Professional Documents
Culture Documents
Το «Πανεπιστήμιο-ΜακΝτόναλντς» και η παρακμή της ανώτατης εκπαίδευσης
Το «Πανεπιστήμιο-ΜακΝτόναλντς» και η παρακμή της ανώτατης εκπαίδευσης
Τελευταία Νέα
Νέα γυναικοκτονία στην
Κρήτη - Απειλεί να
αυτοκτονήσει ο δράστης
Μανώλης Δαφέρμος, αναπληρωτής καθηγητής Επιστημολογίας της Ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης ΚΟΙΝΩΝΙΑ / 29.10.2021, 09:11
Ο ιστορικός της επιστήμης Derek Price διαπίστωσε την ύπαρξη κρισιακής κατάστασης της
επιστήμης που συνδέεται με τον υπερπληθωρισμό της βιβλιογραφίας, την αύξηση της
εξειδίκευσης και την τάση υποβάθμισης της ποιότητας. Ετσι η αλματώδης εκτατική
ανάπτυξη της επιστήμης κατά τη διάρκεια του 20ού και τις αρχές του 21ου δεν
συνοδεύτηκε από την ενίσχυση των τάσεων εντατικής ανάπτυξης, που συνδέεται με τη
διαμόρφωση των θεωρητικών και μεθοδολογικών θεμελίων για την ανάδειξη των
αμοιβαίων συναφειών μεταξύ διαφορετικών επιστημονικών κλάδων και την ανάπτυξη των
διαδικασιών σύνθεσης της επιστημονικής γνώσης.
Δημοφιλή Νέα
• Πώς γίνεται αυτό;
1
Και εγένετο... Meta:
Σε συνθήκες κυριαρχίας του υποδουλωτικού καταμερισμού της εργασίας η επιστημονική Το Facebook άλλαξε
το όνομά του
εργασία παίρνει τη μορφή κατακερματισμένης, τυποποιημένης και κατεξοχήν
2
επαναληπτικής εργασίας. Η επικράτηση της κατακερματισμένης, τυποποιημένης Εισαγγελέας για τον
νταή ΜΑΤατζή που
επαναληπτικής εργασίας στο πεδίο της επιστήμης δεν είναι άσχετη με την τάση
έσπασε βιτρίνα
μετατροπής της επιστήμης σε παραγωγική δύναμη και της ενσωμάτωσής της στη καταστήματος
διαδικασία της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής. Παρά τις ευρέως διαδεδομένες επικλήσεις
3
Πέραμα: Η οργή
περί δημιουργικότητας και καινοτομίας, οι θύλακες δημιουργικής επιστημονικής εργασίας ξεχειλίζει, η
αναπτύσσονται σε έναν ωκεανό τυποποιημένης αναπαραγωγικής επαναληπτικής εργασίας, κυβέρνηση…
πανηγυρίζει
η οποία δεν ανταποκρίνεται στις θεμελιώδεις ανάγκες της επιστημονικής και κοινωνικής
4
προόδου. Οι επέτειοι και η
εκδίκηση της
ιστορίας: «Ποτέ
• Ο νεοφιλελευθερισμός πόσο επηρεάζει αυτό το φαινόμενο; Ξανά» τι;
5
Στο πλαίσιο της κυριαρχίας του νεοφιλελευθερισμού επιχειρείται η ενσωμάτωση της Από την αποθέωση
στην κατεδάφιση
δημιουργικότητας στην παραγωγή κεφαλαίου. Ομως οι κυρίαρχες πρακτικές της
εξατομίκευσης και της ιδιωτικοποίησης αποδομούν, καταστρέφουν τη δημιουργική μορφή
επιστημονικής δραστηριότητας ως μορφή καθολικής εργασίας η οποία προϋποθέτει
αναπτυγμένη μορφή συνεργασίας, μοιράσματος, αμοιβαίας υποστήριξης και κοινωνικής
υπευθυνότητας. Ο φιλελευθερισμός δίνει έμφαση στον ατομικισμό, στον ανταγωνισμό για
την επίτευξη των μέγιστων ατομικών αποτελεσμάτων που εκφράζεται σε υπολογίσιμους
ποσοτικούς δείκτες.
Η μονοδιάστατη έμφαση στον αριθμό των επιστημονικών δημοσιεύσεων και όχι στο
περιεχόμενό τους, η εμμονή στους δείκτες απήχησής τους και όχι στη συμβολή τους στην
ανάπτυξη νέων, πρωτότυπων προσεγγίσεων φανερώνει την κυρίαρχη τάση εξέτασης της
επιστημονικής εργασίας αποκλειστικά και μόνο ως μορφής αφηρημένης εργασίας που
παράγει αξία και υπεραξία και μετριέται αποκλειστικά και μόνο με ποσοτικούς δείκτες. Οι
δημοσιεύσεις εξετάζονται υπό το πρίσμα της ποσότητάς τους και όχι του περιεχόμενού
τους. Υπό αυτό το πρίσμα αποτελούν το ανάλογο της μαζικής βιομηχανικής παραγωγής στο
πεδίο της επιστήμης.
Μία από τις σημαντικότερες μορφές της κρισιακής συγκυρίας συνίσταται στην έκπτωση
της ποιότητας της εκπαίδευσης του υποκειμένου της παραγωγής της επιστημονικής
γνώσης. Η μετατροπή των φοιτητών σε «πελάτες» που θα πρέπει να είναι ικανοποιημένοι
(«ο πελάτης έχει πάντα δίκιο» στην αγορά) οδηγεί στην αλλοίωση της παιδαγωγικής σχέσης
και της προετοιμασίας του υποκειμένου παραγωγής της επιστημονικής γνώσης. Στο σημείο
αυτό εκφράζεται η ευρύτερη τάση υπαγωγής του ακαδημαϊκού έργου σε αγοραία κριτήρια.
Ο υψηλός αριθμός αυτοκτονιών φοιτητών στα Πανεπιστήμια των ΗΠΑ δεν είναι άσχετος με
τον ακραίο ανταγωνισμό, την τελειομανία και τον ατομικισμό που συνοδεύουν τον
ακαδημαϊκό καπιταλισμό.
Το συναρπαστικό και σε σημαντικό βαθμό αβέβαιο ταξίδι προς τη γνώση θυσιάζεται προς
όφελος ενός αγοραίου εντυπωσιασμού και του πανηγυρισμού της «αριστείας». Η έννοια του
πολιτισμού, που κατέχει κομβική θέση στο ανθρωπιστικό Χουμπολτιανό Πανεπιστήμιο,
αντικαθίσταται από τη γραφειοκρατική-τεχνοκρατική ιδεολογία της «αριστείας»
(excellence).
Η κρισιακή συγκυρία στην επιστήμη είναι κρίσιμο να εξετάζεται όχι μόνο υπό το πρίσμα των
αρνητικών διαστάσεών της, αλλά επίσης μέσω της προοπτικής της ωρίμανσης της ανάγκης
εμφάνισης ριζικά νέων προσεγγίσεων που έρχονται σε ρήξη με τις κυρίαρχες πρακτικές
του κατακερματισμού και του ανταγωνισμού. Οι βαθιές κρισιακές συγκυρίες κυοφορούν
επιστημονικές επαναστάσεις που εστιάζονται στον ουσιώδη μετασχηματισμό των θεμελίων
των επιστημών, της θεωρίας και της μεθοδολογίας τους. Λόγος γίνεται όχι για κάποιες
επιμέρους αλλαγές, αλλά για τη δημιουργία συνθηκών που θα οδηγήσουν στον ριζικό
μετασχηματισμό της ίδιας της αρχιτεκτονικής και της δυναμικής ανάπτυξης της επιστήμης.
Η διαμόρφωση νέου υποκειμένου έρευνας αποτελεί αναγκαία συνθήκη για την
πραγματοποίηση τέτοιων θεμελιακών θεωρητικών και μεθοδολογικών μετασχηματισμών.
Sponsored by Lidl
Ακολουθήστε μας
στο Google news
TAGS
επιστήμη ψυχολογία
Σχετικά Άρθρα
Σχόλια
Η efsyn.gr θεωρεί αυτονόητο ότι οι αναγνώστες της έχουν το δικαίωμα του σχολιασμού, της κριτικής και της ελεύθερης έκφρασης
και επιδιώκει την αμφίδρομη επικοινωνία μαζί τους.
Διευκρινίζουμε όμως ότι δεν θέλουμε ο χώρος σχολιασμού της ιστοσελίδας να μετατραπεί σε μια αρένα απαξίωσης και
κανιβαλισμού προσώπων και θεσμών. Για τον λόγο αυτόν δεν δημοσιεύουμε σχόλια ρατσιστικού, υβριστικού, προσβλητικού ή
σεξιστικού περιεχομένου. Επίσης, και σύμφωνα με τις αρχές της Εφημερίδας των Συντακτών, διατηρούμε ανοιχτό το μέτωπο
απέναντι στον φασισμό και τις ποικίλες εκφράσεις του. Έτσι, επιφυλασσόμαστε του δικαιώματός μας να μην δημοσιεύουμε ανάλογα
σχόλια.
Σε όσες περιπτώσεις κρίνουμε αναγκαίο, απαντάμε στα σχόλιά σας, επιδιώκοντας έναν ειλικρινή και καλόπιστο διάλογο.
Τέλος, τα ενυπόγραφα άρθρα εκφράζουν το συντάκτη τους και δε συμπίπτουν κατ' ανάγκην με την άποψη της εφημερίδας
ALSO ON EFSYN.GR
2 days ago • 3 comments a day ago • 6 comments 12 hours ago • 1 comment 15 hours ago • 2 comments
Σε ανησυχητικά υψηλά Στην Αθήνα θα βρεθεί Το Εθνικό Συµβούλιο Ξεχειλίζει η οργή,
επίπεδα ο αριθµός των σήµερα η απερχόµενη Διεκδίκησης των Οφειλών διαψεύδουν τους
θανάτων 24ωρου • … καγκελάριος της … της Γερµανίας προς την … ισχυρισµούς τα στοιχεία.
Sponsored
Το Φυλλάδιο Lidl έχει Βγει, Αυτός ο τρόπος αφαιρεί τις Η γυναίκα αυτή έκανε αίτηση
Θα το Βρεις Εδώ ρυτίδες διαζυγίου µόλις είδε αυτή τη
Lidl Hellas - Κάθε Μέρα Αξίζει deservethebest-daily Αγοράστε τώρα φωτογραφία
Trendscatchers
GLAMI
LOG IN WITH
OR SIGN UP WITH DISQUS ?
Name