‫ﺑﺴﻤﻪ ﺗﻌﺎﻟﻲ‬

‫ﺷﺮآﺖ ﺳﺎزﻩ ﮔﺴﺘﺮ ﺳﺎﻳﭙﺎ‬

‫راهﻨﻤﺎي ﺁﻧﺎﻟﻴﺰ ﺣﺎﻻت ﺧﺮاﺑﻲ)‪(FMEA‬‬

‫اﻣﻮر آﻴﻔﻴﺖ‬ ‫ﻣﺪرك ﺷﻤﺎرﻩ ‪٧‬‬

‫ﻣﺮداد‪٨۴‬‬ ‫)وﻳﺮاﻳﺶ اول(‬

‫ﻳﺎدﺁوري‪:‬‬
‫‪ -١‬ﺟﻬﺖ اﻃﻤﻴﻨﺎن از اﻋﺘﺒﺎراﻳﻦ ﻣﺪرك ﺑﻪ ﺷﺒﻜﻪ اﻳﻨﺘﺮاﻧﺖ ﺳﺎزﻩ ﮔﺴﺘﺮﺳﺎﻳﭙﺎ ﻣﺮاﺟﻌﻪ ﻓﺮﻣﺎﺋﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -٢‬آﻠﻴﻪ ﺣﻘﻮق اﻳﻦ ﻣﺪرك ﻣﺤﻔﻮظ و ﻣﺨﺼﻮص ﺳﺎزﻩﮔﺴﺘﺮ ﺳﺎﻳﭙﺎ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﻤﺎرﻩ‬
‫ﻣﺪرك‪٧:‬‬
‫ﺧﻼﺻﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻣﺪرك‬
‫‪S.G.S.Co.‬‬

‫ﻋﻨﻮان ﻣﺪرك ‪ :‬راهﻨﻤﺎي ﺁﻧﺎﻟﻴﺰ ﺣﺎﻻت ﺧﺮاﺑﻲ)‪(FMEA‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ‬
‫ﺧﻼﺻﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮات‬ ‫ﺗﺎرﻳﺦ‬ ‫ردﻳﻒ‬
‫ﻣﺮﺗﺒﻂ‬

‫‪-----------------------‬‬

‫ﺻﻔﺤﻪ ‪ 1‬از ‪1‬‬

‫ﺷﻤﺎرﻩ ﺻﻔﺤﻪ‬ ‫ﻓﻬﺮﺳﺖ ﻣﻄﺎﻟﺐ‬

‫‪٢‬‬ ‫ﻓﺼﻞ اول ‪ :‬ﺁﺷﻨﺎﺋﯽ ﺑﺎ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺣﺎﻻت ﺷﮑﺴﺖ‬

‫‪٢‬‬ ‫‪ -١‬هﺪف از اﻧﺠﺎم ‪FMEA‬‬

‫‪٢‬‬ ‫‪ -٢‬ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ‬

‫‪٢‬‬ ‫‪ -٣‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ اﺟﺮای ‪FMEA‬‬

‫‪٣‬‬ ‫‪ -۴‬ﻣﻮارد ﮐﺎرﺑﺮد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﮑﺴﺖ‬

‫‪۴‬‬ ‫‪ -۵‬وﻳﮋﮔﻴﻬﺎی ‪FMEA‬‬

‫‪۵‬‬ ‫ﻓﺼﻞ دوم ‪ :‬ﺑﺮرﺳﯽ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﮑﺴﺖ‬

‫‪٩‬‬ ‫‪ -A‬اﻃﻼﻋﺎت اوﻟﻴﻪ )ﭘﺮوﻧﺪﻩ ‪(FMEA‬‬

‫‪١٠‬‬ ‫‪ -B‬اﻃﻼﻋﺎت اﺻﻠﯽ‬

‫‪١٠‬‬ ‫‪ -‬وﻇﻴﻔﻪ‬

‫‪١٣‬‬ ‫‪ -‬ﺷﮑﺴﺖ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ‬

‫‪١۴‬‬ ‫‪ -‬اﺛﺮ ﺷﮑﺴﺖ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ‬

‫‪١۶‬‬ ‫‪ -‬ﺷﺪت‬

‫‪٢٠‬‬ ‫‪ -‬ﻣﺸﺨﺼﻪ هﺎی ﻣﻬﻢ )‪(CLASS‬‬

‫‪٢٠‬‬ ‫‪ -‬ﻋﻠﻞ ﺷﮑﺴﺖ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ‬

‫‪٢٢‬‬ ‫‪ -‬وﻗﻮع ﺷﮑﺴﺖ‬

‫‪٢٣‬‬ ‫‪ -‬روش هﺎی ﺗﺸﺨﻴﺺ‬

‫‪٢۵‬‬ ‫‪ -‬درﺟﻪ ﺑﺎزﻳﺎﺑﯽ‬

‫‪٢٧‬‬ ‫‪ -‬ﻋﺪد اوﻟﻮﻳﺖ رﻳﺴﮏ )‪(RPN‬‬

‫‪٢٨‬‬ ‫‪ -‬اﻗﺪاﻣﺎت ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدی‬

‫‪٢٩‬‬ ‫‪ -‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ و ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻬﺎﺋﯽ اﻗﺪام‬

‫‪٢٩‬‬ ‫‪ -‬اﻗﺪاﻣﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻩ‬

‫‪٢٩‬‬ ‫‪ -C‬ﻣﺮور و ﺗﺎﺋﻴﺪ اﻧﺠﺎم ‪FMEA‬‬

‫‪١‬‬
 ‫‪-١‬هﺪف از اﻧﺠﺎم ‪FMEA‬‬
‫‪ FMEA‬ﻳﻚ ﺳﺮي ﻓﻌﺎﻟﻴﺖ ﺳﻴﺴﺘﻤﺎﺗﻴﻚ اﺳﺖ ﺑﺎ ﻗﺼﺪ‪:‬‬
‫اﻟﻒ ‪ -‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و ارزﻳﺎﺑﻲ ﺧﺮاﺑﻴﻬﺎي ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ آﻪ در ﻃﺮاﺣﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ وﺟﻮد دارﻧﺪ‬
‫و ﺑﺮﺁورد اﺛﺮات ﺣﺎﺻﻞ از وﻗﻮع هﺮ ﻳﻚ از ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﻮق‬
‫ب ‪ -‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ آﻪ ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ اﺣﺘﻤﺎل وﻗﻮع ﺧﺮاﺑﻴﻬﺎي ﻣﺤﺘﻤﻞ را آـﺎهﺶ دادﻩ و از ﻣﻴـﺎن‬
‫ﺑﺮدارد‪.‬‬
‫ج ‪ -‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و اﻧﺠﺎم اﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ آﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺁن ﺑﺘﻮان ﻣﻴﺰان ﺷﺪت و وﺧﺎﻣﺖ ﺣﺎﺻـﻠﻪ از ﺧﻄﺎهـﺎ را‬
‫ﺗﺎ ﺣﺪ اﻣﻜﺎن آﺎهﺶ داد‪.‬‬
‫د ‪ -‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و اﻧﺠﺎم اﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ آﻪ ﺗﻮﺳـﻂ ﺁن ﺑﺘـﻮان ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖ آﺸـﻒ و ﺑـﻪ ﻋﺒـﺎرت دﻳﮕـﺮ اﺣﺘﻤـﺎل‬
‫ﺁﺷﻜﺎر آﺮدن ﺧﻄﺎ را ﻗﺒﻞ از رﺳﻴﺪن ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮي اﻓﺰاﻳﺶ داد‪.‬‬
‫هـ ‪ -‬ﻣﺴﺘﻨﺪﺳﺎزي اﻣﻮر ﻃﺮاﺣﻲ و ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮل‬

‫‪-٢‬ﺗﺎرﻳﺨﭽﻪ ‪FMEA‬‬
‫اﺳــﺘﻔﺎدﻩ از‪ FMEA‬ﺑــﺮاي اوﻟــﻴﻦ ﺑــﺎردر اواﺳــﻂ دهــﻪ ‪ 1960‬در ﺻــﻨﺎﻳﻊ هــﻮا و ﻓﻀــﺎ اﻳــﺎﻻت ﻣﺘﺤــﺪﻩ اﻣﺮﻳﻜــﺎ‬
‫ﻣﺸﺨﺼﺎً ﺟﻬﺖ ﺳﺎﺧﺖ ﺳﻔﻴﻨﻪ ﺁﭘﻮﻟﻮي ‪ ١١‬در ﻧﺎﺳﺎي اﻣﺮﻳﻜﺎ ﻣﺸﺎهﺪﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪ .‬و ﭘﺲ از ﺁن در دهﻪ‬
‫‪ 1970-1980‬روش ‪ FMEA‬ﺑﺮاي ﻣﻮﺳﺴﺎت اﺗﻤﻲ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ و هﻤﭽﻨﻴﻦ از ﺳﺎل ‪ 1977‬ﺑﻪ‬
‫ﺑﻌﺪ در ﺻﻨﺎﻳﻊ ﺧﻮدروﺳﺎزي ﺑﻪ آﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪-٣‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ اﺟﺮاي ‪ FMEA‬و اﻧﻮاع ‪FMEA‬‬

‫‪Cross‬‬ ‫ﺧﺎﺻــﻴﺖ ‪ FMEA‬ﺑــﻪ ﮔﻮﻧــﻪاي اﺳــﺖ آــﻪ اﺟــﺮاي ﺁن ﺑﺎﻳــﺪ از ﻃﺮﻳــﻖ ﮔﺮوهﻬــﺎي ﭼﻨــﺪ ﺗﺨﺼﺼــﻲ )‬
‫‪ (Functional‬ﻣﺘﺸـﻜﻞ از ﺑﻬﺘـﺮﻳﻦ ﻣﻬﻨﺪﺳـﻴﻦ و آﺎرﺷﻨﺎﺳـﺎن ﺧﺒـﺮﻩ در اﻣـﻮري ﻣﺎﻧﻨـﺪ ﻃﺮاﺣـﻲ‪،‬‬ ‫‪Team‬‬
‫ﺳﺎﺧﺖ و ﺗﻮﻟﻴﺪ‪ ،‬ﻣﻮﻧﺘﺎژ‪ ،‬ﺧﺪﻣﺎت ﭘﺸـﺘﻴﺒﺎﻧﻲ‪ ،‬ﻧﮕﻬـﺪاري و ﺗﻌﻤﻴـﺮ‪ ،‬آﻨﺘـﺮل آﻴﻔﻴـﺖ و ﻗﺎﺑﻠﻴـﺖ اﻃﻤﻴﻨـﺎن آـﻪ‬
‫داراي ﺗﺨﺼﺺ و ﺗﺠﺮﺑـﻪ ﻻزم ﻣـﻲﺑﺎﺷـﻨﺪ اﻧﺠـﺎم ﭘـﺬﻳﺮد‪ FMEA.‬ﮔﺮﭼـﻪ ﻧـﻮﻋﻲ آـﺎر ﮔﺮوهـﻲ اﺳـﺖ وﻟـﻲ‬
‫ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ اﺟﺮاﻳﻲ ‪ FMEA‬ﺑﻪ ﻳﻚ ﻓﺮد ﺳﭙﺮدﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد و اﻳـﻦ ﻧﻜﺘـﻪ ﺿـﺮوري اﺳـﺖ آـﻪ ﻣﺴـﺌﻮل ‪FMEA‬‬
‫ﺑﺎﻳﺪ از ﺣﻤﺎﻳﺖ آﺎﻓﻲ و ﺟﺪي ﺑﺎﻻﺗﺮﻳﻦ ﻣﻘﺎم اﺟﺮاﻳﻲ ﺷﺮآﺖ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻓـﺮد ﻣﺴـﺌﻮل ﻣـﻲ ﺑﺎﻳﺴـﺖ‬
‫اﻓـــﺮاد ﻣـــﻮرد ﻧﻈـــﺮ را ﺑـــﻪ ﺻـــﻮرت ﻣﺴـــﺘﻘﻴﻢ و ﻓﻌـــﺎل در اﻣـــﺮ ‪ FMEA‬ﺑـــﺮاي ﺗﺒـــﺎدل اﻃﻼﻋـــﺎت‪ ،‬ﻧﻈـــﺮات‬
‫واﻧﺪﻳﺸﻪهﺎدرﮔﻴﺮ ﻧﻤﻮدﻩ و ﻧﻘﺸﻲ ﻣﺎﻧﻨﺪ آﺎﺗﺎﻟﻴﺰور را ﺑـﺎزي آﻨـﺪ ﺗـﺎ از اﻳـﻦ ﻃﺮﻳـﻖ آﻴﻔﻴـﺖ آـﺎرﮔﺮوهﻲ ﻧﻴـﺰ‬
‫ارﺗﻘﺎ ﻳﺎﺑﺪ‪.‬‬
‫ﻻزم ﺑﻪ ذآﺮ اﺳﺖ در ﻣﻮرد ﻃﺮاﺣﻲ هﺎي اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎران ﻓﺮﻋـﻲ ﻧﻴـﺰ ﺑﺎﻳـﺪ ﺑـﺎ ﻣﺴـﺌﻮل‬
‫‪ FMEA‬ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻣﺸﻮرت ﺷﻮد و ﺑﻪ ﻋﺒﺎرت دﻳﮕﺮ ﺑﺎﻳﺪ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد آﻪ ﺑﺮاي ﻃﺮاﺣﻲ هـﺎي اﻧﺠـﺎم‬
‫ﺷﺪﻩ ﺗﻮﺳﻂ ﭘﻴﻤﺎﻧﻜﺎران ﻓﺮﻋﻲ و ﻳﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪات ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺁﻧﻬﺎ و ﻓﺮﺁﻳﻨﺪهﺎی ﻣﺮﺑﻮﻃـﻪ ﻧﻴـﺰ از ‪ FMEA‬اﺳـﺘﻔﺎدﻩ‬
‫ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٢‬‬
 ‫‪ -‬اﻧﻮاع ‪ FMEA‬و ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﻦ ﺁﻧﻬﺎ‬
‫ﻣﻬﻨﺪس ﺳﻴﺴﺘﻢ ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم) ‪(SYSTEM FMEA‬‬
‫ﻣﻬﻨﺪس ﻃﺮاح ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم ) ‪(DESIGN FMEA‬‬
‫ﻣﻬﻨﺪس ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم) ‪(PROCESS FMEA‬‬
‫ﻣﺪﻳﺮ ﺑﺨﺶ اراﺋﻪ ﺧﺪﻣﺎت )‪(SERVICE FMEA‬‬
‫ﻣﻬﻨﺪس اﺑﺰار ﺟﻬﺖ اﻧﺠﺎم )‪(TOOLS FMEA‬‬

‫‪ -٤‬ﻣﻮارد آﺎرﺑﺮد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﻜﺴﺖ )‪(FMEA‬‬

‫‪ -١‬در ﻣﻮاﻗﻌﻲ آﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮل و ﻧﺤﻮﻩ اراﻳﻪ ﺧﺪﻣﺎت "ﺟﺪﻳـﺪ"‬
‫ﻣﻄﺮح ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -٢‬وﻗﺘﻲ آﻪ در اﺟﺮاي ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻃﺮح ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬ﻓﺮﺁﻳﻨﺪهﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮل و ﻧﺤﻮﻩ اراﻳﻪ ﺧﺪﻣﺎت‬
‫"ﻣﻮﺟﻮد" ﺗﻐﻴﻴﺮي ﺣﺎﺻﻞ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪ -٣‬وﻗﺘـﻲ آـﻪ ﻣــﻮرد ﻣﺼـﺮف ﻣﺘﻔـﺎوﺗﻲ ﺑــﺮاي اﺟـﺮاي ﺳﻴﺴـﺘﻢ‪ ،‬ﻃــﺮح ﻣﺤﺼـﻮل‪ ،‬ﻓﺮﺁﻳﻨـﺪهﺎي ﺗﻮﻟﻴــﺪ‬
‫ﻣﺤﺼﻮل و اراﻳﻪ ﺧﺪﻣﺎت در ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻪ وﺟﻮد ﺁﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ -٤‬وﻗﺘﻲ آﻪ ﻻزم ﺑﺎﺷﺪ در ﺳﻴﺴـﺘﻢ‪ ،‬ﻃـﺮح ﻣﺤﺼـﻮل‪ ،‬ﻓﺮﺁﻳﻨـﺪهﺎي ﺗﻮﻟﻴـﺪ ﻣﺤﺼـﻮل واراﻳـﻪ ﺧـﺪﻣﺎت‬
‫ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻬﺒﻮدﺻﻮرت ﮔﻴﺮد‪.‬‬

‫‪ -٥‬وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ‪FMEA‬‬
‫از ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ‪ FMEA‬اﻗﺪام آﻨﺸﻲ ﺑﺠﺎي واآﻨﺸﻲ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﺑﺮﺧﻮرد ﺑﺎ ﺷﻜﺴـﺖهـﺎ ﻳـﺎ ﺑـﻪ‬
‫ﻋﺒﺎرﺗﻲ دﻳﮕﺮ اﻧﺠﺎم ﻋﻤﻠﻲ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ ﻗﺒﻞ از وﻗﻮع ﺣﺎدﺛﻪ اﺳﺖ ﻧﻪ ﺑﻌﺪ از ﺁن‪ ،‬ﭼﺮا آﻪ در ﺻﻮرت‬
‫وﻗﻮع ﺣﺎدﺛﻪ ﻧﺎﮔﻮار ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﺒﺎﻟﻎ هﻨﮕﻔﺘﻲ ﺻﺮف ﺑﺮ ﻃﺮف ﻧﻤﻮدن اﺷـﻜﺎﻻت و ﺧﺮاﺑﻴﻬـﺎي ﺑﻮﺟـﻮد‬
‫ﺁﻣﺪﻩ ﻣﻲﺷﻮد و در ﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ ﺑﻪ هﺮ ﻋﻠﺖ ﺧﻄﺎﻳﻲ در ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻧﺸﺎت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻴﺰان‬
‫ﺧﺴﺎرت واردﻩ ﺑـﻪ ﺣـﺪاآﺜﺮ ﺧﻮاهـﺪ رﺳـﻴﺪزﻳﺮا ﺗﻐﻴﻴـﺮ در ﻃﺮاﺣـﻲ ﺑﺎﻋـﺚ ﺗﻐﻴﻴـﺮ اﺑﺰارهـﺎي ﺗﻮﻟﻴـﺪ‪،‬‬
‫ﻗﺎﻟﺒﻬﺎ‪ ،‬ﻓﻴﻜﺴﭽﺮهﺎ و هﺰﻳﻨﻪهﺎي ﻣﺠﺪد ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺤﺼﻮل و ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ و … ﺧﻮاهﺪ ﮔﺮدﻳﺪ‪ ،‬هﻤﭽﻨـﻴﻦ‬
‫ﺑﺮاي ﺑﺎﻻ ﺑﺮدن ﺑﺎزدﻩ آﺎر ﻗﺒﻞ از اﻳﻨﻜـﻪ ﻋﺎﻣـﻞ ﺧﻄـﺎي ﻃـﺮح و ﻓﺮﺁﻳﻨـﺪ وارد ﻣﺤﺼـﻮل ﺷـﻮد ‪FMEA‬‬
‫اﺟﺮا ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬زﻳﺮا ﺑﻪ ازاء زﻣﺎن و هﺰﻳﻨﻪاي آﻪ ﺻﺮف اﺟـﺮاي آﺎﻣـﻞ و دﻗﻴـﻖ ‪ FMEA‬ﻣـﻲﺷـﻮد‪،‬‬
‫اﻳﻦ اﻣﻜﺎن ﺑﻮﺟﻮد ﻣﻲﺁﻳﺪ آﻪ ﺑﺘﻮان هﺮ ﮔﻮﻧﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮ و اﺻﻼح در ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺤﺼـﻮل ﻳـﺎ ﻓﺮﺁﻳﻨـﺪ را ﺑـﻪ‬
‫ﺳﺎدﮔﻲ و ﺑﺎ ﺻﺮف ﺣﺪاﻗﻞ هﺰﻳﻨﻪ اﻋﻤـﺎل آـﺮد‪ .‬در واﻗـﻊ ‪ FMEA‬ﻣﺴـﺎﺋﻞ و ﻣﺸـﻜﻼت ﻧﺎﺷـﻲ از‬
‫اﻋﻤﺎل اﻳﻦ ﺗﻐﻴﻴﺮات را ﺑﻪ ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻲرﺳﺎﻧﺪ‪ .‬هﻤﭽﻨﻴﻦ ‪ FMEA‬روش ﻧﻈﺎم ﻳﺎﻓﺘﻪاي اﺳﺖ آﻪ اوﻻً‬
‫ﺧﻄﺎهــﺎ و ﻧــﻮاﻗﺺ و ﺧﺮاﺑﻴﻬــﺎﻳﻲ آــﻪ در ﺳﻴﺴــﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺤﺼــﻮل‪ ،‬ﻓﺮﺁﻳﻨــﺪ ﺑﺼــﻮرت ﻧﻬﻔﺘــﻪ و ﺁﺷــﻜﺎر‬
‫وﺟﻮددارﻧﺪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﻤـﻮدﻩ و ﺛﺎﻧﻴـﺎً ﺑـﺎ اﺗﺨـﺎذ ﺗـﺪاﺑﻴﺮ ﺻـﺤﻴﺢ در ﺻـﺪد ﺣـﺬف ﺁﻧﻬـﺎ ﺑـﺮ ﻣـﻲﺁﻳـﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺪﻳﻨﻮﺳﻴﻠﻪ از ‪ FMEA‬ﻣـﻲﺗـﻮان ﺑﻌﻨـﻮان ﻳﻜـﻲ از اﺑﺰارهـﺎي ﺑﻬﺒـﻮد ﻣﺴـﺘﻤﺮ آﻴﻔﻴـﺖ ﻣﺤﺼـﻮﻻت و‬
‫ﺧﺪﻣﺎت در ﺷﺮآﺘﻬﺎ ﻧﺎم ﺑﺮد‪.‬‬
‫‪٣‬‬
‫هﻤﭽﻨﻴﻦ از ﺳﺎﻳﺮ وﻳﮋﮔﻴﻬﺎي ‪ FMEA‬ﻣﻲﺗﻮان ﻣﻮارد زﻳﺮ را ﻧﺎم ﺑﺮد‬
‫‪ -١‬آﺎهﺶ دوﺑﺎرﻩ آﺎرﻳﻬﺎ و اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﻲ‬
‫‪-٢‬ﺑﻬﺒﻮد آﻴﻔﻴﺖ‬
‫‪ -٣‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻣﺤﺼﻮل ) ‪( RELIABILITY‬‬
‫‪ -٤‬اﻓﺰاﻳﺶ اﻳﻤﻨﻲ ﻣﺤﺼﻮل‬
‫‪ -٥‬آﺎهﺶ زﻣﺎن اراﻳﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت ﺑﻪ ﺑﺎزار )‪( TIME TO MARKET‬‬

‫‪٤‬‬
 ‫ﻓﺼﻞ دوم‬
‫ﺑﺮرﺳﻲ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﻜﺴﺖ‬
‫ﺑــﺮاي اﻧﺠــﺎم ﺗﺠﺰﻳــﻪ و ﺗﺤﻠﻴــﻞ ﻋﻮاﻣــﻞ ﺷﻜﺴــﺖ در ﺳﻴﺴــﺘﻢ‪ ،‬ﻃــﺮح‪ ،‬ﻓﺮﺁﻳﻨــﺪ ﺗــﺎﻣﻴﻦ دو ﺷــﺮط ﻻزم‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪:‬‬
‫اﻟﻒ‪ -‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻓﺮﻣﻲ آﻪ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫ب‪ -‬ﺗﻌﻴﻴﻦ دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻠﻬﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ اﺳﺖ آﻪ در ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪت‪ ،‬وﻗـﻮع و ﺷﻨﺎﺳـﺎﺋﻲ )ﺑﺎزﻳـﺎﺑﻲ( ﻣـﻮرد‬
‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد‪.‬‬
‫اﻟﻒ ‪ -‬ﻓﺮﻣﻲ آﻪ ﺑﺮاي اﻧﺠﺎم ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﻜﺴﺖ ﻧﺸﺎن دادﻩ ﺷـﺪﻩ اﺳـﺖ )ﻓـﺮم ﺷـﻤﺎرﻩ‬
‫‪ .(١‬ﺗﻘﺮﻳﺒﺎً ﺑﺎ آﻤﻲ ﺗﻐﻴﻴﺮات در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻗـﺮار ﻣـﻲﮔﻴـﺮد‪ .‬اﻟﺒﺘـﻪ ﺷـﺮآﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠـﻒ ﺑـﺎ‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﻠﻴﻘﻪ و ﻧﻴﺎزهﺎي ﺧﻮد و ﺧﻮاﺳﺘﻪهﺎي ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻓﺮم ﺷـﻜﻞ ﺧﺎﺻـﻲ دادﻩ و ﺁن را ﺗﻬﻴـﻪ‬
‫ﻣﻲآﻨﻨﺪ‪ .‬ﻧﻤﻮﻧﻪهﺎﻳﻲ از ﻓﺮﻣﻬﺎي ‪) FMEA‬ﻓﺮﻣﻬﺎي ﺷﻤﺎرﻩ ‪ ٢‬و ‪ ٣‬و ‪ ٤‬و ‪ (٥‬ﺁوردﻩ ﺷـﺪﻩ اﺳـﺖ‪ ،‬هﻤﭽﻨـﻴﻦ‬
‫ﺟﻬﺖ ﻳﻜﺴﺎن آﺮدن ﻓﺮم ‪ FMEA‬در اﻣﺮﻳﻜﺎ ﺗﻮﺳﻂ ﮔﺮوﻩ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺻﻨﺎﻳﻊ اﺗﻮﻣﺒﻴﻞ اﻣﺮﻳﻜـﺎ’)‪ ( AIAG‬در ﻣـﺎﻩ‬
‫ﺟﻮﻻي ‪ ١٩٩٣‬اﻳﻦ ﻓﺮم ﭼﺎپ و ﻣﻨﺘﺸﺮ ﮔﺮدﻳﺪﻩ اﺳﺖ ﻓﺮم ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﻜﺴﺖ از ﺳﻪ ﺑﺨـﺶ‬
‫ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ آﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪:‬‬
‫‪ A‬ـ اﻃﻼﻋﺎت اوﻟﻴﻪ )ﭘﺮوﻧﺪﻩ ‪(FMEA‬آﻪ ﺁﻳﺘﻢهﺎي ‪ ١‬ﺗﺎ ‪ ٩‬در ﻓﺮم ﺷﻤﺎرﻩ ‪ ١‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪B‬ــ اﻃﻼﻋــﺎت اﺻــﻠﻲ )اﺳــﻜﻠﺖ اﺻــﻠﻲ ﺗﺠﺰﻳــﻪ و ﺗﺤﻠﻴــﻞ( آــﻪ ﺁﻳــﺘﻢهــﺎي ‪ ١٠‬ﺗــﺎ ‪ ٢٢‬در ﻓــﺮم ﺷــﻤﺎرﻩ ‪١‬‬
‫ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ C‬ـ ﻣﺮور و ﺗﺎﺋﻴﺪ اﻧﺠﺎم ‪ FMEA‬آﻪ ﺁﻳﺘﻢ هﺎي ‪ ٢٣‬و ‪ ٢٤‬در ﻓﺮم ﺷﻤﺎرﻩ ‪ ١‬ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪٥‬‬
 ‫‪ -٧‬ﺗﻮﺳﻂ ‪:‬‬ ‫‪ -٤‬درﮔﻴﺮي ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن و ﻏﻴﺮﻩ ‪:‬‬ ‫‪ -١‬ﻧﺎم ﺳﻴﺴﺘﻢ‪/‬ﻃﺮح‪/‬ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ -٨‬ﺗﺎرﻳﺦ ﺷﺮوع ﺗﺤﻠﻴﻞ ‪:‬‬ ‫‪ -٥‬ﻣﺪل ﻳﺎ ﻣﺤﺼﻮل‪:‬‬ ‫‪ -٢‬ﻣﺴﺌﻮل ﺳﻴﺴﺘﻢ‪/‬ﻃﺮح‪/‬ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ‪:‬‬
‫‪ -٩‬ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺎزﺑﻴﻨﻲ ﻣﺠﺪد‪:‬‬ ‫‪ -٦‬ﺗﺎرﻳﺦ اﻧﺘﺸﺎر اﻃﻼﻋﺎت ﻓﻨﻲ ‪:‬‬ ‫‪ -٣‬درﮔﻴﺮي ﻗﺴﻤﺖهﺎي دﻳﮕﺮ‪:‬‬
‫‪Action Results‬‬ ‫آﻨﺘﺮﻟﻬﺎي‬
‫‪٢٢‬‬ ‫ﻣﺴﺌﻮل‬ ‫اﻗﺪاﻣﺎت‬ ‫درﺟﻪ‬ ‫آﻨﺘﺮﻟﻬﺎي‬ ‫وﻇﻴﻔﻪ‬
‫درﺟﻪ‬ ‫ﺟﺎري‬ ‫ﻋﻠﻞ ﺷﻜﺴﺖ‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﻪهﺎي‬ ‫ﺷﺪت‬ ‫اﺛﺮ)ﺁﺛﺎر(ﺷﻜﺴﺖ‬ ‫ﺷﻜﺴﺖ‬
‫و ﺗﺎرﻳﺦ‬ ‫ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد‬ ‫رﻳﺴﻚ‬ ‫ﺟﺎري‬ ‫وﻗﻮع )‪(O‬‬ ‫ﺳﻴﺴﺘﻢ‪/‬ﻃﺮح‬
‫ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ )‪(D‬‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ‬ ‫ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ‬ ‫ﻣﻬﻢ )‪(CLASS‬‬ ‫اﺛﺮ )‪(S‬‬ ‫ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ‬ ‫ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ‬
‫‪R‬‬ ‫‪D‬‬ ‫‪O‬‬ ‫‪S‬‬ ‫ﺗﻜﻤﻴﻞ‬ ‫ي‬ ‫)‪(RPN‬‬ ‫ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ‬ ‫‪١٦‬‬ ‫‪ /‬ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ‬
‫اﻗﺪاﻣﺎت‬ ‫‪١٨‬‬ ‫)ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ(‬ ‫‪١٥‬‬ ‫‪١٤‬‬ ‫‪١٣‬‬ ‫‪١٢‬‬ ‫‪١١‬‬
‫‪P‬‬ ‫‪E‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪E‬‬ ‫اﻧﺠﺎم‬ ‫‪٢١‬‬ ‫‪٢٠‬‬ ‫‪١٩‬‬ ‫‪١٧‬‬ ‫‪١٠‬‬
‫‪١٧‬‬
‫ﺷﺪﻩ‬
‫‪N‬‬ ‫‪T‬‬ ‫‪C‬‬ ‫‪V‬‬

‫‪ -٢٤‬اﻣﻀﺎ ﻣﺮورآﻨﻨﺪﻩ‬ ‫‪ -٢٣‬اﻣﻀﺎ ﺗﺎﻳﻴﺪ آﻨﻨﺪﻩ‬

‫‪٦‬‬
 ‫ﻓﺮم ﺷﻤﺎرﻩ ‪ ٢‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ای از ﻓﺮﻣﺖ ‪ FMEA‬ﺑﺮای اﻧﻮاع‪FMEA‬‬

‫ﻓﺮم ﺷﻤﺎرﻩ ‪ ٣‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ای از ﻓﺮﻣﺖ ‪ FMEA‬ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎدﻩ در‪DFMEA‬‬

‫‪٧‬‬
‫ﻓﺮم ﺷﻤﺎرﻩ ‪ ۴‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ای از ﻓﺮﻣﺖ ‪ FMEA‬ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎدﻩ در ‪DFMEA‬‬

‫ﻓﺮم ﺷﻤﺎرﻩ ‪ ۵‬ﻧﻤﻮﻧﻪ ای از ﻓﺮﻣﺖ ‪ FMEA‬ﺑﺮای اﺳﺘﻔﺎدﻩ در ‪PFMEA‬‬

‫‪٨‬‬
 ‫‪ - A‬اﻃﻼﻋﺎت اوﻟﻴﻪ )ﭘﺮوﻧﺪﻩ ‪( FMEA‬‬
‫ﻣﻮاردي هﺴﺘﻨﺪ آﻪ ﺗﻬﻴﻪ آﺮدن اﻳﻦ ﻣﻮارد اﺟﺒﺎري ﻧﺒﻮدﻩ و ﺷﺮآﺖ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﻪ هﺮ ﻧﺤﻮي آﻪ ﻣﺎﻳﻞ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﺁن را ﺗﻐﻴﻴﺮ دهﺪ‪ .‬اﻳﻦ ﻣﻮارد در ﻓﺮم )‪ (١‬ﺗﺤﺖ ﺷﻤﺎرﻩهﺎي ‪١‬ﺗﺎ‪ ٩‬ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ آﻪ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ‬
‫از‪:‬‬
‫‪ -١‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻃﺮح ﻳﺎ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ‪ :‬آﻪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺎم ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻃﺮح ﻳﺎ ﻣﺤﺼﻮل ﻳﺎ‬
‫ﻓﺮﺁﻳﻨﺪي آﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﻪ روي ﺁن اﻧﺠﺎم ﻣﻲﮔﻴﺮد ﺁوردﻩ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -٢‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ‪ :‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻣﻌﺮﻓﻲ واﺣﺪي آﻪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ ﻃﺮح ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺤﺼﻮل ﻳﺎ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ را‬
‫ﻋﻬﺪﻩ دار ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﮔﺮدد ﻻزم ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ اﺳﺖ در ﺑﺮﺧﻲ ﻣﻮارد ﻧﺎم ﺷﺨﺼﻲ آﻪ‬
‫ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ اﺻﻠﻲ اﻧﺠﺎم اﻳﻦ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ را دارد ﺁوردﻩ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -٣‬درﮔﻴﺮي ﻗﺴﻤﺘﻬﺎي دﻳﮕﺮ‪ :‬واﺣﺪهﺎ و اﺷﺨﺎﺻﻲ آﻪ در ‪ FMEA‬ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﮔﺬار ﻣﻲﺑﺎﺷﻨﺪ‬
‫ﻧﺎم ﺑﺮدﻩ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫‪ -٤‬درﮔﻴﺮي ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن و ﻏﻴﺮﻩ ‪ :‬اﻓﺮاد دﻳﮕﺮ )در ﺧﺎرج از ﺳﺎزﻣﺎن (ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺸﺎوران‪ ،‬ﻧﻤﺎﻳﻨﺪﮔﺎن‬
‫ﻣﺸﺘﺮي در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز‪ ،‬ﻓﺮوﺷﻨﺪﮔﺎن و ﻣﻮﺳﺴﺎﺗﻲ آﻪ در ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮل هﻤﻜﺎري دارﻧﺪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ‬
‫ذآﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -٥‬ﻣﺪل ﻳﺎ ﻣﺤﺼﻮل‪ :‬ﻧﺎم ﻣﺤﺼﻮﻟﻲ آﻪ ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ اﺳﺖ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ذآﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -٦‬ﺗﺎرﻳﺦ اﻧﺘﺸﺎر اﻃﻼﻋﺎت ﻓﻨﻲ ‪ :‬ﺗﺎرﻳﺨﻲ اﺳﺖ آﻪ اﻃﻼﻋﺎت ﻓﻨﻲ و ﻣﻬﻨﺪﺳﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻃﺮح‪،‬‬
‫ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﻣﻨﺘﺸﺮ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ آﻪ ﺑﺎذآﺮ روز‪ -‬ﻣﺎﻩ ‪ -‬ﺳﺎل ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬
‫‪ -٧‬ﺗﻬﻴﻪ آﻨﻨﺪﻩ ‪ :‬ﻧﺎم ﻣﻬﻨﺪس ﻣﺴﺌﻮل ﺳﻴﺴﺘﻢ ‪ /‬ﻃﺮح ‪ /‬ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ دراﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ذآﺮ ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﮔﺎهﻲ‬
‫اوﻗﺎت اﻃﻼﻋﺎت ﺑﻴﺸﺘﺮي ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺁدرس و ﺷﻤﺎرﻩ ﺗﻠﻔﻦ ﻣﻬﻨﺪس ﻣﺴﺌﻮل‪ ،‬ﻣﺤﻞ آﺎر و اﻋﻀﺎي ﮔﺮوﻩ ﺗﺠﺰﻳﻪ‬
‫و ﺗﺤﻠﻴﻞ وﺳﻤﺖ ﺁﻧﻬﺎ ﻧﻴﺰ ذآﺮ ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪ -٨‬ﺗﺎرﻳﺦ ﺷﺮوع ﺗﺤﻠﻴﻞ )ﺗﺎرﻳﺦ اﻧﺠﺎم دادن ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ( ‪ :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﺷﺮوع ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺎ ذآﺮ روز –ﻣﺎﻩ – ﺳﺎل ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪ -٩‬ﺗﺎرﻳﺦ ﺑﺎزﻧﮕﺮي )ﺗﺎرﻳﺦ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ( ‪ :‬ﺗﺎرﻳﺦ ﺁﺧﺮﻳﻦ ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻧﻈﺮ اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻩ در ﺗﺠﺰﻳﻪ وﺗﺤﻠﻴﻞ‬
‫ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﻜﺴﺖ در ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻳﺎ ﻃﺮح ﻳﺎ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺑﺎ ذآﺮ روز – ﻣﺎﻩ – ﺳﺎل در اﻳﻦ ﺳﺘﻮن ﺁوردﻩ ﻣﻲﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٩‬‬
 ‫‪ - B‬اﻃﻼﻋﺎت اﺻﻠﻲ )اﺳﻜﻠﺖ اﺻﻠﻲ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ(‬
‫ﻣﻮاردي هﺴﺘﻨﺪ آﻪ اﺳﻜﻠﺖ اﺻﻠﻲ ‪ FMEA‬را ﺗﺸﻜﻴﻞ دادﻩ در ﻓﺮم )‪ (١‬و از ﺳﺘﻮﻧﻬﺎي ‪١٠‬ﺗﺎ ‪٢٢‬‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﻳﺪﻩ اﺳﺖ وﺟﻮد اﻳﻦ ﺳﺘﻮﻧﻬﺎ در ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﻜﺴﺖ اﺟﺒﺎري اﺳﺖ‪ ،‬ﺗﺮﺗﻴﺐ اﻳﻦ‬
‫ﺳﺘﻮﻧﻬﺎ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﻳﺎﺑﺪ و ﻳﺎ ﺳﺘﻮﻧﻬﺎﻳﻲ اﺿﺎﻓﻪ ﮔﺮدد‪ ،‬وﻟﻲ هﻴﭻ ﻳﻚ از ﺳﺘﻮﻧﻬﺎ ﻧﺒﺎﻳﺪ ﺣﺬف ﮔﺮدد‪.‬‬
‫‪ -١٠‬وﻇﻴﻔﻪ ) ‪ :( FUNCTION‬در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻃﺮاح‪ ،‬ﻗﺼﺪ و ﻣﻨﻈﻮر وﻳﺎ هﺪف ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﻲ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻳﺎ‬
‫ﻃﺮح ﻳﺎ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ را ﺟﻬﺖ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ و ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﻜﺴﺖ ﻳﻚ ﺑﻪ ﻳﻚ در اﻳﻦ ﺳﺘﻮن ﻋﻨﻮان‬
‫ﻣﻲآﻨﺪ‪ ،‬وﻇﻴﻔﻪ ﻃﺮح ﻣﻌﻤﻮﻻً از ﻃﺮﻳﻖ ﻧﻴﺎزهﺎ و ﺧﻮاﺳﺘﻪهﺎ و ﻳﺎ ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺸﺘﺮي ﻧﺸﺎت ﻣﻲﮔﻴﺮد آﻪ اﻳﻦ‬
‫وﻇﺎﻳﻒ ﻣﻌﻤﻮﻻً ﺷﺎﻣﻞ ﺷﺮاﻳﻂ اﻳﻤﻨﻲ‪ ،‬ﻗﻮاﻧﻴﻦ دوﻟﺘﻲ و ﺳﺎﻳﺮ ﺿﻮاﺑﻂ داﺧﻠﻲ و ﺧﺎرﺟﻲ ﺳﺎزﻣﺎن‪،‬‬
‫اﺳﺘﺎﻧﺪاردهﺎي ﻣﻮرد ﻗﺒﻮل ﻓﻨﻲ و ﺗﻌﻬﺪاﺗﻲ آﻪ ﺗﻮﻟﻴﺪ آﻨﻨﺪﻩ در ﺿﻤﻦ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﺎ ﺧﺮﻳﺪار ﺗﻌﻬﺪ ﻧﻤﻮدﻩ‬
‫اﺳﺖ ﻣﻲﮔﺮدد‪ .‬اﻳﻦ ﻧﻴﺎزهﺎ و ﺧﻮاﺳﺘﻪهﺎ را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ‪) QFD‬ﮔﺴﺘﺮش وﻇﻴﻔﻪ آﻴﻔﻴﺖ‬
‫‪ ( QUALITY FUNCTION DEPLOYMENT‬ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﻌﻀﻲ از اﻳﻦ وﻇﺎﻳﻒ ﺷﺎﻣﻞ درﺟﻪ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ‬
‫اﻃﻤﻴﻨﺎن ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬ﺿﻤﺎﻧﺖ ﻣﺤﺼﻮل‪ ،‬اﺳﺘﺎﻧﺪاردهﺎي ﺻﻨﻌﺘﻲ و ﺿﺮورﺗﻬﺎي ﮔﻤﺮآﻲ ﻧﻴﺰ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد‪ .‬وﻇﻴﻔﻪ‬
‫ﻃﺮح ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻲ آﻪ آﺎﻣﻼً ﻣﺸﺨﺺ‪ ،‬دﻗﻴﻖ‪ ،‬ﺧﻼﺻﻪ و ﺁﺳﺎن ﺑﺎﺷﺪ ﺗﻌﺮﻳﻒ ﺷﻮد و اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ‬
‫در ﻣﻮرد ﺷﺮاﻳﻂ ﻣﺤﻴﻄﻲ آﺎرآﺮد ﻣﺤﺼﻮل ﻣﺎﻧﻨﺪ ﻣﺤﺪودﻩ آﺎري‪ ،‬ﻓﺸﺎر و رﻃﻮﺑﺖ ﻻزم ﻧﻴﺰ در ﺻﻮرت ﻧﻴﺎز‬
‫ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬هﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ وﻇﻴﻔﻪ ﻃﺮح ﺑﺎ واژﻩهﺎي ﺗﻜﻨﻴﻜﻲ و ﻓﻨﻲ ﺗﺸﺮﻳﺢ ﮔﺮدد‪.‬‬
‫وﻇﺎﻳﻒ‬ ‫هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﺗﻌﻴﻴﻦ وﻇﺎﻳﻒ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻳﺎ ﻃﺮح ﻣﻲﺗﻮان از ﺗﺮﺳﻴﻢ ﺑﻠﻮآﻪاي‬
‫) ‪ (FUNCTION BLOCK DIGRAM‬آﻪ وﻇﺎﻳﻒ و ارﺗﺒﺎﻃﺎت اﺟﺰاء ﻳﻚ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ و ﻳﺎ ﺳﻴﺴﺘﻢ را ﺑﻪ ﺻﻮرت‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ و ﻏﻴﺮﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﻧﺸﺎن ﻣﻲدهﺪ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫و هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﻟﻴﺴﺖ ﻧﻤﻮدن وﻇﺎﻳﻒ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻲﺗﻮان از ﻓﺮم ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ وﻇﺎﻳﻒ ﻗﻄﻌﻪ‬
‫)‪ ( ITEM FUNCTION WORKSHEET‬ﻧﻴﺰ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫ﻣﺰﻳﺖ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از اﻳﻦ ﻓﺮم ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي وﻇﺎﻳﻒ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻣﺤﺼﻮل و ﻳﺎ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ از ﻧﻈﺮ درﺟﻪ اهﻤﻴﺖ و‬
‫هﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﺸﺨﺺ ﻧﻤﻮدن وﻇﺎﻳﻔﻲ را آﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻲﺑﺎﻳﺪ اﻧﺠﺎم دهﺪ ﻳﺎ وﻇﺎﻳﻔﻲ راآﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﺒﺎﻳﺪ‬
‫اﻧﺠﺎم دهﺪ و ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻘﺪار آﻤﻲ وﻇﺎﻳﻒ ﻣﺤﺼﻮل)‪(HOWMUCH‬ﻳﺎ ﻣﺪت زﻣﺎن اﻧﺠﺎم وﻇﻴﻔﻪ )‪(WHEN‬و‬
‫هﻤﭽﻨﻴﻦ رﺗﺒﻪﺑﻨﺪي وﻇﻴﻔﻪ از ﻧﻈﺮ اهﻤﻴﺖ )ﺳﺘﻮن ‪( RANKING‬ﺑﺮاي هﺮ وﻇﻴﻔﻪ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻻزم ﺑﻪ ذآﺮ‬
‫اﺳﺖ در ﺻﻮرﺗﻲ آﻪ از ﮔﺴﺘﺮش وﻇﻴﻔﻪ آﻴﻔﻴﺖ ‪ QFD‬اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﻣﻲﺗﻮان ﺟﻬﺖ رﺗﺒﻪﺑﻨﺪي‬
‫وﻇﻴﻔﻪ از ﺁن آﻤﻚ ﮔﺮﻓﺖ‪ .‬از اﻳﻦ ﻓﺮم ﻣﻲﺗﻮان ﺟﻬﺖ ﭘﺮﻧﻤﻮدن ﺳﺘﻮن وﻇﻴﻔﻪ)ﺳﺘﻮن‪(١٠‬ﻓﺮم ‪FMEA‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﻮد‪.‬درﻓﺮم ﺷﻤﺎرﻩ ‪ ٦‬ﻧﻤﻮﻧﻪاي از ‪ ITEM FUNCTION WORKSHEET‬ﺁوردﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬‬
‫ﻻزم ﺑﻪ ذآﺮاﺳﺖ وﻇﻴﻔﻪ ﺑﺎﻳﺪ ﻗﺎﺑﻞ اﻧﺪازﻩ ﮔﻴﺮي ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺼﻮرت ﻓﻌﻞ ﻣﻄﺮح ﮔﺮدد‪ .‬ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺜﺎل‬
‫ﺗﺤﻤﻞ ﻧﻴﺮوي ﺑﺮﺷﻲ ‪ 35 kg/cm2‬در ‪ ،DFMEA‬ﺳﻮراﺧﻜﺎري ﺑﻪ ﻗﻄﺮ ‪ 6 ±0.02‬ﺗﺤﺖ زاوﻳﻪ ‪ 22o‬در ‪PFMEA‬‬
‫و…‬

‫‪١٠‬‬
‫در‪ PFMEA‬ﻣﻲﺗﻮان ﺟﻬﺖ ﭘﺮﻧﻤﻮدن ﺳﺘﻮن وﻇﻴﻔﻪ از ﻧﻤﻮدار ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﻋﻤﻠﻴﺎت اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﻮد و‬
‫وﻇﺎﻳﻔﻲ آﻪ از ﺗﻚ ﺗﻚ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪهﺎي ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺮاﺷﻜﺎري‪،‬ﺳﻮراﺧﻜﺎري‪،‬ﻣﻮﻧﺘﺎژو … اﻧﺘﻈﺎر ﻣﻲرود‬
‫ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ در اﻳﻦ ﺳﺘﻮن ﻟﻴﺴﺖ ﮔﺮدﻧﺪ‪.‬‬

‫‪١١‬‬
 ITEM FUNCTION WORKSHEET

The ltem function worksheet below is provided to help determine the scope, and
prioritize and organize the work offort involved in conducting a Design
FMEA.The item function worksheet can also be used to identify System functions
(subslitute "system" for "item " on the worksheet).

To help priortize the work effort after the worksheet is completed, select functions
from the worksheet and enter in the item function column (column 9B) of the
Design FMEA

ITEM FUNCTION WORKSHEET

DESCRIPTION :
FUNCTION :
What is the item supposed to do?
What is the item not supposed to do ?
List all the functions and separate them from the specifications.
Determine the hierarchy of the function and assign an initial ranking.

Specifications:
List All Functlons
Rankings
Function Descrtption :
How Much ? When?
Verb - Noun

‫ ﻣﺤﺼﻮل‬/‫ ﻧﻤﻮﻧﻪ ای از ﻓﺮم ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ وﻇﺎﻳﻒ ﻗﻄﻌﻪ‬۶ ‫ﻓﺮم ﺷﻤﺎرﻩ‬

١٢
‫‪ -١١‬ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ )‪ :(POTENTIAL FAILURE MODE‬ﺣﺎﻟﺘﻲ اﺳﺖ آﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻗﺎدر‬
‫ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ ﺧﻮاﺳﺘﻪهﺎي ﻃﺮاﺣﻲ)ﻣﺸﺘﺮي(راﺑﺮﺁوردﻩ آﻨﺪ‪،‬هﺮﭼﻪ ﺷﻜﺴﺖ ﻣﺸﺨﺺ ﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‬
‫ﺗﺎﺛﻴﺮ و ﻋﻠﺖ ﺁن آﻪ در ﺳﺘﻮنهﺎي ﺑﻌﺪي ‪FMEA‬ﻣﻮرد ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد ﺁﺳﺎﻧﺘﺮ‬
‫ﺧﻮاهﺪﺑﻮد‪،‬ﺷﻜﺴﺖ ﻃﺮح وﻗﺘﻲ رخ ﺧﻮاهﺪ داد آﻪ ﻣﺤﺼﻮل درﻣﻘﺎﺑﻞ ﺁﺳﻴﺐ هﺎ ﻣﺤﺎﻓﻈﺖ ﻧﺸﺪﻩ و‬
‫ﺑﺮﺁوردﺷﻜﺴﺖ ﻳﺎﻋﻮاﻗﺐ ﻣﻨﻔﻲ آﺎر در ﺳﻴﺴﺘﻢ‪،‬ﻃﺮح ﻳﺎ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﺧﻮﺑﻲ ﭘﻴﺶﺑﻴﻨﻲ ﻧﮕﺮدﻳﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاي‬
‫وﻇﺎﻳﻒ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻩ در ﺳﺘﻮن ‪ ، ١٠‬ﺑﺎﻳﺪ ﺷﻜﺴﺖهﺎي ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﮔﺮدد ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﺮاي هﺮ‬
‫وﻇﻴﻔﻪ ﭼﻨﺪ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﻻزم ﺑﻪ ذآﺮاﺳﺖ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ‬
‫ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻣﻨﻔﻲ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ وﻇﺎﻳﻒ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻃﺮح‪ ،‬ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﻓﻜﺮ آﺮد‪.‬‬
‫ﻣﻲﺗﻮان ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﻜﺴﺖهﺎي ﺳﻴﺴﺘﻢ‪،‬ﻃﺮح‪،‬ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ از ﺳﻮاﺑﻖ ﺧﻄﺎهﺎ و اﺷﺘﺒﺎهﺎت‬
‫ﮔﺬﺷﺘﻪ و ﮔﺰارﺷﺎت ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ اﺳﺘﻔﺎدﻩ آﺮد و ﻳﺎازﺳﻮاﺑﻖ ﺷﻜﺴﺖهﺎي ﺑﺎﻟﻘﻮﻩاي آﻪ ﺻﺮﻓﺎًدرﺷﺮاﻳﻂ‬
‫ﻣﺤﻴﻄﻲ ﺧﺎص )ﮔﺮﻣﺎ‪،‬ﺳﺮﻣﺎ‪،‬ﺧﺸﻜﻲ‪،‬ﮔﺮد و ﻏﺒﺎر و …(و ﻳﺎدرﺷﺮاﻳﻂ اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﺧﺎص )درﻣﻮرداﺗﻮﻣﺒﻴﻞ‬
‫ﻣﺜﻼًﺳﺮﻋﺖ ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ ﻣﺘﻮﺳﻂ‪،‬ﺟﺎدﻩهﺎي ﻧﺎهﻤﻮار‪،‬ﺧﻴﺎﺑﺎﻧﻬﺎي ﺷﻬﺮي و …(ﺑﺮوز ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ را در ﻧﻈﺮ‬
‫ﮔﺮﻓﺖ وﻳﺎﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از اﻇﻬﺎر ﻧﻈﺮ اﻓﺮاد ﻣﺘﺨﺼﺺ و ﺑﺎﺗﺠﺮﺑﻪ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﺗﻜﻨﻴﻚ ﻃﻮﻓﺎن ﻓﻜﺮي ﺑﺴﻴﺎري‬
‫از ﺧﻄﺎهﺎ را ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﻤﻮد‪.‬‬
‫راﻩ دﻳﮕﺮي آﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در اﻳﻦ راﺑﻄﻪ ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﻧﻤﻮدار درﺧﺘﻲ ﺧﻄﺎ)‪ Fault Tree Analysis (FTA‬اﺳﺖ آﻪ در اﻳﻦ ﻧﻤﻮدار ﻋﺪم ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻳﻚ‬
‫ﺑﺨﺶ ﻣﺸﺨﺺ ﺷﺪﻩ و ﺳﭙﺲ درﺷﺎﺧﻪهﺎي ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺗﺮ ﺷﻜﺴﺖ هﺎي ﺑﻌﺪي ﻣﺸﺨﺺ ﺧﻮاهﺪ ﺷﺪ‪.‬‬

‫ﻧﻤﻮﻧﻪهﺎﻳﻲ از ﺷﻜﺴﺖ هﺎي اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ در ﺟﺪول ﺷﻤﺎرﻩ ‪ ١‬ﺁوردﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪ -١٧‬داغ وﺳﺮدﺷﺪن ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ‬
‫‪ -١٨‬هﺮز ﮔﺮدﻳﺪن ﭘﻴﭻ‬
‫‪ -١٩‬ﺧﺸﻚ ﻳﺎﻣﺮﻃﻮب ﺷﺪن‬
‫ﺑﻴﺶ ازﺣﺪ‬
‫‪ -٢٠‬روﻏﻨﻜﺎري ﺑﻴﺸﺘﺮ ﻳﺎآﻤﺘﺮ‬
‫ازاﻧﺪازﻩ‬
‫‪ -٢١‬ﺷﻜﺴﺘﮕﻲ‬
‫‪ -٢٢‬آﺎهﺶ اﺳﺘﺤﻜﺎم‬
‫‪ -٢٣‬اﻳﺠﺎد اﺗﺼﺎﻟﻲ در اﺟﺰا‬
‫‪ -٢٤‬ﭼﺴﺒﻨﺪﮔﻲ‬
‫ﺟﺪول ﺷﻤﺎرﻩ )‪ ( ١‬ﻧﻮاﻗﺺ و ﺷﻜﺴﺖهﺎي اﺣﺘﻤﺎﻟﻲ‬
‫‪ -٩‬وﺟﻮد آﻤﺎﻧﺶ درﻗﻄﻌﻪ‬ ‫‪ -١‬ﻧﺸﺘﻲهﺎ‬
‫‪ -١٠‬ﺗﺮك درﻗﻄﻌﻪ‬ ‫‪ -٢‬ﻟﻖ ﺷﺪن ‪/‬ﺳﺨﺖ ﺷﺪنهﺎ‬
‫‪ -١١‬ﺗﻐﻴﻴﺮﺷﻜﻞ ﻗﻄﻌﻪ‬ ‫‪ -٣‬ارﺗﻌﺎﺷﺎت‬
‫‪ -١٢‬ﻧﻔﻮذ ﮔﺮدوﺧﺎك‬ ‫‪ -٤‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻳﺎ آﺎهﺶ ﻓﺸﺎر‬
‫‪ -١٣‬ﺧﻮردﮔﻲ‬ ‫‪ -٥‬ﮔﻴﺮآﺮدن ﻗﻄﻌﺎت ﻣﺘﺤﺮك‬
‫‪ -١٤‬اآﺴﻴﺪ ﺷﺪن‬ ‫‪ -٦‬اﻳﺠﺎد ﭘﻮﺳﺘﻪ دررﻧﮓ ﻳﺎ‬
‫ﭘﻮﺷﺸﻬﺎ‬
‫‪ -١٥‬ﺧﺴﺘﮕﻲ‬ ‫‪ -٧‬ﺗﻐﻴﻴﺮ رﻧﮓ ﻗﻄﻌﻪ‬
‫‪ -١٦‬آﻮرس ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ‬ ‫‪ -٨‬ﺗﻮرﻓﺘﮕﻲ‬

‫‪١٣‬‬
‫‪ -١٢‬اﺛﺮ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ )‪ : (Potential Effects Of Failure‬اﺛﺮات ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﻧﺎﺷﻲ از ﺑﺮوز ﺧﻄﺎ‬
‫ﻋﺒﺎرﺗﺴﺖ از اﺛﺮات ﺣﺎﻻت ﺧﻄﺎ ﺑﺮ ﻣﺸﺘﺮي‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻴﺎن ﺳﺎدﻩ اﺛﺮ ﺧﻄﺎ ﻋﺎرﺿﻪاي اﺳﺖ آﻪ ﻣﺸﺘﺮي‬
‫ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﺑﺮوز ﺁن ﺧﻄﺎ دﭼﺎر ﺁن ﻣﻲﺷﻮد‪ .‬ﻟﺬا در ﺷﺮح اﺛﺮات‪ ،‬ﺑﻪ ﺑﻴﺎن ﻋﻮارض وﻣﺴﺎﺋﻠﻲ آﻪ ﻣﺸﺘﺮي‬
‫ﺑﺪﻟﻴﻞ ﺑﺮوز ﺧﻄﺎ ﺁن را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ ﻣﻲﭘﺮدازﻳﻢ‪.‬‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ آﻪ ﻣﻨﻈﻮر از ﻣﺸﺘﺮي ‪،‬هﻤﻮارﻩ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺸﺘﺮي ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻳﺎ ﻣﺼﺮف آﻨﻨﺪﻩ ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻣﺤﺼﻮل‬
‫)‬ ‫)ﺧﻮدرو(‪ ،‬ﺗﻮﻟﻴﺪآﻨﻨﺪﻩ ﻳﺎ ﻣﻮﻧﺘﺎژ آﻨﻨﺪﻩ در واﺣﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪي ﺑﻌﺪي ﻳﺎ ﺗﻮﻟﻴﺪ آﻨﻨﺪﻩ ﻳﺎ ﻣﻮﻧﺘﺎژ آﻨﻨﺪﻩ داﺧﻠﻲ‬
‫درهﻤﺎن واﺣﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪي ‪/‬ﻃﺮاﺣﻲ ( ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺟﻪ داﺷﺖ آﻪ اﺛﺮ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﺧﻄﺎدر ‪ ،DFMEA‬اﺛﺮات ﻋﻤﻠﻜﺮد‬
‫اﺟﺰا ﻳﺎ ﻗﻄﻌﺎت ‪ ،‬زﻳﺮ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ هﺎي ﻣﻮﻧﺘﺎژي وآﻞ ﺳﻴﺴﺘﻢ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ آﻪ ﺑﻮاﺳﻄﻪ ﺿﻌﻒ در ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫اﻳﺠﺎد ﺷﺪﻩاﻧﺪ ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ در ‪ PFMEA‬اﺛﺮات ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﺧﻄﺎ از دﻳﺪﮔﺎﻩ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺁﻧﻬﺎ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫ﻣﻮرد ﻧﻈﺮ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪﺑﻠﻜﻪ اﺛﺮات ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﺧﻄﺎ ﻣﺘﺎﺛﺮ از ﻣﺸﻜﻼت ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ اﻳﺠﺎد ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ اﻟﺒﺘﻪ در‬
‫ﺑﻌﻀﻲ ﻣﻮاﻗﻊ ﺷﻜﺴﺘﻬﺎﻳﻲ آﻪ در ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺑﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺤﺼﻮل ارﺗﺒﺎط دارﻧﺪ ﻧﻴﺰ ﻣﻲﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺎزﺧﻮري ﺟﻬﺖ‬
‫ﺑﺎزﻧﮕﺮي در ‪ DFMEA‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫ﺑﻪ هﻤﻴﻦ ﺟﻬﺖ ﻧﻴﺰ ﺣﺬف ﻳﺎ آﺎهﺶ اﺛﺮ ﺧﻄﺎ در‪ DFMEA‬ﺻﺮﻓﺎً از ﻃﺮﻳﻖ ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﻃﺮاﺣﻲ اﻣﻜﺎن ﭘﺬﻳﺮ‬
‫ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد ﻓﺮض ﻏﺎﻟﺐ در‪ PFMEA‬ﺁن اﺳﺖ آﻪ ﻣﺤﺼﻮل هﻤﺎﻧﮕﻮﻧﻪ آﻪ ﻃﺮاﺣﻲ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ ﻧﻴﺎزهﺎ و‬
‫ﻣﻘﺎﺻﺪ ﻃﺮاﺣﻲ راﺑﺮﺁوردﻩ ﺧﻮاهﺪ ﻧﻤﻮد‪ .‬در ﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ هﻤﻴﻦ اﻣﺮ در ‪ DFMEA‬ﻣﻮرد ﺗﺮدﻳﺪ و ﺑﺮرﺳﻲ‬
‫ﻗﺮارﻣﻲﮔﻴﺮد‪ .‬هﺮﭼﻨﺪ آﻪ ﻣﻲﺗﻮان در ‪ PFMEA‬ﺧﻄﺎهﺎي ﻧﺎﺷﻲ از ﺿﻌﻒ ﻃﺮاﺣﻲ را ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار داد‪،‬‬
‫اﻣﺎ ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺁن اﻟﺰاﻣﻲ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﺑﻪ ﺑﻴﺎن دﻳﮕﺮ در‪ ، PFMEA‬ﺣﺬف ﺿﻌﻔﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد در ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ‪،‬‬
‫از ﻃﺮﻳﻖ اﻧﺠﺎم ﺗﻐﻴﻴﺮات ﻃﺮاﺣﻲ ﺻﻮرت ﻧﻤﻲﭘﺬﻳﺮد و هﻤﭽﻨﻴﻦ در ‪ DFMEA‬ﺑﻤﻨﻈﻮر ﺟﺒﺮان ﺿﻌﻒهﺎي‬
‫ﻃﺮاﺣﻲ ‪ ،‬ﺑﺮ آﻨﺘﺮل ﻓﺮﺁﻳﻨﺪاﺗﻜﺎ ﻧﻤﻲﮔﺮدد‪ ،‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﻣﺤﺪودﻳﺖهﺎي ﺗﻜﻨﻮﻟﻮژي ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺳﺎﺧﺖ و ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‪،‬ﻣﺤﺪودﻳﺘﻬﺎﻳﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﻣﺤﺪودﻳﺖ در ﭘﺮداﺧﺖ ﺳﻄﻮح ‪،‬‬ ‫ﻣﻮﻧﺘﺎژ در ‪ DFMEA‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ‬
‫ﻣﺤﺪودﻳﺘﻬﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﻗﺎﻟﺐ ‪ ،‬ﻣﺤﺪودﻳﺖ در ﻓﻀﺎي ﻣﻮﻧﺘﺎژ ‪ ،‬ﻣﺤﺪودﻳﺖ در ﻓﻀﺎي آﺎر اﺑﺰار)در ﻣﺮﺣﻠﻪ‬
‫ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﻳﺎ دﻣﻮﻧﺘﺎژ( ‪ ،‬ﻣﺤﺪودﻳﺖ در اﻳﺠﺎد ﺳﺨﺘﻲ در ﻓﻮﻻد‪ ،‬ﻋﻤﻠﻜﺮد ﻳﺎ ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪﺗﻮﻟﻴﺪو…‪...‬‬
‫ﺑﻄﻮر آﻠﻲ در ‪ FMEA‬هﺮﺧﻄﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻣﻨﺸﺎ ﺑﺮوز اﺛﺮات ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﻲ ﺑﺎﺷﺪ ﻳﺎ ﺑﺎﻟﻌﻜﺲ ‪،‬ﻣﻤﻜﻦ‬
‫اﺳﺖ ﺧﻄﺎهﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮن داراي اﺛﺮي ﻳﻜﺴﺎن ﺑﺎﺷﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﺛﺮ ﺷﻜﺴﺖ ﻣﻲﺗﻮان ﻣﻮارد زﻳﺮ را ﺑﺮرﺳﻲ ﻧﻤﻮد‬
‫اﻟﻒ‪ -‬ﻣﺪارك ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺷﻜﺎﻳﺎت ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن‬
‫ب‪ -‬ﻣﺪارك ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺿﻤﺎﻧﺖ ﻧﺎﻣﻪ آﺎﻻ‬
‫ج‪ -‬اﻃﻼﻋﺎت ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ اراﻳﻪ ﺧﺪﻣﺎت ﭘﺲ از ﻓﺮوش‬
‫د‪ -‬ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﺷﻜﺴﺖهﺎي ﻣﺤﺼﻮﻻت ﻣﺸﺎﺑﻪ‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪهﺎﻳﻲ از اﺛﺮات ﺧﻄﺎ در ﺟﺪول ﺷﻤﺎرﻩ‪ ٢‬ﺁوردﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‬

‫‪١٤‬‬
 ‫‪ -٩‬ﻇــــﺎهﺮ وﺟﻠــــﻮﻩ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳــــﺐ‬ ‫‪ -٥‬ﺣﺮآﺖ ﺑﻴﺶ از اﻧﺪازﻩ‬ ‫‪ -١‬زﺑﺮي‬
‫داﺷﺘﻦ‬
‫‪ -٦‬ﭼﺴــﺒﻴﺪن ﻗﻄﻌــﻪ ﺑــﻪ ﻧــﺮي ﻳــﺎ ‪ -١٠‬ﺑﻮي ﻧﺎﻣﻄﺒﻮع‬ ‫‪ -٢‬ﺳﺮوﺻﺪا‬
‫ﻣﺎدﮔﻲ‬
‫‪ -٧‬آﻨﺘﺮل ﻏﻴﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨـﻲ و ‪ -١١‬ﺑــﻪ ﺧﻄـــﺮ اﻧـــﺪاﺧﺘﻦ اﭘﺮاﺗـــﻮر‬ ‫‪ -٣‬ﻣﻜﺶ هﻮا‬
‫ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻳﺎﻣﻮﻧﺘﺎژ‬ ‫ﻧﺎﻣﻨﻈﻢ‬
‫‪ -١٢‬ﻗﻄﻊ و وﺻﻞ ﺷﺪن‬ ‫‪-٨‬ﻋﻤﻞ ﻧﻜﺮدن ﻣﻜﺎﻧﻴﺰم ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ‬ ‫‪ -٤‬ﻓﺸﺎرﺑﻴﺶ از ﺣﺪ‬
‫ﺟﺪول )‪ (٢‬اﺛﺮات ﺷﻜﺴﺖهﺎي ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ‬

‫‪ -١٣‬ﺷــﺪت )‪ : (SEVERITY‬ﺷــﺪت ﻧﺸــﺎﻧﮕﺮ‪ ،‬ﺟــﺪي ﺑــﻮدن اﺛــﺮ ﺷﻜﺴــﺖ ﺑــﺎﻟﻘﻮﻩ اﺳــﺖ و ارﺗﺒــﺎط‬
‫ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﻲ ﺑﻴﻦ اﺛﺮ وﺷﺪت وﺟﻮد دارد ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻣﺜﺎل اﮔﺮ اﺛﺮ ﺷﻜﺴﺖ ﻣﻬﻢ ﺑﺎﺷﺪ‪ ،‬ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺧﻄﺮات ﺟﺎﻧﻲ‪،‬‬
‫ﻧﻘﺾ ﻣﻘﺮرات دوﻟﺘﻲ و … ﺷﺪت ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد و ﺑﺎﻟﻌﻜﺲ‪،‬اﮔﺮ ﺗﺎﺛﻴﺮ ﺟﺰﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪،‬ﺷﺪت ﭘـﺎﻳﻴﻦ ﺧﻮاهـﺪ‬
‫ﺑﻮد‪.‬‬
‫ﺷﺪت از ﻧﻘﻄﻪ ﻧﻈﺮ ﻃﺮح ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﺳﻴﺴﺘﻢهﺎي دﻳﮕﺮ‪ ،‬ﻣﺤﺼﻮل ‪ ،‬ﻣﺸـﺘﺮي ﻳـﺎ ﻗـﻮاﻧﻴﻦ دوﻟﺘـﻲ ﻣـﻮرد‬
‫ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪت اﺛﺮ ﻣﻌﻤﻮﻻً از ﺟﺪاوﻟﻲ آﻪ از ﻗﺒـﻞ ﺗﻬﻴـﻪ ﺷـﺪﻩ اﺳـﺖ ﺑـﻪ ﻋﻨـﻮان‬
‫ﻣﻌﻴﺎر اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲﺷﻮد و اﻳﻦ ﻣﻌﻴﺎر ارﺗﺒﺎط ﺳـﺎزﻣﺎن را ﺑـﺎ ﻣﺸـﺘﺮي ﻳـﺎ ﻗـﻮاﻧﻴﻦ دوﻟﺘـﻲ ﻧﺸـﺎن ﻣـﻲدهـﺪ‬
‫ﻧﻤﻮﻧﻪاي از ﻣﻌﻴﺎرهﺎي ازﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪت در ﺟﺪول ﺷﻤﺎرﻩ ‪ ٣‬وﭘﻴﻮﺳﺖ ﻳﮏ ﺁوردﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ﺷﻤﺎرﻩ )‪ (٣‬ﻣﻌﻴﺎرهﺎي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪت در ‪DFMEA‬‬

‫ﻣﻼﺣﻈﺎت‬ ‫ﻣﻌﻴﺎر ﺷﺪت ﺗﺄﺛﻴﺮ‬ ‫اﺛﺮ‬
‫رﺗﺒﻪ‬

‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ وﺳﻂ‬ ‫‪١٠‬‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑـﺮاي اﭘﺮاﺗـﻮر ﻣﺎﺷـﻴﻦ ﻳـﺎ دﺳـﺘﮕﺎﻩ ﺧﻄـﺮ داﺷـﺘﻪ‬ ‫ﺧﻄﺮﻧﺎك‬
‫دو رﻗﻢ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ‬ ‫ﺑﺪون هﺸﺪار ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬وﻗﺘﻴﻜﻪ ﺑﺪون هﺸﺪار ﻗﺒﻠﻲ‪ ،‬ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺮاﺑﻲ ﺑـﺮ ﻋﻤﻠﻜـﺮد‬
‫درﺟﻪ ﺗﺎﺛﻴﺮي آﻪ‬ ‫اﻳﻤــﻦ ﺧــﻮدرو اﺛــﺮ ﻣــﻲ ﮔــﺬارد و ﻳــﺎ ﻣﻘــﺮرات دوﻟﺘــﻲ را ﻧﻘــﺾ‬
‫ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫ﻣﻲآﻨﺪ‪.‬‬
‫اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮدد‪.‬‬ ‫‪٩‬‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑـﺮاي اﭘﺮاﺗـﻮر ﻣﺎﺷـﻴﻦ ﻳـﺎ دﺳـﺘﮕﺎﻩ ﺧﻄـﺮ داﺷـﺘﻪ‬ ‫ﺧﻄﺮﻧﺎك ﺑﺎ‬
‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﮔﺮوﻩ اﻧﺠﺎم‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‪ .‬وﻗﺘﻴﻜـﻪ ﺑـﺎ هﺸـﺪار ﻗﺒﻠـﻲ‪ ،‬ﺣﺎﻟـﺖ ﺧﺮاﺑـﻲ ﺑـﺮ ﻋﻤﻠﻜـﺮد‬ ‫هﺸﺪار‬
‫دادن ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫اﻳﻤﻦ ﺧﻮدرو اﺛﺮ ﻣﻲ ﮔﺬارد و ﻳـﺎ ﻣﻘـﺮرات دوﻟﺘـﻲ را ﻧﻘـﺾ ﻣـﻲ‬
‫ﺷﻜﺴﺖ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﺎ‬ ‫آﻨﺪ‪.‬‬
‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﻮاﻓﻖ آﻨﻨﺪ‪،‬‬ ‫‪٨‬‬ ‫اﺧﺘﻼل ﻋﻤﺪﻩ در ﺧﻂ اﻳﺠـﺎد ﻣـﻲ آﻨـﺪ‪ ١٠٠ .‬درﺻـﺪ ﻣﺤﺼـﻮﻻت‬ ‫ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎد‬
‫ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﺿﻮاﺑﻂ زﻳﺮ‬ ‫ﻣﻤﻜـــﻦ اﺳـــﺖ اﺳـــﻘﺎط ﺷـــﻮد‪ .‬ﺧﻮدروآـــﺎر ﻧﺨﻮاهـــﺪ آـــﺮد‪.‬‬
‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ آﻨﻨﺪ‪.‬‬ ‫ﻣﺸﺘﺮيﺧﻴﻠﻲ ﻧﺎراﺿﻲ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١٥‬‬
‫‪ -١‬اﮔﺮ دو رﻗﻢ در آﻨﺎر‬ ‫‪٧‬‬ ‫اﺧﺘﻼل ﺟﺰﺋﻲ در ﺧﻂ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ آﻨـﺪ‪ .‬ﻣﺤﺼـﻮل ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ‬ ‫زﻳﺎد‬
‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ از‬ ‫ﻻزم ﺑﻪ ﺟﺪاﺳﺎزي ﺷﻮد و ﺑﺨﺸﻲ از ﺁن اﺳﻘﺎط ﺷﻮد‪ .‬ﺧـﻮدرو‬
‫ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺁن اﺳﺘﻔﺎدﻩ‬ ‫آــﺎر ﻣــﻲ آﻨــﺪ وﻟــﻲ ﺑــﺎ ﻋﻤﻠﻜــﺮد ﻧــﺎﻣﻄﻠﻮب‪ ،‬ﻣﺸــﺘﺮي ﺧﻴﻠــﻲ‬
‫ﻧﻤﻮد‪.‬‬ ‫ﻧﺎراﺿﻲ اﺳﺖ‪.‬‬
‫‪ -٢‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ‬ ‫‪٦‬‬ ‫اﺧﺘﻼل ﺟﺰﺋﻲ در ﺧﻂ اﻳﺠﺎد ﻣﻲ آﻨﺪ‪ .‬ﺑﺨﺶ از ﻣﺤﺼﻮل ﻣﻤﻜﻦ‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬
‫ارﻗﺎم اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ وﺟﻮد‬ ‫اﺳـــــﺖ ﺑـــــﺪونﺟﺪاﺳـــــﺎزي اﺳـــــﻘﺎط ﺷـــــﻮد‪).‬ﺧـــــﻮدرو‬
‫دارد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺤﺚ اداﻣﻪ‬ ‫آﺎرﻣﻲآﻨﺪوﻟﻲراﺣﺘﻲ ﻻزم را ﻧﺪارد و ﻣﺸﺘﺮي ﻧﺎراﺿﻲ اﺳﺖ(‬
‫ﭘﻴﺪا آﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﻮاﻓﻖ‬ ‫‪٥‬‬ ‫اﺧﺘﻼل ﺟﺰﻳﻲ در ﺧﻂ اﻳﺠـﺎد ﻣـﻲآﻨـﺪ‪ ١٠٠ .‬درﺻـﺪ ﻣﺤﺼـﻮﻻت‬ ‫آﻢ‬
‫ﺣﺎﺻﻞ ﺷﻮد‪.‬‬ ‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻻزم ﺑﻪ دوﺑﺎرﻩ آﺎري ﺷﻮد‪) .‬ﺧﻮدروآـﺎر ﻣـﻲآﻨـﺪ‪.‬‬
‫اﻣــﺎ راﺣﺘــﻲ ﻣﻄﻠــﻮب را ﻧــﺪارد‪ .‬ﻣﺸــﺘﺮي ﺗــﺎ اﻧــﺪازﻩاي ﻧﺎراﺿــﻲ‬
‫اﺳﺖ‪(.‬‬
‫‪٤‬‬ ‫اﺧﺘﻼل ﺟﺰﻳﻲ در ﺧﻂ اﻳﺠﺎد ﻣـﻲ آﻨـﺪ‪ .‬ﻣﺤﺼـﻮل ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ‬ ‫ﺧﻴﻠﻲ آﻢ‬
‫ﻻزم ﺑـــﻪ ﺟﺪاﺳـــﺎزي ﺷـــﻮد و ﺑﺮﺧـــﻲ اﺳـــﻘﺎط ﺷـــﻮﻧﺪ‪ .‬ﺻـــﺪا‬
‫ﻣــﻲدهــﺪ‪ ،‬ﻟــﻖ ﻣــﻲﺧــﻮرد‪ .‬اآﺜــﺮ ﻣﺸــﺘﺮﻳﺎن ﻋﻴــﺐ را ﻣﺘﻮﺟــﻪ‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪).‬ﺣﺪود ‪(%٧٥‬‬
‫‪٣‬‬ ‫اﺧــﺘﻼل ﺟﺰﻳــﻲ در ﺧــﻂ اﻳﺠــﺎد ﻣــﻲآﻨــﺪ‪ .‬ﺑﺨﺸــﻲ از ﻣﺤﺼــﻮل‬ ‫ﺟﺰﻳﻲ‬
‫ﻣﻤﻜــﻦ اﺳــﺖ ﺧــﺎرج از اﻳﺴــﺘﮕﺎﻩ دوﺑــﺎرﻩ آــﺎري ﺷــﻮد‪ .‬ﺻــﺪا‬
‫ﻣﻲدهﺪ‪ ،‬ﻟﻖ ﻣﻲﺧﻮرد‪.‬ﺻﻴﻘﻠﻲ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻣﺘﻮﺳﻂ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن‬
‫ﻋﻴﺐ را ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪).‬ﺣﺪود‪(%٥٠‬‬
‫‪٢‬‬ ‫اﺧــﺘﻼل ﺟﺰﻳــﻲ در ﺧــﻂ اﻳﺠــﺎد ﻣــﻲآﻨــﺪ‪ .‬ﺑﺨﺸــﻲ از ﻣﺤﺼــﻮل‬ ‫ﺧﻴﻠﻲ ﺟﺰﻳﻲ‬
‫ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ در اﻳﺴﺘﮕﺎﻩ دوﺑﺎرﻩ آﺎري ﺷـﻮد‪ .‬ﺻـﺪا ﻣـﻲ دهـﺪ‪،‬‬
‫ﻟﻖ ﻣﻲﺧﻮرد‪ .‬ﺻﻴﻘﻠﻲ ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ‪ .‬ﻗﻠﻴﻠﻲ از ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﻋﻴﺐ را‬
‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪).‬آﻤﺘﺮاز‪(%٢٥‬‬
‫‪١‬‬ ‫ﺑﺪون اﺛﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ‬ ‫ﺑﺪون اﺛﺮ‬

‫ﻳﺎدﺁوري‪ -١ :‬ﺗﻴﻢ ‪ FMEA‬ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮروي ﻳﻚ ﺳﻴﺴﺘﻢ اﻣﺘﻴـﺎزدهﻲ و ﻣﻌﻴـﺎر ارزﻳـﺎﺑﻲ ﺛﺎﺑـﺖ ﺗﻮاﻓـﻖ داﺷـﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ ﺣﺘﻲ اﮔﺮ ﺑﺮاي ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ آﻠﻴﻪ ﻣﺤﺼﻮﻻت اﺻﻼح ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫‪ -٢‬ﺗﻐﻴﻴﺮ درﻣﻌﻴﺎر ارزشدهﻲ رﺗﺒﻪ ‪ ٩‬و‪ ١٠‬ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻧﺸﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬‬

‫‪١٦‬‬
 ‫ﺟﺪول ﭘﻴﻮﺳﺖ ﻳﻚ‪ :‬ﻣﻌﻴﺎرهﺎي ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﺑﺮاي ارزﻳﺎﺑﻲ ﺷﺪت در ‪PFMEA‬‬
‫ﻣﻌﻴﺎر اﺛﺮ ﺷﻜﺴﺖ‬ ‫ﻣﻌﻴﺎراﺛﺮﺷﻜﺴﺖ‬
‫ﻧﺘــﺎﻳﺞ اﻳــﻦ رﺗﺒــﻪﺑﻨــﺪي وﻗﺘﻴﻜــﻪ ﻧﺘــﺎﻳﺞ ﻳــﻚ ﻧﺘــﺎﻳﺞ اﻳــﻦ رﺗﺒــﻪﺑﻨــﺪي وﻓﺘﻴﻜــﻪ ﻳــﻚ ﺣﺎﻟــﺖ‬
‫ﺣﺎﻟــﺖ ﺷﻜﺴــﺖ ﺑــﺎﻟﻘﻮﻩ در ﻳــﻚ ﻣﺸــﺘﺮي ﺷﻜﺴــﺖ ﺑــﺎﻟﻘﻮﻩ ﺑﻮﺟــﻮد ﻣــﻲﺁﻳــﺪ ﺑــﺮاي‬
‫ﻣﺸﺘﺮي ﻧﻬﺎﻳﻲ‪ ،‬ﻳﺎ ﺧﺮاﺑـﻲ ﻣﺎﺷـﻴﻦﺁﻻت و‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﻲ و ﻳﺎ ﺧﺮاﺑﻲ ادوات ﺳﺎﺧﺖ و ﻣﻮﻧﺘﺎژ‬
‫ادوات ﻣﻮﻧﺘﺎژ وﺳﺎﺧﺖ‬ ‫ﻣﺸﺘﺮي ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎﻳﺪ هﻤﻴﺸﻪ اول ﻣﻮرد‬
‫اﺛﺮ‬ ‫رﺗﺒﻪ‬
‫ﻣﺸﺘﺮي ﻧﻬـﺎﻳﻲ هﻤﻴﺸـﻪ ﺑﺎﻳـﺪ در ﻣﺮﺣﻠـﻪ‬ ‫ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮارﮔﻴﺮد‪ .‬اﮔﺮ دو ﻧﻤﺮﻩ اﻧﺘﺨﺎب ﺷﻮد‬
‫اول ﻣﻮردﺗﻮﺟــﻪ ﻗــﺮار ﮔﻴــﺮد اﮔــﺮ دوﻧﻤــﺮﻩ در‬ ‫ﻧﻤﺮﻩ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺮاي ﺷﺪت اﺛﺮات درﻧﻈﺮ‬
‫ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد ﻧﻤﺮﻩ ﺷﺪت ﺑـﺎﻻﺗﺮ درﻧﻈـﺮ‬ ‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد‬
‫ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻣﻲﺷﻮد‬ ‫)اﺛﺮﺑﺮﻣﺸﺘﺮي ﻧﻬﺎﻳﻲ(‬
‫)اﺛﺮ ﺑﺮروي اﭘﺮاﺗﻮرﺳﺎﺧﺖ‪/‬ﻣﻮﻧﺘﺎژ(‬
‫ﺷـــﺪت اﺛﺮﺧﻴﻠـــﻲ ﺑـــﺎﻻ وﻗﺘﻴﻜـــﻪ ﺣﺎﻟـــﺖ‬
‫ﺧﻄﺮﻧﺎك‬ ‫ﻳﺎ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑـﺪون هﺸـﺪارﻗﺒﻠﻲ ﺑـﺮاي‬
‫ﺷﻜﺴـــﺖ ﺑـــﺎﻟﻘﻮﻩ ﺑـــﺪون هﺸـــﺪارﻗﺒﻠﻲ‬
‫ﺑﺪون‬ ‫اﭘﺮاﺗﻮر )ﻣﺎﺷـﻴﻦ ﻳـﺎ ﻣﻮﻧﺘـﺎژ( ﺧﻄـﺮ داﺷـﺘﻪ‬ ‫‪١٠‬‬
‫ﺑﺮﻋﻤﻠﻜﺮد اﻳﻤﻦ ﺧـﻮدرو اﺛﺮﻣـﻲ ﮔـﺬارد و ﻳـﺎ‬
‫هﺸﺪار‬ ‫ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻣﻘﺮرات دوﻟﺘﻲ را ﻧﻘﺺ ﻣﻲآﻨﺪ‬
‫ﺷــــﺪت اﺛﺮﺧﻴﻠــــﻲ ﺑــــﺎﻻ وﻗﺘﻴﻜــــﻪ ﺑــــﺎ‬
‫هﺸـــﺪارﻗﺒﻠﻲ ﺣﺎﻟـــﺖ ﺷﻜﺴـــﺖ ﺑـــﺎﻟﻘﻮﻩ ﻳــﺎ ﻣﻤﻜــﻦ اﺳــﺖ ﺑــﺎ هﺸــﺪارﻗﺒﻠﻲ ﺑــﺮاي‬
‫ﺧﻄﺮﻧﺎك‬
‫)ﺧﺮاﺑــﻲ( ﺑــﺮ ﻋﻤﻠﻜــﺮد اﻳﻤــﻦ ﺧــﻮدرو اﺛــﺮ اﭘﺮاﺗﻮر )ﻣﺎﺷـﻴﻦ ﻳـﺎ ﻣﻮﻧﺘـﺎژ( ﺧﻄـﺮ داﺷـﺘﻪ‬ ‫‪٩‬‬
‫ﺑﺎهﺸﺪار‬
‫ﻣــﻲﮔــﺬارد و ﻳــﺎ ﻣﻘــﺮرات دوﻟﺘــﻲ را ﻧﻘــﺺ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻣﻲآﻨﺪ‬
‫ﻳﺎ ‪١٠٠‬درﺻﺪ ﻗﻄﻌﺎت ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﺳـﻘﺎط‬
‫ﺧــﻮدرو‪ /‬آــﺎر ﻧﺨﻮاهــﺪ آــﺮد)وﻇﻴﻔــﻪ اﺻــﻠﻲ‬
‫ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎد‬ ‫ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬درﻗﺴﻤﺖ ﺗﻌﻤﻴﺮ درﻣـﺪت ﺑﻴﺸـﺘﺮاز‬ ‫‪٨‬‬
‫اﻧﺠﺎم ﻧﻤﻲﺷﻮد(‬
‫ﻳﻚ ﺳﺎﻋﺖ ﺑﺎزﺳﺎزي اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﻳﺎ آﻤﺘﺮ از‪١٠٠‬درﺻﺪ ﻗﻄﻌﺎت ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ‬
‫ﺧﻮدرو‪ /‬ﻗﻄﻌﻪ آﺎر ﻣﻲ آﻨﺪ وﻟﻲ ﺑﺎ ﻋﻤﻠﻜﺮد ﺟﺪاﺳﺎزي و اﺳﻘﺎط ﺷـﻮﻧﺪ‪ ،‬ﻳـﺎ ﺧـﻮدرو ﻳـﺎ‬
‫زﻳﺎد‬ ‫‪٧‬‬
‫ﻗﻄﻌــﻪ درﻗﺴــﻤﺖ ﺗﻌﻤﻴــﺮ در ﻣــﺪت زﻣــﺎﻧﻲ‬ ‫ﻧﺎﻣﻄﻠﻮب‪ ،‬ﻣﺸﺘﺮي ﺧﻴﻠﻲ ﻧﺎراﺿﻲ اﺳﺖ‬
‫ﻧﻴﻢ ﺗﺎ ﻳﻜﺴﺎﻋﺖ ﺑﺎزﺳﺎزي ﺷﻮد‬
‫ﻳﺎ آﻤﺘﺮ از‪١٠٠‬درﺻﺪ ﻗﻄﻌﺎت ﻣﻤﻜـﻦ اﺳـﺖ‬
‫ﺧﻮدرو‪ /‬ﻗﻄﻌﻪ آـﺎر ﻣـﻲآﻨـﺪ وﻟـﻲ ﻗﻄﻌـﺎت‬
‫اﺳﻘﺎط ﺷﻮﻧﺪ ﺑﺪون ﺟﺪاﺳﺎزي ﻳـﺎ ﺧـﻮدرو‪/‬‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫ﻋﻤﻠﻜـــﺮد ﻣﻨﺎﺳـــﺒﻲ ﻧﺪارﻧـــﺪ‪ ،‬ﻣﺸـــﺘﺮي‬ ‫‪٦‬‬
‫ﻗﻄﻌــﻪ درزﻣــﺎﻧﻲ آﻤﺘــﺮاز ﻧــﻴﻢ ﺳــﺎﻋﺖ در‬
‫ﻧﺎراﺿﻲ اﺳﺖ‬
‫ﺑﺨﺶ ﺗﻌﻤﻴﺮات ﺗﻌﻤﻴﺮ ﺷﻮد‬

‫‪١٧‬‬
 ‫ﺧــﻮدرو‪ /‬ﻗﻄﻌــﻪ آــﺎرﻣﻲآﻨــﺪ اﻣــﺎ راﺣﺘــﻲ ﻳـــﺎ ‪١٠٠‬درﺻـــﺪ ﻗﻄﻌـــﺎت ﻣﻤﻜـــﻦ اﺳـــﺖ‬
‫آﻢ‬ ‫آﺎرﺑﺮد ﺁن در ﻳﻚ ﺳﻄﺢ ﭘﺎﻳﻴﻦﺗﺮ از ﻋﻤﻠﻜـﺮد دوﺑﺎرﻩآﺎري ﺷﻮد ﻳﺎ ﺧﻮدرو‪ /‬ﻗﻄﻌﻪ ﺧﺎرج از‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺧﻂ )اﻣﺎ ﻧﻪ درﺑﺨﺶ ﺗﻌﻤﻴﺮات( ﺗﻌﻤﻴﺮﺷﻮد‬ ‫ﺗﺎﻣﻴﻦ ﻣﻲﮔﺮدد‬
‫ﺻــﺪا ﻣــﻲدهــﺪ‪ ،‬ﻟــﻖ ﻣــﻲﺧــﻮرد‪ ،‬ﺻــﻴﻘﻞ ﻳــﺎ ﻣﺤﺼــﻮﻻت ﻣﻤﻜــﻦ اﺳــﺖ ﺟﺪاﺳــﺎزي‬
‫ﺧﻴﻠﻲ آﻢ‬ ‫ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ اآﺜﺮ ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﻋﻴـﺐ را ﻣﺘﻮﺟـﻪ ﺷــﺪﻩ و ﺑــﺪون اﺳــﻘﺎط ﺷــﺪن آﻤﺘــﺮاز‪١٠٠‬‬ ‫‪٤‬‬
‫درﺻﺪ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ دوﺑﺎرﻩآﺎري داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ)ﺑﻴﺶ از‪(%٧٥‬‬
‫ﺻــﺪا ﻣــﻲدهــﺪ‪ ،‬ﻟــﻖ ﻣــﻲﺧــﻮرد‪ ،‬ﺻــﻴﻘﻞ آﻤﺘﺮاز‪ %١٠٠‬ﻗﻄﻌﺎت ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ‬
‫ﺟﺰﺋﻲ‬ ‫ﻧﻤـــﻲﺑﺎﺷـــﺪ ‪ %٥٠‬ﻣﺸـــﺘﺮﻳﺎن ﻋﻴـــﺐ را دوﺑﺎرﻩآﺎري داﺷﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ‪ ،‬ﺑﺪون اﺳـﻘﺎط‪،‬‬ ‫‪٣‬‬
‫ﺑﺼﻮرت ‪ On- line‬اﻣﺎ ﺧﺎرج از اﻳﺴﺘﮕﺎﻩ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﺻــﺪا ﻣــﻲدهــﺪ‪ ،‬ﻟــﻖ ﻣــﻲﺧــﻮرد‪ ،‬ﺻــﻴﻘﻞ آﻤﺘـــﺮاز ‪ %١٠٠‬ﻗﻄﻌـــﺎت ﻣﻤﻜـــﻦ اﺳـــﺖ‬
‫ﺧﻴﻠﻲ‬
‫ﻧﻤﻲﺑﺎﺷﺪ آﻤﺘﺮ از‪ %٢٥‬ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﻋﻴﺐ را دوﺑﺎرﻩ آﺎري ﺷﻮﻧﺪ‪ ،‬ﺑﺪون اﺳﻘﺎط‪ ،‬ﺑﺼـﻮرت‬ ‫‪٢‬‬
‫ﺟﺰﺋﻲ‬
‫‪ On- line‬اﻣﺎ در داﺧﻞ اﻳﺴﺘﮕﺎﻩ‬ ‫ﻣﺘﻮﺟﻪ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﺑﺪون اﺛﺮ ﻳﺎ آﻢ اهﻤﻴـﺖ ﺑـﺮاي ﻋﻤﻠﻴـﺎت ﻳـﺎ‬
‫ﺑﺪون اﺛﺮ‬ ‫ﺑﺪون اﺛﺮ ﻗﺎﺑﻞ ﺗﺸﺨﻴﺺ‬ ‫‪١‬‬
‫اﭘﺮاﺗﻮر‬

‫‪١٨‬‬
 ‫ﺟﺪول ﺷﺮﮐﺖ ﺳﺎزﻩ ﮔﺴﺘﺮ ﺑﺮای ارزﻳﺎﺑﯽ ﺷﺪت اﺛﺮ در ‪PFMEA‬‬

‫ﺷﻤﺎرﻩ ﺑﺎزﻧﮕﺮی ‪00 :‬‬ ‫ﺟﺪول ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدی ﺷﺪت‬

‫ﺷﺮﮐﺖ ﺳﺎزﻩ ﮔﺴﺘﺮ ﺳﺎﻳﭙﺎ‬

‫ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪﻩ‬ ‫ﻣﺸﺘﺮی‬ ‫ﺳﺎزﻣﺎن‬ ‫ﺷﺪت‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺪون هﺸﺪار ﻗﺒﻠﯽ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﭘﺮاﺗﻮر ﺧﻂ ﻣﻮﻧﺘﺎژ وﻗﺘﯽ ﻳﮏ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺮاﺑﯽ ﺑﺪون‬
‫ﺧﻄﺮات ﺟﺎﻧﯽ ﺑﺮای اﭘﺮاﺗﻮر ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻣﺸﺘﺮی را ﺑﺪون هﺸﺪار ﺑﻪ هﺸﺪار روی ﻋﻤﻠﮑﺮد اﻳﻤﻨﯽ‬
‫ﺧﻮدرو اﺛﺮ ﺑﮕﺬارد و ﻳﺎ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ‬ ‫ﺧﻄﺮ اﻧﺪازد‪.‬‬ ‫ﻳﺎ ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﺳﺎزﻣﺎن داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫‪١٠‬‬
‫ﻋﺪم رﻋﺎﻳﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ و ﻣﻘﺮارت‬
‫دوﻟﺘﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﭘﺮاﺗﻮر ﻣﺎﺷﻴﻦ ﻳﺎ ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ اﭘﺮاﺗﻮر ﺧﻂ ﻣﻮﻧﺘﺎژ وﻗﺘﯽ ﻳﮏ ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺮاﺑﯽ ﺑﺎ‬
‫ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﺳﺎزﻣﺎن را ﺑﺎ هﺸﺪار ﻗﺒﻠﯽ ﻣﺸﺘﺮی را ﺑﺎ هﺸﺪار ﻗﺒﻠﯽ ﺑﻪ هﺸﺪار ﻗﺒﻠﯽ روی ﻋﻤﻠﮑﺮد‬
‫اﻳﻤﻨﯽ ﺧﻮدرو اﺛﺮ ﺑﮕﺬارد و ﻳﺎ‬ ‫ﺧﻄﺮ اﻧﺪازد‪.‬‬ ‫ﺑﻪ ﺧﻄﺮ اﻧﺪازد‪،‬‬ ‫‪٩‬‬
‫ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﻋﺪم رﻋﺎﻳﺖ ﻗﻮاﻧﻴﻦ و‬
‫ﻣﻘﺮارت دوﻟﺘﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫اﺻﻠﯽ‬ ‫ﻋﻤﻠﮑﺮد‬ ‫در‬ ‫ﺑﺪون ﻋﺪم ﻣﻮﻧﺘﺎژ ﻳﺎ ﻋﺪم ﻋﻤﻠﮑﺮد اﺧﻼل‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﻲ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫‪%١٠٠‬‬
‫ﺧﻮدرو اﻳﺠﺎد ﺷﻮد ﻋﻤﻠﮑﺮد‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل در ﺧﻂ ﻣﺸﺘﺮی‬ ‫اﻣﮑﺎن ﺑﺎزﮐﺎری اﺳﻘﺎط ﺷﻮد‪.‬‬ ‫‪٨‬‬
‫اﺻﻠﯽ ﺧﻮدرو از ﺑﻴﻦ ﻣﯽ رود‪.‬‬
‫ﻋﻤﻠﮑﺮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮدرو‬ ‫اﺟﺰاء‬ ‫‪ %١٠٠‬ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﻳﻲ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ اﺧﺘﻼل در ﺧﻂ ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﺸﺘﺮی‬
‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و‬ ‫ﺑﺎزﮐﺎری دارد و ﺑﺨﺸﯽ از ﺁن ﭘﺲ‬
‫ﻣﺼﺮف ﮐﻨﻨﺪﻩ ﻧﺎراﺿﯽ اﺳﺖ‪.‬‬ ‫از ﺑﺎزﮐﺎری اﺳﻘﺎط ﻣﯽ ﺷﻮد‪.‬‬
‫‪٧‬‬
‫ﻧﻴﻤﻪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﺧﺮاﺑﯽ‬ ‫هﺰﻳﻨﻪ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ‪ %٣٠‬ﻗﻴﻤﺖ‬
‫ﺗﻤﺎم ﺷﺪﻩ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻋﻤﻠﮑﺮد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﺧﻮدرو‬ ‫اﺟﺰاء‬ ‫ﺟﻬﺖ‬ ‫ﻧﻬﺎﻳﻲ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫‪%١٠٠‬‬
‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﮐﺎر ﻣﯽ ﮐﻨﺪ و‬ ‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻴﺎز ﺑﻪ ﺑﺎزﮐﺎری دارد ﮐﻪ‬
‫ﺑﺮﺧﯽ از ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﻧﺎراﺿﯽ‬ ‫ﻗﺎﺑﻞ‬ ‫ﺑﺎزﮐﺎری‬ ‫از‬ ‫ﭘﺲ‬ ‫ﺗﻤﺎﻣﺎً‬
‫اﻧﺪ‪.‬‬ ‫_‬ ‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ اﺳﺖ و ﻳﺎ هﺰﻳﻨﻪ ﺧﺮاﺑﯽ‬ ‫‪۶‬‬
‫ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻴﻤﻪ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻴﻦ ‪ ٢٠‬ﺗﺎ‬
‫‪ %٣٠‬ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎم ﺷﺪﻩ ﻣﺤﺼﻮل‬
‫ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬

‫‪١٩‬‬
 ‫ﻧﻴﻤﻪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﺧﺮاﺑﯽ‬ ‫هﺰﻳﻨﻪ‬
‫_‬ ‫_‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻴﻦ ‪ ١۵‬ﺗﺎ ‪ %٢٠‬ﻗﻴﻤﺖ‬ ‫‪۵‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﺷﺪﻩ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻴﻤﻪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﺧﺮاﺑﯽ‬ ‫هﺰﻳﻨﻪ‬
‫_‬ ‫_‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻴﻦ ‪ ١٠‬ﺗﺎ ‪ %١۵‬ﻗﻴﻤﺖ‬ ‫‪۴‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﺷﺪﻩ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫_‬ ‫_‬ ‫ﻧﻴﻤﻪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﺧﺮاﺑﯽ‬ ‫هﺰﻳﻨﻪ‬
‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺑﻴﻦ ‪ ۵‬ﺗﺎ ‪ %١٠‬ﻗﻴﻤﺖ‬ ‫‪٣‬‬
‫ﺗﻤﺎم ﺷﺪﻩ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﻧﻴﻤﻪ‬ ‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﺧﺮاﺑﯽ‬ ‫هﺰﻳﻨﻪ‬
‫_‬ ‫_‬ ‫ﺳﺎﺧﺘﻪ ﮐﻤﺘﺮ از ‪ %۵‬ﻗﻴﻤﺖ ﺗﻤﺎم‬ ‫‪٢‬‬
‫ﺷﺪﻩ ﻣﺤﺼﻮل ﻧﻬﺎﻳﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺑﺪون اﺛﺮ ﻳﺎ اﺛﺮ ﺑﺴﻴﺎر ﻧﺎﭼﻴﺰ ﺑﺮ‬
‫_‬ ‫_‬ ‫‪١‬‬
‫ﻋﻤﻠﻴﺎت ﺗﻮﻟﻴﺪی دارد‪.‬‬

‫‪ -١۴‬ﻣﺸﺨﺼﻪهﺎي ﻣﻬﻢ )‪ :(CLASS‬اﻳﻦ ﺳﺘﻮن ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﻜﺴﺖ‬
‫درﻃﺮاﺣﯽ )‪ (DFMEA‬اﺳﺖ ﭼﻮن ﺷﺮاﻳﻂ اﻧﺠﺎم آﺎرﻓﺮﺁﻳﻨﺪ را ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲآﻨﺪ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﺗﺮﺗﻴﺐ اﻧﺠﺎم دادن‬
‫آﺎرهﺎ‪،‬اﺑﺰاري آﻪ ﻣﻮرد اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻗﺮارﻣﻲﮔﻴﺮد ﻳﺎهﺮﻣﻮردﻳﻜﻪ ﺑﺮوﻇﻴﻔﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﺗﺎﺛﻴﺮ ﻣﻲﮔﺬاردو ﺑﺮاي‬
‫ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﻣﺸﺨﺼﻪهﺎي ﺧﺎﺻﻲ ازاﺟﺰا ﻳﺎﻣﺠﻤﻮﻋﻪ آﻪ اﺣﻴﺎﻧﺎً ﺑﻪ آﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻓﺮﺁﻳﻨﺪي ﺧﺎص ﻧﻴﺎز دارﻧﺪ‬
‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲﺷﻮد ﻣﻲﺗﻮان از ﻋﺒﺎراﺗﻲ ﻧﻈﻴﺮ ﺑﺤﺮاﻧﻲ‪،‬آﻠﻴﺪي‪،‬اﺻﻠﻲ و ﻣﻬﻢ ﺑﺮاي ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي اﺳﺘﻔﺎدﻩ‬
‫آﺮد‪،‬ﻻزم ﺑﻪ ذآﺮاﺳﺖ آﻪ هﺮﻋﻨﺼﺮي آﻪ ﺑﻪ آﻨﺘﺮل ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺧﺎص ﻧﻴﺎز داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎﻳﺪ ﺗﻮﺳﻂ ﺣﺮﻓﻲ‬
‫ﻳﺎﻋﻼﻣﺘﻲ آﻪ درﺑﺴﻴﺎري ازﻣﻮارد اﻳﻦ ﻋﻼﻣﺘﻬﺎ ﺑﺮاي ﻣﺸﺘﺮﻳﺎن ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﺘﻔﺎوت ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‪.‬دراﻳﻦ ﺳﺘﻮن‬
‫ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﻳﺪﻩ وهﻤﭽﻨﻴﻦ ﻣﯽ ﺗﻮان درﺳﺘﻮن اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﻲ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﺷﺪﻩ )ﺳﺘﻮن‪(٢٠‬ﺟﻬﺖ‬
‫ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي از ﺷﻜﺴﺖهﺎي ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ ﺷﺮاﻳﻂ اﻳﻤﻨﻲ‪ ،‬دوﻟﺘﯽ و وﻇﺎﻳﻒ ﻣﻬﻢ دﻳﮕﺮ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪ ﺁن اﺷﺎرﻩ‬
‫ﮔﺮدد‪.‬‬

‫‪-١٥‬ﻋﻠﻞ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ )‪(FAILURE OF CAUSES POTENTIAL‬‬

‫ﻋﻠﻞ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ وﺟﻮد ﻧﻘﺺ در ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻳﺎ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ را ﻧﺸﺎن ﻣﻲدهﺪ‪ .‬ﮔﺎهﻲ در وﻗﻮع‬
‫ﻳﻚ ﺧﻄﺎ ﻳﺎ ﺷﻜﺴﺖ ﻋﻠﺘﻬﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ ﺗﺎﺛﻴﺮ دارﻧﺪ آﻪ هﺮ ﻳﻚ ﻧﻘﺶ و ﺳﻬﻢ ﻣﺘﻔﺎوﺗﻲ در اﻣﻜﺎن وﻗﻮع ﺁن‬
‫ﺧﻄﺎ دارﻧﺪ آﻪ در اﻳﻦ ﺻﻮرت ﻣﻲﺗﻮان ﺟﻬﺖ ﻃﺒﻘﻪﺑﻨﺪي ﻋﻠﻞ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ از ﻳﻚ ﻧﻤﻮدار ﭘﺎرﺗﻮ اﺳﺘﻔﺎدﻩ‬
‫ﻧﻤﻮد ﺗﻴﻢ ‪ FMEA‬ﻣﻴﺘﻮاﻧﺪ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ آﻤﻲ آﺮدن و ﺑﺮ ﺁورد ﺳﻬﻢ هﺮ ﻳﻚ از ﻋﻠﺘﻬﺎ در اﻳﺠﺎد ﺷﻜﺴﺖ‬
‫اﻗﺪام ﻧﻤﺎﻳﻨﺪ‪ ،‬ﻻزم ﺑﻪ ذآﺮ اﺳﺖ ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻋﻠﻞ رﻳﺸﻪاي در ﻣﻮاﻗﻌﻲ آﻪ ﭼﻨﺪﻳﻦ ﻋﻠﺖ ﻣﺘﻔﺎوت ﺑﺎ‬
‫هﻢ در ﻳﻚ ﺷﻜﺴﺖ ﻧﻘﺶ دارﻧﺪ ﻣﻲﺗﻮان از روﺷﻬﺎي ﻃﺮاﺣﻲ ﺁزﻣﺎﻳﺸﺎت )‪ ( DOE‬اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﻮد‪،‬‬
‫‪٢٠‬‬
‫هﻤﭽﻨﻴﻦ از ﺗﻜﻨﻴﻜﻬﺎﻳﻲ آﻪ ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﻲ ﻋﻠﻞ رﻳﺸﻪاي اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻣﻲﮔﺮدد ﻣﯽ ﺗﻮان از‪ :‬ﻧﻤﻮدار‬
‫ﻋﻠﺖ و ﻣﻌﻠﻮل‪ ،‬ﻧﻤﻮدار درﺧﺘﻲ‪ ،‬ﻃﻮﻓﺎن ﻓﻜﺮي و ﭘﻨﭻ ﭼﺮا)‪( 5 WHY‬و… ﻧﺎم ﺑﺮد‪.‬‬

‫ﺑﺮﺧﻲ از ﻋﻠﻞ ﺷﻜﺴﺖهﺎي ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از ‪:‬‬

‫‪ -١‬ﻓﻘﺪان وﺳﺎﻳﻞ اﻳﻤﻨﻲ و ﻓﺎآﺘﻮرهﺎي ﻣﺤﻴﻄﻲ‬
‫‪ -٢‬ﻃﺮاﺣﻲ ﻏﻠﻂ ﺑﺮﺧﻲ از اﺑﻌﺎد‪ /‬ﺗﻠﺮاﻧﺲهﺎي ﻣﺤﺼﻮل‪.‬‬
‫‪ -٣‬در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻋﻤﺮ آﻢ و ﻧﺎآﺎﻓﻲ ﺑﺮاي ﻣﺤﺼﻮل در ﻣﺮاﺣﻞ ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫‪ -٤‬ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﺤﺖ ﻓﺸﺎر ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ‬
‫‪ -٥‬ﻧﻘﻄﻪ ﺗﺴﻠﻴﻢ ﭘﺎﻳﻴﻦ‬
‫‪ -٦‬ﻧﺎﭘﺎﻳﺪاري ﻣﻮاد‬
‫‪ -٧‬ﺧﺰش‬
‫‪ -٨‬اﻧﺘﺨﺎب ﻣﻮاد ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﻳﺎ ﻗﻄﻌﺎت‬
‫‪ -٩‬ﺗﻌﻤﻴﺮ و ﻧﮕﻬﺪاري ﻧﺎ ﺻﺤﻴﺢ ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺁﻻت‬
‫‪ -١٠‬دﺳﺘﻮراﻟﻌﻤﻞهﺎي اﺟﺮاﻳﻲ ﻏﻠﻂ و اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﺎﺻﺤﻴﺢ از اﺑﺰار و ﻣﺎﺷﻴﻦ ﺁﻻت‬
‫‪ -١١‬ﻋﺪم در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺧﻄﺎهﺎي اﻧﺴﺎﻧﻲ در ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ‬
‫‪ -١٢‬ﺧﻮردﮔﻲ‬
‫‪ -١٣‬ﻓﺮﺳﻮدﮔﻲ‬
‫‪ -١٤‬ﺑﺎﻻرﻓﺘﻦ ﻓﺸﺎر ﻳﺎ دﻣﺎ درﻓﺮﺁﻳﻨﺪ‬
‫ﻻزم ﺑﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ اﺳﺖ ارﺗﺒﺎط ﺑﻴﻦ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ و ﻋﻠﻞ ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ﺷﻜﺴﺖ ﻳﻚ ارﺗﺒﺎط ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ و ﻳﻚ ﺑﻪ‬
‫ﻳﻚ ﻧﻴﺴﺖ و در ﺑﺴﻴﺎري از ﻣﻮارد ﺑﺮاي ﻳﻚ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﻪ ﺧﺼﻮص ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﭼﻨﺪ ﻋﻠﺖ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ‬
‫ﺑﺎﺷﺪ و ﺑﺎﻟﻄﺒﻊ وﻗﻮعهﺎي ﻣﺨﺘﻠﻔﻲ )‪ ( OCCURRENCE‬ﺑﺮاي ﺁن ﺷﻜﺴﺖ ﺧﻮاهﻴﻢ داﺷﺖ‪.‬‬

‫‪٢١‬‬
‫‪ -١۶‬وﻗﻮع ﺷﻜﺴﺖ )‪ :( OCCURRENCE‬وﻗﻮع ﻧﻮﻋﻲ درﺟﻪ ﺑﻨﺪي وﻳﺎ ارزش اﺳﺖ آﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر‬
‫اﺣﺘﻤﺎل رﺧﺪاد هﺮ ﻋﻠﺖ ﺗﺨﻤﻴﻦ زدﻩ ﻣﻲﺷﻮد‪ ،‬ﺑﺎﺣﺬف و ﻳﺎ آﻨﺘﺮل ﺗﻌﺪادي از ﻋﻠﺘﻬﺎ ﻳﺎ ﻣﻜﺎﻧﻴﺰمهﺎ ﻣﻲﺗﻮان‬
‫اﺣﺘﻤﺎل وﻗﻮع ﺧﻄﺎ را آﺎهﺶ داد ﺑﺮاي ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻴﺰان وﻗﻮع هﺮ ﻳﻚ از ﻋﻠﺘﻬﺎ ﻣﻲﺗﻮان از ﻋﻠﻢ رﻳﺎﺿﻴﺎت‪،‬‬
‫ﻣﻘﻴﺎس ﺻﻼﺣﻴﺖ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ )‪ ،( CPK‬اﻃﻤﻴﻨﺎن آﺎﻻ )‪ ( RELIABILITY‬و ﻳﺎ اﺣﺘﻤﺎﻻت ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ و ﻳﺎ ﻣﺠﻤﻮع ﺗﻌﺪاد‬
‫ﺷﻜﺴﺖ اﺟﺰاء و ﺑﺮ اﺳﺎس هﺮ ﻳﻚ ﺻﺪ ﺟﺰء در ﻃﻮل ﻋﻤﺮ ﻣﻔﻴﺪ آﺎﻻ )ﻣﻨﻈﻮر هﻤﺎن دوام و ﻳﺎ ﺑﻘﺎ آﺎﻻ‬
‫اﺳﺖ آﻪ در ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﻣﻲﮔﻴﺮد( اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﻮد‪ .‬اﺣﺘﻤﺎل وﻗﻮع را ﻣﻲﺗﻮان ﺑﺮ ﺣﺴﺐ ارﻗﺎﻣﻲ‬
‫از ‪ ١‬ﺗﺎ ‪ ١٠‬رﺗﺒﻪ ﺑﻨﺪي ﻧﻤﻮد آﻪ در ﺟﺪول ﺷﻤﺎرﻩ ‪ ٤‬ﻧﻤﻮﻧﻪاي از ﻣﻌﻴﺎرهﺎي ارزﻳﺎﺑﻲ وﻗﻮع ﺁوردﻩ ﺷﺪﻩ‬
‫اﺳﺖ‪.‬‬

‫ﻧﺴﺒﺖ ﺻﻼﺣﻴﺖ‬
‫ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ‬ ‫ﻧﺮخ ﻣﺘﺤﻤﻞ ﺧﺮاﺑﻲ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎل ﺧﺮاﺑﻲ‬ ‫رﺗﺒﻪ‬

‫‪Ppk‬‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪١٠٠‬ﻣﻮرد درهﺮ‬ ‫ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎد‪ :‬ﺧﺮاﺑﻴﻬﺎي‬
‫‪Ppk<0/55‬‬ ‫‪١٠‬‬
‫‪١٠٠٠‬ﻣﻮرد ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬ ‫ﺑﺴﻴﺎر ﻣﻜﺮر‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪ ٥٠‬ﻣﻮرد درهﺮ‬
‫‪Ppk≥0/55‬‬ ‫‪٩‬‬
‫‪١٠٠٠‬ﻣﻮرد ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪٢٠‬ﻣﻮرد درهﺮ ‪١٠٠٠‬ﻣﻮرد‬ ‫ﺑﺎﻻ‪ :‬ﺧﺮاﺑﻴﻬﺎي ﻣﻜﺮر‬
‫‪Ppk≥0/78‬‬ ‫‪٨‬‬
‫ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪ ١٠‬ﻣﻮرد درهﺮ‬
‫‪Ppk≥0/86‬‬ ‫‪٧‬‬
‫‪١٠٠٠‬ﻣﻮرد ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪ ٥‬ﻣﻮرد درهﺮ ‪١٠٠٠‬ﻣﻮرد‬ ‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‪ :‬ﺧﺮاﺑﻴﻬﺎي ﮔﺎﻩ و‬
‫‪Ppk≥0/94‬‬ ‫‪٦‬‬
‫ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬ ‫ﺑﻴﮕﺎﻩ‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪ ٢‬ﻣﻮرد درهﺮ ‪١٠٠٠‬ﻣﻮرد‬
‫‪Ppk≥1/00‬‬ ‫‪٥‬‬
‫ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪ ١‬ﻣﻮرد درهﺮ ‪١٠٠٠‬ﻣﻮرد‬
‫‪Ppk≥1/10‬‬ ‫‪٤‬‬
‫ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪٠/٥‬ﻣﻮرد درهﺮ‬ ‫ﭘﺎﻳﻴﻦ‪ :‬ﺧﺮاﺑﻴﻬﺎي ﻧﺴﺒﺘﺎً‬
‫‪Ppk≥1/20‬‬ ‫‪٣‬‬
‫‪١٠٠٠‬ﻣﻮرد ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬ ‫آﻢ‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪٠/١‬ﻣﻮرد درهﺮ‬
‫‪Ppk≥1/30‬‬ ‫‪٢‬‬
‫‪١٠٠٠‬ﻣﻮرد ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬
‫ﺑﺰرﮔﺘﺮ ﻳﺎ ﻣﺴﺎوي ‪٠/٠١‬ﻣﻮرد درهﺮ‬ ‫ﻧﺎدر‪ :‬اﺣﺘﻤﺎل ﺧﺮاﺑﻲ ﺑﻌﻴﺪ‬
‫‪Ppk≥1/67‬‬ ‫‪١‬‬
‫‪١٠٠٠‬ﻣﻮرد ﻳﺎ وﺳﻴﻠﻪ ﻧﻘﻠﻴﻪ‬
‫ﺟﺪول )‪ (٤‬ﺟﺪول ارزﻳﺎﺑﻲ وﻗﻮع ﺷﻜﺴﺖ‬
‫‪٢٢‬‬
‫‪ -١٧‬روشهﺎي ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻳﺎروشهﺎي ﺟﺎري ﺑﺮاي آﻨﺘﺮل)‪ : (DETECTION‬آﻨﺘﺮﻟﻬﺎﻳﻲ اﺳﺖ آﻪ‬
‫درﺣﺪاﻣﻜﺎن ازوﻗﻮع ﺣﺎﻟﺖ ﺧﺮاﺑﻲ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي ﻣﻲآﻨـﺪ و ﻳﺎدرﺻـﻮرت وﻗـﻮع ﺣﺎﻟـﺖ ﺧﺮاﺑـﻲ ﺁﻧـﺮا ﺷﻨﺎﺳـﺎﻳﻲ‬
‫ﻣﻲآﻨﺪ دراﻳﻦ ﻣﻮرد* آﻠﻴﻪ ﻓﻌﺎﻟﻴﺘﻬﺎﻳﻲ آﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﺁﻧﻬﺎ آﻔﺎﻳﺖ ﻃﺮاﺣﻲ را درﺑﺮاﺑﺮﺧﻄﺎ‪ ،‬ﻣـﻲﺗـﻮان ﻣﺸـﺨﺺ‬
‫ﻧﻤﻮد‪ .‬ﺑﺎﻳﺪ دراﻳﻦ ﺳﺘﻮن ﺛﺒﺖ ﺷﻮﻧﺪ‪.‬‬
‫دراﻳﻦ زﻣﻴﻨﻪ ﻣﻲﺗﻮان ﺑﻪ ﺳﻪ ﻧﻮع آﻨﺘﺮل ﻃﺮاﺣﻲ اﺷﺎرﻩ ﻧﻤﻮد آـﻪ ﺑﺘﺮﺗﻴـﺐ ارﺟﻌﻴـﺖ ﺁوردﻩ‬
‫ﺷﺪﻩ اﺳﺖ ‪.‬‬

‫اﻟﻒ‪-‬ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي از وﻗﻮع ﻋﻠﺖ ﺧﻄﺎ و آﺎهﺶ اﺣﺘﻤﺎل وﻗﻮع ﺁن‬

‫ب‪-‬آﺸﻒ و ﺁﺷﻜﺎر آﺮدن ﻋﻠﺖ ﺧﻄﺎ و اﻧﺠﺎم اﻗﺪام اﺻﻼﺣﻲ‬

‫ج‪-‬ردﻳﺎﺑﻲ و ﺁﺷﻜﺎر آﺮدن ﺧﻄﺎ‬
‫درﻣﻮرد آﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﺟﺎري ﻃﺮاﺣﻲ ﺟﻬﺖ ﺑﺎزﻧﮕﺮي درﻃﺮاﺣﻲ ﻣﻮارد زﻳﺮ راﻣﻲﺗﻮان ﻧﺎم ﺑﺮد‪:‬‬
‫روشهﺎي ﻧﻤﻮﻧﻪﺳﺎزي‪ ،‬ﺗﺴﺘﻬﺎي ﺟﺎدﻩ‪ ،‬ﺗﺴﺖ ﺑﺎد‪،‬ﺗﺴﺘﻬﺎي دوام‪،‬ﺗﺠﺪﻳﺪ‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت‪،‬اﻣﻜﺎﻧﺴﻨﺠﻲ‪،‬ﺗﺴﺘﻬﺎي ﭘﺮوﺗﻮﺗﺎﻳﭗ ﺗﻜﻨﻴﻜﻬﺎي ﺷﺒﻴﻪ ﺳﺎزي ﻣﻄﻤﺌﻦ و ﺷﻨﺎﺧﺘﻪ‬
‫ﺷﺪﻩ‪،‬ﻣﺪلﺳﺎزي رﻳﺎﺿﻲ و …‬

‫درﻣــﻮرد آﻨﺘﺮﻟﻬــﺎي ﺟــﺎري ﻓﺮﺁﻳﻨــﺪ ﻣــﻲﺗــﻮان ﺿــﺪﺧﻄﺎآﺮدن ﻓﻴﻜﺴــﭽﺮهﺎ)‪،(Poka yoke‬آﻨﺘــﺮل ﺁﻣــﺎري‬

‫ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ)‪ (SPC‬و … را ﻧﺎم ﺑﺮد‪.‬‬
‫دوﻧﻮع آﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﻃﺮاﺣﻲ‪ /‬ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﻣﻮردﻧﻈﺮ ﻣﻲﺑﺎﺷﺪ‬
‫ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ‪ :‬آﻪ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮي ﻣﻲآﻨﺪ از ﻋﻠﺖ ﻳﺎ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﺧﺮاﺑﻲ ﻳـﺎ ﺣﺎﻟـﺖ ﺧﺮاﺑـﻲ ﺟﻬـﺖ ﺟﻠـﻮﮔﻴﺮي از‬
‫وﻗﻮع ﺧﺮاﺑﻲ و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ ﻧﺮخ وﻗﻮع ﺧﺮاﺑﻲ را آﺎهﺶ ﻣﻲدهﺪ)ﺳﺘﻮن ‪ ١٧‬ﺳﻤﺖ راﺳﺖ(‬
‫ﺗﺸﺨﻴﺺ‪ :‬آﻪ ﺣﺎﻟﺖ ﻳﺎ ﻣﻜﺎﻧﻴﺴﻢ ﺧﺮاﺑﻲ ﻳﺎ ﻋﻠﺖ ﺧﺮاﺑﻲ را ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲﻧﻤﺎﻳﺪ و ﺑﻪ اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﻲ‬
‫ﻣﻨﺠﺮ ﻣﻲﺷﻮد )ﺳﺘﻮن ‪ ١٧‬ﺳﻤﺖ ﭼﭗ(‬
‫ﻳﺎدﺁوري‪ :‬درﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ ﺳﺘﻮن ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ درﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ و در ﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ اﻗﺪاﻣﺎت ﻣﻨﺪرج در اﻳﻦ‬
‫ﺳﺘﻮن ﺗﻜﻤﻴﻞ ﮔﺮدﻳﺪﻩ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺑﺮروي ﻋﻠﻞ ﺷﻜﺴﺖ ﺗـﺎﺛﻴﺮ ﻣـﻲﮔﺬارﻧـﺪ ﻣـﻲﺑﺎﻳﺴـﺖ ﻋـﺪد‬
‫وﻗﻮع )‪ (Occurance‬ﺗﻮﺳﻂ ﺗﻴﻢ ﻣﻮرد ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﻗﺮار ﺑﮕﻴﺮد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﺗﻘﺴﻴﻢﺑﻨﺪي در ﺳﺘﻮن آﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﺟﺎري)ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ‪ ،‬ﺗﺸـﺨﻴﺺ( اﻳـﻦ اﻣﻜـﺎن را ﺑـﺮاي ﺗـﻴﻢ ﺑﻮﺟـﻮد‬
‫ﻣﻲاورد آﻪ ﻳﻚ اﻣﻜﺎن ﺗﺸﺨﻴﺺ ﺑﺼﺮي ﺳﺮﻳﻌﻲ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﻢ ﺑﺮاي اﻳﻨﻜﻪ هﺮدوﻧﻮع آﻨﺘﺮل )ﭘﻴﺸـﮕﻴﺮاﻧﻪ‪،‬‬
‫ﺗﺸﺨﻴﺺ( ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﻲ ﻗﺮار ﮔﻴﺮﻧﺪ‪.‬‬
‫درﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ از ﻓﺮﻣﻬـﺎي ‪ FMEA‬آـﻪ ﺳـﺘﻮن آﻨﺘﺮﻟﻬـﺎي ﺟـﺎري داراي ﻳـﻚ ﺳـﺘﻮن ﻣـﻲﺑﺎﺷـﻨﺪ اﺳـﺘﻔﺎدﻩ‬
‫ﻣﻲﮔﺮدد ﻣﻲﺑﺎﻳﺴﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﻮع آﻨﺘﺮﻟﻬﺎي ﺟﺎري )ﭘﻴﺸـﮕﻴﺮاﻧﻪ‪ ،‬ﺗﺸـﺨﻴﺺ( ﺑﻮﺳـﻴﻠﻪ ﺣﺮوﻓـﻲ از هـﻢ‬
‫ﺗﻔﻜﻴﻚ دادﻩ ﺷﻮﻧﺪ ﺑﻌﻨﻮان ﻣﺜﺎل در آﻨـﺎر روﺷـﻬﺎي آﻨﺘﺮﻟـﻲ ﭘﻴﺸـﮕﻴﺮاﻧﻪ )‪ (P‬و درآﻨـﺎر روﺷـﻬﺎي آﻨﺘﺮﻟـﻲ‬
‫ﺗﺸﺨﻴﺺ )‪ (D‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﺷﻮد‪.‬‬

‫‪٢٣‬‬
 ‫‪ -١٨‬درﺟﻪ ﺑﺎزﻳﺎﺑﯽ‪ /‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ )‪: (Detection‬‬
‫ﺑﺮﺁوردی از ﻗﺎﺑﻠﻴﺖ ﮐﻨﺘﺮل )ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﺷﺪﻩ( ﻧﻮع دوم و ﺳﻮم اﺳﺖ ﮐﻪ در روش ﺑﺎزﻳﺎﺑﯽ ﺑﺮای ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ‬
‫ﮐﻨﺘﺮل ﻃﺮاﺣﯽ ﺑﻪ ﺁن اﺷﺎرﻩ ﮔﺮدﻳﺪﻩ اﺳﺖ ذﮐﺮ اﻳﻦ ﻧﮑﺘﻪ ﺿﺮوری اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮای ﮐﺎهﺶ ﻣﻴﺰان رﺗﺒﻪ ﺑﺎﻳﺪ‬
‫ﻧﺤﻮﻩ ﮐﻨﺘﺮﻟﻬﺎی ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﻈﻴﺮ اﻧﺠﺎم اﻗﺪاﻣﺎت ﭘﻴﺸﮕﻴﺮی از وﻗﻮع ﺧﻄﺎ ﻳﺎ روﺷﻬﺎی ﺗﺤﻘﻴﻖ و ﺗﺼﺪﻳﻖ‬
‫ﻃﺮاﺣﯽ ﺑﻬﺒﻮد دادﻩ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ رﻳﺰی ﺷﻮد ﺑﺮای رﺗﺒﻪ ﺑﻨﺪی درﺟﻪ ﺑﺎزﻳﺎﺑﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان از ارﻗﺎم ‪ ١‬ﺗﺎ ‪ ١٠‬ﻣﻄﺎﺑﻖ‬
‫ﺟﺪول زﻳﺮاﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﻮد‪.‬‬

‫ﻣﻼﺣﻈﺎت‬ ‫ﺷﺮح‬ ‫ﻣﻌﻴﺎر‬ ‫درﺟﻪ‬

‫ﭼﻨﺎﭼﻪ ارزﻳﺎﺑﻲ وﺳﻂ‬ ‫‪ ١‬ﺧﻴﻠﻲ ﺑﺎﻻ‪ :‬آﻨﺘﺮل ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺴﻴﺎر آﻤﻲ وﺟﻮد دارد آﻪ‬
‫دو رﻗﻢ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺖ درﺟﻪ‬ ‫ﺑﻪ ﻣﺤﺼﻮل هﻤﺮاﻩ ﺑﺎ ﺧﻄﺎ ﻳﺎ ﺧﺮاﺑﻲ‬ ‫ﻗﺎدر‬ ‫ﻳﻘﻴﻦ‬ ‫ﻃﻮر‬
‫ﺗﺎﺛﻴﺮي آﻪ ﺷﺪﻳﺪﺗﺮ ﺑﺎﺷﺪ‬ ‫ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ ﺧﻄﺎﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد ‪ .‬ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺷﻮد ‪ .‬ﺧﻄﺎ ﺑﻪ ﻃﻮر وﺿﻮح‬
‫ﺑﺎﻳﺪ اﻧﺘﺨﺎب ﮔﺮدد‬ ‫ﻣﺸﺨﺺ اﺳﺖ و ﺑﻪ راﺣﺘﻲ‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬اﺣﺘﻤﺎل‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ‪ ٩٩/٩٩‬اﺳﺖ ‪٠‬‬

‫ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﮔﺮوﻩ اﻧﺠﺎم‬

‫دادن ﺑﺮرﺳﻲ ﻋﻮاﻣﻞ‬ ‫‪ ٢-۵‬ﺑﺎﻻ ‪ :‬روﺷﻬﺎي ﻣﻮﺟﻮد اﺣﺘﻤﺎل آﻤﻲ وﺟﻮد دارد آﻪ‬
‫ﺷﻜﺴﺖ در ﺳﻴﺴﺘﻢ‬ ‫آﻨﺘﺮل ﺷﺎﻧﺲ ﺧﻮﺑﻲ را ﻣﺤﺼﻮل ﺗﺤﻮﻳﻞ ﺷﺪﻩ ‪ ،‬هﻤﺮاﻩ ﺑﺎ‬
‫ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪ ﺑﺎ ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺗﻮاﻓﻖ‬ ‫ﺑﺮاي ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ ﺧﻄﺎ ﺑﻪ ﺧﻄﺎ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺧﻄﺎ ﻣﺤﺴﻮس ﻧﻴﺴﺖ‬
‫آﻨﻨﺪ ‪ ،‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ از ﺿﻮاﺑﻂ‬ ‫‪ .‬اﺣﺘﻤﺎل)‪ ١/٥٠٠٠‬ﺗﺎ ‪( ١/٥٠٠‬‬ ‫وﺟﻮد ﺧﻮاهﺪ ﺁورد ‪.‬‬
‫زﻳﺮ اﺳﺘﻔﺎدﻩ آﻨﻨﺪ ‪.‬‬ ‫اﺣﺘﻤﺎل ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺣﺪود ‪٩٩/٨٠‬‬
‫ﺧﻮاهﺪ ﺑﻮد ‪.‬‬

‫‪ .١‬اﮔﺮ دو رﻗﻢ در آﻨﺎر‬ ‫روﺷﻬﺎي اﺣﺘﻤﺎل ﻧﺴﺒﻲ وﺟﻮد ﺧﻮاهﺪ‬ ‫‪:‬‬ ‫‪ ۶-٨‬ﻧﺴﺒﻲ‬
‫ﻳﻜﺪﻳﮕﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ ‪ ،‬ﺑﺎﻳﺪ‬ ‫اﺣﺘﻤﺎﻻ داﺷﺖ آﻪ ﻣﺤﺼﻮل هﻤﺮاﻩ ﺑﺎ ﺧﻄﺎ‬ ‫آﻨﺘﺮل‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬
‫از ﻣﻴﺎﻧﮕﻴﻦ ﺁن‬ ‫را ﺗﺤﻮﻳﻞ ﮔﺮدد ‪ .‬ﺧﻄﺎ ﺑﻪ ﺳﺎدﮔﻲ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﺧﻄﺎهﺎي‬
‫اﺳﺘﻔﺎدﻩ ﻧﻤﻮد ‪.‬‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ ١/٢٠٠‬ﺗﺎ‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺧﻮاهﺪ آﺮد ‪.‬‬
‫‪ .( ١/٥٠‬اﺣﺘﻤﺎل ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺣﺪود‬
‫‪ ٩٨‬درﺻﺪ اﺳﺖ ‪.‬‬

‫‪٢٤‬‬
‫‪ .٢‬ﭼﻨﺎﻧﭽﻪ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺑﻴﻦ‬
‫ارﻗﺎم اﻧﺘﺨﺎﺑﻲ وﺟﻮد‬
‫دارد ﺑﺎﻳﺪ ﺑﺤﺚ اداﻣﻪ‬
‫آﻨﺪ ﺗﺎ ﺗﻮاﻓﻖ ﺣﺎﺻﻞ‬
‫ﺷﻮد ‪.‬‬
‫‪.‬‬
‫وﺟﻮد دارد وﻟﻲ وﺟﻮد ﺁن در ﺣﺎﻟﻲ‬
‫هﺎي اﺣﺘﻤﺎل ﻧﺴﺒﺘﺎ زﻳﺎدي وﺟﻮد دارد آﻪ‬ ‫آﻨﺘﺮل‬ ‫‪:‬‬ ‫‪ ٩‬ﭘﺎﻳﻴﻦ‬
‫اﺣﺘﻤﺎل ﻣﺤﺼﻮل هﻤﺮاﻩ ﺑﺎ ﺧﻄﺎ ﺗﺤﻮﻳﻞ ﮔﺮدد‬ ‫ﺑﺎ‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬
‫را ‪ .‬اﺣﺘﻤﺎل ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺣﺪود ‪٩٠‬‬ ‫ﻣﻮﺟﻮد‬ ‫ﺧﻄﺎهﺎي‬
‫درﺻﺪ اﺳﺖ )‪. ( ١/١٠‬‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻧﺨﻮاهﺪ آﺮد‪.‬‬
‫‪ ١٠‬ﺧﻴﻠﻲ ﭘﺎﻳﻴﻦ ‪ :‬روﺷﻬﺎي اﺣﺘﻤﺎل وﺟﻮد ﺧﻄﺎ در ﻣﺤﺼﻮل‬
‫آﻨﺘﺮﻟﻲ ﻣﻮﺟﻮد ﺑﻪ ﻃﻮر ﺑﺴﻴﺎر زﻳﺎد اﺳﺖ ‪ .‬ﻗﻄﻌﻪ اﺣﺘﻤﺎﻻ‬
‫ﻗﻄﻊ ﺑﺮوز ﺧﻄﺎ را در ﺑﺎزرﺳﻲ ﻧﺸﺪﻩ و ﻳﺎ اﻳﻨﻜﻪ اﻣﻜﺎن‬
‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﺎزرﺳﻲ ﺁن ﻧﻴﺴﺖ ‪.‬ﺧﻄﺎ اﮔﺮ ﭼﻪ‬ ‫ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ‬
‫ﻧﺨﻮاهﺪ آﺮد ‪.‬‬
‫آﻪ ﻣﺤﺼﻮل ﺗﻮﻟﻴﺪ ﻣﻲ ﺷﻮد‬
‫اﻣﻜﺎﻧﭙﺬﻳﺮ ﻧﻴﺴﺖ ‪.‬‬

‫ﺟﺪول ارزﻳﺎﺑﯽ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ در ﺑﺎزﻳﺎﺑﯽ ﺷﮑﺴﺖ‬

‫‪٢٥‬‬
 ‫ﺟﺪول ﭘﻴﻮﺳﺖ دو‪ :‬ﺟﺪول ارزﻳﺎﺑﻲ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ در ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ ﺷﻜﺴﺖ ﺑﺮاﺳﺎس وﻳﺮاﻳﺶ ‪III‬‬
‫ﻧﻈﺎﻣﻨﺎﻣﻪ ‪FMEA‬‬

‫اﻧﻮاع‬
‫ﺗﺸﺨﻴﺺ‬ ‫ﻣﻌﻴﺎر‬ ‫ﺑﺎزرﺳﻲ‬ ‫داﻣﻨﻪ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي روﺷﻬﺎي ﺗﺸﺨﻴﺺ‬ ‫رﺗﺒﻪ‬

‫‪A‬‬ ‫‪B‬‬ ‫‪C‬‬

‫ﻳﻘﻴﻨـــﺎً ﺗﺸــــﺨﻴﺺ‬
‫ﻏﻴﺮﻣﻤﻜﻦ‬ ‫*‬ ‫ﺑﺎزرﺳﻲ ﻧﺸﺪﻩ و ﻳﺎ ﻧﻤﻲﺗﻮان ﺗﺸﺨﻴﺺ داد‬ ‫‪١٠‬‬
‫وﺟﻮد ﻧﺪارد‬
‫آﻨﺘﺮﻟﻬﺎ ﺑﻪ اﺣﺘﻤﺎل‬
‫آﻨﺘﺮﻟﻬﺎ ﻓﻘﻂ ﺑﺼﻮرت رﻧﺪم ﻳﺎ ﻏﻴﺮﻣﺴـﺘﻘﻴﻢ اﻧﺠـﺎم‬
‫ﺑﺴﻴﺎرﻧﺎﭼﻴﺰ‬ ‫زﻳــــﺎد ﺗﺸــــﺨﻴﺺ‬ ‫*‬ ‫‪٩‬‬
‫ﻣﻲﺷﻮد‬
‫ﻧﺪارﻧﺪ‬
‫آﻨﺘﺮﻟﻬـــﺎ ﺷـــﺎﻧﺲ‬
‫آﻨﺘﺮﻟﻬـــﺎ ﺑﺼـــﻮرت ﺑﺎزرﺳـــﻲ ﭼﺸـــﻤﻲ اﻧﺠـــﺎم‬
‫ﻧﺎﭼﻴﺰ‬ ‫ﺑﺴــﻴﺎرآﻤﻲ ﺑــﺮاي‬ ‫*‬ ‫‪٨‬‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﺗﺸﺨﻴﺼﻲ دارﻧﺪ‬
‫آﻨﺘﺮﻟﻬـــﺎ ﺷـــﺎﻧﺲ‬
‫آﻨﺘﺮﻟﻬــﺎ ﺑﺼــﻮرت ﭼﺸــﻤﻲ ﺑﺼــﻮرت دوﺑــﺎر اﻧﺠــﺎم‬
‫ﺧﻴﻠﻲ آﻢ‬ ‫ﺑﺴــﻴﺎرآﻤﻲ ﺑــﺮاي‬ ‫*‬ ‫‪٧‬‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬
‫ﺗﺸﺨﻴﺺ دارﻧﺪ‬
‫آﻨﺘﺮﻟﻬــــﺎ ﻣﻤﻜــــﻦ‬
‫آﻨﺘــﺮل ﺑــﺎ روﺷــﻬﺎي ﻧﻤــﻮداري ﻣﺎﻧﻨــﺪ ‪ SPC‬اﻧﺠــﺎم‬
‫آﻢ‬ ‫اﺳـــﺖ ﺗﺸـــﺨﻴﺺ‬ ‫*‬ ‫*‬ ‫‪٦‬‬
‫ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‬
‫دهﻨﺪ‬
‫آﻨﺘــﺮل ﺑﺮاﺳــﺎس ﮔــﻴﺞهــﺎي آﻤِــﻲ ﺑﻌــﺪ از ﺁﻧﻜــﻪ‬
‫آﻨﺘﺮﻟﻬــــﺎ ﻣﻤﻜــــﻦ‬
‫ﻗﻄﻌﺎت از ﺁن اﻳﺴﺘﮕﺎﻩ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪﻧﺪ ﻳﺎ ﮔـﻴﺞهـﺎي‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫اﺳـــﺖ ﺗﺸـــﺨﻴﺺ‬ ‫*‬ ‫‪٥‬‬
‫ﺑﺮو و ﻧﺮو ﺑﺮاﺳﺎس ﺑﺎزرﺳﻲ ﺻﺪدرﺻﺪ ﺑﻌﺪ از ﺁﻧﻜﻪ‬
‫دهﻨﺪ‬
‫ﻗﻄﻌﺎت از ﺁن اﻳﺴﺘﮕﺎﻩ ﻣﻨﺘﻘﻞ ﺷﺪﻧﺪ‬
‫ﻣﺘﻮﺳﻂ‬ ‫آﻨﺘﺮﻟﻬـــﺎ ﺷـــﺎﻧﺲ‬ ‫ﺗﺸــﺨﻴﺺ ﺧﺮاﺑــﻲ در ﻋﻤﻠﻴــﺎت ﻣﺮﺣﻠــﻪ ﺑﻌــﺪي ﻳــﺎ‬
‫ﻣﺘﻤﺎﻳﻞ ﺑﻪ‬ ‫ﺧــــﻮﺑﻲ را ﺑــــﺮاي‬ ‫*‬ ‫*‬ ‫ﮔﻴﺞ زدن زﻣﺎن ﺗﻨﻈﻴﻢ و آﻨﺘﺮل اوﻟﻴﻦ ﻗﻄﻌﻪ )ﮔـﻴﺞ‬ ‫‪٤‬‬
‫زﻳﺎد‬ ‫ﺗﺸﺨﻴﺺ دارﻧﺪ‬ ‫زدن ﻓﻘﻂ ﺑﺮروي ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪﺗﻨﻈﻴﻢ اوﻟﻴﻪ(‬
‫ﺧﻄﺎ در هﻤﺎن اﻳﺴﺘﮕﺎﻩ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻣـﻲﺷـﻮد ﻳـﺎ‬
‫آﻨﺘﺮﻟﻬـــﺎ ﺷـــﺎﻧﺲ‬
‫درﻋﻤﻠﻴﺎت ﺑﻌﺪي ﺗﻮﺳﻂ ﭼﻨـﺪﻳﻦ ﺳـﻄﺢ ﭘـﺬﻳﺮش‪:‬‬
‫زﻳﺎد‬ ‫ﺧــــﻮﺑﻲ را ﺑــــﺮاي‬ ‫*‬ ‫*‬ ‫‪٣‬‬
‫ﻋﺮﺿﻪ‪ ،‬اﻧﺘﺨـﺎب‪ ،‬ﻧﺼـﺐ‪ ،‬ﺗﺼـﺪﻳﻖ ﻧﻤـﻮدن ﻗﻄﻌـﺎت‬
‫ﺗﺸﺨﻴﺺ دارﻧﺪ‬
‫ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﭘﺬﻳﺮش ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ‬

‫‪٢٦‬‬
 ‫آﻨﺘﺮﻟﻬــــﺎ ﺗﻘﺮﻳﺒــــﺎً‬
‫ﺧﻄﺎ در هﻤﺎن اﻳﺴﺘﮕﺎﻩ ﺗﺸﺨﻴﺺ دادﻩ ﻣﻲ ﺷـﻮد‬
‫هﻤﻴﺸﻪ ﻋﻴـﻮب را‬
‫ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎد‬ ‫*‬ ‫*‬ ‫)ﮔﻴﺞ زﻧـﻲ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴـﻚ هﻤـﺮاﻩ ﺑـﺎ ﺗﻮﻗـﻒ اﺗﻮﻣﺎﺗﻴـﻚ(‬ ‫‪٢‬‬
‫ﺗﺸـــــــــــــــﺨﻴﺺ‬
‫ﻗﻄﻌﻪ ﺧﺮاب ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﺪ از اﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﮕﺬرد‬
‫ﻣﻲدهﻨﺪ‬
‫ﻗﻄﻌــﺎت ﺧــﺮاب ﻧﻤــﻲﺗﻮاﻧﻨــﺪ ﺗﻮﻟﻴــﺪ ﺷــﻮﻧﺪ زﻳــﺮا‬
‫آﻨﺘـــــﺮل ﺣﺘﻤـــــﺎَ‬
‫ﺧﻴﻠﻲ زﻳﺎد‬ ‫*‬ ‫ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺗﻮﺳﻂ ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺤﺼﻮل ﻳـﺎ ﻓﺮﺁﻳﻨـﺪ ﺿـﺪ‬ ‫‪١‬‬
‫ﺗﺸﺨﻴﺺ ﻣﻴﺪهﺪ‬
‫ﺧﻄﺎﺳﺎزي ﺷﺪﻩ اﺳﺖ‪.‬‬
‫اﻧﻮاع ﺑﺎزرﺳﻲ‪:‬‬

‫ﺿﺪﺧﻄﺎﺳﺎزي= ‪A‬‬
‫ﮔﻴﺞ= ‪B‬‬
‫ﻃﺮح ﺑﺎزرﺳﻲ= ‪C‬‬

‫‪ – ١٩‬ﻋﺪد اوﻟﻮﻳﺖ رﻳﺴﻚ ) ‪( Risk Priority‬‬

‫ﻧﻤﺮﻩ اوﻟﻮﻳﺖ رﻳﺴﻚ ) ‪ . ( RPN‬ﺣﺎﺻﻠﻀﺮب ﺷﺪت‬
‫) ‪ .( S‬وﻗﻮع ) ‪ ( O‬و ﺗﺸﺨﻴﺺ ) ‪ ( D‬ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ‪٠‬‬
‫)‪RPN=(S)*(O)*(D‬‬
‫اﻳﻦ ﻋﺪد ﻣﺒﻨﺎي اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪي ﺣﺎﻻت ﺧﺮاﺑﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪ .‬ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﻳﻨﻜﻪ ﺷﺪت ﺷﻜﺴﺖ و وﻗﻮع و‬
‫ﺑﺎزﻳﺎﺑﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺟﺪاول ‪٣‬و‪۴‬و‪ ۵‬اﻋﺪادي ﺑﻴﻦ ‪ ١‬ﺗﺎ ‪ ١٠‬ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﺧﺘﻴﺎر آﻨﺪ ‪ RPN‬رﻗﻤﻲ ﺑﻴﻦ ‪ ١‬ﺗﺎ ‪١٠٠٠‬‬
‫ﻣﻲ ﺗﻮاﻧﺪ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺮاي ‪ RPN‬هﺎي ﺑﺎﻻي ﺗﻴﻢ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﻲ ﻣﻘﺘﻀﻲ ﺟﻬﺖ‬
‫آﺎهﺶ ﺁن اﺗﺨﺎذ ﻧﻤﺎﻳﺪ‪ .‬هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﻪ ﻃﻮر ﻋﻤﻮم ‪ .‬ﻓﺎرق از ﻧﺘﻴﺠﻪ ‪ RPN‬ﺗﻮﺟﻪ ﺧﺎﺻﻲ ﻣﻲ ﺑﺎﻳﺴﺖ‬
‫ﻣﻌﻄﻮف ﺷﻜﺴﺖ هﺎﻳﻲ ﺷﻮد آﻪ ﺷﺪت ) ‪ ( S‬ﺁن ﺑﺎﻻﺳﺖ ‪٠‬‬
‫ﻳﻚ روش ﺟﺪﻳﺪ دﻳﮕﺮ ﺑﺮاي ﻃﺒﻘﻪ ﺑﻨﺪي ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﻳﺎ رﻳﺴﻚ ﺧﻄﺎهﺎ وﺟﻮد دارد ‪ ٠‬اﻳﻦ روش ﺟﺪﻳﺪ آﻪ‬
‫ﻧﻤﻮدار ﺳﻄﺤﻲ ) ‪ ( Area Chart‬ﻧﺎﻣﻴﺪﻩ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪ .‬ﺑﺮاي ﺷﺪت اﺛﺮو اﺣﺘﻤﺎل وﻗﻮع اهﻤﻴﺖ )وزن( وﻳﮋﻩ‬
‫اي را در ﻧﻈﺮ دارد‪.‬‬
‫اﻳﻦ ﻧﻤﻮدار ﺳﻪ ﻧﺎﺣﻴﻪ را ﻣﺘﻤﺎﻳﺰ ﻣﻲ ﺳﺎزد ‪:‬‬
‫‪ – ١‬ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﺎ اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﺎﻻ ) ‪(High Priority‬‬
‫‪ – ٢‬ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﺎ اوﻟﻮﻳﺖ ﻣﺘﻮﺳﻂ )‪( Medium Priority‬‬
‫‪ – ٣‬ﻧﺎﺣﻴﻪ ﺑﺎ اوﻟﻮﻳﺖ آﻢ )‪( Low Priority‬‬

‫ﻣﻘﺎدﻳﺮ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ از اﻳﻦ دو ﻋﺎﻣﻞ ﺷﺪت اﺛﺮ ) ‪ ( S‬و اﺣﺘﻤﺎل وﻗﻮع ) ‪ ( O‬ﺑﺼﻮرت ﻳﻚ ﻣﺨﺘﺼﺎت آﺎرﺗﺰﻳﻦ‬
‫) ‪ ( S.O‬در ﺁﻣﺪﻩ و ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ ﺁﻧﻬﺎ در ﻧﻤﻮدار ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻲ ﮔﺮدد‪ .‬دﻳﺪﮔﺎﻩ ﻣﻬﻢ در اﻳﻦ روش ﺁن اﺳﺖ آﻪ ﻗﺒﻞ‬

‫‪٢٧‬‬
‫از اﻳﻨﻜﻪ ﺗﺨﺼﻴﺺ ﻣﻨﺎﺑﻊ ﻳﻚ ﺳﺎزﻣﺎن در ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ وﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺧﻄﺎ هﺎ ﻣﺘﻤﺮآﺰ ﮔﺮدد‪ .‬ﻻزم‬
‫اﺳﺖ ﺗﺎ آﺎهﺶ وﻗﻮع ﺧﻄﺎهﺎ و ﺣﺪاﻗﻞ آﺮدن ﺷﺪت اﺛﺮ ﺁﻧﻬﺎ ﻣﻮرد ﺗﻮﺟﻪ ﻗﺮار ﮔﻴﺮد ‪٠‬‬
‫ﺗﻘﺴﻴﻢ ﺑﻨﺪي وﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻮاﺣﻲ اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﺎﻻ ‪ .‬ﻣﺘﻮﺳﻂ ‪ .‬آﻢ در ﻧﻤﻮدار ﺳﻄﺤﻲ ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﺘﻬﺎي‬
‫ﻣﺘﺨﺬﻩ در هﺮ ﺳﺎزﻣﺎن ﺻﻮرت ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮد ‪ ٠‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل در هﺮ دو روش ) ﻧﻤﻮدار ﺳﻄﺤﻲ و ‪( RPN‬‬
‫ﺗﺎآﻴﺪ ﻣﻲ ﮔﺮدد آﻪ ﺑﻪ ﺣﺎﻻﺗﻲ از ﺧﻄﺎ آﻪ ﺷﺪت اﺛﺮ ) ‪ ( S‬ﺁن ﺑﺎﻻﺳﺖ ﺗﻮﺟﻪ وﻳﮋﻩ اي ﮔﺮدد ‪٠‬‬

‫‪ – ٢٠‬اﻗﺪاﻣﺎت ﭘﻴﺸﻨﻬﺎدي ﻳﺎ ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻋﻤﻠﻜﺮد ) ‪( Recommsnded Action‬‬

‫ﭘﺲ از اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﻨﺪي ﺧﻄﺎهﺎ ‪ .‬ﭘﻴﺸﻨﻬﺎد ﻳﺎ ﻃﺮح رﻳﺰي اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﻲ و ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ ‪ .‬ﺿﺮوري ﺧﻮاهﺪ‬
‫ﺑﻮد ﻃﺒﻌﺎ اﻳﻦ ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﻗﺪاﻣﺎت ﻻزم اﺳﺖ ﺗﺎ اﺑﺘﺪا ﻣﻌﻄﻮف ﻣﻮاردي ﺑﺎ اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﺎﻻﺗﺮ ﮔﺮدد ) اوﻟﻮﻳﺖ ﺑﺮ‬
‫اﺳﺎس ‪ RPN‬ﻳﺎ ﻧﻤﻮدار ﺳﻄﺤﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﻣﻲ ﮔﺮدد (‬
‫اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﻲ ﻣﺰﺑﻮر در ﺟﻬﺖ آﺎهﺶ ﻧﻤﺮﻩ ﻋﻮاﻣﻞ ﺷﺪت اﺛﺮ اﺣﺘﻤﺎل وﻗﻮع و ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺧﻄﺎ ﺻﻮرت‬
‫ﻣﻲ ﭘﺬﻳﺮد ‪ .‬اﺻﻮﻻ ﺑﻪ آﺎرﮔﻴﺮي روﺷﻬﺎﻳﻲ آﻪ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ ﺣﺬف ﻳﺎ آﺎهﺶ ﺷﺪت و وﻗﻮع ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ ﺟﻨﺒﻪ‬
‫ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ داﺷﺘﻪ ‪ .‬در ﺣﺎﻟﻴﻜﻪ در ﺟﻬﺖ اﻓﺰاﻳﺶ اﻣﻜﺎن ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺟﻨﺒﻪ اﺻﻼﺣﻲ را دارد‪٠‬‬

‫در ﺻﻮرﺗﻴﻜﻪ اﻣﻜﺎن ﺣﺬف وﻗﻮع ﺧﻄﺎ ﻣﻴﺴﺮ ﺑﺎﺷﺪ اﻳﻦ اﻗﺪام ﭘﻴﺶ از هﺮ اﻗﺪام دﻳﮕﺮي‬
‫ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪ .‬در ﻋﻴﻦ ﺣﺎل ﺣﺪاﻗﻞ واآﻨﺶ ﻣﻤﻜﻦ در ﺑﺮاﺑﺮ ﻳﻚ ﺧﻄﺎ اﻳﺠﺎد اﻣﻜﺎﻧﻲ‬
‫ﺑﺮاي ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺑﻬﺘﺮ ﺧﻄﺎ ﻣﻲ ﺑﺎﺷﺪ ‪٠‬‬

‫در ﻧﺘﻴﺠﻪ اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﻲ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ذﻳﻞ ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدﻧﺪ ‪:‬‬

‫‪ -١‬اﻧﺠﺎم اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﻲ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ در ﺟﻬﺖ ﺣﺬف اﺣﺘﻤﺎل وﻗﻮع‬
‫‪ - ٢‬اﻧﺠﺎم اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﻲ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ در ﺟﻬﺖ آﺎهﺶ ﺷﺪت‬
‫‪ - ٣‬اﻧﺠﺎم اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﻲ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ در ﺟﻬﺖ آﺎهﺶ اﺣﺘﻤﺎل وﻗﻮع‬
‫‪ -۴‬اﻧﺠﺎم اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﻲ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ در ﺟﻬﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ) ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ( اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‬
‫و ﺁﺷﻜﺎر ﺳﺎزي ﺧﻄﺎ ﻗﺒﻞ از ﺗﺤﻮﻳﻞ ﻣﺤﺼﻮل ﺑﻪ ﻣﺸﺘﺮ ي‬
‫‪ -۵‬اﻧﺠﺎم اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﻲ ﭘﻴﺸﮕﻴﺮاﻧﻪ در ﺟﻬﺖ اﻓﺰاﻳﺶ ) ﺗﻮﺳﻌﻪ و ﭘﻴﺸﺮﻓﺖ ( اﻣﻜﺎﻧﺎت ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‬
‫و ﺁﺷﻜﺎر ﺳﺎزي ﺧﻄﺎ در زﻣﺎن اﺳﺘﻔﺎدﻩ از ﻣﺤﺼﻮل ﺗﻮﺳﻂ ﻣﺸﺘﺮي‬

‫هﻤﭽﻨﻴﻦ در ﭘﺎرﻩ اي از ﻣﻮارد اﻣﻜﺎن هﻴﭽﻴﻚ از اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺧﻲ ﻳﺎد ﺷﺪﻩ ﻣﻴﺴﺮ ﻧﻤﻲ ﺑﺎﺷﺪ آﻪ در‬
‫اﻳﻨﺼﻮرت در اﻳﻦ ﺳﺘﻮن آﻠﻤﻪ هﻴﭻ ﻳﺎ ﻧﺪارد) ‪ ( Nune‬ﻧﻮﺷﺘﻪ ﻣﻲ ﺷﻮد ‪٠‬‬
‫هﻤﭽﻨﻴﻦ ﺑﺮﺧﻲ از اﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ آﻪ در ﺟﻬﺖ آﺎهﺶ ‪ RPN‬ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﻣﻲ ﮔﻴﺮد در ﺟﺪول ﺷﻤﺎرﻩ ‪۶‬‬
‫ﺁوردﻩ ﺷﺪﻩ اﺳﺖ ‪٠‬‬

‫‪٢٨‬‬
 ‫‪ – ٢١‬ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ و ﺗﺎرﻳﺦ ﻧﻬﺎﻳﻲ اﻗﺪام ‪:‬‬
‫ﺑﻌﺪ از اﻳﻨﻜﻪ اﻗﺪام اﺻﻼﺣﻲ ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﻳﺪ ﻓﺮد ﻳﺎ ﺑﺨﺸﻲ از ﺳﺎزﻣﺎن ﺑﺎﻳﺪ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺖ اﺟﺮاي ﺁن را‬
‫ﺑﻪ ﻋﻬﺪﻩ ﺑﮕﻴﺮﻧﺪ ‪ .‬ﻧﺎم ﻓﺮد ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ وﺣﺪ اآﺜﺮ زﻣﺎﻧﻲ آﻪ ﺑﺎﻳﺪ اﻗﺪام ﻻزم اﻧﺠﺎم ﺷﻮد در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ‬
‫ﺛﺒﺖ ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪٠‬‬
‫‪ – ٢٢‬اﻗﺪاﻣﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻩ ‪:‬‬
‫در اﻳﻦ ﺳﺘﻮن ﻣﺨﺘﺼﺮي از اﻗﺪاﻣﺎت اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻩ ﺑﻪ هﻤﺮاﻩ ﺗﺎرﻳﺦ اﻗﺪام در ﻗﺴﻤﺖ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ذآﺮ ﻣﻲ‬
‫ﺷﻮد ‪ ٠‬و ﭘﺲ از اﺟﺮاي اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﻲ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﻧﻤﺮﻩ اوﻟﻮﻳﺖ رﻳﺴﻚ ﺧﻄﺎهﺎ ) ‪ ( RPN‬ﻣﺠﺪدا‬
‫ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻣﻲ ﮔﺮدد ‪ ٠‬ﺣﺪاﻗﻞ ﻣﻴﺰان ﻗﺎﺑﻞ ﻗﺒﻮل در آﺎهﺶ رﻳﺴﻚ هﺮ ﺧﻄﺎ در هﺮ ﺑﺎر اﺟﺮاي ﻳﻚ اﻗﺪام‬
‫اﺻﻼﺣﻲ را ﻣﻲ ﺗﻮان ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﺳﻴﺎﺳﺘﻬﺎي ﺳﺎزﻣﺎن ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻧﻤﻮد ‪٠‬‬

‫‪ -C‬ﻣﺮور و ﺗﺎﻳﻴﺪ اﻧﺠﺎم ‪FMEA‬‬

‫‪ – ٢٣‬ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻓﺮم ﻣﺮور آﻨﻨﺪﻩ ‪:‬‬
‫ﺷﺨﺼﻲ آﻪ اﻧﺠﺎم ‪ FMEA‬را ﭼﻚ ﻣﻲ آﻨﺪ در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺎم و اﻣﻀﺎ ﺧﻮد را ﻗﻴﺪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪٠‬‬
‫‪ – ٢۴‬ﺗﺎﻳﻴﺪ ﻣﺴﺌﻮل ﺗﻴﻢ ‪FMEA‬‬
‫ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺴﺌﻮل اﻧﺠﺎم ‪ FMEA‬ﭘﺲ از اﻧﺠﺎم ﻓﺮد ﻣﺴﺌﻮل در اﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ ﻧﺎم و اﻣﻀﺎ ﺧﻮد را‬
‫ﻗﻴﺪ ﻣﻲ ﻧﻤﺎﻳﺪ ‪٠‬‬
‫ﺟﺪول ﺷﻤﺎرﻩ ‪ ۶‬ﺑﺮﺧﻲ از اﻗﺪاﻣﺎﺗﻲ آﻪ در ﺟﻬﺖ آﺎهﺶ ‪RPN‬‬

‫‪FMEA‬‬ ‫ﺷﺪت ) ‪( S‬‬ ‫وﻗﻮع ) ‪( O‬‬ ‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ‬

‫‪ -‬ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﻃﺮاﺣﻲ‬ ‫‪ -‬ﺑﺮﻃﺮف ﻧﻤﻮدن و ﻳﺎ آﻨﺘﺮل‬ ‫‪ -‬ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻃﺮاﺣﻲ‬

‫‪DFMEA‬‬ ‫ﻋﻠﺖ ﻳﺎ ﻋﻠﺘﻬﺎي وﻗﻮع ﺧﻄﺎ‬ ‫‪ -‬ﺻﺤﻪ ﮔﺬاري‬
‫از ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫‪ -‬ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﻃﺮاﺣﻲ‬ ‫‪ -‬ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﺗﺴﺖ‬ ‫‪ -‬ﺗﺠﺪﻳﺪ ﻣﺤﺎﺳﺒﺎت‬
‫‪DFMEA‬‬ ‫‪ -‬ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﻣﺸﺨﺼﺎت‬ ‫‪ -‬ﺗﺴﺖ ﻧﻤﻮﻧﻪ )‪(Prototype‬‬
‫ﻣﻮاد‬ ‫ﺑﻤﻨﻈﻮر ﺗﺼﺪﻳﻖ ﻃﺮاﺣﻲ‬
‫‪ -‬ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ‬ ‫ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ و‬ ‫‪-‬‬ ‫‪ -‬ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺗﻮﻟﻴﺪ و ﻳﺎ‬
‫ﻳﺎ ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﻃﺮاﺣﻲ‬ ‫ﻳﺎ ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﺑﺎزﻧﮕﺮي ﻃﺮاﺣﻲ ﻣﺤﺼﻮل‬
‫ﻣﺤﺼﻮل‬ ‫ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ ﺑﺎ روش‬ ‫‪-‬‬ ‫‪ -‬ﺗﻐﻴﻴﺮ در ﺳﻴﺴﺘﻢ آﻨﺘﺮل‬
‫‪PFMEA‬‬
‫هﺎي ﺁﻣﺎري هﻤﺮاﻩ ﺑﺎ ﺑﺎزﺧﻮر‬ ‫‪ -‬اﻓﺰاﻳﺶ ﻓﺮآﺎﻧﺴﻬﺎي‬
‫اﻃﻼﻋﺎﺗﻲ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر‬ ‫ﺑﺎزرﺳﻲ‬
‫ﺑﻬﺒﻮد ﻣﺴﺘﻤﺮ ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ‬

‫‪٢٩‬‬
 ‫ﻧﻤﻮدار ﻣﺮاﺣﻞ اﻧﺠﺎم ‪FMEA‬‬

‫ﺷﺮوع‬

‫ﺗﺸﮑﻴﻞ ﺗﻴﻢ ﭼﻨﺪ ﺗﺨﺼﺼﯽ )‪ (CFT‬ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺗﺨﺼﺺ هﺎی ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز‬

‫اﻳﺠﺎد ﻧﻈﺎم اﻃﻼﻋﺎﺗﯽ و ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﯽ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺟﻬﺖ اﺟﺮای ‪FMEA‬‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﻮارد‪ ،‬ﻓﺮﺁﻳﻨﺪهﺎ ﻳﺎ ﻋﻤﻠﻴﺎﺗﯽ ﮐﻪ ﻣﻮرد ﺑﺮرﺳﯽ و ﺗﺠﺰﻳﻪ و ﺗﺤﻠﻴﻞ ﻗﺮار ﺧﻮاهﺪ ﮔﺮﻓﺖ‬
‫)ﺗﻌﻴﻴﻦ اﺳﮑﻮپ اﻧﺠﺎم ‪(FMEA‬‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ دﻗﻴﻖ اﻧﺘﻈﺎرات ﺗﻠﻮﻳﺤﯽ و ﺗﺸﺮﻳﺤﯽ ﻣﺸﺘﺮی‬

‫)ﺗﻌﻴﻴﻦ وﻇﺎﻳﻒ ﻣﺮﺑﻮط ﺑﻪ ﺳﻴﺴﺘﻢ‪ ،‬ﻃﺮح‪ ،‬ﻓﺮاﻳﻨﺪ و‪(...‬‬

‫ﭘﻴﺶ ﺑﻴﻨﯽ‪ /‬ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﺧﻄﺎهﺎی ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ‪Potential Failure Mode‬‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﺛﺮات ﺧﻄﺎهﺎی ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ‪Potential Effect(s) of Failure‬‬

‫ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ ﻋﻠﻞ و ﻣﮑﺎﻧﻴﺰﻣﻬﺎی ﺑﺮوز ﺧﻄﺎهﺎی ﺑﺎﻟﻘﻮﻩ ‪Potential Cause(s) of Failure‬‬

‫ﺑﺮرﺳﯽ ﮐﻨﺘﺮﻟﻬﺎی ﺟﺎری )روﺷﻬﺎی ﮐﻨﺘﺮﻟﯽ و ﻣﺮاﻗﺒﺘﯽ( ‪Detection Method‬‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ اﺣﺘﻤﺎل ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ و ﺁﺷﮑﺎر ﺷﺪن ﺧﻄﺎهﺎ‪ ،‬ﮐﻤﯽ ﻧﻤﻮدن اﺣﺘﻤﺎل ﮐﺸﻒ )ﺷﻨﺎﺳﺎﺋﻲ( ﺧﻄﺎهﺎ‬
‫)درﺟﻪ ﺑﺎزﻳﺎﺑﯽ( ‪Detection‬‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ اوﻟﻮﻳﺖ و ﺣﺴﺎﺳﻴﺖ ﺧﻄﺎهﺎ )ﻧﻤﺮﻩ اوﻟﻮﻳﺖ رﻳﺴﮏ( )‪Risk Priority Number (RPN‬‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺮوز ﺧﻄﺎهﺎ ﺑﺎ‬ ‫ﺗﻌﻴﻴﻦ وﺧﺎﻣﺖ )ﺷﺪت‬

‫ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﺤﻠﻴﻠﻬﺎی ﺁﻣﺎری‬ ‫ﻧﺎﺷﯽ( از اﺛﺮات ﺑﺮوز‬
‫)ﺑﺮﺁورد اﺣﺘﻤﺎل وﻗﻮع(‬ ‫ﺧﻴﺮ‬ ‫ﺧﻄﺎهﺎ‪) ،‬ﮐﻤﯽ ﻧﻤﻮدن‬
‫‪Occurrence‬‬ ‫ﻣﻴﺰان ﻣﺨﺎﻃﺮات(‪Severity‬‬
‫ﺁﻳﺎ اﻗﺪاﻣﺎت‬
‫اﺻﻼﺣﯽ ﻣﻮرد ﻧﻴﺎز‬
‫اﺳﺖ؟‬

‫‪A‬‬
‫‪٣٠‬‬
‫‪A‬‬ ‫ﺑﻠﯽ‬

‫ﻃﺮﺣﺮﻳﺰی و ﻣﻌﺮﻓﯽ اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﯽ در ﺟﻬﺖ ﺣﺬف ﻳﺎ ﮐﺎهﺶ اﺣﺘﻤﺎل ﺑﺮوز ﺧﻄﺎهﺎ ‪Detection‬‬

‫ﺗﻌﻴﻴﻦ ﻣﺴﺌﻮﻟﻴﺘﻬﺎی اﻧﺠﺎم اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﯽ و زﻣﺎﻧﺒﻨﺪی اﻧﺠﺎم ﺁﻧﻬﺎ و اﺟﺮای اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﯽ‬
‫‪Individual/Area Resposible and Completion Data 8 Action Taken‬‬

‫ارزﻳﺎﺑﯽ ﻣﺠﺪد از ﺧﻄﺎهﺎ ﺑﻌﺪ از اﻧﺠﺎم اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﯽ و ﻣﺤﺎﺳﺒﻪ ﻧﻤﻮرﻩ اوﻟﻮﻳﺖ ﺧﻄﺎ )‪(RPN‬‬
‫‪Action Results‬‬

‫ﺧﻴﺮ‬
‫ﺁﻳﺎ اﻗﺪاﻣﺎت اﺻﻼﺣﯽ ﻣﻮرد ﺗﺎﻳﻴﺪ اﺳﺖ؟‬

‫ﺑﻠﯽ‬

‫ﻣﺴﺘﻨﺪﺳﺎزی ﻓﺮﺁﻳﻨﺪ اﻧﺠﺎم ﺷﺪﻩ‪ ،‬اﻳﺠﺎد و ﻧﮕﻬﺪاری ﺳﻮاﺑﻖ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ‬

‫ﭘﺎﻳﺎن‬

‫‪٣١‬‬
 Mechanical
Electronics General
or
or Medical Automotive Guidelin
Rank* electromech
semiconduct devices industry es
anical
or industy For
industry
1= very low <or =1 in <or = 1 in 1 <or = 1 in <or = 1 in N one
10,000 million 100,000 10,000
2 = low or 2-10 in 10,000 2 to 10 in 1 2 to 10 in <or = 1 in Minor
minor million 100,000 2000
3 = 11-25 in 11 to 25 in 1 11 to 25 in < or = 1 in Sig nific
moderate 10,000 million 100,000 500 ant
or
significant
4 = high 26-50 in 26 to 50 in 1 26 to 50 in <or = 1 in 50 High
10,000 million 100,000
5=very high > 50 in 10,000 >50 in 1 > 50 in >or = 1 in 10 Catastro
milion 100,000 phic
Interpretation of RPN = S
90% 95% 99%
Common scale
Minor risk 1- Minor risk 1-6 Minor risk 1-2 Minor risk 1-17
13
Moderate Moderare risk 7-24 Moderare risk 3-8 Moderare risk 18-63
risk 14-52
Major risk Major risk 25-125 Major risk k 9-125 Major risk 64-125
53-125

Where:
S=Severity O=Occurrence D= Detection
Numerical guidines for 1-5 scale * in occurrence, detection, and severity.
*All the above numerical values may be changed to suite specific applications.

٣٢
 Likelihood of he
Probability of defect or
Ranking
Degree of Probabability
occurrence or defective product
severity of detection
frequency reaching the
customer
1= very lowor Rare Minor Detectable Very low to none
none <1 per 10 to 10º nuisance before service is
released
2 = low or Infrequent Product Detectable after Low or minor
minor 2 to 10 per 10 to operable at Release but
10º reduced before
performance production
3 = moderate Moderate Gradual Detectable Moderate or
or 11 to 25 Per 10º performance before significant
significant to 10º degradation Reching the
customer
4 = high Frequent and high Loss of Detectable only High
26 to 50 per 10º function by
to 10º Cusromer and
/or
During service
5=very high Very high to Safety-related Underectable Very high
or catastrophic catastrophic until
>50 per 10º to Failures Catastrophe
catastrophic 10º occurs

Word description of 1-5 scale for design FMEA.

Note : This guideline is only a sample. It may be changed to suit Specific opplications.

٣٣
٣٤