9 ශ්‍රේණිය- ගණිතය

2 ද්විමය සංඛ්‍යා
0 හැර ඕනෑම පාදයක බින්දුවේ බලය 1 වේ.
10 = 1 100 = 1
20 = 1 13750 = 1
80 = 1 −30 = 1
දශමය සංඛ්‍යා(හින්දු අරාබි සංඛ්‍යා)
දශමය සංඛ්‍යා ක්‍රමවේදී සංඛ්‍යාංක 10ක් වයාදා ගනී. එනම් 0,1,2,3,4,5,6,7,8,9 වේ. දශමය සංඛ්‍යා වල
පාදය 10 වේ.
උදා: 4325දහය ගණක රාමුවක දක්වන්දන.
4 3 2 5

1000 100 10 1
103 102 101 100

4325 = 4 × 1000 + 3 × 100 + 2 × 10 + 5 × 1

= 4 × 103 + 3 × 102 + 2 × 101 + 5 × 100
 ද්විමය සංඛ්‍යා
ද්විමය සංඛ්‍යා ක්‍රමවේදී සංඛ්‍යාංක 2ක් වයාදා ගනී. එනම් 0,1 වේ. ද්විමය සංඛ්‍යාවල පාදය 2 වේ.
උදා: (1)
(i) 53දහය ද්විමය සංඛ්‍යාවක් වලස දක්වන්දන. (ii) 53දහය ද්විමය සංඛ්‍යාවක් වලස ගණක රාමුවක දක්වන්දන.
1 1 0 1 0 1
2 53
2 26 1
2 13 0
2 6 1 32 16 8 4 2 1
2 3 0 25 24 23 22 21 20
2 1 1

0 1 (2) 1 1 0 1 0 1 වදක දශමය සංඛ්‍යාවක් වලස දක්වන්දන.

1 1 0 1 0 1

25 = 32 24 = 16 23 = 8 22 = 4 21 = 2 20 = 1
53දහය = 1 1 0 1 0 1 වදක
32 + 16 + 0 + 4 + 0 + 1 = 53
1 1 0 1 0 1 වදක = 53දහය
 2.1 අභ්‍යාසය/2.2 අභ්‍යාසය කරන්දන.
පිළිතුරු ඔබවේ WhatsApp සමුහයට වයාමු වකවරනු ඇත
දශමය සංඛ්‍යා එකතුකිරිම.
උදා : (1) උදා : (2)

1 10 1 10
1 10 2 20
8 7 4 8
+ 4 5 9
1 3 2 + 8 7
1 4 4
ද්විමය සංඛ්‍යා එකතුකිරිම.
උදා : (4)
උදා : (1) උදා : (2) උදා : (3) උදා : (5)
1 2
1වදක 1 2 1 2
0 2 4 1 0 1 1 වදක
+ වදක 1වදක 1වදක 1 1වදක 1 1 0 0 1 වදක
1වදක + 1වදක 1වදක 1වදක
+ + 1 0 1 1 වදක
1වදක 1වදක
1 0 වදක + 1වදක 1 0 1 1 1 1 වදක
1 1 වදක
1 1 0වදක
 2.3 අභ්‍යාසය කරන්දන.
පිළිතුරු ඔබවේ WhatsApp සමුහයට වයාමු වකවරනු ඇත
දශමය සංඛ්‍යා අඩුකිරිම. ද්විමය සංඛ්‍යා අඩුකිරිම.
උදා : (1)
1 10 උදා : (1)

1 10 1 2

1 10 1 2

9 9 10 1 2
4 0 0 7 − 1 0 0 0 1වදක
−
9 7 9 1 1 0 1වදක
3 0 2 8 1 0 0වදක

උදා : (2)

1 1 0 0 0 වදක
− 1 1 0 1 වදක
1 0 1 1වදක
 2.4 අභ්‍යාසය කරන්දන.
පිළිතුරු ඔබවේ WhatsApp සමුහයට වයාමු වකවරනු ඇත
අමතර:

• ද්විමය සංඛ්‍යා “ඩිජිටල් උපකරණ” වල භ්‍ාිතා කරයි.

උදා:
සංඛ්‍යාංකය සංවක්තය 1 0 1 1වදක =

ධාරාව ලැබීම 1

ධාරාව වනාලැබීම 0

• සංඛ්‍යා 2 හා 10 හැරුණු ිට වවනත් ඕනෑම පාදයකින්ද දැක්ිය හැක.

• පාදය 10 වූ සංඛ්‍යා සඳහා භ්‍ාිතා වන ඉලක්කම් 0, 1,2,3,4,5,6,7,8,9
• පාදය 2 වූ සංඛ්‍යා සඳහා භ්‍ාිතා වන ඉලක්කම් 0,1
• පාදය 4 වූ සංඛ්‍යා සඳහා භ්‍ාිතා වන ඉලක්කම් 0,1,2,3

10වදක = 2 දහය
10හතර = 4දහය
10පහ = 5දහය