WIKA, NASYONALISMO AT IDEOLOHIY.A, Pamela C. Constantino 1g saltang idsolohiya ay tumuoskoy sa isang “set ng. ms: sugnay at organisadong paniniwala o keya, st Ina utyud ng isang grupo o komunidad” Pamenate 197015) Ang nas ppaniniwala,ideya,nityud a pananaw na ta ay maaanng pul. legal, etal, este, elinyoso a plosopikal (Frolov, ed. 1957 127) ‘Ang isang ur ng ieolohiya aa massssbing mpakaimporantelalo ina ung debelopment ng mea kolonisadong banea ang pag-susapen ay ang nasyonalisno. At bagamat isang komplikadong. sia to. ‘earamihan ng mga depinisyon dito ay tumutloy 2a mga sumusunrs ‘a elemento: ang pagkakaroon ng kamulatng pambaasa, pam ‘bansang identdad, imensyong heograpkal, patsousmo, t pines ngallangang aksyon para 8 lalong ikagagaling ng. grupo omunidad. ‘Ang nasyonalimo ay masasabing isang makabagong eno ‘meson na nabigyang imporsnsija sa malkabagong panshoo dul: 1g pagkabuwvag ng Kolonyalismo sa Asya, Lain Amerika at Aptis Kasabay nto’ ang paglabuo naman ng pambansang.determ rasyong pansaril. Karaniwan, ang nasyonalisma ay iuugnsy #3 digmaan © kayaY sa febolusyon kaya napkakaroon ito ng nee> tibong Konotasyon Gayunpaman, sa mga bansang naging olan 4to ay isang postibong sala na nangangahulugir ng kalayaan liberasyon mila st kolonyal na opresyon. (Sargent 1987-13) Ang ideang to a idnvumbas sa deolohiys ng bansang.estado (oation state) (Kelman 1971:22) ay nagdebelop bang reakajon #9 kolo) na dominasyen ats1 kxakibat tong westemisssyon. Layunin. 9g ‘caksyong fo ang promesyon ng interes ng barsang:esnso Kune ‘raya sa mga nang Kolonyal na bansa ss Southeast Ass, 295 nasyonaisin ay lang tugon sa mga problema ng. pagbabago st Jalim ng pamomeno ng mea nesyonalickong grape semantsoneco ” MCA PING OSEURSO-A HK ATPUHAN slay nasa kaniang mga pormatibong yugto! ‘Ang ideolohiya ng isang bansang-etado ay nasasakonghreto sa ppamamagitan ng pagsasangkot ng estado sa mg indibiiwalt grupo 5 lipanaa. Gayunpaman, ang pagatsgumpay ng pagsasakongkicro 9g iSeolohiyang tio ay pasasalalay din sa tne at kaltaren ng aganggap ng mga indibidwal at grupo rito. Kung gayon, mass, ‘abing ang snseridad indi at kalkasin din ng pageant a mah: halagang elemento sa pagtatagumpay ng ideolohiya ng, beomange ‘esado. Ang sinseidad, tnd at kalkasang fo ang nagelbigey he ‘epitimacy sa bansang-estado para tanggapin ng kenyang, mee ‘namamayan ang kanyang iealohiya Ang legitimacy ‘toy masaring hanguin sa dalawang bagay (Kelman p23) 1) ang saklaw ‘8 pagsalaming klural na idenidad ng ideolohiyang ito; at) ang ‘saklaw’ng pagumo alos mea pangangalangan at interes, opulasyon. Ang une ay sumutukoy sa sentimental na pangange §angan ng to at ang pangalwa ay ang instrmentalofanghsyoral ‘3 pangangallangan. Bata dio, ang isang sistema o Wdeolehiys ng sistema ay lehitimo kung nakikia ng mga tao na Hoy “weplebajon 93 fanilang sar (p. 23). Gayundin, ehitima tin to kung HOY bbnubuo ng mga indibidval na ang men pagpapahalaga, Kelre, tadisyon, 481704, at komiment ay hindi naiba sa mga fang taong, ‘sbilang a grupong iyon, Dagdg pa to lehtimo fo kung nasa: 42901 nfo ang mea pangangalangan ng tao bang incibeival at ibang myembro ng lipunan na kassngkot sa antmang gawain doon ~ ‘a naghahatid ng kaayusan, Wika at deolohiya Sa mga nagawa nang mga pag-aara, napatunayan na ang wika ay ‘sang elemento ng lipunan Kung saan ang pagiging lehman dolohiya ng esado ay napapatunayan. Ang wika ang. sang angunahing instrumento ng Komunikasyong panlipunan. Bang, ‘nin ento, mazaring matamo s2 pamamagizan nto ang mga insta, ‘mental at sentimental a pangangalangan ng tao. Ang wits. 3y ‘belo para makisangkorat makibahagi ang to sa mga gaan 98, lipucan upang matamo ang mga pangangailangang ito. Sa pama- ‘magia ng isang wikang pambansa na karaniwang piping exado Jalna sa mga bansang multlinggwal upang kumatawan at raging simbolo ng paghabansa at pambansang pagkakaisa, mas madsling ne, AS/ONAUSMO ATIOEOLOHNA a umebelop ng mg inizusyong pula, ekonomko at soya aa ‘mages sa bong populssyen. et man o mass Kung tayo ag ‘wing pambansa atom kung Hoy Kxuto,y arg chslngang lnstumento upang magiaroon ng interskyon at parspasyor ine lahat ng sekcor ng populasyon Nag cn tong lay ng Lose ‘yan Ringo hraarap kung kay wang dvdeng toy Ttlone ‘ng malate pagpapatloy ng pagel ng bunsangeceat Sa kabiangciko, hinds lamang makita #8 paging ins. ‘mento ng katyusan at paghalasa ang nkas ng wks ey ros ‘ina pagiging lnssumento nto upang manaigang i paskskasunce ‘tanga fa loch ng eistemang panenen Masaring manga to ieung ang piling katrubong mang pambansn ay hina Uratang 2p ng bane blag natawan at sino ng paghabarsa © nays ‘aman, kung ang wikang toy banyaga o ini facsabo stones een mensy sa mporansya sa ang Kaunang wk ofvikang "Ho ang mga cahlan kung bakit kavgnay ng penomenon a ‘asyoalsno, abso ang basyan ng penemeaoe ne asa fo Pagpaplanong pargiika. Par ng abnmang pagpaplanony far lipenan, ang pagpaplanong pangwiks ay teang.paghanansp se sclusyonupang anj mga mamamayan 3 maplaroon pace 5 hal na paghskawauleask, ng papasundo shape Pagtninggall Nasyonallsmo at Pagpaplanong Pangwika: ‘Tungo sa Modernisasyon ng mga Wika ‘sa Malaysia, Indonesia At Pilipinas it 2 Pag ng men poll iets, ng ender ng pagklos ng mga amuuniad na bansa na mga naging kalonys 29 nakaangkla sa talong yugto ng mga reslayon «2 don fasyon ng kanlunn, Ang unang.yugio ay isang. “senopobyess pagdepensa sa unilrl na sistema” o lng pagutangkang curse belop o burmuhay st kattubong kultura. Ang pangalawang yust 1) ang unibersal na texdensya na tanggapin ng bagong namimune an superyoridad ng sbiliasyong kanluran. At ang ikatlong yusto 2 isang “nasyonalisikong sintesis" kung saan may panapigit 0 ac siyon o reasersiyor na‘ang komonidad na ko ay thay pagramast sa sori asa nakanan ngunt taming #0 hinaharap oa crclica RUNG ISHLRSO SA WEA AT LUNA 1g modemisasyon. (Emerson 196210-1D. Sinasalamin ng mga tendensyang ito ang debelopment ng wi- ang pambansa mga bansang maging kolonya sa Southeast As inc pa man natatamo ang kalayaan, maging tendenaya na ea lang ‘mga bansa dito ang mag-adap ng isang katutubong wa para ipl sa wka ng kolonisador. Pagkarsang matamo ang kslayaan st mapa- laa ng katutubong wi ang wika ng kolonisador, naging Iniyal na ‘eaksyon ang indinensaeyon o pagsasakatutubo ea mga bansag ito Ljunin nto na idiskarga o alsin ang navnang impluwensiya ng ‘sang banyagang wika na nagkaroon ng kontak do, Kaya naging sisal na gawan ng mga akademyang pangwikanabinvo para dio 4g pagpupuro sa wika. Gaynpaman, ang reaksyeng ito hind! nagtagl at ang sumunod ditoy halos ang kabaligaran—ang inoder- nussyon. Koy masasabing isang pagbabalik sa dating nalegavrisn "a ngunit sa paghakataong so'y hindi a st dalim ng eating among kolonyal kundl sa dalim ng pamamahala ng mga katutubong edu kado na sinanay ag among kolonyalna io at sa loob ng pineghalong kaxuubo at kolonyal na sistema, Naging batayan ag tendencyang ito ng ideya na ity ising pangangalangan ng mga banvang naging kclonya upang slay maging bahagi ng mas malaking lpunan. at cligdig na mablis na lumulit a naghabago. Ang kalgtzan s4loob ng malt na daigdig at lpunang wo ay nangangadangan ng pos. ppusan at alubong pagsangkot at pag-angkop sa mga gawaing may ‘einalaman sa mga pagbabagong tf, ‘Ang isang elemento ng moderisasyon sa punto ng wika ay ang ‘upatawag na pagpaplanong pangwika. Sa depinisyon, ang papa" Panong pangwika (language planing) (Haugen 1971, Pehman 197, Rubin & Jemudd 1971; Tau 1968, Garvin 1974) o pagmama- sobrang pangvika language engineering (Alishbana 1974), ay sang "pagdedesisyon vkol sa wika" (Rubin at Jemudd 1971 xi). Sa wa honletong gait, toy ang orpnsadongpaghatanap 1g solusyon sa mga pambensang probleina 6a wika (Fishman 1991 arsniwan, ang mga problemang ifoy nakapokus #8 anyo 0 rng mika ao sa gamit ito, Ayon naman kay Alsabana (1967), to'y ‘sing sinadyang paggagabay sa debelopment ng wi ea konteksto ‘ng pagbabagong parlipunan, pangkultura at panteknolohiya. Para ‘aman lay Haugen (197), iy "ang normatibong gawain ng mga _kademya at komiteng pangwi, Sa lahat ng. mga depinisyong ito, lumalabas na ang pagpa- planong pangwika ay tumutwhoy s2 mga maaaring sawing pagbe- be WHA, RASYONAUSWOAT IDEOLOMYA ' bbago sa wika, sa txrktur at elemento nto, at sa papel nto sa lipunan. Dahil dtqy ang pagpaplanong pangwika ay nakatuon s mga solusyon sa problema ng Wika samantalang ang mgs g=02in aman nio'y nakapenuo 62 pormulasyon at ebaiwasyon ne met slkematbo nafs ag mga problema upsng maaan ag pina ‘mahusay 0 pinakamagaiing na deseyon vl nto (Fshmsn 19°"). ‘Kung gayon pala, paglotas sa problema ng wiks, hind mssariny hina aaliogealang ang mga edukasyonal, Iingrwistko, 20°). sikelobikal, ekonoruko at pultkal na implikisyon nto sa bansa "ayon kay: Fishman (1963, nasa Tin at Jemnudd, 1971) isang ‘obserbasyon 88 mga tendensya ng mga pagpaplanong pangwika s2 Southeast Asia 2y ang paging “supractnie’ ng mga 0 0 ang p25 adap nila sa isang hattubong wika na malawak ang gam sa bance ito ang dablan lang kaya #2 pagalakay sa mga pazpaplonons pangwika sa mga bansang fo, hind manaring hina issma ang ides 2g linggwa frangla'(lirgua franca) o.ang komon na wika na {inagamt para sa Komunasyon ng ‘mga magkakalbs ang ska Hind! gaanong Bislbigyang atensyon ang mga bermakular 0 203 leomakstawan sa "etnkeong avtentsidad 52 nasyonalismo ng Sout feast Asia" (p. 10 kung kaya ang proseso ng modemisicyon 2 tunpilasyon ay hindi inuugnay sa mga bernaular und sa mga “ka ng malawak na komunikasyon" (e.g lingua Franca). Hal bbaws, os larangan ng edlasyon, ang bernakular ay binbigyan na lamang ng malt m papel eg midyum ng panturo hangeaeg sreye 3, samantlang ang wikang pambansa x maging sng dating ‘kan, icolonyal ay may rns molaking papel, Mauve ang eablan mo = ‘aging malaking papel ng. mga wikang Kanluranin (0 wika og Kolonssdon) #3 parahon ng pananakop sa mga bansang to 2! ang ‘aging tendensys na palitan ong katutubong wikang maialaban 9 imalkokompitenys sa banysgung wiks pagkarsan ng pananakop ‘Maidarsgdag cin na ang sa pang cimensyon og supracikons, tendenaya ng lang bansa sa Southesst Asia ay ang lumalawak mi enuimyento ng “nasyonaliamo" ng mgs inelekrwal xt ng.mg3 n3=2 fina at mataas ra ull sa lipunan, slang mga grupoag madcling ‘Umangkop #4. mgr pagbabago = lipunan dahl sa natimo ming ‘edulasyon, Mas radall slang makaangkop sa wika ng malas} m2 omenliasyon a sia ring kadalaa'ywika ng edukasyon, ad nlgeasyon at mass media. Sa kaso ng Malaysia, ang suprainivcng tendenayang to a5 humahangga sa paglaban salsa pang banyagans ccakong grupo ta may potensiyal na iagdamina #9 lipuran 30st% MCA UNG ISKURSO SA WHA ATLPUNAW <0 maging dalan ng chonomi, puta, t sonyal na kapaha- ‘akan ng kanubongirikong propo. Sa Pps, soa tone toikong tendensyang. toy makin sa paptangh at plies ‘2edodomina ng banyagangkolonyal na wa at pakom enya Fg ibang kativbong wa Ang gntong mga obserbasyon ay mahalagang mas kavgnay 12 mg debelopment sang bansang nagng koloaya Souter Asi. Mahalagang maki ang kaniang paghakaparehoo pagan pang malaan kung saan asanng alah ng pontory ae -ounduan a kung hanggang stan maaaring Hemunge te eas Sdevang tslong upong mapagbut st masaayes ang mes peaeiee sanbanss,paikuar ang mph panbancany poppanices pan ‘Ang mga debelopment sa Malaysia, Indonesia at Pipinas kage ‘yng pagpaplano sa wi 3) mga magandang lines a toe, ‘anal kung paanong ang mga fsvaing feo makeing oe, ‘alatango ng mes bagong obsrbnsyen,kealamam msgs a \deya. Magandang pagearaan at gswan’ng komparses cog Sanang to levgnay ng mga gavaing pangwiha, Mulingaeval ray hig st dalawang wika ang snsalts sa mga barsang he Pre jateno cin slang ma naging bktina ng Kolensasjon Bah Naluysa, Dutch a indonesia at Kasia Ameriano a Pinas asskop din slang along mga Hapon sa malling panshos seong Jbalawang Digmaang Pandaigalg AC bukod dita, pare parcho sone, ‘usaroon ng pagranasang magharcon avo magealagtosp ng pene %ansang wi kaugray ng pagnaais at pagans ng ealavans aca ‘3 mga mananakop. Pare pareho cin slang naglaroon ng poblews ‘ougnay ng pagpl kung ano ang magiing wikang paramos daniang mulinggwal a mulenik 200 multi ang pope, leon ng mga Ho. Dahl arin sa kaniang mga histriaea karanasin, pare pareho slang nagtangka m nagnanghang, mode, ssahin ang kantanlang wang. pambansaepung tmaday ag ‘ga to s mga pagbabago ng punshon a upeng lscpensa ae eee kroahikal na progreso” Algahbana 196719) A gayonpenon, taht pareparehong may mlaking papel ang kage Ings ey ‘asalkoyan sa mga bansang a alo na 34 punto ng edekasjen ls malas na hind! ang wikang ingles miomeang nese tena ang mga edkaer pa nasa kala ng katctohsnan a pageanpon ‘sng attohanan na malawak na ang gaming wang “antes 3 epetbo os patio maging So syensye at memati 3 Bee . ia. nAsYONALSD ATIOECLONA ang ingles para stanly ‘ga mas “peak” at “ekonomikxong” daha, Tala 1+ Taam ho Finan ong pio ng ep ergaicong ‘asyonalikong grupo pagketapes ng yusteng hoa) tsag shane ‘Ang rasyoalamong to ay nswag dn nvangrhdernons fae ‘malawakang easyonalisma Cnadern matt Ratoalin) CPs 19714). Hind he ho sina e4 modemongpangmasang rayon ah may polial nu tg sainng tot Pipes 2) Jesaueayan ma a a Ipeahiwats ai Fran. Bibliograpiya Alljabana, 8. Taki 1974 “Language Planning, Lnguage Engines 4nd Literacy in Indonesia and Malaysia" Nasa Fishman, 1952 Pp. 391-416. 1967. The Modernization of Languages bn Asta ‘Kuala Lampor The Malayan Socery of Asan Sucies 92 "The Medemination ofthe Indonesian Language Tn Pracioe Nasa Tuo Baye on the indonesian Languages ey Hany Benda, Yale Unversity Southeast asin Studies pp. 1-22 ‘Emerson, Rupert, 1962 From Bmpr fo Nation. The Reo slr Of Asian and Afcan Peoples Maszachusere award Unvetsy Press Fishman, Joshua, 1974. Advances m Language Planning The Hague Mouton. 1971. “The Impact of Nationalism on Language Ps ‘ing, Some Conpansons Berween Early Twentieth Cenmiry Eurone and More Recent Yeas in South snd Southeast Asin” Nasa Rubin & Jermudl eds. pp 3-20 Frooy, I. 1967. Dicfonany Pilsoph: Moscow Pregess Publishes Gani, Paul L19%4. Some Comments on Language Planing” Nasa Fuhman, ed 174. pp. 6.78 Haugen, Ear, 197. "Inseumentalisn in Language Planning” Nass Rubin at Jem, eds. pp. 25-92 1964 “Lingutics and Language Planing” Nasa Soc Tnguiies, Proceedings of the UCLA Socclinguises Conference