Professional Documents
Culture Documents
Inprimatzeko 08
Inprimatzeko 08
Etxekoekin hizketan
Anak eta Michaelek eguna pasa dute Bilbon. Gero, hotelean etxera
deitu eta idatzi dute egunean zer egin duten kontatzeko. Saio honetan
familiako partaideen izenak ikasiko ditugu, baita aditz denbora bat ere:
Burutua. Horretarako IZAN eta UKAN aditzak laguntzaile modura ere
erabiltzen direla ikusiko dugu. Animo eta zuk ere hitz egin!
Girotzeko
Familiarekin hitz egin nahi duzu. Zer erabiltzen duzu? Zer behar duzu?
1
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Entzumena
Goiz osoan dendaz denda ibili eta erosketa asko egin ondoren, logelan dago Ana.
Ohean etzanda dago, nekatuta. Telefonoa hartu eta amona deitu du. Entzun
elkarrizketa eta adierazi esaldiak egia ala gezurra diren.
Amonari deika
Bideoa
Bideoa ikusiko duzu. Familiako izenak ikasiko dituzu. Ondoren, irudiak eta izenak lotu
behar dituzu.
Ahora, verás un video. Fíjate con atención y aprende el vocabulario.
Luego, tendrás que relacionar las imágenes con sus nombres.
Familia
2
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Elkartze-ariketa
Lotu irudiak eta izenak
Relaciona las imágenes y los nombres
Familia
1 2 3 4 5 6
7 8 9 10 11
0
Zer da?
1 Ama
2 AHIZPA AITA
3
AITONA ALABA
4
5 AMA AMONA
6
7 ANAIA ARREBA
8
BILOBAK NEBA
9
10 SEMEA
11
Irakurmena
Simpson familia
Nork ez du ezagutzen familia ospetsu hau. Irakurri testuak eta
asmatu nor den.
3
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Homer J.
Simpson Marge Simpson Bart Simpson Lisa Simpson
Abraham
Maggie Simpson Simpson Patty Bouvier Selma Bouvier
1. Bakarrik dago. Bere bizitza aspergarria da. Bulegaria da. Gauean, etxean
dago. Asko erretzen du, zigarro asko. Telebista gustukoa du; batez ere,
Macgiver. Margeren ahizpa da. Barten izeba.
Nor da?
2. Bere koinatua, Homer, gorroto du. Orain bakarrik dago. Dibortziatuta dago,
bi aldiz. Margeren eta Pattyren ahizpa da. Bere ilobak Bart, Lisa eta Maggie
dira.
Nor da?
3. Etxeko txikia da. Barten arreba txikia da. Homerrek asko maite du. Hamabi
hilabete ditu. Beti txupetea du ahoan.
Nor da?
4
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Nor da?
5. Homerren emaztea da. 34 urte ditu eta etxekoandrea da. Ilea urdinez
tindatua du. Atsegina eta burutsua da. Tom Jones asko gustatzen zaio. Oso
gidari txarra da. Patty Bouvierren ahizpa da.
Nor da?
6. Homerren eta Margeren alaba da. Zortzi urte ditu. Ikonoklasta, intelektuala,
barazkijalea eta sentibera da. Oso ikasle ona da, oso burutsua. Saxoa eta
poesia gustukoak ditu. Bere anaia, Bart, ezin du jasan. Batzuetan triste
dago.
Nor da?
7. Simpson senar-emazteen semea da. Bere gurasoak Homer eta Marge dira.
Hamar urte ditu eta oso bihurria da. Irudimentsua, ironikoa eta oso
ganberroa, baina bihotz onekoa. Bi esaldi ditu: “Ni ez naiz izan”, eta “
Biderka ezazu zeroz zeure burua”. Lisa eta Maggie bere arrebak dira.
Nor da?
8. Zaharra da. Aitona. Oso jakintsua da. Gaixo dago, Alzheimer du. Gay eta
lesbianen elkarteko presidentea da.
Nor da?
Homer da Es Homer
5
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Nor da aita?
Nor da ama?
Nortzuk dira amaren ahizpak?
Nortzuk dira Margeren alabak?
Nor da Lisa eta Maggieren neba?
Nortzuk dira Barten arrebak?
Nortzuk dira ahizpa gazteak?
Nor da semea?
Nor da aitona?
Nor da izeba?
Nortzuk dira Selmaren ilobak?
Irakurmena
Irakurri testuak eta lotu irudiekin
Lee los textos y relaciónalos con las imágenes.
Nire familia
Ni Bittor naiz.
Ezkonduta nago.
Kaixo, Karmele naiz.
Idoia da nire
Ezkonduta nago. Fernando da
emaztea, oso
nire senarra, burusoila eta
polita da. Ile
oso beltzarana. Mikel nire
beltza du. 12
semea biboteduna da, eta
urteko semea
alaba, Itziar, ile beltza.
dut: Unai.
Itziarren senarra Iñigo da, ile
kizkurra du eta futbolaria da.
Bi urteko biloba dut: Aitor.
Fororako
Nire familia
7
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
irakurmena
Michaelek bere lagunari e-maila idatzi dio. Irakurri eta aurkitu gezurrak.
Michael ha escrito un e-mail a un amigo. Léelo y encuentra la frase que no es
verdadera.
Michaelen e-maila
Kaixo, Frank:
8
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Fororako
Azpimarratu “Michaelen e-maila” testuko aditzak eta ikusi forma berriak.
Subraya los verbos del texto “Michaelen e-maila” y fíjate en su construcción.
¿Cómo se han formado? ¿Qué significado tienen?
Ibili naiz
Jan dut
Esnatu naiz
Ikasi dut
Garbitu naiz
Eskuak garbitu
ditut
Lan egin dut
Erosi dut
Eseri naiz
9
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
azalpena
Etorri da Ha venido
Ibili naiz He andado
Ekarri du Ha traído
Erosi dut He comprado
Etorri, ibili, ekarri y erosi son participios que significan venido, andado, traído y
comprado. Como has podido ver en la lección anterior también se usan como
imperativos. Los dos primeros expresan acciones intransitivas y llevan como
auxiliar la forma NAIZ (NOR). Los dos siguientes son verbos transitivos y se
conjugan con el DUT (NOR-NORK).
En algunos casos el empleo de uno u otro puede variar el sentido de los
verbos:
Erne!
Izan da Ha sido, ha estado En algunos lugares se
Izan du Ha tenido usa el pretérito perfecto
simple con el mismo
Atera da Ha salido significado, pero en
Atera du Ha sacado euskera no.
Este tiempo se usa para acciones acabadas, en tiempos aún sin acabar:
Hoy, este año, esta semana, este mes, esta década... y en algunos
lugares se dice de otra forma: salí, tuve, saqué, compré…
Ez, ez dut telebista ikusi, bideoa ikusi dut. No, no he visto la televisión, he visto el
video. (negamos más el objeto visto)
EZ+ADITZ LAGUNTZAILEA
Ez naiz joan. Ez naiz etxera joan.
Lagunek ez dute ogirik erosi.
10
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Esaldiak osatu
Jarri aditza. Completa la frase escribiendo el verbo.
IZAN UKAN
11
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Deklinatu hitzak
Declina las palabras
Jarri aditzak
Completa las frases con el verbo adecuado.
12
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Hiztegia
Bideoa ikusi, adizak ikasi eta lotu bi zutabeak.
Fíjate en el video y apréndete los verbos. Después, une las dos columas.
13
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Testua osatu
Benito Lertxundi, Sting bezala, abeslaria da, baina ez du zalantzarik (dudarik)
euskararekin, Aitorrek eta Nekanek ere ez. Eta zuk? Jarri aditza testuetan.
El cantante vasco Benito Lertxundi no tiene dudas con los verbos, ni tampoco
Aitor, ni Nekane. A ver cómo te desenvuelves tú.
3. pertsona
Benito Lertxundiren eguna
singularra
1. pertsona
singularra
Nire eguna (Arantxa Tapia)
14
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Azken lana
Egin ariketak eta bidali irakasleari
Haz los ejercicios y mándaselos al profesor/profesora
Gutuna osatu
Anak lehenengo pertsonan idatzi du e-maila. Osatu NAIZ edo DUT aditzekin.
Ana ha escrito su e-mail en primera persona. Complétalo con los verbos NAIZ
o DUT.
Kaixo, txiki:
Anita
Ulermena
Lotu bi zutabeak. Relaciona las dos columnas.
15
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Testua osatu
Osatu postala hitz hauekin. Completa la postal con estas palabras.
Eskutitza
Kaixo, Lurdes,________?
16
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Deklinatu hitzak
idatzi
Erantzun e-mail honi eta kontatu gaur zer egin duzun.
Responde a este e-mail a un familiar y cuéntale qué has hecho hoy.
• Familiako izenak.
Vocabulario relacionado con la familia.
• Familiakoei eta lagunei e-maila idazten.
A escribir un breve e-mail a tu familia.
• Aditzaren aspektua: Burutua.
El pretérito perfecto compuesto.
• NOR eta NORK bereizten.
A diferenciar los casos NOR y NORK y el uso como auxiliar de los verbos
NAIZ y UKAN.
17
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Hiztegia
Abeslaria Cantante
Ahizpa Hermana de una chica
Aitona Abuelo
Alaba Hija
Amona Abuela
Anaia Hermano (de un chico)
Arratsaldean A la tarde
Arreba Hermana de un chico
Aspergarria Aburrido
Atseginak Agradables
Dibortziatuta Divorciado, divorciada
Emaztea Esposa
Ezkonduta Casado, casada
Ezkongabea Soltero, soltera
Familiako burua Cabeza de familia
Garaiz Temprano
Gorroto du Odia
Gurasoak Padres, padre y madre
Ilobak Sobrinos
Izar Estrella
Izeba Tía
Maitemindu zara? ¿Te has enamorado?
Neba Hermano de una chica
Osaba Tío
Semea Hijo
Senarra Marido
Zoragarria Maravilloso, maravillosa
Euskal komunikabideak
Euskal komunikabideek lan asko egin dute, baina oraindik asko falta da egoera
normalizatzeko. Euskal prentsa poliki-poliki aurrera doa. Oso zaila izan da
euskal prentsaren bidea. Jazarpen asko sufritu ditu, garai txarrak pasatu ditu.
1980an Argia aldizkaria sortu zen. 1990ean Euskaldunon Egunkaria. 2003an
18
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Berria. Berria oso egunkari ona da, euskara jatorra erakutsi nahi dute eta
ikuspuntu euskalduna du. Euskal Telebista eta Euskadi Irratia hedabide
publikoak dira eta haien egoera ona da.
Euskal prentsa
Aldizkari asko ditugu: Argia, bertsolari, Elhuyar, Gaztezulo… Eta orain asko
Interneten daude.
Telebista
Irratia
19
8. unitatea: Etxekoekin hizketan A1
Material osagarria
Deklinatu
Deklinatu hitzak NOR edo NORK kasuan.
Declina las palabras con el caso NOR o NORK.
Aditza
Osatu esaldian IZAN edo UKAN aditz laguntzailearekin.
Completa las frases con los verbos auxiliares IZAN o UKAN.
20