Altajska grupa jezika

Altajski jezici su pretpostavljena jezička porodica koja obuhvata turkijske, mongolske i tunguske
jezike, sa oko 350 miliona govornika i oko 66 jezika. Jezici ove porodice su rasprostranjeni od
severoistočne Azije, preko centralne do zapadne Azije i delova istočne Evrope. Neki lingvisti u
ovu porodicu svrstavaju i japanski jezik, a često i korejski. Tada se broj govornika povećava na
skoro 560 miliona. Deo lingvista se ne slaže oko postojanja ove porodice, i tvrdi da postoji samo
Altajski jezički savez. Svi jezici ove grupe su aglutinativni, a u većini njih je prisutna i
samoglasnička harmonija. Ponekad se altajski jezici povezuju sa uralskim jezicima u zajedničku
uralsko-altajsku porodicu. Podela altajskih jezika:
- turkijski jezici – najrasprostranjenija grupa altajskih jezika koja se prostire u Evroaiziji i ima
150 miliona govornika i 40 jezika
- mongolski jezici – prostiru se na području Mongolije, Kine i Rusije, imaju oko 5,7 miliona
govornika i 14 jezika
- tunguski jezici – prostiru se na području istočnog Sibira i Mandžurije. Većina jezika ove grupe
je ugrožena i ima ih 12.
- japanski jezik – povremeno uključen u altajske jezike – pored Japana, ovaj jezik se govori i na
području Koreje, Kine, SAD-a i Brazila i broji 130 miliona govornika
- korejski jezik – povremeno uključen u altajske jezike – ima 66 miliona govornika, a predstavlja
službeni jezik Severne i Južne Koreje, kao i pokrajine Yanbian u Kini

Austroazijski jezici

Austroazijski jezici predstavljaju veliku jezičku porodicu kontinentalne jugoistočne Azije i

pojedinih delova Indije i Bangladeša. Lingvisti smatraju da su odavde i ponikli ovi jezici, kojih
ima 150, a broj ljudi koji se njima služe je približno 95 miliona. Naziv ove jezičke porodice
potiče od latinski reči auster, što znači južni. Od ovih jezika samo kmerski, vijetnamski i mon
jezik imaju zabeleženu dugu istoriju, a kmerski i vijetnamski su ujedno i jedini službeni jezici,
jer se ostalima služe manjine. Austroazijska porodica se deli na dve grupe: mon-kmer i munda
jezike. Tri značajna pisma su kmersko pismo (iz 7. veka), koje je potom dalo tajsko (iz 13. Veka)
i laoško pismo (iz 14. Veka).
1) Mon-kmer jezici se najviše govore na teritoriji jugoistočne Azije (oblasti severnog Tajlanda,
Laos, Kambodža, Južna Kina, Mjanmar, Vijetnam) i u severoistočnoj Indiji. Ova grupa ima
znatno više jezika od druge, čak oko 130. Mon-kmer jezici se dele na istočne (čiji su
najznačajniji jezici kmerski i vijetnamski), severne, južne i nikobarske (koji imaju 35 hiljada
govornika i šest jezika koji se koriste na Nikobarskim ostrvima i u Indiji. Najznačajniji jezik se
zove kar)
2) Munda jezici – najviše se govore na teritoriji centralne i istočne Indije i u delovima
Bangladeša. Ova grupa obuhvata oko 20 jezika kojima se služi 9 miliona ljudi. Ovi jezici dele se
na severne (10 jezika, oko 8,5 miliona govornika) i južne (koje čine devet jezika i oko pola
miliona govornika). Najznačajniji munda jezici su sontali, iz južne grupe, i mundari jezik.
Munda jezici su aglutinativni.

Najznačajniji jezici austroazijske porodice:

Vijetnamski – zvaničan je jezik u Vijetnamu kojim se koristi oko 70 miliona govornika, tj. 86%
stanovništva. Ovo je monosilabičan i tonski jezik sa melodijskim akcentom. Pismo ovog jezika
je tajsko pismo koje se sastoji iz 44 znaka za suglasnike i 15 za samoglasnike, a piše se
horizontalno, sa leva na desno. Moderno pismo ovog jezika zasnovano je na latinci zbog
evropskih kolonizatora. Izdvajaju se tri glavna dijalekta: severni (hanoj), centralni (hue) i južni
(ho ši min).

Kmerski – zvaničan jezik u Kambodži i ima oko 20 miliona govornika. Ovo je jezik naroda
Kmer, najbrojnije etničke zajednice ove zemlje. Iako se nalazi u jezičkom savezu sa tao, lao i
vijetnamskim jezikom, kmerski jezik nema melodijski akcenat.

Mon - glavni jezik mon-kmer grane koji se govori u Mjanmaru i Tajlandu (naročito oko
Bankoka). Savremeni mon jezik nastao je u 18. veku i imao je uticaj na glavne jezike jugoistočne
Azije.

Santali – najznačajniji munda jezik kojim se služi narod Santali. Koristi ga 6 miliona govornika u
istočnoj i severoistočnoj Indiji, 160 hiljada u Bangladešu i 40 hiljada u Nepalu. Deli se na
severnu i južnu dijalekatsku sferu. Za zapisivanje ovog jezika korišćeno je 5 različitih alfabeta,
ali je stopa pismenosti, nažalost, vrlo niska.

Austronezijski jezici

Austronezijski jezici su porodica jezika rasprostranjena širom ostrva jugoistočne Azije i Pacifika,
sa nekoliko jezika koji se govore u kontinentalnom delu Azije. Obuhvata predele od
Madagaskara preko Indonežanskog arhipelaga, zatim Malajsko poluostrvo, Filipine, deo
Tajvana, ostrvo Fidži, Havaje, ostrva Mikronezije i Polinezije, pa sve do Uskršnjih ostrva.
Smatra se jednom od najvećih i najrasprostranjenijih jezičkih porodica sa oko 1200 registrovanih
jezika, što je oko jedne petine svih jezika na svetu. Termin ‘’austronezijski’’ potiče od latinske
reči ‘’auster’’ što znači južni vetar i grčke reči ‘’nesos’’ što znači ostrvo. Ovo ime ilustruje
činjenicu da većina govornika ovog jezika živi na ostrvima. Malajski jezik je jedini
austronezijski jezik značajno zastupljen u kontinentalnoj Aziji. Neki austronezijski jezici imaju
samo par govornika, dok druge koriste desetine miliona ljudi.
Austronezijski jezici su jedni od najstarijih i najrasprostranjenijih na planeti. Naučnici smatraju
da su nastali iz proto-austronezijskog jezika na Tajvanu pre oko 5200 godina. U osnovi,
austronezijski jezici se dele na jezike Formoze, tj. Jezike Tajvana, koji se govore skoro isključivo
na Tajvanu, i imaju 9 podgrupa. Svi ostali jezici koji se govore van Tajvana spadaju u drugu
kategoriju, odnosno malajsko-polinežanske jezike, koji su takođe potekli sa Tajvana, pa se zato
negde i smatraju desetom podgrupom tajvanskih jezika, ali se tamo uglavnom više i ne govore.
Jezici sa najvećim brojem govornika iz ove jezičke porodice su:
- javanski – 76 miliona govornika
- malajski – 40 miliona kao prvi jezik, 175 miliona ukupno
- indonežanski jezik – standardizovana forma malajskog jezika – 23 miliona kao prvi jezik, oko
220 miliona ukupno
- sunda – 27 miliona
- tagalog – 22 miliona kao prvi jezik, oko 70 miliona ukupno
- cebuano – 19 miliona kao prvi jezik, oko 30 miliona ukupno
- malagaški – 17 miliona
- madura – 14 miliona
- ilokano – 8 miliona kao prvi jezik, oko oko 10 miliona ukupno
- hiligajon – 7 miliona kao prvi jezik, oko 11 miliona ukupno
- minangkabau – 7 miliona
Za raznoliku jezičku porodicu, kao što je austronezijska, teško je izdvojiti opšte karakteristike. U
osnovi, ovi jezici su višesložni, što znači da se reči tvore od korena i afiksa. Neki jezici (jezici
Filipina) imaju izraženu osobinu da rečenica počinje glagolom, tj. da je glagol nosilac značenja i
neobičan sistem padeža, kao i glagolskih stanja. Česta je upotreba reduplikacije (ponavljanje reči
ili njihovog dela). Broj fonema je mali, a slogovi su uglavnom prema šablonu suglasnik +
samoglansnik. Množina se gradi reduplikacijom, afiksima ili postoje posebni oblici.

Dravidski jezici

Dravidski jezici su jezička porodica raširena u južnoj Aziji, sa oko 27 jezika i 220 miliona
govornika. Po tome su dravidski jezici šesta najveća jezička grupa na svetu. Ovi jezici se
upotrebljavaju na jugu Indije, delovima Šri Lanke i u pojedinim delovima centralne Indije i
Pakistana. Tri najznačajnija dravidska jezika su: tamilski, malajalam i kanada pripadaju grupi od
23 zvanična jezika Indije, a svaki od njih je dominantan u jednoj od južnih indijskih država.
Dravidski jezici pripadaju grupi aglutinativnih jezika. U dravidskim jezicima postoje dve
osnovne grupe reči: imenske reči i glagoli. Postoje i nepromenjive reči koje imaju funkciju
prideva i priloga. Savremeni dravidski jezici koriste dva padeža: nominativ i oblikus. Česta je
tvorba reči spajanjem dve ili tri imenice. Kod ovih jezika glagoli dobijaju posebne sufikse koji
označavaju vreme i način. Red reči u dravidskim jezicima je: subjekat-objekat-predikat. Četiri
najvažnija dravidska jezika za pisanje koriste svoje varijante indijskog pisma.
- Telugu je zvanični jezik indijske države Andra Pradeš i njime se služi oko 74 miliona
govornika.
- Tamilski jezik je jezik naroda Tamil i jedan od jezika Indije. Ima 66 miliona govornika i govori
se u državi Tamil Nadu i teritoriji Pondišeri. To je jedan od najdrevnijih jezika u upotrebi danas.
- Malajalam jezik govori više od 35 miliona ljudi, pre svega u indijskoj saveznoj državi Kerala i
teritoriji Lakadivi. Za pisanje malajalam jezika koristi se posebno pismo, malajalam pismo.
- Kanada jezik je južnoindijski jezik, koji se uglavnom koristi u saveznoj državi Karnataka i ima
oko 45 miliona govornika.

Eksimsko-aleutska grupa jezika

Eksimsko-aleutski jezici su jezička porodica zastupljena na prostoru od Čukotke preko Aljaske i

severne Kanade, do Grenlanda. Ova porodica je podeljena na dve grupe, aleutsku (čini je jedan
jezik koji se govori na zapadu Aljaske) i eskimsku. Dalje se eskimska porodica deli na Jupik
ogranak na Čukotki i inuitski ogranak na severu Kanade i Grenlandu. (Sirenik jezik je takođe
spadao u eskimsku grupu, ali se lingvisti ne slažu oko njegovog tačnog položaja u okviru ove
grupe; jedni ga smatraju delom Jupik ogranka, dok je za druge on zaseban ogranak.)
Eskimski ima veliki broj nastavaka, ali samo jedan prefiks i nema složenica. U aleutskom su
oblici reči jednostavniji, ali sintaksa može biti složenija. Sufiksi su često praćeni promenama u
korenu reči, kao što je dupliranje suglasnika u inuitskom (kod množine na primer). Svi jezici
imaju tri vokala koja se obično pišu kao A, I i U. Njihov redosled zavisi od konsonanata koji im
slede ili prethode. Oni se pojavljuju i u jednostavnijoj formi kombinovani u druge vokale.
Značajnan doprinos eskimskog jezika evropskim jezicima jesu pozajmljenice kao iglo ili kajak.

Indoevropska grupa jezika

Indoevropska porodica je jedna od najproširenijih jezičkih porodica, koja obuhvata skoro sve
evropske jezike (kako u Evropi, tako i u zemljama koje su naselili Evropljani) i znatan broj
jezika u jugozapadnoj i južnoj Aziji. Svi ovi jezici, naročito u svom starijem obliku, pokazuju
takvu srodnost i takva podudarna obeležja u fonetici, morfologiji i leksici, da se bezuslovno
može zaključiti da su oni, u starije doba, bili tešnje međusobno povezani i da su tvorili jezičku
zajednicu. Pretpostavljeni prajezik iz koga su se razvili svi indoevropski jezici naziva se
praindoevropski jezik. Pretpostavlja se da se ovim jezikom govorilo na prelazu između mlađeg
kamenog i bronzanog doba.
Ova jezička porodica se deli u deset grupa:
1 - Balto-slovenski jezici: dve jezičke skupine u okviru ove jezičke zajednice imaju veoma velike
sličnosti, kakve se ne sreću u drugim skupinama indoevropskih jezika. Pretpostavlja se da svi
jezici iz ove zajednice vode poreklo od prabaltoslovenskog jezika, iz koga su se prvenstveno
izdvojili praslovenski i prabaltički jezik. Obe ove jezičke grupe su najarhaičnije od svih jezičkih
grupa indoevropskih jezika. Prabaltoslovenski jezik, nastao od istočnog ogranka
praindoevropskog, postojao je od 3. do 1, milenijuma p.n.e.
Baltoslovenski jezici dele više od 100 reči. Ovoj grupi jezika pipadaju:
- baltički jezici: latgalski, letonski, litvanski i staropruski jezik
- slovenski jezici: južnoslovenski (bugarski, makedonski, slovenački, srpski, hrvatski),
istočnoslovenski (beloruski, rusinski, ruski, ukrajinski) i zapadnoslovenski (gornjolužičkosrpski,
donjolužičkosrpski, kašupski, poljski, slovački, češki)
2 - Germanski jezici
Ova grupa jezika je jedna od najrasprostranjenijih, zavhaljujući kolonijalnim širenjima Engleza.
Smatra se da svi germanski jezici potiču od zajedničkog pragermanskog jezika sa područja
severne Evrope iz 1. veka p.n.e. Dele se na:

1) Zapadnogermanski jezici:
- visokonemački jezici: gornjonemački jezik (alemanski i bavarski), jidiš, gornjofranački (istočno
i južnofranački), srednjonemački (nemački i zapadnosrednjonemački (luksemburgški))
- niskonemački jezici: zapadno i istočnoniskonemački
- donjofranački jezici: holandski jezik (flamanski i zelandski jezik)
- anglofrizijski jezici: frizijski i engleski (egnleski i škotski)
2) Severnogermanski (skandinavski) jezici:
- zapadnoskandinavski jezici: norveški, islandski, ferejski
- istočnoskandinavski jezici: danski i švedski
- gotlanski jezik
3) Istočnogermanski jezici (izumrli):
- gotski jezik
- burgundski jezik
- vandalski jezik
3 - Italski jezici
Grupa indoevropskih jezika koja je deo Kentum grane. Ova grupa uključuje i romanske jezike, a
takođe i mnogo izumrle jezike. Italska grupa ima dve poznate grane:
1) sabelsku
2) latinsko-fališćansku: fališčanski i latinski (romanski jezici, koji su proistekli iz narečja
latinskog jezika)
- Romanski jezici – većina ovih jezika se razvila iz ‘’vulgarnog latinskog’’, kojim su, nakon
raspada Rimskog carstva, govorili obični ljudi na prostorima današnje Italije, Španije, Portugala,
Francuske i Rumunije. Klasifikacija romanskih jezika na precizne skupove je malo teža, ali:
1) Zapadnoromanski: španski, portugalski, francuski, katalonski, oksitanski, aragonski i
retoromanski.
2) Italo-dalmatski: italijanski i dalmatski (mrtav jezik)
3) Istočnoromanski: rumunski, moldavski, makedon-armanski, srbo-vlaški, istro-romanski
4) Južnoromanski: korzikanski i sardinijski
4 - Grčki jezik

5 - Albanski jezik

6 - Jermenski jezik

7 - Keltski jezici

8 - Arijski (indoiranski) jezici

Ova grupa jezika deli se na:
- indoarijske jezike
- iranske jezike
- nuristanke jezike
Ranije su indoarijski i iranski jezici bili tesno povezani (u praistorijsko ili arijevsko doba).
Najstariji predstavnici ovih dveju grana, vedski sanskrit i avestanski jezik su vrlo bliski, a i novi
jezici takođe pokazuju niz zajedničkih crta i sličnosti u razvoju. Tek se u skorije vreme počelo
govoriti i o nuritanskim jezicima kao trećoj grani arijskih jezika.
9 - Anatolski jezici – grupa jezika koja se govorila na tlu Male Azije, stoga i drugi naziv –
maloazijski. Izumrli su, ali je dokaz njihovog postojanja sačuvan u mnogim crkvenim spisima.
10 - Toharski jezici – jedna od najzagonetnijih jezičkih grupa u okviru indoevropske porodice.
Sastoje se iz dva jezika: Toharski A (istočnotoharski) i Toharski B (zapadnotoharski). Ovi jezici
su bili živi negde od šestog do osmog veka, a kasnije su izumrli.

11 - Paleobalkanski jezici – govorili su se na području Balkana i Italije u antičko doba. Podaci o

ovim jezicima su oskudni, te se ne može tačno utvrditi kojim indoevropskim jezicima su srodni.
U ovu grupu jezika se ubrajaju staromakedonski, dački, ilirski, trački...

Indopacifička grupa jezika

Ovu jezičku grupu čine 600 jezika svrstanih u 60 porodica, a najčešći jezik je Enga. Postoji
veliki broj različitih kultura u okviru ove porodice. Takođe postoji i veliki broj izolata, što ne
znači da oni nemaju veze jedni sa drugima. Tek četvrtina ovih jezika je detaljno prostudirano.
Najveće govorno područje ovih jezika je Nova Gvineja, ali se govore još i na ostrvima
Bizmarkovog arhipelaga, Novoj Britaniji, Novoj Irskoj, Solomonskim ostrvima, Buganvil
ostrvima i Istočnom Timoru. Prema Džozefu Grinbergu, indopacifički jezici se dele na:
1) papuanske jezike
2) austrijsko-aboridžinske jezike
3) anadamske jezike
4) tasmanske jezike
Jezici koji pripadaju ovoj grupi jesu anadamski, pilipino, malajski, motu motu, malgaški,
sundanski, javanski, čamoro, papuanski, tasmanski, maorski, gilbertski, tahićanski, toganski,
samoanski, fidžijski i jezik Uskršnjih ostrva.

Kavkaski jezici

Ova grupa jezika obuhvata oblast između Crnog i Kaspijskog mora, okruženu Kavkaskim
planinama, koja je relativno mala. Postoji otprilike jezika koji pripadaju zajednici kakavskih
jezika i raspoređeni su u 3 grupe:
1) južno-kavkaski jezici ili kartvelijanski jezici, među kojima je najznačajniji gruzijski, zvanični
jezik Gruzije sa 4 miliona govornika
2) severozapadni-kavkaski jezici, takođe poznati kao abhazko-adigijski, sirkaski ili pontski
jezici. Najznačajniji među njima je kabardijski jezik, koji koristi oko milion govornika
3) severoistočni-kavkaski jezici, takođe poznati kao dagestanski, naho-dagestanski ili kaspijski
jezici. Najznačajniji je čečenski jezik sa oko milion govornika. U ovu grupu se ubrajaju i avar,
lezginski, dargvinski i lakški jezik. Neke druge jezike govori čak i manje od 10 hiljada ljudi.
Ovu porodicu predstavlja otprilike 5 miliona govornika i skoro se svi nalaze u kavkaskom
regionu. Preko 3 miliona govornika se nalazi u Gruzijskoj SSR, gde govore kartvelijanskim
jezicima (južnokavkaskim). Jedino gruzijski ima pisanu formu koja datira još iz petog veka p.n.e.
Na severozapadu glavni jezik je kabardijski sa preko 300 hiljada govornika. Zatim, koriste se i
adigijski (oko 100 hiljada govornika) i abhazski (80 hiljada govornika). Sedamdesetih godina
dvadesetog veka, na ovom području je mali broj ljudi pričao i Ubykh jezik, koji je sada izumro.
Taj jezik je imao 80 konsonanata zbog kojih zauzima posebno mesto u lingvističkim
istraživanjima.

Niger-kongoanska grupa jezika

Niger-kongoanska porodica je najveća porodica jezika u Africi sa preko 1400 jezika, kojim
govori preko 360 miliona ljudi. Jezici su grupisani u dvadesetak podfamilija, ali se može
izdvojiti 6 grupa: Bantu jezici (Svahili, Kongo, Kosa/Zulu); Adamava jezici (Zande, Sango);
Benua-Kongo jezici (Joruba, Igbo); Gur jezici (Kabije); Zapadnoatlantski (Fula, Volof, Serer,
Temne) i Mande (Bambara, Jula, Mandika). Zajednička karakteristika većine jezika Niger-
kongoanske grupe je upotreba sistema klasa imenica. Najšire rasprostranjeni jezici su Joruba,
Igbo, Fula, Šona i Zulu. Najviše ljudi govori Svahili. Ova grupa obuhvata geografsko područje
Podsaharske Afrike. Neke od bitnih jezičkih karakteristika ove grupe jezika jesu: postojanje 4
tipa reda reči u rečenici (načešći red reči je SVO – i on se odnosi na oko 70% jezika iz ove
grupe); postoji glagolski niz kod većine jezika iz ove porodice, što znači da su u niz uključena
dva ili više glagola koja se ponašaju kao predikat, a pritom ne postoji nikakva izražena zavisnost
među njima; Jezici ove grupe su pretežno tonalni, dok u netonalne spada atlantska grupa, a
Svahili je najpoznatiji kao netonalni jezik. Kod ovakvih jezika, akcenat je uglavnom na prvom
slogu.

Nilosaharska grupa jezika

Ova porodica jezika javlja se na afričkom kontinentu i jedna je od 5 velikih jezičkih grupa koje
tu postoje. Prostire se severno i istočno od Viktorijinog jezera i zapadno do doline Nigera u
Maliju.
Nilo-saharaska porodica ima oko 200 jezika sa preko 31 milionom govornika. Podgrupe nilo-
saharskih jezika su:
- istočnosudanska
-centralnosudanska
-songaj
-saharska
-kaduli-kongo
-komuy
-fur
-berta
-kunama
-maban
Poznati jezici su kanuri, luo, dinka... Znatna tipološka raznolikost jezika posledica je velike
teritorijalne rasprostranjenosti nilo-saharske porodice. Međutim, postoje određene sličnosti među
njima, na primer: svi jezici su alfabetski; uglanom imaju po 5 vokala (dinka ima 13); poznaju
jedninu i množinu imenica koje mogu biti određene i neodređene; različit izgovor ima
distinktivnu ulogu u značenju reči ili gramatičke funkcije; postoji određen red reči u rečenici;
razlikuju se padeži.
Vremenom ovi jezici postaju ugroženi, najviše zbog sve veće upotrebe većih, zvaničnih jezika u
svakodnevnom govoru, i zbog čestih migracija. Većina nilo-saharskih jezika nema pisanu
tradiciju. Jedino sačuvano pismo je Nubijsko.

Sino-tibetska grupa jezika

Ova porodica je druga na svetu po broju govornika, odmah iza indoevropske Prostire se od
severne Indije, Burme, Bangladeša i severnog Tajlanda na jugozapadu, do Tibeta na severu
preko većeg dela Kine do granice sa Korejom na severoistoku i do Tajvana i ostrva Hajnana na
jugoistosku. Ova porodica jezika obuhvata sinitske jezike (iz političkih razloga poznatiji kao
kineski dijalekti), kao i oko 400 tibetsko-burmanskih jezika. Smatra se da je preteča ove porodice
proto-sino-tibetski jezik, koji je postojao oko 6000 godina pre migracija.
Prva velika grana ovih jezika je sinitska, a najveći jezik mandarinski kineski (oko milijardu
govornika), koga slede vu kineski, kantonski kineski, min kineski, đin kineski, sjang kineski,
hakka kineski i gan kineski. Što se tiče tibetsko-burmanske grane, postoji više različitih
klasifikacija oko kojih se i dalje polemiše. Prema nekima, glavne podgrane ovih jezika su:
kjangik, lolo-burmanska, bodijska, kuku-čin, bodo-koč, konjak, tani, karenijska. Jezici sa
najvećim brojem govornika ove grane su burmanski (22 miliona), lolo (5,5 miliona) i tibetski (4
miliona).
Sino-tibetski jezici su izolativni, odnosno korenski, što znači da su reči nepromenjive, tj. da
nema nastavka za različite oblike iste reči; ovde se gramatiški odnos između reči određuje redom
reči u rečenici. Za ovu porodicu karakteristične su grupe reči koje stoje uz određene vrste
imenica (ispred njih), omogućavaju njihovu klasifikaciju i definišu ih. Jezici ove porodice su
monosilabički, odnosno sastavljeni od pojedniačnih slogova. Upravo zbog ograničenog broja
slogova javlja se ton, kao naredna karakteristika. On ima distinktivnu funkciju, i u zavisnosti od
toga da li je ton visok, silazni ili uzlazni, razlikuju se različita značenja reči. Sam mandarinski
ima 4 različita tona, a neki jezici i po 15. Većina jezika pisana je kineskim karakterima – svaki
slog ima zaseban karakter. Ovi jezici kombinuju ideografsko, logografsko i silabičko pismo.
Postoji preko 50 hiljada karaktera, a potrebno je oko 6 hiljada za svakodnevnu komunikaciju.

Tajski jezici

Tajski ili tai-kadai jezici su porodica visokotonskih jezika, smeštenih u južnoj Kini i jugoistočnoj
Aziji. Sastoji se od oko 70 jezika, sa ukupno 83 miliona govornika, a u svetu ima skoro 100
miliona govornika. Ranije su ovi jezici bili svrstavani u sino-tibetsku jezičku porodicu. Ovi jezici
se dele na tri grane:
- hlaj – 2 jezika, 200 hiljada govornika: govore se u kineskoj provinciji Hainan, obuhvata dva
jezika – jiamao i hlai
- kadaj – 9 jezika, 95 hiljada govornika: govore se u Kini i Vijetnamu
- kam-tai – 58 jezika, 28 miliona govornika; rašireni su u Indokini (Tajland, Vijetnam) i Kini.
Važni tajski jezici su tajlandski, isan, severni žuang, lana, južno-tajlandski, južni žuang, laoski,
šan, dong, buji, to. Tajski jezici imaju od 3 do 9 različitih melodijskih akcenata, monosilabički su
i nemaju morfologiju. Ovi jezici su izolativni, nemaju fleksiju, konjugaciju, deklinaciju ni
članove. Tajski jezik se piše tajskim pismom, koje je izvedeno iz kmerskog pisma.
Uralski jezici

Ova grupa jezika je najrasprostranjenija u severnoj Evroaziji od Skandinavije preko Urala do

poluostrva Tajmir, ali im pripada i mađarski jezik u srednjoj Evropi. Postoji 38 jezika sa oko 25
miliona govornika. Postojbina uralskih jezika (proto-uralski) je bila u području centralne ili južne
planine Ural a proces razdvajanja ovih jezika počeo je pre 6 hiljada godina. Bitne karakteristike
jesu: nedostatak gramatičkog roda; značajna upotreba pomoćnih glagola i prisustvo
samoglasničke harmonije; akcenat na prvom slogu; dual u samojedskim i obsko-ugarskim
jezicima. Uralski jezici su aglutinativni jezici i imaju bogat sistem padeža (negde čak i 20). Dve
glavne grane ovih jezika su:
- zapadna grana – ugrofinski jezici: ima ih 24 i njima govori 99% govornika uralskih jezika.
Najpoznatiji su finski i mađarski

- severnoistočna grana – samojedski jezici: ukupno 4 živa jezika, sa oko 20 hiljada govornika u
severnom Sibiru.