QUAN HỆ VUÔNG GÓC TRONG KHÔNG GIAN

A . Các định lý thường được sử dụng

a b  a  ( P) 
 
Định lý 1: a, b  ( P )   d  ( P ) Định lý 2: d  ( P)   d  a
d  a, d  b  a  ( P) 

Định lý 3:

d  ( P)  ( P ) / /(Q ) 
+   d '  ( P) +   d  (Q ) +
d '/ / d  d  ( P) 
d / /( P) 
 d' d
d '  ( P) 

d  ( P) 
Định lý 4:   ( P )  (Q) Định lý 5:
d  (Q) 
( P)  (Q) 
( P)  (Q)   
  d  (Q)
d  ( P) 
d  

( P)  (Q)   

Định lý 6: ( P)  ( R)     ( R)
(Q)  ( R) 

 B. NỘI DUNG

I. Chứng minh đường thẳng vuông góc với mặt phẳng, đường thẳng vuông góc với
đường thẳng, mặt phẳng vuông góc với mặt phẳng.

1.1. Dạng 1: Chứng minh đường thẳng vuông góc với mặt phẳng

1.1.1. Phương pháp: Ta thường vận dụng định lý 1 để chứng minh. Hoặc sử dụng định lý
3, định lý 5, định lý 6 trong một số trường hợp đặc biệt
a b 

Định lý 1: a, b  ( P)   d  ( P) ( Chứng minh đường thẳng d vuông góc với
d  a, d  b 
hai đường thẳng cắt nhau a và b nằm trong mp (P)

d  ( P)  ( P ) / /(Q ) 
Định lý 3: +   d '  ( P) +   d  (Q )
d '/ / d  d  ( P) 

d / /( P) 
+  d' d
d '  ( P) 

1: Cho hình chóp S.ABC có đáy ABC là tam giác vuông tại C, SA  ( ABC )

a) Chứng minh rằng: BC  ( SAC )

b) Gọi E là hình chiếu vuông góc của A trên SC. Chứng minh rằng: AE  ( SBC )

Hướng dẫn:

SA   ABC   SA  AB, SA  AC ,SA  BC (1)

Tam giác ABC vuông tại C nên CA  CB (2)

a) Từ (1) và (2) tìm các yếu tố vuông góc liên quan đến BC và mp (SAC)
( Chứng minh BC vuông góc với 2 đương thẳng cắt nhau nằm trong mp (SAC))
 b) E là hình chiếu vuông góc của A lên SC ,  AE  SC (3)
Theo a) BC   SAC   BC  AE (4)
Từ (3) và (4) : (AE vuông góc với 2 đường thẳng cắt nhau trong mp(SBC) ) suy ra
đpcm

Bài 2: Cho hình chóp S.ABCDcó đáy ABCD là hình vuông tâm O, SA vuông góc với mp
(ABCD). Gọi H, I , K lần lượt là hình chiếu vuông góc của A lên SB, SC, SD. Chứng
minh rằng:

a) BC   SAD  , BD  SAC 
b) AH  SC, AK  SC
c) HK   SAC  , Từ đó suy ra HK  AI
Gợi ý :
SA  AB, BC, CD, DA
a) SA   ABCD   
SA  AC, BD

AC  BD
AB  CD, AB  BC

ABCD là hình vuông  
AD  AB, AD  DC
BC  CD, BC  AB
 b) H, I , K lần lượt là hình chiếu vuông góc của A

lên SB, SC, SD nên AH  SB, AI  SC, AK  SD

Chứng minh AH vuông góc với mp (SBC) chứa SC

Chứng minh AH vuông góc với mp (SCD) chứa SC

c) HK //BD, BD  (SAC)

Bài 3: Cho tứ diện SABC có tam giác ABC vuông tại B, SA vuông góc với mp (ABC)

a) Chứng minh : BC   SAB 

b) Gọi AH là đường cao của tam giác SAB. Chứng minh AH  SC

Bài 4: Cho hình chóp S.ABCD có đáy ABCD là hình thoi tâm O. Biết rằng SA=SC và
SB = SD.

a) Chứng minh rằng SO   ABCD 

b) Gọi I, J lần lượt là trung điểm các cạnh BA, BC. Chứng minh rằng IJ   SBD 