ITALIJANSKO-SRPSKI REČNIK

SKRAĆENICE (LE ABBREVIAZIONI)

adj. – pridev n – srednji rod

adv. – prilog num. – broj
aug. – augmentativ onom. – onomatopeja
autom. – automobilizam pl. – množina
bot. – botanika pol. – politički
conj. – veznik p.p. – particip prošli
dim. – deminutiv p.pr. – particip prezenta
excl. – uzvik
pron. – zamenica
f – ženski rod
prp. – predlog
fam. – familijarno
qcs. – qualcosa (nešto)
fig. – figurativno
qn. – qualcuno (neko)
geogr. – geografski
reg. – regionalno
gram. – gramatika
rfl. – povratni glagol
hem. – hemijski
šalj. – šaljivo
inv. – nepromenljivo
iron. – ironično teh. – tehnički
ist. – istorijski trg. – trgovinski
lik. – likovna umetnost v. – vidi
m – muški rod v – glagol
mat. – matematički zool. – zoološki
med. – medicinski žarg. – žargonski
muz. – muzički
 abitante

A
abbiente adj. imućan A
A
abbigliamento m odeća; industrija ode-
će B
a, A f ili m inv. slovo A abbinamento m povezivanje, spajanje
a prp. (= ad, ispred reči koja počinje sa- abbinare v spojiti, povezati C
moglasnikom); (predlog dativa, uvodi abbindolamento m prevara
nepravi objekat) porto il libro a Marco abbindolare v prevariti, nasamariti D
nosim knjigu Marku; vado a Milano abboccare v zagristi; uhvatiti se, nasesti
idem u Milano; a casa kod kuće; a mez- abbonamento m pretplata, pretplatna E
zogiorno u ponoć; a piedi pešice; due karta
volte al mese dva puta mesečno; torta abbonarsi v rfl. pretplatiti se F
al cioccolato torta od čokolade; comin- abbonato m i f pretplatnik, -ica
cio a studiare počinjem da učim; a poco abbondante adj. obilan || abbondante- G
a poco malo-pomalo; a uno a uno jedan mente adv. obilno
po jedan; gonna a 10 euro suknja od 10 abbondanza f obilje
H
evra; a due chilometri dal centro na dva abbondare v obilovati; gli esempi abbon-
kilometra od centra I
dano primera ima mnogo
abate m opat abbordare v pristati lađom; prići, pri-
abbacchiare v tresti, mlatiti; oneraspo- J
stupiti (nekome)
ložiti; jeftino prodati abborracciare v (s)petljati, smandrljati,
abbagliante p. pr. i adj. zasenjujući, za-
K
uraditi na brzinu
slepljujući; faro ~ (autom.) veliko sve- abbottonare v zakopčati L
tlo abbozzare v skicirati, naznačiti
abbagliare v zaslepiti, zablesnuti; ( fig.) abbozzo m skica, nacrt M
opčiniti, zadiviti; prevariti abbracciare v grliti, zagrliti; obuhvatiti
abbaiare v lajati || -arsi grliti se, zagrliti se N
abba’ino m prozorče na krovu, potkrov- abbraccio m zagrljaj
lje abbreviare v skratiti O
abbandonare v napustiti, ostaviti || -arsi abbreviazione f skraćenica
prepustiti se, odati se, predati se (ne- abbronzare, -arsi v preplanuti, pocrneti P
čemu); klonuti abbronzato adj. preplanuo, pocrneo
abbandono m napuštanje; ostavljanje; abbronzatura f preplanulost Q
prepuštanje, opuštenost; zaborav; po- abbrustolire v (-isco, -isci) ispržiti, pre-
let peći R
abbassamento m sniženje; opadanje abbrutire v (-isco, -isci) iskvariti, izopa-
abbassare v spustiti, sniziti, utišati čiti S
abbasso adv. dole abbuffarsi v rfl. najesti se, prežderati se
abbastanza adv. dovoljno, dosta; prilično abbuono m popust T
ab’battere v oboriti, srušiti ( fig.) obe- aberrare v skrenuti; pogrešiti
shrabriti, rastužiti aberrazione f zabluda, skretanje; abe- U
abbattimento m potištenost, klonulost; racija
obaranje abete m jela V
abbattuto p. p. i adj. potišten, srušen, abietto adj. prezren, podao; odvratan
oboren ‘abile adj. vešt; sposoban || abilmente W
abba’zia f opatija, manastir adv. vešto, spretno
abbecedario m bukvar abilità f veština, sposobnost X
abbellire v (-isco, -isci) ulepšati, ukrasiti abilitare v osposobiti
abbeverare v pojiti, napojiti abisso m ponor, ambis, bezdan, jaz; Y
abbeveratoio m pojilo, korito morska dubina
abbiccì m abeceda, azbuka abitante m i f stanovnik, -ica Z
 abitare
A
A abitare v stanovati
abitato m naselje, naseljeno mesto
B abitazione f stan
‘abito m odelo, haljina; prendere l’ ~ za-
C kaluđeriti se
abituale adj. običan, uobičajen || abi-
D tualmente adv. obično, po navici
abituare v navići || -arsi navići se (a qcs.
E na nešto)
abi’tudine f navika; prendere l’~ steći
F naviku
abnegazione f samopregor, samoodri-
G canje
abolire v (-isco, -isci) ukinuti
H abolizione f ukidanje, abolicija
abomi’nevole adj. gadan, odvratan
I abo’minio m gadost, prezir, sramota
aborrire v (-isco, -isci) mrzeti, gnušati se
J
(nečega)
abortire v (-isco, -isci) pobaciti, abortirati
K
aborto m pobačaj, abortus
L abrasione f grebanje, struganje; abrazija
abrogare v ukinuti, opozvati
M abu’lia f bezvoljnost
a’bulico adj. bezvoljan
N abusare v zloupotrebljavati (di qcs. nešto)
abusivo adj. bespravan, nezakonit
O abuso m zloupotreba; fare ~ di qcs. zlou-
potrebljavati nešto
P a. C. (avanti Cristo) pre nove ere, pre
Hrista
Q acagiù m mahagonij
acca f slovo “h”; non capisco un’~ ne shva-
R tam baš ništa
acca’demia f akademija; ~ di Belle Arti
S likovna akademija
accadere v dogoditi se, desiti se
T accalappiacani m inv. šinter
accalorarsi v rfl. ražestiti se, planuti
U accampamento m logor
accampare v sabrati u logor; izneti, na-
V vesti || -arsi ulogoriti se
accanimento m žestina, upornost
W accanirsi v rfl. pobesneti; zainatiti se,
biti uporan
X accanito p. p. i adj. ljutit, besan; uporan,
tvrdoglav || accanitamente adv. ljuto,
Y uporno
accanto 1. adv. blizu, naporedo, u sused-
Z stvu; 2. prp. ~ a, uz, kod, do, pored

accapigliarsi v rfl. počupati se
accappatoio m ogrtač (za kupanje)
accarezzare v pomilovati, pomaziti
accasare v udomiti
accasciamento m klonulost
accasciarsi v rfl. stropoštati se; klonuti,
malaksati
accattabrighe m inv. kavgadžija, svađa-
lica
accattare v prosjačiti, moliti, tražiti
accatto m prosjačenje
accattonaggio m prosjačenje
accattone m prosjak, skitnica
accecare v oslepeti; zaslepiti
ac’cedere v prići, pristupiti; dospeti; pri-
stati
accelerare v ubrzati
accelarato 1. p. p. i adj. ubrzan. 2. m ubr-
zani voz; putnički voz
accelerazione f ubrzanje
ac’cendere v zapaliti, upaliti, uključiti
accendino m upaljač
accendi’sigaro m upaljač
accennare v pomenuti; dati znak; na-
značiti, nabaciti; osvrnuti se (a qcs. na
nešto)
accenno m znak; napomena, pomen,
ukazivanje
accentare v naglasiti, akcentovati
accento m naglasak, akcent
accentuare v naglasiti
accerchiare v opkoliti
accertamento m provera, utvrđivanje
accertare v uveriti (nekoga); utvrditi, pro-
veriti || -arsi uveriti se, osvedočiti se
acceso p. p. i adj. upaljen; sjajan; odušev-
ljen; colori accesi jarke boje
acces’sibile adj. pristupačan, dostupan
accesso m pristup, prilaz; (med.) napad
acces’sorio 1. adj. sporedan, dodatni 2.
m sporedna stvar; pl. pribor
accetta f sekira
accet’tabile adj. prihvatljiv
accettare v primiti, prihvatiti; ~ i propri
errori priznati sopstvene greške; ~ una
sfida prihvatiti izazov; non si accettano
assegni ne primamo čekove
accettazione f prijem, primanje, prihva-
tanje
acchiappare v uhvatiti, ščepati
 acerbità
acciacco m slabost, boljka, tegoba tace acconsente ćutanje je znak odo- A
A
acciaie’ria f čeličana bravanja
acciaio m čelik accontentare v zadovoljiti B
accidentale adj. slučajan; sporedan acconto m predujam, akontacija
accidente m slučajnost, slučaj; nesreća; accoppiare v združiti, spojiti || -arsi pa- C
ništa, non si vede un ~ ne vidi se ni prst riti se
pred okom accorare v rastužiti D
accidenti! excl. do đavola!, prokletstvo!; accorato p. p. i adj. tužan, setan
zamisli molim te! accorciamento m skraćenje, skraćiva- E
acciderba! excl. v. accidenti! nje
ac’cidia f lenjost, bezvoljnost accorciare v skratiti F
accidioso adj. bezvoljan, lenj, trom accordare v složiti, udesiti || -arsi složiti
accigliarsi v rfl. namrgoditi se se, dogovoriti se G
ac’cingersi v rfl. spremiti se (a qcs. na accordo m sporazum; saglasnost; akord;
što) sono d’~ ! slažem se! ; andare d’~ con H
acciocché conj. da (bi), kako bi, neka qcn. slagati se s nekim; mettersi d’~ do-
acci’picchia! excl. v. accidenti ‘ govoriti se
I
acciuffare v ščepati, uhvatiti ac’corgersi v rfl. primetiti (di qcs. nešto)
J
acciuga f sardelica, inćun ac’correre v dotrčati
acclamare v klicati; jednoglasno izabra- accortezza f domišljatost
K
ti accorto p. p. i adj. oprezan, domišljat,
acclamazione f klicanje, ovacija; jedno- lukav L
glasna odluka accostamento m prilaz, približavanje,
ac’cludere v priložiti spoj M
accoccolarsi v rfl. šćućuriti se accostare v približiti, primaknuti; (o
accogliente adj. ugodan, privlačan, udo- lađi) pristati, pritvoriti (vrata, prozor) N
ban accovacciarsi v rfl. šćućuriti se
accoglienza f doček, prijem accozzaglia f darmar, gomila; masa sve- O
ac’cogliere v dočekati, primiti, prihva- ta
titi ac’crescere v uvećati P
accoltellare v ubosti nožem, raniti no- accreditamento m akreditacija, akredi-
žem tovanje Q
accomodamento m sporazum, nagodba accreditare v potvrditi, potkrepiti; akre-
accomodante adj. pomirljiv, prilagodljiv, ditovati, ovlastiti R
popustljiv accucciarsi v rfl. skupiti se, šćućuriti se
accomodare v urediti, popraviti; smesti- accudire v (-isco, -isci) starati se (a qcs. za S
ti || -arsi sesti, smestiti se; si ac’comodi! nešto), baviti se (čime), negovati koga
accomodatevi! izvolite sesti; izvolite accumulare v nagomilati T
ući accumulazione f nagomilavanje, aku-
accompagnamento m pratnja; lettera d’~ mulacija; ~ primitiva prvobitna aku- U
propratno pismo mulacija
accompagnare v pratiti, ispratiti accuratezza f pažnja, tačnost V
accompagnatore m ( f -trice) pratilac accurato adj. tačan, brižljiv || accurata-
accomunare v spojiti, povezati, udružiti mente adv. brižljivo, pažljivo W
acconciare v udesiti, urediti, pripremiti accusa f optužba, tužba
|| -arsi doterati se, pripremiti se accusare v tužiti, optužiti; ispoljiti, po- X
acconcio adj. podesan, prikladan, odgo- kazati; ~ ricevuta (kanc.) potvrditi pri-
varajući jem (pošiljke) Y
acconciatura f ukras (na glavi); frizura accusato m ( f –a) optuženi(k)
acconsentire v pristajati, dopustiti; chi acerbità f oporost, nezrelost Z
 acerbo
A
A acerbo adj. opor, oštar, kiseo; nezreo;
bolan
B a’cerrimo v. acre
‘acero m javor
C aceto m sirće, ocat
acidità f kiselost
D ‘acido 1. adj. kiseo. 2. m kiselina
acme f vrhunac; (med.) najteža faza bo-
E lesti
acqua f voda; ~ di Colonia kolonjska
F voda; fare ~ propuštati vodu; d’~ dolce
slatkovodni; ~ in bocca nikom ni reči;
G in cattive acque u nevolji; prendere l’~
pokvasiti se, pokisnuti; pestare l’~ nel
H mortaio mlatiti praznu slamu; fare un
buco nell’~ ne uspeti, ne postići cilj
I acquaforte f bakrorez
acquario m akvarijum; Vodolija (znak
J
zodijaka)
K acquata f pljusak
acquatico adj. vodeni, koji živi u vodi
L acquattarsi v rfl. pritajiti se, prikriti se
acquavite f rakija
M acquedotto m vodovod
‘acqueo adj. voden, vodnjikav
N acquerello m akvarel
acquiescente adj. popustljiv, pomirljiv,
O koji pristaje
acquiescenza f pristajanje, povlađivanje,
P popustljivost
acquietare v umiriti
Q acquirente m i f kupac, mušterija
acquisire v (-isco, -isci) steći, pribaviti,
R usvojiti, prihvatiti
acquisizione f nabavka, sticanje
S acquistare v kupiti, nabaviti
acquisto m nabavka, kupovina; fare ac-
T quisti ići u kupovinu
acquolina f vodica; mi viene l ~ in bocca
U ide mi voda na usta
acquoso adj. voden, vodnjikav
V acre adj. opor; zajedijiv; a’cerrimo sup.
žestok, ogorčen
W acri’monia f oporost, zajedljivost
acuire v (-isco, -isci) oštriti, zaoštriti
X a’culeo m žaoka, trn, bodlja
acume m oštroumlje, pronicljivost
Y a’custico adj. zvučni, akustički
acuto adj. šiljat, oštar; oštrouman ||
Z acutamente adv. oštro
10
ad prp. v. a (pred vokalom)
adacquamento m navodnjavanje, zali-
vanje
adagiare v položiti || -arsi smestiti se,
pružiti se, leći
adagio adv. polako; tiho
adattabilità f prilagodljivost
adattamento m prilagođavanje, adapti-
ranje; adaptacija
adattare v prilagoditi, adaptirati || -arsi
prilagoditi se, snaći se, navići se
adatto adj. prikladan, podoban, odgo-
varajući
addensamento m zgušnjavanje
addensare v zgusnuti, nagomilati
addentare v zagristi
addentrarsi v rfl. ući, udubiti se, uneti se
addestramento m obuka, vežba
addestrare v uvežbati; obučavati, dre-
sirati
addetto 1. adj. dodeljen, koji pripada;
vietato l’ingresso ai non addetti ai lavo-
ri zabranjen ulaz nezaposlenima 2. m
ataše; ~ militare vojni ataše; ~ stampa
ataše za štampu; ~ culturale kulturni
ataše
addietro adv. natrag; pre; anni ~ pre
mnogo godina
ad’dio 1. excl. zbogom! 2. m pozdrav,
oproštaj
addirittura adv. upravo; naprosto; čak;
baš
additare v pokazati (prstom)
addizionare v sabirati, dodavati
addizione f sabiranje
addobbare v okititi, ukrasiti
addobbo m ukras, dekoracija
addolcire v (-isco, -isci) zasladiti
addolorare v ražalostiti
addomesticare v pripitomiti, ukrotiti;
namestiti, lažirati; risultato addome-
sticato namešten rezultat; elezioni ad-
domesticate lažirani izbori
addormentare v uspavati || -arsi zaspati
addossare v natovariti (nekome nešto),
nametnuti
addosso adv. na sebi, na telu; cosa mi
metto ~? šta da obučem?; ho tutta la
famiglia ~ cela porodica mi je na vra-
tu; ~ a na
11 affezionare
addottorarsi v rfl. doktorirati; diplomi- aeroplano m aeroplan, avion A
A
rati aeroporto m aerodrom
adeguare v prilagoditi || -arsi prilagoditi afa f sparina, omorina B
se af’fabile adj. ljubazan || affabilmente
adeguatezza f primerenost, prikladnost, adv. ljubazno C
adekvatnost affabilità f ljubaznost
adeguato p. p. i adj. shodan; odgovara- affaccendato p. p. i adj. veoma zaposlen, D
jući; adekvatan || adeguatamente adv. zauzet
prikladno, adekvatno affacciarsi v pomoliti se, izviriti, pojaviti E
a’dempiere v v. adempire se
adempire v (-isco, -isci) ispuniti, izvršiti affamato p. p. i adj. gladan F
aderente 1. adj. pripijen, tesan 2. m pri- affannarsi v rfl. truditi se, naprezati se
stalica, sledbenik affanno m tuga, briga, zadihanost G
aderire v (-isco, -isci) lepiti se, pripiti se; affare posao; stvar, predmet; uomo d’af-
pristati, pristupiti fari poslovan čovek; affari miei! to su H
adescare v mamiti, namamiti moje stvari! ~ fatto! važi! u redu!
adesione f prianjanje; pristanak, sagla- affarone m dobar posao
I
snost; pristupanje affascinante adj. dražestan, očaravajući,
J
adesivo adj. lepljiv; nastro ~ selotejp šarmantan
adesso adv. sada affascinare v očarati, šarmirati, fasci-
K
adirarsi v rfl. naljutiti se nirati
‘adito m ulaz, pristup; dare ~ a qcs. omo- affaticare v umoriti; dosaditi (nekome) || L
gućiti (nešto), pružiti povod (za nešto) -arsi umoriti se; truditi se (oko nečega)
adocchiare v opaziti, ugledati; merkati affatto adv. sasvim; uopšte; niente ~ ni- M
adolescente m mladić, adolescent; f de- kako, nipošto
vojka, šiparica affermare v tvrditi; potvrdno odgovoriti, N
adolescenza f adolescencija, pubertet potvrditi || -arsi potvrditi se, afirmisa-
adoperare v upotrebiti || -arsi nastojati, ti se, istaći se O
starati se, zalagati se affermativo adj. potvrdan || affermati-
adorare v obožavati vamente adv. potvrdno P
adorazione f obožavanje affermazione f tvrdnja; potvrda, afir-
adornare v iskititi, ukrasiti macija Q
adottare v usvojiti, prihvatiti afferrare v uhvatiti, zgrabiti; shvatiti;
adottivo adj. usvojen; figlio ~ posinak, čuti R
posvojče; figlia adottiva poćerka, po- affettare1 v afektirati, neprirodno se
svojče držati S
adrenalina f adrenalin affettare2 v iseći, rezati (na kriške)
adri’atico 1. adj. jadranski. 2. (Mare) A~ affettato1 p. p. i adj. usiljen, izveštačen, T
m Jadransko more afektiran
adulare v laskati, ulagivati se affettato2. 1. p. p. i adj. isečen (na kriške) U
adulatore m ( f -trice) laskavac, ulizica 2. m narezak
adulazione f laskanje, ulagivanje affettazione f izveštačenost, pretvara- V
a’dultera f preljubnica nje
adul’terio m preljuba affettivo adj. osećajan, afektivan, emo- W
a’dultero m preljubnik cionalan
adulto 1. adj. odrastao. 2. m odrasli affetto m ljubav, nežnost, naklonost X
adunanza f zbor, sastanak, skup affettuoso adj. ljubazan, srdačan || affet-
adunare v sakupiti tuosamente adv. srdačno, s ljubavlju Y
a’ereo 1. adj. vazdušni; avionski. 2. m affezionare v pobuditi ljubav, privući ||
avion -arsi zavoleti (a qn. koga) Z
 affezionato
A
A affezionato p. p. i adj. privržen, odan, ve-
zan za nekoga
B affezione f ljubaznost, naklonost, oda-
nost, privrženost; (med.) bolest
C affiancare v stati uz bok (qn. nekome);
dodati; (fig,) podržavati
D affiatare v uskladiti, složiti, uigrati; una
coppia affiatata složan, uigran par
E affi’dabile adj. pouzdan
affidabilità f pouzdanost
F affidamento m poverenje; dare ~ biti po-
uzdan; fare ~ su qn. uzdati se u nekoga
G affidare v poveriti || -arsi pouzdati se (a
qn. u nekoga)
H affievolire v (-isco, -isci) oslabiti
af’figgere v prikačiti, izvesiti; ~ gli occhi
I uperiti pogled
affilare v brusiti, oštriti
J
affilato adj. oštar, mršav, tanak
affilatura f oštrenje, brušenje, oštrina
K
affiliare v upisati, učlaniti; usvojiti
L affiliazione f učlanjenje, pridruživanje,
usvajanje
M affinamento m prečišćavanje; izoštra-
vanje
N affinare v prečistiti, profiniti, usavršiti;
izoštriti
O affinché conj. da, neka, kako bi
affine adj. srodan; sličan
P affinità f srodnost, sličnost; afinitet
affiorare v pomoliti se (na površini);
Q iskrsnuti
affisso 1. p. p. i adj. pričvršćen, prikačen,
R 2. m oglas, objava
affitta’camere m i f inv. onaj koji izdaje
S sobe, stanodavac
affittare v iznajmiti, dati u najam; unaj-
T miti, uzeti u najam
affitto m zakup; stanarina; dare in ~ dati
U u najam; prendere in ~ uzeti u najam
afflato m dah; nadahnuće
V af’fliggere v rastužiti, ojaditi; namučiti
afflitto adj. ojađen, bolan, napaćen
W afflizione f tuga, jad
affluente m pritoka
X affluire v (-isco, -isci) priticati; ulivati se
afflusso m priliv; navala
Y affogare v udaviti (se), utopiti (se)
affollare v tiskati, ispuniti (prostoriju,
Z trg) || -arsi tiskati se, gurati se
12
affondare v potopiti, potonuti
affrancare v osloboditi; platiti poštari-
nu
affrancatura f frankiranje, poštarina
affranto adj. utučen, slomljen, skrhan
affresco m freska
affrettare v ubrzati || -arsi požuriti, žu-
riti
affrettato p. p. i adj. prenagljen, brzo-
plet
affrontare v hrabro prići; suočiti se (s
nekim, s nečim)
affronto m uvreda
affumicare v dimiti, sušiti dimom; carne
affumicata dimljeno meso
afoso adj. sparan
africano 1. adj. afrički. 2. m Afrikanac,
f. Afrikanka
agenda f podsetnik; dnevni red
agente m agent; policajac
agen‘zia f agencija, poslovnica; ~ di
viaggi turistička agencija; ~ di pubbli-
cità reklamna agencija; ~ immobiliare
agencija za prodaju nekretnina
agevolare v olakšati
a’gevole adj. lak, udoban || agevolmente
adv. lako
agevolezza f lakoća
agganciamento m kačenje, prikačivanje
agganciare v prikačiti, zakačiti, prikop-
čati
aggeggio m sitnica, stvar, drangulija
aggettivo m pridev
agghiacciare v slèditi, smrznuti
aggiornamento m osavremenjivanje,
ažuriranje; corso di ~ tečaj za usavr-
šavanje
aggiornare v ažurirati, osavremeniti ||
-arsi obavestiti se, upotpuniti znanja,
saznati nove podatke
aggiornato adj. savremen, aktuelan, do-
bro obavešten, u toku
aggirare v zaokružiti, opkoliti; zaobići
aggiudicare v dosuditi
ag’giungere v dodati
aggiunta f dodatak
aggiuntare v sastaviti, skrpiti, sašiti
aggiustare v popraviti, doterati
agglomerare v gomilati, zgrtati, sku-
pljati
13 albero
aggomitolare v sklupčati, smotati || - agonismo m takmičarski duh, borbe- A
A
arsi skupiti se, šćućuriti se nost
aggrapparsi v rfl. uhvatiti se (a qcs. za ago’nistico adj. takmičarski, borben B
nešto) agonizzare v biti na samrti, izdisati
aggravamento m pogoršanje agopuntura f akupunktura C
aggravare v pogoršati, otežati agorafobia f agorafobija, strah od otvo-
aggredire v (-isco, -isci) napasti renog prostora D
aggregare v pridružiti, priključiti, pri- agosto m avgust
dodati || -arsi udružiti se, sjediniti se a’graria f nauka o poljoprivredi, agro- E
aggregazione f priključivanje, udruži- nomija; facoltà di ~ poljoprivredni fa-
vanje, spajanje; stato d’ ~ agregatno kultet F
stanje a’grario adj. poljoprivredni, agrarni
aggressione f napad, agresija a’gricolo adj. poljoprivredni G
aggressivo adj. napadački, nasrtljiv; agricoltore m zemljoradnik
agresivan agricoltura f poljoprivreda H
aggressore m napadač; agresor agro adj. kiseo
aggrinzire v (-isco, -isci) nabrati || -irsi agro m oranica, njiva, polje
I
smežurati se agrume m južno voće, agrum
J
aggrottare v ~ le ciglia namrštiti se aguzzare v (na)oštriti, zašiljiti; ~ le orec-
aggrovigliare v zamrsiti chie načuljiti uši; ~ gli occhi zagledati se
K
aggruppamento m grupisanje, skup, aguzzino m tamničar; mučitelj
grupacija aguzzo adj. oštar, šiljast L
agguagliare v izjednačiti, poravnati, ah! excl. ah! oh!
izravnati, uporediti ahi! excl. aj! jao! M
agguato m zaseda; tendere un ~ postaviti ahimè excl. avaj! joj! teško meni!
zasedu; stare in ~ vrebati ai = a+i N
agguerrito adj. obučen za borbu; spre- aia f gumno; menare il can per l’~ odugo-
man, potkovan vlačiti, zatezati O
agiatezza f imućnost airone m čaplja
agiato adj. imućan, bogat aiuola f leja; è vietato calpestare le aiuole P
‚agile adj. okretan, hitar zabranjeno je gaziti travu
agilità f okretnost, hitrina aiutante m pomoćnik; ađutant Q
agio m udobnost; mi trovo a mio ~ ose- aiutare v pomoći (qcn. nekome)
ćam se udobno; (non) sentirsi a proprio aiuto m pomoć ; ~ ! u pomoć! ~ regista R
~ (ne) osećati se prijatno pomoćnik reditelja
agire v (-isco, -isci) delovati, raditi, po- aizzare v dražiti, podbadati; huškati S
stupati al= a+il
agitare v tresti, mahati; ~ la mano ma- ala f (pl. ali) krilo T
hati rukom; ~ prima dell’uso pre upo- ‘alacre adj. žustar, čio || alacremente adv.
trebe promućkati || arsi uznemiriti se, žustro U
uzrujati se alato adj. krilat
agitato p. p. i adj. uzrujan, uzburkan; alba f zora V
mare ~ uzburkano more albeggiare v svitati
agitazione f uzbuđenje, nemir albergare v primiti na stan, ugostiti; sta- W
agli = a+gli novati, boraviti
aglio m beli luk albergatore m ( f -trice) ugostitelj, hote- X
agnello m jagnje lijer
ago m igla albergo m hotel Y
agognare v strastveno želeti, žudeti, če- ‘albero m drvo, stablo; jarbol, katarka; ~
znuti di Natale Božićna jelka Z
 albicocca
A
A albicocca f kajsija (plod)
albicocco m kajsija (stablo)
B albo m registar, zvanični spisak, oglasna
tabla; ~ degli avvocati spisak advokata
C albore m svanuće, praskozorje
albume m belance
D albumina f belančevina
alce m los (severni jelen)
E alcol m alkohol
al’colico adj. alkoholni
F alcolismo m alkoholizam
alcolizzato 1. adj. koji pati od alkoholiz-
G ma, alkoholisan; 2. m alkoholičar
alcova f ložnica
H alcuno 1. adj. neki; (n)ijedan, (n)ikakav.
2. pron. neko, (n)iko
I alea’torio adj. neizvestan, nasumičan,
slučajan
J
aleggiare v lebdeti, strujati
alfabeto m azbuka, abeceda, alfabet
K
alfine adv. najzad, napokon
L alga f alga
aliante m jedrilica (vazdušna)
M alias adv. drugim imenom, alijas
alie’nabile adj. otuđiv
N alienare v otuđiti; alienato otuđen; lud
alienazione f otuđenje; ~ mentale dušev-
O no rastrojstvo, ludilo
alimentare1 v hraniti
P alimentare2 1. adj. prehrambeni; 2. pl
namirnice; negozio di ~ prodavnica
Q prehrambenih proizvoda
alimentazione f hrana, hranjenje
R alimento m hrana; pl. izdržavanje, ali-
mentacija
S aliscafo m gliser, hidrogliser
alitare v blago duvati, piriti; zračiti,
T strujati
‘alito m dašak, dah
U all’, alla =a+l’, a+la
allacciare v vezati, povezati; uspostaviti;
V ~ le scarpe vezati pertle na cipelama
allagare v poplaviti
W allargamento m širenje, proširenje
allargare v (ra)širiti, proširiti || -arsi ši-
X riti se, proširiti se
allarmante adj. uznemirujući, zabrinja-
Y vajući, alarmantan
allarmare v uzbuniti, uznemirti
Z allarme m uzbuna, alarm; falso ~ lažna
14
uzbuna; mettere in ~ uzbuniti, alarmi-
rati
allato adv. kraj, kod, uz; veoma blizu
allattamento m dojenje
allattare v dojiti
alleanza f savez
alle =a+le
alleato 1. m saveznik; 2. adj. saveznički
allegare v navesti; priložiti
allegato m prilog
alleggerire v (-isco, -isci) olakšati
alle’goria f alegorija
alle’gria f veselje, radost
allegro adj. veseo, radostan || allegra-
mente adv. veselo, bezbrižno
allenamento m vežba, trening
allenare v trenirati (nekoga) || -arsi tre-
nirati, pripremati se za takmičenje
allenatore m ( f -trice) trener
allentare v popustiti, olabaviti
allergia f alergija
al’lergico adj. alergičan
allertare v uzbuniti, alarmirati
allestimento m priprema, priređivanje,
aranžiranje
allestire v (-isco, -isci) urediti, pripremiti,
aranžirati
allettante adj. privlačan, primamljiv
allettare v namamiti
allevamento m uzgajanje, gajenje; ~ di
bestiame stočarstvo
allevare v odgajiti, uzgajiti
allevatore m uzgajivač, stočar
alleviare v olakšati, ublažiti
allietare v razveseliti
allievo m ( f -a) pitomac, učenik; ~ uffi-
ciale pitomac vojne škole
alligatore m aligator
allineare v poredati, svrstati; non alli-
neato nesvrstan
allo =a+lo
allocco m sova; budala
allodola f ševa; specchietto per le allodole
mamac za naivne
alloggiare v smestiti (se), stanovati
alloggio m stan, smeštaj; vitto e ~ stan
i hrana
allontanamento m udaljavanje
allontanare v udaljiti || -arsi udaljiti se,
odvojiti se
15 amarena
allora adv. onda, tada; odakle; fin d’~ još altero adj. ponosit, ohol A
A
od tada altezza f visina; visost
alloro m lovor, lovorika altezzoso adj. ohol, nadmen B
‘alluce m palac na nozi altopiano m visoravan
allucinante adj. sablastan, nestvaran, altitudine f visina (nadmorska) C
halucinantan alto adj. visok, uzvišen; Alta Italia sever-
allucinare v halucinirati na Italija; ad alta voce glasno; notte alta D
allucinazione f halucinacija duboka noć; in ~ mare na pučini, u ne-
allu’minio m aluminijum izvesnosti 2. m visina, uzvišica. 3. adv. E
alludere v nagovestiti (a qcs. nešto), alu- visoko; in ~ gore, odozgo || altamente
dirati adv. uzvišeno, visoko F
allume m stipsa alto excl stoj! (vojn.) ~ là stani!
allungamento m produženje altoforno m visoka peć G
allungare v produžiti; razblažiti altoparlante m zvučnik
allusione f aluzija altresì adv. takođe, na isti način H
alluvione f poplava altrettanto adj. adv. pron. isto toliko, ta-
almeno adv. bar, makar kođe; Buon appetito! –Grazie, ~!
I
alpestre adj. planinski, gorski, strm altrimenti adv. drukčije; inače, u pro-
J
alpigiano adj. 1. gorštački, planinski 2. tivnom
m stanovnik Alpa altro adj. i pron. drugi; nešto drugo; vuo-
K
alpinismo m planinarstvo, alpinizam le ~? želite li još nešto?; porti altre sedie
alpinista m i f planinar, -ka donesite još stolica; 1’ ~ giorno pre neki L
alpino 1. adj. alpski, planinski. 2. m alpi- dan; senz’~ svakako, bez sumnje; ci
nac, pripadnik italijanskih planinskih mancherebbe ~ samo bi nam još to tre- M
trupa balo; Sei contento? ~ ~ che! (Altroché!)
alquanto adv. pomalo, ponešto, donekle Jesi li zadovoljan? ~ Nego šta!; ~ che N
alt! excl. stoj! (obično vojnički) (altroché) povero, è un milionario ma
altalena f ljuljaška, klackalica kakav siromah, on je milioner O
altalenare v klackati se, ljuljati se; kole- altroché v. altro
bati se, oscilirati altronde adv. s drugog mesta; d’~ uosta- P
altare m oltar lom, ipak
alte’rabile adj. podložan izmenama, altrove adv. drugde Q
promenljiv altrui 1. adj. inv. tuđ. 2. m tuđe
alterare v izmeniti; iskriviti, izobličiti || altruismo m altruizam, nesebičnost R
-arsi promeniti se; naljutiti se altura f uzvišica, brežuljak
alterazione f promena; ljutnja, uzbuđe- alunno m ( f -a) učenik, -ca S
nje, srdžba alveare m košnica
altercare v prepirati se alzare v podići, uzdići; ~ le spalle slegnu- T
alterco m svađa, prepirka ti ramenima; ~ il gomito (šalj.) napiti se
alterigia f oholost || -arsi ustati U
alternanza f smenjivanje, alternacija a’mabile adj. ljubazan, ljubak, mio ||
alternare v smenjivati se, alternirati amabilmente adv. dražesno, ljupko V
alternativa f izlaz, rešenje, mogućnost amabilità f ljubaznost, prijaznost
izbora, alternativa amaca f viseća mreža, ležaljka W
alternativo adj. naizmeničan, alterna- amalgamare v stopiti, smešati
tivan amante m i f ljubavnik, ljubavnica; ljubi- X
alternato adj. naizmeničan; corrente al- telj, ljubiteljica
ternata naizmenična struja amare v voleti Y
alterno adj. naizmeničan, promenljiv; a amareggiare v zagorčati, ojaditi
giorni alterni svakog drugog dana amarena f višnja; sok od višnje Z
 amarezza
A
A amarezza f gorčina
amaro 1. adj. gorak 2. m gorčina; gorko
B piće, gorki aperitiv || amaramente adv.
gorko
C amatore m ( f -trice) ljubitelj
ambascia f briga, jad, nemir
D ambasciata f poslanstvo, ambasada
ambasciatore m ( f -trice) ambasador;
E glasnik
ambedue pron. oba, obojica, obe, oboje
F ambientare v smestiti || -arsi prilagoditi
se, privići se
G ambiente m sredina, ambijent, okolina;
prostorija, soba; temperatura ~ sobna
H temperatura
ambiguità f dvosmislenost
I am’biguo adj. dvosmislen
‘ambito m opseg, područje; nell’~ u okvi-
J
ru, u granicama
K ambivalenza f podvojenost, ambivalen-
tnost; neodlučnost, protivrečnost
L ambizione f častoljublje, ambicija
ambizioso adj. častoljubiv, ambiciozan
M ambo 1. pron. v. ambedue 2. m dobitak
od dva broja na lutriji
N ambrosiano adj. 1. koji se tiče svetog
Ambrozija; 2. milanski
O ambulante adj. pokretni, putujući; ven-
ditore ~ ulični prodavac
P ambulanza f kola hitne pomoći
amen m amin, neka tako bude
Q ameno adj. prijatan, ugodan; zabavan;
capo ~ osobenjak, letteratura amena
R zabavna književnost
americano 1. adj. američki 2. m i f Ame-
S rikanac, -ka
ami’chevole adj. prijateljski || amiche-
T volmente adv. prijateljski
ami’cizia f prijateljstvo
U amico 1. adj. prijateljski 2. m i f prijatelj,
-ica; amici per la pelle nerazdvojni prija-
V telji; ~ del cuore prisni, dragi prijatelj
‘amido m skrob; štirak
W ammaccare v natući, zgnječiti, ulubiti
ammaccatura f nagnječenje
X ammaestrare v poučiti, uvežbati (životi-
nje), dresirati
Y ammaestratore f dreser, ukrotitelj
ammalare, ammalarsi v oboleti, razbo-
Z leti se
16
ammalato 1. adj. bolestan 2. m i f bole-
snik, -ica
ammaliare v začarati, opčiniti
ammanco m manjak, deficit
ammanettare v staviti lisice, okovati
ammantare v ogrnuti, pokriti
ammansire v (-isco, -isci) ukrotiti, ubla-
žiti, odobrovoljiti
ammassare v nakupiti, nagomilati
ammasso m hrpa, gomila; obavezni ot-
kup
ammazzare v ubiti
ammenda f odšteta, naknada
am’mettere v dopustiti, odobriti; pri-
hvatiti; primiti; pretpostaviti
ammiccamento m namigivanje, mig
ammiccare v namigivati
amministrare v upravljati (qcs. nečim)
amministrativo adj. upravni, admini-
strativni
amministratore m ( f -trice) upravnik,
administrator
amministrazione f upravljanje; uprava,
administracija; consiglio d’~ upravni
odbor; ~ comunale gradska (ili opštin-
ska) uprava
ammino’acido m amino-kiselina
ammiraglio m admiral
ammirare v diviti se (qcs. nečemu)
ammiratore m ( f -trice) obožavalac,
obožavateljka
ammirazione f divljenje
ammi’revole adj. divan, za divljenje ||
ammirevolmente adv. na zadivljujući
način, zadivljujuće
ammis’sibile adj. dopustiv, prihvatljiv
ammissibilità f dopustivost, prihvatlji-
vost
ammissione f pripuštanje, prijem; pri-
znanje; esame d’~ prijemni ispit
ammobiliare v opremiti nameštajem
ammogliare v oženiti (nekoga) || -arsi
oženiti se
ammollare v ovlažiti, pokvasiti; popu-
stiti, olabaviti
ammollire v (-isco, -isci) omekšavati,
oslabiti
ammonimento m opomena
ammonire v (-isco, -isci) opomenuti,
upozoriti; posavetovati
 azur
A
A azur [azür] m. modrilo, plavetnilo (nebe-
sko); ciel d' ~ modro nebo; fig. sreća; fig.
B mir, nevinost; la Cote d'A~ Azurna oba-
la, Francuska rivijera
B
C badinerie [badinri] f. šala, čavrljanje; ća-
D podrugivati se; kršiti (prava)
E b [be] ne parler que par A et par B prosta-
čki se izražavati; être marqué au B biti
F obeležen (tj. ćaknut)
baba [baba] a. pop. zabezeknut
G babil [babi] m. brbljanje, čavrljanje, ćaska-
nje, žubor, cvrkutanje
bâbord [bɑbɔ:r] 1. m. levi bok, leva strana;
H 2. adv. levim bokom
babouche [babuš] f. papuča
I babouin [babwɛ̃] m. zool. babun; med. bu-
buljica (na usnama); fam. nestaško, deri-
J šte; baiser le ~ poniziti se
baby [bebi] m. beba
K bac [bak] m. skela, brod; splav; ~ d'accu
kutija akumulatora; korito; kada, kotao,
bure; posuda; rezervoar
L baccalauréat [bakalɔrea] m. ispit zrelosti,
matura, završni ispit
M bacchante [bakɑ :̃ t] f. brk; les ~s brkovi
bâche [bɑ:š] f. cirada, pokrivač; omotač;
N rezervoar; staklenik
bachelette [bašlɛt] f. devojka
O bachelier, -ère [bašəlje, -ɛ:r] m. (f.) ma-
turant
bachot1 [bašo] m. čamac, skela, brod
P bachot2 [bašo] m. matura, maturski (zavr-
šni) ispit
Q bacille [basil] m. bacil, klica
bacilliforme [basillifɔrm'] a. štapićast
R background [bakgrawnd] m. pozadina
bâclage [bɑklɑ:ž] m. zatvaranje; spetljava-
S nje, rad na brzu ruku
bâcle [bɑ:kl'] m. reza, motka, prečka
bâcler [bɑkle] vb. zatvoriti, zaključati; spe-
T tljati, sklepati, slupati; affaire bâclée go-
tov posao; rivière bâclée zaleđena reka
U bâcleur [bɑklɔ :̈ r] m. zatvarač, šeprtlja, br-
zoplet čovek
V bacon [bakɔ ]̃ m. slanina
bactérie [bakteri] f. mikrob, bakterija
W badaud, -e [bado, -o:d] 1. m. (f.) danguba;
šmokljan; 2. a. blesav
badge [bedž] m. značka, znak, bedž, sim-
X bol
badigeonnage [badižɔna:ž] m. beljenje,
Y bojenje; farbanje; premazivanje
badigeonner [badižɔne] vb. bojiti; farbati,
Z mazati; premazati, namazati
34
badinage [badina:ž] m. šala, lakrdija
badine [badin] f. štapić, prutić; les ~s šti-
paljke
badiner [badine] vb. šaliti se, zbijati šalu
skanje; detinjarija
bafouer [bafwe] vb. rugati se, ismejavati se,
bâfrer [bɑfre] vb. žvakati, mazati, ždrati,
preždrati se
bâfreur [bɑfrɔ :̈ r] m. proždrljivac, nezasit,
izjelica
bagage [baga:ž] m. prtljag; kovčeg; delo
(književno); trousser (plier) ~ kidnuti,
pobeći, pokupiti prnje, (umreti); hall des
~s prostorija za prtljag; les ~s à main ru-
čne torbe, prtljag
bagarre [bagɑ:r] f. buka, metež, gungula,
vreva
bagarrer [bagare] vb. fam. se ~ posvađati
se, tući se, izmučiti se
bagatelle [bagatel] f. sitnica, bagatela; flert;
frivolnost, nepristojnost; (u šali) seks; ~s
de la porte prosti vicevi
bagne [ban ]́ m. robija; kaznionica, tamnica
bagot [bago] m. pop. kovčeg, kofer, prtljag
bagotier [bagɔtje] m. nosač
bague [bag] f. prsten; karika, alka; obruč;
emporter la ~ odneti pobedu; cela lui va
comme une ~ à un chat stoji mu kao kra-
vi sedlo
baguenauder [bagnode] vb. igrati se, šali-
ti; dangubiti; se ~ šetati se
baguette [bagɛt] f. štapić, prutić, šiba; le-
tva, prečka; motka; šipka; ~ divinatoire
viline rašlje; ~ allemande štap za pra-
šenje
bahut [baü] m. sanduk, kovčeg; orman;
arg. škola
baignage [bɛn ́a:ž] m. pranje, kupanje
baigner [bɛn ́e] vb. 1. kupati; oplakivati,
plakati, teći uz; natopiti, orositi; biti na-
topljen, kupati se; baigné de larmes sav
u suzama; 2. se ~ kupati se; se ~ dans le
sang ogreznuti u krvi
baignoire [bɛn w ́ a:r] f. kada; paluba jahte,
podmornice; posudica s vodom (za pti-
cu)
bail [baj] m. zakup, najam; zakupni ugo-
vor; zona, sektor; ce n'est pas de mon ~ to
se mene ne tiče; renouveler son ~ opora-
viti se (posle bolesti)
baile [ba:j] f. predgrađe, dvorište; kada
bâillement [bɑjmɑ ]̃ m. zevanje; pospanost;
pukotina; razlaz, divergencija
bailler [bɑje] vb. dati, predati; ~ à ferme
dati u zakup; la ~ belle à q. podvaliti
35 ban
bailleur [bɑjɔ :̈ r] m. (f.) najamnik; stanoda- balayer [balɛje] vb. čistiti, mesti; terati, ju- A
vac; ~ de fonds finansijer riti; fig. uništiti; voj. (z)brisati
bailliage [bɑja:ž] m. sud balayures [balɛjü:r] f. pl. đubre; otpaci; đu- B
B
bâillon [bɑjɔ ̃ ]̃ m. krpa; brnjica; mettre le ~ brište, deponija
à staviti brnjicu, začepiti usta balbutiement [balbüsimɑ ]̃ m. mucanje, te- C
bain [bɛ ]̃ m. kupanje; kupalište, banja; ku- panje
patilo, kada; rastvor; salle de ~ kupatilo; baleine [balɛn] f. zool. (~ franche) ulješura,
~ de boue blatne kupke; ~ de vapeur par- kit; fig. gorostas, div
D
ne kupke; ~ de sang krvoproliće; les ~s balèvre [balɛ:vr'] f. donja usna; napućene
banja, kupalište; envoyer q. au ~ poslati usne; brnjica E
nekoga dođavola; prendre un ~ (o)kupati balise [bali:z] f. kolac, letva, motka; bova;
se; prendre un ~ de soleil sunčati se oznaka; putokaz; znak upozorenja (na F
baise [bɛ:z] f. ljubljenje, grljenje, cmakanje putu), svetionik
baiser [beze] I vb. 1. (po)ljubiti, celivati; je baliser [balize] vb. označavati, stavljati G
vous baise les mains o, ne bi li; 2. se ~ lju- oznake
biti se, e II m. poljubac baliveau [balivo] m. mladica, izdanak
baisse [bes] f. opadanje, pad; spuštanje; ballant, -e [balɑ ,̃ -ɑ :̃ t] 1. a. koji se ljulja; H
~ des prix sniženje cena; ~ du pouvoir klimav, opušten; aller les bras ~s gega-
d'achat pad kupovne moći ti (se); 2. m. ljuljanje; donner du ~ zanji- I
baisser [bɛse] I vb. 1. spustiti, sniziti; opa- hati
dati, spuštati se; slabiti, gubiti vrednost; balle [bal] f. lopta; ~ au panier košarka; ku- J
~ l'oreille zastideti se; ~ pavillon popu- gla, zrno, metak; truba; ~ de paille bala
stiti; ~ le ton postati tiši; ~ la vue (les slame; avoir la ~ belle imati zgodnu prili- K
yeux) oboriti oči, pogled; 2. se ~ sagnuti ku; rater sa ~ propustiti priliku; c'est ma
se, spustiti se; II m. pad ~ to je moj posao; renvoyer la ~ spremno
bal [bal] m. ples, bal; pop. krađa; voj. ka- odgovoriti; prendre la ~ au bond iskori- L
znena četa; arg. kazneni vod; arg. batine stiti priliku; à vous la ~ na vas je red
balader [balade] vb. 1. prošetati; 2. se ~ še- ballet [bale] m. balet; maître de ~ baletni M
tati se, tumarati majstor, solo-plesač; corps de ~ baletska
balafre [bala:fr'] f. brazgotina, ožiljak trupa N
balai [balɛ] m. metla; četkica, metlica (na ballon [balɔ ]̃ m. balon; vazduhoplov; sta-
mašinama); poslednji noćni prevoz; don- klena posuda; obla čaša; glavica; (fudbal- O
ner du ~ à q. najuriti nekoga; donner un ska) lopta; ~ à main rukomet; aerostat;
coup de ~ otkazati (zaposlenima); rôtir le posuda; pop. zatvor; pop. bačva; ~ d'essai
~ raspušteno živeti; manche à ~ ili man- probni balon; enlever le ~ à q. šutnuti no- P
chon de ~ mršavko gom u zadnjicu
balance [balɑ :̃ s] f. vaga; ravnoteža, balans; ballonner [balɔne] vb. 1. naduti, naduvati; Q
kolebanje, nedoumica; bilans; arg. izdaji- 2. se ~ nadimati se
ca; être en ~ kolebati se; tenir la ~ égale ballot [balo] 1. m. paketić, svežanj; nepro- R
biti nepristrasan; faire pencher la ~ pre- močiva radna odeća; voilà ton (vrai) ~
vagnuti; mettre en ~ uporediti, izjednači- evo ti prilike, sad se pokaži; fam. m. glu- S
ti; entrer en ~ dolaziti u obzir pan; 2. a. blesav
balancé, -e [balɑ s̃ e] 1. m. plesni korak; 2. a. ballotte [balot] f. kuglica
pop. čvrst, uravnotežen ballotter [balote] vb. ljuljati (se), kotrljati T
balancer [balɑ s̃ e] vb. 1. njihati, ljuljati; ko- (se), teturati se; šaliti se; tumarati; être
lebati se; okretati (u plesu); meriti, ispiti- ballotté ljuljati se, kotrljati se U
vati; uravnotežiti; staviti na vagu; zaklju- balnéaire [balneɛ:r] a. kupališni; station ~
čiti (račun); izravnati, pobijati; nadokna- mesto za kupanje, kupaonica V
diti; fam. baciti, otpustiti; arg. izdati; arg. balourdise [balurdi:z] f. glupost, budala-
~ un vanne izvaliti glupost; 2. se ~ ljuljati ština W
se; kolebati se; s'en ~ ne držati do, rugati baluchon [balüšɔ ]̃ m. paketić, omot, vreći-
se; elle s'en balance baš je briga ca; kanta za smeće
balancier [balɑ s̃ je] m. poluga, motka; kla- bambou [bɑ b ̃ u] m. bambus
X
tno; protivteg; jezičak (na vagi) ban [bɑ ]̃ m. zabrana, proglas, objava; plo-
balançoire [balɑ s̃ wa:r] f. ljuljaška; fam. lu- tun; vojni poziv; policijski nadzor; pro- Y
dorija, izmišljotina; envoyer à la ~ posla- gonstvo; forêt mise à ~ šumska zabran;
ti do đavola un ~ pour l'orateur dugotrajni aplauz go- Z
 banal
A vorniku; battre un ~ udarati u bubanj,
bubnjati; mettre au ~ odbaciti, prognati
B
B banal, -e [banal] a. vladarski; opšti, bana-
lan; svačiji
C banalement [banalmɑ ]̃ adv. banalno, otr-
cano, prostački
banc [bɑ ]̃ m. klupa; postolje, strug, sto,
D stalak; sloj, ležište; sprud, greben; ~ de
sable peščani sprud; ~ de tournage bra-
E varski strug; ~ de poissons jata (riblja); ~
de glace ledena santa; ~ d'essai sto za ek-
F sperimente; être sur les ~s biti u školi
bancable [bɑ k̃ abl'] a. isplativ, koji se može
G isplatiti
bancaire [bɑ k̃ ɛ:r] 1. a. bankovni; bankar-
ski; 2. m. bankarski stručnjak
H bancal, -e [bɑ k̃ al] 1. a. krivonog; 2. m. (f.)
šepavac
I bandage [bɑ ̃da:ž] m. zavoj, bandaža; pre-
vijanje; točak, guma; ~ herniaire kaiš;
J omotač, obloga; obruč; ~ d'automobile
automobilska guma
K bande1 [bɑ :̃ d] f. traka; zavoj; pojas, remen,
kaiš; rub; obruč; guma na točku; pokri-
vač, presvlaka; sloj; pojas, zona; ploča;
L strana; coller sous ~ saterati u škripac;
donner de la ~ nagnuti se (brod); ~ blan-
M che pešački prelaz
bande2 [bɑ :̃ d] f. četa; grupa, jato; čopor, ru-
N lja, banda; stranka; être de la ~ de q. pri-
padati nečijoj stranci; faire ~ à part biti
O po strani
bander [bɑ ̃de] vb. zaviti; zavezati; stegnu-
ti; napeti (luk); ~ son esprit napregnuti
P mozak
bandière [bɑ ̃djɛ:r] f. zastava; zastavica;
Q front de ~ prva linija
bandoir [bɑ ̃dwa:r] m. opruga
R banlieue [bɑ l̃ jö] f. predgrađe, periferija;
train de ~ lokalni voz
S banlieusard, -e [bɑ l̃ jöza:r, -ard] m. (f.)
stanovnik predgrađa, periferije
banne [ban] f. korpa; kolica; teretna kola za
T ugalj; cirada, platno
banner [bane] vb. pokriti
U bannissement [banismɑ ]̃ m. izgnanstvo,
zatočeništvo; progonstvo
V banque [bɑ :̃ k] f. banka; menjačnica; ne-
deljna plata, isplata; banka (u igri); ~ de
W dépôt založna banka; ~ foncière (immo-
bilière, territoriale) hipotekarna banka;
faire sauter la ~ pokupiti sav novac; billet
X de ~ novčanica
banqueroute [bɑ k̃ rut] f. stečaj, bankrot;
Y faire ~ à l'honneur nečasno postupati
banquette [bɑ k̃ ɛt] f. duga klupa; nasip;
Z bankina, put za pešake; stepenice, ban-
36
kina (na nasipu); zadnje sedište (u autu);
jouer devant les ~s igrati pred praznim
gledalištem
banquier [bɑ k̃ je] 1. m. bankar, menjač; 2.
a. bankarski, bankovni
baptême [batɛm] m. krst, krštenje; extrait
de ~ krštenica; nom de ~ krsno ime; ~ du
feu vatreno krštenje
baptiser [batize] vb. krstiti; nadenuti ime,
pokrstiti, dati ime, imenovati, preime-
novati
baptistaire [batistɛ:r] 1. a. krsni, kršteni;
2. m. (registre ~) krsni list
baquet [bake] m. bure, kofa, kada, kupka;
rezervoar, kolektor
baragouiner [baragwine] vb. natucati; ne-
razumljivo govoriti
baraque [barak] f. trafika; baraka, daščara;
koliba; logor; ~ de tir streljana; casser la
~ sve uništiti
baraterie [baratri] f. prevara; nemarnost
baratin [baratɛ ]̃ m. ulagivanje, laskanje;
arg. izgovor; faire du ~ laskati; assez de
~ dosta hvale
barbare [barba:r] 1. a. varvarski; nepravi-
lan; grub, surov; 2. m. (f.) divljak
barbé, -e [barbe] a. bradat
barbe [barb] f. brada; resa, dlačice; zubac;
plesan na jelu; faire la ~ brijati; faire sa ~
brijati se; laisser pousser sa ~ pustiti bra-
du; rire à la ~ de q. smejati se u brk; rire
dans sa ~ smejati se u sebi; faire la ~ à q.
obrijati, nadmudriti koga; vieille ~ čiča,
starac; jeune ~ žutokljunac; c'est une ~!
strašno dosadno!
barbelé, -e [barbəle] a. bodljikav; fil de fer
~ bodljikava žica
barber [barbe] vb. pop. dosađivati
barbiche [barbiš] f. bradica
barbier [barbje] m. brijač; berberin, vidar
barboter [barbote] vb. brčkati (se); gacati,
gaziti po blatu; pop. krasti
barboteur [barbotɔ :̈ r] m. mešalica, mi-
kser; zool. patka
barbouiller [barbuje] vb. zamazati, za-
prljati; škrabati; pokvariti; smutiti; ~ le
cœur izazvati gađenje
barbu, -e [barbü] 1. a. bradat; kosmat, dla-
kav; plesniv; 2. f. zool. iverak (riba); 3. m.
bradonja
bardane [bardan] f. bot. čičak
bardé, -e [barde] a. oklopljen
barder1 [barde] vb. nositi na nosilima; to-
variti na nosila
barder2 [barde] vb. 1. staviti oklop; obloži-
ti; fam. biti opasan; ça va barder teško će
to ići; 2. se ~ pokoriti se
37 bateau
bardeur [bardɔ :̈ r] m. nosač klackalica; chaise à ~ stolica za njihanje; A
barguigner [bargin ́e] vb. oklevati, otezati, faire la ~ prevrnuti se
biti neodlučan basculement [baskülmɑ ]̃ m. iskretanje, B
B
barillage [barija:ž] m. bačvarstvo; preta- prevrtanje; ljuljanje; vibriranje; ~ latéral
kanje; burad bočni nagib C
bariolage [barjɔla:ž] m. šaranje; šarenilo; basculer [basküle] vb. ljuljati se; pasti
zbrka misli ili reči base [bɑ:z] f. temelj, osnove; načelo; baza;
bariolé, -e [barjɔle] a. šaren podnožje, postolje; skladište; baza, sredi-
D
barne [barn'] f. solana šte; članstvo; à ~ na osnovi; de ~ osno-
baron [barɔ ]̃ m. baron vni, temeljni; homme carré par la ~ te- E
baronne [baron] f. baronica meljit čovek; pécher par la ~ biti pogre-
baroque [barok] a. čudan, smešan; nepra- šan u osnovi F
vilan basé, -e [bɑze] a. s bazom, sa središtem
baroudeur [barudɔ :̈ r] m. borac; ljubitelj, (u) G
zaljubljenik (u borbe) baser [baze] vb. 1. temeljiti, osnivati; 2. se
barque [bark] f. barka, čamac; jedrilica; ~ oslanjati se
mener sa barque voditi svoje poslove bas-fond [bɑfɔ ]̃ m. dolina; velika dubina; H
barrage [bara:ž] m. barijera; brana; zagra- plićak; les ~s de la société talog društva
đivanje; pregrada, barikada (putna); ka- basilaire [bazilɛ:r] a. bazni, osnovni I
raula; odbrana; de ~ zaštitni basilic [bazilik] m. bot. bosiljak; zool. gu-
barre [bɑr] f. motka; poluga; prečaga; pre- šter; zmaj, aždaja; yeux de ~ zmijski po- J
grada; vratilo; nanos; ~ parallèles razboj; gled
fig. tirer la ~ podvući crtu; prendre la ~ bas-officier [bazɔfisje] m. podoficir K
uzeti kormilo u ruke basse [bɑ:s] f. bas; basist; sprud
barreau [bɑro] m. šipka; poluga; oslonac, bassement [bɑsmɑ ]̃ adv. nisko, podlo, pro-
stalak, stub; advokatska komora; quitter stački L
le ~ napustiti advokatsku praksu; ~x de bassesse [bɑses] f. niskost, podlost; pro-
fenêtre rešetka na prozoru; ~ de grille ro- stakluk; (~ de la naissance) nisko pore- M
štilj klo
barrer [bɑre] vb. zatvoriti; staviti rezu, za- bassin [bɑsɛ ]̃ m. bazen; cisterna; rezervo- N
ustaviti; preprečiti; precrtati, izbrisati; ar; velika posuda; luka, dok; sliv
osujetiti; barré fam. glup bassinet [basine] m. kaciga; mali bazen; O
barrette [bɑrɛt] f. beretka; kapa umivaonik; posuda; cracher au ~ dati no-
barreur [bɑrɔ :̈ r] m. kormilar vac preko volje
barricade [barikad] f. barikada; pregrada; basson [bɔsɔ ]̃ m. fagot; duvač (u orkestru) P
prirodna prepreka basta [basta] adv. dosta
barrière [barjɛ:r] f. barijera, brana, pregra- bastille [bastij] f. kula; tamnica; tvrđava; Q
da; ograda; granica; pregrada; vrata; bra- B~ Bastilja
nik, rampa; fig. prepreka; demeurer à la ~ bastonnade [bastɔnad] f. batinanje, batine R
stanovati van grada bât [bɑ] m. samar; il sait où le ~ le blesse
bas1 , -se [bɑ, bɑ:s] 1. a. nizak; donji; plitak; zna gde ga tišti; c'est là que le ~ le blesse S
tih; podao; ~ âge rano detinjstvo; avoir to mu je slaba strana
la vue ~se biti kratkovid; ~se mer ose- bataille [batɑ:j] f. bitka, boj, borba; bojni
ka; avoir l’oreille ~se biti postiđen, obori- red; svađa; cheval de ~ bojni konj; en ~ u T
ti oči; tête ~se pognute glave; à voix ~se bojnom redu; mettre en ~ iznositi, uvla-
tiho; le jour est ~ dan je na izmaku; au ~ čiti; il est de toutes les ~s on se bori za U
mot u najmanju ruku 2. adv. nisko; tiho; mnogo toga
dole; à ~ dole; là ~ tamo; en ~ dole; ici batailler [batɑje] vb. svađati se, tući se, ra- V
~ na ovom svetu; par en ~ odozdo; trai- tovati
ter de haut en ~ oholo postupati; être à ~ bâtard, -e [bɑta:r, -ard] 1. a. nezakonit; la- W
propasti; chapeau ~! kapu dole!; ~ les ar- žan; srednji; sličan; divlji; polu…; pome-
mes! dole oružje!; mettre à ~ srušiti šan, nečist; 2. m. (f.) kopile, nezakonito
bas2 [bɑ] m. čarapa; aller à q. comme un ~ dete, melez; izrod X
de soie stajati kao saliveno bâtardeau1 [bɑtardo] m. kopile
basaner [bazane] vb. pocrneti batardeau 2 [batardo] m. pregrada, nasip, Y
bascule [baskül] f. vaga (decimalna); kla- brana, kanal
tno, klackalica; đeram; cheval à ~ konj- bateau [bato] m. lađa, brod, čamac, bro- Z
 bateau-gigogne
A dić; ~ à vapeur parobrod; ~ à voiles je-
drenjak; ~ à rames veslački čamac; ~ bac
B
B skela; ~ de fort tonnage teretnjak; ~ dra-
gue, ~ dragueur bager; fam. laž; être d'un
C autre ~ biti drugoga kova; faire ~ à part
živeti svako za sebe; du dernier ~ po naj-
novijoj modi; monter un ~ à q. gnjaviti,
D dosađivati
bateau-gigogne [batožigɔn ]́ m. nosač avi-
E ona
bateau-tank [batotɑ :̃ k] m, brod-cisterna,
F tanker
batelée [batle] f. tovar, teret; brodski te-
G ret, tovar
bateler [batle] vb. prevoziti (lađom); šali-
ti se
H batelier, -ère [batəlje, -ɛ:r] m. (f.) lađar,
brodar
I bâter [bɑtɔ:r] m. udarac (u sportu)
bâti [bɑti] m. sklop; postolje, stalak; debela
J nit; okvir vrata; šank (u bifeu); podupi-
rač; kutija; kostur, okosnica
K bâtiment [bɑtimɑ ]̃ m. zgrada, zdanje, obje-
kat, građevina; postrojenje, zdanje; lađa,
brod; gradnja; travaux de ~ građevinski
L radovi; ~ en construction novogradnja; ~
préfabriqué montažna zgrada
M bâtir [bɑti:r] vb. graditi, zidati, sagradi-
ti, izgraditi, sazidati; prošivati; sastaviti,
N načiniti; bien bâti stasit; voilà comme je
suis bâti eto takav sam
O bâtisse [bɑtis] f. novogradnja, gradnja,
zgrada; zidanje; kameni zid
bâton [bɑtɔ ]̃ m. štap, motka, palica; mettre
P des ~ s dans les roues podmetati klipove;
à ~ s rompus bez veze, isprekidano
Q bâtonner [bɑtɔne] vb. batinati; izbrisati
battage [bata:ž] m. mlaćenje, vršenje, vr-
R šidba; udaranje (kolja); drmanje, vibrira-
nje, trešnja; mućkanje
S battant, -e [batɑ ,̃ -ɑ :̃ t] a. pluie ~e pljusak;
porte ~e automatska vrata; (tout) ~ neuf
sasvim nov
T batte [bat] f. malj; drveni čekić; budak, pi-
juk; tucanje
U battement [batmɑ ]̃ m. udarac; lupa; zve-
ket; udaranje, lupanje, kucanje; otkucaj
V (srca, sata); pulsiranje; ~ d'ailes mahanje,
lepet krila; ~ du cil treptanje očima
W batterie [batri] f. tuča; baterija; artiljerija;
akumulator; les ~s akumulatorske bate-
rije; komplet; mettre les pièces en ~ po-
X staviti topove; dresser ses ~s pripremiti se
za borbu, osigurati se, preduzeti mere; ~
Y de cuisine kuhinjsko posuđe
battre [batr] 1. tući, udarati, lupati, mlati-
Z ti; vršiti; ~ l' ennemi pobediti; ~ le fer ko-
38
vati; ~ la mesure davati takt; ~ les car-
tes mešati (karte); ~ des mains pljeskati;
~ les oreilles à qn. puniti nekome nečim
uši; ~ son plein u punom jeku; 2. se ~ tući
se, boriti se; raspravljati; se ~ les flancs
upinjati se
battu, -e [batü] a. isprebijan, istučen; otr-
can; chemin ~ ugažen, napravljen put;
une tête de chien ~ pokunjene glave; yeux
~s umorne oči, podočnjaci; fer ~ železni
lim; avoir les oreilles ~es de qc. nasluša-
ti se nečega
baudrier [bodrie] m. opasač, remen
baudruche [bodrüš] f. vrlo tanka, gotovo
prozirna kožica, opna
bauge [bɔ:ž] f. leglo; gnezdo; brlog; neure-
dan stan; vreća; avoir tout à ~ imati punu
kuću svega
baume1 [bo:m] m. balzam, melem; miris;
mettre du ~ au cœur staviti melem na
ranu
baume2 [bo:m] f. pećina
bavarder [bavarde] vb. brbljati, ćeretati,
blebetati
bave [ba:v] f. pljuvačka; pena iz usta; bale,
slina; fig. jed, otrov
baver [bave] vb. sliniti, baliti; curiti; fig. si-
ktati, peniti; fig. en ~ biti preopterećen
bavoché, -e [bavɔše] a. prljav, nečitak
bayait [bɛja:r] m. nosila
bayer [bɛje] vb. zijati, blejati; ~ aux cor-
neilles prodavati zjale, zablenuti se; ~
après težiti nečemu, želeti
bazarder [bazarde] vb. fam. prodavati,
prodati, pazariti
béant, -e [beɑ ,̃ -ɑ :̃ t] a. širom otvoren, ra-
zjapljen; demeurer bouche ~e zinuti (od
čuda); plaie ~e otvorena, ljuta rana
béatement [beatmɑ ]̃ adv. pobožno, blaže-
no, nevino; pretvorno, licemerno
beau < f. bel>, belle [bo, bɛl, bɛl] 1. a. lep,
divan; avoir ~ faire truditi se uzalud;
l'échapper belle srećno proći; tout ~ po-
lako!; bel et bien sasvim, kratko i jasno;
de plus belle još, sve više; il fait ~ lepo
je (vreme); un ~ jour jednog lepog dana;
~ monde otmeno društvo; il y a ~ temps
odavno; la donner belle pružiti povolj-
nu priliku; la manquer belle promašiti
priliku; faire le ~ šepuriti se; un bel es-
prit duhovit čovek; 2. adv. bel et bien,
bien et beau, bel et beau sasvim tako,
kratko i jasno, jednostavno, prosto; tout
beau (samo) polako; de plus beau (en
plus beau) sve lepše; 3. m. lepotan; pein-
dre en beau prikazati u lepom svetlu; le
temps se met au beau vedri se; au plus ~
39
de usred; f lepotica; lepota; faire la belle
šepuriti se
beaucoup [boku] adv. mnogo; vrlo, jako;
beaucoup ~ vrlo mnogo; ~ trop mnogo
i previše; y être pour ~ mnogo pridone-
ti čemu; il s'en faut de ~ mnogo treba do
toga, daleko je do, ni izdaleka; c'est ~ si
mnogo je ako; un peu ~ odviše, suviše
beau-fils [bofis] m. pastorak; zet
beau-frère [bofrɛ:r] m. šurak; zet; pašenog;
dever; polubrat
beau-père [bopɛ:r] m. očuh; tast; svekar
beauté [bote] f. lepota; lepotica; en ~ lepo,
elegantno
beaux-parents [boparɑ ]̃ m. pl. svekar i sve-
krva; ženini roditelji, tast i tašta
bébé [bebe] m. detence, malo dete, beba;
lutka
bébête [bebɛt] a. fam. luckast, tupav, glup
bec [bɛk] m. kljun; blanc ~ žutokljunac
bécasse [bekas] f. zool. šljuka; fig. guska,
glupača; sourd comme une ~ gluv kao
top
bêchoir [bɛšwa:r] m. motika
bécu, -e [bekü] a. kljunat, s ogromnim
kljunom
bedaine [bədɛn] f. trbuh, trbušina
beffroi [befrwa] m. kula; stražarnica; zvo-
nik; postolje, grede; sonner le ~ zvoniti
na uzbunu
bégayeur, -euse [begɛjɔ :̈ r, -ö:z] 1. m. ( f.)
mucavac; 2. a. mucav
béguin [begɛ ]̃ m. jeretik, prosjak; fam. lju-
bav; avoir un ~ pour biti zaljubljen; c'est
mon ~ to mi je slabost
beige [bɛ:ž] a. neobojen, prirodan; bež
boje
bel-esprit [belespri] m. prijatelj, ljubitelj
umetnosti, esteta
belette [bəlɛt] f. zool. lasica
belgradois, -e [belgradwa, -ɑ :̃ z] 1. a. beo-
gradski; 2. m. (f.) Beograđanin
bélier [belje] m. zool. ovan; udarni kljun;
pumpa
bellâtre [bɛlɑ:tr'] 1. m. kicoš, lepotan; f. lu-
tka; 2. a. lutkast
belle-fille [belfij] f. pastorka; snaha
belles-lettres [belletr'] f. pl. književnost,
lepa književnost
belle-sœur [belsɔ :̈ r] f. snaha; zaova; sva-
stika
belvédère [belvedɛ:r] m. vidikovac; pavi-
ljon; kula, toranj
bénarde [benard] f. brava
bénédiction [benediksjɔ ̃ ]̃ f. blagoslov; ~
nuptiale venčanje; obilje
bénéfice [benefis] m. dobitak, korist; za-
bête
rada, prihod, dohodak; ~ net neto profit, A
sous ~ d'inventaire uslovno
bénéficiaire [benefisjɛ:r] 1. m (f.) korisnik, B
B
dobitnik; 2. a. uslovni; uspešan (rezultat
preduzeća) C
bénéficier [benefisje] vb. koristiti se, izvući
korist, uživati; primati prihod, dobitak
bénévole [benevɔl] 1. a. blagonaklon; do-
D
brovoljan; 2. m. (f.) dobrovoljac
bénignement [benin ́mɑ ]̃ adv. blago, do- E
broćudno
bénin [benɛ ,̃ -in ]́ a. dobar, blag, dobroću- F
dan; lagan; benigni, neopasan
bénir [beni:r] vb. blagosloviti, posvetiti; G
prihvatiti, odobriti
benne [ben] f. korpa; koš; bačva; kolica
benoît, -e [bənwa, -at] a. blagosloven; bla- H
ženi, srećan; svet; dobroćudan; sladak
béquille [bekij] f. štaka; kvaka, kuka, dr- I
žak; potpora; ~ de maraîcher motičica
bercer [berse] vb. ljuljati; uspavati; zava- J
ravati
berger [berže] m. pastir; chien de ~ pas ču- K
var; dragi, ljubljeni; étoile du ~ Danica,
Venera; l'heure du ~ povoljan čas
bergère [bɛržɛ:r] f. pastirica; draga, ljublje- L
na; fotelja
berlingot [bɛrlɛ g̃ o] m. kočija; loša kola M
berlue [berlü] f. blesak; greška, zabluda;
avoir la ~ imati mrenu na očima, fig. biti N
zaslepljen
berniquet [bernike] 1. m. être (mettre) au O
~ pasti (doterati) na prosjački štap; 2.
intj. ~ (pour sansonnet) ako ti ne treba!
besacier [bəzasje] m. prosjak, torbar P
besogne [bəzɔn ]́ f. posao, rad; s'endormir
sur la ~ nemarno raditi; tailler de la ~ Q
zadati posao, brige
besogneux, -euse [bəzɔn ́ö, -ö:z] a. osku- R
dan, potreban, bedan
besoin [bəzwɛ ]̃ m. potreba, nužda; osku- S
dica; beda; avoir ~ de trebati nešto; fai-
re ~ biti potreban; être dans le ~ živeti
u oskudici, bedi; au ~ (s'il en est ~) = en T
cas de ~ = en tant que de ~ prema potre-
bi, ako zatreba U
besson, -ne [besɔ ,̃ -ɔn] m. (f.) blizanac
bestialement [bɛstjalmɑ ]̃ adv. životinjski, V
divlje, surovo
bêta <f. bêtasse> [bɛta, -as] 1. m. (f.) ble- W
san, glupak; 2. a. glup, priglup
bétail <pl. bestiaux> [betaj (bestjo)] m.
blago, marva, stoka; gros (menu) ~ kru- X
pna (sitna) stoka, marva; arg. les bestiaux
zveri Y
bête [bɛt] 1. f. životinja, zver; ~s à cornes
rogata stoka; ~s de trait tegleća stoka; ~s Z
 bêtement
A fauves divljač; ~s féroces (carnassières)
zveri; ~s noires divlje svinje; ~s de somme
B
B tovarne životinje; les ~s pl. gamad; fine ~
lisac, lisica; remonter sur sa ~ pridići se;
C bonne ~ dobra budala; faire la ~ pravi-
ti se glupim, ludim; 2. a. glup, lud; pas si
~! = nisam ja tako lud!; ~ comme un pot
D (une cruche, une oie) glup kao noć; c'était
vraiment ~ bilo je zaista blesavo
E bêtement [bɛtmɑ ]̃ adv. glupo, ludo, nepro-
mišljeno; tout ~ s neba pa u rebra
F bêtise [bɛti:z] f. glupost; priglupost; sitni-
ca
G betterave [betra:v] f. bot. (šećerna) repa;
repica
betteraverie [betravri] f. šećerana; šećer-
H ni kombinat
betting [betiŋ] m. kladionica; kladioničari
I beugler [bo g̈ ie] vb. mukati, rikati; pej. dra-
ti se
J beuh [bo ]̈ intj. pa!
beurre [bɔ :̈ r] m. puter; dobitak, zarada; pe-
K tit ~ fino sitno pecivo, keks; ~s composés
namaz od putera; on y entre comme dans
du ~ reže se kao sir; assiette au ~ zlatni
L rudnik (fig.); faire son ~ zaraditi, oboga-
titi se; c'est du ~ dans ses épinards to je
M voda na njegov mlin; c'est un ~ ide kao po
loju; œil au ~ noir modrica na oku
N beurrerie [bɔ r̈ əri] f. prodavnica mlečnih
proizvoda
O bézef [bezef] adv. arg. mnogo; bono ~ vrlo
dobro; y en a pas ~ nema (mnogo)
biais, -e [bjɛ, -ɛ:z] 1. a. kos; 2. m. kosina;
P en ~ (de ~) koso, ukoso, popreko, spre-
tno, vešto
Q biaiser [bježe] vb. ići koso; krivudati; ići
stranputicom, okolišati
R biberonner [bibrɔne] vb. fam. cuclati, du-
dlati, pijuckati
S Bible [bibl'] f. Biblija, Sveto pismo
bibliothèque [bibliotɛk] f. biblioteka; or-
man ili polica za knjige; des ~s biblio-
T tečki; ~ bleue zbirka priča; ~ circulante
(državna) biblioteka
U biche [biš] f. košuta; draga
bicher [biše] vb. pop. ići, pristajati; ça biche
V ide, pristaje, dobro je
bicyclette [bisiklɛt] f. bicikl; točak; aller à
W ~ voziti bicikl
bidet [bide] m. konjić, vranac; bide (za
pranje); pousser son ~ gurati, ići napred
X (fig.)
bidon [bidɔ ]̃ 1. m. kanta (za mleko, benzin i
Y sl.); limenka, kanister; čutura, pljoska; 2.
a. arg. simuliran
Z bielle [bjel] f. prenosna, pokretna poluga;
40
klatno, radilica; ruda (kolska); šipka, dr-
žalja; ~ d'accoupplement kvačilo
bien [bjɛ ]̃ 1. m. dobro, imovina, blago;
homme de ~ pošten čovek; dire du ~ de
hvaliti; ~ patrimonial očevina; périr
corps et ~ propasti bez traga; les ~ s du
corps zdravlje; tout ~ pesé sve u svemu
2. adv. dobro, mnogo, veoma; eh ~ da-
kle; c'est ~ fait tako i treba; ~ malade te-
ško bolestan; c'est ~ à vous lepo je od vas;
quand ~ même pa makar; si ~ que tako
da; ~ que premda
bien-aimé, -e [bjɛ ñ ɛme] 1. a. predragi, lju-
bljeni; 2. m. (f.) ljubimac, dragi, miljenik
bien-ase [bjɛ ñ e:z] m. udobnost, blagosta-
nje
bien-dire [bjɛ ̃di:r] m. lep govor, ispravnost
u govoru
bien-disant, -e [bjɛ ̃dizɑ ]̃ a. rečit
bien-faire [bjɛ ̃fɛ:r] m. pošten rad, ispra-
vnost u radu
bienfaisance [bjɛ ̃fəzɑ :̃ s] f. dobročinstvo,
dobrotvornost
bienfait [bjɛ ̃fe] m. dobročinstvo, dobrobit;
usluga; prednost, korist
bien-jugé [bjɛ ž̃ üže] m. zakonitost, zakon-
ska zasnovanost
bienséant, -e [bjɛ s̃ eɑ ,̃ -ɑ :̃ t] a. pristojan,
uljudan
biens-fonds [bjɛ ̃f ɔ ]̃ m. pl. nekretnine
bientôt [bjɛ t̃ o] adv. naskoro; à ~ do viđe-
nja uskoro
bienveillance [bjɛ ṽ ɛjɑ :̃ s] f. naklonost, bla-
gonaklonost
bienvenu, -e [bjɛ ṽ ənü] a. dobrodošao;
soyez le (la, les) bienvenu (-e, -s, -es) do-
bro došli
bienvenue [bjɛ ṽ ənɥ] f. srdačan doček; do-
brodošlica; payer sa ~ početak službe
bière1 [bjɛ:r] f. pivo; ~ blonde svetlo pivo; ~
brune tamno pivo; ce n'est pas de la petite
~ to nije mačji kašalj
bière2 [bjɛ:r] f. mrtvački kovčeg, leš
biffage [bifa:ž] m. precrtavanje, brisanje
bifurquer [bifürke] vb. (se ~) razdvajati
(se); odvajati (se), račvati se; raskrstiti se,
odvojiti se, odvajati se, deliti se
bigarré, -e [bigare] a. šaren, išaran, nači-
čkan
bige [biž] f. pop. poljubac
bigle [bigl'] 1. a. razrok, škiljav; 2. m. (f.)
razroki
bigre1 [bigr'] 1. m. lopov, bitanga; 2. intj.
sto mu gromova, dođavola!
bigre2 [bigr'] m. pčelar
bigrement [bigrəmɑ ]̃ adv. suviše, veoma,
jako
435 cementiranje
A
burmutica f tabacchiera f riffa f daziaria; ~a potvrda bolletta f di
buržoaski adj. borghese dogana; ~ pečat timbro m doganale; ~ B
buržoazija f borghesia f stražar guardia f doganale, guardia di
buržuj m borghese m finanza; ~ činovnik doganiere m; ~a C
C
buržujski adj. della borghesia kontrola controllo m doganale; ~a po- Č
busanje n il battersi il petto litika politica m doganale
busati se v (u grudi) battersi il petto carinjenje n il daziare m – imate li nešto Ć
busen m zolla f, piota f, cespo m za ~? ha qualcosa da dichiarare?
busija f imboscata f, agguato m carizam m zarismo m D
busola f bussola f carovati v imperare; regnare, dominare
bušač m foratore m carski adj. imperiale, imperatorio – ~ Dž
bušenje n foratura f, trivellazione f, bu- rez taglio m cesareo Đ
catura f carstvo n impero m – biljno ~ regno m
bušilica f trapano m; trivellatrice f; per- vegetale; životinjsko ~ regno animale; ~ E
foratrice f nebesko il regno dei cieli
bušiti v forare, bucare, trivellare cece-muva f zool. mosca f tse - tse F
bušotina f perforazione f, foratura f cedilo n filtro m; colatoio m – ostaviti na
but m coscia f; jagnjeći ~ coscia d’agnel- G
~u piantare in asso,
lo; teleći ~ coscia di vitello cediljka f filtro m H
butina f coscia f; coscetto m cediti v filtrare, scolare; spremere – ~
butni adj. cosciale narandžu spremere un’arancia I
buter m burro m cedulja f biglietto m; scheda f
butik m boutique f ceđenje m filtrazione f, scolamento m; J
buva f pulce f spremitura f
buvara f (zatvor) gattabuia f, catorbia f
K
ceger m sporta f
buvljak m mercato m delle pulci ceh m corporazione f, maestranza f L
buzdovan m clava f, mazza f ferrata – platiti ~ pagare il fio
cehovski adj. corporativo Lj

C
cekin m zecchino m M
celer m sedano m
celibat m celibato m N
celina f il tutto m, l’insieme m; totalità f,
cakliti se v splendere, brillare complesso m Nj
car m imperatore m; zar m celishodan adj. adatto, opportuno
celivanje n il baciare m, baciamento m O
carević m figlio m dello zar
carevina f impero m celivati v baciare P
carica f imperatrice f, zarina f celo n l’intero m, il tutto m
carić m scricciolo m, forasiepe m celofan m cellofan m R
Carigrad m Costantinopoli f celokupan adj. intero, tutto, totale,
carina f dazio m, dogana f, gabella f complessivo S
– oslobođen ~e esente da dazio; izvozna celokupnost f totalità f, integrità f, com- Š
~ dazio d’esportazione; uvozna ~ dazio plesso m
d’importazione celovit adj. intero, totale, integro T
carinarnica f dogana f, ufficio m doga- celovitost f totalità f, interezza f, inte-
nale grità f U
carinik m doganiere m celuloid m celluloide f
cariniti v daziare celuloza f cellulosa f V
carinski adj. doganale; daziario – ~a cement m cemento m – brzovezujuući ~ Z
deklaracija dichiarazione f daziaria; cemento a presa rapida
~a granica linea f daziaria; ~a tarifa ta- cementiranje n il cementare m Ž
 cementirati
A
cementirati v cementare
B cena f prezzo m, costo m; pregio m, va-
lore m – prodajna ~ prezzo di vendi-
C
C ta; najniža ~ l’ultimo prezzo; tržišna ~
prezzo corrente; stalna ~ prezzo fisso;
Č
po svaku ~u a qualunque prezzo; ad
Ć ogni costo; upola ~ a metà prezzo; dići
~u alzare il prezzo; sniziti ~u ridurre,
D diminuire, abbassare il prezzo; astro-
nomska ~ prezzo astronomico; nabav-
Dž na ~ prezzo d’acquisto; svetska ~ prez-
Đ zo mondiale; paprene ~e prezzi salati
ceniti v apprezzare, stimare; valutare,
E pregiare, tener conto – visoko ~ sti-
mare altamente; ~ od oka valutare ad
F occhio e croce
G cenkanje n mercanteggiamento m, con-
trattazione f
H cenkati se v mercanteggiare, contratta-
re, trattare sul prezzo
I cenovnik m listino m dei prezzi, prez-
zario m
J cent m (deo evra) centesimo m
K centa f – metrička ~ quintale m
centar m centro m – kulturni ~ centro
L culturale; poslovni ~ centro degli af-
fari; trgovački ~ centro commerciale;
Lj sportski ~ impianto m sportivo
M centarfor m centrattacco m, centravanti
centilitar m centilitro m
N centimetar m centimetro m
centrala f centrale f – telefonska ~ cen-
Nj tralino m
centralan adj. centrale – ~o grejanje ri-
O scaldamento centralizzato
P centralistički adj. centralizzatore, ac-
centratore
R centralizacija f centralizzazione f, ac-
centramento m
S centralizam m centralismo m
Š centralizovati v centralizzare, accen-
trare
T centrifuga f centrifuga f
centrifugalan adj. centrifugo - ~na sila
U forza f centrifuga
centripetalan adj. centripeto - ~na sila
V forza f centripeta
Z centrirati v centrare
cenzor m censore m; censuratore m
Ž cenzura f censura f – ~ štampe censura
436
della stampa; filmska ~ censura dei
film
cenzurisan adj. censurato
cenzurisati v censurare, far la censura
cenjen adj. pregiato, stimato
ceo adj. intero, tutto, intatto, integro
– ~ celcat completo, tutto intero; ~ dan
tutto il giorno; ~ život tutta la vita
cepanica f ciocco m, pezzo m di legna
cepanje n spaccatura f, fenditura f
cepati v lacerare; tagliare; dividere;
(drva) spaccare – cepa mi se srce mi si
strazia il cuore
cepidlačenje n pedanteria f, sofistiche-
ria f
cepidlačiti v pedanteggiare, sofisticare,
sottilizzare
cepidlački adj. pedantesco, sofistico =
adv. in modo pedantesco
cepidlaka m pignolo m, pedante m, so-
fisticone m
cepkanje n lo scheggiare m, scissione f
cepkati v scheggiare, fendere
cer m cerro m
cerada f incerata f
cerebralan adj. cerebrale
cerekalo m sogghignatore m
cerekanje n sogghignamento m, il ridac-
chiare m
cerekati se v sogghignare, ridacchiare
ceremonija f cerimonia f
ceremonijal m cerimoniale m
ceremonijalan adj. cerimonioso
cerenje n ghigno m, sogghigno m; smor-
fia f
ceriti se v ghignare, fare smorfie
cerov adj. di cerro – ~ šuma cerreto m,
bosco m dei cerri
cerovina f legno m di cerro
cesija f cessione f – sudska ~ cessione
giudiziaria
Cetinje n Cettigne f
cev f tubo m, canna f, cannello m; con-
dotto m – dovodna ~ tubo conduttore;
radio ~ valvola f; odvodna ~ tubo di
scarico; kanalizaciona ~ tubo di fogna;
puščana ~ canna f del fucile
cevast adj. tubolare, cannelloso
cevčica f cannella f, tubetto m, cannuc-
cia f
437 civilizovan
A
cevanica f stinco m, tibia f ciljati v mirare; prendere la mira; tende-
cevast adj. tubolare, canneloso re; alludere B
Ciceron m Cicerone m cimati v tirare con forza
cicija f avaro m, arpagone m, spilorcio m, cimbalo n cembalo m C
C
tirchio m cimer m compagno m di stanza; coin-
Č
ciča f (zima) freddo acuto quilino m
cičati v stridere, strillare; pigolare cimerka f compagna f di stanza; coin- Ć
cifra f cifra f, numero m quilina f
cifrati v adornare – ~ se (kititi se) accon- cimet m cannella f D
ciarsi cimnuti v dare uno strappo, strappare
ciganin m zingaro m cinički adj. cinico – adv. cinicamente Dž
ciganka f zingara f cinik m cinico m Đ
ciganski adj. zingaresco, zigano cinizam m cinismo m
cigara f sigaro m cink m zinco m E
cigareta f sigaretta f – zaviti ~u arroto- cinkan adj. di zinco
lare una sigaretta; upaliti ~ accendere cinkariti v infamare, (prijaviti) denun- F
una sigaretta ciare G
cigla f mattone m, tegola m – nepečena cinkaroš m infame m, spia f, traditore m
~ mattone crudo; pečena ~ mattone cinkograf m zincografo m H
cotto cinkografija f zincografia f
ciglana f mattonaia f cinkografski adj. zincografico I
ciglar m mattonaio m cinober m cinabro m
ciglast adj. mattonoso cionist m sionista m J
cijankalijum m cianuro di potassio cionistički adj. sionistico K
cijanid m hem. cianuro m cionizam m sionismo m
cika f stridore m, strillo m – ~ i vika cipela f scarpa f, scarpina f – plitka ~ L
scricchio e clamore; pandemonio m scarpa bassa; krema za ~e lucido m per
cikati v stridere; strillare; fischiare le scarpe; obuti ~e mettersi le scarpe Lj
cikcak adv. zigzag – izuti ~e togliersi le scarpe; čistač ~a M
ciklama f ciclamino m lustrascarpe m
cikličan adj. ciclico cipelica f scarpetta f N
ciklon m ciclone m cipov m pagnotta f
ciklus m ciclo m – privredni ~ ciclo eco- Cirih m Zurigo f Nj
nomico; proizvodni ~ ciclo di produ- cirkulacija f circolazione f
zione; menstrualni ~ ciclo mestruale cirkular m circolare f O
ciknuti v mandar un sibilo cirkulisati v circolare P
cikorija f cicoria f cirkus m circo m
cilindar m cilindro m – ~ šešir cappello ciroza f cirrosi f – ~ jetre cirrosi epatica R
a cilindro cista f cisti f
cilindričan adj. cilindrico cisterna f cisterna f S
cilj m mira f, meta f; termine m; (u spor- citat m citazione f Š
tu) traguardo n; (svrha) fine m, scopo citiran adj. citato
m; bersaglio m – pogoditi ~ dare nel se- citiranje n citazione f; il citare m T
gno; promašiti ~ mancar la mira, sba- citirati v citare; riportare
gliar la mira, fallire; postići ~ ottenere citostatik m farmac. citostatico m U
l’intento, raggiungere lo scopo; bez ~a citra f cetra f
senza scopo, senza meta; ići za nekim civil m borghese m, cittadino m – u ~u V
~em seguire uno scopo; stići do ~a toc- in borghese Z
care la meta civilizacija f civilizzazione f; civiltà f
ciljanje n il mirare m; l’alludere m civilizovan adj. civilizzato; civile Ž
 civilni
A
civilni adj. civile – ~ brak matrimonio m
B civile; ~o pravo diritto m civile
cmakanje n il baciucchiare m
C
C cmakati v baciucchiare
Č cmizdrenje n piagnucolio m
cmizdriti v piagnucolare, frignare
Ć coktati v (jezikom) schioccare (la lingua)
cokula f zoccolo m
D col m (mera) pollice m
colovni adj. di pollice
Dž crći v crepare, morire – ~ od smeha cre-
Đ pare (scoppiare) dalle risa; ~ od gladi
morire di fame
E crep m tegola f, tegolo m – valoviti ~ te-
gola ondulata
F crepana f tegolaia f
G crepar m fornaciaio m
crevni adj. intestinale, enterico
H crevo n intestino m, budello m – creva
n pl. intestini m pl., budella f pl; debe-
I lo ~ intestino crasso; slepo ~ intestino
cieco; dvanaestopalačno ~ duodeno m;
J zapaljenje slepog ~a infiammazione del
K intestino cieco
crkavanje n il crepare m, morìa f
L crkavati v crepare, morire
crkotina f carogna f
Lj crkva f chiesa f – saborna ~ duomo m,
M cattedrale f; osveštati ~u consacrare
una chiesa
N crkveni adj. della chiesa, ecclesiastico
- ~a pesma inno m sacro; ~ sabor con-
Nj cilio m, sinodo m; ~o pravo diritto m
canonico
O crkvenjak m sagrestano m
P crkvica f chiesetta f, cappella f
crn adj. nero – ~a tačka punto nero – ~e
R vesti brutte notizie; ~o odelo abito m
nero; ~a boja nero m; ~a berza borsa f
S nera; ~ luk cipolla f; ~a ovca pecora f
Š nera; ~o vino vino m rosso
crnac m negro m, moro m
T crnački adj. da negro, moresco
Crna Gora f Montenegro m
U crneti v diventar nero – ~ se nereggiare,
apparir nero
V crnica f terra nera, terriccio m
Z crnilo n nero m, color nero
crnina f nerezza f; (crna odeća žalosti)
Ž lutto m – nositi ~u vestirsi a lutto
438
crniti v annerire; denigrare
crnka f mora f, moretta f
crnkast adj. nerastro, nericcio
crnkinja f negra f, mora f
crno m (boja) nero m = adv. gledati ~ ve-
der nero – obučen u ~ vestito di nero; ~
More Mar m Nero; raditi na ~ lavorare
in nero
crnoberzijanac m borsaro m nero, bor-
sanerista m
Crnogorac m montenegrino m
crnogorski adj. montenegrino
crnokos adj. dai capelli neri
crnomanjast adj. bruno
crnook adj. dagli occhi neri
crnpurast adj. brunotto, nerognolo
crnjenje n l’annerire m; annerimento m
crpenje n l’attingere m, tirata f
crpni adj. di pompaggio
crpsti v attingere; estrarre; desumere – ~
vodu tirare acqua; ~ korist tirare rendi-
ta, rirare vantaggio
crta f linea f, riga f; traccia f; tratto m – u
glavnim ~ma nelle linee principali; ~
lica lineamento m
crtač m disegnatore m
crtać m (crtani film) cartone m animato
crtaći adj. da disegno
crtanka f quaderno m da disegno
crtanje n il disegnare m, disegno m; de-
scrizione f – učitelj ~a maestro m di
disegno
crtati v disegnare, tracciar linee; rigare;
tratteggiare
crtež m disegno m, tratteggio m; schiz-
zo m, abbozzo m – arhitektonski ~ dise-
gno architettonico; tehnički ~ disegno
tecnico
crtica f lineetta f; breve tratto; (kratka
priča) breve racconto
crv m verme m; baco m; tarlo m, bruco m
– ~ sumnje tarlo del dubbio
crvast adj. vermicolare
crvati se v inverminire; tarlarsi
crven adj. rosso = f rosso m, rossore m
– ~a armija Armata rossa; ~ krst Cro-
ce f rossa; proći kroz ~ passare con il
rosso
crvendać m pettirosso m
crveneti v diventar rosso – ~ se rosseg-
439 čamac
A
giare, arrossire; ~ se od stida arrossire cvetati v fiorire
per vergogna cvetić m fiorellino m B
crvenilo n rosso m, rossore m cvetni adj. del fiore, di fiori – ~ prah pol-
crveniti v arrossare, tingere in rosso line f pl. C
Crvenkapa f Cappuccetto rosso cvetnice f pl. bot. fanerogame f pl.
crvenkast adj. rossegiante, rossiccio, cvikeraš m occhialuto m Č
Č
rossastro cvileti v gemere, piangere; lamentarsi; Ć
crvenokos adj. dai capelli rossi vagire; cigolare
crvenokožac m pellirossa m cviljenje n gemito m, vagito m; guaito m; D
crvenperka (riba) f lasca f, leucisco m mugolio m
crvenjenje n arrossamento m; arrossi- cvokotanje n battuta di denti Dž
mento m cvokotati v battere i denti Đ
crvić m vermicello m cvrčak m cicala f
crvljati se v tarlarsi, inverminire cvrčanje n stridio m, cinguettio m; sfri- E
crvljiv adj. verminoso, bacato, vermico- golio m
loso cvrčati v stridere, garrire; (mast) sfrigo- F
crvotočan adj. tarlato, bacato lare
cvrkut m cinguettio m, garrito m G
crvotočina f tarlatura f
cucla f poppatoio m, biberon m cvrkutanje n cinguettio m H
cuclati v poppare cvrkutati v cinguettare, garrire
cug m tiro m, tirata f (gutljaj) sorso m I

Č
cunjalo n ficcanaso m
cunjanje n il frugacchiare m; (skitanje) il J
gironzolare m K
cunjati v frugacchiare; fiutare; (skitati se)
gironzolare čabar m tino m, mastello m, bigoncia f L
cupkati v saltellare čabrica f tinozza f, tinello m; barilotto m
cupnuti v fare un salto Lj
ča–ča–ča m cha cha cha m
cura f ragazza f, giovane f, fanciulla f čačkalica f stuzzicadenti m, stecchino m M
curenje n il colare m, scolo m, lo stillare čačkanje n lo stuzzicare m; il frugare m
curica f ragazzina f, bambina f čačkati v stuzzicare; frugare N
curiti v colare, stillare, gocciolare, gron- čađ f fuliggine f
dare – curi mu krv iz nosa gli gocciola il čađav adj. fuligginoso Nj
sangue dal naso čađaviti v coprire di fuliggine
cvast m fioritura f; infiorescenza f O
čaj m tè m – skuvati ~ fare il tè
cvasti v fiorire, esser in fiore čajanka f trattenimento m P
cvećar m fioricultore m; (prodavac cveća) čajni adj. di tè - ~a kuhinja cucinotto m,
fioraio m cucinino m R
cvećara f negozio m di fiori čajnik m teiera f
cvećarski adj. di fioricultore, dei fiorai čak adv. anzi; perfino, persino – ~ ni S
cvećarstvo n fioricoltura f neanche Š
cveće n fiorame m, fiori m pl. – buket ~a čaklja f rampino m, uncino m; graffio m;
un mazzo di fiori; veštačko ~ fiori ar- marra f T
tificiali; baštensko ~ fiori di giardino; čakšire f pl. calzoni m pl.
planinsko ~ fiori di montagna; poljsko čalabrcnuti v fare uno spuntino U
~ fiori di campo čalma f turbante m
cvekla f barbabietola f čama f tedio m, noia f, uggia f; languore
V
cvet m fiore m m; fastidio m Z
cvetak m fioretto m, fiorellino m čamac m barca f; canotto m; battello m;
cvetanje n fioritura f imbarcazione f, barca f; ~ za spasavanje Ž
KRATKA GRAMATIKA
ITALIJANSKOG JEZIKA
325 Fonetika
ABECEDA ITALIJANSKOG JEZIKA
(L’ALFABETO ITALIANO)
Italijanska abeceda ima ukupno 26 slova, od toga 21 italijansko slovo i 5 stranih.
A (a) aereo, madre
B (bi) buongiorno, alba
C (ci) cane, amici
D (di) duomo, andare
E (e) Elba, mare
F (effe) fuoco, fondo
G (gi) giardino, gatto
H (acca) hotel, Honda
I (i) Italia, mio
J (i lunga) jazz, jeans
K (cappa) karaoke, killer
L (elle) labirinto, lago
M (emme) mano, amare
N (enne) nuovo, nome
O (o) onore, orto
P (pi) padre, oroscopo
Q (qu) quadro, acqua
R (erre) rumore, orso
S (esse) sole, isola
T (ti) tuono, tavola
U (u) uomo, mucca
V (vu) vino, vacanza
W (vu doppia) western, wafer
X (ics) xilofono, xenofobia
Y (ipsilon, i greca) yard, yogurt
Z (zeta) ragazzo, zero
Italijanska slova se izgovaraju kao što se i pišu, sa malim izuzecima. Treba imati na umu da u
italijanskom jeziku postoje duplirana slova (doppie). Svaki suglasnik može biti dupliran i izgo-
vara se pojačano u jedinstvenoj artikulaciji, bez pauze: ragazzo (ragac-co), penna (pen-na).
Određena odstupanja od pravila da se svaki glas izgovara kao što je napisan tiču se sle-
dećih slova:
Fonetika 326
Kada se C nađe ispred a, o, u, ili suglasnika onda se izgovara kao k:
cane (kane) camera (kamera)
colore (kolore) piccolo (pik-kolo)
cultura (kultura) accusa (ak-kuza)
arco (arko) Claudio (Klaudio)
Ako se C nađe ispred e i i onda se čita kao č (glas između srpskog č i ć)
cena (čena) facile (fačile)
cinema (činema) dieci (dječi)
amici (amiči) centro (čentro)
Glas G se ispred a, o, u i suglasnika izgovara kao g:
gatto (gat-to) Garda (Garda)
gola (gola) agosto (agosto)
legume (legume) gusto (gusto)
Ako se G nađe ispred e i i onda se čita kao dž (glas između đ i dž)
gente (džente) gelato (dželato)
pagina (padžina) oggi (odž-dži)
CIA - ča ciao (čao)
CIO - čo commercio (kom-merčo)
CIU - ču acciuga (ač- čuga)
GIA - dža giardino (džardino)
GIO - džo Giorgio (džordžo)
GIU - džu Giuseppe (džuzep-pe)
Treba obratiti pažnju da se u navedenim primerima i ne izgovara.
CHE - ke amiche (amike)
CHI - ki chilo (kilo)
GHE - ge alghe (alge)
GHI - gi larghi (largi)
Slovo H se u italijanskom ne izgovara, to je tzv. nemo h. Ako se nađe unutar reči, služi da
izmeni izgovor glasova c i g, kao u gore navedenim primerima.
hotel (otel) hanno (an-no)
ho (o) ah! (a!)
hai (ai) ehi! (ei!)
Kada se grupa SCI nađe ispred a, o, ili u , čita se kao š:
SCIA - ša striscia (striša)
SCIO -šo sciopero (šopero)
SCIU - šu asciugamano (ašugamano)
327 Fonetika
Ispred i i e, glas š grade suglasnička grupa SC:
SCE - še scelta (šelta)
SCI - ši uscire (ušire)
Kada se grupa GLI nađe ispred nekog drugog samoglasnika, čita se kao lj. Ako gli stoji
samo ili na početku reči, izgovara se kao lji:
GLI - lji figli (filji)
GLIO - ljo luglio (luljo)
GLIE - lje moglie (molje)
GLIA - lja famiglia (familja)
GLIU - lju pagliuzza (paljuc-ca)
Postoje i izuzeci gde će se suglasnička grupa gli tako i izgovarati:
glicerina (gličerina)
negligente (neglidžente)
geroglifico (džeroglifico)
Gn se izgovara kao nj:
sogno (sonjo)
signore (sinjore)
ogni (onji)
legno (lenjo)
Iza glasa Q uvek stoji u:
quello (kwel-lo)
questo (kwesto)
qui (kwi)
Q je jedini suglasnik koji se ne duplira samim sobom. Umesto njega se upotrebljava su-
glasnik c:
acqua (ak-kwa)
nacqui (nak-kwi)
S se izgovara kao s (bezvučni izgovor) u sledećim slučajevima:
- na početku reči kada mu sledi samoglasnik:
sole (sole) saluto (saluto)
sigaretta (sigaret-ta) sale (sale)
- kada mu prethode suglasnici:
borsa (borsa) università (universita)
console (konsole) mensa (mensa)
- pred bezvučnim suglasnicima (p, t, c, q, f ):
spesso (spes-so) scarpa (skarpa)
Fonetika 328
storia (storia) squadra (skwadra)
sfilata (sfilata) studente (studente)
- kad je duplirano:
cassa (kas-sa) rosso (ros-so)
gesso (džes-so) interessante (interes-sante)
S se izgovara kao z (zvučno) u narednim situacijama:
- kada se nađe između dva samoglasnika:
casa (kaza) rosa (roza)
cosa (koza) isola (izola)
- kada se nađe ispred zvučnih suglasnika (b, d, g, l, m, n, r i v):
sbaglio (zbaljo) sdegno (zdenjo)
sgarbato (zgarbato) sloveno (zloveno)
smontare (zmontare) snello (znel-lo)
sradicabile (zradikabile) svelto (zvelto)
Z se može izgovarati bezvučno kao c il zvučno kao dz. Ne postoje opšta pravila kada se
primenjuje jedan a kada drugi izgovor, a postoje i regionalna kolebanja.
U sledećim primerima se z izgovara kao c:
spezia (specia), grazie (gracie), spazio (spacio), alzare (alcare), calza (calca), bel-
lezza (bel-lec-ca), nazione (nacione)
U sledećim primerima se z izgovara kao dz:
zero (dzero), zona (dzona), mezzo (medz-dzo), zanzara (dzandzara)...

ČLAN (L’ARTICOLO)
Član je vrsta reči koja sama za sebe ne znači ništa, nema sopstveno značenje. Dobija smisao
samo kada se nađe uz imenice (direktno ispred njih ili ispred prideva koji im predhodi).
U italijanskom jeziku postoje dve vrste člana: neodređeni i određeni.
Sledeća tabela pokazuje sve oblike člana, kako određenog tako i neodređenog:
član određeni neodređeni
muški rod ženski rod muški rod ženski rod
jednina: il, lo, l’ la, l’ un, uno una, un’
množina: i, gli le / /

Oblici određenog člana

Određeni član ima oblike i za muški i za ženski rod i za oba broja.
Član il se koristi ispred imenica muškog roda koje počinju suglasnikom osim ako ti suglasnici
329 Član
nisu sledeći: s + suglasnik, z, x, y i pred suglasničkim grupama ps, gn i pn.
il bambino, il tavolo, il fiore, il giardino...
Odgovarajući član za množinu je i:
i bambini, i tavoli, i fiori, i giardini...
Član lo se koristi ispred imenica u muškom rodu jednine koje počinju sledećim suglasni-
cima:
- s + suglasnik: lo studente, lo straniero, lo smalto, lo specchio...
- z: lo zaino, lo zio, lo zucchero, lo zoo...
- x: lo xilofono, lo xenofobo...
- y: lo yogurt, lo yuppie....
Isto tako i pred sledećim suglasničkim grupama:
- ps: lo psichiatra, lo psicoterapeuta...
- pn: lo pneumatico, lo pneumococco...
- gn: lo gnocco, lo gnomo, lo gnostico...
Oblik lo se koristi i za imenice muškog roda koje počinju samoglasnikom, samo što u tom
slučaju dolazi do skraćivanja (elizije) u l’:
l’amico, l’appartamento, l’ospite, l’esercizio...
Odgovarajući član za množinu ovog oblika je gli:
gli studenti, gli zaini, gli gnocchi, gli yogurt, gli pneumatici, gli amici...
Oblik člana la koristi se uz imenice ženskog roda u jednini koje počinju suglasnikom:
la ragazza, la borsa, la sedia, la zia, la giacca....
Ispred imenica koje počinju samoglasnikom član je isti, ali dolazi do skraćivanja (elizije)
u l’:
l’amica, l’isola, l’escursione, l’ombra...
Odgovarajući oblik za množinu pomenutog člana je le:
le ragazze, le borse, le giacche, le amiche, le isole...
Oblici neodređenog člana
Neodređeni član ima samo oblike jednine muškog i ženskog roda.
Član un stoji ispred imenica muškog roda koje počinju suglasnikom (izuzev suglasnika x,y,
z, s+suglasnik i suglasničkih grupa ps, pn i gn) ili samoglasnikom, na primer:
un cane, un ragazzo, un amico, un edificio...
Član uno se koristi ispred imenica muškog roda koje počinju suglasnicima x, y, z,
s+suglasnik i suglasničkim grupama ps, pn i gn, na primer:
uno sciopero, uno zio, uno yogurt, uno psichiatra, uno gnocco
Član una se koristi ispred imenica ženskog roda koje počinju suglasnikom ili samoglasni-
kom, s tim što ispred samoglasnika dolazi do skraćivanja u un’, na primer:
una bambina, una sedia, un’isola, un’amica...
Član 330
Upotreba određenog člana
Određeni član se koristi u sledećim slučajevima:
ispred imenica koje označavaju osobe ili stvari koje su već poznate pošiljaocu ili primacu
poruke:
Porto il cane dal veterinario.
Vodim psa kod veterinara.
ispred imenica koje označavaju vrstu:
Il cane è miglior amico dell’uomo.
Pas je čovekov najbolji prijatelj.
ispred imenica koje označavaju nešto što je jedno na svetu: il sole (sunce), la luna (mesec),
la terra (zemlja)
ispred apstraktnih imenica: l’amore (ljubav), la pazienza (strpljenje)
ispred imenica koje označavaju materiju: l’oro (zlato), la seta (svila)
ispred prezimena koje se odnosi na žensku osobu: la Moretti. Ako prezime označava oso-
bu muškog roda, član se ne upotrebljava.
ispred nekih titula koje stoje uz vlastito ime: il signor Rossi (gospodin Rossi), l’avvocato
Masi (advokat Mazi); il professor Bianchi (profesor Bjanki).
Član se izostavlja u obraćanju: Signor Rossi, venga! Gospodine Rosi, dođite!
ispred imena planina (le Alpi – Alpi), reka (il Danubio – Dunav), jezera (il Garda
– Garda), mora (l’Adriatico – Jadransko more), okeana (l’Atlantico – Atlantski okean),
država (l’Italia – Italija), regija (la Toscana – Toskana), kontinenata (l’Africa – Afrika) i
većih ostrva (la Sicilia – Sicilija).
Član se izostavlja kada ispred imenica koje označavaju države, regije i kontinente stoji
predlog IN: in Italia (u Italiji), in Europa (u Evropi).
Upotreba neodređenog člana
Neodređeni član se koristi u sledećim slučajevima:
ispred imenice koja zadržava opštost i neodređenost ili označava nekog ili nešto što se
prvi put pominje:
Ho visto un uomo davanti alla casa. Video sam (jednog, nekog) čoveka ispred kuće.
ispred imenice koja označava vrstu ili kategoriju:
Un uomo non può vivere da solo. Čovek ne može da živi sam.
U govornom jeziku pojačava značenje imenice uz koju stoji:
Ho una fame da morire! Umirem od gladi!
Izostavljanje člana
Član se izostavlja u sledećim slučajevima:
ispred imena gradova:
Abito a Roma. Živim u Rimu.
Izuzeci su: l’Aia (Hag), La Spezia, L’Aquila, La Mecca, Il Cairo, L’Avana.