Mỗi chu trình chuyển hóa ở người đều được xúc tác bởi các enzyme được tổng

hợp bởi các gen.

Những gen này được tái bản liên tục với độ chính xác cao, và hệ thống enzyme làm việc hiệu quả từ thế
hệ này qua thế hệ khác. Khi gen bị đột biến thì enzyme sẽ bị giảm chức năng hoặc thiếu hụt dẫn đến
chuyển hóa không thể xảy ra được. Điều này dẫn đến các loại bệnh di truyền phân tử do đột biến phân
tử protein enzyme được sinh ra, những bệnh này còn được gọi là các bệnh về rối loạn chuyển hóa.

- Tần suất: hầu hết là các bệnh hiếm gặp, nhưng tỉ lệ tử vong cao
- Hầu hết là di truyền gen lặn trên NST thường.

Phân loại: Dựa trên các chu trình chuyển hóa.

- Rối loạn chuyển hóa carbohydrat: Đái tháo đường, Galactosemia,,...

- Rối loạn chuyển hóa acid amin: Phenylketon niệu, ...
- Rối loạn chuyển hóa lipid: Tăng cholesterol máu có tính gia đình ,...
- Rối loạn dự trữ tiêu thể :
- Rối loạn chu trình ure:
- Rối loạn sản xuất năng lượng:
- Rối loạn các hệ thống vận chuyển:Cystine niệu, Menkes, Wilson
Phản hồi

Gen Aase Gen Base Gen Case Kiểu gen

Aase Base Case

A B C D Kiểu hình
Sơ đồ mỗi liên quan giữa kiểu gen và kiểu hình

Hậu quả của rối loạn chuyển hóa do thiều hụt enzyme

- Thiếu sản phẩm chuyển hóa D

- Thừa sản phẩm cần chuyển hóa B
- Hình thành các con đường chuyển hóa phụ, tạo sản phẩm bất thường gậy độc cho cơ thể

Bệnh phenylketon niệu (PKU)

- Ở người bình thường thì phenylalanine được chuyển hóa thành tyrosine còn ở người bị bệnh PKU thì
phenylalanine không được chuyển hóa.Nồng độ phenylalanine là ở khoảng  2 mg/dL đến 4 mg/dL (120
đến 240 mmol/L) cho trẻ <12 tuổi và 2 mg/dL đến10 mg/dL (120 đến 600 μmol/L) cho trẻ> 12 tuổi ,
nều vượt quá khoảng này thì có thể do bệnh PKU.

- Nguyên nhân: Đột biến gen 12q24, gen này mã hóa cho enzyme phenylalanine hydroxylase là enzyme
chuyển phenylalanine sang tyrosine, điều này làm cho phenylalanine không chuyển thành tyrosine

- Tần suất của PKU trong khoảng 1/10.000 đến 1/90.000

-Hậu quả: Ứ đọng phenylalanine gây nên đầu độc thần kinh , gây thiểu năng trí tuệ, mất trí nhớ.
- Chỉ có thể phát hiện sớm nhất triệu chứng bệnh PKU khi xét nghiệm máu bé lúc 25 đến 30 ngày tuổi.
Mẫu máu thường lấy bằng cách chích từ gót chân của bé.
Nếu bé đã mang cặp alen gây bệnh mà không được chẩn đoán đúng kết hợp với chế độ ăn uống, điều trị
thích hợp thì khi mọi biểu hiện bệnh là đầy đủ và cũng là đã muộn:

 Bệnh nhi thường co giật, tăng động, điện não đồ bất thường, da và tóc có thể nhạt hơn bình
thường hoặc giống như biểu hiện bệnh chàm.
 Mồ hôi và nước tiểu của bé có mùi đặc biệt như "mùi mốc", do phenylaxêtat tạo ra nhiều
qua quá trình oxy hóa phêninkêton.
 Đứa trẻ càng lớn thì càng nhẹ cân và đầu càng nhỏ (tật microcephaly). Nhận thức chậm, trí
tuệ rất kém và có nhiều trường hợp trở nên "điên loạn" mà nhẹ nhất là mất trí, rối loạn tâm
thần.
 Ngoài ra, có nhiều trẻ sinh ra bị PKU không điều trị có thể bị bệnh tim.
Tuy nhiên, nếu được phát hiện và điều trị kịp thời thì kết quả cho những người được điều trị PKU là rất
tốt: Hầu hết những "người bệnh" này hoàn toàn bình thường, không hề có vấn đề gì về thể chất, trí tuệ
hoặc thần kinh hay bất kì phát triển bất thường nào khác. Khi đã được chẩn đoán là mắc PKU thì người
bệnh cần phải tuân thủ chế độ ăn kiêng phenylalanine suốt đời.