You are on page 1of 122



2020— 


2020


  


2020— 


2020


  


2020— 

2020— 

2020— 


2020— 

  


   
1  
  –I 
8   
  1

11  
    2

13   
     3

16  
    4

32  
 5

39       6

47     


  7

51

    8

 II 
55      9

57  
      10
iv 
2020— 

61  
 11

65 
    
 12

68  
    
   13

70   14

72  
  15

75      16

77    
      17

80   18

84  
   19

 III
86   20

88  

 21

92  (ARTS)  
    22

98    23

102     24

IV
105 
 25

106  
     26

108  27
111   28

2020— 


2020—

 

      
    
  
        
   
  
         
     

            
  
       
       
     
   
   
  4   
     2030      2015
      
  2030    
    
 
 
 
         
 
     (SDGS) 
  
2030 
 
 
             
  
     

  
2 
2020— 

      


     
  
      
  
   
 

 
         
   
    
        
    (Physics)   (Chemistry)  (Biology)        

  
           
    
  
    
        
 
       
      
  

  
     
    
 
  
   
      
     
       
  
  
            
         
       
 
      
          
      
 
    
  

      
     
             

 
   
          
      
  
          
    
 
 

3 
2020— 

   
      2040   
      
   
  
    
   
   21  2020 
 
   
        
   
 

     21    
    
 
    
         
 4    
    
  
    
   
    
  

       
      
   
      
 
  
  


       
          
 
        
       (Satya)  (Pragyaa)   (Jnan) 
          
 
    
(Takshashila)              
 
             (Vallabhi)
   

   (Varahamira)    (Susruta)  
 (Charaka)
  (Pingala) 
(Thiruvalluvar)     
   
    
      

   
            
 
                
 

       
   

   
  
 
  
    
             
4 
2020— 

   
               
 
   
        
   

  
              
      
    

 
   
 
               
 
      
 
  
 
              
   
     
         
    
  
 
 
       
  
     
      
  
 
          


    
   



  1986   
  
 
 

 1986/92 
  
    (NPE-1986/92)
1992
 
 2009  

  


    
  
   
          
  
    
   
 
  
 
5 
2020— 

       


 
      
     
  
       
  
           
   
 
 
 
              


     
     

  
    •

  
   
   
     
    
  •

  


        
 •


   

          •

   
  
  
   •

     


   
 
 


 
 •

       


        •


 
               
  
   •

           


      
 
   
   
     •

      •

 
 
(Formative)  
 (Sunmative) 
 
    •
6 
2020— 

     
    
  

   
     
        •

 
   

 
         
     
 •

    
  
 
     
 
 
        •

 
  
 
   •

  
       
    •

    
             
    •

                 


        
     
  
 •

 
   
   
 •

 
     
   •


      
   •

   
              •

    
  



  
    
 


  
    
     
7 
2020— 


      
       
            
       
   
   
        
     
  
   
       
  
  
       
  
 

     
    
    

 —I
  
   10+2    

       
18 5+3+3+4  
3  

 4 



       
4 2


12 9 
18 16

  18
14 

3 10


8 6  16
6 

  14
11 


5 3

  11
8 
8 
2020— 

2 1

 8
6 

——————————


 
 
 6
  3 

   6   10+26


3 

         3         5+3+3+4   



 
 
 

  
  –1
 
      685%    1.1

   


(ECCE)  
       


            ECCE    
   
  
    
    

  I 
 
 
   2030 
    
   
    
 
       
  ECCE 1.2

  (Puzzles)   


  
  
 
  
  
       (Visual Arts)      
    
 
                  

    
 
  
   ECCE  

9 
2020— 

   
   
  
8 (NCPFECCE)
 
    
   1.3

3      NCERT  



0  

  
  ECCE      8 
   3 

 
    
    
         
   
     ECCE 
   
  
    
 
  
    

   ECCE   1.4

  
ECCE           
   (a)          
 
5    (c)      (b)    
6


   (d)          
 
    
   
        
    
    

       ECCE  
     
  
 
      

  
  ECCE 1.5
    
      
   
   
        
   
     
    
 
   
 
     
      

 
         
      
 
   
    
10 
2020— 

ECCE    I         



   5 
 1.6

         


     
 
 

      
      

  
           
     

        

 
        
  NCERT  1.7

    ECCE 10+2          


 

   
     
    


   
DTH      ECCE        

    
   
        
        
          ECCE 
 
   
  
  
 
 
   
          
      
  
         


        
  (CPD)     
   
   
    
       
     ECCE 1.8

ECCE   


         

   
     
     HRD      ECCE 1.9

     


         
11 
2020— 

 (WCD)  


(HFW)  HRD
  
          
 
     
  
 
     –2


  
       2.1
  
               
 
     5     
     
    
    
     
 
       
    2.2


3               
  
 2025 
         
      
 
    
   
    
 
                
     

  
   
(MHRD)        
 

  
     
 

                  

     2025 
 
   
  
   
      2.3

   
 
    
       
   
   
  30:1(PTR) 
      
    
   
   
  
       
 
12 
2020— 

 
     
   
  25:1 
   PTR   
     
     

         
       2.4

    


     
  
              
       
  
      
 
  
 
 
  
  
    
 

  I        ECCE 
   2.5

 NCERT      


  3  I
       
    SCERT
    
            

 


 
    (DIKSHA)    
  
  2.6

     
        

      
 
  
  
   2.7

 
              
 
  
     
 

 
         (Peer-Tutoring)   
    
   
    
 
    

  
         
  
13 
2020— 

   
   
    
  

 
 
   
     
   
 
     
 
             
    2.8


              

 

     
   
   
     

  
      
      
   
  
      
  
   
     

  
     
       
  2.9

 
  
            

          
 
 
   
     
    
    
      
      
   
      
  
  
   
  
   
  100%     

  
   –3
    
                 3.1

            


    
14 
2020— 

     


         
 90.9% 8   
6      
    
   56.5% 79.3%
  12 
11 10 9

     8  


 5   

 75    NSSO 2017-18  
6   

    
   3.22     17 
 
         
   
  
  100%  2030 
  

   
      
    
      
  12     

      
   
 
 3.2


     
    
     
   
 
  
    12  
       
      
        
    
             
       
 
     
 
  
     

 
     
  
  
    
  
  
  
  
  3.3

        (a)   


         

15 
2020— 

     
         
    (b)
18  
  12  
      

       
    
  
     
   
 
             
  
  
          

 
 
                  
     
   
        
   3.4
    
  
     
         
     
      
      
  
     
  
  
  
   
 
    
  

    3.5

  
       

        (NIOS)          
        
      

  
     
 NIOS     

   
8 5 3  C B A
 
        12    10
 

   
          
  
     
 
 
16 
2020— 

 
      3.6

  

             
      
     

8 
          
 
   – 
  
     
          3.7

 
   (One-o-one Tutoring) 


 
   
           
 
    
       
  
     
 
     –4

 
     5+3+3+4 
 
  
    
 
       4.1

 14 11


11   8 
8    
3     
  

 5+3+3+4 
    18
14

       
         
2 II I +3

 12 
9     14  
11   8  8
6     3 

18    12 11  10 9


14

  

        4.2
 
   3  
  
    1.2  ECCE   
17 
2020— 

    
     

 
            
  
     
      
  
3   
       
 
  
    
  

        
        

    
          
  
   
    
 
 
  4   
     
  
    
   
 
    
       
     
  
  
   
       10
    12    11   
       
  

  
   
 4.3

   
    
    
 

  


 
  
 
        4.4

  


   
 
          
    
     

          21  

18 
2020— 


  
      
     
       
   
  
 
      
 
        
 

         
  NCERT
     
   

   
  
  
         
 4.5


     
 
    
        

       
         
   
  
 
 
     
   
  

 
 
      
  
   4.6

  
      
  
    
          
      
 
 
  

 'of' 'as' 
  
  
 
     'for'
 
   

  
    
  4.7

   



   
  

    
      
  


  
   
  
19 
2020— 



 
         4.8

  
         
       

          
  

 'Fit India Movement'     
 
  
        
   
 
    

    
     
       4.9

       (Physical Education)   


 
     
    
  
  
  
         
 
  
       

 
     
  
    
   
   
     
   
 4.10

 
 
 
 
   
  
   
   
   
 
   
 
 
       
       
 
  
     

 
        4.11
  
20 
2020— 

     
  
    
    
         
         

          
      
 
        
8    5      
  
  
      
 
  

     
             
  
           
      
        
          
      
  
           
        


            
      

 
     
          
   
     
       

 
 
  
 

 8
2   4.12

  
     
        
        
  
 


  
   
   
   
    

 
3   
    
   

     
         
     
  
 
       8      
    

    
  
        
  
         
  
       

21 
2020— 

     
             4.13

 
 
 
   

         
     
 
   
  
   7 
     
6       
       
  

        
          
   
      

  
          
    4.14

     


        

  
   
   
   
   

  4.15

     
         
         
  
         
    
    
 
      
    
     
         
    
            

  
 

 
          
      4.16

 
                8 
6  

       



 
   
       
  
    
  
   

  
  
   
    
  
 
            
                        
 
22 
2020— 

         


       
          
   
  
  
 
  

    
  8     
 4.17

    
     
       
 
    
      
 

 
        
     
        
       
    
        
     
   
      
   
    
        
    
   
 
    (SSS)     
  
       
      4.18

    
      
  

         
      
      

            
     
    
              
  

   
   

 
          
  4.19
    
        

23 
2020— 

  
    12 6        
  
   

    
  
  
     
  
   4.20

 
     
   
       
        
   
 4.21

 
  
             

   
      

 
  
 
      (Sign Language)
  4.22
        
          
   
   
        
  4.23

    
     
     
   
    
    
 
   
   
  
     
               
 
  
 
   
 
 
 
    
  
          
 
   
24 
2020— 
 

  
    
    
  
   4.24
 
  (GCED) 

   
 
      
     4.25
     

   
      
      
       

  (Puzzle)         
 
  
          
            
      8 6 

 4.26

        


              
   
NCFSE2020-21 NCERT    
  10 8 8
6         
6

 
   

    
        12 
 6  

            
    

               
 
      
   

                 
   
     
 
   

          (Knowledge of India)  
    4.27

    
               
    
      
  
25 
2020— 

    


    
 
     
  
  
    
         
  
 
    
           
             
    
   
     
                       
    
    
  
 
   

  
  
     
    
        
      4.28
            


       
    
     
                 
       
            


       
       
 
 

               
   
               
  
  

     (Hitopadesh)(Jataka)  

       
     
 
          
 

   
        
     
    

26 
2020— 

 
    
      
    4.29
     
      
  
    
  
       

       
    
           
     
 
    

     NCFSE-2020-21  
           NCERT 4.30


      2020 
     
    
      
        
   
   

  
  10   NCFSE
5    

 
  
   
 —    —   
 4.31

                   


   
          

  
     
      
  
   
     
    
   
               
   
  
  
 

 

 
    
      4.32

   


NCERT SCERT  
27 
2020— 

           


   
             
        
 
     
NCERT  
     
        
  NCERT  NCFSE  
 
     
    
     
       NCERT      
     

       
      
 

    
                  
    NCERT  
   

   
   
   SCERTs  NCERT           
  4.33

   
  
   
  
  
  
    
      4.34

          
  
     
    
      
  
 
  
     
      
    


         

    
  
   
  4.35

  
  SCERTs NCERT   
    

 
 360   
     (National Assesment Centre)

 
   
      
28 
2020— 

  


     

    
        
    
   
  
       
   
       
    

 
 
       
   
      
 
 
         
     
  
   
     
       

  
    
    

  
     
   
   4.36
  
          
 
 
       
  
       
     
  
                    
 
  
  
         4.37
 1210
       
     
  
        
  
   
  
   
 
  
 
       
   
    
        
    
 
         
       
   
     
29 
2020— 

      


    4.38
    
           
    
 
      
        
  
 

          
    
     
    
 
 
     
 
        
    
 
             

       
 

 (BoAs)
 SCERTs    NCERT

   4.39

     2022-23      


 
  
   
 2020-21 NCFSE    
  
       12   10     4.40

             


       
  8   5  3       
     
               
  
             
  
 (3)       
   
        
   
       
 
       
      
 
   
          


 
         PARAKH      
    
  4.41
30 
2020— 

(Performance Assessment, Review, and Analysis of Knowledge for Holistic 


   
        
MHRD Development),
         
    
   (NAS)     (SAS) 
     
 
 21 

 

 
     

      
         
   
      
     
   
  

  
         


  

    (NTA)  
       
  4.42

                   


  
    
 
    
 
      
      
         
     
    


 
     
    NTA    
   
           
 

        
      
                   

   NTA  

   
   
   
  
  
    4.43

      
           
31 
2020— 


  
       
   

        
          
  NCTE  NCERT
  B.Ed         
 
  
    
 
  
           
   4.44

  
 
   
   
          

     
        
  
       

       
          
    
            
  

      

 
            4.45

 
   
 
 
  

 
         
  
     NIT  IIT          
 
           
  
 
    
   
 

            
 
      4.46

    


            
       

      
     
     
 
    
   
 
32 
2020— 

 –5


               5.1

 
    
          
    



   
           
      
     
     
   

            
    
  
       
    
 
     
     
   
   
  
 
      
 B.Ed  4       5.2

 
      
  


           
   
        
     
 
    
     
    
        
 
    
  
   
  
  
 
    

      

    
 5.3


  
 
           
 
       
         
 
  
33 
2020— 

    
         
  (TET)      5.4

     
   
 
   
    TET
 NTA    
TET    
  

   
              
   
     
          
      
  
  
    
        
  
  
       
 TET          
 
   
   
 
 
         
    5.5

  
  
   
  

  
   
 

       
 
   


  
    
  
   5.6

  
   
            
 
   
   
     
 
      
    20  5.7

    


   
         
    

  
        
     
         
     
  
34 
2020— 


     
          
      5.8
 
              
   

   
            
      5.9

       

    
        
  
  
  
    
         
 
      
 
     

     
      


    
        
 5.10
      
          
  
     
       

 
       
   
  
      
      
      
   
    
    

          
      
         
   
       

  
    
     5.11
 
  
 

     
   
      
      5.12

           
     
35 
2020— 


        
      
   

    
    5.13

    
     
  



  –  
   
  
       5.14
   
  
              
 
     

(CPD)  
   
          
 5.15

                   


               
        
      
    
       

   (CPD)   
  50    
   
 
  CPD    
        

  
   
     
   
   
           
  
 
      
    5.16

   
        
    
 50    CPD    
   
   
 
        
      

 



36 
2020— 

 

   
    
       
  5.17


      
    

    
      
    
     
   
    
      

           
    
    
 NPST5.2 
    
  CPD 
       
        
  

  
 
    
   Tenure 
      
   
 5.18

  
      

 
 
       
  

  
 
       
  
      
   
   
              
   5.19

  DIETs  BITEs, CRCs,BRCs        
 

    
   
     
    
 2022  (PSSB)            
    5.20

  SCERTs  NCERT     


   (NPST)  
   
        
    
    
         (GEC)  

37 
2020— 

     

         
    
       NPST         
    
 
         
    
   
      
     
  (Tenure)   
          
(Tenure) 

   
      

   2030
 

 

     5.21
   
  
 
    

   

    
       
     
 
      
      

    
     
     
  
 
   
         
  
   

  
RIC NCTE       
 
 

 
     
 
      
     
    5.22

         2030  


     

      
    
    Ph.D M.edB.Ed 
38 
2020— 

     B.Ed  4 


   
       2030 5.23

 B.Ed  4     


  
     
   
   B.Ed 2 
   
      B.Ed B.Ed
   
     4  
     
     B.Ed    
 
   B.Ed  4        
 
      ODL B.Ed  4      
 
              ODL  
  B.Ed
 
     
    
 
    
 

 
       

    
 
 B.Ed 5.24
   
      
        
B.Ed    
    

 
  
 B.Ed       
     


    
  51A    
         
         
     
 
       

   

     
      5.25
  
   DIET  BITE       
 
    
       
  
     
39 
2020— 


     B.Ed 5.26

    
   
  
 
  
 
     
    
 
 
 NCERT           
 
 5.27

            


 
  

      
 
    
 NCEFTE  2021NCERT, NCTE 5.28

   
  
    2020  
    
         
      
2021        NCFTE      
 
  10
NCF   NCFTE  
5  
 
       

 
       
    5.29

            
           

 
    –6
      
           6.1


                 
  
           
      
 
  

   
   
   
40 
2020— 

 14  
           
   
 
  
     
     6.2

    


       
     
    

    
       
       

     

      
           
        
       
   
    
         
 
      
      
          12  
  
     
(SEDGs)
     
        
  SEDGs    
   
 
 
   
19.6%       
 2016-17  U-DISE 6.2.1
     
   17.3  
     .25% 1.1%    10.6% 6.8%  
 

  
   

   
           
   6.2.2

    
       
       
    
            
  
 (OBCs) 

41 
2020— 

  
        
  6.2.3

        



    

  
   
       
      
   
       
  
          6.2.4

              


   
 
    
       (CWSN)   
 6.2.5
 
 
        6.2.6


 
 
     ECCE    

  6.3

     3 
1  
   3 
   1  
 
  
    SEDG

 
    6.4
    

 
        SEDGs  
 


   

    SEDGs         6.5

       


    

        
42 
2020— 


 (one-on-one)         
      
       
 
    
 
   
          
     
 ECCE
       
 
     
 
 
 

      
  SEDG      
  6.6

        


    
(SEZs)     
        
 SEDGs 
 
 
 
  
   
  

  SEDGs       
    
  
 6.7

  SEDGs    
          
        
     
      SEDGs 
 
  SEDGs  
 
    


    
        
      6.8

 
       (Gender-Inclusion Fund)   


 
  
   
         

     
      
   


        
    

SEDGs       ‘Inclusion Fund’
   

43 
2020— 

 
  
      
 
  
  
 
    

    
  
    6.9

      


    
        
   
12    
   
  
 
   
        

      
 


     
    
  
         
  
    ECCE 6.10

   
       
    
     RPWD 2016      
      

  
           


 RPWD 
   
        
      2016      
   
   
 DEPwD    
  
 NCERT    
 
     

    6.11
      
  
   
  
     
    
 
  
 
   
    RPWD 
    
           
    

44 
2020— 

  
 
   
     
  
  
  
  
        
 
        
    
        

NIOS                 
        
       
 
           
  
            2016    RPWD 6.12
   
 
   
   
  
        
    

 
  
  

 
          
    
 
  
 
   
      
    
 2016   RPWD  
         
     

 
           
     
   
      
 
      
        
  
  
   

         6.13

     
    
    
  
           
    
45 
2020— 

               



  
             

         
 
 
     
  
    PRAKASH
        
         
 
   
     
     
   
    6.14
 
        
          
   
 
  
          
        6.15


     NCFSE
 
     
   
  
   
          

   
     
        
 

      12   
            
  
 NTA  
  
 
   
 
   
         


   
  
       
   
 

     
    
  
   
    
       

 SEDGs 6.16
  
  
 SEDG    

46 
2020— 

           


              
  
   


   NCC     
     
     6.17

    
            NCC   
 

    
      
          
   SEDGs 6.18


       
  

  
  

      SEDGs     
 
 6.19

  
  
         
    
              

   
    
   
        
       
   
      
          
 SEDGs  
            
 

               
 
 
  6.20

    


        
    
         
  
 
          
      
 
    
    
    

47 
2020— 

         


   

    
  –7
  
 
 
  
      
   7.1

    


   
  
  2016-17 U-DISE  
     
   14.8%    28%   
 

  8      
1   
  30 
 
  1,08,0172016-17 6    14   
 5 1 (85743)  
 
    
    

    
    7.2

          


       
 
    
          
 
 
         

   

   
      
   7.3

           


     
 

       
    
   
  


     
    7.4

             


 
  
  
     
48 
2020— 


  
    

   2025
  7.5

                     


 
   
      
 
   (a)

    (b)  
     
   
  

   
  
  
 
(c)    
     
      
      
        
   (e)       (d)  

       
      
  
   
 
        
 
   
 
    
  7.6

           


  
 66 1964      10  


    

  

       
  
 
     
 
 
  
         
 7.7

      
          
  
    
       

       
        
  
          ICT    
49 
2020— 

         


      
        
     
    
     
           
 DSE     
   
       
 7.8

 (DEO)          


       
 (BEO) 
 
                    DSE
          DSE
  
      
  (SCF)
     
 (NCF)
    
   
  
     
           
    
    
 

 DSE
 
              
     
   
   7.9

     (SDP)    


     SCDPs    (SCDP)    
 
    
        
    
       
   (SCMC) 
    
            
             
 
             
  SCDP  SDP    
    
  DSE  

50 
2020— 

    SCDP  SDP  SCMC   


  
    BEO    DSE   

 SCDPs 5 –1   SCDP 
3    

                     
SCERT   DSE   SCDP  SDP         

              


   
  
  
   
         
  7.10

   
     
             
    
   
      
  
          
    
    
            
  
 7.11

             


    

  
      
 
   
 
      
       7.12

       


 
                
  
   
 
       
       
    
          

         

51 
2020— 

    –8



    

  8.1

    
     
 

  
 
    
          
 
  
 


 
     
           8.2

             


 
     
  
  
        
    
 
 
        
      8.3

  
  
   

 
             
 
   
  
   
        
   8.4

   
 
  
       
      
 
         
         8.5

    


  
   
 
       
  (a)

 
          
   
        
52 
2020— 

                


     
  (b)

            


 BEO DEO
      
   
  (c)

   
   
        
 
 
   

 
      
   
   SSSA  (SSSA)     
    
            
         
             
  
    
   
      SCERT
 
               SSSA
  

     SSSA      
        
              
 
  SSSA     
 
       


  
      
   
   SSSA 
  
          SSSA    
      
    
 
  NCERT SCERT        (d)

     SCERT      


  
 
(School Quality Assessment and Accreditation  

 DIETs BRCs CRCs SCERT Framework) (SQAAF)



    3 
      
53 
2020— 

   
   
               
 

      
  
 

       
      8.6

    


       
        
   
 
 
                    


          
    
           
 
 
              
      
       
 
 
        
 
  
      
       
   
   
     

    
  
  
     8.7

        


 

   
   
         
 
 

         
    
 
             
       
  SSSA    
 
  
         
   
 
  
   SAS  NAS   
   
 
     MHRD  CBSE       
  
    
     
              
54 
2020— 

      



     

 
  
 
  8.8

    
     
   
 
 
        
 

12       
 
3   
     
     
  
       
   
    
       

 
       
    
       
     
    
  
           
 
              

4    
    
      
  
    (SDG)
  
       
  8.9

  


  (NAS)             
        8.10

 
  
 NCERT          
   PRAKH
  
          
 

   
      (SAS)
          
 
  NAS  NCERT 
    PRAKH   
      
  
55 
2020— 

   
     
 
  8.11

   

    


            
 
  
       
 
   
     
    

 II

     –9

 
     
         9.1


            
  

         
    
          

    
    
          21
  9.1.1

      


     
  
  


 
      
   
 
              21
  
    
            

   
         
 
      
     


    
   9.1.2
56 
2020— 


     

  
 
 
         
    9.1.3

    


 
    
   

     
  
  
 

   
  
   


      9.2

   
 (a)
    (b)
        (c)
    
  
    (d)

 
  (e)
       
 
  
 

    
 (f)
    (g)

  
  
     
 (HEIs)    (h)
   
 (i)

      
  (j)
   
         9.3
    
  
     
 
57 
2020— 

        


   (a)

   
                
 
 
  

  
   
 
  (b)

  (c)
     
 
 
 
   (d)
  
       

   
  (e)
   
     
     
        (f)

 

   (g)
   (HIs)       
 
      (h)
     
                (i)

    
        
  
   (ODL)     
   
  

 
       –10
     
  
 10.1
    HEI  
 
 
  
     3000   
        
         
    
     
58 
2020— 

       


HEI     
     
       10.2
  
           

    
   
      
        
        
 
 
 
     10.3

 
 

             

          
    
  
    
    
 
   
   
  
   (AC)              

  


  
      

   

        
       
 
           
   10.4

        


          
  
         
     
       
   
   
       
 
  
      

       
        10.5
59 
2020— 

 HIs  


          
       
  
     
               
       
           
 
  
    
    (HEI)        
10.6
   
 
   HEI 
       
       
       
      

 


 
             
 2040 10.7
       
        
 
     
2030HEIs     
    
  
  
           
      10.8


HEI     
  
   2030  
     
 
     
  
     
 
   50% 
       2035   (2018) 26.3    

    HEI    
 
  
  
              
        10.9

      HEIs    
        
60 
2020— 

       


         
  
      
 
    
   
     
     (ODL)    10.10

  (SDG4)   


       
     
 
   
   ODL   
 
   
   ODL 
          
       
      
 
    
      
  10.11

   
   
     HEIs   
  
   HEIs    HEIs
 
  HEIs 
                 
 
         
        
        
  
      
         
 10.12

 15          


    
 
       
   
                  
      
      
           
  
61 
2020— 

            

 
            
   10.13

 
  HEIs    
  
Ph.D
  


  
          10.14


         
      

(Affiliating University)     
(Deemed to be University)


  
  (Unitary)  (Affiliating Technical University)  

           


 
 –11

        
     11.1

 
  
             
   64      
  64   (Banabhatta Kadambari)

     
    

  
        

  
 
    

           
   
  
 
      
     
  21 
     
    
  
  11.2

    
     (STEM)
62 
2020— 

  
            
     
    
      

             
    11.3

      


           

         21      
  
        
  
       
    
   
   

  
            21

   

     21      11.4

IIT  
  
         
        
  
   
    
   
        11.5

  
      

        
     
 
  
   


 
      
      11.6

               




      

        

     
63 
2020— 

              



             
         1 1 . 7
 
 

 
 
 
 
        (Statistics)  
  
            
       (ODL)  
      
 
   HEIs  11.8


       
   
    
         
              
 
     


 
    
 
  
        
     (Dharma) (Satya) 
 
    
     
    
                   
 
   
   
      (GCED)
  
     


         
     


          
  
     
      HEIs
  
 
  4  3 
 

    
     

 11.9
     
         
 

 
 
  
 
64 
2020— 

 4  
    3 
    
     
 
      
(ABC) 
  HEI 
  HEIs   
 
 
    
    4  

  
   HEI

    
HEI 11.10

     3        
    (a)

    

  
      
 4     (b)

 
4   Ph.D   
  
   5  (c)
 
 M.Phil   
  
MERUs       I I M s  I I T s       11.11

          (Multidisciplinary Education and Research Universities)

              


  
 
  
             11.12

         


 
  


        HEI        
 
      (Diagnostics)      (Epidemiology)   
                
     
65 
2020— 

  NRF        


    
   
  
 

     
 –12

         12.1


           
         
       
    
   
          
       
 
          
     

    
          

      
     
       
         
   
   
      
         
       
   

     
     
  12.2
                 
      ODL  
        
 
         
             
   
   HEI      
    
     
 
    

 HEIs  
              
   
 
 
   
66 
2020— 

      


 
       
   12.3

  
     
    
(IDP) 
  
  
       
      
 

    
       HEIs   
     
      
   
      
         
   
    
 
     
     
   
 
 
   
  
    — 12.4
  
     

      
  
  
     
  
    
 
  

       ODL— 12.5

 ODL 
    
    
 ODL                
 
     ODL 
  

    
  ODL    
  
   
   ODL     
       
  
  12•6
     –   
       
67 
2020— 



           
 12.7

  
     
     
       
     
        AYUSH 
     
  
    
 
      
  
    
 
                 
       
  
   
   

    
    
 12.8

 
  
        
           
             
  
      
            
  MOU   
              
 
  
       
    
    100     
                 
      
   
          
        
      

         
     
     
  HEI 
  
    

68 
2020— 

  
   

 
         12.9

           
      
     
 
    
            

  
   
 HEI     
      
  
    
   
              12.10

   
    
       

          
     

        
      
 
   

   
  
 –13
      
      
       13.1

   
  

  
               
     
          
           
     
       

      
  
           

  
 
 
     
 
             
      
69 
2020— 

   
   
  
    
      
     
 
 13.2


   
      

   

  
         
  
  

   
          –   
   13.3
  
 
    
    
         
     
            

 
 

      
     13.4

          


      
       
   
  
   
  
                   13.5

       


      
      

   
             13.6

         


     
  
      
 
 
  Tenure Track 
 Tenure         
      
 
                
 
    
              
70 
2020— 

      


    
    
           
               13.7
        
 
     
              
   
      
           
 
  
              
      

    (Overlaping) 
    

       
    
              
         
        
           
  
  

   –14
       
  
       14.1

  
  
      
  
  
          
    
  

 SEDGs
 
 (SEDGs)    
    14.2

        


  
       
  
  
   
  
  
   14.3

     


   
71 
2020— 

     


      
     
          HEI       14.4


      14.4.1
     SEDGs (a)

   GER 
 SEDGs (b)
  HEI (c)
 
HEIs     
  SEDGs          (d)

  

     
  

  
  HEIs    (e)


        SEDGsHEIs   (f)
  
    SEDGs (g)
 
    (h)
   HEIs  14.4.2


   
 (a)
        (b)
      (c)
 
  
  (d)
 
  
  (e)
  
 
 (f)
72 
2020— 

  
 
  
 
   (g)
 
       (h)
 
      (i)
 
        
     
  
 (j)
  HEI    
       (k)
 
  (l)
    
 SEDGs
        (m)

   
   
 –15

          
       15.1

       
          
      
 
       
      
  
   

       
    
     
 
 
  TEIs      (2012)     15.2

 
         
    
 10,000
  
           
      
 
   
    
                    
     
     
        
  
  
73 
2020— 


           
        15.3

    
            (TEIs)         
 
  
      
    
   2030   
   
 
 
   
    15.4
  
 
         
                 
  
     B.Ed

   
 
    
  

        
  2030  TEIs    
  
  4 
  
 B.Ed  4   
  (HEIs)       15.5


    B.Ed  4       
    
    
   

 

 
         
      

 
  
   
         
 
B.Ed  2       
      B.Ed  4  HEI  
     
        
B.Ed
       

  4  

   
   B.Ed
 24
   
74 
2020— 


    
     15.6

   
             
      
   
 
              
 
  
  
  
       
      
 15.7

     


 
   (NTA)

    

           
    15.8

       


    
 
       
           
     
   
           
 
  
  

 
     
           
 

      
  Ph.D 15.9
 
   

   
  
     
        
      

   Ph.D     
         

          
   

   Ph.D
                    
      
   15.10


   
    
 

         DIKSHA/SWAYAM     
  
75 
2020— 

  
   
    
   
      
     
 
          
          15.11

 
              
  
     
 
  
   
  
     –16
    24 
19 2017  12 16.1
2012  

  52%     5%


  75%
   96% 
              
 
  
    
      
     16.2

 
 
8 
 1211
 
  1211
   
          
   
         
          

 

(National Skills Qualifications      2013         
Framework (NSQF)
 
    
     
   16.3

   
    
     
     
 
   

      
 16.4
76 
2020— 

  
 
        
 
  
      
  
 
    
  
   

     
 
          50%         2025 16.5
  4.4    
 
     
         
     
     GER         
   
       
           

    

 

 IITs  
    
  
       
  
 
  
      
  
   B.Voc   2013  
    
 
     
     

         4 

            
           

     ODL      


       (Lokvidya)
  
 
       
     16.6

    
  
 MHRD 
  (NCIVE)  
      
 
77 
2020— 


 NCIVE            
        16.7

             



   
               

 
  (Incubation centres) 
 
         
    
          16.8



        
          
       
      
  
   
     
    
 

      
 


   
       –17


     
    
 17.1


            
       
      
    

    
       
 
      
 
   
      17.2

  
    
      
       
      

        
     
          
     
  
         

78 
2020— 

      


  17.3
4.2%
4.3%
 12.8%0.69% GDP
    
        
   17.4

       


        
 
         
 
      
           
      
         
   
  
              
 17.5

         


       
  
             

 
                 17.6
   
         

         
   
 
   
   
     17.7
  
       

   
     
     
  
  
 21 
   
  
 
              
 17.8

     
   
  
    
79 
2020— 

             


  
 
       
     
  
   
   

 

   
                
 
   
      
        17.9

 
    NRF   (NRF) 
 
       NRF   
    

       
   
  
             
  
  
        NRF      
  
  
                   
        
    (DBT)  
 (DAE)
 
    (DST)    17.10
 
  (ICHR)    
(UGC)  (ICMR)     (ICAR)
      
        
  
            
   NRF    
       
  
 
 
   
       NRF    
        
  

 
  NRF 17.11
 
  
  
 
  
   (a)
80 
2020— 

                


  (b)

       



    
           (c)

 
    
 
      
    
 


    
   (d)
   –18

 
  
     
    18.1

   
     
     
         
     
   
                   18.2

     
     
        
            
        
        
(HECI)     
     

 
 
     
       HECI(NHERC)  18.3

            

             
     
     
           
 
  
   WHERC           
81 
2020— 

                   


   
      
      
            

 
      NHERC      
 
       
   
 HEI
    NHERC  
 
 
   
 (HECI)        
  18.4

    
      (NAC)    
     
            
  
            
   NAC      
    – 
         NAC  
        HEIs
 15   (IDR)        HEIs   

            
 
         
 
 
    HECI
         (HEGC)  18.5

       
 HEGC      IDPs
            
   

   
     
  (GEC)
     HECI 18.6
   GEC   
  ‘Graduate attributes’      
82 
2020— 
 

 
 
 

  (NSQF)           (NHEQF)    
 
 
     
        
  NHEQF GEC   NHEQF  

 
   GEC     
    
   21         
   
  
     

   (VCI)       (ICAR)      
 18.7

 
  (NCVET)      (CoA)  (NCTE)  

        (PSSBs)     
     PSSB     GEC
   GEC 
    
     
 HEIs             GEC  
          PSSB    
 
 
 
   HEIs   
 PSSB  
    
           18.8

        


 HEIs       
  HEI
      
  

 
  
     
 
       18.9

  HECI
        
     
 
 
83 
2020— 

    (HEGC) 

   (GEC)     (NAC)  (NHERC)    18.10

             (HECI)   


     
   
  
    
    
      
       
     
 
HECI   HECI             
  
    
            
      
 
  
 
     HECI    
 HECI     
       
 HECI     


     
   HEI  18.11

              
       
 
   
  
    HEIs        
   
         
   
     HEIs        
      
 
 

             
  18.12

             


          
       
           
    
   NHERC        NAC   
 
84 
2020— 

     
 
           18.13

             


  
             HEIs   
  

  HEIs   

    
            18.14

     
 
           
    

           

    
 HEIs   
           
       
    
       HEIs
 HEIs   
       
     

   
      
 
    HEIs
   
    –19
  
              
    19.1

    


      
 
  
            15
       19.2

      


   
                 
             
     
        

85 
2020— 

    


 
        
 
    
 
   
             
     
   
         
 
  
      
            
              
 
        
    
 2035    
         
 
   
     
                  
  19.3

  
      HECI   (NHERC)       
  
      
       19.4
 
 HEI   
           
             
 
   
     
       
   (BoG)
    (EEC)   
       

 
   

   
  
     (Tenure)  

   
         
 
       
      
   
       
 
      
86 
2020— 

     HEIs          19.5


  
   
      
   
            
 

         
     (IDP)
   

   
     
             
  
     
   
  

III
  –20
         
   20.1

  


 
   
    
            
 

 
          20.2

         


            

 2030    
           
 
   

       
    20.3

    1%             9%



  
 

             
       
       
  
      
       
    

87 
2020— 

   
      
    
         
      
   
       
  
 
           
  
            
 
 
 

         
   20.4

          


   
    –  –  
   
      
       
 
       
  
         
    
  
 
    
     
     
      
  

         
  
 20.5

   
    
      

 
      
 

 
        
      
           
          
       (AYUSH)
     


      
 
        
       20.6
88 
2020— 

 
      
           
 
          
   
       
   
 
   
         

          
            
  

     

 3-D (A-I)     
   
 (Genomic)  
  
 
  
              

 
       

  
 
 –21
  
      

  
  21.1
    
  
     
  
   
    
     
    
       
   
  
  
 GDP   
 
  
 
           
 
  21.2

         
             
 
   
       – 
  
   
 
 
  
 

  
          
   
   
   
      
    
89 
2020— 

       


       

      
 
   
   
   
 
    
           21.3

            


 
         
    
    
     
   

  
  
  1988       
  1991-2011      
  
     
         
    
 
         
       100% 21.4

  


     
 
     
               NCERT  21.5

  
         

     
    NCERT   
 
  
 
   (a)
        
             

 (b)

    
     
   (c)
90 
2020— 


    
 
  (d)
 
 
   
   (e)

  
   
       
  
  
  
            
  
 
    

         
      
  —  21.6

   

       

          
   
  
    
        ICT
   
           
     
 
 
  
 
  
 

   HEIs    (AECs)           
 
  

  
    
   — 21.7
   
        
     
 

            
 
     HEIs  
       
   

 (One on one)   
 
      
    
     
  
     
     
 
         
 
 
            —  21.8
91 
2020— 

       


   

         
   
       

       
     
  
  
   
   (AECs)
   
  
  
      — 21.9

    —        
 
    
   
      
 
     
       
  

   
   
 
             
  


     
  

  
                 
 
    
  
   
 

  
  
    
      

 
        
  
 
    
      

  
             21.10


 
    
 (apps)   

   
     
  

   ICT 
  
    
  
92 
2020— 

  (ARTs) 
     –22
  
   
   
        
  22.1
     
          
    
          
          
  
     

     


    
           
          
  
      

              
        
           
    
        
         22.2

     


       
   
 
 
 
      
   
    
        

     
     
  
        
     22.3
 
        
     

     
         
  
  

  
    
     
    22.4

 
 
     

 
         

      
       
93 
2020— 

   


     
    

      
  
      
  
 
  
 
 
  
  
    
      
 

  
 22050 
      22.5
   

  
   
 197    UNESCO    
        
        
  
   
        
     
 8        
      22.6


  
   
      
 22 
      
        
         
 
             
    
   
      
    
 
   
       
 
   
   
  
  
  
     
    
  
             
   
        
     
      

 
 
     
         
     22.7

 
   
 
 
   
     
 
   
         
 
  
94 
2020— 

 
  

 4 
           
 22.8
       
  
        
 
           
      
   
 
         
   
        
     
  
        
       
           
    
  
  
          
      22.9
     
       
  

   4      

   
     
      
  
    NRF     

    
(Guest)       
   
       
 
 

   
        
 
  
    
 
   
      
     
     22.10

 
    
  GER      

     
    
      
   
    HEIs       

  
       4           
   
95 
2020— 

 
  
   
   
 
 
    
     

   22.11

     


        
   
        
  
       
  
     
   
   
     
   22.12
     
 
       
            
        
  

 


               100         

      
        
         
 
   
      
       22.13

 
       

      
         
   
     
         
      


 –  (Virtual)  
  
  
        
    
  
         
      22.14

 

     

  
       
           (IITI)    
96 
2020— 

  
      
      
  
     (IITI)   
     
        
 
     HEIs    
       
 IITI
   

             
      22.15

  
     
  

         

         
      
   
           
 
       
               

 
   
    
    4
  
 
              
 22.16

           


    
    
  
       
  
  
 
    
       
     

  
   
   
 
   
 
   
   
   
             
       
                      
97 
2020— 

       


      
  NRF 
    
             
    22.17

 
      
  
              8      22.18


  (Vacobulary)     
     

      
       
           
  
  
         
       

    
       
   
 
   8   
   
        
     
    
    

  
   
  

  
    
  Wiki        
   22.19

                  



 
       
       
    
   
  Wikis     
     
          

 NRF 
  
        
         22.20

   
        
    
      
      
  
      
98 
2020— 

 
      
  
 
     
   –23

    

         23.1

           


 


          
 

 
          
       
 23.2

             




                    

  
 
  
   
   
     
    
      
   23.3

        


 
  
          
    
    (NETF)      
  
    
       NETF    
 
   
           
    

   NETF 
  
     
     (a)
  
99 
2020— 

       (b)


 
 (c)
 
    (d)
 
    NETF    
     23.4


          
       
   
         

      
      NETF  
  
   
    
   
             
     23.5

   
         
   
    
 
         
 23.6
   
   
              
   
 
  

   –     NIOSCBSECIET NCERT
        –         DIKSHA  
   
       
  DIKSHA     
       –    
             CIET

       
SWAYAM / DIKSHA            
    
            
  
     
       23.7

100 
2020— 

  
  
   
     1986/1992  
 
             
      
        


     

  
 
       


   3D/7D  (A I)  
       
   
 23.8
     A I   
     
 
   AI      


      
  
             
  NETF      
     
    
     
 
       MHRD  
    NETF      
         MHRD

      
(NRF)         MHRD   
  23.9
    NRF 
AI  
   
AI (a)
 
   
  (b)
      
  AI       (c)

   
 
       
     23.10

        



             

 
    HEIs    
    
  
101 
2020— 

     



        
   
  
                  
                  
      
                 

 
   
     
   Ph.D  
       23.11

            AI+X 


  
   HEI 
 SWAYAM 
   
(AI)   HEI    
 

                 

  

    
      (annotation) 
 

 
   
       
  
(Natural Language Processing)
         
 23.12
   
    
        

                
 MHRD/NETF  
   
 
    

     
 
 
 (Privacy)        A-I 23.13
 
A-I   
    
   
 
  
      

   
 

102 
2020— 

   
 
    


     
 
           
   
         
  
     –24

  
    
       24.1
       
       2020
     
   
  
ICT         
 
   
  
          
 
  

      
   
  24.2

         


 
  

    
  
 
     
   
   24.3

  
  
    
    
      
  
           
    
          
 
         


   
   
 

   
     


103 
2020— 

 
  
  
      
 24.4

   


 
NITs IIT  IGNOU NIOS CIET  NETF 
  (a)
      
  
   
        
  
   
      
       –    


   
 
      
        (b)

     


  
       
    
 
     
 
 
 SWAYAM     –             (c)

          


 
    DIKSHA
    
        
       
       
           
 
                 (d)
 
 
     (Virtual)    (Aagmented) 
  (Simulations) 
 

   
          
  
 
 –     
          
     
104 
2020— 

 
   
         
   
  (e)

    
    
  
          
      
       
 
   
     24  
     
   
   
      –        (Virtual)   (f)


    
   SWAYAM, PRABHA DIKSHA
   
   
  SEDG      


       (Tablets) 
 
           
       
   
   (g)

     
   
        

 
  
 
  NTAPARAKH
   
  
 (h)

(Rubrics)   


   
 
        
     
  
  21  
     
       
        (i)
  
 
  
             
   

   (j)

NETF     
        
           
105 
2020— 
 
HEIs   
 
        
   – 
 
       
  24.5

      


    
          
  –       
      
      
 
  

    
      –       
        
     
    

              
    

     
     
 
   –  
     

—IV
 
 25

  
       
 

     
 25.1


       
   
               
 (CABE)   
            
    
       MHRD  CABE 
 

         


   
   
 
   
 (MHRD)    25.2
106 
2020— 

 

 (MoE)
 
      –26
     
       26.1

       


    


     
 6%GDP   
    1986 
 1992  
 
 1968 
 

 4.43%  GDP      
      
 


 
  2017-18    10%    2017-18

   
    
   26.2

  
    
       

       
     
         
 6% GDP
    
               
 
        
            26.3

       


     

    

  
 

  
  
 26.4
    

    
 
  
  (a)
107 
2020— 

        (b)



   
   (c)

     
   (d)

      (e)
  
       
   (f)
  (g)
 
    (h)

              26.5

 
      
   
     
             
                    
 
      
  
      
 PFMS  GFR            
  
    
        HEIs 
          Just in Time
    SEDGs    
       

        
  
             
     


        
   26.6

           
  
 
   
    
  
 26.7
108 
2020— 

  
              
 
         
  
    
     
          
    

 –27

         



 27.1

   


           
     
   CABE  MHRD         
   SCERT  NCERT           NTA    

    
        (HEIs)   
      

 
   
  

  27.2

 
  1

  
  
      2
    

 
   
    
       3

   

  
  4

 
     
  5
109 
2020— 

 
 
           
 
  6
 
  
  
   
      
   7


            
    
             

 
       
     
  27.3
  
  
 
 
  
       
      
    
 MHRD 

  

   2030-40    
  CABE      

        

—————
————
———
110 
2020— 

2020— 

 

Academic Bank of Credit      ABC


Artificial Intelligence  AI
Autonomous degree-granting College    AC
Adult Education Centre 
 
  AEC
 

Application Programming Interface   
  API
Ayurveda, Yoga and Naturopathy, Unani,   
   AYUSH
Siddha and Homeopathy
Bachelor of Education 
  – B.Ed.
Block Education Officer  BEO
BITE Block Institute of Teacher  
    BITE
Education
Board of Assessment  BoA
Board of Governors  BoG
Block Resource Centre 
 BRC
Bachelor of Vocational Education   B.VoC
Central Advisory Board of Education   CABE
Choice Based Credit System      CBCS
Central Board of Secondary Education 
   CBSE
Central Institute of Educational 
     CIET
Technology
112 
2020— 
Career Management and Progression   CMP
Council of Architecture  CoA
Continuous Professional Development   CPD
Cluster Resource Centre 
  CRC
Children With Special Needs  
    CWSN
Department of Atomic Energy   
 DAE
Department of Biotechnology     DBT
District Education Officer   DEO
District Institute of Education and      DIET
Training
Digital Infrastructure for Knowledge 
       DIKSHA
Sharing
Directorate of School Education    
 DSE
Department of Science and Technology   DST
Early Childhood Care and Education  
 ECCE
Eminent Expert Committee      EEC
Global Citizenship Education   GCED
Gross Domestic Product    GDP
General Education Council  GEC
Gross Enrolment Ratio  GER
General Financial Rule   GFR
Higher Education Commission of India   HECI
Higher Education Grants Council   HEGC
Higher Education Institutions    HEI
Indian Council of Agricultural Research     ICAR
Indian Council of Historical Research  
   ICHR
Indian Council of Medical Research    ICMR
Information and Communication     ICT
Technology
Institutional Development Plan    IDP
Indira Gandhi National Open University  IGNOU
Indian Institute of Management   IIM
113 
2020— 
Indian Institute of Technology     IIT
Industrial Training Institute  ITI
Master of Education   M.Ed.
Bachelor of Medicine and Bachelor of     MBBS
Surgery
Multidisciplinary Education and  MERU
Research Universities
Ministry of Health and Family Welfare  
 MHFW
Ministry of Human Resource 
  MHRD
Development
Ministry of Education   MoE
Massive Open Online Course  MOOC
Memorandum of Understanding  MOU
Master of Philosophy   M.Phil
Ministry of Women and Child 

  MWCD
Development
National Accreditation Council     NAC
National Achievement Survey    NAS
National Cadet Corps  NCC
National Council of Educational  
   NCERT
Research and Training
National Curriculum Framework    
 NCF
National Curriculum Framework for   
    NCFSE
School Education
National Curriculum Framework for 
    NCFTE
Teacher Education
National Committee for the Integration of    NCIVE
Vocational Education
National Curricular and Pedagogical    
        NCPFECCE
Framework for Early Childhood  
  
Care and Education
National Council for Teacher Education  
 NCTE
114 
2020— 
National Council for Vocational  
    NCVET
Education and Training
National Educational Technology Forum     NETF
Non-Governmental Organization   NGO
National Higher Education Qualifications    
 NHEQF
Framework
National Higher Education Regulatory    NHERC
Council
National Institute of Open Schooling     NIOS
National Institute of Technology       NIT
National Institution for Transforming      NITI
India
National Policy on Education   NPE
National Professional Standards for     
 NPST
Teachers
National Research Foundation    NRF
National Skills Qualifications Framework     
 NSQF
National Sample Survey Office    NSSO

National Testing Agency    NTA
Other Backward Classes   OBC
Open and Distance Learning   ODL
Performance Assessment, Review and  PARAKH
Analysis of Knowledge for Holistic
development
Pharmacy Council of India    PCI
Public Financial Management System       PFMS
Doctor of Philosophy        Ph.D
Professional Standard Setting Body       PSSB
Pupil Teacher Ratio   
  PTR
Research and Innovation   R&I
Rehabilitation Council of India   
  RCI
Rights of Persons with Disabilities   
  RPWD
115 
2020— 
State Achievement Survey     SAS
Scheduled Caste(s)       SC
School Complex/Cluster Development  

   SCDP
Plans
State Council of Educational Research  
 
 SCERT
and Training
State Curricular Framework   
  SCF
School Complex Management  SCMC
Committee
Sustainable Development Goal  
  SDG
School Development Plan  SDP
Socio-Economically Disadvantaged 
   SEDG
Group
Special Education Zone   SEZ
State Institutes of Open Schooling   
  SIOS
School Management Committee  SMC
School Quality Assessment and  
 SQAAF
Accreditation Framework
Sarva Shiksha Abhiyan  SSA
Simple Standard Sanskrit   SSS
State School Standards Authority   
 SSSA
Scheduled Tribe(s)    ST
Science, Technology, Engineering, and     
 STEM
Mathematics
Sanskrit Through Sanskrit 
  STS
Study Webs of Active Learning for  SWAYAM
Young Aspiring Minds
Teacher Education Institution    
 TEI
 
Teacher Eligibility Test   
  TET
Unified District Information System for     UDISE
Education
University Grants Commission 
 UGC
116 
2020— 
United Nations Educational, Scientific  UNESCO
and Cultural Organization
Union Territory   
 UT


Veterinary Council of India   VCI

****

You might also like