SHIFT => 1 => SUM = Y.xy > SHIFT-STO-B SHIFT > 1 = SUM > Y.y? > SHIFT-STO-D SHIFT = 1 = DATA = Nhip Y vao cot FREQ (khéng duge nh§p & buéc trén) SHIFT > 1 > VAR > # > x > SHIFT > 1 > VAR => n> SHIFT-STO-C SHIFT > 1 = VAR > y = x > SHIFT = 1 = VAR => n = SHIFT-STO-M Giai hé phuong trinh sau: Gia tr x, y tim duge 1a hg s6 A, B cia (x) = A.p(x) + B.q(x) = 2.0050VX + 0.4867.cos(x) Céch2:Dat v= ge); — cos(x) = A(x) Bam may: (Nhé ddi qua Radian vi ham chia lugng gidc) A=A+tg?(x):B = B+ g(x)h(x):€ =C + g(X)Y:D =D+h?(x):M=M+h(x)Y A,B, C, D, M ban dau nhap = 0 X, Y nh§p theo bang cho dén hét. Cho m4y chay dén khi tinh xong M thi dimg. Nguyén Tan Hop - MOISKMT Trang 33Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop Giai hg phuong trinh sau: Ax + By =C Bx + Dy =M Céch bam nay may tinh sé hoi X sau khi hoi A, va hoi Y sau khi héi B va C. Nén chit nhap can than, néu kh6ng sé phai nh§p lai tir dau. Vi du: Cho bang sé: x 12 13 14 1S 17 y 64 25, 5 45 55 ‘Sie dung phuang phap binh phuwong bé nhdt, tim ham f (x) = AVx3 +25 + Beosx xdp xi t6t nhdt bang sé trén. Dap A= 19288 ; B= 1.9233 Vi du: Cho bang sé. x 12 13 14 TS 17 y 2 25 5 45 5 ‘Sur dung phuong phap binh phwong bé nhdt, tim ham f (x) = AVx? +1 + Beosx xdp xi 161 nhat bang sé trén. Dap sé: A= 2.6702 5.0235, Vi du: Cho bang sé: x 07 1.0 12 13 15 y 31 2.0 45 2.6 67 ‘Sur dung phuong phap binh phwong bé nhdt, tim ham f (x) = A + Bsinx + Ccos*x xdp xi t6t nhdt bang sé trén. Dap sé: A= 144.0806 = 138.2293; C =~ 88.7070 (Xem lai gidi 6 Cau 11 - Phin 6n tp) Nguyén Tan Hop - MOISKMT Trang 34Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop CONG THUC SAI PHAN: © Xét bang sé 2 diém: x Xo x y Yo yu Sai phn tién: jG =L004 D=See0) Sai phan Iii £@o) = f%o = h) f' Go) = h © Xét bang sé 3 diém: x Xo x ® y Yo yt Yn Dao ham edp 1 Sai phan tién (tai xo): 1g.) = BPA) + AF Go + W) = Ga + 2h) ree Sai phan hudng tam (tai x)): h)- ah fx) = Heat feso= Sai phan Ini (tai x2): f'G) = fo — 2h) — tee —h) +3f(%) Tan Hop - MOLSKMT ‘Trang 35Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop Dao ham cp Céng thite téng quat: = t wi) <2 2 Yo Sai phan tién (tai xo): cy) _ £0 + 2h) ~ 2F Go +h) + fo) f"@o) = Sai phan hudng tam (tai x): f"Ge) = FG +h) = Go) + fo —h) Sai phan li (tai x2) preg = LEH = 4H Nguyén Tan Hop - MOISKMT Trang 36Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop Vi du: Cho ham sé: f(x) = e*ln(x* + 1) — 4x. Sir dung sai phan huréng tam, xdp xi gid trj dao ham cép 1 va cap 2 tai diém cé hoanh dé x = 1.25 voi bude h = 0.25 Cach gidi: Cong thite sai phn huéng tam: bh h Pi) = Leet =flaa= £0 +h) = 2f Ho) + Fo =) fF" Bam may: e*In(X*+1)-4X CALC Nh§p x9 = 1.25 ; h=0.25 x xo+h Xo Xp SHIFT — STO A B c , A f'(.25) = yy = 83848 A-2C+B f".25) = —Sy— = 21.3349 Tan Hop - MOLSKMT ‘Trang 37Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop CONG THUC HINH THANG: Sai sé: Hinh thang: 2(b — a)? 12 Hinh thang mé réng. nMzh? _ M,(b—a)* < av als —ay Tan? Trong a6: Mz = max If"()| Vi du: Tinh gan ding tich phan sau bang céng thite hinh thang ma rong khi chia doan [0,1] thanh n = 10 doan nho. } fc dx Jy T+x Cach gid: ja BIt@ => Bim may: asathyonssotmhx=xth Nhap A ban dau=0 ; X ban dau bang cn duéi ). Nhan dau = dén khi X = b—h. Nhan tiép dau bang dé tinh ra két qua A = tich phan, Dap sé: Tich phan = A = 0.6938. Tan Hop - MOLSKMT Trang 38Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop Vi du: Cho bang sé. x 10 12 14 16 18 2.0 2.2 fe) 40 33 24 43 | 102 | 62 74 Sir dung cong thite hinh thang ma rong hay xdp xi tich phan: 22 T=] Gef?(x) + 4.4%) dx ho Céch Dat (X,Y) =XY7+4.4K3 5h = Apu — XE = 0.2 Bim may: h A=AFSUK VIX BX =X+h x 10 | 12] 14 | 16 ] 18 | 20 |] 22 te | 40 [33 | 24 [43 | 102 | 62 | 74 B I 2 2 2 2 2 T Céch nhgp B. 152 3232>..) 91 Nhap A ban dau bing 0 ; X ban dau bang can duéi hodc dau bang (= 1.0) Nh§p Y = f(x): theo bang. Nhp B: theo bang. Dap s6: Tich phan = A = 101.4579 Vi du: Hay xdp xi tich phan sau bang céng thie hinh thang mo réng vi n = 8. 23 l= J InV2x + 2dx i Dap sé: I = 1.0067. Tan Hop - MOISKMT ‘Trang 39Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop CONG THUC SIMPSO! Sai sé: Simpson: 1,(b — a)$ y'(0) = x"(O. Ta duge hg phurong trinh: xO=y y'(t) = 4.2y + 22x + 2.6 Mp =x(1) = 1.2 yo =x'() = y() to=1 5; h=02 Tacé1biéntva2ham: f =x'(t) = y vahim g = y(t) =4.2y + 20x +26 Bim may: Quyuée: t>F; x>X; yoY A=02Y: B=0242Y+2FX+26): F=F+02: X=X+A: Y=Y+B nf hg tingbiént | x+hf | wthg Nhan CALC, Nhap Y ban dau = yo = 1, X ban dau bang Xo = 1.2, F ban diu = to Doe gid tri nghiém tai X: Dap sé: x(1.2)=1.4000 —x(1.8) = 6.1021 Nguyén Tan H6p - MO1ISKMT ‘Trang 42Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop M(x) = 2y" tay tx7y +928, 1 2’ =y" =v; v! =y". Ta duge hé phuong trinh: y@=az 2) wy + xz +x2y + 9.28 Ta cé | bién x va 3 ham: v(x) = Qt xz + xy + 9.28 Bammay: Quyuée: x>X; yoY; z9F; voD Cau leah Ynghia A=02F: hy@=hz B=0.2D: hZ@ahv C=0.2(2D + XF + X’Y + 9.28): h.v'(x) = h. (2v + xz + x?y + 9.28) X=X+02: x th Y=Y+A: Views = Yee + hy) F=F+B: Zev = % + h.z'(x) D=D+C Vers = Ve + hv) Nhan CALC. Nhp cdc gid tri ban dau: x9 = 1; yo = 3.2; z= 1.4; vp=1.1 Doe gid tri 6 Y: x Y 16 18 Tan Hop - MOLSKMT Trang 43Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop CONG THUC EULER CAI TIEN: Kyx = hf Go Xt Ye) Kay = hg (tee Xe Yee) Kay = Bf (te + hike + Kaas Yee + Kay) Kay = We gll + hy Xe + Kis Vee + Ky) 1 x(t Xeer =X +5 Kix + Kee) 1 Vesa) ~ eer = Ye +5 (Kay + Kay) k=0,1,2,00n yisy-@+1, 0Sts2 Vi du: Cho bai todn Cauchy. f y(0) 0.5 Sir dung phuong phap Euler cdi tién dé xdp xi nghiém véi n = 10 va nghigm chinh xdc ld y(t) = (t+ 1)? — 0.5e" Cach a , fo =0, yo= 0.5 Bim may: Quyuéce: t>X; yoy Cau Teak, Y nghia A= 0.2 —X? +1) Ky =hy-? +1) X=X402: t=tth B=02W +A-X?+1): Kay =h.[( + Ky) — (+ AY? +1] Y=Y+(A+B)=2 ean = + Coe Hon) Nhan CALC. Nh§p Y ban dau = yo = 0.5 , X ban dau = xy =0 Nhdn dau = dén khi X = b —h = 1.8 thi bam dau bing ta duge két qua Y Dap so: Y = 5.2331 Tan Hop - MOLSKMT Trang 44Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop "(t)=4x'+t?x4+26 ; 1<5t<16 Vi dy: Cho bai todn Cauchy: f x) =03 ; x(Q)=14 Dua vé hé phuong trinh vi phan cdp 1. Ste dung c6ng thitc Euler cai tién, giai gan ding x(1.2) vat x(1.6) voi bude h = 0.2 Céch gidi: Dat y(t) = x'(t). Ta duge hé phuong trinh: xO=y yO) = Ay +x 42.6 Xo = x(1) = 0.3 Yo =v =x =11 to=1; h=02 Tacé 1 bién t va 2 ham: f = x'(t) = y vaham g = y'(t) = 4y + 02x + 2.6 Bamméy: Quyuée: x>X; yoY; toF; hoE Cau Ink Ynghia A=EY: Kx = hy B=E(4Y + FX +2.6): Ky = h Gy + t?x + 2.6) F=F+E: t=tth C=E(Y+B): Koy = h(y + Ky) D=E(4(Y +B) + F(X + A) +2.6) : Kzy =h [4(y + Ky) + 2 + Kyy) + 2.6] X=X+(A+O)42: sayy =p + et eo) Y=Y+(B4+D)+2 ras = ye + et Koo) Nhan CALC. Nhp cdc gid tri ban dau: X = x9=0.3 ; Y=yo=1.1; F=t=1 Doe gid tri 6 X: Tan Hop - MOLSKMT Trang 45Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop CONG THUC RUNGE-KUTTA BAC 4: Ky = he fe Xk Ye) Kyy = hg (ter Xe Vie) h Kay Kaz = Rf Ge + 5% Het h Kay =h.g(te Fat h Kae Kae = hf Ge +5 Me BM hk, Koy = hog Ge + 5%" + Ref (te + A,X + Kaye Vie + Kay), A g(ty + Ri Xp + Kae, Ve + Kay) 1 xlties) © Mets = He +g (Ki + 2Kay + 2Kay + Key) 1 Vers) = ers = Ye +3 (Kay + 2Kay + 2Kay + Kay) k=0,1,2,.0 —3.2xsin(x+3.5y) , x211 «an. ai tod py: = Vi du: Cho bai todn Cauchy. f y(L1) = 04 Sir dung phuong phap Runge-Kutta bde 4 xdp xi y(1.3) voi buée h = 0.2. Cach giai: Dat ((X,¥) =X—3.2Xsin(X+3.5Y) ; h=0.2 ; x=11; y= 04 Bam may: (Nhé chuyén sang Radian vi ham chita long giéc) RK) > CALC x Xo Xo + hed xo + hed Xo+h Y Yo yo + Az2 Yo + Be2 yorC Ke qua =0.2013 = 0.3587 = 0.4669 = 0.4681 SHIFT-STO A B c D yi=yo+ (A +2B+2C+D)+6 Dap sé: y, = 0.0132. Tinh yp, ys,... tuong ty Nguyén Tan Hop - MOISKMT Trang 46Phuong Phap Tinh http:/bit.Ly/nguyentanhop PHUONG PHAP SAI PHAN HUU HAN: pore + q@dy'@) +r@)y@) =f@), a 0 chon xp = su f(a). f(a) < 0 chon xp =b. Bam may: xX=X fe : ‘col eX + 2X? + cos(X)— 10 Je* + 2X? + cos(X) ~ 10] eX +4X—sin(X) A xX=X CALC X = Xo = Xi = 1.6566 = Ax; = 0.1096 X =x) > x, = 1.5973 > Ax, = 0.0028 C&u 2. Cho bang sé sau. Trang 49