KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA — Telofon 07-231 0000 Jabatan Pendidikan Negeri Johor ra Sra 732 Jalan Tun Abdul Razak Caran web wrjatoums um, 80604, Johor Bahru 7 ipnjohor@meoe.govmy Johor Darul Ta'zim Ruj. Kami: JPNJ.PsK. 100-3/1/1(55) Tarikh: tp Mac 2021 Senarai seperti di lampiran Tuan, GARIS PANDUAN DAN PELAKSANAAN PROGRAM MENINGKATKAN KESEDARAN KESEJAHTERAAN PSIKOLOGI WARGA KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA TAHUN 2021 Dengan segala hormatnya saya merujuk perkara di atas berdasarkan surat Bahagian Psikologi dan Kaunseling, Kementerian Pendidikan Malaysia no rujukan KPM.BPsK.500-9/2/1 Jid.3(15) bertarikh: 16 Mac 2021 2. Dimaklumkan bahawa Bahagian Psikologi dan Kaunseling (BPsK), Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM) akan meneruskan pelasanaan Program Meningkatkan Kesedaran Kesejahteraan Psikologi Guru #3 (sedar, peka, tindak) kepada warga KPM 3. Justeru, bersama-sama ini disertakan Garis Panduan Pelaksanaan Modul Minda Sejahtera sebagai panduan Kaunselor Pendidikan dalam memberikan intervensi kepada mereka secara bersemuka atau secara dalam talian. 4. Mohon kerjasama tuan dimohon untuk memanjangkan surat ini kepada semua sekolah di bawah pentadbiran tuan. Sekiranya terdapat sebarang pertanyaan sila hubungi Cikgu Maslizam bin Mohd, Ketua Kaunselor Pendidikan Negeri di talian 07-2310022. Kerjasama daripada pihak tuan berhubung perkara ini amat dinargai dan didahului dengan ucapan terima kasih. Sekian “PRIHATIN RAKYAT: DARURAT MEMERANGI COVID-19" “BERKHIDMAT UNTUK NEGARA” Saya yang menjalankan amanah, —_—- (HAJI SHAHARUDDIN BIN SAARI) Pengarah Jabatan Pendidikan Negeri JohorLampiran Ruj. Kami: JPNJ.PsK.100-3/1/1(55) GARIS PANDUAN DAN PELAKSANAAN PROGRAM MENINGKATKAN KESEDARAN KESEJAHTERAAN PSIKOLOGI WARGA KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA TAHUN 2021 1, Pejabat Pendidikan Daerah Johor Bahru JKR 63665, Jalan Abdul Rahman Andak, 80100 Johor Bahru, Johor Darul Ta'zim 2 Pejabat Pendidikan Daerah Pontian Wisma Pelajaran 1927P, Jalan Alsagoff, 82000 Pontian, Johor Darul Ta’zim 3. Pejabat Pendidikan Daerah Segamat JKR 1884, Jalan Ali, 85000 Segamat, Johor Darul Ta'zim 4. Pejabat Pendidikan Daerah Kota Tinggi PTB 1165, Jalan Bukit Seri Lalang, 81900 Kota Tinggi, Johor Darul Ta'zim 5. Pejabat Pendidikan Daerah Muar JKR 242, Jalan Arab, 84000 Muar, Johor Darul Ta’zim 6. Pejabat Pendidikan Daerah Mersing KM 2, Jalan Jemaluang, 86800 Mersing, Johor Darul Ta’zim 7. Pejabat Pendidikan Daerah Kluang 2755 Jalan Sentosa, 86000 Kluang, Johor Darul Ta'zim 8. Pejabat Pendidikan Daerah Batu Pahat 2350 (P), Jalan Zaharah, 83000 Batu Pahat, Johor Darul Ta'zim 9. Pejabat Pendidikan Daerah Kulai Persiaran Indahpura 4, 81000 Indahpura, Johor Darul Ta'zim 10. Pejabat Pendidikan Daerah Pasir Gudang d/a SK Seri Kota Puteri 4, Jalan Penaga Bandar Baru Kota Puteri, 81750 Pasir Gudang, Johor Darul Ta’zim 11. Pejabat Pendidikan Daerah Tangkak d/a SMK TUN MAMAT, Jalan Payamas, 84900 Tangkak, Johor Darul Ta’zimKEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA MINISTRY OF EDUCATION MALAYSIA BAHAGIAN PSIKOLOGI DAN KAUNSELING PSYCHOLOGY AND COUNSELLING DIVISION ARAS 1, BLOK E9, KOMPLEKS E Tel 03-8872 1681 PUSAT PENTADBIRAN KERAJAAN PERSEKUTUAN Faks 03-8872 1680 62604 PUTRAJAYA Laman web : vaww.moe.g Ruj. Kami: KPM.500-9/2/1 JLD3 (16) Tarikh —: Februari 2021 °4 Rejab 1442H 44 MAR 2021 sn Pada banca "guafenaita a Pa Hse PO w Tindakan aad w, % Keen 00 SEPERTI SENARAI EDARAN DI LAMPIRAN A hal, HAJI SHAHARUDDIN BIN SAARL Pengarah Jabatan Pendidikan Negeri Johor YBhg. Datuk/Dato'/Datin/YBrs. Dr./Tuan/Puan, GARIS PANDUAN DAN PELAKSANAAN PROGRAM MENINGKATKAN KESEDARAN KESEJAHTERAAN PSIKOLOG! WARGA KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA TAHUN 2021 Dengan segala hormatnya dimaklumkan bahawa saya mohon menarik perhatian YBhg, Datuk/Dato'/Datin/YBrs. Dr./Tuan/Puan mengenai perkara di atas. 2. Dimaklumkan bahawa Bahagian Psikologi dan Kaunseling (BPsK), Kementerian Pendidikan Malaysia (KPM) akan meneruskan pelaksanaan Program Meningkatan Kesedaran Kesejahteraan Psikologi Guru #3A (sedar, peka, tindak) kepada warga KPM 3. Bagi tahun 2021, BPsK telah menyediakan bahan-bahan berdasarkan kepada kesejahteraan psikologi yang dipautkan pada sistem e-2PK. Tajuk-tajuk literasi kesejahteraan psikologi perlu disampaikan bermula pada bulan Februari 2021 sehingga Disember 2021 seperti di lampiran B. Pelaporan program pelaksanaan perlu dlisi gecara dalam lalian yang disediakan seperti di dalam lampiran C pada atau sebelum 30 haribulan pada setiap bulan. 4. Sehubungan itu, dimaklumkan bahawa pihak 8PsK juga telah menghasilkan Modul Minda Sejahtera yang digunakan oleh Kaunselor Pendidikan di Bahagian, IPGM, SPsK JPN, UPsK PPD, IPGK dan Kolej Matrikulasi kepada warga KPM yang telah dikenal pasti memerlukan perkhidmatan kaunseling. Bersama-sama ini juga kan Garis Panduan Pelaksanaan Modul Minda Sejahtera sebagai panduan pRendidkan agar perkhidmatan yang dlaksanakan lebih tersusun 2 *Ruj. Kami: KPM.500-9/2/1 JLD 2 ( 1¢) 3. Justeru, bersama-sama ini disertakan Garis Panduan Pelaksanaan Modul Minda Sejahtera sebagai panduan Kaunselor Pendidikan dalam memberikan intervensi kepada mereka secara bersemuka atau secara dalam talian. 4. Kerjasama daripada_YBhg.Datuk/Dato‘/Datin/YBrs.Dr./Tuan/Puan adalah dimohon untuk memanjangkan perkara ini kepada semua Pejabat Pendidikan Daerah, sekolah dan organisasi di bawah pentadbiran dan seliaan masing-masing. Sebarang pertanyaan lanjut berkaitan perkara ini boleh menghubungi Dr. Norisham binti Abdul Ghani di talian 03-88721740 atau Puan Faradilla binti Mhd.Sidin ditalian 03-88721719 atau email di faradilla.mhdsidin@moe.gov.my . Perhatian dan kerjasama YBhg. Datuk/Dato'/Datin/Y Brs. Dr./Tuan/Puan berikan dalam hal ini sangat dihargai dan didahului dengan ucapan ribuan terima kasih. Sekian, terima kasih. “PRIHATIN RAKYAT:DARURAT MEMERANGI COVID-19" “BERKHIDMAT UNTUK NEGARA” Saya yang menjalankan amanah, a (sal Tl MONSHIE) Bahagian Psikologi dan Kaunseling bp. Ketua Setiausaha Kementerian Pendidikan Malaysia s.k: YBhg. Dato’ Timbalan Ketua Setiausaha (Pengurusan) Kementerian Pendidikan Malaysia Jmsidekstop As wheRuj. Kami: KPM.500-9/2/1 JLD 3( 18) LAMPIRAN A SENARAI EDARAN 1 Rektor Institut Pendidikan Guru Malaysia Aras 1-3, Blok 2250, Jalan Usahawan 1 63000 Cyberjaya, Selangor (up: Unit Psikologi dan Kaunseling) Pengarah Bahagian Matrikulasi Aras 6 & 7, Blok E15, Kompleks Kerajaan Persekutuan Parcel E 62604, Putrajaya {u.p: Unit Psikologi dan Kaunseling) Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Negeri Perlis Jalan Tun Abdul Razak 01000 Kangar, Perlis. {u.p : Sektor Psikologi dan Kaunseling) Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Negeri Kedah 05604 Alor Setar Kedah (u.p : Sektor Psikologi dan Kaunseling) Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Negeri Pulau Pinang Jalan Bukit Gambir 11700 Pulau Pinang (u.p : Sektor Psikologi dan Kaunseling) Pengatali Pendidikatt Jabatan Pendidikan Negeri Perak Jalan Tun Abdul Razak 30840 Ipoh Perak (u.p : Sektor Psikologi dan Kaunseling) oleRuj. Kami: KPM.500-9/2/1 JLD 3 ( \¢) 10. " Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Negeri Selangor Jalan Jambu Bol 4/3E, Seksyen 4 40604 Shah Alam Selangor. (u.p : Sektor Psikologi dan Kaunseling) Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Wilayah Persekutuan Putrajaya Aras 7, Blok E2, Kompleks E Pusat Pentadbiran Kerajaan Persekutuan 62604 Putrajaya (u.p : Sektor Psikologi dan Kaunseling) Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Negeri Sembilan 70990 Seremban Negeri Sembilan (u.p : Sektor Psikologi dan Kaunseling) Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Negeri Melaka Jalan Istana 75450 Bukit Beruang Melaka, {u.p : Sektor Psikologi dan Kaunseling) Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Negeri Johor Wisma Pendidikan Jalan Tun Abdul Razak 80604 Johor Bharu Johor (u.p : Sektor Psikologi dan Kaunseling) Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Negeri Pahang Bandar Indera Mahkota 28604 Kuantan Pahang. (u.p : Sektor Psikologi dan Kaunseling)Ruj. Kami: KPM.500-9/2/1 JLD 3, (1€) 13. 14. 16. 16. 17. 18. Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Negeri Kelantan Bandar Baru Tunjong 46010 Kota Bharu Kelantan, (u,p : Sektor Psikologi dan Kaunseling) Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Wilayah Persekutuan Kuala Lumpur Persiaran Tunku Syed Sirajuddin, Bukit Tunku 50480 Kuala Lumpur (u.p : Sektor Psikologi dan Kaunseling) Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Negeri Sarawak Jalan Diplomatik Off Jalan Bako 93050 Petra Jaya, Kuching Sarawak. (up : Sektor Psikologi dan Kaunseling) Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Negeri Sabah Aras 6, Wisma Pendidikan Sabah Jalan Punat Tanah 88450 Likas, Kota Kinabalu Sabah. (u.p : Sektor Psikologi dan Kaunseling) Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Wilayah Persekutuan Labuan Aras 10, Blok 4, Kompleks Ujana Kewangan Peti Surat 81097 87020 Wilayah Persekutuan Labuan (u.p : Sektor Psikologi dan Kaunseling) Pengarah Pendidikan Jabatan Pendidikan Negeri Terengganu Jalan Bukit Kecil 20604 Kuala Terengganu Terengganu (u.p : Sektor Psikologi dan Kaunseling) BFRuj. Kami KPM.500-9/2/1 JLD 3 (16) LAMPIRAN B PELAN MENINGKATKAN KESEDARAN KESEJAHTERAAN PSIKOLOGI #3A (SEDAR, PEKA DAN TINDAK) Tajuk-Tajuk Literasi Kesedaran Kesejahteraan Psikologi Bagi Tahun 2021 [BULAN TAJUK ] [Februari Penerangan Program Meningkatkan Kesedaran Kesejahteraan | Psikologi Warga KPM #3a (Sedar, Peka & Tindak) | | Mac Kesihatan Mental | [April | Memahami Tekanan Mei | 8 Cara Tangani Tekanan | Teknik Relaksasi Deep Breathing Kebimbangan: Resah Yang Memudaratkan| [ September | Kemurungan: Derita Dalam Senyap | Oktober Psikologi Menghadapi Bencana Alam | November Memahami Krisis Dalam Kehidupan | | Disember Mengurus Krisis: Kaedah Pelaksanaan 1 Pengetua/Guru Besar atau Ketua Jabatan akan diberikan taklimat dan Training of Trainer (ToT) dahulu oleh Kaunselor Pendidikan Daerah. Pengetua/Guru Besar atau Ketua Jabatan menyampaikan makiumat berdasarkan tajuk-tajuk di atas kepada warga sekolah (guru dan kakitangan) secara bersemuka atau menggunakan medium atas talian seperti Google Meet, Webex, Zoom atau lain lain yang difikirkan sesuai Penyampaian maklumat ini boleh disampeikan semasa mesyuarat guru, mesyuarat pengurusan atau pada masa / slot tertentu yang telah diputuskan oleh Ketua Jabatan Penyampaian tajuk-tajuk literasi ini hanya mengambil masa 10 ke 15 minit sahaja Bahan yang mengandungi maklumat berkaitan dengan tajuk di atas boleh diperolehi daripada Unit Psikologi dan Kaunseling, Pejabat Pendidikan Daerah TeRuj. Kami: KPM.500-9/2/4 JLD 3 (16) LAMPIRAN C SENARAI PAUTAN PELAPORAN NEGERI PROGRAM MENINGKATKAN KESEDARAN KESEJAHTERAAN PSIKOLOGI WARGA KPM #3A TAHUN 2021 Pautan Pelaporan Negeri Diisi oleh Setiausaha Latinan Dalam Perkhidmatan (LDP) sekolah/organisasi masing-masing berdasarkan pautan mengikut negeri (GENS) ea OES PAUTANE: hitp:/bit.lylPSE3A-IPGM-IPGK IPGM 2 Tittp:/bit yiPSESA-BM-KM BAHAGIAN MATRIKL 3 htip:/bit.iylPSESA-JOHOR |_| soHor 4 hitp bit yiPSESA-KEDAH | L KEDAH | 5. hitp://bit.ly/PSEIA-KELANTAN | | KELANTAN ee | itp //bit.ly/PSESA-MELAKA MELAKA é eee http //bit.IyPSEIA-NEGERISEMBILAN |___"_| NEGERI SEMBILAN _ ue [38 http. //bit.lyPSESA-PAHANG | PAHANG eee | 9. http //bit.lyIPSESA-PERAK PERAK Ea 10. | PERLIS hitp bit WPSESA-PERLIS | 11.| PULAU PINANG http:/bit.ly/PSESA-PENANG. f EREECHEEE SS Peco cee eee eee See 12. | SABAH ip: //bit.iyPSESA-SABAH | 13. | SARAWAK hip bit y/PSESA-SARAWAK 44 | SEIAN _ ~ | http 7ibit ly/PSESA-SFLANGOR: | 18, | TERENGGANU hiip://bit ly/PSE3A-TERENGGANU 76. | WP. KUALA LUMPUR hitp://bit.|yPSESA-WPKL | 17.|WP.LABUAN http://bit-ly/PSE3A-WPLABUAN | 18.|WP.PUTRAJAYA http://bit-ly/PSE3A-WPPUTRAJAYAq irs} Y Sees KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PROGRAM KESEJAHTERAAN PSIKOLOGI WARGA KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA #3A (SEDAR, PEKA DAN TINDAK): MINDA SEJAHTERA Disediakan oleh: BAHAGIAN PSIKOLOGI DAN KAUNSELING KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA 2021Bil 10 1 12, 13. 14 (I Ki MALAYSIA [BAHAGIAN PSIKOLOG! OAN KAUNSEUNG Senarai Kandungan Perkara Muka Surat Pengenalan 2 Kepentingan Program 3 Objektif Program 3 Kaedah Pemilinan Organisasi Bagi Pelaksanaan 4 Tebaran Instrumen Depression, Anxiety And Stress Scale-21 (DASS-21) Dan Ujian Gaya Daya Tindak (UGDT) Secara Dalam Talian Pentadbiran Instrumen Depression, Anxiely 46 And Stress Scale-21 (Dass-21) Dan Ujian Gaya Daya Tindak (UGDT) Secara Dalam Talian Pentadbiran Mental Status Examination (MSE) 6 Secara Manual Pelaksanaan Modul Intervensi Minda 7-8 Sejahtera Warga KPM Penutup 9 Lampiran 1 10 Carta Alir Pelaksanaan Program Minda Sejahtera Warga KPM Lampiran 2 14-12 Instrumen Depression, Anxiety And Stress Scale - 21 (DASS-21) Lampiran 3 13-15 Ujian Gaya Daya Tindak (UGDT) Lampiran 4 16-21 Mental Status Exatnnation (MSE) Lampiran 5 22 Borang Pemakluman Termaklum Lampiran 6 23 Borang Penolakan SesiKEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA, GARIS PANDUAN PELAKSANAAN PROGRAM KESEJAHTERAAN PSIKOLOG! WARGA KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA #3A (SEDAR, PEKA, TINDAK): MINDA SEJAHTERA 1.0 PENGENALAN Bahagian Psikologi dan Kaunseling (BPsk) Kementerian Pendidikan Malaysia merupakan peneraju kepada kesejahteraan psikologi warga KPM. Pelbagai program telah dilaksanakan untuk meningkatkan kesejahteraan warga. Antara program yang telah dilaksanakan adalah Program Meningkatkan Kesedaran Kesejahteraan Psikologi Warga KPM #3A (sedar, peka, tindak). Salah satu daripada usaha BPsK dalam membantu warga KPM mengurus psikologi semasa pandemik Covid-19 adalah melalui Program Minda Sejahtera. Sehubungan itu, BPsK menggunakan instrumen Depression, Anxiely, Stress Scale-21 (DASS-21) untuk mengukur tahap stres, kebimbangan dan kemurungan warga dan Ujian Gaya Daya Tindak (UGDT) yang mengandungi 24 item bagi menentukan kemahiran daya tindak individu apabila berhadapan dengan sesuatu keadaan yang mencabar. Kedua-dua instrumen ini juga digunakan oleh Kementerian Kesihatan Malaysia Untuk makiuman, instrumen ini telah ditebarkan kepada murid-murid sekolah menengah semenjak tahun 2014 sehingga kini di bawah program yang dikenali sebagai Program Minda Sihat. Dalam program ini, saringan kesihatan mental dilaksanakan bagi mengenalpasti tahap stres, kebimbangan dan kemurungan dalam kalangan murid. Dapatan daripada penggunaan instrumen ini menjadi asas kepada Guru Bimbingan Dan Kaunseling (GBK) untuk menjalankan inletvensi kepada murid-mutid Justeru, berasaskan keberkesanan instrumen ini, Bahagian Psikologi dan Kaunseling (BPsk), Kementerian Pendidikan Malaysia telah mengambil keputusan untuk menggunakan DASS-21 dan UGDT dalam Program Meningkatkan Kesejahteraan Psikologi Warga KPM #3A (sedar, peka, tindak) Minda Sejahtera kepada seluruh warga KPM yang terdiri daripada Pegawai Perkhidmatan Pendidikan (PPP), Pegawai Perkhidmatan Gunasama (PGS) dan Anggota Kumpulan Pelaksana (AKP) yang berkhidmat di Bahagian-bahagian 2KPM, Institut Pendidikan Guru Kampus, Kole] Matrikulasi, Jabatan Pendidikan Negeri, Pejabat Pendidikan Daerah dan Sekolah. 2.0 KEPENTINGAN PROGRAM Pelaksanaan Program Minda Sejahtera ini dapat membantu meningkatkan kesedaran dalam kalangan warga KPM berkaitan dengan keperluan menjaga kesihatan mental seperti mana perlunya mereka menjaga kesihatan fizikal. Suasana pandemik Covid-19 yang sedang melanda negara telah mengubah lanskap sosial dan memberi kesan kepada masyarakat. Situasi yang berlaku ini dibimbangi akan meningkatkan masalah kesihatan mental dalam kalangan warga KPM. Jabatan Perangkaan Malaysia telah menjalankan kajian Impak Perintah Kawalan Pergerakan (PKP) kepada penduduk Malaysia pada tahun 2020 dan dapatan kajian menunjukkan terdapatnya kesan terhadap tekanan emosi dan mental rakyat Malaysia dalam kalangan mereka yang bekerja dan warga emas. Kesihatan mental yang tidak ditangani dengan baik boleh menyumbang kepada kemurungan, kebimbangan dan stres yang lebih serius. Oleh itu, langkah memperkasakan kesejahteraan warga KPM dalam mengurus kesihatan mental untuk menghadapi cabaran kehidupan perlu diberikan melalui perkhidmatan kaunseling dan psikologi. Untuk memastikan warga mempunyai kemahiran daya tindak (coping skills) dan daya tahan (resilience), BPSK telah menyediakan bahan-bahan psiko pendidikan dan modul intervensi untuk dilaksanakan kepada warga KPM 3.0 OBJEKTIF PROGRAM i) Warga KPM dapat mengenal pasti tahap kemurungan, kebimbangan dan stres mereka ii) —Warga KPM dapat mengenalpasti tahap keupayaan daya tindak mereka iii) Warga KPM dapat mengamalkan kemahiran daya tindak yang diperolehi melalui program psiko pendidikan dan perkhidmatan kaunseling dan psikologi4.0 KAEDAH PEMILIHAN ORGANISASI BAG! PELAKSANAAN TEBARAN INSTRUMEN DEPRESSION, ANXIETY AND STRESS SCALE-21 (DASS- 21) DAN UJIAN GAYA DAYA TINDAK (UGDT) SECARA DALAM TALIAN 4.1 Sektor Psikologi dan Kaunseling Jabatan Pendidikan Negeri perlu menetapkan 20% daripada keseluruhan organisasi (Jabatan Pendidikan Negeri, Pejabat Pendidikan Daerah dan Sekolah) di negeri tersebut untuk tebaran kedua-dua instrumen. Jadual 1 Peratusan Tebaran Instrumen Mengikut Tahun | Perkara/tahun 2021 | 2022 | 2023 | 2024 [ 2025 Peratus Organisasi | 20% | 20% | 20% | 20% | 20% yang ditebarkan Ujian DASS-21 dan | UGDT cn 4.2 | Untuk IPGM dan Bahagian Matrikulasi, tebaran boleh dijalankan kepada semua warga di organisasi 4.3. Untuk IPG Kampus dan Kolej Matrikulasi, tebaran dibuat kepada semua warga kerja organisasi 4.4 Untuk pelajar di IPG Kampus dan Kolej Matrikulasi, tebaran boleh dibuat berdasarkan kepada keperluan semasa mengikut penilaian kaunselor 5.0 PENTADBIRAN INSTRUMEN DEPRESSION, ANXIETY AND STRESS SCALE-21 (DASS-21) DAN UJIAN GAYA DAYA TINDAK (UGDT) SECARA DALAM TALIAN 5.1 PENGENALAN INSTRUMEN DASS-21 dan UGDT 5.1.1 DASS-21 mengandungi 21 item yang bertujuan untuk mengukur tahap kemurungan (depression), kebimbangan {anxiety) dan tekanan (stress), manakala, Ujian Gaya Daya Tindak (UGDT) mengandungi 24 item yang mengukur kemahiran daya tindak individu apabila berhadapan dengan sesuatu keadaan yang mencabar. 5.1.2 Masa menjawab adalah selama 15 mint.5.2 PENTADBIRAN INSTRUMEN 5.2.4 6.2.2 5.2.3 5.24 5.2.5 5.26 527 5.2.8 Klien mengakses instrumen DASS-21 dan UDGT dalam modul e- psikometrik pada Sistem Pengurusan Perkhidmatan Kaunseling (¢-2PK) melalui pautan http:/le2pk.moe.gov.my Klien perlu memilih pada sub modul Minda Sejahtera Klien mengisi Bahagian Profil Peribadi, DASS-21 dan seterusnya usor. Klien klik pada butang pengesahan untuk menghantar jawapan instrumen Klien menerima keputusan instrumen melalui emel masing-masing Jurulatih Utama (JU) ¢-2PK Negeri/IPGM/Bahagian Matrikulasi akan menganalisis data dan mengedarkan maklumat demografi dan keputusan DASS-21 bagi warga yang berada pada tahap Teruk (T) dan Sangat Teruk (ST) sahaja kepada Kaunselor Pendidikan Daerah (KPD)/Kaunselor Pendidikan IPGK (KPI)/ Kaunselor Pendidikan Kolej Matrikulasi (KPM). Untuk mendapatkan maklumat Klien dan status kesegeraan intervensi yang perlu dijalankan, KPD/KPVKPM yang menerima data klien yang teruk dan sangat teruk perlulah menghubungi klien dengan segera melalui emel dan perjumpaan boleh dilakukan secara serentak dengan menggunakan aplikasi dalam talian (sila rujuk lampiran). Namun demikian, KPD boleh menghubungi klien melalui telefon mengikut keperluan Klien Dalam perjumpaan pra sesi kelompok, kaunselor perlu 5.2.8.1 Menerangkan tentang dapatan DASS-21 dan UGDT dalam perjumpaan pertama kaunselor dengan klien (sesi pra sesi bimbingan kelompok) 5282 Mengenal pasti Klien yang berkeperitian untuk diberikan bimbingan secara individu atau yang perlu menjalani saringan Mental State Examination (MSE). 6.2.8.3 Menetapkan perjumpaan sesi bimbingan kelompok dengan klien 5.2.8.4 Menerangkan tentang persetujuan termaklum (informed consent)5.2.8.5 Emelkan borang i. Setuju atau tolak sesi bimbingan ii, Persetujuan Termaklum 5.2.8.6 Kaunselor meminta Klien menandatangani borang- borang tersebut dan emelkan semula kepada kaunselor sebelum tarikh perjumpaan sesi pertama dijalankan 5.2.8.7 Untuk perhatian kaunselor, perkongsian masalah peribadi tidak dibenarkan pada pra sesi kelompok. 6.0 PENTADBIRAN = MENTAL = STATUS ~~ EXAMINATION (MSE) SECARA MANUAL 6.1 PENGENALAN MENTAL STATUS EXAMINATION (MSE) 6.1.1. Mental Status Examination (MSE) adalah prosedur piawai yang digunakan bagi menilai kefungsian mental dan emosi klien 6.1.2 MSE merupakan satu siri pemerhatian serta soalan-soalan spesifik yang ditujukan kepada Klien. Maklumat yang diterima dapat membantu kaunselor dalam merangka pelan rawatan. 6.2 PENTADBIRAN MENTAL STATUS EXAMINATION (MSE) 6.2.1 Kaunselor mengenal pasti klien yang menunjukkan tingkah laku pelik/abnormal 6.2.2. Kaunselor perlu mengadakan sesi bimbingan individu dengan klien yang menunjukkan tingkah laku tersebut 6.2.3. Kaunselor menggunakan borang MSE untuk menilai tingkah laku klien semasa sesi dijalankan. 6.2.4 Kaunselor menyediakan pelaporan MSE untuk rujukan kepada Klinik kesihatan atau hospital .7.0 PELAKSANAAN MODUL INTERVENS! MINDA SEJAHTERA WARGA KPM Program ini menggunakan dua pendekatan utama iaity pencegahan, dan intervensi 7.1 Pencegahan Pencegahan dilaksanakan melalui aktiviti seperti berikut: i. Mempromosikan kepentingan minda sejahtera dan kesihatan fizikal melalui bahan poster, ceramah dan lain-lain, Semua input boleh diperolehi daripada pautan dalam e-2PK. ii, KPD melaksanakan taklimat kepada semua Pengetua dan Guru Besar (PGB) kerana PGB akan menyampaikan input kesejahteraan mental mengikut topik yang telah ditetapkan kepada guru dan staf di sekolah masing-masing. Bahan input tersebut boleh dimuat turun di laman sesawang e-2PK, ili, KKPN, KPN, KPD, KPI, KPM boleh menggunakan bahan- bahan dalam pautan Minda Sejahtera untuk menyampaikan slot ceramah kesejahteraan psikologi Minda Sejahtera kepada warga organisasi iv. Penilaian program psiko pendidikan ini perlu dilaksanakan setiap kali selepas penyampaian input yang dilaksanakan oleh PGB di sekolah masing-masing v. Pelaporan program perlu dibuat melalui pautan di e-2PK, setiap kali selesai dijalakan program 7.2 Intervensi 7.2.4 Intervensi Minda Sejahtera i. Untuk mendapatkan maklumat klien dan status kesegeraan intervensi yang perlu dijalankan, KPD/KPVKPM yang menerima data klien yang teruk dan Sangat Teruk (ST) perlulah menghubungi klien dengan segera melalui emel dan perjumpaan boleh dilakukan secara serentak dengan menggunakan aplikasi dalam talian (sila rujuk lampiran). Namun demikian, KPD/KPVKPM boleh menghubungi Klien melalui telefon mengikut keperluan Klien.ili Jika perlu tindakan segera, perkhidmatan kaunseling boleh dijalankan dengan menggunakan bahan psiko pendidikan yang telah disediakan atau pun menggunakan aktiviti dalam modul Minda Sejahtera. Sekiranya klien tidak memerlukan tindakan segera, kaunselor perlu menawarkan perkhidmatan bimbingan kelompok kepada Klien. Pelaksanaan sesi kelompok berfokus ini dijalankan berdasarkan modul yang telah dibina. lanya boleh dijalankan sama ada secara bersemuka atau dalam talian yang meliputi lapan sesi kelompok yang perlu dilaksanakan dalam tempoh 90 hari atau dijalankan secara maraton (3 hari) Kaunselor periu memastikan klien mengambil ujian DASS dan UDGT sekali lagi (ujian post) apabila tamat sesi intervensi (tidak melebihi 90 hari) 7.2.2 Intervensi Krisis Intervensi Krisis dilaksanakan melalui perkara seperti berikut Mengenal pasti warga KPM yang mengalami tanda kemurungan dan tanda awal kecelaruan mental (contoh menunjukkan tingkah laku/penceritaan yang pelik atau menyatakan hasrat membunuh diri) yang boleh dikenal pasti melalui sesi pertama kaunselor bersama klien. Memastikan keselamatan Klien dengan mendapatkan maklumat individu yang hampir dengan klien pada ketika itu Melapor kes krisis kepada ketua jabatan dan ahli keluarga Mengadakan konsultasi dengan ahli keluarga untuk merujuk warga KPM berkenaan kepada pegawai kesihatan di Klinik atau hospital berdekatan8.0 PENUTUP. Keperluan kesejahteraan psikologi merupakan aspek yang perlu untuk kelangsungan kehidupan, ketahanan (resilience) dan kesejahteraan_ individu ke arah menjadi individu yang produktif dan mampu menyumbang kepada masyarakat dan negara. Diharapkan program ini dapat memberi pengetahuan, sokongan dan kemahiran daya tindak (coping skill) kepada warga KPM untuk mengurus emosi dan pemikiran apabila mereka berhadapan dengan situasi- situasi yang memberi tekanan kepada merekaLAMPIRAN 4 CARTA ALIR PELAKSANAAN PROGRAM MINDA SEJAHTERA WARGA KPM. MULA — “Tier 2 dan Tier 3 perl ‘menyampatcan ceramah Surat arahan kepada warga organisasi Poster Psiko pendidikan rmelaksanakan progeam _masing-masing, Tier 3 (KPO) Minda Sejahtera pela melaksanakan TOT dipaparkan di laman topes, tape Pca fan memastikan PGB ‘sesawang KPM Pelaksanaan ‘menyampaikan input kepada psikopendidikan kepada warga sekolah mengikut semua warga KPM topik bulanan yang telah ) 13] 45 | 6 menghadapi situasi 12. | Enggan mempercayai bahawa perkara itu telah berlaku Jofajzfala|s fe Fa, | Melepaskan kemarahan dan perasaan (seperti menjerit dan] 9 |. | | 5 i] sare ae I memusnahkan barang) Lo} | Tidak Selalu 2 Guna Guna Merujuk kepada orang yang lebih mahir (seperti pensyarah, ] 14. | tokoh agama, doktor, peguam, dan lain-lain) untuk nasihat) 0} 1) 2/3) 4]5/ 6 terperinci mengenai cara menangani masalah | L | Melinat kepada sudut yang baik iaitu mempercayal perkara| | | 15. | akan menjadi lebih baik dan akan dapat diselesaikan padamasa} 0} 1/2) 3/4/56 depan | ‘Mengabaikan gangguan lain dan hanya menumpukan pada u olaj2}3ia 5: | masalah yang dthadapi I | i 17, | Membandingkan dist dengan seseorang, samada secara nyatal 5 | [4/5] 4 15 | | | atau bayangan | Beralih k T T 1a, | Beatin keopads apna dan pangslaman agama unwakmembantal 6 [TTT | 5 | g dalam memahami dan menghadapi situasi | | | 19. | Mengasingkan diri dari orang lain ofajz]3fa]s]e) 20. | Mengasingkan diri (meninggalkan situasi bermasalah) ofrf2l3fals]e | Z 21, | Menerima situasi seperti mana yang terjadi dan tidak melakukan | sesuatu untuk mengubahnya Tidak melakukan apa-apa berkenaan dengan masalah dengan 22, segera, tetapi menunggu untuk masa yang lebih sesuai untuk] 0/1) 2 3/4 | 5 | 6 | be BSEREESEH| | I 23, [9 213] aa, |Meniniau balik tindakan dan prosedur sebelumaya untuk») 1) 4/5/45 | melihat samada kesilapan telah cilakukan 14SKOR UJIAN GAYA DAYA TINDAK SKOR SARINGAN [Teruk <18 Ringan Sederhana Baik KEPUTUSAN Jumlah Keseluruhan Skor Gaya Daya TindakLAMPIRAN 4 BAHAGIAN PSIKOLOGI & KAUNSELING KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA Ment tatus Ex. Nama Klien Berpakaian pelik: luar biasa, ganjil (Unusual physical | characteristics) Postur 1. Tidak bermaya (slumped) Gerakan Badan 2. Nampak tegang (rigid/ tense) 3. Tindak balas yang tidak bersesuaian (inappropriate) | 4, Kebimbangan; kegelisahan;ketakutan | | Mimik Muka (fear/ anxiety /apprehension) | Facial | Expression Kemurungan, kesedinan (depression/ sadness) Suggest | 76, Marah; pee | 7 Kurang kepelbagaian ekspresi | (deceased variability of expression) k muka agresif (anger/ hostili "8, Pelik; tidak sesuai (bizarreness/ inappropriate) 161. Berfikiran tentang perkara yang tidak munasabah (inappropriate thought content) 2. Peningkatan perubahan emosi secara mendadak (increase liability of affect) 3. Kurang; tidak mempamerkan emosi (blunted/ absent) 4, Gembira yang keterlaluan (euphoria/ elation) 5. Marah; suka bersengketa (anger/ hostility) 6. Takut; bimbang (fear/ anxiely/ apprehension) — 7. Kemurungan; kesedihan (depression/ sadness) 1. Khayalan (illusions) 2, Halusinasi bentuk pendengaran (auditory hallucinations) 3. Halusinasi bentuk penglihatan (visual hallucinations) | 4, Ciri-ciri lain yang berkaitan dengan halusinasi (other type of| hallucinations) abstract thinking) Fungsi 1. Kemerosotan tahap kesedaran (impaired level| liitelektual & of conisvioustiess) Kognitif 2. Kemerosotan dalam memberi tumpuan | | | (intellectual & (impaired attention span) | Cognitive | | Funetioning) [~~ 3. Kemerosotan pemikiran abstrak (impaired) 17(impaired calculation ability) 5. Kemerosotan tahap kecerdasan (impaired intelligence) | | | | Orientasi (Orientation) 6. Disorientasi terhadap orang (disoriented to people) 7. Disorientasi terhadap tempat (disoriented to place) 8, Disorientasi terhadap masa (disoriented to time) Celik Akal (insight) 9. Kesukaran mengakui kewujudan masalah psikologi (difficulty in acknowledging the! presence of psychological problem) 10. Kerap menyalahkan persekitaran atau! keadaan sebagai punca masalah (mostly blames other circumetances for problem) Ele Penilaian | (Judgement) 11. Tidak dapat mengurus aktiviti harian dengan baik (impaired ability to manage daily life. activities) 12. Tidak dapat membuat sebarang keputusan dengan baik (impaired ability to make) responsible life decisions) ‘Daya Ingatan 13. Kesukaran mengingati perkara yang baru sahaja berlaku (impaired immediate recall) (Memory) 44, Kesukaran mengingati perkara yang telah fe berlaku (short term memory/ impaired recent| memory) ~~ 15. Kesukaran mengingati poristiwa lampau (long term memory; impaired remote | memory) | Proses” 16. Kepaduan (coherence) Fikiran (Thought 47. Logik (logical) Eee a eee Process) orniciielenmconetate18, Gangguan dalam aliran per (circumstantiality) 19, Gangguan proses pemikiran yang melencong (targetiality) 20. Pemikiran yang tidak berkaitan diantara satu sama lain (loose association) 21. Mencelah sebelum tamat percakapan (blocking) | 22. Idea yang berubah-ubah (flight of ideas) ‘Kandungan | pemikiran | (Thought Content) 23. Idea yang kerap dan berulang (obsession) — 24, Berulang-ulang atau melampau | (compulsions) 25. Fobia (phobias) 26. Menafikan realiti, emosi dan hubungan sosial | (derealization & depersonalization) | 27. Kecenderungan untuk membunuh ditt (suicidal ideation) | (homicidal ideation) t | 29. Kepercayaan yang salah (delusion) 30. Percaya diri dianggap negatif (idea of reference) "Aliran Pemikiran (Stream of thought) 31. Kecelaruan dalam membuat hubung kait dij antara keadaan (associational disturbance) 32. Kemerosotan aliran pemikiran (thought flow| decreased, slowed) 33. Peningkalan alitan petikitan (thought Mow)Pemerhatian dan Ulasan Keseluruhan: 20Disediakan Oleh: Tandatangan dan cap rasmi Nama Tarikh: 2suuT LAMPIRAN 5 KPSKPM 18 (A) KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA BAHAGIAN PSIKOLOGI DAN KAUNSELING PERSETUJUAN / PERAKUAN TERMAKLUM SESI BIMBINGAN KELOMPOKIINDIVIDU SECARA DALAM TALIAN Saya bersetuju untuk menerima perkhidmatan bimbingan kelompok/individu* secara dalam talian oleh Kaunselor, yang akan mengambil masa sekurang-kurangnya 45 minit bagi setiap sesi. Dalam proses bimbingan kelompok/individu tersebut, kaunselor akan membantu saya untuk memahami dan menjelaskan pandangan techadap kehidupan, Saya juga akan dibantu dalam bentuk pembelajaran Untuk mencapai matlamat yang ditentukan oleh saya sendiri melalui alternatif-alternatif yang telah dipersetujui Saya faham bahawa bimbingan kelompok/individu dalam talian ini tidak menjamin akan meningkatkan kesejahteraan hidup atau perhubungan secara total (menyeluruh). Kejayaan bimbingan kelompok/individu yang dijalankan secara dalam talian ini bergantung juga kepada kesediaan saya untuk berkongsi perasaan dan pemikiran serta melaksanakan alternatif-alternatif yang telah dibincangkan. Sebagai sebahagian daripada proses bimbingan, saya faham bahawa kadangkala saya mungkin mengalami perasaan yang agak kurang selesa buat seketika. Saya faham bahawa Kaunselor saya terikat dengan tanggungjawab etika untuk merahsiakan maklumat-maklumat yang saya sampaikan dalam sesi. Saya juga faham bahawa dalam keadaan tertentu Kaunselor terpaksa memberitahu pihak lain maklumat-maklumat seperti: 1. __jika saya memberi maklumat yang akan memuudaratkan diri saya atau orang lain secarafizikal. 2. penglibatan saya dalam sebarang tindakan mahkamab (sivil atau jenayah) sama ada sekarang atau pada masa hadapan di mana Kaunselor mungkin akan diberi sapina untuk memberikan keterangan, 3. _Keputusan ujian psikologi yang digunakan semasa sesi bimbingan ini dijalankan sekiranya perlu Saya faham bahawa keberkesanan proses bimbingan kelompok/Individu banyak bergantung kepada usaha, penglibatan, kehadiran dan komitmen saya dalam sesi bimbingan kelompok/individu secara dalam talian ini Sebagai seorang klien yang bertanggungjawab, saya berjanji untuk mematuhi peraturan berikut: 1. Tidak melanggar etika dan perjanjian bimbingan kelompok/individu seperti yang telah ipersetujui bersama-sama kaunselor 2, Tidak membuat dan menyebarkan sebarang rakaman dalam pelbagai bentuk dan cara, 3. Tidak mendedahkan maklumat atau perkongsian sepanjang dalam sesi yang dijalankan bersama kaunselor atau/dan ahli kelompok Saya faham sekiranya saya melanggar perjanjian ini, saya boleh dikenakan sebarang tindakan undang- undang, Dengan ini, saya faham segala isi kandungan perjanjian ini, Saya juga setuju, memahamidan menerima semua syarat-syarat yang dinyatakan di atas serta limitasi perkhidmatan bimbingen yang akan saya hadapi Nama Klion Nama Kaunselor No. KIP Kien Cap Rasmi Kaunselor Tarik : ark 22SULIT KPsKPM 18 (B) LAMPIRAN 6 KEMENTERIAN PENDIDIKAN MALAYSIA BAHAGIAN PSIKOLOG! DAN KAUNSELING —— 'SI BIMBINGAN KELOMPOK/INDIVIDU DALAM TALIAN PENOLAKAN PERKHIDMATAN S PERUATIAN, {BORAANG IN] DIGUNAKAN UNTUR URUSAN PENOLAKAN SESI BIMBINGAN KELOMPOK/INDIVIDU D.LAM TALLAN ‘OLEH KLIEN YANG DIRUJUK SSS (NAMA DAN ALAMAT TEMPAT BERTUGAS KLIEN DIRUJUK) No. Rujukan Klien Tarik : (ALAMAT TEMPAT BERTUGAS KAUNSELOR) Tuan, PENOLAKAN PERKHIDMATAN SESI BIMBINGAN KELOMPOK/INDIVIDU DALAM TALIAN Saya No. Kad Pengenalan dengan ini menolak sesi yang kini bertugas di bimbingan kelompok/individu atas rujukan, Saya mengesahkan bahawa penolakan yang dibuat adalah atas dasar Kerelaan diri sendiri, Sesungguhnya saya faham akan implikasi penolakan ini ke atas perkhidmatan (*) dan penolakan ini adalah muktamad Sekian, terima kasih. Disahkan oleh (T/T) Nama Kaunselor Cap Rasmi Kaunselor (0) Perlembagaan Persekutuan Peraturan-Peraturan Pegawai Awam (Kelakuan Dan Tatacertiby (Pindaan) 2002 P.U. (A) 246, Bahagian ii Tatakelakuan 4.) ingkar perintah P4 23