Professional Documents
Culture Documents
Chuong 3
r ;
nguc,i th.
ban nta rr
ilGU Nq
Dd hidu ta
3 viQc cung i
s6ng cria I
tddng tuor
SU PHU THUoC LAN NHAU trong m$t;
r,?r ci hai d
c6u trdr loi cho nhung cau h6i nly l?r chia kh6a dd hidu ndn kinh t6 toin cdu ngav vii ,,',.,
hiQn dai. o hdu h6t c6c nrr6c hiQn nay, nhi€u hdng h6a vi dich qr ti6u dtng drlgc ket ho1-, ..
nhAp khdu ttt ntldc ngoiri, v?r nhidu hhng h6a vi dich vU drtoc sin xuit trong nrl6c llrr,l-
,,r xirlt kh;iu chc, khilh hang nLid! ,g(')i. Phi, tich trong chr-{ong nii giii thich
iri f,htr thr.r6c lin nhau tht,nl* chi git1a,-ii,- cii nhin nra ,-on giiia ciic qtr6c gia Nhii
CHUONG 3 SU PHU THUOC LAN NHAU VA LOI ICH TU THUONG MAI 59
chirng ta s€ rhdy, loi ich ttt thuong m4i l2r nhU nhau cho di b4n dang hdt t6c ttI
ngrloi thg cit toc gdn nhi ho{c mua mQt chi6c rio thun do mQt c6ng nhdn 6 cilch
ban nrla vong trdi ddt lim ra
il& khor! (6 trao dirig tai ldt llo! nlY. xudt cho th{y
ddl, ngld olng din
d Lm dn ru5t vt ti.tl l2 N6u ngtlct,
I
ding tli tat hO nA'Y.
trao ddi voi i
SIA xuit. Trong tr
4
l-.
I gidi h4n khi I
I 48
24
0 t6
0
lGoal tAy (our(e) ngudi ndng ,l
lftoaita, (oun(e)
co trao aloi.
DrIong gii
ngddi nong c
Chri trang trai' nguoi co ning sult ta bi6t nhiing
trong 15 phut vi m6t ounce thit trong 60 phut'
mQt ounce khoai tiy trong 10 phitt vi tiOu dung.
cao hon trong cA hai .Ong riq., c6 thJsA*xu{t
ciing trong !a1S cfrg thdy,s6 thil ngdoi n6ng cl
vir mQt ounce thit trong z0 ;i'it' Hai c0t-cu6i
trai co th€'sin xu{t ndu hq lirm A vA B trong
ho{c khoai tAy mir ngdoi ndng dan vir chri.trang
vi 4 ounce th
,ie. t Ot ngiry 8 gio .t i ad tan xudt ra mQt hirng h6a' vi 12 ounce t
tiy me 1-Strfi n6ng din c6 thd
Hinh 1(b) minh hQa c6c s6 liQu cta thit vir khoai
gid.cira minh dd tr6ng khoai tAy' 6ng
sin xudt. N6u ngrroi n6ng dAn dinh tdt ci 8 (huyGn mor
sin xudt dnqc a2o.rrr.. Lioui tiy (tren tnrc
hoinh) vir kh6ng c6 thit' N6u 6ng ta
Sau nhidu niu
dirnhtdtcithoigianciraminhddsinxudtthit'6ngtaslnxudt8ouncethit(tr€n
n6ng dT pLT n6i chuyQn vl
truc tung) vir kh6ng .O ti'""i tiv N6u ngrldi :ll:.:-'^:t,::i'u'
cho t"i ioat dQng' aanil 4 gio cho vi6c sin xuli rrr0r loar ning CHtr rnrr
minh bing nhau
xudt 16 ounce t<ttoli tay vir 4 ounce thit' Ed
thi nhy chi ra ba k6t anh
hoa, 6ng ta sin
ci nhung k6t qul niy' khdc o gitia ba k6t qua neq
q"a'J,iC vi tdt
x.uit crla ngrldi n6ng ddn Nhrl kho
Dd thi ndy li driong gtOt ftun khd ning s1n chi ra nh0ng nang sirn xudt XLttl^.t
chtng ta da thao luan d ciuong 2, dtrong giol lan^.kha
t6 co thd sin xudt' N6 minh hqa cho
k6t hop sin lugng U,a. .i"' ia mQt n"Ci kinh
nrot trong Nlttiti Ngul\rt^ti-ra, x,"1, rd hoc trong
chtiong l: Nlgi ngtldi phni ct5i anh
,,li .ti.lanl.r .1,''i rl.i'i" rrgLioi tr'rnq tlin phai c16i tli6n v6i sd cllnh '-16i qirla
Jic.L
\al xr,rdt thit va sAn -xudt khoai tdr
CHUoNG 3 SU PHU THUOC LAN NHAU VA LOI ICH TU THUONG MAI 61
B?n co thd nhd lqi ddong gdi han khi nang sin xudt duoc v€ udn cong d
Hlnh 1
Chrlong 2. Trong trudng hqp d6, ti'lQ mA xa hQi c6 thd drinh ddi hing h6a niy cho
;itiihan
in xu61
hing h6a kh6c phq thu6c vio s6 lugng m6i hdng h6a drroc sin xu{t. Tuy nhi6n,
d diy c6ng nghQ mi ngtloi n6ng dAn sit dgng dd'sin xudt thit va khoai tay (drigc
t6m tet trong Hinh 1) cho phdp 6ng ta chuyin d6i giira hai hing h6a vdi mQt ti lQ
kh6ng ddi. Bdt crl khi nao nguoi n6ng dAn giAm b6t I gio cho sin xudt thit va teng
thdm I gio dd sin xudt khoai tiy, dng ta lirm gidm I cin thit vi teng 4 cAn khoai
tAy - vi didu niy lu6n dfng bdt kd 6ng sAn xu{t bao nhi6u. Kdt qui li drrong gidi
han khl niLng sin xudt lir mQt duong thing.
Hinh 1(c) cho thdy dudng gidi h4n khA ning sAn xuit ctra ch[r trang tr4i. N6u
cht trai dinh tdt ci 8 gio cta minh dd sin xudt khoai tAy, cd ta sin xudt 48 ounce
r dri rang trai khoai tAy vir kh6ng c6 thit. Ndu c6 dy dirnh t{t ca thdi gian cta minh dd sin xu{t
rhit, c6 5y sin xudt 24 ounce thit vi kh6ng c6 khoai tAy. Ndu chri trang trai chia
oi ["do
ddu thdi gian cta minh vir ddnh 4 gio cho m6i ho4t dQng sln xudt, c6 ta si.n xudt
19 t?i 24 otnce khoai tiy vir l2 ounce thit. MQt ldn n0a, drrong gidi hqn khi ning sin
5t vi riau
r hoD nly. xu{t cho thdy tdt ci c6c kdt qui c6 thd.
N6u ngdoi n6ng dAn vd chi trang trai hJa chon tri cung td cdp chrl khdng phii
trao ddi vdi nhau, sau do m6i ngdoi ti6u dtng chinh x6c nhrlng gi mir h9 sin
xudt. Trong trdong hgp niy, drrong gidi h4n khi nlng ti€u dung cirng li dr:ong
,18
gi6i hqn khi ning sin xudt. Hinh I cho thdy circ k6t hgp cta thit vi khoai tiy mi
,ailAy(oun(e) ngrroi n6ng dAn vi chir trang trai co thd sin xudt vir sau d6 ti6u dirng n6u kh6ng
c6 trao ddi.
Duong gidi han khi ndng sin xu{t rdt hrlu ich trong vi6c chi ra sd d6nh ddi mi
ngrioi n6ng dAn vi chri trang trai phAi d6i m{t, nhttng chring kh6ng cho chring
Ling sudt ta bidt nhtrng gi ngrioi n6ng dAn vi chir trang trai thdc sr,i se h,ia chgn tld sin xudt
1 10 ph(rt vir ti€u dirng. Dd x6c dinh sd lda chgn cira he, chring ta crin phrii bi6t sd thich c[ra
y s6 thit ngttoi ndng din vd chir trang trai. GiA sii h9 chon vi6c kdt hqp dUgc chi ra tai didm
r ho lirm A vi B trong Hinh l: Ngdoi n6ng dAn sin xudt vi ti6u dtrng 16 ounce khoai tiy
vi 4 ounce thit, trong khi chir trang trai sin xudt v?r ti6u dtng 24 ounce khoai tiy
in c6 thd vi l2 ounce thit.
tAy, 6ng
iu 6ng ta (huy€n mOn hria vi thUong mai
hit (tren Sau nhidu ndm ti0u dtng t4i k6t hqp B, chri trang tr4iniry ra mQt y tridng vi di ddn
gi3n cira n6i chuyQn vdi ngrloi n6ng dAn:
o4i hing
Cnri rneNc :rn4r: Ndy anh ban ndng din cria t6i, tdi c6 mQt phi vU c6 hoi cho
ra ba kdt
anh! T6i bi6t mQt cdch cii thiqn cuQc s6ng cho ci hai ta. T6i nghi anh
ndn ngttng sin xudt thit vA ddnh to?rn b0 thoi gian c[ra anh dd trdng
dn. Nhu khoai t6Ly. Theo tinh to6n cta t6i, n6u anh dinh 8 gid mQt ngdy dd sin
'a nhting
xu{t khoai tAy, anh se sin xuSt d,lgca2 ounce khoai tAy. N6u anh mang
rinh hoa cho t6i 15 trong s6 32 ounce khoai tAy mi anh sin xu6t, t6i se tri l4i cho
phii d6i anh 5 ounce thit. Cu6i cung, anh sE nhin dttqc t7 ounce khoai tAy vi 5
ddi gitla ounce thit m6i ngity dd dn, thay vi bAy gio anh chi c6 16 ounce khoai tiy
vir 4 ounce thit. Ndu anh chdp nhdLn kd hoach cria t6i, anh se c6 ci hai
62 PHAN I Glr ) Trll.:
N6rrc o!
Hinh 2
ti€u dung cao hon dci hai t0i
6iao di(h oirn dt tEng traivi n6ng dan dtm laido ho mdt mu( Tai sao tao i6i giriP
m0 r0n9 to h6i tiAt dimg ta
0 1) 24 21 48 mit minh? Ai
12
0
t6 11
Ihori Ey (outl(i) nguoi ban di:
nmal t, (oun(r)
fl6ng dan
lftoaitiy lhh
(hi trdrg trdi
lGoai tiy
rfl THI5
nrit
N6rvc oiN: (sau khi nghidn-ngdm k'i) Nhrtng tinh todn niy c6 vd df ng, nhtrng
H)nh 2
t6i kh6ng hidu. Lim thd n?ro giao dfch n2ry c6 thd l)m cho ci hai chring
ldigi(p
iu dtng ta t6t hon?
CHri rneNc rnet: Ci hai chring ta c6 thd c6 lgi ich ttt trao tldi vi trao d6i cho
phip m6i ngudi ching ta chuy6n tim lirm nhttng gi chring ta lem t6t
tr.i
nhdt. Anh se d?rnh nhi€u thoi gian dd tr6ng khoai tAy vit it thoi gian
ang
chin nu6i gia s[c. T6i s€ dirnh nhi6u thoi gian dd chin nu6i gia sric vir
it thoi gian trdng khoai tiy. K6t qui cira chuy€n m6n h6a vir trao ddi li
m6i ngudi chtng ta c6 thd ti€u dring nhidu thit vi khoai tdy hon.
tu dtttg
*ts
6 KtEM TRA NHANH; Vd dvong gidi hqn khd ndng sdn xudt gid dinh cho Robinson Crusoe,
nQt th|y thl bi darn tau, danh thdi gian dd hai dua vd ddnh bdt cd. Dvdng gidi hqn khd
ndng sdn xudt ndy c6 han ch6'mvc tiQu thq dua va cd c1a Crusoe kh6ng n€'u anh sdng
\ m/rt minh? Anh ta c6 phdi d6:i mdt vdi cac Aihi han nhu vdy n€'u anh ta c6 thd giao dlch vdi
48
i t6m tit
rang trai L Lgi thdtuyet d6i: kh6 ning sin xudt mQt hing hoa bing c6ch sri dung nhAp luong
it hon so voi c5c nhA s6n xudt kh5c.
64 PHANI ,-li I f_.iiE
La- r il
Bing 1
cita htri tr
ftiphi(dh6iota (hi phi o h{i ttft v} ldtoai taY
cfu hing hoi:
I ourr€ Thit 1 oun(€ Xloai tiY
thdp hon
phrit dd sin xu6t ra mQt ounce thit' ounce kht
m6i lo4i hing h6a. Chil trang tr4i chi cdn 20
tg nhrl v{y' cht trang tr4i chi cdn n6ng ddn
trong khi ngudi n6ng din cd'n 60 phut' Trlong
ngudi n6ng dan ;d1 f 5'phtt' so sinh t
l0 phrit dd sin xu{t .rrOt ou,"" U'o"i tan trong }<hi
;; i;;" rh6tg tin niry, .hi,ng to co tr'd tcat tuan :hg
hiong
"*.c,::1'-:"^:l'rl.i'.::
chi phi bing s6 ldgng cac oau vao'
:l: Mac d
trang tral
xudt khoal taylnap hdn, n6u;hfng ta do
hdng h6a.
thi so siinh hirng hoa
Chi phi co hgi vir lQi
mot cdch
Co mQt c6ch nria dd xem x6t chi Phi sin xudt
khoai tAy' Thay vi so s6nh ddu viro
Loi th6 so
cdnthidt,chirngtacOtneros6nhchiphicoh6iNhdlaittChr:ongl'chiphi
dusc san phdm d6'
h6i bins r
;;;ii;;;-oira., ptd- ia "t"rt'g gichring ta tii b6 dd c6
dAn vir cht trang,tr4i dinh 8
kia s€ co r
Trong vi du nAy, .f,ri.rg t" g* di'h 'l'ig "{u.o.'i6"g
ta"g thoi gian dinh cho sin xudt khoai tAy se
sio mQt ngdy de lirm viEc. 5o vAy, ad thoi gian.gitta
Loi th6 sr
il;;;i;;t gJ;.", lai dnnh cho sin xuit thit'.Khi phnn bd l4idon vi cta hirng Loi ich ct
hai hirng hoa, cht trang tr4i vh ngudi n6ng dAn
phii tri b6 mOt s6
mir dua ,,',
kh6c' vi vAy c6 stl di chuydn dgc theo
hoa n2ry dd sin xudt mQt s6 don ii hnng hia hing h6a
do ldong sU drinh d6i girla hai
duong gioi han khi na.tg ,at' *oat, Chi phi co hQi gia ting ki
hang hJa mir m6i nhir sin xudt phil d6i mit' s6ng t6t h
tr4i' Theo Hinh^l(a)' sin
Tnroc h6t hiy xem x6t chi Phi co hQi ctra chir trang Trong
chir trang tr4i danh l0 phft d6
xudt I ounce khoai tiy -ai io pi"it ldm vi€c' Khi xudt khoa
sinxudtkhoaitAy,Orrgtumatl'0phritddsnnxudtthit'Bdivichirtrang-tr4icdn20 tdng sAn i
phirtddsinxudtlouncethft,l0phritlimviQcs€sAnxudtYzouncethit'Dod6' 16 d6n 18
ounce thit'
if,i ftrf co hQi cira chri trai sln xudi 1 ounce khoai tdy 12r % gia ting sZ
cric nhi kinh t6 sir dgng thrr{t ngrr lgi th6 so sinh' khi m6 ti
chi phi co hQi
cria hai nhd sin xudt. MQt .rhi ,an xudt tit b6 it hirng h6a kh6c hon dd sin
Bing 1 xudt
hoaitay hirng h6a X se c6 chi phi co hoi nh6 hon trong sin xudt hirng h6a X vi drtgc cho
ta c6-loi th6 so sinh trong viQc sin xudt ra hing h6a niry. Trong vi
dg cta chring. ta,
ngdoi n6ng ddn c6 chi phi co hQi sin xu{t khoai tAy thdp hon chir trang tr4i: Dd c6
rn'6t ou.r." khoai tAy ngdoi n6ng d6Ln chi m{t lt otnce thit, nhdng chri trang tr4i
phai mdt d6n % ounce thit. Ngrigc I4i, chri trang trai c6 chi phi cd hoi san xudt thit
ilap non so vdi ngr.roi n6ng dAn: D€'c6 th€m mQt ounce thit chir trang trai m{t 2
nce thit, ounce khoai tiy, nhrtng ngrtdi n6ng dan phii t6n 4 ounce khoai tiy. Do d6,
nguoi
chi cdn n6ng dan c6 lqi th6 so santr trong sin xu{t khoai tiy, vi cht trang trai c6 lqi th6
15 ph[t. so sdnh trong sin xudt thit.
iphi sin Mac dtr mor ngddi c6 thd c6 lqi th6 tuyet d6i trong ca hai h?rng h6a (nhu chrl
ddr.r viro. trang trai trong vi du), nhung mQt ngdoi kh6ng thd c6 lgi th6 so s6nh trong ci hai
nang'hoa. sdi vi chi phi co hQi cta m6t hing h6a ld nghlch dio chi phi.co hQi.cria
nen! hOa kh:ic, n6u chi phi co hQi cria m6t ngudi trong hing h6a-niy ld cao hdn
ddu viro m6icacn triong d6i, chiphi co hQi cira hlng h6a kh6c phii thdp hon trrdng ddi.
Lgi th6 so s6nh phin 6nh chi phi co hgi trlong d5i. Trti khi hai ngtloi c6 chi phi co
, chi phi
hQi beng nhau, m6t ngrjdi se c6 mot Igi thd so sinh trong mQt hing h6a,
vd ngdoi
hdm do.
kia sE c6 mQt loi th6 so sdnh trong hing h6a con lqi.
.idinh 8
rai tiy se
Lgi thi so sdnh vi thrlong mai
qian girla
:ira h?rng Loi ich cira chuyen m6n h6a vd thrrong m4i kh6ng phii dqta vio lgi th6 tuyQt d6i
dqc theo mir dua v?io lgi th6 so s6nh. Khi m6i ngrldi chuycn m6n h6a vao vi€c sin xudt
girla hai hirng h6a mir hq c6 lgi th6 so sdnh, t6ng sin lugng trong ndn kinh t6 tnng l€n. Sqi
gia tang kich thrroc cta chi6c banh kinh t6 c6 thd lirm cho tdt ci mgi ngrioi c6 mtc
sdng t6t hon.
1(a), sin
Trong vi du cria chirng ta, ngudi n6ng dAn danh thdi gian nhidu hon ddsin
phtt c16
xudt kholi ti1,, vi chri trang trai d2rnh nhidu thoi gian dd sin xuSt thit. K6t qui la,
4i cdn 20
tdng sAn lrrgng khoai tAy ting trl 40 I€n 44 ounce, vi tdng sin lttgng thit teng tir
t. Do d6,
t6 agn l8 ounce. Ngtioi n6ng dAn vir cht trang trai chia sd nhttng lgi ich cira sg
gia ting lugng niry.
sAn
khoai tAy
Chring ta cung c6 th6 nhin viro nhrlng lgi ich trl thUong m4i dtla viro mrtc gid
Iim viOc
mir m6i b6n trd cho ben kia. Bdi vi ngrloi n6ng dAn vi cht trang trai c6 chi phi co
: h6i cta hoi kh6c nhau, ci hai ddu c6 thd thrrong lttgng dd c6 lgi. Didu d6 c6 nghia lir, m6i
mQt srr hridng lgi tu thrrong mai c6 duqc bing c6ch mua mdt hing h6a 6 mttc gi6
:u^{t. Ch[ thdp hon chi phi co hQi cria 6ng ta hay c6 ta trong vidc sin xudt ra hing h6a d6'
ai tAy. Vi Xem x6t c6c thda thuin dtiqc dd xudt tu quan di€'m cria ngddi n6ng din' Ngddi
e thit doi n6ng dAn nhdn duqc 5 ounce thit ttd d6i l5y 15 ounce khoai tiy. N6i c6ch khdc'
rce khoai nguoi n6ng dAn mua m6i ounce thit vdi mtc gi|lir 3 ounce khoai tay. Gi6 thit niry
An mdt 4 th{p hon so v6i chi phi co hQi cira m6t ounce thit li 4 ounce khoai tAy cira ngrrdi
Loi thd so sdnh: khi ning sin xudt hing hoa voi chi phi co hQi thdp hon so vdi
f nh0ng nhi s5n xudt kh6c
66 PHANI;O THIEL
nong dAn. Nhu vay-, ngtioi nong dAn ':c lOi tii thoa thuan nal'bdi vi 6ng ta mua
thtt 6 mfc gid rE. Bdy gio xem xdt th6a thu{n tu quan didm cta cht trang trai. Chu
ffi
trang trai mua 15 ounce khoai tay vdi mrlc gi6 5 ounce thit. Didu d6 c6 nghia li,
gi6 khoai tiy lir r/: ounce thit. Gi6 khoai tiy niry la thdp hon so vdi chi phi co hQi IJ liu cd,.,
itra mot ounce khoai tdy, v6n ld % ounce thit ddi v6i cht trang tr4i. Chit trang trai thrlong nrl
Smith d, ii
c6 lqi bdi vi c6 ta mua khoai tAy vdi mrlc giri r€.
Gu tfi
Vdn dd dao dtc trong ciu chuyen cta ngtioi ndng din v?r chir trang trSi gio trons i
ddy da ro rdng: Thrtong mai cd thd mang lai ldi ich cho tdt cd mgi ngddi trong xa nhnni,
nEi aOi vi n6 cho phip moi ngidi chuyAn m1n h6a vdo nh*nghoqt dQng md hq c6 no. N,ll,
loi thd so sdnh. ninhl
siiv. N
tit nqq
Nguy€n tic lgi th6 so s6nh chrrng minh li c6 lqi ich tir chuy€n m6n h6a vir lqn 4l
thuong m4i, nhrlng n6 lai md ra mOt vii cAu h6i li6n quan: Crii gi quy6t dfnh giri tho khr
trong c6c cu6c trao atdi? Lgi ich tit thriong m4i drrgc chia s€ gitia c6c b6n.tham gia dn ni
giao dich nhri thd niro? CAu trA loi chinh x6c cho nhtlng ciu h6i tren nim ngoii nhttn,l
pham vi cta chrrong niy, nhttng chring ta c6 thd ndu mQt nguy€n tic chung: Dd sinp-ifi
qkh,ri
dat ddoc lgi ich ttt trao rldi d6i vdi ca hai b6n, giri md hq trao d6i phii nim girra
cid n
hai milc chi phi co hQi. 'it
Doan vin ri
Trong vi dq cta ch(rng ta, ngddi n6ng dAn vi chi trang tr4i tl6ng y trao ddi vdi vd Bdn thiti
m(Ic 3 ounce khoai tiy cho m6i ounce thit. Gi6 ndy nim giira chi phi co hQi cira Smith xui';
chlr trang trai (2 ounce khoai tiy m6i ounce thit) vi chi phi co hQi cria ngddi n6ng trong vi0i p
din (4 ounce khoai tAy m6i ounce thit). Gia ci khdng nhdt thi6t phii dttgc dinh nhau vd kin
hinh mQt c6ch chinh x6c d girra hai mrlc chi phi co hQi cria hai b€n, n6 c6 thd drtgc (uon;i
x6c dinh o mQt didm nAo d6 gitia 2 vir 4. mdt nhi irt
nha kinh trr
D€'xem If do tai sao gid phii d trong pham vi niy, hay xem xet nhung gi s€ xiy
ra n6u n6 nim ngo?ii pham vi niry'. N6u gi6 thit le dddi 2 ounce khoai t6,y, cA nguoi
n6ng din vir chir trang trai mu6n mua thit, vi gi6 thdp hon chi phi co hQi c[ra ho.
Tudng tU nhtt v4y, ndu gi6 thit vrlqt qu6 4 ounce khoai tAy, ci hai se mu6n bdn ttHUtrtri
thit, bdi vi gi6 cao hon chi phi co hQi cira hq. Nhting ndn kinh t6 n2ry chi c6 hai
l\gllyell l
thinh vi6n. Kh6ng thd co trudng hgp cA hai ngrldi cing mua th!t, cung kh6ng thd
m4i. Bdi r
ca hai ddu ctng b6n thit. M6i h?rng h6a cdn c6 m6t ngrJdi mua vi mQt ngr.loi b:in.
lgi th6 s, i
M6t sd trao d6i v6i ci hai b€n cung co loi c6 thd xiv ra d mQt mrlc gi6 nim gifra !a lllot r -'
2 vit 4. d mtc gi6 niry, cht trang trai mu6n b6n thit dd mua khoai tiy, vi nguoi
n6ng dAn mu6n b6n khoai tiy dd mua thit. M6i b€n co thd mua mQt hirng h6a 6 Tom Brai
mdt mtlc gi6 thdp hon chi phi co hQi cta minh. Cu6i cing, cA hai chuydn m6n hoa
viro vi€c sAn xudt hing h6a mi hq c6 lgi thd so s6nh v2r kdt quA lir hq ctng c6 lgi' Trrni Br r ,I
bong ti:, )
r.iii
Kl€M TRA NHANH: Robinson Crusoe c6 thd hai rc trdi dua hodc bdt t con cd m6i gio
rtrA
Nguoi ban cia anh ta, Friday, c6 thd hdi jo trai dva hodc bdt z con cd m6i gio. Chi phi co
tir c tir.r;. )
Fi .J,
hOt LuL, v je. bdt rnt,t con ca tict C,usoe ,'ct Ftidav la bao nhi€,1) At ia tdi the'tuyet ddi tra"g
r
, ta mua
rai. Chtr
BAN CO I Di Sdn Cia Adam Smith Vd David Ricardo
rghia li,
ri co hOi Ttt liu ciic nhir kinh t6 hgc di hidu duq( lqi ift ttl xu6t bin vlo nim 1817, Ricardo phiit tridn nguy6n
'adg tr4i rhudng mai. oiy lir ciich nh) kinh t6 vi tlai Adam tic loi th6 so siinh nhu chring ta bi6t ngiry nay. Ong
5mith di lip lu6n: ailla ra m6t vidu vfi hai hing hrja (ruqu vang v) vii)
Cdu chim ngin cio n6i ngudi chi khin ngoan vir hai qudc gia (Anh vi 86 Oio Nha). Ong chi ra rlng
tr'Ai gid
trong mQtgio ilnh li ditnq boo giitcd gdng ttlldm
cA hai nrtdc c6 thd c6 ldi blng ciid ttl do thuong mai
trong xA nhung vigcdnhit mdchiphibdra coohon gid nuo
dhgc6 vi chuy0n m6n h6a d{a tr€n lgi thd so s6nh.
n6. Ngtiti thq mly khdng nAn cd gdng tt ddng cho
minh ddi gidy, md nln mul gii)y tit ngudithqding Li thuydt (ta Rkardo li didm khdi ddu cta kinh
gidy. Ngttttithq ddng gidy khilng nin cd gdng tqr td qudc t6 hi€n dai. Nhrng s( tng h0 tu do thuong
moy cho minh bd qudn do, mi nAn nuo qudn do mai c0a Ricardo khdng phii lir l! thuy6t su6ng. Ong
tit ngttdithq moy. Nguiti ndng ddn ding cd gdng
di gieo rdc ni6m tin kinh td cta minh vdi tu (iich lir
r h6a vir llm d hli th| ndy, mit nln muo tt nhrlng ngtdi
nghi si trong Nghi viln Anh dd ch6ng laiDao luit Ng0
ljnh giri tho khac. Tdr rd ho sE cd loi khi dinh todn bg su
crdc, mdt dao lu6t han ch6 nhip khdu ngu c6c c0a Anh.
ham gia cdn mdn do ho theo dch mi ho cd lqi thd hon
Nh0ng kdt luin cta Adam 5mith v) David Ricardo
m ngoAi nhung ngrtdi ldng gi€ng, vd muo bdng mQt phdn
phdm cio minh, hoocndimotcdrh khoc, bdng vd ldi kh riJ thudng mai de duq( thrl thii(h theo thoi
ung: Dd sdn
im girra aich trd gid mAt phdn sdn phdm do su cdn mdn gian. Mic dt c6c nhi kinh t6 thuong biit il6ng vd tdc
do minh,bdt ctkhindo ho cd coh1ilin didu niy. vdn tl6 crla chinh sich, ho lu6n th6ng nhdt voi nhau
Doan v;n trCn dey, dud( trich rattt quydn Khdo ctu
vi vi€c 0ng hd tq do thrtong mai. Hon ntta, ciic luin
r ddi vdi vi Bdn thdt rdicia cdcQudt gio cio
vd Ngudn gdr Cio
di6m trung tAm cho trl do thudng mai de kh6ng thay
hQi cira Smltfr xu6t bdn vio nim 1776, li mdt brrdt ngoit
d{di nhi6u trong hai thd ki qua. Mqt dt kinh t6 hqc di
ldi n6ng trong vi6c phin tlch thrtong mai vi su phu thuoc lin
md rOng pham vi cia m)nh vi lf thuy6t di hoin thi6n
:oc dinh nhau v6 kinh t6.
(udn siich crla Smith hon ki til thdi Smith vi Ricardo, srJ ph6n tl6i cta ciic
hd drtOc di th6i th(c David Rirardo,
mdt nhi m6igidichrlng khoiin giiu c6, tr0thinh mdt nhir kinh td ddi vrii han chd thuong mai vin ch0 ydu
nhi kinh t6 hoc. Tron g quydn Kinh td Chinh trivi lhud drta tr€n nguy€n t6c loi thd so sinh.
3i s€ xiy
:i ngdoi
cta hq.
r6n biin NHUNG unC OUNC Clin rolTHrso SANH
ri c6 hai
r6ng thd Nguy0n tec lOi th6 so sdnh gi6i thich s1t phu thuQc ldn nhau vir lgi ich tr'I thudng
rroi b6n. rnai. Bdi vi phu thuQc ldn nhau li rdt phd bi6n trong thd gidi hi€n dai, nguydn tic
lgi th6 so sdnh c6 nhi€u rlng dqng. Dudi ddy ll hai vi dU, mQt vi dg tridng tttgng
irir gitla
vi m6t vi dg c6 tdm quan trong thi6t th{c.
'2rngrldi
rg'h6a d
n6n h6a
Tom Brady c6 n€n t{(5t bei c6 ri6ng c&a 6n9 ta kh6ng?
1 c6 loi.
Ibm Brady dirnh rdt nhi6u thoi gian ch4y tr€n c6. LA mQt trong nhfrng cdu thir
b6ng dri tii ndng nhdt mqi thoi dai, anh co thd ndm b6ng vdi t6c d0 vir dQ chinh
m6i gio. xdc mi c6c v{n dQng vi€n binh thrtong chi c6 thd md rJdc. Nhidu khi ning anh
'hi phi co ta cung c6 tii ning d cdc hoat dQng thd chdt khric. Vi dq, hay tddng tugng ring
Cdi trong Brady c6 thd cit bii c6 cta minh nhanh hon bdt cf ai khric. Nhung chi vi anh ta
ctr thd cit bii c6 cfia minh nhanh hon, anh ta co n€n l2rm c6ng viQc nriy kh6ng?
68 PHAN I .rlol Ti llE
-fit
chung ta Cc tile Sti dul}g khai rri(nr ihi
phi co hoi vd lql lrl,r
Dd tra loi citr hoi nd,v,
thdi philc t4p I
s6nh. Gii sr, Brady tn!.at bai co cua mi.h t.o,,g 2 gicr. Trong cung
.i
th6 so 20'000 gia c6 nh:t
quay m0! qualg.cio truvin hinh vir ki6m ddqc
t1} , g,J Ja, anh ta c6 t'hd t'ni Uen tenh c6 thd cit bii c6 ctra Brady mOt s6 ci
dd la, Ngrrgc I4i, Forrest Ct""p, ta" Ui
thd lirm viQc cho ti€m McDonald vi Hoa Ki,xr:
trong 4 gio. Trong .t rg a giidO, Gump co din kh6n1
ki6m drrgc 40 d6 la. K|. Tuy nt
d6i trong viQc-cit c6 vi anh c6 thd
Trong vi d\r ndy, Brady c6 mQt lqi th6 tuy€t gia vi h<rc
do,chi phi co hQi cit c6 cta,Brady
lirm viQc nly vdi thdi gian nge; iot'' f"y "t'i*' qudc gia g
Ia' Gump c6 lgi thd
li 20.000 dd Ia vir chi phi -TOitat c6 cua Gump chi c6 +o d6 ph6p tdt cr
so sdnh trong cnt c6.
rdt l6n' Thay vi cit c6 cua
Nhrrng lgi ich trl thddng m4i trong vi du niy lir KIdM TRA
c6' Mi6n Ii Brady tri Gump
minh, Brady n€n l2rm quini c6o vn thue lump.c.it nhanh nhd'
c6 lgi'
hon 40 d6 Ia vi it hon 20'000 d6 Ia, ci hai ddu
Hoa Ki n6n trao ddivdi cic nrl6c khiic khOng? KET tU'
chuydn m6n h6a vi.trao
C[ng gi6ng nhu c6c c6 nhin c6 thd hrrdng lgi tit viQc Bdy gio bq
din vn cht trang trai da ldm' ngrloi din
tl6i vdi nhau ,,n,, arong 'i a'l ngridi n6ng-nhu t6 phq thu
vAy' Nhi€u hing h6a ml ngrl-di Hoa
d c6c ndoc kh6c nhau cung co"thd Iam dAn Mainr
sirn xudt t4i Hoa K|
fy iieu dtrng dugc ,ar, *uiiO nrrdc ngoii' vir nhidu hing h6a trong nrtdc tlrtoc canh cit c
duqc b6n ra ntldc ngoal. Hing h6a sii xuSt o nddc
ngo2ri vir bdn
ngoli drroc thdy thuor
sAn xudt trong nddc vi b6n ra nd6c
*n, fl il"g "ftip kh?u'. Ha"ih0" Da thd
gqi li hilng xudt khdu'' cdch tU nl
m4i nhtt th6nio' gii srl c6 hai
Dd xem c6c qu6c gia c6 thd hrtdng lgi trt thuong hQi t( do I
phdm vir 6 t6' Hiy tudng tdqng
nrloc, Hoa fy va Ntr4i Bin, vir hai hing h6a' thgc ndn kinh ;
H9i Kt v?r cdng nhAn
ring hai qu6c gia sin xudi 6 t6 t6t "liti "hu'' c6ng nhAn s6n xudt r
lai' bdi vi Hoa K) c6 ddt
Nhit BAn co thd sin xuSi mOt chi6c xe m6i th6ng' Ngrrgc gi6i chi ci
t6t hon: MQt c6ng nhin Hoa
nhi€u hon vi t6t hon, Hoa Ki' sin xudt thgc phdm rdt don gi,
rilr lJir,e ra" *udt 2 tdn luong thgc m6i th6ng'
trong khi mQt c6ng nhan Nh{t Bin gi6ithuc'
chi c6 thd sAn xu{t I tdn lddng th\ic m6i theng' trong chri,
n€n dugc sin xudt bdi qu6c ltl
Nguy6n tic lqi th6 so sdnh n6i ring m6i hirngh6a qua cdc
i vl lgi Tdt nhi€n, trong thrlc td. cic vl.n d€ li6n quan ddn thdong mai gitia cdc qu6c gla
ng thoi phtrc tap hon vi dU niry. Quan trong nhdt trong s6 nhrtng vdn dd niy li m6i qu6c
20.000 gi. .o nnieu c6ng din vdi sd thich kh6c nhau. Thuong m4i qu6c t6 c6 thd lim cho
Brady I.,Ot ,6 .a nhAn bi thi€t, ngay ci khi n6 lim cho ddt nu6c n6i chung t6t hon. Khi
nald vir Hoa Kj, xudt kha'u hiong thuc vi nhip khdu xe 6 t6, tdc dQng cria n6 d6i v6i n6ng
dan kh6ng gi6ng nhu t6c dQng cia no d6i vdi c6ng nhin san xuat 6 t6 cria Hoa
r cb thd K|. Tuy.,hiCn, t.ei ngr.igc vdi quan di€'m d6i khi dttgc ph6t bidu bdi c6c-chinh tri
eia vA hoc gii, thuong m4i qu5c t6 kh6ng gi6ng nhd chidn tranh, trong
d6 mQt s6
l Brady qu6c gia khdc thua trin. Thuong mai cho
, loi th6 [u,5c gia gienh .hi6n thing vir nhrrng
fhep t{t ci c6c qu6c gia trd n€n thinh vrigng hon.
c6 cria
KIEM TRA NHANH: Gid s0 rdng mQt bac si phdu thudt ndo gi6i cAng ld ngvoi danh may
, Gump
nhanh nhdt thd gihi. C6 dy nAn tq danh mdy hay thu| m|t thv ki? Giai thich
rfi tu4lt
vir trao
rioi ddn Bdy gio b?n da hidu ddy dir hon nhrrng lgi ich cia viQc s6ng trong m6t ndn kinh
loi Hoa t6 phu thuQc lin nhau. Khi ngrroi dAn Hoa Kj' mua vd dli ttt Trung Qu6c, nguoi
Hoa Ki, dan Maine u6ng nd6c cam ttt Florida, v2r khi cht nhi thu€ nhirng drla tr€ nhi b6n
6c duqc canh cit c6, cdc luc lrrgng kinh td dang v{n hdnh. Nguydn tec lqi thd so s6nh cho
r2ri dugc
thdy thuong m4i c6 thd lim cho tdt ca mgi ngrloi c6 cu6c s6ng t6t hon.
Da they drrqc tai sao srl phu thu6c ldn nhau li di€u dring mong mu6n, mQt
c6ch tr.i nhi6n b4n c6 thd h6i lAm th6 niro dd didu d6 xiy ra. Lirm th6 nlo dd x6
ir c6 hai
hQi ttr do ph6i hqp c6c ho4t dQng da dang cria tdt ca nhrlng ngudi li6n quan trong
rg tudng
ndn kinh td cria hq? Didu gi dim bio ring hdng h6a vi dich vr; tt nhrlng ngrlcli
eg nhdn
l) c6 ddt sin xuit ra chtng se drtoc chuydn d6n nhttng ngrrdi cdn chtng? Trong mQt thd
gidi chi c6 hai ngtioi, ching h?n nhtt cht trang trai vA ngr'Idi n6ng dAn, cau tri loi
rAn Hoa
i6t don giin: Hai ngrldi c6 thd mdc ci vi phAn bd ngudn lrtc cho nhau. Trong th6
Ih{t Bin
gioi th{c vdi hing t} ngridi, c6Lu tri loi lA chrra 16 rdng. V{n dd nay s€ dugc tld cip
trong chrtong k6 ti6p, chring ta se thdy ring xi hQi tU do phAn bd ngudn lrrc th6ng
rdi qu6c qua c6c lgc ldgng thi truong cung vir cdu.
; hOi cira
: d Nhit
sin xuAt
'udng tU r6m rfir
nnhring M6i nguoi ti€u dtrng hirng h6a v2r dich vu dugc sAn xudt bdi nhi6u ngrioi
rdc. Hoa kh6c ci d Hoa Ki, vir trdn thd gidi. SU phq thuQc l5n nhau vi thrrong m4i
s5 lrrong li dring mong mu6n vi chring cho ph6p mpi ngrrdi ti6u dtrng mQt s6 lugng
6c gia c6 h2rng h6avi dich vu nhi€u vir da d4ng hon.
C6 hai c6ch dd so s6nh khi ndng cta hai ngddi trong vi6c sin xu{t m6t
hing h6a. MOt ngudi c6 thd sin xu{t mQt hing h6a vdi s6 lugng ddu vio it
hon drrqc cho l?r c6 lgi thd tuyQt tl6i trong sin xu{t hing h6a d6. Ngdoi c6
chi phi co hQi thdp hon trong sin xudt mQt hang hoa dugc cho lir c6 lgi th6
70 PHAN | .rtor THlEr.l
so s6nh. Lqi ich cira thrtong mai Cua trdn loi th6 so sdnh chtt khdng phAi lgr 2. NIo
th6 tuyet d6i. M0
m6
Thrrong mai mang Iai lqi ich cho moi ngrioi nhiduhon bdi vi n6
cho ph6p
mo.
*qi chuy€ri mOn h6a vio c6c hoal dqng m?r hg c6 lgi th6 so srinh'
"g"rrAi a.:
Nguy€n tec lgi th6 so sinh rip dung ch9 c1f nhAn vi qu6c gia' C6c
nhir
Liihte rit dsng nguy€n lf lgilhd sos6nh dd tng hQ thudng m4i t1r do gitra
b
cdc qu6c gia.
l. Dudi nhrrng di6u kiQn niro tluong gi6i h4n khi ning sin xu{t li drtong 3. Pat
thing cht kh6ng Phii drrdng cong? nhi
2. Loi th6 tuy€t d6i vi lqi th6 so sinh kh6c nhau nhrl th6 nio? l2rm
3. Cho mQt vi du trong d6 mot nguoi c6 loi th6 tuyet d6i khi lim mot 96ng vir i
viQc nio d6 nhung igridi kh6c iai .O tqi th6 so s6nh trong c6ng viQc d6'
vit I
4. Lgi th6 tuyQt d6i hay lgi th6 so s6nh quan trgng hon trong thudng mai? Gili a
thich l{p luin cira b4n drta viro vi du cta ban d CAu 3'
5. Ndu hai b€n trao ttdi dtta tr6n lOi th6 so s6nh vi ci hai d4t drtgc lgi ich' gil
b
ci thrtong mAi nim trong khoing niro?
6. M6t qu6c gia sE c6 xu hridng xudt khdu hay nh{p khdu hirng h6a mir n6 c6
lgi th6 so s6nh? Gili thich.
c.r
7. Tqi sao cdc nhir kinh td phln d6i chinh s6ch h4n ch6 thudng mai gif,a cdc
qrrdc gia?
4 Gi.1
XLI i1
a
ail rfrvA 0tG DUHc l
1. Maria c6 thd dgc 20 trangsdch kinh t6 hoc trong mQt gio' C6 cirng c6 thd
doc 50 trang xa hqi hqc tiong mQt gio. C6 ddnh 5 gid m6i ngiry dd hqc b
a. ve tldong gioi h4n kha ndLng sin xuzit cria Maria cho vi6c dqc kinh t6 hqc
vir xi hOi hqc.
b. Chi phi co hdi cta Maria dr I00 trans sdch xi h(ri hqc lir gi?
cHUoNG 3 SU PHU IHUOC LAII NIAU VA LOI ICH TU THUONG MAI 71
phai lqi 2. M6i c6ng nhAn Hoa Ki,vi Nh{t Bin c6 thd sin xu{t 4 chi6c xe m5i nim.
r
MQt c6ng nhAn Hoa Kj,c6 thd sin xudt l0 tdn ngir c6c mOt nim, trong khi
:ho phep mQt c6ng nhin Nhit Bin c6 thd sin xudt 5 tdn ngu c6c mQt nim. Dd cho
s6nh.
mai tht don giin, gii dinh ring m6i qu6c gia c6 100 trieu c6ng nhAn.
Cic nhi a. D6i vdi tntong hgp niy, xiy dgng m$t bang tudng tU nhu bing trong
I do giila
Hinh 1.
b. Ve dudng gi6i han khi ning sin xudt cria ndn kinh t6 Hoa Kj' vir
Nhat Ban.
c. D6i vdi Hoa Kj,, chi phi cd hQi cta mQt chidc xe vi I tdn ngir c6c li gi?
D6i vdi Nhat Ban, chi phi co hQi cira m6t chi6c xe vi I t5n ngu c6c le gi?
Didn thdng tin niry viro mQt bing tddng tU nhrr Bing 1.
d. Nridc nio c6 lgi th6 tuyQt d6i trong sin xudt 6 t6? Trong sin xuSt ngfi
f
coc
e. Nrldc niro c6 lgi th6 so s6nh trong sin xudt 6 t6? Trong sin xudt ngri
c6c?
f. Ndu kh6ng c6 thuong mai, mdt nta s6 c6ng nhAn crla m6i qu6c gia se
sin xudt 6 td vi m$t nrla sin xudt ngf c6c. 56 lrtgng 6 t6 vir ngfl c6c sAn
xu{t d m6i nudc li bao nhi6u?
g. Bat ddu ttt ch6 kh6ng c6 thuong mai, cho mot vi du trong d6 thrrong
mai ldm cho m6i nrJ6c c6 lgi hon.
i duong 3. Pat vi Kris lir ban ctrng phong. Hq dinh phdn ldn thoi gian dd hqc (di
nhi€n), song hg cung dinh mQt s6 thoi gian cho cdc hoat dQng y€u thich:
lim brinh pizzavd ch6 bi6n xd xf. Pat mdt 4 gio dd chd bi6n mQt gallon x6 xi
rQt c6ng vi 2 gio dd lim mQt bdnh pizza. Kris mdt 6 gio dd ch6 bidn mQt gallon xd xi
ic d6. vi 4 gio lirm mQt blnh przza.
n4i? Giii a. Chi phi co hQi cira m6i nguoi ddlnm mQt b6nhpizza lir bao nhi6u? Ai c6
ldi th6 tuyet d6i trong vi€c lim b|nh przza ? Ai c6 lgi thd so s6nh trong
viQc lim bilnh pizza ?
i ich, gi6
b. N6u Pat vi Kris trao ddi thgc phdm vdi nhau, ai se ddi b|nhpizza d€ldy
x6 xi?
na no co
c. Gi6 b6nh pizza c6 thd drtgc tinh bing s6 gallon x6 xi. Mrtc gid cao nhSt
giiJa cric
mi b6nh pizza c6 thd trao ddi dd hai ngrldi b4n cirng phdng cirng c6 lgi
I?r bao nhi€u? Mrlc giri thdp nh{t lir bao nhi€u? Giai thich.
4. Gii srl ring c6 10 tri€u ngtidi lao dQng d Canada vi m6i lao dQng c6 thd sAn
xudt hodc 2 6 t6 hoac 30 gi4 ltia mi trong mdt nim.
a. Chi phi co hQi cria sin xudt m$t chi6c 6 t6 d Canada li gi? Chi phi co
hQi cria sin xudt mQt gi4 lta mi d Canada ln gi? Giii thich m6i quan hQ
rg c6 thd gi0a chi phi co hQi cria hai hang h6a.
'hgc.
b. V€ drrong gidi hqn khi ning xudt cria Canada. N6u Canada lga chqn
sAn
rh td hgc ti€u dring l0 triQu 6 t6, Canada c6 thd ti6u dung bao nhi€u l(ra mi khi
ndn kinh t6 kh6ng c6 thrtong mai qu6c td? Chi ra didm nhy tr€n duong
gi6i h4n khi ning siLn xuit.
72 PHAN I ij r_)t :iirEl
c Bay gio gii sil rdng Floa K1'dd nghi mua 10 tri€u chi6c re tu Canada vdr
giA20 gia iria mi cho nr6i chidc xe. Ndu Canada tidp tuc tiOu dung 10
triQu xe, trao ddi niry cho ph6p Canada ti€u dtng bao nhi€u gi4 liia mi?
Chi ra didm n2ry trdn drtong gidi h4n kh6 ning sin xudt. Canada c6 n6n
ch{p nh{n th6a thu4n niry kh6ng?
5. Ci Anh vir Scotland ddu sd.,n xudt b6nh nrldng vi 6o len. Gii s& ring mQt 8. M0
cdng nhAn Anh co thd sAn xudt 50 b6nh nttdng m6i gid ho{c I 6o len m6i tror
gid. Gii sii mQt c6ng nhin Scotland c6 thd sin xu5t 40 b6nh nrrdng m6i gio d?,
hoic2 Ao len m6i gio. Phe
a. Nttdc nio c6 lqi th6 tuy€t d6i trong sin xudt cria m6i loai hing h6a? a. l
NrJdc nio c6 lgi thd so s6nh trong siLn xudt ra m6i hirng h6a? b. I
b. Ndu Anh vir Scotland quydt dinh trao ddi, Scotland s€ bdn hAng h6a ndo L. I
cho Anh? Giii thich. I
c. Ndu mQt cdng nhin ngrloi Scotland chi c6 thd sin xudt 1 1o len m6i gio, d.(
1i4u Scotland con c6 lgi ttl thudng m4i khdng? Anh c6 con loi ich ttt I
thudng m4i kh6ng? Giii thich. I
6. Bing drrdi dAy md ti khi ning sin xudt cria hai thdnh ph6 d ntldc Baseballia: 9 NhL
56 d6i vd dd m6i laod0ng Sri il6i vd tring m6i lao tl6ng a
sin xudt m6i gid sin xu6t m6igid h
Boston 4 2 b
li
Chkago 2 1
c. ".
a. N6u kh6ng c6 thriong m4i, gi6 cta vd d6, tinh bing s6 lttgng vd tring, d !1
Boston li bao nhi6u? Gid d Chicago ld bao nhi€u? O. l
b. Thinh ph6 ndo c6 lgi th6 tuyet d6i trong sin xuit m6i loai vd? Th?rnh n
ph6 nAo c6 lgi th6 so sinh trong sin xu{t m6i Ioai vd? e. "l
c. Hai thanh ph6 niy c6 trao tldi vd vdi nhau kh6ng? Giii thich. tI
d. Gii sir nhung ngddi lao dQng d Boston bay gio lirm viQc c6 ning sudt 10. Hoa
cao hdn vir ho sin xudt duoc 6 d6i vd d6 hoac 3 d6i vd tring trong mQt khdu
gio. Th6ng tin niy inh httdng d6n nhttng ciu trA ldi d tr€n nhu thd hri6r
niro? Giii thich. hoic
7. Gii sir ring trong mOt nim m6i c6ng nhin Hoa K1; c6 thd sin xudt 100 6o r1. Bill
so mi hoic 20 mAy tinh, trong khi mQt c6ng nhin Trung Qu6c c6 thd sin sin xiI
xuat [0U ao sd mt hoac IU may tinh. san x
a. V€ duong gi6i han khA nang sin xudt cho hai qu6c gia. GiA srl ring ndu mdt r
kh6ng c6 thuong mai c6ng nhAn d m6i nrldc dinh mQt nta thoi gian a. Ai
cira ho sin xudt m6i hing h6a. X6c tlfnh didm niry tr6n hinh ve cita ban. tr1
b, N6u hai qu6c gia md c[ta thuong mai, qu6c gia nio s€ xudt khdu 6o so b. Ai
rni? Cho mQt vi du bi'ng s6 cu thd vi bidu di€n no trdn d6 thi cira ban. tr(
Qu6c gia nio s6 c6 lqi tii thddng m4i? Giii thich L. ! C
Giii thich d mttc gi6 nio cia m6y tinh (tinh theo s6 io so mi) thr ha
ndrlc cri thd'trao ddi
CHUONG 3 SU PHU THUOC tAN NHAU VA LOI ICH TU THUONG MAI 73
la vdi d. GiA sil Trung Qu6c bit.kip ning sudt cira Hoa K)' dd mQt c6ng nhin
ng 10 Trung Qu6c-c6 thd sln *r.rdt t00 6o so mi hoic 20 m6y tinh' B4n c6 thd
.ami? dtr doan chidu hrrdng thridng m4i bAy gio nhd th6 nio? Ti6n bQ trong
6 n€n ning su{t cria Trung Qu6c inh httdng ddn phric lgi kinh td cria c6ng dAn
hai qu6c gia nhrr thd niro?
g mot 8. MOt c6ng nhin d Brazil binh qudn c6 thd sln xudt mQt ounce d{u ninh
nm6i trong 20lhtt vi m6t ounce ci ph6 trong 60 phrit, trong khi mQt c6ng nh6n
6i gid d peiu c6 thd sin xudt mQt ounce diu nirnh trong 50 phtt vi m6t ounce ci
phd trong 75 phtt.
;h6a? a. Nddc nio c6 lgi thd tuy€t d6i trong sin xudt ci ph6? Giii thich'
b. Nudc nio Giii thich'
c6 lgi thd so siinh trong sin xudt cir ph€?
)a nao c. N6u hai nddc chuy€n m6n h6a vi trao ddi vdi nhau, nri6c nio s€ nh{p
khdu cir ph6? Giii thich.
6i gio, d. Gii srl hai nrldc trao ddi vd nddc nhip khdu cl phd tl6i 2 ounce dAu
ich tii nlnh dd l5y I ounce ci ph6. GiAi thich ly do tai sao ci hai nddc hridng
loi til trao ddi niy.
ballia: 9. Nhdng phdt bidu sau ddy l2r ddng hay sai? Giii thich cho m6i trtiong hgp'
a. "Hai nddc c6 thd dat drroc lgi ich tt thuong mai ngay ci khi mQt trong
hai nrldc c6 lgi thd tuyQt d6i trong viQc sin xudt tdt ci c6c hing ho6'"
b. "MOt s6 ngrrdi r6t t2ri gi6i c6 lqi th6 so s6nh trong t{t ca moi thu m?r ho
ldml'
c. "Ndu mQt giao dich niro d6 li t6t cho mQt ngddi, n6 c6 thd kh6ng t6t cho
'ing,6 ngdoi kia."
d. "Ndu mQt giao dlch niro d6 Ii t6t cho mQt ngrldi, n6 lu6n lu6n tdt cho
Thirnh ngdoi kia."
e. "N6u thrtong mai lA t6t cho m6t qu6c gia, n6 s€ t6t cho tdt ci mgi ngrroi
trong qu6c gia doi'
rg sudt 10. Hoa Kj'xuit khdu ng6 vi mdy bay sang phdn con lai cira thd gi6i, vi nh{p
rg mQt khdu ddu vir qudn ao trr phdn con lai crfa th6 gidi. B4n c6 nghi ring chi€u
htt thd hrtdng thriong m4i niry phn hqp vdi nguydn tic lqi th6 so sinh? Tqi sao c6
ho4c t4i sao kh6ng?
100 1o I l. Bill vir Hillary sin xudt thgc phdm vd qudn 6o. Trong mQt gid, Bill c6 th6
:hd sin sAn xudt I don vi thlic phdm tro{c I ddn vi qudn do, trong khi Hillary c6 thd
sin xudt 2 don vi thqtc phdm ho{c 3 don vi qudn do. Hq ddu lim viQc 10 gio
ng n6u mQt ngiy.
oi gian a. Ai c6 ldi thd tuyet d6i trong sin xudt thgc phdm? Ai c6 lgi th6 tuyet d6i
ha ban. trong sin xudt qudn 6o? Giii thich.
u6osd b. Ai c6 lgi thd so s{nh trong sin xudt th$c phdm? Ai c6 lgi th6 so s6nh
ia ban. trong sin xudt qudn ao? Giai thich.
c. Ve driong gi6i h4n khi ning sAn xudt cho gia dinh (Bill vir Hillary lir
thi hai ngtroi ct-n[ mQt gia dinh), g1a ai"n ring m6i ngudi d]rnh cung s6 gio
m6i ngiy cho sin xudt thrtc phdm vi qudn iio.
I
74 PHAN I GIO1 T|]IL
h
lary sE
rhd vin
irip sin
inh hic
r nio lir
o sanh.
vi gitla
r lai loi 1.
,:t
i
t1
fl I
du, cd<
L
,\1
PHAN II
0 I , 0 N
a a
sfa
IN HE NA I
T