28-41 Blizej Swiata Cwiczenia:Blizej Swiata cwiczenia 10-07-13 16:02 Strona 28

IV. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej

16. Konstytucja RP
Zadanie 1. Przeczytaj przytoczony niżej tekst zaczerpnięty z Konstytucji RP i odpowiedz na zamiesz-
czone pod nim pytania.

W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w 1989 roku możliwość suwerennego i demokratycz-
nego stanowienia o Jej losie, my, Naród Polski – wszyscy obywatele Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga
będącego źródłem prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający tej wiary, a te uniwersalne
wartości wywodzący z innych źródeł, równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego – Polski,
wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę
zakorzenioną w chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach, nawiązując do najlepszych
tradycji Pierwszej i Drugiej Rzeczypospolitej, zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co
cenne z ponad tysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi rodakami rozsianymi po świecie,
świadomi potrzeby współpracy ze wszystkimi krajami dla dobra Rodziny Ludzkiej, pomni gorzkich doświadczeń
z czasów, gdy podstawowe wolności i prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze
zagwarantować prawa obywatelskie, a działaniu instytucji publicznych zapewnić rzetelność i sprawność, w po-
czuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypos-
politej Polskiej jako prawa podstawowe dla państwa oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości,
współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli
i ich wspólnot. Wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywamy,
aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności człowieka, jego prawa do wolności i obowiązku
solidarności z innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną podstawę Rzeczypospolitej Polskiej.

A. Jak nazywa się ten fragment konstytucji?

................................................................................................................................................................

B. Na podstawie tekstu wymień zmiany, jakie zaszły w Polsce po 1989 roku.

................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

C. Wypisz z tekstu te zasługi naszych przodków, dzięki którym Polska odzyskała suwerenność w 1989 r.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

Zadanie 2. Przytoczone niżej artykuły Konstytucji RP określają zasady ustroju naszego państwa.
Nazwij te zasady.

Art. 3. Rzeczpospolita jest państwem jednolitym.

zasada ....................................................................................................................................................

Art. 4. Władza zwierzchnia w Rzeczypospolitej Polskiej należy do Narodu.

Naród sprawuje władzę przez swoich przedstawicieli.
zasada ....................................................................................................................................................

28
28-41 Blizej Swiata Cwiczenia:Blizej Swiata cwiczenia 10-07-13 16:02 Strona 29

IV. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej

Art. 7. Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa.

zasada ....................................................................................................................................................

Art. 10. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej opiera się na podziale i równowadze władzy ustawodawczej, władzy
wykonawczej i władzy sądowniczej.
zasada ....................................................................................................................................................

Art. 11. 1. Rzeczpospolita Polska zapewnia wolność tworzenia i działania partii politycznych.
zasada ....................................................................................................................................................

Art. 15. 1. Ustrój terytorialny Rzeczypospolitej Polskiej zapewnia decentralizację władzy publicznej.
zasada ....................................................................................................................................................

Zadanie 3. Podaj trzy argumenty dowodzące, że konstytucja jest najważniejszym aktem prawnym
w państwie.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

Zadanie 4. Uzupełnij schemat, wpisując nazwy organów państwowych, które sprawują poszczególne
rodzaje władzy w Polsce.

TRÓJPODZIAŁ WŁADZY W POLSCE

Władza ustawodawcza Władza wykonawcza Władza sądownicza

.............................................. .............................................. ................................................

.............................................. .............................................. ................................................

Zadanie 5.
Patrząc na tytuły poszczególnych rozdziałów Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, napisz, jakie funkcje
ona spełnia (podaj przynajmniej cztery).
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
29
28-41 Blizej Swiata Cwiczenia:Blizej Swiata cwiczenia 10-07-13 16:02 Strona 30

IV. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej

17. Władza ustawodawcza
Zadanie 1. Przyjrzyj się zamieszczonej niżej fotografii i odpowiedz na pytania.

A. Jak nazywa się ten budynek i gdzie się znajduje (miasto, ulica)?
...............................................................................................................................

B. Kto w nim zasiada i ile lat trwa kadencja?

...............................................................................................................................

Zadanie 2. Napisz, co oznaczają wymienione niżej zasady, którym podporządkowane są wybory

w Polsce.

zasada powszechnoÊci – ......................................................................................................

zasada bezpoÊrednioÊci – ......................................................................................................

zasada równoÊci – .................................................................................................................

zasada tajnoÊci – ..................................................................................................................

Zadanie 3. Podaj, od jakiego wieku przysługuje w Polsce czynne i bierne prawo wyborcze.

Czynne prawo wyborcze Bierne prawo wyborcze

A. do Sejmu RP

B. do Senatu RP

C. na stanowisko Prezydenta RP

30
28-41 Blizej Swiata Cwiczenia:Blizej Swiata cwiczenia 10-07-13 16:02 Strona 31

IV. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej

Zadanie 4. Uzupełnij tabelkę, podając przykłady realizacji poszczególnych funkcji Sejmu.

Funkcja Przykład

ustrojodawcza

ustawodawcza

kreacyjna

kontrolna

Zadanie 5. Zakreśl poprawne odpowiedzi.

A. Sejm mo˝e skróciç swojà kadencj´ uchwałà podj´tà

1. wi´kszoÊcià co najmniej 2/3 głosów ustawowej liczby posłów.
2. bezwzgl´dnà wi´kszoÊcià głosów.
3. zwykłà wi´kszoÊcià głosów.
4. wi´kszoÊcià ustawowej liczby posłów.

B. Zgromadzenie Narodowe zwołuje si´ w celu

1. udzielania rzàdowi absolutorium.
2. postawienia prezydenta w stan oskar˝enia.
3. przyj´cia ustawy odrzuconej przez prezydenta.
4. odebrania posłowi immunitetu parlamentarnego.

Zadanie 6. Zaznacz kolorami na schemacie sali sejmowej miejsca zajmowane przez członków po-
szczególnych klubów i kół poselskich w obecnej kadencji. Pamiętaj, że w Sejmie zasiada 460 posłów.

31
28-41 Blizej Swiata Cwiczenia:Blizej Swiata cwiczenia 10-07-13 16:02 Strona 32

IV. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej

18. Władza wykonawcza: prezydent i Rada Ministrów
Zadanie 1. Przyjrzyj się fotografii i podpisz ją.
Napisz, gdzie mieści się ten budynek (miasto,
ulica), oraz który z organów państwa ma tam swoją
siedzibę i ile lat trwa kadencja na tym stanowisku.
............................................................................
............................................................................
............................................................................
............................................................................
............................................................................

Zadanie 2. Ułóż w kolejności chronologicznej (według dat sprawowania urzędu) nazwiska prezy-
dentów Rzeczpospolitej Polski wymienione poniżej. Podkreśl nazwisko prezydenta na emigracji.

◆ Stanisław Wojciechowski ◆ Władysław Raczkiewicz ◆ Lech Kaczyƒski ◆ Wojciech Jaruzelski

◆ Ignacy MoÊcicki ◆ Aleksander KwaÊniewski ◆ Gabriel Narutowicz ◆ Lech Wał´sa

1. ..................................................................... 5. .....................................................................
2. ..................................................................... 6. .....................................................................
3. ..................................................................... 7. .....................................................................
4. ..................................................................... 8. .....................................................................

Zadanie 3. Spośród prezydentów RP wymienionych w zadaniu 1. wskaż tego, którego cenisz naj-
bardziej. Uzasadnij swój wybór.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

Zadanie 4. Zakreśl poprawne odpowiedzi.

A. Prezydent RP składa przysi´g´ wobec

1. narodu.
2. Zgromadzenia Narodowego.
3. Sejmu.
4. Senatu.

B. Prezydent RP
1. nie ponosi odpowiedzialnoÊci politycznej.
2. nie ponosi odpowiedzialnoÊci politycznej i konstytucyjnej.
3. nie ponosi odpowiedzialnoÊci konstytucyjnej.
4. ponosi odpowiedzialnoÊç politycznà i konstytucyjnà.

32
28-41 Blizej Swiata Cwiczenia:Blizej Swiata cwiczenia 10-07-13 16:02 Strona 33

IV. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej

Zadanie 5. Rozwiąż zagadkę i wykonaj zamieszczone niżej polecenie.

Co to za organ paƒstwa?
❱ Nie jest to organ ustawodawczy.
❱ Nie jest to organ wydajàcy wyroki ani orzeczenia.
❱ Nie jest to organ jednoosobowy.
❱ Nie jest to organ samorzàdowy.

Jest to .....................................................................................................................................................

Wymień przynajmniej trzy zadania tego organu i podaj nazwisko osoby, która stoi obecnie na jego czele.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

Zadanie 6. Wyjaśnij, czym zajmuje się służba cywilna, a następnie napisz, jakie cechy powinien
mieć dobry urzędnik służby cywilnej.

Zadania słu˝by cywilnej:

................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

Cechy dobrego urz´dnika słu˝by cywilnej:

................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

Zadanie 7. Przeczytaj przytoczony niżej fragment Konstytucji RP. Na podstawie wiedzy sprawdzonej
w różnych źródłach napisz, w jakich sprawach były w ostatnich latach zwoływane Rady Gabinetowe.

Art. 141
W sprawach szczególnej wagi Prezydent Rzeczypospolitej może zwołać Radę Gabinetową. Radę Gabinetową
tworzy Rada Ministrów obradująca pod przewodnictwem Prezydenta Rzeczypospolitej.

................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

33
28-41 Blizej Swiata Cwiczenia:Blizej Swiata cwiczenia 10-07-13 16:02 Strona 34

IV. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej

19. Wymiar sprawiedliwości oraz organy kontroli
i ochrony prawa
Zadanie 1. Uzupełnij tekst.
Sàdy i Trybunały wydajà wyroki w imieniu ....................................... . Wymiar sprawiedliwoÊci
w Rzeczypospolitej Polskiej sprawuje Sàd Najwy˝szy, sàdy .............................., sàdy admini-
stracyjne oraz sàdy .............................................. S´dziowie w sprawowaniu swojego urz´du
sà .................................... i podlegajà tylko ........................................... oraz ustawom.

Zadanie 2. Przyjrzyj się zamieszczonej niżej ilustracji i odpowiedz na pytania.

A. Kogo przedstawia ilustracja?

............................................................................................
............................................................................................

B. Jakie atrybuty postać ta trzyma w rękach i co one symbolizują?

............................................................................................
............................................................................................
............................................................................................

C. Postać ta jest często przedstawiana z zasłoniętymi oczami. Jaką

zasadę wymiaru sprawiedliwości to symbolizuje?
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

Zadanie 3. Uzupełnij schemat, wpisując nazwy poszczególnych sądów.

...................................................................
➔

kasacja
➔

....................................................
➔
➔

apelacje, zażalenia kasacja

sądy powszechne

................................................................... ➔
I instancja II instancja
➔

apelacje, zażalenia
➔
...........................................
tylko I instancja

34
28-41 Blizej Swiata Cwiczenia:Blizej Swiata cwiczenia 10-07-13 16:02 Strona 35

IV. Ustrój Rzeczypospolitej Polskiej

Zadanie 4. Zakreśl poprawną odpowiedź.

Krajowa Rada Sàdownictwa
A. orzeka o zgodnoÊci ustaw z konstytucjà.
B. stoi na stra˝y niezawisłoÊci i niezale˝noÊci s´dziów.
C. pełni funkcje instancji rozstrzygajàcej w sprawie wyroków apelacyjnych.

Zadanie 5. Zapoznaj się z danymi na temat uczestnictwa w rozprawach sądowych przedstawionymi

w formie wykresu i odpowiedz na pytania.
Czy uczestniczył(a) W jakiej roli uczestniczył(a) Pan(i) w rozprawie sądowej?
Pan(i) kiedykolwiek ĂZLDGHN
w rozprawie sądowej? SRZöG
SRV]NRGRZDQ\
SR]ZDQ\
TAK RVNDUĝRQ\
29,3% ZLG]
RVNDUĝ\FLHO
NIE
ïDZQLN
70,7%
UHSUH]HQWDQWRVRE\SUDZQHMVSöïNLVWRZDU]\V]HQLD
LQQDUROD
0 10 20 30 40 50 60

Źródło: Raport – Badanie opinii publicznej związane z zaufaniem do wymiaru sprawiedliwości,

„Krajowa Rada Sądownictwa” – numer 4 z 2009 r.

A. Jaki odsetek dorosłych Polaków ma doświadczenie związane z bezpośrednim uczestnictwem w roz-

prawie sądowej?
................................................................................................................................................................

B. W jakich rolach badani najczęściej uczestniczyli w rozprawach sądowych? Wymień trzy najpopu-
larniejsze.
................................................................................................................................................................

C. Wyjaśnij, kim jest powód, a kim pozwany w rozprawie sądowej.

Powód – ..........................................................................................................................................
Pozwany – .......................................................................................................................................

D. Zakreśl prawidłową odpowiedź.

Obie strony wymienione w podpunkcie C. uczestniczà w rozprawach sàdów

1. karnych. 2. cywilnych. 3. rodzinnych.

35
28-41 Blizej Swiata Cwiczenia:Blizej Swiata cwiczenia 10-07-13 16:02 Strona 36

V. Samorząd terytorialny
20. Władza blisko obywateli
Zadanie 1. Zakreśl poprawne odpowiedzi.

A. Mapa zamieszczona obok

przedstawia podział Polski na
1. gminy.
2. powiaty.
3. województwa.

B. Podział administracyjny Polski jest

1. dwustopniowy.
2. trójstopniowy.
3. pi´ciostopniowy.

Zadanie 2. Wyjaśnij, na czym polega zasada decentralizacji władzy.

................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

Zadanie 3. Nazwij pojęcie, którego dotyczy podany niżej opis.

Tworzy jà ogół mieszkaƒców jednostek zasadniczego podziału terytorialnego kraju, tj. gminy,
powiatu i województwa. Powstaje z mocy prawa. Jej członkowie mogà decydowaç w drodze
referendum o sprawach dotyczàcych tej wspólnoty, w tym o odwołaniu pochodzàcego z wy-
borów bezpoÊrednich organu samorzàdu terytorialnego.
................................................................................................................................................................

Zadanie 4. Jak uważasz: czy samorząd terytorialny jest potrzebny? Uzasadnij swoją opinię.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

36
28-41 Blizej Swiata Cwiczenia:Blizej Swiata cwiczenia 10-07-13 16:02 Strona 37

V. Samorząd terytorialny
21. Władze gminy i ich zadania
Zadanie 1. Uzupełnij tekst.

1 stycznia ............. r. wszedł w ˝ycie nowy, trójstopniowy podział terytorialny paƒstwa na

............................ (2489), ............................... (308) i ................................ (16).
Zastàpił on funkcjonujàcy wczeÊniej (od 1975 r.) podział na ......................... i 49 ................
............................

Zadanie 2. Podaj nazwę gminy, w której mieszkasz. Zanotuj dokładny adres urzędu gminy i inne
dane kontaktowe (telefon, e-mail, strona internetowa).
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

NXOWXUDğ]\F]QD
Zadanie 3. Przeanalizuj wykres NXOWXUDLRFKURQD LVSRUW
przedstawiający strukturę wydatków G]LHG]LFWZD SR]RVWDïH
QDURGRZHJR
budżetu gminy Kaźmierz w 2010 r., UROQLFWZRLïRZLHFWZR
a następnie wykonaj polecenia. JRVSRGDUND WUDQVSRUWLïÈF]QRĂÊ
NRPXQDOQD
JRVSRGDUND
LRFKURQD
PLHV]NDQLRZD
Dane pochodzą ze strony internetowej ĂURGRZLVND
gminy Kaźmierz www.kazmierz.pl DGPLQLVWUDFMD
SRPRF SXEOLF]QD
VSRïHF]QD

RĂZLDWD
LZ\FKRZDQLH
45%

A. Napisz, co to jest budżet gminy.

................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

B. Na podstawie wykresu odpowiedz, na jakie cele gmina Kaźmierz przeznacza największą część swo-
jego budżetu.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

C. Dowiedz się, skąd gminy czerpią fundusze na realizację swoich zadań. Podaj cztery źródła.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

37
28-41 Blizej Swiata Cwiczenia:Blizej Swiata cwiczenia 10-07-13 16:02 Strona 38

V. Samorząd terytorialny
22. Powiat i województwo
Zadanie 1. Podaj nazwę powiatu, w którym mieszkasz.Zanotuj dokładny adres urzędu powiatowego
i inne dane kontaktowe (telefon, e-mail, strona internetowa).
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

Zadanie 2. Poniżej znajdują się herby związane z gminą Solina, która leży w granicach powiatu le-
skiego i województwa podkarpackiego. Sprawdź, jak wyglądają herby twojej gminy, twojego powiatu
i województwa. Narysuj je lub wklej.

Województwo Podkarpackie Powiat Lesko Gmina Solina

..................................... ..................................... .....................................

Zadania 3. Na mapie konturowej Polski zaznacz

kolorem i podpisz województwo, w którym mieszkasz
oraz podpisz sąsiadujące z nim województwa. Napisz,
w jakiej części Polski leży twoje województwo.
...............................................................................
...............................................................................
...............................................................................
...............................................................................
...............................................................................
...............................................................................
...............................................................................

38
28-41 Blizej Swiata Cwiczenia:Blizej Swiata cwiczenia 10-07-13 16:02 Strona 39

V. Samorząd terytorialny

Zadanie 4. Przyjrzyj się zamieszczonej niżej mapie i odpowiedz na pytania.

A. Jakie województwo przedstawia mapa?

......................................................................
......................................................................

B. Cztery powiaty (oznaczone na mapie czer-

wonymi kropkami) to powiaty grodzkie. Co to oz-
nacza? Czym różnią się od powiatów ziemskich?
Ile tego typu powiatów jest w Polsce?
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................
......................................................................

C. Który z powiatów przedstawionych na mapie graniczy z dwoma sąsiadami Polski? Podaj nazwy
tych państw. Dowiedz się też, co unikalnego znajduje się w tym powiecie.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

Zadanie 5. Jedną z funkcji samorządu lokalnego jest podtrzymywanie i budowanie postaw patrio-
tycznych, promocja poczucia obywatelskości i odpowiedzialności za Polskę i własną małą ojczyznę.
Dowiedz się, w jaki sposób ta funkcja jest realizowana w twoim miejscu zamieszkania. Podaj własną
propozycję tego typu działania.
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

39
28-41 Blizej Swiata Cwiczenia:Blizej Swiata cwiczenia 10-07-13 16:02 Strona 40

Powtórzenie wiadomości

Zadanie 1. Zakreśl poprawną odpowiedź.

Według obecnie obowiazujàcej Konstytucji RP (art. 4.) władza zwierzchnia nale˝y do
A. Rady Ministrów. C. Narodu.
B. Prezydenta RP. D. Zgromadzenia Narodowego.

Zadanie 2. Podana niżej informacja zawiera dwa błędy. Znajdź je i popraw.

W Rzeczypospolitej Polskiej inicjatywa ustawodawcza przysługuje

A. Prezydentowi RP. D. grupie 10 posłów.
B. 80 tys. obywateli. E. Radzie Ministrów.
C. Senatowi.

Zadanie 3. Zapoznaj się z przytoczonym niżej fragmentem Konstytucji RP i wykonaj polecenia.

Art. 105.
Poseł nie może być pociągnięty do odpowiedzialności za swoją działalność wchodzącą w zakres sprawowania
mandatu poselskiego ani w czasie jego trwania, ani po jego wygaśnięciu. Za taką działalność poseł odpowiada
wyłącznie przed Sejmem, a w przypadku naruszenia praw osób trzecich może być pociągnęty do odpowiedzial-
ności sądowej tylko za zgodą Sejmu.

A. Podaj nazwę przywileju przysługującego posłom i senatorom, o którym mówi powyższy artykuł
Konstytucji RP.
................................................................................................................................................................

B. Przedstaw dwa argumenty przemawiające za zniesieniem tego przywileju.

................................................................................................................................................................
................................................................................................................................................................

Zadanie 4. Uzupełnij tekst, wpisując w puste miejsca odpowiednie informacje.

Sejm RP składa si´ z ............... posłów, a w Senacie RP zasiada ................ senatorów. Kadencja
sejmu i senatu trwa ................ Prezydent RP jest wybierany na ........... – letnià kadencj´ i mo˝e
byç ponownie wybrany tylko ............................................. Bierne prawo wyborcze w przypadku
wyborów do sejmu majà obywatele, którzy ukoƒczyli ................ lat, do senatu – ................ lat,
a na prezydenta – ................ lat.
BezpoÊrednim zwierzchnikiem administracji rzàdowej w Polsce jest ...........................................,
a w wykonywaniu tej funkcji wspomaga go przede wszystkim Ministerstwo .............................
...................................................
Przedstawicielem rzàdu w poszczególnych województwach jest ................................................,
a powołuje i odwołuje go ..............................................................

40
28-41 Blizej Swiata Cwiczenia:Blizej Swiata cwiczenia 10-07-13 16:02 Strona 41

Zadanie 5. Określ, do kogo należą wymienione niżej kompetencje. W wyznaczone miejsca wpisz P
(Prezydent RP), RM (Rada Ministrów), S (Sejm), TK (Trybunał Konstytucyjny), TS (Trybunał Stanu).

A. uchwalanie ustaw ...........

B. stosowanie prawa łaski ...........
C. powoływanie s´dziów ...........
D. przygotowywanie projektu ustawy bud˝etowej ...........
E. stosowanie prawa weta wobec ustaw ...........
F. sàdzenie najwy˝szych urz´dników paƒstwowych ...........
G. kontrolowanie rzàdu i innych organów paƒstwowych ...........
H. mianowanie i odwoływanie ambasadorów Polski w innych krajach ...........
I. orzekanie o zgodnoÊci prawa z Konstytucjà RP ...........
J. koordynowanie i kontrolowanie działalnoÊci całej administracji w paƒstwie ...........

Zadanie 6. Nazwij opisane niżej zasady wymiaru sprawiedliwości w Polsce.

A. Sàdy orzekajà w zespołach – zasada ..................................

B. Rozprawy sàdowe sà otwarte dla publicznoÊci – zasada ...................................
C. Wydajàc wyroki, s´dziowie kierujà si´ tylko przepisami prawa i własnym sumieniem – za-
sada .......................................
D. Wszystkie sàdy wykonujà takie same zadania, na podstawie tego samego prawa – zasada
............................................
E. Istnieje mo˝liwoÊç odwołania si´ (apelacji) od wyroku pierwszej instancji do sàdu drugiej
instancji – zasada ..............................................

Zadanie 7. Uzupełnij tabelę dotyczącą struktur samorządowych w Polsce.

Samorządy Organy uchwałodawczo-kontrolne Organy wykonawcze Urzędy

gminny rada gminy ............................... ...........................

powiatowy .......................................... starosta; zarząd ...........................
wojewódzki .......................................... ............................... marszałkowski

Zadanie 8. Określ, na jakim szczeblu administracji są załatwiane wymienione niżej sprawy. Przy
każdej z nich podaj oznaczenie odpowiadające właściwej jednostce administracji: G (gmina), P (powiat)
lub W (województwo).

A. zgoda na zmian´ imienia lub nazwiska ...........

B. zameldowanie lub wymeldowanie ...........
C. zawarcie zwiàzku mał˝eƒskiego ...........
D. paszport ...........
E. dowód osobisty ...........
F. prawo jazdy ...........
G. dowód rejestracyjny samochodu, motocykla lub łodzi ...........

41