Professional Documents
Culture Documents
VẬT LÝ (BÀI TẬP) NC
VẬT LÝ (BÀI TẬP) NC
i^elp r
f m^^ m m • m
fkm m • •
ng cao
Bai tap
VAT U10 Ndng cao
(Tdi bdn ldn thit tu)
Ban quyen thuoc Nha xuat ban Giao due Viet Nam.
I - BAI TAP VI DU
Ba! 1
M6t cha^t dilm chuyin d6ng'tr6n m6t dvrofag thang. D6 thi chuyin d6ng cua no
duac ve tr6n Hinh LL
1. Hay m6 ta chuyin ddng cua chSft dilm.
2. Tinh van tdc trung binh va tdc d6 trung binh cua chft dilm trong cac
khoang thoi gian sau : 0 s - ^ l s ; 0 s - ^ 4 s ; l s - ^ 5 s ; 0 s - ^ 5 s .
x(cm)M
Hinh 1.1
Bdi gidi
1. Trong khoang thod gian tur t = 0 s din t = 1 s, d6 thi chuyin ddng la m6t
dudng thang di I6n va lam mdt goc aj v6i true Ot. Nhu vay ch^t dilm chuyin
ddng thing diu theo chilu duong cua true toa dd, tut vi tri cd toa dd bang 0 din vi
tri ed toa dd bang 4 cm. Van tdc cua ch& dilm bang :
4
V = tan ttj = — = 4 cm/s
TiJf luc t = 1 s din t = 2,5 s, dd thi la mdt duorng thang di xudng va lam mdt
goc a2 vdi true Ot. Nhu vay chat dilm chuyin ddng diu theo ehilu nguoe lai, tctc
la theo chieu am cua true toa dd, tur vi tri x = 4 cm den vi tri x = - 2 em. Van tdc
cua chat dilm la : .
-2-4 , ,
V = tana- = — = - 4 cm/s
•- 2 1,5 . ' • ' . • .
Txt luc t = 2,5 s den liic t = 4 s, d6 thi la mdt dudng nam ngang song song vdi
true thdi gian, chat diem diing yen d vi tri cd toa do x = - 2 cm.
Tu: liic t = 4 s din t = 5 s, dd thi la mdt dudng thang di ldn va lam mdt gdc a3
vdi true Ot. Nhu vay chat dilm chuyin ddng thang deu theo chieu duofng eua true
toa do tit vi tri X = - 2 em den vi tri x = 0 em. Van tde eua eh^t dilm la :
0 - (-2) ^ ,
V = tan a , = = 2 cm/s
1 • • ' . . • . , ' .
Ax == X2 - Xj = - 2 --0 = -2 cm
Tuf t'l = 1 s den tj = 2 s, quang dudng di dugc la As2 = |0 - 4| = 4 em. Tii t'{ = 2 s
din t'l" = 2,5 s, quang dudng di duge la AS3 = 1-2 - 0| = 2 cm. Ttr tj" - 2,5 s din
t2 = 4 s, chat dilm diing lai d dilm x = - 2 cm, quang dudng di dugc la AS4 - 0.
vay quang dudng di dugc trong khoang thdi gian tuf ti = 0 s den t2 = 4 s la :
Vtb = T = 0 c"^/s
Bai 2
Mdt xe nho trugt trdn mang nghidng ddm khf. Oign true toa dd Ox triing vdi
mang va cd ehilu duong hudng xudng phia dudi. Biet rang, gia tdc cua xe khdng ddi
la 8 cm/s , va We xe di ngang qua gdc toa dd, van tdc cua nd la VQ = - 6 cm/Si
1. Vilt phuong tnnh chuyin ddng cua xe, l^y gdc thdi gian la liic xe di ngang
qua gdc toa dd.
2. Hdi xe chuyin ddng theo hudng nao, sau bao lau thi xe dutng lai ? Luc dd
xe nam d vi tri nao ?
3. Sau dd xe chuyin ddng nhu the nao ? Hay tinh van tdc cua xe sau 3 s kl tur
luc diing lai. Liic dd xe nam d vi tri nao ?
Bdi gidi
1. Phuong trinh chuyin ddng evia xe la phuong tnnh chuyin ddng thang biln
ddi diu vdi van tdc ban ddu VQ = - 6 em/s, gia tdc bang 8 em/s va vi tri ban ddu
XQ = 0 em. Phuang trinh dd la :
X = - 6.t + - .8.t^ (1)
2
2. a) Xe chuyin ddng di ldn phia trdn theo ehilu am cua true Ox va diing lai
khi van tde bang khdng. Ta cd :
v = Vo + at = - 6 + 8.t = 0 (2)
Tut dd suyra:
8.t = 6 , hay t = - = 0,75 s
o
b) Vi tri cua xe luc do la :
X = - 6 . 0,75 + - .8.(0,75)^ = - 2,25 em
> 2
3. a) Sau khi dat van tde bang 0 thi xe chuyin ddng nhanh ddn diu theo chilu
ngugc lai xudng phia dudi (chilu duong eiia true Ox).
b) van tde eua xe dugc tmh theo edng thiie (2). Sau 3 s kl tur Wc xe diing lai,
tlie la d thdi dilm t = 0,75 + 3 = 3,75 s, van tdc cua xe liic dd bang :
v = VQ + at = - 6 + 8.3,75 = 24 cm/s
c) Liic dd vi tri ciia xe la :
n - D^ BAI
L l . Trong mdt ldn thtt xe d td, ngudi ta xac dinh duge vi tri cua xe tai cac thdi
dilm each nhau ciing mdt khoang thdi gian 1 s (xem bang dudi day).
Hay xac dinh van tdc trung binh cua d td :
a) Trong giay ddu tidn.
b) Trong 3 gidy cudi ciing.
e) Trong sudt thdi gian quan sat.
1.2. Mdt ngudi tap thi due chay trdn mdt dudng thang. Luc ddu ngudi dd chay
vdi vdn tdc trung binh 5 m/s trong thdi gian 4 min. Sau dd ngudi a'y giam
van tdc cdn 4 m/s trong thdi gian 3 min.
a) Hdi ngudi dd chay dugc quang dudng bang bao nhidu ?
b) van tdc trung binh trong toari bd thdi gian chay bang bao nhieu ?
1.3. Mdt ngudi bed dgc theo chilu dai 50 m ciia bl boi hit 40 s, rdi quay lai vl chd
xudt phat trong 42 s. Hay xdc dinh van tdc trung binh va tdc dd trung binh :
a) Trong ldn boi ddu ti6n theo chilu dai cua bl bod.
b) Trong ldn boi vl.
c) Trong sudt quang dudng di va vl.
1.4. Hai d td ciing xud't phat tur Ha Ndi di Vinh, chile thii nhat chay vdi van tde
trung binh 60 km/h, chile thii hai chay vdi van tdc trung binh 70 km/h. Sau
1 h 30 min chile thii hai dufng lai nghi 30 min rdi tilp tuc chay vdi van tdc
nhu trude. Coi cac d td chuyin ddng tr6n mdt dudng thang.
a) Bilu diln dd thi chuyin ddng cua hai xe tren cung mdt h6 true toa dd.
b) Hdi sau bao lau thi xe thii hai dudi kip xe ddu ?
c) Khi dd hai xe each Ha Ndi bao xa ?
1.5. Dd thi chuyin ddng cua mdt ngitdi di bd va mdt ngudi di xe dap duge bilu
diln nhu Hinh 1.2!
a) Hay lap phuang trinh chuyin ddng cua tumg ngudi.
b) Dua tr6n dd thi, xac dinh vi tri va thdi dilm hai ngudi gap nhau.
c) Tur cdc phuang trinh chuyin ddng da thanh ldp d cdu a, tim vi tri va thdi'
dilm hai ngudi gap nhau. So sanh cac kit qua tim dugc d cdu a va b.
Hinh 1.2
1.6. Lue 6 h, mdt doan tau tur Thanh phd Hd Chi Minh di Nha Trang vdi vdn tde
45 km/h. Sau khi chay dugc 40 min thi tau dumg lai d mdt ga trong 10 min.
Sau dd lai tilp tuc chay vdi van td'e bdng lue ddu. Liic 6 h 50 min, mdt d td
khdi hanh txt Thanh phd Hd Chi Minh di Nha Trang vdi vdn td'e 60 km/h.
Coi chuyin ddng cua tau va d td la thang diu.
a) Ve d6 thi chuyin ddng cua tau va ciia d td trfin ciing mdt hd true toa dd,
b) Can cii vao dd thi, xac dinh vi tri va thdi gian d td dudi kip doan tau.
e) Lap phuang trinh chuyin ddng cua tau va eiia d td k l tur lue dtd bat ddu
chay va tim vi tri, thdi dilm d td dudi kip tau. So sanh vdi kit qua tim dugc 6
cdu a va b.
1.7. Luc 7 h, mdt d td chay tii Hai Phdng vl Ha Ndi vdi van tdc 60 km/h:
Ciing luc, mdt d td chay tur Ha Ndi di Hai Phdng vdi van tdc 75 km/h. Bilt
Hai Phdng each Ha Ndi 105 km va coi chuyin ddng la thang.
a) Lap phuang trinh chuyin ddng eua hai xe trfin cung mdt true toa dd, ldy
gd'c tai Ha Ndi va chilu duang la ehilu tur Ha Ndi di Hai Phdng, va ldy luc
7 h lam gdc thdi gian.
b) Tinh vi tri va thdi dilm hai xe gap nhau.
c) Ve dd thi hai xeti&nciing mdt hinh. Dura vao dd thi, xae dinh vi tri va thdi
dilm hai xe gap nhau. So sanh vdi kit qua tinh duge d cau b.
1.8. Mdt d td chay trdn mdt dudng thang vdi van tdc 25 m/s. Hai gidy sau, vdn
td'e eiia xe la 20 m/s. Hdi gia tdc trung binh ciia xe trong khoang thdi gian
dd bang bao nhidu ?
1.9. Mdt chdt dilm chuyin ddng trfen mdt dudng thang. Liic t = 0, van td'e ciia nd
la 5 m/s ; liic t.= 4 s, van td'e eua nd la 21 m/s. Hdi:
a) Gia tdc trung binh cua nd trong khoang thdi gian dd bang bao nhieu ?
b) Ta ed thi tinh dugc van td'e trung binh ciia nd trong khoang thdi gian dd
nhd eae sd lidu tr6n dugc khdng ? Giai thich.
1.10. Mdt electron chuyin ddng trong dng den hinh eua mdt may thu hinh. Nd
tang td'e diu dan tur van tdc 3.10 m/s din van tdc 5.10 m/s trtn mdt doan
dudng thang bang 2 cm. Hay tinh :
a) Gia tdc cua dlectron trong chuyin ddng dd.
b) Thdi gian Electron di hit quang dudng dd.
~1.11. Mdt d td chay diu tr6n dudng thang vdi van td'e 30 m/s vugt qua tdc do cho
phep va bi canh sat giao thdng phat hien. Chi sau 1 s khi d td di ngang qua
mdt eanh sat, anh nay phdng xe dudi theo vdi gia tde khdng ddi bang 3 m/s .
a) Hdi sau bao lau thi anh eanh sat dudi kip d td ?
b) Quang dudng anh di dugc la bao nhidu ?
1.12. Mdt tau thuy tang tdc diu dan tii 15 m/s din 27 m/s tren mdt quang dudng
thang dai 70 m. Hay xac dinh :
d) Gia tdc eiia tau.
b) Thdi gian tau chay.
1.13. Mdt d td chay trSn mdt con dudng thang vdi van tdc khdng doi la 40 km/h.
Sau mdt gid, mdt d td khac dudi theo voi van td'e khdng ddi tir ciing dilm
xudt phat va dudi kip d td thu" nhdt sau quang dudng 200 km.
a) Tinh vdn tde eua d td thii hai.
b) Giai bai toan bang dd thi.
1.14. Mdt vdt chuyin ddng thang cd van tdc la 5,2 m/s. Hdi van tdc ciia nd sau
2,5 s bang bao nhi6u, nlu :
a) Gia tdc cua nd bang 3 m/s ?
b) Gia td'e cua nd bang -3 m/s ?
1.15. Vdn td'e ban ddu cua mdt vat chuyin ddng dge theo true Ox la -6 cm/s khi
nd d gd'c toa dd. Bilt gia tdc ciia nd khdng ddi la 8 cm/s , hay tfnh :
a) Vi tri ciia nd sau 2 s.
b) Vdn tdc ciia nd sau 3 s.
11
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
1.16. Mdt electron ed vdn tdc ban ddu la 3.10^ m/s. Ndu nd chiu mdt gia tdc bang
8.10^'^m/s2thi:
a) Sau bao ldu nd dat duge vdn tdc 5,4.10^ m/s ?
b) Quang dudng nd di dugc la bao nhidu trong khoang thdi gian dd ?•
1.17. Mdt may bay phan luc khi ha canh cd vdn tdc tilp ddt la 100 m/s. Bilt rang
dl giam td'e dd, gia tde cue dai cua may bay cd thi dat dugc bang - 5 m/s .
a) Tfnh thdi gian nhd nhdt cdn dl may bay diing han lai kl tuf luc tilp ddt.
b) Hdi may bay nay ed thi ha eanh an toan trdn mdt dudng bang dai 0,8 km
dugc khdng ?
1.18*. Mdt ban hge sinh tung mdt qua bdng eho mdt ban khae d trdn tdng hai cao
4 m. Qua bdng di ldn theo phuang thang dung va ban nay gia tay ra bat duge
qua bdng sau 1,5 s.
a) Hdi vdn td'e ban ddu cua qua bdng la bao nhidu ?
b) Hdi vdn tde eua qua bdng liic ban nay bat duge la bao nhidu ?
1.19. Mdt ngudi nem mdt qua bdng tuf mat ddt ldn cao theo phuang thing diing vdi
van tdc 4 m/s.
a) Hdi khoang thdi gian giiJa hai thdi dilm ma van tdc cua'qua bdng cd cung
dd ldn bang 2,5 m/s la bao nhidu ?
b) Dd cao liic dd bang bao nhidu ?
1.20*. Mdt vat rod tu do, trong giay cudi cung rod duge 34,3 m. Tfnh thdi gian tur
liic bat ddu red dd'n luc cham ddt.
1.21. Ngudi ta tha mdt hdn da tur mdt cita s6 d dd cao 8 m so vdd mat ddt (vdn td'e
ban ddu bang khdng) vao dung liic mdt hdn bi thep rod tuf trdn mai nha
xud'ng di ngang qua vdd vdn tde 15 m/s. Hdi hai vdt cham ddt each nhau mdt
khoang thdi gian bang bao nhidu ? Bd qua stie can ciia khdng khf.
1.22*. Dl bid't dd sau ciia mdt cai hang, nhiing ngudi tham hilm tha mdt hdn da tut
midng hang va do thdi gian tur liic tha din liic nghe thdy tilng vgng cua hdn
da khi cham ddt. Gia sit ngudi ta do dugc thdi gian la 13,66 s. Tfnh dd sdu
eua hang. Ld'y gia tdc trgng trudng g = 10 m/s^ va van tde am trong khdng
khflavam = 340m/s.
1.23*. Mdt hdn bi dugc tha red tu do, van tdc ban ddu bang 0. Ggi Si la dd ddi ciia
hdn bi sau giay ddu tien.
a) Hay tfnh dd ddi cua hdn bi theo Sj trong nhiing khoang thdi gian bang nhau
lidn tilp va bang 1 s.
12
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
b) Hay tinh hidu cua cae dd ddi thue hidn trong nhihig khoang thdi gian bang
nhau lidn tilp, bang 1 s va nghidm lai rang hidu dd bang mdt sd' khdng ddi va
bdng 2si.
1.24. Luc trdi khdng cd gid, mdt may bay bay tii dia dilm A dd'n dia dilm B theo
mdt dudng thing vdd vdn tde khdng ddi 100 m/s hit 2 h 20 min. Khi bay
trd lai, gap gid ndn tii B vl A may bay bay hit 2 h 30 min. Xac dinh van td'e
cua gid.
1.25. Trdn mdt con sdng chay vdd van tdc khdng ddi 0,5 m/s, mdt ngudi bod ngugc
ddng 1 km rdi ngay lap tiic bed quay trd lai vl vi trf ban ddu. Hdi thdi gian
bod eua ngudi dd la bao nhidu ? Bid't ring, trong nudc lang ngudi dd boi vdd
van tdc 1,2 m/s. Hay so sanh vdd thdi gian ngudi dd ed thi bod dugc trong
ddng sdng lang ydn (khdng chay).
1.26. Mdt phi edng mudn may bay cua minh bay vl hudng Tay trong khi gid thdi
vl hudng Nam vdd van tde 50 km/h. Bilt rang khi khdng ed gid, van td'e cua
may bay la 200 km/h.
a) Hdi phi edng dd phai lai may bay theo hudng nao ?
b) Khi dd vdn td'e eua may bay so vdd mat ddt la bao nhidu ?
1.27. Mdt d td chay vdi vdn tde 50 km/h trong trdi mua. Mua roi theo phuofng
thing diing. Trdn cita kfnh bdn cua xe, cdc vdt mua roi lam vdi phuang thing
dung mdt gdc 60°
a) Xac dinh van tdc ciia gigt mua ddi vdi xe d td.
b) Xac dinh van td'e cua gigt mua dd'i vdi mat ddt.
1.28. 6 td A chay thing vl hudng Tdy vdi vdn tdc 40 km/h. 6 td B chay thing vl
hudng Bdc vdd van tdc 60 km/h. Hay xae dinh van tdc ciia d td B ddi vdi
ngudi ngdi trdn d td A.
1.29. Mdt nhdm hgc sinh lam thf nghidm chuyin ddng eua mdt xe trugt trdn mdt
mang nghidng ddm khf. Mang nghidng mdt gdc so vdi mat nam ngang. Van tdc
tlie thdi cua xe duge ghi nhd mdt cam biln quang didn ndi vdi mdt may hiln
thi. Trong mdt ldn thf nghidm, nhdm hge sinh nay da ghi dugc kit qua sau:
Toa dd (cm) 20 40 60 80 100
van tdc (m/s) 0,386 0,560 0,687 0,791 0,884
Hay tfnh gia tdc ciia xe vdd gia thilt xe chuyin ddng nhanh ddn diu.
1.30. Ngudi ta lam thf nghidm do gia td'e rod tu do cua mdt hdn bi thep. Sii dung
mdt bd phdn do vdn tdc ndi d bai tdp 1.29 dl do van tdc hdn bi rod d eudi
13
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
nhung quang dudng khac nhau. Cac kit qua thf nghiem dugc. ghi trong
bang sau :
Toa do
20 40 60 80 100 120 140
(em)
van td'e
1,980 2,803 3,433 3,964 4,432 4,848 5,238
(m/s)
Gia tri cua gia td'e rod tu do g do dugc trong thf nghiem nay bang bao nhidu ?
Quy luat vl rod tu do cd duge nghidm diing khdng ?
1.31. Mdt chdt dilm chuyin ddng trdn true Ox. Phuang trinh chuyin ddng eua nd
ed dang sau :
X = - 1 + lOt + 8, t tfnh bang giay, x tfnh bang met.
Chgn eau dung trong eac cau sau :
Chat dilm chuyin ddng
A. nhanh ddn diu rdi cham ddn diu theo ehilu duang cua true Ox.
B. nhanh ddn diu rdi cham dan diu theo ehilu dm eua true Ox.
C. cham ddn diu rdi nhanh ddn diu theo chilu duong cua true Ox.
D. chdm ddn diu rdi nhanh ddn diu theo chieu am eua true Ox.
E. cham dan diu theo ehilu duang rdi nhanh ddn diu theo ehilu am eua
true Ox.
1.32. Hai xe A va B chuyin ddng trdn ciing
V (m/s)' I
mdt dudng thing, xudt phat tii hai vi
tri each nhau mdt khoang bang /. Dd
thi van tdc theo thdi gian eua chiing
duge bilu diln trdn mdt he true toa
dd la hai dudng song song (Hinh 1.3).
cau nao sau day la diing ?
A. Trong khoang thdi gian tii 0 - ti,
hai xe chuyin ddng diu.
B. Trong khoang thdi gian tuf 0 - ti,
hai xe chuyin ddng cham ddn diu.
C. Trong khoang thdi gian tii 0 - t], Hinh 1.3
hai xe chuyin ddng nhanh ddn diu.
14
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
D. Hai xe cd cung mdt gia tdc.
E. Hai xe ludn ludn each nhau mdt khoang cd dinh, bang /.
1.33. Mdt thang may chuyin ddng khdng van tdc ban ddu tur mat ddt di xud'ng mdt
gilng sau 150 m. Trong 2/3 quang dudng dau tien, thang cd gia tdc 0,5 m/s ;
trong 1/3 quang dudng sau, thang chuyin ddng cham ddn diu cho din khi
dtmg hin d day gilng.
van tdc cue dai ma thang may dat dugc la gia tri nao sau day ?
A. 5 m/s. B. 10 m/s. C. 30 m/s.
D. 25 m/s. E. 40 m/s.
1.34. Ciing bai tap trdn, hdi gia tri nao eua gia td'e trong giai doan sau la diing ?
(Chgn chilu duong true Ox hudng xudng dudi).
A. 0,5 m/s^ B. - 0,5 m/s C. 1 m/s'
D. -1 m/s^ E. - 2 m/s^
1.35. Trong mdt thf nghidm xe lan tren mang nghieng, ngudi ta da ghi duge vi tri
cua xe tai cac thdi dilm khac nhau trong bang sau day :
Vitri A B C D E G H
a) Hay xac dinh gdn diing van tdc tiie thdi eiia xe tai eac vi trf B, C, D,
E va G.
b) Tfnh gia td'e trung binh trong nhung khoang thdi gian 0,4 s.
Em ed nhan xet gi vl chuyin ddng nay ?
1.36. Trong mdt thf nghidm trdn mang nghieng eua dem khf, vi tri eiia xe trugt
dugc ghi lai sau cac khoang thdi gian diu dan 20 ms (1 ms la 1 miligiay,
bang 0,001 s) trong bang sau :
Vitri A B C D E
x(mm) 0 20 35 45 50
Hay xac dinh gdn diing vdn tde tiic thdi tai cac vi tri B, C, D.
15
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
1.37. Mdt chat dilm chuyin ddng trdn mdt dudng trdn ban kfnh 5 em. Tdc dd gdc
eua nd khdng ddi, bang 4,7 rad/s.
a) Ve quy dao eua nd.
b) Tfnh tdn sd va chu ki quay cua nd.
e) Tfnh td'e dd dai va bilu diln vecta vdn tdc tai hai dilm trdn quy dao
each nhau 1/4 chu ki.
1.38. Mdt ehdt dilm chuyin ddng diu trdn mdt quy dao trdn, ban kfnh 0,4 m. Bilt
rang nd di dugc 5 vdng trong mdt gidy. Hay xac dinh tde dd dai va gia tdc
hudng tdm eua nd.
1.39. Xac dinh gia tdc hudng tdm cua mdt ehdt dilm chuyin ddng trdn mdt dudng
trdn ban kfnh 3 m, tde dd dai khdng ddi bang 6 m/s.
1.40. Dl chudn bi bay trdn cac con tau vii tru, cac nha du hanh phai luydn tdp
trdn may quay li tam. Gia sit ghi ngdi d each tdm cua may quay mdt
khoang 5 m va nha du hanh chiu mdt gia tdc hudng tdm bang 7 ldn gia tdc
trgng trudng g. Hdi:
a) Td'e dd dai cua nha du hanh bang bao nhidu ?
b) Td'e dd gdc bang bao nhidu (tfnh ra vdng/phut) ?
1.41. Tii trudng cd thi budc mdt hat mang didn chuyin ddng theo mdt quy dao trdn.
Gia sit trong tur trudng, mdt dlectron cd gia tdc hudng tdm la 3,5.10 m/s . Hdi
td'e dd dai cua nd bang bao nhidu nlu ban kfnh quy dao bang 15 em ?
1.42. Trong hd quy chid'u gin vdd tdm Trai Ddt, Trai Ddt quay mdt vdng xung
quanh true Bdc - Nam hd't mdt ngay ddm. Coi Trai Ddt la mdt qua edu bdn
kfnhRj) = 6400km.
a) Tfnh td'e dd dai eua mdt dilm nam d xfeh dao, va cua mdt dilm d vi dd
45° Bdc.
b) Trung tam phdng tdn l&a vu tru eua chau Au ddt d Ku-ru, Guy-an (thudc
Phap) nam gdn xfeh dao. Hdi vdd If do vdt If nao, ngudi ta lai chon vi tri
dd?
c) Phai phdng tdn lita vii tru theo hudng nao dl ed lgi nhdt vl vdn tdc ?
1.43. Khi lam thf nghidm vl ddng hgc, ban Vdn da ghi dugc bang sd lidu va d6 thi
dudi ddy (Hinh 1.4). Hay trinh bay va giai thich hai each xac dinh gdn dung
vdn td'e tiic thdi cua vdt chuyin ddng tai thdi dilm t = 0,2 s.
16
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
0,4 15,8 25
0,5 23,0 20
15
0,6 31,4 •
10
0,7 40,8 M
* 5
0,8 51,5
0,1 0,2 0,3 0,4 0,5 0,6 0,7 0,8 t(s)
Hinh 1.4
Hinh 1.5
2-BTVL 10(NC)-A 17
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
I - BAI TAP VI DU
Bail
Mdt vdt cd khd'i lugng m = 2 kg,
chuyin ddng dudi tae dung cua mdt luc
keo F]j biln ddi theo thdi gian, va mdt
lue can Fj, ed dd ldn khdng ddi la 2 N.
Dd thi van td'e eua vat nhu trdn
Hinh 2.1. "
Hay ve dd thi bilu didn su bid'n
10 t(s)
thidn eua dd ldn luc keo theo thdi gian.
Bdi gidi
Theo dinh luat II Niu-tan :
F(N)|
dodd F,,-ma + Fc (1) 4
Trong 4 gidy tilp theo, dd thi van tdc la doan thing song song vdd true hoanh,
vat chuyin ddng diu, gia tde a = 0. Theo cdng thiic (1), ta ed :
Fk = Fc = 2N
Khi dd lue keo can bang vdi lue can.
18 2-BTVL 10(NC)-B
Trong 4 giay cudi, dd thi van tdc la doan thing ddc xud'ng, vat chuyin ddng
chdm ddn diu vdi gia tde :
Av 0
a= -= -0,5 m/s
At 4
Theo edng thiic (1), ta ed:
Fk = 2.(-0,5) + 2 = 1 N
Dd thi cua luc keo F^ theo thdi gian dugc bilu didn nhu trdn Hinh 2.2.
m2
Bai 2 (Bdi tap trdc nghidm) Vo ?X:
^7777
Trong Hinh 2.3, mi = 0,5 kg ; /
/
/
m2 = 0,8 kg ; hd sd' ma sat nghi va hd sd /
/
/
ma sdt trugt giiia vdt m2 va mat ban diu /
/
/
/
la |u = 0,2. Ngudi ta giii cho hd ddng ydn, /
/
/ mi
rdi truyin cho rh2 mdt van tdc ban ddu /
/
A
VQ cd hudng nhuhinh ve. Hay chgn cau
Hinh 2.3
md ta dung vl chuyin ddng eiia vat 1 :
A. vat 1 chuyin ddng chdm ddn diu ldn trdn, dd'n mdt dd cao nhdt dinh, rdi
chuyin ddng nhanh ddn diu xud'ng dudd.
B. Vdt 1 chuyin ddng diu ldn phfa trdn.
C. Vdt 1 chuyin ddng cham ddn diu ldn trdn din mdt dd cao nhdt dinh rdi
dumg lai.
D. Cd thi xay ra mdt trong 3 kha nang ndi trdn, tuy thudc vao dd ldn cua Vg.
Ggi y:
Khi lam loai bai trac nghidm, cdn vdn dung kiln thiic da hgc dl nhanh chdng
loai trii nhiing phuang an tra ldi sai va lua chgn phuang dn dung. Trong bai nay :
Sau khi vdt 2 duge truyin vdn tdc VQ, trgng luc Pj (hudng xud'ng dudi) va
Fms (hudng sang phai) diu cd tdc dung can trd chuyin ddng eua hd. Vdy hd
khdng thi chuyin ddng diu dugc. Ta loai ngay cdu B.
Cdu A va cdu C diu cd y ddu diing (hd chuyin ddng chdm ddn diu). Sau khi
hd diing lai, trgng luc Pi cd xu hudng keo vdt 1 di xud'ng va keo vat 2 di sang bdn
19
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
phai. Lue ma sat lue nay se hudng sang trai dl can trd chuyin ddng eua hd. Di lua
chgn giiia eac kha nang A va C ta phai so sdnh Pi vdd gia tri cue dai F^j^ cua lUc
ma sdt nghi:
Pl = mig = 0,5.9,8 = 4,9 N
F^, = nm2g = 0,2.0,8.9,8 = 1,57 N
Vdd sd lidu cua bai nay ta dd dang thdy Pi > F^,^. Vdy, sau giai doan chuyin
ddng cham ddn diu, hd khdng dumg lai ma se chuyin ddng nhanh ddn diu theo
ehilu ngugc lai, A dung.
(Ne'u sd lidu trong ddu bai ddn dd'n Pi < Fn,^ thi C diing).
Trong cdc ldp ludn tren, ta thdy dd ldn cua VQ khdng anh hudng ddn chilu
hudng didn biln cua hidn tugng, vay ta loai D.
Bai 3
Mdt chid'c ban trdn ban kfnh
R = 35 cm, quay quanh true thing diing
vdi vdn tdc gdc co = 3 rad/s.
Hdi ta cd thi dat mdt vat nhd trdn
vung nao cua ban ma vat khdng bi vang
ra xa tam ban ? Hd sd ma sat nghi giiia Hinh 2.4
vdt va mat ban la |J.„ = 0,25.
Bdi gidi
Vdt se khdng bi vang di nd'u luc ma sat nghi cua mat ban du dl ddng vai trd cua
luc hudng tdm : F^^^ = F^t
ma F^sn ^ ^^mg ; F^t = m o ^
d ddy r la khoang each tii vat din tam ban, Hinh 2.4.
Tuf dd : m(o\ < |a„mg
^„g _ 0,25.9,8 ^ 0 ^ -
(o 3
vay, dl vat khdng bi vang, ta cdn dat nd trong pham vi hinh trdn ddng tdm vdd
ban, bdn kfnh 27 em.
(Dap sd nay chdp nhdn dugc vi r < R).
II - Bi BAI
2.1 Hay xac dinh luc do vdt nang lam cang
cac ddy AC, AB. Cac sd lidu eho trdn
Hinh 2.5.
2.2 Chgn edu dung.
Khi dang di xe dap trdn dudng ndm
J ngang, nlu ta ngumg dap, xe vdn di tilp
chii chua ditng ngay. Dd la nhd
A. trgng lugng cua xe.
B. luc ma sat.
C. qudn tfnh eua xe.
D. phan luc cua mat dudng.
2.3. Giai thfch tac dung cua day an toan trdn xe d td.
2.4. Giai thfch tdc dung cua cae dudng bang trdn san bay dd'i vdi vide cdt eanh va
ha canh cua may bay.
2.5. Rdt khd ddng dinh vao mdt tdm van mdng va nhe. Nhung nlu ta dp mdt
vdt na,o dd vao phfa bdn kia tdm van thi lai ed thi dl dang ddng dugc dinh.
Vi sao ?
2.6. Chgn cdu phat bilu dung.
A. Nd'u khdng ed lue tde dung vao vdt thi vdt khdng chuyin ddng dugc.
B. Nd'u thdi khdng tdc dimg luc vao vat thi vat dang chuyin ddng se dumg lai.
C. vat nhdt thid't phai chuyin ddng thso hudng ciia lue tac dung.
D. Nd'u cd luc tde dung ldn vat thi van td'e cua vat bi thay ddi.
2.7. Mdt qua bdng cd khd'i lugng 0,2 kg bay vdi van tdc 25 m/s din dap vudng
gdc vdi mdt biic tudng rdi bi bat trd lai theo phuang cii vdi van tdc 15 m/s.
Khoang thdi gian va cham bang 0,05 s. Tfnh luc cua tudng tac dung ldn qua
bdng, coi lue nay la khdng ddi trong sud't thdi gian tae dung.
2.8. Luc Fl tac dung ldn mdt vat trong khoang thdi gian 0,8 s lam van tdc ciia nd
thay ddi tit 0,4 m/s din 0,8 m/s. Luc khac F2 tde dung ldn nd trong khoang
thdi gian 2 s lam vdn td'e cua nd thay ddi tur 0,8 m/s din 1 m/s (Fi va Fj
ludn ciing phuang vdd chuyin ddng).
p
a) Tinh ti sd —, bilt rang eae luc nay khdng ddi trong sudt thdi gian tae dung.
F2
b) Nd'u luc F2 tde dung ldn vdt trong khoang thdi gian 1,1 s thi vdn tdc eua
vdt thay ddi thi nao ?
21
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
2.9. isidt lue tac diing vao mdt vdt trong khoang thdi gian 0,6 s lam vdn tdc cua
nd thay ddi tur 8 cm/s din 5 cm/s (luc ciing phuong vdi chuyen ddng). T i ^
dd, tang dd ldn cua lue ldn gdp ddi trong khoang thdi gian 2,2 s nhung vdn
giii nguydn hudng eua lue. Hay xae dinh vdn tde cua vdt tai thdi dilm cudi.
2.10. Mdt lue F truyin eho vdt ed khdi lugng mi mdt gia tdc bang 8 m/s , truyin
cho mdt vdt khac ed khdi lugng m2 mdt gia tde bang 4 m/s .Nlu dem ghep
hai vdt dd lai thanh mdt vdt thi lue dd truyin cho vdt ghep mdt gia tdc bang
bao nhidu ?
2.11. Mdt vdt cd khdi lugng 3 kg dang chuyin ddng thing diu vdi vdn tdc VQ = 2 m/s
thi chiu tde dung eua mdt luc 9 N ciing chilu vdi VQ. Hdi vdt se chuyin ddng
10 m tilp theo trong thdi gian la bao nhidu ?
2.12. Mdt vdt khdi lugng m = 0,5 kg chuyin ddng nhanh ddn diu vdd vdn tde ban
ddu VQ = 2 m/s. Sau thdi gian t = 4 s, nd di duge quang dudng s = 24 m. Bilt
rang vdt ludn chiu tac dung cua lue keo Fk va luc can FJ. = 0,5 N.
a) Tfnh dd ldn cua luc keo.
b) Nd'u sau thdi gian 4 s dd, luc keo ngiing tac dung thi sau bao ldu vdt se
dumg lai ?
2.13. Mdt vdt nhd khdi lugng 2 kg, luc ddu dting ydn. Nd bat ddu chiu tac dung
ddng thdi eua hai luc Fi = 4 N va F2 = 3 N. Gdc giiia Fi va F2 la 30°.
Tfnh quang dudng vat di dugc sau 1,2 s.
22
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
2.16. Tfnh gia tde rod tu do d dd cao 5 km va d dd cao bang nita ban kfnh Trai Ddt.
Cho gia tdc rod tu do d mat ddt la g = 9,80 m/s^, ban kfnh Trdi Ddt la
R = 6400km.
2.17. Hay tra cliu cdc bang dii lidu d phu luc 2 cua SGK dl tfnh dd ldn cua lue hdp
ddn giiia Mat Trdi va Trdi Ddt.
2.18. Nlu bdn kfnh cua hai qua cdu ddng chdt va khoang each giiia tam cua
ehung cung giam di 2 ldn, thi lue hdp ddn giiia chung thay ddi nhu thd' nao ?
4 ^
(Qua cdu ban kfnh r cd thi tfch la V = - nr).
3
A. Giam 8 ldn. B. Giam 16 ldn.
C. Tang 2 ldn. D. Khdng thay ddi.
2.19*. Lue hut cua Trai Ddt da^vao mdt vat khi vat d mat ddt la 45 N, khi vdt d dd
cao h la 5 N. Chgn gia tri diing cua h :
A. 3R. B. 2R. C. 9R. D. ^R.
(R la ban kfnh Trdi Ddt).
2.20. Cdc gigt mua rod dugc xud'ng ddt la do nguydn nhan nao sau day ?
A. Qudn tfnh. B. Luc hdp ddn ciia Trai Ddt.
' C. Gid: D. Luc ddy Ae-si-met eiia khdng khf.
2.21. Khoang each trung binh giiia tam Trdi Ddt va tdm Mat Trang bang 60 Idh
ban kfnh Trai Ddt. Khdi lugng Mat Trang nhd hon khdi lugng Trai Ddt
81 ldn. Tai dilm nao trdn dudng thing ndi tam eua chiing, lue hut cua Trai
Ddt va eua Mat Trang tac dung vao mdt vat can bang nhau ?
2.22. Mdt tdn lura vu tru dang d each tam Trai Ddt 1,5.10^ km. Luc hdp ddn cua
Trdi Ddt tdc dung ldn nd d vi tri dd nhd hon so vdd d mat ddt bao nhieu ldn ?
Cho ban kfnh Trai Ddt R = 6 400 km.
2.23. Mdt qua bdng nem theo phuang ngang vdd vdn td'e ddu vg = 25 m/s va rod
xudng ddt sau t = 3 s. Hdi qua bdng da dugc nem tur dd cao nao va tdm nem
xa eua qua bdng la bao nhidu ? Bd qua luc can eua khdng khf.
2.24. Mdt may bay bay vdd vdn tdc khdng ddi VQ theo phuang ndm ngang d dd cao
h so vdd mdt ddt va tha mdt vdt.
a) Nlu h = 2,5 km ; VQ = 120 m/s ; hay :
+ Ldp phuong trinh quy dao cua vat.
23
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
+ Xac dinh thdi gian tii liic tha vat din luc vat cham ddt. Tim quang dudng /
vat di duge theo phuang nam ngang ke tii liic dugc tha cho tdi khi cham ddt.
b) Khi h = 1000 m, hay tfnh VQ dl / = 1500 m.
Bd qua anh hudng cua khdng khf.
2.25*. Tit mdt dilm d dd cao h = 18 m so vdd mat Vo
ddt va each tudng nha mdt khoang / = 3 m,
ngudi ta nem mdt hdn sdi theo phuang
nam ngang vdi vdn td'e ban ddu Vg. Trdn
tudng ed mdt ciia sd ehilu cao a = 1 m,
mep dudd eua cita each mat ddt mdt khoang
b = 2 m (Hinh 2.7).
Hdi gid tri cua VQ phai nam trong gidd han J
a
^
nao dl hdn sdi lgt qua cita sd ? Bd qua bl Hinh 2.7
day eua biic tudng.
2.26. Tii mdt dinh thdp cao 12 m so vdd mat ddt, ngudi ta nem mdt hdn da vdi vdn
tdc ban ddu Vg = 15 m/s, theo phuang hgp vdd phuang nam ngang mdt gdc
a = 45° Xae dinh phuang, chilu, dd ldn eua vdn tdc hdn da khi nd cham
ddt. Bd qua luc can cua khdng khf.
2.27. Hai Id xo A va B cd chilu dai tu nhidn
B
bang nhau duge bd tri nhu Hinh 2.8.
Dd cung cua Id xo A la 100 N/m. Khi Hinh 2.8
keo ddu tu do eiia Id xo B ra. Id xo A
dan 5 em. Id xo B dan 1 em. Tfnh dd
cung cua Id xo B.
2.28. Hai Id xo Li, L2 ed dd ciing ki, k2 dugc mdc vao nhau A /w///
(Hinh 2.9).
Nlu keo ddu C ra bdng mdt luc F, hd Id xo dan mdt doan
Al. Ngudi ta ggi Id xo ma khi bi keo ra vdd luc F ciing bi
dan mdt doan A/ nhu hd tren la Id xo tuang duang vdi hd
trdn. Tfnh dd ciing k cua Id xo dd.
2.29. Mdt Id xo ed cdc vdng gidng hdt nhau, ed chilu dai tu
nhidn la /g = 24 em, dd ciing la k = 100 N/m. Ngudi ta cat
24
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
2.34*. Mdt doan tdu dang chuyin ddng vdd van tdc khdng ddi Vg thi mdt sd toa
cud'i (chiim — khdi luong doan tau) bi cdt khdi doan tau. Hdi khi cac toa dd
4 . •
dfing lai thi vdn td'e cua cdc toa d phdn ddu la bao nhidu ? Bid't ring luc keo
doan tdu khdng ddi; hd sd ma sat lan H; gifia dudng ray vdd mgi phdn eua
doan tau la nhu nhau va khdng ddi.
2.35. Mdt mdu gd (vat 1) dat trdn ddu B cua mdt tdm van AB (vdt 2). Liic ddu,
chiing dfing ydn trdn mat ban nam ngang (Hinh 2.11).
25
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
a) Nlu keo tdm vdn bang mdt luc F
khdng ldn ldm, mdu gd se chuyin
ddng cung vdd tdin vdn. JMMIilll \rT77777777777777777
26
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
2.40. Dudd tdc dung cua mdt luc cd dd ldn khdng ddi, mdt vdt cd thi chuyin ddng
diu duge khdng ?
2.41. Mdt vat nhd dat trdn mdt mdng nghidng MN khd dai hgp vdd mat phing nam
ngang mdt gdc a = 20°. Hd sd ma sdt nghi va ma sat trugt gifia vdt va mdng
nghidng diu cd tri sd la ^ = 0,2. ,
Ta truyin cho vdt mdt vdn tdc ban ddu Vg nhu trdn Hinh 2.14. Trong eac edu
sau ddy, cau nao la dfing ?
A. vat chuyin ddng diu do quan tfnh.
B. vat chuyin ddng cham ddn diu ldn phfa N
din mdt dd cao nhdt dinh rdi chuyin ddng
nhanh ddn diu vl M.
C. vat chuyin ddng cham ddn diu ldn phfa N
dd'n mdt dd cao nhdt dinh rdi dumg lai.
Hinh 2.14
D. Cd thi xay ra mdt trong cac kha nang trdn
ddy, tuy thudc vao dd ldn cua Vg.
2.42*. Trong thf nghidni d Hinh 2.15a, ta dung bd rung do thdi gian dl ghi lai
nhiing quang dudng vdt di dugc sau nhiing khbang thdi gian x = 0,04 s.
Khi a = 20°, ta cd cdc chdm trdn bang gidy nhfi Hinh 2.15b. (Con sd dudd
mdi chfl chi vach chia theo milimet, khi ta dp vach sd 0 cua thudc do vao A).
Khi a = 42°, ldm tuong tu nhu trdn, ta dugc kit qua ehi ra trdn Hinh 2.15e.
Tim hd sd ma sdt trugt ^ gifia mat phang nghidng va vdt.
27
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Oau but da
A B C D E
Bang giay • • • • • •
0 5 12,5 22,5 35
a) b)
M N p a R
• • • «. • V
0 10 28 54 88
c)
Hinh 2.15
28
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
A B C D G H I K L
b)
Hinh 2.21
29
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Ta do duge:
Doan thing AB BC CD DE EF FG GH HI IK KL
Chilu dai (mm) 17 28 39 50 61 59 54 49 44 39
a) Giai thfch su bid'n thidn cua ehilu dai cae doan trdn.
b) Dua vao eac chdm tfi G din L dl xac dinh hd sd ma sat tnigt gifla ban
va vdt 2.
c) I>ua vao cac eh&i tfi A din E dl xac dinh m2, nd'u bid't mi = 400 g.
2.49. Trong thf nghiem vl lue dan hdi, vi khdng cd Id xo ndn ban Thang da lam thf
nghidm vdi mdt ddy cao su.
- Ldn lugt treo thdm eac qua nang 1, 2, 3... 8 lam ddy cao su dan ra.
- Lam ngugc lai, bdt ddn cae qua nang 8, 7, 6... 1 ddy cao su co lai.
Sau khi ldy sd lieu nhilu ldn trong
qud trinh dan ra vd eo lai cua ddy, Ff
ban da ve dugc dd thi F(x) (Hinh 2.22),
trong dd dudng 1 fing vdi qua trinh
ddy cao su dan ra, dudng 2 fing vdi
qua trinh ddy cao su eo lai.
Hay phdn tfch dd thi dl rut ra tfnh
chdt dan hdi cua ddy cao su nay. So
sanh vdi tfnh chd't dan hdi cua Id xo
trong bai da hgc. " ^.^^2.22
30
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
I - BAI TAP VI DU
Mdt vdn ddng vidn boi ldi diing trdn van nhay (xem Hinh 3.1). A la mdt d true
cd phuong ndm ngang va vudng gdc vdd mat phing hinh ve, B la tru dd. Cac
khoang each dugc cho trdn hinh ve. Trgng lugng eua ngudi bang 600 N, cua tdm
vdn bang 100 N. ^
1. Lap mdt bang lidt kd cdc luc tac dung ldn ngudi va ldn t£m van.
2. Tfnh cac luc chua bilt.
Hinh 3.1
Bdi gidi
1. Phdn tfch cac luc dat ldn tumg vat trong hd
Tdin van (1) chiu bd'n lue tdc dung dat d A, B, C vd Gi (trgng tdm cua tdin
van), kf hidu la Agi, Bgi, C21 va Pi (trgng luc dat ldn tdm van).
Ngudi (2) chiu tdc dung cua hai luc la trgng luc P2 ddt tai G2 va phan lue cua
tdm vdn C12 tac dung ldn chdn ngudi dfing tai C.
31
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Bang eae lue dat ldn tdm van va ngudi nhu sau :
- Ddi vdd tdrn van :
A Thing dfing 7
B Thing dfing t 7
^01
—* Thing dfing X 100 N
Pl Gl
C Thing dfing i 7
^21
Chu y : 6 true va tru dd kf hidu bang chi sd 0, tdm van kf hidu bang chi sd 1,
ngudi kf hidu bang chi sd 2. •
2. Vilt dilu kidn cdn bang ddi vdi tfing vdt
- Ddi vdd tdm vdn :
a) Dilu kidn vl luc :
32
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Nhu vdy, gia tri cua cac luc C12 va C21, bang trgng lugng P2 cua ngudi.
Cdc luc trong cdng thfic (1) cung phuong, vi thi ta cd :
Aoi + B o i - P i - C 2 i = 0
hay la Api+ B01 = Pi+ C21 = Pi+ P2 (4)
Cdng thfic (2) cho :
2.Boi-2,5.Pi-5.P2 = 0
2,5.100 + 5.600
hay Id ^01 - = 1625N (5)
—» 100 N
Pl Gl Thing dfing -l -
C21
C Thing dfing -l 600 N
- Cdc luc tdc dung ldn ngudi dugc cho d bang dudd ddy :
—•
Dilm dat Phuong, chilu Ddldn
'^ngudi
n-D^BAI
3.1. Mdt hdn bi bdng sdt khdi Ifiong 0,2 kg dfige treo vao mdc C nhd mdt sgi ddy
mim cd khdi lugng khdng ddng kl (xem Hinh 3.2),
3-BTVb 10(NC)-A 33
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
1. a) Xac dinh nhitng luc dat ldn hdn bi. ^^^^^
b) Phat bilu dilu kidn can bang cua hdn bi.
c) Tfnh gid tri cua nhfing luc dd va bilu didn eac luc dd
vdi ti Id 0,5 em tuang fing 1 N.
2. a) Ngudi ta treo mdt luc k l gifia mdc C va sgi ddy.
Luc k l chi lue nao ?
b) Dat d phfa dudi hdn bi mdt nam cham. Sod day treo I
vdn gifl thing dung va lue k l ehi 2,2 N. Hay phat bilu Hinh 3.2
dilu kidn can bdng eua hdn bi va bilu diln cac Ific dat
ldn hdn bi vdi cfing ti Id nhu cau trdn.
3.2. Hai quyln sdch dat chdng ldn nhau trdn mdt mat ban ndm ngang. Khdi tam
Gl va G2 eua chfing ciing ndm tren mdt dfidng thang dfing. Trgng lugng cua
quyln sdch nam trdn la 10 N, cua quyln dudd la 18 N.
1. a) Ve sa dd cac lue tde dung ldn tiing quyln sach.
b) Xac dinh eac luc tac dung ldn ttog quyln sach. Tfnh ede luc dd va phat
bilu dinh ludt da sfi dung dl tfnh.
2. Bay gid xet hd gdm ea hai quyln sach.
a) Xac dinh cac ngoai lue dat ldn hd.
b) Cho bid't gid tri eua cac luc dd.
c) Luc do hd tde dung ldn mat ban bang bao nhidu ?
3.3. Mdt vat cd trgng lugng P = 10 N duge treo vao mdt ddu Id xo R. Ddu kia
cua Id xo dugc gdn cd dinh trdn mdt gia dd. Khdi lugng Id xo cd thi bo
qua dugc.
1. Xet hd Id xo - vat nam can bang. Lidt kd cac ngoai luc dat ldn hd. Xac
dinh va bilu didn cac luc do gia dd tac dung ldn Id xo va do Id xo tdc dung,
ldn vat.
2. Xet rieng vat ndm can bang. Xac dinh cae luc dat ldn vat.
3.4. Mdt hinh tru bang nhdm cd ehilu cao 20 em, ban kfnh 1 cm, dugc treo vao
ddu mdt luc k l R. Khd'i lugng ridng cua nhdm la 2,7 gjcm Bd qua luc
Ae-si-met cua khdng khf.
1. Khi cdn bang, luc k l chi bao nhieu ?
34 3-BTVL 10(NCHl
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
35
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
e) Bilt hd sd ma sat nghi gifla vdt va mat
nghidng Hn "= 1- ^^^ S^ nghidng cue dai
bdng bao nhidu dl vdt khdng bi trugt ?
3.10. Mdt Id xo cd dd cfing k = 50 N/m.
a)
1. Chilu dai tu nhidn cua Id xo /g = 50 cm.
Treo mdt vdt 2(X) g vao mdt ddu Id xo
(Mnh 3.5a). Hdi chilu dai cua Id xo khi
treo vdt la bao nhidu ?
2. Ddt vdt dd trdn mdt mat nghidng sao
cho Id xo nam dgc theo mat nghidng. Hd
>/?f^//i/^////^////.//j>>/>^^f^f^^^^>/^f/.
ndm cdn bang. Gdc nghidng a = 30°
b)
a) TMi ehilu dai cua Id xo (Hinh 3.5b).
Hinh 3.5
b) Tfnh phan luc N cua mat nghidng
ldn vat.
Bd qua khdi lugng Id xo va ma sat gifla
vdt va mat nghidng ; ldy g = 10 m/s .
3.11. Dl xid't chat mdt deu, ngudi ta tac dung
ldn mdt ddu can cdld mdt luc F lam vdi
can cdld mdt gdc a (Hinh 3.6).
a) Xdc dinh ddu cua momen luc F ddi
vdd true quay cua deu. Hinh 3.6
b) Vilt bilu thfic cua momen luc F ddi
vdd true cua deu.
c) Tfnh momen dd, bilt F = 20 N ;
OA = 0,15 m va a = 60°
3.12. Trdn mdt 6 khoa cua canh cfia cd hinh
qua ddm, ngudi ta tae dung mdt ngdu luc,
nhumd tad Hinh 3.7.
a) Xac dinh ddu cua momen ngdu luc,
b) Ve eanh tay ddn cua ngdu luc.
c) Vilt bilu thfic cua momen ngdu luc
theo F, AB va gdc a.
36
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
3.13. Mdt thudc manh cd thi quay quanh mdt true nam
ngang di qua ddu O cua thudc. Ggi xx' la dudng
thing dfing di qua O, gdc a la gdc gifla thanh va true
xx' (Hinh 3.8). Hay tihh momen cua trgng luc cua
thanh ddi vdd true ndm ngang qua O tai cdc vi trf cua
3.15*. Cdi cdn ddn cd dang nhu Hinh 3.10. Khi khdng treo vdt ndo vd dat qua can
d vi tri O thi can nam thang bang.
a) Chfing minh rang khoang each
OB ti Id vdi trgng Ifigng cua vat B
mdc d K.
b) Hdi trgng lugng cua qua can
bang bao nhidu ? Bid't rang khi
Qu4cdn t I I
37
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
3.16*. Bdn vidn gach gidng hdt nhau, ed
chilu dai L, dugc dat chdng ldn nhau
sao cho mdt phdn cua mdi vidn nhd ra
ngoai vidn ndm dudi (Hinh 3,11),
Hay tfnh:
a) Cac gia tri ldn nhdt cua cac doan
ai, a2, a^, a^ nhd ra cua mdi vidn sao
cho chdng gach vdn cdn bang. Hinh 3.11
/%. B.
Hinh 3.12
3.18. Mdt qua edu dugc treo trdn mdt sgi J:^ 'M^ •/'//.>,
UJUi.
t
(Hinh 3.13), hinh nao bilu didn |
dfing ede luc tae dung ldn qua cdu ? \j)
%
•P
3.19. Mdt cai gdy gd ddng ehdt, mdt ddu P
to, mdt ddu nhd. Dung mdt sgi ddy A. B. C.
manh budc cdi gdy d mdt vi tri ma
Hinh 3.13
khi treo day ldn thi gay ndm ngang
(xem Hinh 3.14)^ Cua ddi gay d
chd budc day thdnh hai phdn. Kd't yyy/y.
38
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
39
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
I - B A I T A P VIDU
Bail
Hai xe lan dugc ndi vdi nhau bing mdt sgi d% 6i ep chat m ^ 16 xo dat giOa
hai xe. Thoat ddu ca hai xe nam ydn trdn mat ddt. Khi ddt day, 16 xo bung ra, ddy
hai xe chuyin ddng theo hai hudng ngugc nhau. Xe 1 co khffi lucng m| = 100 g
chuyin ddng dugc 18 m thi dfing lai. Hdi xe 2 co khfi luoag m2 = 300 g di datK
quang dudng bdng bao nhidu ? Hd sd ma sat trugt giiia xe va mat ddt la fif
Bai gim
Khi 16 xo bung ra, thdi gian tuong tac la rdt ngdn, do dd t ^ g ddng lucng cua
ca hai xe dugc coi la bao toan (bdng kfadng) :
miVi + m2V2 = 0, do do :
^2
mi
(1)
Khi hai xe chuyin ddng, chi cd luc ma sat thuc hidn cdng lam ddng nang ciia
mdi Xe giam dih khdng. Ap dung dinh U ddng nang, ta cd :
mivf
-Mt^igsi =
2
suy ra —*- = —^ (2)
"12^1 So V?
-Htm2gS2 =
2 J
Tfi(l)va(2),tadugc:
Sj m2
^2 m?
Vdy
M-(iJ-- m.
40
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Ghi chii: Cd thi giai bang phuong phap ddng luc hgc dl tim dugc ding thfic
(2) 6 trdn nhfi sau :
Chuyin ddng cua hai xe la biln ddi diu (chdm ddn diu):
Vl = 7 2 ^ = J 2 ; ^ s i = V2HtgSi
V2 = V2a2S2 = J 2 - ^ S 2 = V2MtgS2
mj
Chuyin ddng la nhanh ddn diu tfi trang thai nghi vdd a = —, do dd :
F - F . = m—
*= t
. Luc keo cua d td bang : '•
F = F^ + — = 400 + 1500.1,5 = 2650 N
t
Dd ddi cua d td bdng :
at^ 1,5,144
s = — = ^ ^ = 108m
Cdng cua luc keo thuc hidn bang :
A = Fs = 2 650,108 = 286 200 J
41
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
b) Cdng sudt trung binh cua ddng CO d td trdn ca dd ddi
A. _ 286200
SJ. -=23 850 W
tb ..
t ~ 12
c) Cdng sudt tfic thdi cua ddng co d td tai thdi dilm cudi
9^= Fv = 2 650.18 = 47 700 W
Bai 3
Mdt chile vaii cd khd'i lugng lO kg
trugt khdng ma sat tfi trang thai nghi tren
mdt mat phang nhan, nghidng mdt gdc
30° so vdd mat san ndm ngang (Hinh 4.1).
Sau khi di hit dd ddi Si = 3 m trdn mat
Hinh 4.1
nghieng, vat trugt tilp tren mat san mdt dd
ddi S2 = 5 m thi dtog hin. Hay xdc dinh :
a) van tdc cua vaii d cud'i mat phing nghidng.
b) He sd ma sat trugt gifla vaii va san.
c) Dd giam ca nang cua vaii do ma sat.
Ldy g = 10 m/s^.
Bdi gidi
a) Chuyin ddng cua vaii trdn mat phing nghieng la nhanh ddn diu vdd gia tdc
khdng ddi a = gsina vi lue tdc dung la thanh phdn trgng luc Psina (Hinh 4.1). Do
dd, van td'e eua vaii d cudi mat phing nghidng la :
V = yflasi = -y/2gsina.Si
42
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
c) Trdn mat san ndm ngang, thi nang trgng trudng cua vaU khdng thay ddi, do
dd dd giam co nang AW cua vaii cung bang dd giam ddng nang cua nd. Ta cd :
,2
10.30
AW = mv = -150 J
2 2
Vdy CO nang cua vaii giam mdt lugng bang 150 J
Bai 4
Bdi gidi
a) Do sgi ddy khdng dan ndn tai mdi thdi dilm hai vdt mi va m2 cd cung dd ddi va
cung vdn tdc. Do mat phing nghidng mdt gdc 30° ndn khi vat m2 rod dugc mdt doan
s = h2 = 1 m (cham ddt) thi vat mi nang thdm dugc dd cao hi = s.sin30°= — = 0,5 m,
tfic la thi nang trgng trudng cua vat m2 giam, cdn eua vat mi tang.
Ngoai lite tac dung ldn hd hai vat la luc ma sat trugt. Vdn dung dinh ludt bid'n
thidn CO nang khi hd vdt dich chuyin dugc mdt dd ddi s, ta cd :
43
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
vdi W va W la co nang (tdng ddng nang va thi nang) cua hd hai v|t tai cac vi tr
ddu va cudi trong chuyin ddng.
Nhdn xet: W^ va W^ diu bdng kfadng vi ban ddu hd nam y ^ va ta chrai mik
thd nang bang khdng tai cac vi tri dd. Do dd :
- F ^ = w ; + w;
(m,+m2)v^ . ,
-Htmig cos a.s = —J——^ +mighi - m2gh2
TTiay sd ta lim dugc V = 2,94 m/s.
b) Giai bai toan bang phuong j M p ddng luc hoc
Ta phdn tfch luc va vilt phuong tnnh dinh ludt n Niu-ton cho tfing vdt
(Hinh 4.3):
Tj - mjgsina - (Atmigcosa = mia
™2g - T2 = m2a
2-1(0,5 + 0 , 2 . ^
.9,8
= 4,33m/s^ .
Luc cang cua day T2 = m2 (g - a) = 2(9,8 - 4,33) = 10,9 N.
van tdc cua mdi vdt tai dilm cudi bang :
v = ^(2a&=y|2A^Ki = 2,94 m/s
Kit qua nay gidng kit qua da thu dugc 6 cdu a),
Bai 5
Mdt con Idc gdm mdt qua cdu nhd khdi lugng m treo d ddu mdt sgi day c6
chilu dai /, Ddy khdng dan va cd khdi lugng khdng dang kl. Ddu kia ciia ddy dugc
gifi chat tai mdt dilm cd dinh O.
44
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Baigiai
Sau khi day vudng dinh, vat chuyin ddng theo mdt quy dao trdn tam C, ban
kfnh r = —. Vdt se rdi quy dao trdn tai dilm B khi thoa man dilu kidn :
mv a)
mgcos a =
trong dd a la gdc chilu cfia trgng luc P ldn ban kfnh, cung bdng gdc hgp bdi
vdn tdc ciia vdt tai dilm B vdd phuong ngang (Hinh 4.4). Ta cd dilu kidn (1) khi
khdng cdn luc cang cua ddy (T = 0, vi thi vdt cd thi rdi khdi quy dao trdn) va
thanh phdn mgcosa cua trgng luc chfnh Id luc hudng tdm.
Ddng thdi, theo dinh ludt bao toan co nang, xet tai hai vi tri ddu va cudi (A va
B) ta cd ding thfic :
,1
mg.2r = mv + mgr(l + cosa) (2)
vdi quy udc chgn mfic khdng cua thi nang d vi tri cdn bang cua con lde (dilm D).
Tfi (1), suyra:
V =grcosa (3)
Thi vdo (2), ta dugc:
mg,2r = — mgr cos a + mgr(l + cos a)
vd rfit ggn:
cosa
2 = —r— + l + cosa
45
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
2
hay cos oc = — (4)
Khi rdi quy dao trdn, vdt cd vdn tdc xac dinh bdi (3) va cd hudng hgp v^
phuang nam ngang gdc a xdc dinh bdi (4), Ta thdy gidng nhu trudng hgp mdt vdt
dugc nem xidn gdc a vdi vdn tdc ban ddu Vg, Theo kit qua da bid't trong chujang
Dgng hgc chdt diem, vdt se ldn tdd dd cao cue dai so vdi vi tri xudt phdt la
2 - 2
Vg sm a
2 g • ;^ • •
Do dd, do cao md con lac dat dugc so vdd vi tri cdn bang la :
^^ v^sin a ., , ,-. ,
H= +r(l + eosa) (5)
2g
Thi (3) va (4) vao (5), cudi cung ta dugc : .
"-27'-27^
II-DEBAI.
4.1. Hai vdt cd cfing ddng lugng nhung cd khdi lugng khac nhau, etog bat ddu
chuyin ddng trdn mdt mat phing va bi dtog lai do ma sat. Hd sd ma sat
la nhu nhau. Hay so sanh thdi gian chuyin ddng cua mdi vdt cho tdd khi
bi dtog.
A. Thdi gian chuyin ddng cua vat cd khd'i lugng ldn dai han.
B. Thdi gian chuyin ddng cua vat cd khd'i lugng nhd dai han.
C. Thdi gian chuyin ddng cua hai vat bang nhau.
D. Thid'u dfi kidn, khdng kit luto dugc.
4.2. Mdt qua bdng cd khdi lugng m = 300 g va cham vao tudng va nay ngugc
trd lai vdi cung tdc dd. Van tdc cua bdng trudc va cham la +5 m/s.
Dd bid'n thien ddng lugng nao cua qua bdng sau day la dung ?
A. -1,5 kg.m/s. B. 1,5 kg.m/s. C. 3 kg.m/s. D. - 3 kg,m/s,'^
4.3. Ddng lugng ban ddu cua mdt vdt la pi. Sau dd, dudi tdc dung cua m6t
luc khdng ddi F, vdt cd ddng lugng la P2. Hudng va dd ldn cua Pi va
P2 cho trdn Hinh 4.5a. Trong nhiing vecto ve d Hinh 4.5b, vecto nao chi
hudng cua luc F ?
46: .
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
b)
Hinh 4.5
4.4. Mdt con chim bi nhdt va dang ddu trdn mdt thanh ngang trong ldng. Ldng
dugc treo vao mdc cua mdt luc k l Id xo. Hdi sd chi tfic thod cua luc kl thay
ddi nhu thi nao khi chim. bay ldn hoac bay xudng trong ldng ?
4.5. Giai thfch nguydn tac chuyin ddng cua may bay (hoac tau thuy) nhd luc keo
tao bdi canh quat (hoac chan vit).
4.6. Mdt dia ddng chdt quay vdi van tdc gdc co quanh mdt true cd dinh vu6ng gdc
vdi mat (fia vd di qua tam cua dia. Tim ddng lugng cua dia.
4.7. Mdt prdtdn cd khdi lugng irip = 1,67.10 kg chuyin ddng vdi van td'e
Vp = 1.10 m/s tdd va cham vao hat nhan heh (thudng ggi la hat a) dang
ndm ydn. Sau va cham, prdtdn giat Ifii vdd van tdc v'p = 6.10 m/s cdn hat a
bay vl phfa trudc vdd van tdc Va = 4.10 m/s. Tim khd'i lugng cua hat a.
48
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
4.17. Ngudi ta mudn ndng mdt hdm 200 kg ldn cao 7,5 m vdd vdn tdc khdng ddi
trong khoang thdi gian 5 s. Cd ba ddng cO vdd cdng sudt khdc nhau : 1 kW,
3,5 kW va 6 kW. Hdi dfing ddng co nao la thfch hgp ?
4.18. Mdt thang mdy khdi Ifigng 1 tdn cd thi chiu tai tdi da la 800 kg. Khi chuyin
ddng, thang may cdn chiu mdt luc can khdng ddi bang 4.10^ N. Hdi dl dua
thang may ldn cao (cd tai trgng tdi da) vdi vdn tdc khdng ddi 3 m/s thi cdng
sudt cua ddng co phai bang bao nhidu ?
4.19. Mdt cdn cdu ndng mdt vat nang cd khdi Ifigng m = 5 tail.
a) Luc nang cua cdn cdu phai bang bao nhidu dl vat cd gia tdc khdng ddi
bang 0,5 m/s .
b) Cdng sudt cua cdn cdu biln ddi theo thdi gian ra sao ?
c) Tfiih cdng ma cdn cdu thuc hidn dugc sau thdi gian 3 s.
4.20. Mdt d td chay trdn dutog nam ngang vdd van tdc 72 km/h. Cdng sudt cua
ddng CO g ' = 60 kW.
a) Tim luc phat ddng cua ddng co.
b) Tfnh cdng cua luc phdt ddng khi d td chay dugc quang dudng d = 6 km.
4.21. Mdt vdt cd trgng lugng P = 10 N dat trdn mat phing ngang, Tac dung ldn vat
mdt luc F = 15 N theo phuang ngang, ldn thfi nhdt trdn mat nhdn, ldn thfi hai
trdn mat nhdm vdd cfing dd ddi 0,5 m, Bid't ring cdng toan phdn trong ldn thfi
hai giam cdn 2/3 so vdd ldn thfi nhdt (khdng cd ma sat). Hay tim luc ma sat
va hd sd ma sdt trugt gifla vdt va mat phing.
4.22. Mdt cdn cdu ndng mdt conteno 2,5 tdQ theo phuang thing dtog tfi vi tri nam
ydn vdi gia tdc khdng ddi. Sau 2 s, conteno dat van tdc 4 m/s. Bd qua mgi
luc can. Ldy g = 10 m/s .
a) Xac dinh cdng sudt trung binh cua luc ndng cua cdn cdu trong thdi gian 2 s.
b) Tim cdng sudt tfic thdi tai thdi dilm t = 2 s.
4.23. Mdt vdn ddng vidn cfi ta trong khi thi ddu da ndng mdt ta cd khdi lugng
m = 230 kg. O ddng tac thfi nhdt, ngudi dd ndng ta ldn vai lam trgng tdm
Cua ta chuyin tfi dd cao hi = 30 cm ldn dd cao h2 = 1,4 m (so vdi mat ddt)
trong thdi gian x =1,2 s. O ddng tdc tid'p theo, ta dugc nang bdng len dd cao
h3 = 1,8 m trong thdi gian x'= 2 s.
a) Tim cdng cua trgng luc thuc hidn trong hai ddng tdc cfi ta ndi trdn.
b) Cdng sudt cua luc co bdp ma van ddng vidn da san ra trong ttog giai doan
cfi ta la bao nhidu ?
4-BTVL 10(NC)-A 49
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
4.24. Mdt em be dd mdt qua bdng trdn mdt toa tau dang chuyin ddng. Ddng nan|
cua qua bdng phu thudc vao vdn tdc cua tau nhfi thi nao ? Khi dd, ddng
nang nay cd cdn la dai Ifigng vd hudng khdng ?
4.25. Mdt ngudi cheo thuyin ngugc ddng chay nhung thuyin vdn ndm ydn so vdi
bd sdng. Hdi ngudi cd thue hidn edng hay khdng ? Nd'u ngudi dd ngumg cheo
va dl thuyin trdi theo ddng nudc thi da cd cdng nao dugc thue hidn ? Gia
thilt nudc chay vdi vdn tdc khdng ddi.
4.26. Tdc dung mdt luc F khdng ddi lam mdt vdt dich chuyin dugc mdt dd ddi s tfi
trang thai nghi din luc dat van tdc v. Nd'u tang luc tac dung ldn n ldn thi vdi
etog dd ddi s, van tdc cua vat da tdng thdm bao nhidu ?
A. n ldn. B. n^ ldn. C. Vn ldn. D. 2n ldn.
4.27. Mdt vat ban ddu nam ydn, sau dd vd thanh hai manh cd khdi lugng M va
2M. Bilt tdng ddng nang cua hai manh la W^. Ddng nang cua manh nhd la
bao nhidu ?
3 2 3 4
4.28. Mdt d td cd khdi lugng 1000 kg dang chay vdd van tdc 30 m/s.
a) Tim ddng nang cua d td.
b) Dd biln thiin ddng nang cfia d td bang bao nhidu khi nd bi ham tdd vdn
tde 10 m/s ?
e) Tfnh luc ham trung binh, bilt quang dudng ma d td da chay trong thdi
gian ham la 80 m.
4.29. Mdt ddu tau khd'i lugng 200 tdn dang chay vdd vdn td'e 72 km/h trdn mdt
doan dudng thing nam ngang. Tau ham phanh ddt ngdt va bi trugt trdn
quang dutog dai 160 m trong 2 phut trudc khi dtog hin.
a) Trong qua tnnh ham, ddng ndng cua tau da giam bao nhidu ?
b) Lue ham tau dugc coi nhu khdng ddi. Tim luc ham va cdng sudt trung
binh cua luc ham nay.
4.30. Tfnh cdc gid tri ddng nang cua
a) mdt dlectron cd khdi lugng m^ = 9,1.10"^' kg chuyin ddng trong dng
phdng didn tfi cfia may thu hinh vdd vdn tdc 7.10^ m/s.
b) mdt thidn thach cd khd'i Ifigng 1 tSm bay vdd vdn tdc 100 km/s.
c) Trai Ddt, dugc coi nhu mdt chdt dilm cd khd'i lugng M^ = 5,98.10^ kg
chuyen ddng quanh Mat Trdi vdd td'e dd trung binh (ddi vdd hd quy chilu
nhdt tam) v = 30 km/s.
50 4-BTVL 10(NC)-B
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
4.31*. Mdt chile xe chuyin ddng trdp mdt dutog nam ngang vdd vdn tdc v. Ta ggi
khoang ham d Id quang dudng xe chay dugc tfi luc bat ddu ham tdi khi dtog
han. Bang dudi ddy thi hidn chuyin ddng cua mdt d td chay trdn dutog nam
ngang trong dd ghi lai nhtog khoang ham tuong tog vdi cdc vdn tdc v cua
d td trudc khi bi ham vdi cfing mdt luc ham khdng ddi.
v(m/s) 8 16 24 32 36
d(m) 6 24 54 96 121,5
a) Ve dd thi bilu didn khoang ham d la ham cua van tdc v. Khoang ham cd ti
Id thudn vdi vdn tdc khdng ?
b) Ve dd thi thfi hai bilu didn khoang ham la ham cua binh phuong vto td'e
fy ^
va xdc nhdn ham nay cd dang d = Kv vdi K la mdt hdng sd. Tim gia tri cua
K tfi dd thi. Hay cho bilt y nghia vat If va don vi eua K trong he SI.
4.32. cau nao sau day la dung ?
Mdt ngudi di ldn gdc cao theo cae bac thang.
A. Thi nahg trgng trutog cua ngudi (hoac thi nang cua hd ngudi - Trai Ddt)
da tang.
B. Thi ndng trgng trutog khdng ddi vi ngudi da cung cdp mdt cdng dl thdng
cdng cua trgng luc.
C. Di tihh dd bid'n thidn cua thi nang trgng trutog, bat budc phai ldy mfic
khdng cua thi nang d mat ddt.
D. Nlu mfic khdng cua thi nang dugc chgn d tdng cao nhdt thi khi ngudi
cdng ldn cao, thi nang trgng trutog se giam ddn din cue tiiu va bang khdng.
4.33. Nudc tfi mat dap nha may thuy didn cao 80 m chay qua d'ng ddn vao tuabin
vdi luu lugng 20 m^/s. Bid't hidu sudt eua tuabin X = 0,6, tim edng sudt phdt
didn cfia tuabin.
4.34. Mdt vdt cd khd'i Ifigng m = 3 kg dfige dat d mdt vi tri trong trgng trutog va
cd thi nang tai vi tri dd bang Wt^ = 500 J. Tha tu do eho vat rci tdi mat ddt,
tai dd thi nang cfia vat bang Wj^ = -900 J.
a) Hdi vat da rod tfi dd cao nao so vdd mat ddt ?
b) Hay xac dinh vi tri tog vdd mfic khdng cua. thi nang da chgn.
c) Tim vdn tdc cua vdt khi di qua vi tri nay.
51
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
4.35. Mdt vanh kim loai hinh trdn dugc treo ldn
tudng vao mdt thanh dd T (Hinh 4.8).
Vanh duge coi la ddng nhdt va ed khdi lugng
m = 800 g vdi dutog kfnh D = 40 cm.
a) Tim the' nang trgng trutog cfia vdnh, nlu
chgn mfic khdng cua thi nang tai dilm treo.
b) Xae dinh do biln thidn thi ndng khi quay
vanh mdt gdc 30° quanh dilm treo. Vanh Hinh 4.8
ludn d trong mat phing thing dfing.
4.36. Mdt ngudi nang mdt cdi thang dang ddt nam
dudd ddt va dung nd vao mdt bfic tutog theo
gdc nghidng 60° so vdd mat ddt,(Hinh 4.9).
Tim bid'n thidn thi nang trgng trutog eua
thang. Cho bilt thang dai 5 m va cd khdi
lugng 8 kg. Ldy g = 10 m/s^.
4.37. Mdt tdm gd hinh hop cd kfch thudc nhu sau :
dai L = 1,8 m, rdng / = 0,5 m, day d = 4 cm.
a) Bid't khdi lugng ridng cua gd p = 0,8 g/cm .
Tfnh khd'i lugng eua tdm gd.
b) Mdt ngudi/thg nhdc tdm
gd dang d vi tri dung thing
dtog va nang nd ldn tdi dd
cao h = 2 m d tu the' nam
ngang (Hinh 4.10). Thi nang
trgng trutog cua tdm gd
tang hay giam mdt lugng
bang bao nhidu ? Hinh 4.10
52
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
lugng khi vat cham ddt. Van tdc nem ban ddu
phai ed gia tri ndo dudi day ?
D. 7^.
B #
53
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
4.45. 'Mdt con lac don chilu dai / dugc gifi mdt
ddu cd dinh tai O. Ndng con lac ldn tdi
dilm A d dd cao h so vdd vi tri cdn bang
rdi tha tit do, Sau khi qua vi tri cdn bdng,
ddy vutog vao mdt dinh d dilm B cd dd
cao h' > h (Hinh 4,12), Hdi con Idc se tid'p
tue chuyin ddng va dtog d dd cao bang
bao nhidu ? Bd qua mgi luc can.
dd cao thdp hon 1,5 m. Luu lugng nudc la 3 m /s. Hidu sudt cua tuabin la
3C= 0,8. Tfnh cdng sudt cd fch cua tuabin. ,
4.48. Nim ngang mdt hdn da khd'i lugng 2 kg vdi van td'e 5 m/s tfi tdng gdc cd d6
cao 12 m so vdd ddt. Bd qua luc can cua khdng khf.
a) Xac dinh co nang cua vat d thdi dilm nem.
b) Khi vat rod tdd dd cao cdch mat ddt 2 m, vdn td'e cua nd bdng bao nhidu ?
4.49. Mdt ngudi nhay du cd khdi lugng m = 60 kg, tha minh rod tfi mdt may bay
true thang dfing ydn d dd cao 1000 m. Khi tilp ddt, vdn tdc cua ngfidi la
V = 8 m/s. Tfnh cdng do luc can cfia khdng khf thuc hidn trong qud trinh red
sau khi dfi md. Gia thilt dfi md ngay sau khi ngudi rdi khdi may bay va liic
can cua khdng khf ldn ngudi va dfi la khdng ddi.
4.50. Mdt hdn da cd khdi lugng 250 g red tu do va cd ddng nang bang 12,5 J khi
cham ddt. Bd qua luc can cua khdng khf.
a) Tim vdn tdc cfia hdn da khi cham ddt.
b) Nd dfige tha rod tfi dd cao bao nhidu ?
c) Ddt mim ndn da lun sdu dugc 8 cm vao trong ddt. Tim luc can trung binh
cua ddt.
54
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
4.51. Mdt vat bat ddu chuyin ddng trdn mdt
mat ddc cd hinh dang bdt ki tfi dd cao
1 m so vdd mat ndm ngang (Hinh 4.13).
Tun van tde cua vat khi nd tdd chan ddc.
Bd qua ma sat gifla vdt va mat ddc.
4.55. Mdt vdt khd'i Ifigng mi Va cham true didn vdd vdt m2 = - j - dang ndm ydn.
Trudc va cham, vat 1 cd van tdc la v. Sau va cham hoan toan khdng dan hdi,
ca hai vdt chuyin ddng vdd cfing vdn tdc v'. Ti sd gifla tdng ddng ndng cua
hai vdt trudc vd sau va cham cd gia tri ndo dudd ddy ?
55
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
2rv^
^ • 5 vVy
iTv^
^•4 v^y
4.58. Mdt bua may cd khd'i lugng M = 400 kg tha tu do tfi dd cao 5 m xudng, ddng
vao mdt cgc cd khdi lugng m = 100 kg trdn mat ddt lam cgc Ito sdu xudng
ddt 5 em. Tim luc can cua ddt (dugc coi la khdng ddi).
4.59. Mdt xe khd'i lugng mi = 1,5 kg chuyin ddng vdd vdn tdc Vi = 0,5 m/s din va
cham vao mdt xe khdc khd'i lugng m2 = 2,5 kg dang chuyin ddng ciing
chilu. Sau va cham, hai xe dfnh vao nhau va cfing chuyin ddng vdd vdn tdc
V = 0,3 m/s. Tim vdn tde ban ddu cua xe thfi 2 va dd giam ddng ndng cua hd
hai xe. , '
4.60. Hai vdt cd khd'i lugng m va 2m cd ddng lugng tuong iing la p va —, chuyin
ddng theo cung phuong din va cham vdd nhau. Sau va cham, hai vdt trao ddi
56
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
ddng lugng cho nhau, vdt nay cd ddng lugng Ific trudc cua vdt kia. Tim
lugng ddng nang tidu hao sau va cham da chuyin thanh nhidt.
4.61. Chgn cdu dtog.
Bdn kfnh cua Trai Ddt la Rp, cua Mat Trang la Rj. Nlu khdi lugng ridng cua
ca hai la nhu nhau thi ti sd cfia gia tdc trgng trutog trdn bl mat Trai Ddt va
bl mat Mat Trang la :
rv ^2 Ar. ^3
A. | a . B. RD
Rf Rxy
4.62. Thidn Vuong tinh cd khd'i lugng Ito hon khdi lugng cua Trai Ddt 15 ldn va
dutog kfnh thi Ito hon 4 ldn. Gia td'e trgng trutog tren bl mat Thien Vuong
tinh gdn dfing bang gid tri nao sau ddy ?
A. 5 m/s^. B. 9 m/s^. C. 36 m/s^. D. 150 m/s^.
4.63. Mdt vd tinh nhan tao chuyin ddng diu theo quy dao trdn quanh Trdi Ddt d dd
cao h = 670 km. Tmh tdc dd dai cua vd tinh. Cho R^ = 6 370 km.
4.64. Khi ha thdp quy dao chuyin ddng va di vao ldp khf quyln tren cao, vdn td'e
cua vd tinh nhdn tao se thay ddi nhu thi nao ?
4.65. Ngoai chuyin ddng trdn quy dao quanh Mat Trdi, Trdi Ddt tu quay diu
quanh true cfia nd hutog dgc theo hai cue Bdc va Nam (cdn ggi la chuyin
. ddng ridng). Gdn hd quy chid'u vdi true quay cua Trdi Ddt. Hay xdc dinh :
a) Chu ki cua chuyin ddng ridng tfnh bang gidy.
b) Tdc dd dai cua mdt dilm trdn xfeh dao cua Trdi Ddt.
c) Tdc dd dai cua hai cue cua Trai Ddt.
4.66. Mdt don vi thutog dugt dfing dl do khoang each gifia eac thidn thi trong vfl
tru (vd etog Ito so vdi nhtog khoang each gifla cac vdt thi trdn Trai Ddt),
ggi la don vi thidn van (kf hidu U.A), dugc dinh nghia 1 U.A = 150.10 km
la khoang cdch trung binh gifla Trdi Da't va Mat Trdi. Hay dp dung dl tfnh :
a) Khoang each Mat Trdi - Mdc tinh bang km bilt Mdc tmh each Mat Trdi
5,2U.A.
b) Khoang cdch Mat Trdi - Hoa tinh bang U.A, bilt Hoa tinh each Mat Trdi
228.10^ km.
57
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
4.67*. Mdt ngudi 60 kg dfing trdn mdt ehilc thuyin nam gdn bd mdt hi
nudc. Chi vdi mdt sgi ddy thiing, ngudi dd da xac dinh dugc gdn dung
khdi lugng cua chid'c thuyin.
Hay du doan va giai thfch each lam eua ngudi dd.
58
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
I - B A I TAP VIDU
Bai 1
Tfnh dp lue tdc dung ldn mat kfnh cfia sd nhd cua mdt tau ngdm d dd sau
1000 m. Cita sd hinh trdn ban kfnh 15 cm. Bid't khd'i lugng ridng cua nude la
1,0.10^ kg/m^va dp sudt khf quyln p^ = 1,01.10^ N/m^.
Bdi gidi
Ap sudt d dd sau 1 000 m bang : p = Pa + Pgh
= 1,01.10^ + (1,0.10^).(9,8.10^) N/m^
= 9,9.10^ N/m^.
' Do kfch thudc cfia sd nhd so vdi dd sau ndn ta coi dp sudt tai mgi dilm eua cfia
sd la bang nhau va bang dp sudt cua nudc d dd sau 1000 m.
Ap lue ldn cfia sd bdng : F = pS = (9,9.10^).(7i. 0,15^)
F = 7,0.10^ N.
Bai 2
p Ai
Mdt binh dfing mdt chdt ldng cd khdi lugng — • _ - _ - _ - r L-J r -
Bdi gidi
Hinh 5.1
Theo ddu bai, tilt didn cua Id la nhd sg vdd tilt
didn cua mat thoang (A2 « Ai), Nhu thi, chilu cao cua mure chdt long coi nhu
khdng ddi, vdn tdc cua chdt long d mat thoang bang khdng, Ap dung dinh luat
BIc-nu-li cho hai dilm d mat thodng va d tilt didn Id, ta cd :
59
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
1 2
Pa+^PV =P + Pgh (1)
Ta thdm vao vl phai sd hang pgh vi mat thoang ndm cao hon mfic Id mdt doan
bang h, Tfi dd ta cd :
v= / ? ( P _ P ^ . 2 g h (2)
II-D^BAI
5.1. vat nao dudd day gdy ra dp sudt Ito nhdt xudng san nam ngang khi ddt nam
ydn trdn san ?
A. Hinh hop vudng nang 25 N, ed canh 15 em. '
B. Hinh tru nang 25 N, cd ban kfnh day 10 cm.
C. Hinh hdp vudng nang 25 N, ed eanh 10 cm.
D. Hinh tru nang 25 N, cd bdn kfnh day 15 cm.
5.2. Tfnh khdi lugng cua mdt qua cdu sdt ed dutog kfnh 3,0 cm.
5.3. Mdt khd'i hinh hdp lap phuong ddng chdt cd canh 5,0 cm, khd'i lugng 1,31 kg.
Hdi khd'i dd lam bang chdt gi ? (Tham khao Bdng khdi lugng rieng cua mgt
so chdt trong SGK).
5.4. Mdt ngudi 50 kg dfing thang bang trdn gdt mdt d l giay. Grid sfi tid't didn dl
giay hinh trdn, bdng phang, ed ban kfnh 2 cm. Tfnh dp sudt cua ngucd dat
ldn san.
5.5. Tinh dp sudt thuy tinh d day mdt hd sdu 30 m.
5.6. Tilt didn eua pit-tdng nhd trong mdt cai kfch thuy luc bang 3 cm , cua
pit-tdng Ito bang 200 em . Hdi cdn mdt lue bang bao nhidu tdc dung ldn
pit-tdng nhd dl du ndng mgt d td nang 15 000 N ldn ?
5.7. Tilt dien ngang tai mdt vi tri cua mdt dng nude ndm ngang bdng 10 cm , tai
2
mdt vi tri thfi hai bang 5 cm . Van tdc nudc tai vi tri ddu la 5 m/s, dp sudt tai
vi tri sau bang 2.10^ N/m^. Hay tfnh :
60
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
a) van tdc nudc tai vi tri thfi hai.
b) Ap sudt nudc tai vi tri ddu.
c) Luu lugng nudc di qua mdt tilt didn dng (tfnh ra m^/min).
5.8. Mdt binh hinh tru dutog kfnh 0,1 m ; cao 0,20 m. Mat day binh cd khoet
mdt Id tilt didn 1 cm . Ngudi ta cho nude chay qua binh vdi luu lugng
1,4,10 " "^ m^/s. Hay xac dinh :
a) Vdn tdc cua ddng nude tai mat thodng cua binh vd tai mat Id,
b) Chilu cao cua muc nude dugc dua vao trong binh. Chilu cao cua binh cd
du dl binh ehfia lugng nudc sad eho nudc chay vdi luu lugng nhu vdy khdng ?
5.9. Nha bdc hgc Pa-xcan (Blaise Pascal) da lam mdt khf dp k l kilu Td-ri-xe-U
(Torricelli) dfing rugu vang lam ehdt Idifg thay eho thuy ngan. Hdi chilu
cao h cua cdt rugu vang la bao nhidu tog vdd ap sudt khf quyln d dilu kidn
tidu chudn, tfic la 1,013.10^ Pa ? Bilt khdi lugng ridng cua rugu vang la
0,984.10^ kg/ml
5.10. Ap sudt khf quyln d dilu kidn tidu chudn bdng 1,013.10^ Pa. Mdt con bao
dd'n gdn, chilu cao cua cdt thuy ngdn trdn phong vu bilu (khi ap kl) giam di
20 mm so vdi luc binh thutog. Ap sudt khf quyln luc dd bang bao nhidu ?
Cho bilt khdi lugng ridng cua thuy ngdn la 13,59 g/cm^.
5.11*. Trong mdt dng ddn kfn cd mdt luu lugng nudc khdng ddi. Tai mdt dilm cua
dng cd dutog kfnh tilt didn ngang 8,0 cm, dp sudt la 2,5.lO"^ Pa. Tai mdt
dilm khdc cao hon dilm nay 0,5 m cd dutog kfnh tilt didn ngang 4,0 em,
dp sudt la 1,5. lO"* Pa. Ldy g = lOm/s^.
a) Xac dinh vdn tdc ddng nudc tai hai vi tri trdn.
b) Tuih luu lugng cua ddng nudc trong dng.
5.12. Mdt mdy bay cd khd'i lugng 16 000 kg va mdi eanh cd didn tfch bang 40 m .
Khi may bay bay theo phucmg nam ngang, dp sudt tac dung ldn phfa trdn
canh bang 7,0.10 Pa. Tfnh dp sudt tac
dung lin phfa dudi cdnh. ^ ^/•^~* ~
5.13. Ong Pi-td dung dd xae dinh vdn tdc cua
ddng khdng khf bdng cdch do dd chdnh
gifla dp sudt toan phdn vd dp sudt finh ||--J^
cua ddng khdng khf (Hinh 5.2). Nd'u d'ng ^ ^
chfl U ehfia thuy ngdn (khd'i Ifigng ridng Hinh 5.2
61
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
13,6.10^ kg/m^) cd do chdnh gifia hai cdt la Ah = 5 cm, hay tfnh vdn tdc
•3
ddng khdng khf (khd'i lugng ridng cua khdng khf bang 1,25 kg/m ).-
5.15*. Nam 1654, nha phdt minh bom khdng khf 6t-t6-vdn Ghd-rich (Dfic) da
hut chdn khdng hai ban cdu bang ddng thau up sdt nhau. Ong eho 8 con
ngua chia thanh hai tdp keo hai nfia bdn cdu theo hai phfa dd'i didn. Tdm
con ngua khoe da khdng thi keo tach dugc hai nfia ban cdu ra. Thf nghidm
dugc lam vdi su chtog kiln cua Hdi ddng thanh phd Mac-do-budc. Do do
cdn cd ten ggi la bdn edu Mac-do-bude. Ngudi ta cd thi tfnh dugc dp luc
ldn nfia ban cdu bang cdng thfic tir^(Tp^-p), trong dd r la ban kfnh qua
cdu, Pa la dp sudt khf quyln bdn ngoai, p la dp sudt khdng khf bdn trong
qua cdu (vi khdng thi rut hit khdng khi dl ed dp sud't bdn trong qua cdu
bang khdng), p «; p^. Gia sfi p = 0,1 p^ ; r = 0,3 m. Hay tfnh lue dfi dl tach
hai nfia ban cdu ra.
5.16. Mdt d'ng Pi-td trdn may bay dang bay d tdm cao, do dugc dd chdnh dp sudt
gifla hai nhdnh la 180 Pa. Hdi vdn tde may bay lue dd bang bao nhidu ? Cho
bid't khd'i lugng ridng cua khf quyln d dd cao dd la 0,031 kg/m^.
5.17. Mud'n xac dinh luu lugng nude di qua tilt didn ngang cua dng ddng, ngudi ta
dung dng Ven-tu-ri dl do hidu dp sudt tinh Ap = p2 - Pi gitta hai tilt didn
ngang Si va S2. Bilt Si = 0,2'm^ ; S2 = 0,1 m^ ; Ap = 1 500 N/m^ ; hay tfnh
luu lugng the tfch eua nudc trong d'ng.
62
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
63
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
5.21. Cho cac dung cu saU (Hinh 5.7):
- Mdt dng thuy tinh hinh chfi U hd
hai ddu.
- Mdt thudc cd dd chia nhd nhdt
dd'n mm.
- Mdt Ig nudc.
-Mdt Ig ddu.
Hay trinh bay va giai thfch mdt
phuang an thf nghiem di xae djnh
gdn dung khdi lugng ridng cua ddu. Hinh 5.7
5.22. Cho cac dung cu sau (Hinh 5.8a): .
- Mdt cdc hinh tru.
- Mdt thudc day cd dd chia nhd nhdt din mm.
- Mdt ddng hd bdm giay hidn sd.
Hay tnnh bay va giai thfch mdt phuong an thf nghidm dl xac dinh gdn dung
van tdc chay cua nudc khi ra khdi vdi cua may nudc trong nha (Hinh 5.8b).
a) b)
Hinh 5.8
64
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
I-BAITAPVIDU
Ball
Mdt vat cd didn tich bl mat la 20 cm^ dugc ma mdt ldp bac day 1 ^m. Cd bao
nhidu nguydn tfi bae ehfia trong ldp bac dd ?
Bdi gidi
Khdi lugng ridng cua bac la 10,5 g/cm ; khd'i lugng mol cua bac la 108 g/mol.
vay sd nguydn tfi cd trong 1 g bac la :
Bai 2
Nung ndng mdt lugng khdng khf trong dilu kidn ding dp, ngfidi ta tha'y nhidt
dd cua nd tang thdm 3 K, cdn thi tfch tang thdm 1% thi tich ban ddu. Hay tinh
nhidt dd ban ddu cua lugng khdng khf.
Bdi gidi
Ggi Vl, Tl vd V2, T2 la thi tfch; nhidt do mydt dd'i cua lugng khdng khi d
trang thdi ddu vd cud'i; dp dung dinh luat Gay Luy-xdc ta cd thi vilt:
^ =^ (1)
• ^2 ^1
Tiln htoh nhtog phep biln ddi ti Id thfic, ta cd :
5-BTVL 10(NC)-A 65
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
^ =^ (3)
Bai 3
Mdt qua cdu cd thi tfch V = 0,1 m dugc lam bang gid'y mdng. Qua cdu co
mdt Id hd nhd ben dudd va qua Id hd nay ngudi ta cd thi dd't ndng khdng khf
trong qua cdu din nhidt do T2 = 340 K, cdn nhidt dd cua khdng khf xung quanln la
Tl = 290 K. Ap sudt cua khdng khf ben trong va bdn ngoai qua cdu bang nhau va
cd gia tri la p = 100 kPa.
Hdi vd bang gidy eua qua cdu phai cd khd'i lugng nhu thi nao dl qua cdu co
thi bay len ? Coi khdng khf nhu mdt ehdt khf thudn nhdt cd khdi lugng ridng bang
1,29 kg/m^ d dilu kidn chudn (pg = 1,013.10^ Pa; Tg = 273 K).
Bdi gidi
Qua cdu bay ldn nhd luc ddy Ae-si-met, do Ito cua luc nay bdng trgng lugng
cua khd'i khdng khf bdn ngoai bi chid'm chd. Ggi pi va P2 la khdi lugng ridng cua
khdng khf d 290 K va d 340 K. ,
Nhu vdy, d day luc ddy Ae-si-met F^ cd dd Ito la F^ = PiVg, trong dd V la
thi tfch cua qua cdu va g la gia tde trgng trutog.
Pl p|a/RTi p Tg , p.Tg
— = ^ . ' = —-Tf- ; vay Pl = P o - ^
Po POI^/RTQ PO Tl Pg.Ti
pTg
Lam tuong tu, ta ed : p2 = pg
P0T2
Thay Pi va P2 vao dilu kidn cua m, ta ed
pTg T2-Ti^
m<Vpg = VpgP^
Po vTi T2; Po V TiT2< J
^ 10^ 273 50
Thay sd ta duge : rti < 0,1.1,29 = 17,6.10 ^kg.
1,013.10^ 340.290
Vdy khdi Ifigng vd qua edu khdng dugc vugt qua gia tri 0,017 6 kg.
II - DE BAI
6.1. Tha mdt hat mudi an vao mdt binh nudc, sau mdt thdi gian cac phan tfi mudi
phdn bd diu trong toan thi tich nudc. Hay giai thfch hidn tugng.
6.2. Tai sao trong cha't long, su khulch tan didn ra cham hon rdt nhilu so vdi
trong cha't khf ?
6.3. Chgn cau tra ldi ddy du trong cac cau sau day.
Hai chdt khf ed thi trdn iSn vao nhau tao ndn mdt hdn hgp khf ddng diu la vi :
A. Cdc phdn tfi khf chuyin ddng nhidt.
B. Hai chdt khf da cho khdng cd phan tog hod hgc vdi nhau.
C. Gifla cdc phdn tfi khi cd khoang trdng.
D. Gdm ca ba cdu trdn.
6.4. Ngfidi ta ghi chep rang tai cfia sdng A-ma-ddn da tim thdy mdt thdi vang
thidn nhidn cd khdi lugng 62,3 kg. Hdi lugng chd't cua thdi vang nay ?
6.5. Tim cdu sai trong cac edu sau ddy :
Sd A-vd-ga-drd la
A. sd phdn tfi (hay nguydn tfi) cd trong 22,4 Kt khf d dilu kidn chudn (0°C, 1 atm).
B. sd phan tfi (hay nguydn tfi) cd trong 1 mol khf.
C. sd phan tfi (hay nguydn tfi) ed trong 1 don vi khdi lugng khi.
D. sd nguydn tfi cd trong 12 g cacbon 12.
67
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
6.6. Cho bilt khdi lugng ridng cfia khdng khf d dilu kidn chudn la 1,29 kg/m.
Coi khdng khf nhu mdt chdt khf thudn nhdt, hay tfnh khdi lugng mol cua
khdng khi.
6.7*. Trutog hgp nao sau ddy cd lugng ehdt nhilu nhdt ?
A. 5 cm bac.
3
B. 1 em vang.
3
C. 10 cm nhdm.
D. 20 cm^ graphit.
(Xem Bdng khdi luctng rieng cua mgt sd chdt b phu luc 2 SGK Vdt If 10
nang cao).
6i8. Hoa tan ddu 0,003 g mudi an NaCl vao trong 10 lft nudc. Ndu ta muc ra 5 cm
nudc dd thi cd bao nhieu phdn tfi mudi trong dd ?
6.9. Cho bilt dutog kfnh phdn tfi nude la 2,69.10"^° m. Nlu ta xip cac phdn tut
nudc cd trong 1 mg nudc nam canh nhau theo mdt dutog thing thi dutog
thing nay dai bao nhidu ? Hay so sanh dd dai nay vdd dutog xfeh dao cua
Trai Da't (dai 4.10'^ m).
6.10. Mdt lugng khdng khf cd thi tfch 240 cm^
ehfia trong mdt xilanh cd pit-tdng ddng kfn,
didn tich cua pit-tdng la 24 cm (Hinh 6.1).
Ap sudt cua khdng khf trong xilanh bang dp Hinh 6.1
sudt ngoai la 100 kPa. Cdn mdt luc bang bao
nhidu dl dich chuyin pit-tdng sang trai 2 em ? Sang phai 2 cm ? Bd qua ma sat
gifla pit-tdng va thanh xilanh. Coi cdc qua trinh xay ra la ding nhidt.
6.11*. Mdt binh hinh tru kfn hai ddu, cd dd cao
la h, dugc dat nam ngang, ben trong cd mdt
/?ff////r777 l/j/y/7//yjffA
pit-tdng cd thi dich chuyin khdng ma sat >'.:'•'•.'.'.:'.'.:
.- !.• •»• .-.•
trong binh (Hinh 6.2). Lfic ddu pit-tdng dugc \--'•.'•%^ :.'•-'•
' • • .. •. ' - 1
68
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
6.12. Trdn dd thi p - V (Hinh 6.3) ve hai dutog ding nhidt cua cung mdt khd'i
Ifigng khf. Dutog ndo tog vdd nhidt dd cao hon ?
O
Hinh 6.3 Hinh 6.4
69
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
B. thi tich cua binh, loai chdt khf va nhidt dd.
C. loai chdt khf, khdi lugng khf va nhidt dd.
D. the tfch cua binh, so mol khf va nhidt dd.
6.19. d dd cao 10 km each mat ddt thi dp sudt khdng khf vao khoang 30,6 kPa,
cdn nhidt do la 230 K. Tfnh khd'i lugng rieng va mdt dd phdn tfi cfia khdng
khf tai dd cao dd ?
Coi khdng khf nhu mdt khf thudn nhdt cd khdi lugng mol la 28,8 g/mol.
6.20. C) thod ki nen cua mdt ddng co dd't trong bdn ki, nhidt dd cfia hdn hgp khf tdng
tfi 47°C dd'n 367°C, cdn thi tfch cua khf giam tfi 1,8 lft dd'n 0,3 Ht. Hdi dp sudt
cua khf d cud'i ki nen, nd'u ap sudt cua khf luc bat ddu nen la 100 kPa ? Coi
hdn hgp khf nhu mdt chdt khf thudn nhdt.
6.21. Cho bdn binh cd cung dung tfch va etog nhidt dd dung cac khf khdc nhau.
Khf d binh nao cd dp sudt Ito nhdt ?
A. Binh 1 dung 4 g khf hidrd. B. Binh 2 dung 22 g khf cacbonic.
C. Binh 3 dung 7 g khf nito. D. Binh 4 dung 4 g khf dxi.
6.22. Tfnh khd'i lUgng khdng khf thoat ra khdi mdt can phdng cd thi tfch
V = 60 m^ khi ta tang nhidt dd cua phdng tfi Tj = 280 K din T2 = 300 K d
dp sudt chudn. Cho bid't khd'i lugng rieng cua khdng khf d dilu kidn chudn la
1,29 kg/ml
6.23. Mdt binh ddy khf dugc ddng kfn bang mdt nut cd tilt didn 2,5 cm^. Hdi phai
dun ndng khf din nhidt dd nao de nut cd thi bdt ra nd'u luc ma sat gifi nut
bang 12 N ? Bilt rang dp sudt ban ddu cua khdng khf trong binh va d ngoai
bang nhau va bdng 100 kPa, cdn nhidt do ban ddu cua binh la -3°C,
6.24*. Mdt lugng khf da thuc hien lidn tilp bdn P4
qua trinh dugc bilu didn trdn dd thi p - T
(Hinh 6.6). Qua trinh nao sau day la dang tfch ?
A. Qua trinh 1-2.
B. Qua trinh 2-3.
C. Qua trinh 3-4.
D. Qua trinh 4-1. Hinh 6.6
6.25*. De do do sdu cuamdt hd boi, ban Nam da
cdm mdt d'ng nghiem hinh tru ed chia do rdi lan xudng day hd. Sau khi lan,
ban dy da tfnh ra dd sdu cdn tim.
Theo em, ban Nam da lam each nao ? Giai thfch.
70
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
I - B A I TAP VIDU
Bai 1
Mdt sgi ddy kim loai dai 1 m, cd tilt didn ngang la 1 mm va dugc treo thing
dtog. Ngudi ta mdc vao ddu dudi cua day mdt vat trgng lugng 200 N thi thdy day
dai thdm 1 mm. Nd'u bay gid ngudi ta dung mdt sgi day khdc cung vat lieu nhung
dai 3 m, cd tilt didn la 0,5 mm va mdc vao nd mdt vat trgng lugng 300 N thi day
se dai thdm bao nhidu ?
Bdi gidi
Ddi vdi cac bai tap vl su biln dang cua vat rdn thutog chi dung c6ng thfic
a = — = F——. trong dd E la sua't Y-ang. Trong bai tap nay thi E chua cho bid't,
S /g
song ta khdng cdn dung din gia tri cu thi cua nd.
Ggi IQ, IA/I, F va S la cac tri sd tuong tog cua sgi day thfi nhdt va ggi /gi, lA/il,
Fl vd Sl la cdc tri sd tuong tog cua sgi day thfi hai, trong bai tap nay ta phai tim
l,A/il cdn cac tri sd khdc diu da cho bid't.
Ap dung cdng thfic trdn cho ttog sgi ddy, ta vid't:
F IA/I
- Ddi vdi soi ddy thfi nhdt — = E (a)
S /g
71
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Bai 2
Cho mdt thudc met bang thep ldy chudn d 0°C (nghia la d 0°C thudc dai
dung 1 m theo chudn gd'c). Dung thfidc nay do mdt thanh nhdm d 0°C tM chilu dai
cua thanh nhdm la 2,5 m. Hdi d 30°C thi chilu dai cua thanh nhdm la bao nhidu
nd'u dtog thudc bang thep ndi trdn ? Cho bid't a (thep) =11,0.10 K va
a(nhdm) = 24,5.10~^K"^
Cac tri sd ldy dd'n 4 sd le va quy trdn din 0,5 mm; vf du 1,(X)7 35 m « 1,007 5 m.
Bdi gidi
Ta quy ude dfing ehi sd 1 eho nhiing dai lugng lidn quan din vat lidu thep va
ehi sd 2 cho vat lidu nhdm. Trong bai tap nay ta luu y rdng : do ed dan nd dai yi
nhidt ndn ca thudc do ldn thanh nhdm diu cd do dai khae di Idii d 30°C.
6 30°C (id dai cua thudc la: /i = /gi(l + OiAt) = 1.(1 + 11,0,10^.30)« 1,0005 m.
O 30°C dd dai cua thanh nhdm la :
h = ^02(1 + "2^0 = 2,5.(1 + 24,5.10"^.30) « 2,5020 m.
2 5020
Lue nay chilu dai cua thanh nhdm se gdp ' = 2,5010 ldn dd dai cua thudc
bang thep. Vay dd dai cua thanh nhdm d 30°C do bang thudc thep la 2,5010 ra ;
tfic la chi dai thdm 1 mm. Vl mat thue t l thi su sai khdc nay khdng dtog kl ndn
ngudi ta khdng quan tdm.
Ndi chung thi khi chi tao thudc do, ngudi ta dung eac vat lidu cd hd sd dan nd
dai nhd, td't nhat la dfing hgp kim inva (gdm 63,8% sat, 36% kin va 0,2% cacbon)
e d a = 16.10"^ K~\
Bai 3
Mdt mtog xa phdng dugc tao ra d mdt khung day thep hinh chfl nhat dat
nam ngang cd eanh AB = 10 cm di ddng dugc. Hdi cdn thuc hidn mdt cdng bang
bao nhidu dl lam ttog didn tfch mtog xa phdng btog each dich chuyin canh AB
di mdt doan 5 em ? Cho bid't a (nudc xa phdng) = 0,04 N/m.
Bdi gidi
Luc etog bl mat cua mtog xa phdng dat ldn canh AB la :
F = 2a/ = 2.0,04.0,1 = 0,008 N
vay dl ttog didn tfch mtog xa phdng btog each dich chuyin canh AB di mdt
doan 5 cm thi cto phai dat ldn canh AB mdt ngoai luc cfing phuong, ngugc chilu
72
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
vdi luc etog F va cd do Ito ft nhdt la 0,008 N (khdng kl ma sat). Cdng ma ngoai
luc thuc hidn la :
A = 0,008.0,05 = 0,0004 J
Bai 4
Nhfing thing dtog hai d'ng mao ddn thuy tinh cd dutog kfnh trong ldn lugt
la 1 mm vd 2 mm vao thuy ngan. Hdi dd chdnh Idch gifla hai muc thuy ngan d bdn
trong hai dng mao ddn dd bang bao nhidu ? Cho bilt a (thuy ngan) = 0,47 N/m
vd p (thuy ngdn) = 13600 kg/m^
Bdi gidi
4a
Ap dung cdng thfic : h = cho hai dng mao ddn vdd cac dutog kfnh la
pgd
1 mm va 2 mm. O day, h la dd tut xud'ng cua muc thuy ngan trong dng mao ddn so
vdi muc, thuy ngan bdn ngoai dng.
4a 4a 4a(d2-di) 4.47.10"^ (0,002-0,001)
Ah= hi - h 2 =
pgdi pgd2 pgdid2 13,6.10^.9,8.0,001.0,002
., 0,00188 ____
^ ^ = 026656 = ' ' ' ° ' " ^ -
Bai 5
Dd 1,5 lit nudc d 20°C vao mdt dm todm cd khd'i lugng 600 g va sau dd dun
btog blp didn. Sau 35 phut thi da cd 20% khd'i lugng nudc da hoa hoi d nhidt dd
sdi 100°C. Tinh cdng sudt cung nhidt eua blp didn, bid't rtog 75% nhiet lugng ma
blp cung cdp dugc dung vao viec dun nUdc.
Cho bilt nhidt dung rieng cua nhdm va cua nudc ldn lugt la 880 J/kg.K va
4190 J/kg.K; nhidt hod hoiridngcua nudc d nhidt d6 sdi 100°C la L = 2,26.10^ J/kg;
khd'i lugng ridng cua nudc la 1 kg/lft.
Bdi gidi
Nhidt lugng ma blp da cung cdp cho dm nudc la :
Q = miCiAt + m2C2At + 0,2.m2L
trong dd ehi sd 1 tog vdd dm, cdn chi sd 2 tog vdd nudc.
Thay cdc tri sd vao phuong trinh tren, ta dugc :
Q = 0,6.880.80 + 1,5.4190.80 + 0,3.2,26.10^ = 1223 040 J
Goi cdng sud't cua blp la 9, thdi gian dun la t thi: — = 0,75 .S'
T
1223040
W^y:S> = = 776,5 W.
x.0,75 35.60.0,75
73
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Bai 6
Trong mdt cto phdng kfch thudc 5 m x 4 m x 3 m d 20°C cd dd dm ti ddi la 70%.
a) Hay xac dinh dilm suong.
b) Cd bao nhidu hod nudc dugc tach ra khdi khdng khf dm khi nhidt dd cua
phdng la 11°C? .
c) Khi dd do dm ti dd'i cua khdng khf la bao nhieu ?
Bdi gidi
a) Xdc dinh diem sucmg
Thi tfch cua cto phdng la : V = 5.4.3 = 60 m . Dl xdc dinh dilm suong cdn
phai tim dd am tuydt dd'i. Tfi cdng thfic f = — = 0,7, suy ra : a = 0,7A.
A
6 20°C thi A = 17,3.10"^ kg/ml Vdy a = 0,7.17,3.10"^ kg/m^ = 12,10.10f kg/hi^.
Mud'n cho dd dm nay trd thanh dd dm cue dai thi nhidt dd cfia phdng phai
giam dd'n nhiet do nao ? Theo Bdng dp sudt vd khdi lucmg rieng cua hcfi nUdc
bdo hod d nhiet do khdc nhau (bai 56 SGK) thi gid tri 12,10.10 kg/m nam
trong khoang nhidt dd tfi 10°C (tog vdi A = 9,4.10"^ kg/m^) din 15°C (tog vdi
—3 3
A = 12,8.10 kg/m ). Btog each ndi suy :
^ t z , i —y,4 Q
5 = 12:83M*^'^''"^^^^ = ^ ^
Vdy dilm suong la: 10°C + 4°C = 14°C.
b) Tim luang hai nudc ngung tu (khi nhidt do cfia phdng la 11°C)
6 11°C thi dd dm cue dai la : A = 10.10"^ kg/m^ (tfnh btog each ndi suy).
Khdi lugng hod nudc da ngung tu la :
Am = 60 ml(12,1.10"^ kg/m^ - 10.10"^ kg/m^) = 126.10"^ kg
c) Xdc dinh do dm ti ddi (ciia khdng khf trong phdng d 11°Q
Luc dd hod nudc cd trong khdng khf cua phdng da trd nen bao hoa ndn dd dm
ti ddi la 100%.
II - DE BAI
7.1. Trutog hgp nao dudd ddy thi chuyen dgng nhiet Id dao dgng cua cdc hat cdu
tgo chdt xung quanh vi tri cdn bdng xdc dinh ?
A. Trong tinh thi kim cuong.
74
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
75
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
7.9. Cd the gdn day ddng true tilp vao thuy tinh hay khdng ?
7.10. Tai sao cai dito dc bang thep dd van vao cai dai de btog ddng khi ho ndng
ca hai, cdn khi ngudi di thi lai rdt khd thao ra ?
7.11. Mdt bato xe btog gd cd dutog ldnh 1,2 m cto dugc lap mdt vanh dai sat ma
dutog kfto cua nd khi d 0°C tod hem dutog kfto cua banh xe la 6 mm. Hoi
phai ddt ndng vtoh dai sdt dd'n nhidt dd nao dl cd thi lap nd vao bato xe ?
7.12. Tfi tito thi thach ato ngudi ta lam ra mdt hito tru, true eua huih tiu song song
vdi true cua phto Itog tru sau mat eua tinh thi thach anh (xem toh chup tinh
thi thach anh d Hito 50.1b trong SGK). 6 nhidt dd 18°C, bdn kfto day hinh
tru la 10 mm, cdn ehilu cao la 50 mm. Hay xdc dinh thi tfch cua hito tru nay
d nhiet dd 300°C, bid't rang he so dan nd dai theo true cua hito tru la
7,2.10 K , cdn theo phuong vudng gdc vdi true hito tru la 13,2.10 K .
7.13*. Mdt tdm ddng hito chfl toat cd kfch thudc 0,6 m x 0,5 m d toidt dd 20°C
dugc nung ndng dd'n 600°C. Hay tfto didn tfch tdm ddng khi nd dugc nung
ndng. Khi tfto cd thi bd qua cdc sd hang cd ehfia a^ Tfi bai tdp nay hay xdy
dung cdng thfic sau ddy vl su ddn nd dien tich cua tdm chdt rto :
S = So(l+yAt)
trong dd Sg va S la didn tfch cua tdm ehdt ran d tg°C va d t°C, cdn y = 2a. -
7.14. Tim nhidt dd cua mdt tdm todm phing, bilt rtog didn tfch eua nd da ttog thdm
3 200 mm do nungindng. Cho bilt didn tfch cua ttoi todm d 0°C la 1,5 m^.
Ghi chu : Ap dung edng thfie tim dugc d bai tdp 7.13*.
7.15. Mdt bl btog bd ttog cd dung tfch la 2 m^ d 0°C. Khi d 30°C thi dung tich
cua nd ttog them 2,16 lft. Hay tim hd sd dto nd dai eua bd tdng.
7.16*. Tim edu tra ldi dung.
Khi ttog didn tfch bl mat cua khdi long d toidt dd khdng ddi thi:
A. Ldp bl mat khd'i long mdng di.
B. Khotog each gifia cae phdn tfi d bl mat khd'i long ttog ldn.
76
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
C. Gdm ca A va B.
D. Cd thdm cdc phto tfi chdt long di tfi trong ldng khd'i long ra ldp bl mat.
7.17. Tha ndi hai que didm nam song song trdn mat nudc. Nlu ta toung mdt mau
xa phdng vdo mat nudc gifla hai que didm thi thdy chung tach xa toau hon,
cdn nlu ta bd mdt ft dutog vao mat nudc dd thi thdy hai que diem xfeh lai
gto toau ban. Hay giai thfch cdc hidn tugng trdn.
7.18*. Di ldm ra cae vidn dan chi hito cdu tod, ngudi ta nd'u chay chi va cho chi
chay tod gigt vao nudc lato. Tai sao ?
7.19. Tai sao totog gigt ddu ndi trdn mat nudc cd dang hinh trdn ?
7.20. Dfing mdt cgng rom thdi mdt bong bdng xa phdng, sau dd dua ddu kia cgng
rom lai gto nggn nin thi thdy Ifia nggn ndn bi tat di khi bong bdng xa phdng
xep lai. Hay giai thfch hidn tugng.
7.21. Tai sao cd thi dfing thilc dl han ddng ma khdng dung dl hto todm ?
7.22. Tai sao tren mdt sd la cdy (tou la sen,...) suang cd thi dgng thato totog gigt
hito cdu, cdn mdt sd la cay khdc thi udt suong ?
7.23. Nhtog chdt long nao ed thi rdt vao cdc ddy hon mep cdc ?
7.24*. Cung mdt d'ng nhd gigt va cung mdt lucmg nudc ngudi ta lam thi nghidm
hai Ito, ldn thfi todt tod gigt vdd nudc d 8°C va Ito thfi hai nhd gigt vdd nudc
d 80°C. Hdi hd sd etog bl mat cua nudc thay ddi tou thi nao theo toidt do ?
Bid't rtog trong Ito thfi nhdt tod duge 40 gigt, cdn trong Ito thfi hai tod dugc
48 gigt.
7.25. Mdt vtoh khuydn mdng cd dutog kfto 34 mm, dat nim ngang va treo vao
ddu dudd mdt Id xo dl thtog dtog. Nhung vanh khuydn.vao mdt cdc nudc,
rdi cdm ddu kia cua Id xo keo vtoh khuydn ra khdi nudc, ta thdy Id xo dto
thdm 32 mm. Tfto hd sd etog bl mat eua nudc, bilt rtog dd etog cua Id xo
la 0,005 N/cm.
7.26. Nhung mdt khung hito vudng mdi canh dai 8,75 cm vao rugu rdi keo ldn.
Tfto lue keo khung ldn, bid't rtog khdi lugng cfia khung la 2 g. Cho bilt
a (nigu) = 24,1.10"^ N/m.
7.27*. Ta tha ndi trdn mat nudc mdt que didm dai 4 cm. Bay gid ta tod rugu vao
nudc d mdt phfa cua que didm ta thdy que didm dich chuyin vl phfa kia.
77
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Hay giai thfch hidn tugng va tfto edng lam que didm dich chuyin tito tiln
2 cm. Cho bilt a (nudc) = 72,8.10"^ N/m ; a (ntgu) = 24,1.10"^ N/m.
7.28. Trong mdt d'ng mao dto bto kfto 0,5 mm muc chdt ldng dtog ldn 11 mm.
Hay tim khdi lugng rieng cua chdt long nay, bilt rtog hd sd etog bl mat cua
nd la 0,022 N/m.
7.29. Nhung hai d'ng mao dto thuy tinh cd dutog kfto khac toau vao nudc thi
tha'y cdc mue chdt long trong hai dng dd chdto toau 2,6 cm. Nlu toung hai
dng dd vao rugu thi hai muc chdt ldng chdto toau 1 cm. Tim he sd etog bl
mat cua rugu nlu bilt he sd etog bl mat cua nudc la 0,072 N/m.
7.30. Trutog hgp nao muc chat ldng dtog len cao todt trong dng mao dto ?
A. Ong mao dan cd dutog kfto 2 mm toung vao nudc.
B. Ong mao dto cd dutog kfto 1 mm toung vao rugu.
<>'
C. Ong mao dto cd dutog kfto 1 mm toung vao dte.
-^
D. Ong mao dto cd dutog kfto 1,5 mm tofing vao xtog.
Cho bid't: Dd'i vdd nudc Oi = 0,072 N/m ; pi = 1000 kg/m^
Dd'i vdi rugu 02 = 0,022 N/m ; P2 = 790 kg/m^
Ddi vdi dte 03 = 0,017 N/m ; P3 = 710 kg/m^
Dd'i vdd xtog 04 = 0,029 N/m ; P4 = 700 kg/m^
Cac chat long nay diu dfto udt ede dng mao dto.
7.31. Tim cau sai trong eac cau dudd day.
Ta cd thi dfing hidn tugng ndng chay dl phto bidt
A. chdt rto don tinh thi vdd chdt rdn da tinh thi.
B. chdt rto don tinh thi vdd chd't ran vd dito hito.
C. chdt rdn da tito thi vdi chdt rto vd dinh hito.
D. chdt rto kit tinh vdi chdt rto vd dinh hinh.
7.32. Nudc sdi hay nudc lato, nudc nao dap tdt Ifia toanh hon ?
7.33*. cau nao sau day la dung ?
A. Cung toidt cho mdt khdi ehdt ludn lam ttog thi tfch cua khdi chdt dd.
B. Cung nhidt cho mdt khdi chdt ludn lam ttog toidt dd cfia khd'i chdt dd.
C. Cung toidt cho mdt khd'i chdt la su truyin ntog lugng cho khd'i chdt do.
D. Ca ba cau trdn diu dung.
78
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
7.34. Cd thi lam cho nudc sdi ma khdng cto dun duge khdng ?
7.35. Mudn lam nudc sdi h 27°C, ngudi ta da giam dp sudt ngoai tdc dung ldn mat
thoang cua nudc trong cdc btog each dat cdc nudc vao trong mdt chudng
thuy tinh kfn, rdi dung bom chan khdng hut bdt khf d trong chudng ra.
Hdi khi nudc trong cdc sdi thi dp sudt khf trong chudng la bao nhidu ?
A. 23,8 mmHg. B. 27,0 mmH.
C, 29,0 mmHg. D. 31,8 mmHg.
7.36. Ngudi ta cd thi hod long khf CO2 d 25°C va d 35°C dugc khdng ?
7.37. Mdt lugng hoi nudc bao hoa d 100°C chid'm mdt thi tich nao dd. Ap sudt cua
hoi nude se la bao nhidu nlu thi tfch eua hoi giam di mdt nfia khi toidt do
khdng ddi ?
7.38*. Trong mdt xilanh va bdn dudi pit-tdng ed 0,4 g hoi nudc d toidt dd 290 K.
Lugng hoi nay chid'm thi tfch 40 lft. Cd totog each nao lam cho hod nudc
trd thato bao hod ?
7.39. Dl due cac vdt bang th^p; ngudd ta phai nau chay thep trong Id. Thep dua vao
Id cd toidt dd 20°C, hidu sudt cua Id la 60%, nghia la 60% toidt lugng cung
cdp cho Id dugc dung vao vide dun ndng thep cho dd'n khi thep ndng chay.
Di cung cdp toidt lugng, ngudi ta da dd't hit 200 kg than da cd ntog sud't toa
nhidt la 29.10^ J/kg. Cho bid't thep cd : ?i = 83,7.10^ J/kg ; toidt dd ndng
chay la 1400°C ; toidt dung ridng d thi rto la 0,46 kJ/kg.K. Hdi khdi lugng
cua me thep bi ndu chay la bao nhidu ?
7.40. Dl xdc dito toidt ndng chay ridng cua thilc, ngudi ta dd 350 g thilc ndng
chay d nhidt dd 232°C vao 330 g nudc d 7°C dung trong mdt toidt lugng k l
cd nhidt dung btog 100 J/K. Sau khi cdn btog toidt, nhidt dd cua nudc trong
toidt lugng k l la 32°C. Tfto toidt ndng chay ridng cua thilc trong thi
nghidm nay. Cho bid't c (nudc) = 4,19 J/g.K ; c (thilc rto) = 0,23 J/g.K.
7.41. Cto cung cdp mdt nhidt lugng btog bao nhidu dl lam cho 200 g nudc ldy d
10°C sdi d l60°C vd 10% khdi lugng cua nd da hod hod khi sdi ?
Cho bid't c(nudc) = 4190 J/kg.K va L(nudc) = 2,26.10^ J/kg.
7.42. Trong Id hoi, nude sdi d 197,4°C va cd dp^sudt la 1,47.10^ Pa, Cto phai dd't hit
bao nhidu than dl lam cho 50 kg nudc di vao Id hod chuyin hit thato hoi d
79
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
dilu kidn trdn ? Nhidt do ban ddu cua nudc la 10°C, hidu sudt cua Id la 80% vS
ntog sudt toa nhidt cua tiian la ^,55.10^ J/kg. Cho bilt c(nudc) = 4190 J/kg,K,
Coi hoi nudc nhu khf If tutog, tmh khdi lugng ridng cua hod nude trong Id hoi
ndi trdn,
7.43. Trong 1 m^ khdng khf d 15°C cd 10 g hoi nudc. Hay xae dinh dd dm tuydt
dd'i va ti ddi cua khdng khf.
7.44. Do dm ti dd'i cfia mdt cto phdng d toidt dd 20°C la 65%. Dd toi ti ddi se
thay ddi tou thi ndo nlu ta ha nhiet dd cfia phdng di 5 K, cdn dp sudt cua
hod nfidc trong khdng khf eua phdng khdng thay ddi ?
7.45. Khdng khf trong mdt cto phdng d 17°C ed dd dm ti dd'i la 70%. Nhidt dd
cua phdng giam dd'n toidt do nao thi cac d kfto cfia sd bi md di ?
Cho bilt d 17°C, khd'i lugng ridng cua hod nudc bao hod la 14,5 g/m .
7.46. Trong mdt bito cd khdng khf d 25°C va dd dm ti ddi cua khdng khf nay
la 63%. Sau khi dfing Caa2 hfit hit hod nude ed trong binh thi khdi lugng
eua bito khf gitoi di 5,796 g. Hay tim dung tfch cua binh.
7.47. Nhidt k l udt cua dm k l khd - udt chi 16°C, cdn nhidt k l khd chi 20°C. Hoi
dd dm ti dd'i cua khdng khf ?
7.48. Hieu nhidt dd gifia nhidt k l khd va nhidt k l udt cfia dm k l khd - udt la 3°C.
Hdi do am ti dd'i cua khdng khf la bao nhidu nlu toidt k l khd chi 20°G;
chi 25°C ?
7.49*. 6 15°C, nhidt k l khd vd nhidt k l udt cfia dm k l khd - udt chi nhidt d6
gid'ng toau. Hdi nhidt k l udt se chi nhidt do nao nlu nhidt dd cua khdng khf
ttog ldn din 20°C ? Cho rtog lugng hod nudc trong khdng khf vto tou eu.
7.50*. Trutog hgp nao dudi ddy ta cam tiidy dm todt (nghia la cd dd dm ti ddi cao
todt) ?
A. Trong 1 m khdng khf ehfia 10 g hcd nudc d 25°C.
B. Trong 1 m khdng khf ehfia 4 g hod nudc d 5°C.
C. Trong 1 m^ khdng khf ehfia 28 g hcd nudc d 30°C.
D. Trong 1 m khdng khf ehfia 7 g hod nudc d 10°C.
80
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
6-BTVL 10(NC)-A 81
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
I - BAI TAP VI DU
Bail
Thi tfch cua mdt lugng khf khi bi nung ndng da ttog thdm 0,02 m , cdn biln
thidn ndi ntog cua nd la 1280 J. Hdi toidt lugng da truyin cho khi nlu qud tnnh
la dang dp d dp sudt 1,5.10^ Pa ?
Bdi gidi
Ta dp dung phuang trinh Q = AU - A ddi vdi qua trito dtog dp.
Cdng trong qua trinh dtog dp nay la : A' = pAV = 1,5.10^. 0,02 = 3 000 J
Day la cdng do khf sinh ra ndn ta phai vid't: A = -A' = -3 000 J
Thay gia hi nay vdo phuang trinh trdn, ta dugc :
Q=1280 +3000 = 4280 J
Bdi 2
Mdt ddu mdy didzen xe Ifia cd cdng sudt 3.10 W va cd hidu sudt la 25%. Xac
dito lugng nhidn lidu tidu thu trong mdi gid nd'u ddu mdy chay hit cdng sudt;
Cho bilt ntog sudt toa toidt cua toidn lidu la 4,2.10 J/kg.
Bdi gidi
A' A'
Tfi cdng thfic H = — , suy ra Q, = —.
Qj 1 H
Trong 1 gid ddu may smh ra mdt cdng btog : 3.10^.3 600 = 108.10^ J.
108 10^
Nhiet lugng cto cung cdp cho ddu may trong 1 gid la: Q = '• = 432.10 J.
432 10^
Lugng nhidn lidu tieu thu trong 1 gid la : '—— = 1028,6 kg.
4,2.10^
°2 6-BTVL 10{NC)-B
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Bai 3
Gia sfi cd mdt may lanh cd hidu ntog cue dai hoat ddng gifla ngudn lato d
nhidt dd -5°C va ngudn ndng d toidt dd 40°C. Nlu may duge cung cdp cdng tfi
mdt ddng co didn cd cdng sudt 90 W thi mdi gid may lato cd thi ldy di tur ngudn
lato mdt toidt lugng la bao nhidu ? Bilt rtog may ehi cdn lam vide 1/3 thdi gian
tod CO ehi dilu nhidt trong may lato.
Bdi gidi
Thutog may lato khdng lam vide lidn tuc. Khi budng lato dat din toidt dd
da dmh thi co ehi dilu toidt tu ddng ngat mach didn. Sau dd, do truyin nhidt tfi
mdi trutog vao bdn trong may lanh ndn nhidt dd d budng lanh tang len, luc dd co
chi dilu toidt lai ddng mach didn va may lato lai chay.
X Ot\Si
Dung edng thfic e^^ax = ^ % , ta tfto dugc E^^ = = 5,95.
il — I2 DIJ —Zoo
Q9
Theo dinh nghia s = - ^ , ta suy ra Q2 = sA.
A .
Do ddng CO didn chi cdn lafti vide 1/3 thdi gian ndn mdi gid ddng co
didn cung cdp mdt cdng la : A = 90.1200 = 108 000 J. Tfi dd ta tfto dugc :
Q2 = 5,95.108 000 = 642 600 J
II-D£BAI
8.1. Trfitog hgp nag dudd day lam biln ddi ndi ntog khdng do thuc hidn cdng ?
A. Mai dao. B. Ddng dito.
C. Khudy nudc. D. Nung sat trong Id.
8.2. Cho hai vidn bi btog thep gidng toau, rod tfi cung mdt dd cao. Vidn thfi todt
rod xudng ddt mim, cdn vidn thfi hai red xud'ng sto da rdi nay ldn din dd cao
nao dd va ngfidi ta bat ldy nd. Hdi vidn nao ndng ldn nhilu hon ?
8.3. Trutog hgp nao cd ndi ntog Ito hon : hdn hgp khf trong xilanh cua ddng co
ddt trong d cudi ki nen (trude khi bi tia Ifia dd't chay) hay khf thai d cud'i
ki thoat?
8.4. Ngudd ta eg xdt hai vdt vdi toau, toidt dung cua hai vdt btog toau va btog
800 J/K. Sau 1 phfit ngudi ta tiidy toidt dd cua mdi vdt ttog thdm 30 K. Tfto
edng sudt trung bito cua vide eg xat.
83
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
8.5*. Cd hai qua cdu btog ehi gidng toau, chuyin ddng ddn gap nhau trite didn
vdd vto tdc V va 2v. Hay tfto dd ttog nhidt dd At do va cham mim cua hai
qua cdu.
8.6. Xac dmh do biln thidn nhidt dd cua nfidc rod tfi dd cao 96 m xudng va ddp vao
cdto tuabin lam quay may phat didn, bid't rtog 50% thi ntog cua nudc biln
thanh ndi ntog cua nudc. Cho bilt nhidt dung ridng cua nudc la 4190 J/kg.K.
8.7. Trong mdt thf nghidm, ngudi ta tha red tu do mdt manh thep tfi dd cao 5(X) m,
khi tdi mat dat nd cd vto tdc 50 m/s. Mato thep da ndng thdm bao nhidu dd
khi cham ddt, nd'u cho rtog toto bd cdng cto eua khdng khf chi dfing dl lam
ndng manh thep ? Cho bid't c (thep) = 460 J/kg,K va ldy g = 10 m/s .
8.8. Mdt vidn dan ehi phai ed tde dd tdi thilu la bao nhidu di khi nd va cfera
vao vat cto etog thi ndng chay hoto toto ? Cho rtog 80% ddng ntog cua
vidn dan chuyin thato ndi ntog cua nd khi va cham ; toidt dd cua vidn dan
trudc khi va cham la 127°C. Cho bilt e (ehi) = 130 J/kg.K ; nhidt dd ndng
chay eua chi la 327°C, nhidt ndng chay ridng cua chi la 25 kJ/kg.
8.10, Hay dung dd tiii p - V dl tim xem ddy cdc qud trinh ndi tiep nao ed thi kh^
kfn thato mdt chu tnnh ?
A. Dto dtog dp, dto dtog nhidt, lam lanh dtog tfch.
B. D|un ndng dtog tfch, dto dtog nhidt, dto ding dp.
C. Dto dang nhidt, nen dtog dp, dun ndng dtog tfch.
D. Dto dtog dp, nen dtog nhidt, dun ndng ding tfch.
84
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
8.11*. Lam bid'n ddi mdt Ifigng khf tfi trang thai 1 sang trang thai 2, bilt rtog d
trang thai 2 ca dp sudt va thi tfch cua lugng khf diu Ito hon d trang thai 1.
Trong toiing each lam biln ddi lugng khf sau day, each nao lugng khi sinh
cdng nhieu nhdt ?
A. Dun ndng khf dtog tfch rdi dun ndng dtog dp.
B. Dun ndng khf dang dp rdi dun ndng dang tfch.
C. Dun ndng khf sao cho ca toidt dd va dp sudt cua khf diu tang ddng thdi
vd Udn tue tfi trang thai 1 din trang thai 2.
D. Tuong tu tou C toung theo mdt day biln ddi trang thai khdc C.
8.12. Nhidt dung ridng eua mgt ehdt dugc xac dinh bang toidt lugng cto cung cdp
dl lam cho toidt do cua mdt don vi khd'i lugng chdt dd tang thdm 1 K. Ddi
vdi khf, nhidt dung ridng phu thudc qua trito lam ndng khf, chtog han toiet
dung ridng cua khi trong qua trito dtog ap Ito hon trong qua trito dtog
tfch. Hay giai thfch dilu nay.
8.13. Nhidt dd cua khdng khi trong mdt can phdng r6ng 70 m la 10°C. Sau khi
dugc sudi dm, toidt dd cfia phdng la 26°C. Tfto cdng ma khdng khi eua cto
phdng sinh ra khi dan dtog dp d dp sud't 100 kPa.
8.14*. Di nung ndng dtog dp 8(X) mol khf, ngudi ta da truyin cho khi mdt toidt
lugng 9,4.10^ J va khi dd khf da ndng thdm 500 K. Tito cdng ma khf thuc
hidn va dd tang ndi ntog cua khf.
8.15*. Cho 1 mol khf (coi la khi If tutog) thuc hidn
chu trito 12341 tou da ve trdn dd thi p- V d
Hito 8.2. Nd gdm hai qua trito dtog dp 12
va 34, hai qua trito dtog tfch 23 va 41. Cdc
trang thai 1 va 3 nam trdn dutog dtog nhidt
13. Hay tfto cdng eua chu trito, bilt rtog O
nhidt dd d trang thai 4 la T4 = 300 K va toidt
Hinh 8.2
dd d trang thai 2 la T2 = 390 K.
8.16. Tfto cdng sud't trung binh cua mdt ddng ca xe may nd'u khi nd chay vdi td'e
dd 25 km/h thi tidu thu 1,7 lft xtog eho mdi 100 km. Cho bid't hidu sudt eua
ddng CO la 20% va ntog sudt toa toidt eua xtog la 46.10 J/kg. Cho bilt khd'i
lugng ridng cua xtog la p = 700 kg/m
85
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
8.17. Trorig cac edu ndi sau ddy vl hidu sudt cua ddng co nhidt thi cdu nao la dtog ?
A. Hidu sudt eho bid't ti sd gifla edng hto fch vdi cdng toto phto eua ddng eo.
B. Hidu sudt cho bilt ddng co manh hay yiu.
C. Hidu sudt cho bilt phto trdm nhidt lugng cung cdp cho ddng eo duge biln
ddi thato cdng ma ddng eo cung cdp.
D. Hidu sudt eho bilt ti sd gifla nhidt lugng ma ddng co toa ra vdi nhidt
lugng toto vao.
8.18. Mdt toa may nhidt didn tidu thu 0,35 kg nhidu lieu cho mdi kW.h didn. Nhidt
do cua hcd nude trong Id hod la 250°C, nhidt dd cua budng ngung hcd la 30°C.
Tfto hidu sudt thue cfia ddng co nhidt dtog trong toa may didn va so sato nd
vdd hidu sudt cue dai cd thi cd dugc vdi ede nhidt dd cfia cdc ngudn nhidt
trong toa may. Cho bilt ntog sudt toa nhidt eua nhidn Udu la 42.10 JAtg,
8.19. Dfing mdt may lanh, sau mdt thdi gian ngudd ta cd duge 300 g nude dd d -3°C
lam tfi nudc d 10°C. Tfto toidt lugng da ldy di tfi nudc va nudc da. Nlu
hidu ntog thuc cua may lato nay la 4 thi mdy lato da tidu thu mdt edng la
bao nhidu ? Ldy nhidt dung ridng cua nude va nude da la 4,2 kJ/kg.K va
2,1 kJ/kg.K. Nhidt ndng chay rieng eua nudc da la 330 kJ/kg.
8.20. Ngto lato eua mdt mdy lato dugc gifl d nhiet dd thdp tod su bay hod cua
mdi ehdt lanh. Tfto toidt lugng da ldy di tfi khdng khf va eac vdt khdc dl
trong ngto lanh khi cd 50 g mdi chdt lato hod hod d nhidt dd cua ngto lato.
Gia sfi may lanh cd hidu ntog cue dai vdd cac toidt dd cua ngudn ndng va
ngudn lanh la 40°C va -5°C thi khi dd may lanh tidu thu mdt cdng la bao
nhieu ? Cho bid't nhidt hoa hod ridng cua mdi chdt lanh la 1,68.10^ J/kg.
8.21. Nhidt dd cua vat nao ttog ldn toilu todt khi ta tha rod bd'n vdt dUdd ddy cd
cung khd'i lugng va tfi etog mdt dd cao xud'ng ddt ?
A. vat btog todm, cd nhidt dung ridng la 880 J/kg.K.
B. vat btog ddng, cd nhidt dung ridng la 380 J/kg.K.
C. vat btog chi, ed nhidt dung ridng la 120 J/kg.K.
D. vat btog gang, cd nhidt dung ridng la 550 J/kg.K.
Coi tou toto bd do gitoti eo ntog dung dl lam ndng vdt.
8.22. Ndi ntog eua vdt nao ttog ldn nhilu todt khi ta tha rod bd'n vdt cd cung till
tfch tfi etog mdt do cao xudng ddt ?
86
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
87
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
^
MOT SO Bni TAP TONG HOP V€ CO Vfl NHI€T
1. Mdt con lde gdm mdt qua cdu tod, khdi lugng
m = 200 g, treo vao ddu mdt sgi day ehilu dai
/ = 50 em. Ngucd ta keo qua cdu tdd vi tri ma ddy
treo hgp vdi phuong thtog dtog mdt gdc a = 30°
rdi tha ra toe totog (Hinh 1). Tfto lue etog eua
day khi qua cdu xud'ng tdd vi tri thdp todt. Luc
etog nay cd phu thudc gia tri cua / khdng ?
Hinhl
2. Trong Hito 2, khd'i hinh ndm ed dito ; a = 30° ;
eac vdt A, B diu cd khdi lugng m = 2 kg. Bd qua ma sat
Tha cho cac vat A va B chuyin ddng.
Tfto cdng sudt ma luc etog cua ddy dat
dugc vao lue hai vdt chuyin ddng duge
mdt thod gian t = 2 s.
3. Tfi vi tri A, ngudd ta truyin cho vat
7777777777777777777777777777777777777777777/
vto td'e Vl = 4 m/s tou trdn Hinh 3. Vat
ldn dugc tdi dd cao h thi trugt xud'ng, Hinh 2
va khi trd lai vi tri A vat cd vto tdc
V2 = 3 m/s. Bid't a = 45° Hay tfto dd
cao h, va he so ma sat trugt \l^ gifla vat
va mat phtog nghidng.
(Giai btog phuong phdp ddng luc hgc va
phuang phdp ntog lugng).
4*. Mdt vdt tod dat tai dinh A eua mdt ban
cdu, ban kfto r, up cd dinh trdn mat
bto tou trdn Hinh 4. Nhd mdt kfch
thfch jrdt toe, vat bdt ddu trugt xudng
(bd qua ma sdt gifla vat va bl mat ban
edu). Hdi vdt se rdi khdi bto edu d dd
cao nao so vdi mat bto ?
5. Khi thdi bong bdng xa phdng, ta quan
sat thay luc ddu bong bdng bay ldn cao
rdi dto dto roi xud'ng (nlu bong bdng Hinh 4
khdng vd gifla chtog). Hay giai thfch
hidn tugng va eho bid't tai sao bong bdng lai rod xudng.
88
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
6. Mdt bito edu thuy tinh dung thuy ngto d dudd va nudc bdn trdn. Hito dang
cua eac chd't long trong bito se ra sao nlu hd d trang thai khdng trgng lugng ?
7. Trdn mdt blp didn cd cdng sudt 1 kW, mdt din nude dang sdi. Tfto td'e dd
hoi phut ra khdi vdi dm va tfto cdng sito ra do 1 g nudc hod hod khi sdi. Bilt
rtog 80% nhidt lugng do bdp didn cung cdp dugc truyin cho nudc trong toi.
Cho bid't tilt didn cua vdi a'm la Icm^ Coi hcd nude la khf If tutog va bd
qua thi tfch nude so vdd thi tfch hod eua nudc. Ap sudt cua khdng khf la
1 atm = 1,013.10^ Pa; nhidt hod hoiriengcua nudc d 100°C la L = 2,26.10^ J/kg.
8*. Mdt khi cdu ed thi tfch 64 m . Khd'i lugng cua khf cdu (gdm vd va khf bdn
trong) la 55 kg. Khf cdu dugc gifl dtog ydn trong kh6ng khf tod mdt sgi day
thep ddi 50 m ndi khi edu vdd ddt.
Khdng khf d 20°C va dp sudt 1 atm = 10^ Pa, cd do am ti ddi la 80%. Tfto
dd dan eua sgi day thep, bid't rtog tilt didn cua day la 2 mm va sudt
Y-dng cua thep la : E = 2,1.10 Pa. Coi khdng khi la mdt chdt khi thuto
nhdt cd khd'i lugng mol la p. = 29 g/mol.
Hudng ddn : Khd'i lugng ridng eua khdng khf dm bdng khd'i lugng ridng
cua khdng khf khd edng vdi lugng hcd nudc cd trong mdt don vi thi tfch
khdng khi.
9. Trong mdt toidt lugng k l btog todm khdi lugng 300 g cd mdt cue nude da.
. Nhidt dd cua nhidt lugng kl va nudc da la -5°C. Sau dd, ngudd ta eho hod
nude d 100°C vao nhidt lugng kl va khi da can btog toidt dd thi toiet dd
cua toidt lugng k l la 25°C. Luc dd trong toidt lugng k l cd 500 g nudc.
Hdi khd'i lugng hoi nudc da ngung tu va khdi lugng cue nudc da cd trong
nhidt lugng k l luc bat ddu thi nghidm.
Cho bilt: c (todm) = 880 J/kg.K; c (nudc da) = 2,09 J/g.K ;
e (nudc) = 4,19 J/g.K ; L (nudc) = 2,26.10^ J/g ; % (nudc da) = 334 J/g.
10. Vao nam 1852 Tdm-xon da ndu y kiln vl each "sudi dm d6ng lue' nhu sau :
Nhidt lugng cd dugc khi dd't chdy toidn lidu khdng dung dl sudi dm ngay,
ma cung cdp cho mdt ddng-co toidt dl sinh cdng. Cdng nay dung cho chay
may lanh dl nd ld'y toiet lugng tfi mdi trutog xung quato va cung cdp toidt
cho nudc sudi din (chay trong cac dng dto dat trong phdng cto sudi).
Hdi each sudi toi ddng luc cd lgi hon khdng ? Lgi hon tou thi nao ?
Ap dung btog sd: dd't chdy 1 kg than da cung cdp nhidt lugng Qi « 6 000 kcal
d t = 210°C, hd thd'ng sudi cd toidt do ti = 60°C va mdi trutog cd toidt dd
t2 = 15°C (gid thid't rtog cac may nhidt cd hidu sudt cue dai).
89
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Chd y : Khdng ldy trung binh hai vto tdc vi thod gian chay khac toau.
90
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
1.3. Chgn true Ox trtog vdd ehilu dgc cua bl boi, gd'c O la dilm xudt phat.
Hinh 1.1 G
Theo dd thi, hai xe dudi kip toau sau 3 h 30 min, tai vi tri each Ha Ndi 210 km.
Chii y :
Cd thi giai bang tfto todn tou sau : Xe thfi hai dtog lai d vi tri.each
Ha Ndi la 70.1,5 = 105 km. Khi xe nay bat ddu chang tilp theo thi xe thfi
todt d vi tri each Ha Ndi 60.2 =120 km. Phuong trinh chuyin ddng cua
hai xe kl tfi lue dd la :
91
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Xl = 120 + 60t
X2 = 105 + 70t
Xe thfi hai dudi kip xe thfi nhdt khi Xi = X2. Tfi hai phuong tnnh trdn ta tim
dugc t = 1 h 30 min va x = Xi = X2 = 210 km.
Vdy thod dilm dudi kip toau kl tfi lfic xudt phat tai Ha Ndi la
2 h + 1 h 30 min = 3 h 30 min, vi tri lfic dudi kip toau each Ha Ndi la 210 km.
1.5. a) Phuang trito chuyin ddng cua ngudd di bd va cua ngfidi di xe dap Ito lugt la:
Xl = 20 + 5t (1)
X9 = lOt (2)
b) Tfi dd thi ta thdy hai ngudd gap toau sau t = 4 h va tai vi tri x = 40 km.
e) Giai hai phuong trinh (1) va (2), ta dugc kd't qua t = 4 h va x = 40 km,'
dung tou cau b.
1.6. a) Cach giai tuong ttt bai tap 1.4. Dd thi cho trdn Hito 1.2G, dilm gd'c 0
tuong tog vdd luc 6 h.
b) Nhin trdn dd thi ta thdy d td va tau gap nhau khi t = 2 h 50 min ; x = 120 km;
tfic la chung gap nhau luc 8 h 50 min, cdch Thato phd Hd Chf Minh 120 km,
c) Xl = 30 + 45t
X2 = 60t
trong dd t la thdi gian kl tfi lue d td bat ddu chay.
X (km)
92
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
1.7. a) Chgn true Ox cd gdc tai Ha Ndi, chilu hutog vl phfa Hai Phdng.
Phuong trmh chuyin ddng cua hai xe la :
Xe di tfi Hai Phdng : Xi = 105 - 60t (1)
Xe di tfi Ha Ndi: X2 = 75t (2)
b) Hai xe gap nhau khi Xi = X2.
Giai (1) va (2), ta tim dugc t = 0,777 h « 46,2 min ; x = 58,33 km.
e) Hgc sito tu ve dd thi.
1«
1.0. a. =- ^^2 -—^i)
i - = (20 - 25) = - 2,5
^ ^ m/s, 2 (chuyen
, . . dgng
,, cham
u^ dan).
^-- ^
1.9. a) Tuong tu bai tap trdn, ta tfnh dugc : a^j^ = = 4 m/s^ (chuyin
ddng nhanh ddn). /
b) Khdng. Gia tdc tinh dugc la gia tdc trung binh. Nd'u gia tdc dd la khdng
ddi thi chuyin ddng la biln ddi diu. Khi dd trung binh cua hai vto td'e nay
dtung bang vto td'e trung bito trong khoang thdi gian dd. Tuy nhidn, ta
khdng ed co sd dl ndi chuyin ddng cua chdt dilm la biln ddi diu.
1.10. a) Chgn true Ox trung vdd dutog di cua dlectron. Dung cdng thfic lidn hd
gifla vdn td'e, dd ddd va gia tdc trong chuyin ddng thing biln ddi diu :
V- VQ = 2a(x - Xg) = 2as
Thay sd, ta cd :
(5.10V - (3.10V = 2a.(2.10~^)
Tfi dd suy ra gia td'e a » 6*25.10 m/s
b) Cd thi dfing cdng thfic v = Vg + at dl tfto thod gian t. Ta ed :
^ v - v g ^ 5.10^-3.10^
~ a " 6,25.10^^
t«8.10~%
Chii y : Ta todn thd'y, tuy gia tde rdt Ito toung hat chi todn gia tdc nay
trong mdt thod gian rdt tod (ed phdn ti giay). Gid tri nay la gia tri diln hito
cfia gia tdc cac hat tfch didn trong cdc may gia td'e hidti nay.
1.11. a) Chgn true toa dd trung vdd dutog di, gdc toa do trung vdi vi tri cua
ato cato sat giao thdng, gd'c thod gian la luc ato xudt phdt. Khi dd d td da
93
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
d vi trf each ato cato sat 30 m. Phuong trinh chuyin ddng cua d td va eua
ato cato sat ldn lugt la :
Xl = 30 + 30t (1)
3t^
x,= ^ (2)
30 + 301 = — , hay la
2
l,5t^-30t-30 = 0 (3)
Giai phuong trinh nay, ta dugc ti = 20,95 s vd t2 = - 0,95 s. Vdy, sau 21 s
anh cato sat dudi kip d td.
b) Thay t = 21 s vao cdng thfic (1) hoac (2), ta tim dugc qutog dudng;
di dugc.
Kit qua la : s = 661 m.
Chii. y : Cd thi giai bang ve dd thi.
'^'y2 1 c2
1.12. a) Tuong tu bai tdp 1.10, ta ed : a = = 3,6 m/s .
2.70
1 2 , bidt s, a, Vg, ta tfnh duge t.
b) Dung edng thfie x - Xg = s = "Vgt +—at
94
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
200--
100--
6t(h)
95
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
VJ x = ^ (2)
2a
Thay sd vao cac cdng thfie trdn :
(1) cho X = 3.10^t + 4.10^V ; vdi t = 3.10"^° s.
Thod dilm t2 luc van tdc dat gia tri -2,5 m/s (khi di xudng) btog :
1.20*. Chgn true Ox ed phuong thing dtog hutog xudng dudd, gdc O tai vi tri
tha vdt. Ggi n la sd giay vat rod xudng din ddt.
Toa dd cua vat sau n gidy la :
1 2 1 2
1.21. Chgn true toa dd Ox cd gd'c tai vi tri tha hdn da va chilu hutog xudng
dudd. Phuong trito chuyin ddng cua hdn da va cua hdn bi thep Ito lugt la :
.• = j i = 1,277 s
7-BTVL 10(NC)->^ 97
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Khi hdn bi thep rod xud'ng din ddt, X2 = 8 m, thdi gian red t2 dugc tfnh theo
edng thfic (2), tfic la :
8 = 15t2 + 4,9t^, hay la
4,9t^ + 15t2 - 8 = 0 (3)
Giai (3), ta dfige hai gid tri eua t2, ta chi ldy gia tri dfiong cua t2 btog :
t2 = 0,463 s
Hai vdt rod cdch toau khotog thdi gian la :
At = tl - t2 = 1,277 - 0,463 = 0,814 s
1.22*. Ggi h la dd sdu cua hang, ti la thdd gian hdn da red dto day, t2 la thdd gian
tid'ng vgng tfi ddy hang ldn dd'n midng hang. Ta cd :
h = Va^.t2 = 340t2 (1)
h = - g t f = - . 1 0 t f =5tf (2)
2 ^ 2
5t
Tfidd to=—I
••2
^ 340
Thdd gian tfi luc tha hdn dd din lfic nghe thdy tidng vgng bang :,
t = t i + t 2 = 13,66 s
Thay t2 vao bilu thfic vfia toto duge, ta cd :
5t2
^ 340
hay la
Giai phuong trito (3), ta duge hai gia tri cua tj, trong dd cd mdt gia tri am.
Ta chi ldy gid tri duong ti = 11,66 s.
Nhu vay thdd gian tieng vgng di tii ddy hang din midng hang la :
t2 = t - tl = 13,66 - 11,66 = 2 s
98 l^BTVL 10(NC)*
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
/ 2 = | . 10.(2)^ =4.5 = 20 m
Nhu vay trong giay thfi hai, hdn bi rod thdm dfige mdt doan la :
S2 = / 2 - / i = 2 0 - 5 = 15m
Ta vilt lai tou sau :
52 = / 2 - / i = 5(2^-1^) = 15 m
Dd chinh la dd ddd eua hdn bi trong giay thfi 2.
Sau 3 giay, hdn bi rod duge mdt doan dutog la :
/3=|.10.(3)2=5.(3)V
Nhu vay trong giay thfi 3, hdn bi da red dugc thdm mdt doan dutog la :
53 = /3-/2 = 5[3^-2^] = 25m
S3 Cfing la dd ddd cua hdn bi trong giay thfi 3.
Ta tito duge dd ddd cua hdn bi trong giay thfi n :
Sn = ^„ - ^n-1 = 5[n2 - (n - if] = 5(2n - 1 ) m
b) Ta cd:
52 - S l = 5[(2.2 - 1 ) - ( 2 . 1 - 1 ) ] = 2.5 = 10 m
53 - S2 = 5[(2.3 - 1) - (2.2 - 1)] = 2.5 = 10 m
99
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
1.24. Khoang cdch AB la :
s = vt = 100.(2.3 600 + 20.60) = 840 000 m = 840 km
Khi trd vl thdi gian bay la t' = 2 h 30 min, Ito hon 10 min do cd gid can.
Ggi vdn tde gid la VQ , ta cd :
S = (v-VG).t'
840 000 = (100 - VG).(2.3 600 + 30.60)
Tfi dd tfto dugc VQ :
VQ = 6,66 m/s
100
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Dd dtog thd'y gdc a Idch khdi hutog Tdy cfia vdn tde Vi (tfic la hutog
Tdy - Bdc) dugc tfto bdng :
'2 _ 50
sma = = 0,25 ; a = 14,48°
200
Tacd: VQA = - V A O = ( 4 0 ; 0)
Dl dtog tfto duge dd Ito cua VgA va phucmg, chilu cua nd.
Kit qua la:
VBA = 72,11 km/h, hutog Ddng - Bac lam mdt gdc 56,3°so vdd hutog Ddng!
101
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
1.29.
Khotog each
20cm + 40cm 40 cm + 60 cm 60 cm + 80 cm 80cm+100em
(tii... din...)
2 2
^2 -'^l 0,412 m/s^ 0,396 m/s^ 0,384 m/s^ 0,389 m/s^ ,
a = —^
2s
Nhu vay, trong pham vi sai sd ed htog mm/s , ta cd thi coi gia tdc cua
chuyin ddng la khdng ddi va btog gid tri trung bito cfia cac gia tdc la
0,395 ml%
1.30. Cdch tfto tuong tu bai tdp 1.29.
Kit qua tou sau :
Trung bito eua gia td'e g la 9,79 m/s Cd thi coi rod tu do theo quy luat
cua chuyin ddng bid'n ddi (Jiu (gia tdc khdng ddi).
1.31. E dfing. Gia tdc cd gid tri am btog - 2 mii, vto tdc ban ddu cd gia tri
duong btog 10 m/s. Gia td'e va vdn td'e ban ddu ngugc ddu, ehdt dilm
chuyin ddng chtoi dto diu theo chilu cua vto td'e, tfic la ehilu duong
cfia true Ox. Vto tdc giam ddn dd Ito cho dd'n khi btog khdng, cdn gia
,^ ty
tdc ludn ludn btog - 2 m/s , ehdt dilm tdng dto vdn tde theo chilu am cua
true Ox.
1.32. a) Sai. D6 thi vto tdc cfia chuyin ddng thing diu la mdt dutog thing song
song vdd true thdi gian.
b) Dung. Trong khotog thdd gian tfi 0 s - ti «, ca hai xe diu cd vdn tdc
duong va gia tde dm, trdi ddu toau, do dd chuyin ddng la chdm dto diu.
e) Sai.
d) Dung. Hai dutog bilu diln song song vdd toau, hd sd gdc btog toau
ndn gia tdc cua hai xe la tou toau.
102
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
1.34. D dtog. Ta cd - v^ = 2a's', hay -100 (mlsf = 2a'.50. Tfi dd suy ra a' = -1 mii
1.35. a) Vdn tdc tfic thdd tai B duge tfto gto dfing theo cdng thfic :
Xp - X A 21-1,5
Gia tdc trung bito la khdng ddi, do dd chuyin ddng la chdm dto diu.
1.36. Dfing cdng thfie tfnh vdn tde tfic thdd. Vf du, tfto vdn tde tai vi tri B :
^C ~ ^ A 0,035 - 0
VB = = 0,875 m/s
tc-tA 0,04-0
103
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
1.37. a) Hito 1.6G.
b ) f = ^ = -M^.0,75s-l
' 2n 2.3,14
T = l = 1,33 s.
f
e) V = r© = 5.4,7 = 23,5 cm/s.
1.39. a = — = — = 12 mii
r 3
1.42. a) Trong indt ngay ddm (86400 s), mdt dilm d xfeh dao ve mdt vdrtg theo
chu vi cua Trdi Ddt. Tdc dd dai eua nd bdng ;
\3.
_ 27tRp _ 271.6400.10^
Vxd = m/s = 465,2 m/s = 1674,7 km/h
^D 86400
Tai vi dd 45°, ban kfnh dutog vi tuyin la :
R^^o =RD.eos45°
Tdc do dai cua mdt dilm d vi do 45° btog :
2TtR o 27iRr,.eos45°
V = ^ = 86400 '329m/s=1184JbWh
104
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
b) Ta todn thdy, trong chuyin ddng quay cua Trai Ddt xung quanh true eua
nd, tdc dd dai cd gia tri Ito todt d xfeh dao. Ngudd ta lgi dung dilu nay dl
phdng cdc eon tau vu tru. Vi If do dd ndn Guy-an nam gto xfeh dao dugc
chgn lam noi dat bd phdng tdn Ifia vu tru eua Trung tain Nghidn cto Vu tru
chdu Au.
c) Hutog phdng cdc con tau la hutog Ddng vi Trdi Ddt quay theo chilu tfi
Tdy sang Ddng. Nhu thi Igd dung dugc tdc dd quay cfia Trdi Ddt.
105
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
&uMiig.Il
DONG LUC HOC CHAT DICMi
2.5. Luc do bua tac dung truyin qua dinh tdd tdm vto. Vi tdin vto mdng va toe c6
khdi lugng tod ndn lue nay gdy cho vto mdt gia tdc dtog kl etog chilu vdi
chuyin ddng cua dmh. Vi vdy ma khd ddng dugc dinh vao van.
Nhung nd'u ta dp vao bdn kia tdm vto mdt vdt khac (tiiutog la mdt tdm g6
ntog hoac mdt vidn gach...), tiii tdm vaff cfing vdd vdt nay hgp thanh mdt hd co
khdi Ifigng Ito. Khi ta ddng dinh, hd nay cd gia tdc rdt tod (cd till coi gdn nhil
dtog ydn) ndn ta dd ddng dugc dinh ngdp vao vto.
(Hay lidn hd vdi cdu tiiato ngfl dto gian : Dao sdc khdng btog chdc kd).
2.6. D dung.
10#
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
F = ma = 0,2.800 = 160 N
-^o ^ T7 0,8-0,4
2.8. a) Fl = mai = m. = m.0,5
0,0
F2 = ma2 = m. — - — = m.0,1
^ = 5
Hinh 2.3G
Chgn ehilu chuyin ddng ban ddu eua vdt lam ehilu duong cua Ox. Luc
FJ lam cho vdn tdc cua vdt giam, chtog td Fi nguge ehilu chuyin ddng.
Gia td'e cua vdt trong giai doan ddu :
VR-VA 5-8
--^—A.- = _5_ cm/s''
,2
t. 0,6
Khi vat tdd B, lue gifl hutog nhu cu va ttog dd Ito ldn gdp ddi, ndn gia tde
cua vdt etog tang gdp ddi:
2
a2 = 2ai = -10 em/s
van td'e cua vat sau 2,2 s :
V = VB + a2t2 = 5 + (-10).2,2 = - I 7 cm/s
Ddu am chtog td vat da ddi ehilu chuyin ddng.
(C6 ihi khai thac thdm : Vdt ddi ehilu chuyin ddng vao lfic nao, d ddu ?).
F
2.10. F = miai =>mi = (1)
107
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
= ^ 1 ^ = ^ : 1 = 2,67 m/s2
ai+a2 8 + 4
F 9 9
2.11. a ± -^ = ^ = 3 mii
m 3
at^
S = Vgt + —
3t^
Thay sd : 10 = 2t + -—— Giai ra, ta duge : t = 2 s (loai nghidm dm).
^2
2.12. a) Thay sd vao edng thfic : s = Vgt + — , tfnh ra a = 2 m/s
Thay a vao cdng thfic : Fi^ - F^. = ma, tfto ra Fj^ = 1,5 N.
b) Sau 4 s ddu, vdt dat tdi vto td'e,:
V = Vg + at = 10 m/s
Khi lite keo thdi tdc dung, luc can gdy cho vdt gia tdc :
- -0.5 , ,2
" = " 0 3 " " -^'^'
Sau thdi gian t' vdt se dtog lai:
v' = v + a't' = 0
Thay sd, ta dugc t' = 10 s.
2.13. Theo dito If ham sd edsui (Hinh 2.4G):
Y^^ = Ff + F | - 2F1F2 cos 150°
Tfi dd tfnh dfige : F12 « 6,8 N.
a = ^ = 3,4m/s^
m
at^- « ^2,45m
s=— ,r
Hinh 2.4G
108
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Hinti 2.5G
Luc hdp dto gifla hai qua cdu luc ddu la : F = G tnim2
^
R
mi m2
Luc hdp dto gifla chung lfic sau la p.^oi^hEi = G 8 8 _
R
= 1 G ^ ^ = : ^ . Vdy B dung
16 R^ 16
2.19*. Luc hdp dto giam 9 Ito, tfic la khoang each
tfi vdt din tam Trdi Ddt ttog ldn 3 Ito. Luc
ddu, vdt each tam Trai Ddt mdt doan R, thi
sau dd, nd cdch tdm Trdi Ddt 3R, tfic la d
dd cao 2R so vdi mat ddt. Vdy B dung (xem
mto2.6G). Hinh 2.6G
109
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
2.20. B dfing.
2.21. Ggi X la khotog each tfi dilm phai tim din tdm Trdi Ddt (Hinh 2.7G). Luc
hdp dto do Trdi Ddt tac dung ldn vdt:
_ GMim
Tfidd 11
X-
.2 (60R -x)^
60R
Giai ra ta dugc : x = 54R.
Hinh 2.7G
2.22. O cdch tam Trdi Ddt mdt khotog d :
^ GMm
F= r—
^ GMm
6 mat ddt
Tfidd:
550
gt^
2.23. h = ^ = 44,1m.
L = Vgt = 75 m.
2.24. a) + Nd'u chgn he true toa dd tou d Hinh 2.8Ga (gdc toa dd d dilm tha vdt.
Ox hutog theo Vg, Oy hutog thtog dtog xud'ng dudi) thi :
a, = 0 ; X = Vgt = 120t
ay = g - ; y = - ^ = 4,9t2
Rfit t tfi bilu thfie eua x thay vao bilu thfie eua y ta dfige
120^
Nd'u chgn hd true tou d Hito 2.8G b (gdc toa dd la hinh chilu cua
dilm tha vdt trdn mat ddt. Ox song song vdd Vg, Oy hudng thing dtog ldn
trdn) thi:
110
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
a. = 0 ; X = Vgt = 120t
ay=-g; y = y g - gVt =
^ _2 .5 0 0 - 4 , 9 t
4 9 ->
Tfidd y= 2500--^x2
120^
O Vo r Vo
g
M$t(lSt \
77T Trf^rrrTrrrrTrrrrrrTTTTTTrrrTTTTTTTTT*-
y X
a) b)
Hinh 2.8G
2h
+ Thdd gian tfi lue tha vat dd'n luc vat cham ddt la : t = , — « 22,6 s.
g
b)vg=| = /^«105m/s.
2.25*. Chgn true toa dd tou Hinh 2.9G, phuong trito quy dao
0 Vo X
2v;0
g \\
Khi vidn sdi di tdd vi tri cua bfic \V
\\
i2 \ h
tfitog (x = /) thi y = \ ""fa
•
111
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Suy ra:
/. g g
'2(h-b) ^ ' ' o ^ W 2 ( h - a - b )
= 10,6t - 4,9t^
Khi hdn da tdd ddt:
y = -12 m. Ta cd :
10,6t-4,9t^ = -12.
Phuong ttito nay cd mdt
Hinh2.10G
nghidm duong : t = 2,98 s.
Thay vao (2), ta cd :
Vy =-18,6 m/s
Dd Ito cfia van tdc khi vat cham ddt:
kp = - ^ - - ^ = 500 N/m
112
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
2.28. Ggi Al^, A/2 la dd dan cfia cac Id xo Li, L2 khi bi keo vdd luc F.
Ta cd : A/ = A/i + A/2 (1)
F A/ F A/ F
trong dd : A/ = —; (2)
r k A/i = — ; A/2 = — .
_ ^1^2
Thay (2) vao (1) ta dugc : k =
kl +,k2
2.29. Vi eac vdng Id xo gidng hdt toau ndn khi Id xo bi keo vdi mdt luc F todt
dito, dd dan cfia mdi phto cua Id xo ti Id thudn vdd chilu dai ban ddu
cua nd.
A/i _ /i
A/g /g
k/„
Tuong tu: k, = - 2 - = 150 N/m
F2=F2 (2)
Nd'u ngudi 1 dap mato hon ngudd 2 : Fi > F2, thi theo (1) va (2), Fi > F2.
Khi dd hgp luc do mat ddt tae dung ldn hd gdm hai ngudi ya ddy se hutog
sang trai, va hd chuyin ddng sang trdi (ngudi 1 thtog cudc).
vay ai dap vao ddt mato hon thi se thtog cudc (mudn frd chod dugc edng
btog, phai dam bao cho mat ddt d chd hai ngucd dtog ed dd rap gidng toau).
Fmsn hutog ngugc chilu chuyin ddng cua xe. Nd'u lai > \i^g (chtog han
khi xe ham gdp) thi vdt trugt vl phfa trude so vdd sto xe.
- Xe chuyin ddng thtog diu : khdng cd F^^^^.
Chilu xud'ng Ox :
F.cos a - F„3t = 0 (1)
Chieu xudng Oy :
Hinh 2.12G
F.sina - mg + N = 0 (2)
Ngoai ra : Fj^^t = IhJ^ (3)
""ms; Fk
M
a,.,—^ M/4 h
3M/4
* *
.Hinh2.13G
Luc ddu, tau chuyin ddng diu do lue keo cdn btog vdd luc ma sdt Ito :
Ffc = ^msi = M/Mg (M la khd'i lugng ca doan tau)
Khi phdn dudi tau bi tach khdi doan tau, luc ma sat ham nd vdd gia tdc :
M
a, = = -lA/g
M
4
Thdd gian dl phdn dudi tau dtog lai
0-v,
li/g
Trong khi dd, phdn ddu tau cd gia tde
iv/r 3M
^2 3
3M 3M
4 4
Sau thdd gian t, phto ddu tdu dat vto td'e :
M/g Vg 4
V2 = Vo + a2t = Vg+ ^ - - ^ = ^^0
115
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
2.35. a) Lue ma sat nghi F do
td'm van tac dung ldn mdu gd
TTT77TTTT77
lam cho mdu gd chuyin sang
trang.thai chuyin ddng. ^.^^ 2.14G
- Khi luc keo khdng Ito lam,
gia tdc cfia tdm van va mdu gd cdn nhd, Trong hd quy chilu gto vdd tdin
vdn, luc quan tfto tde dung ldn vdt 1 chua dfi thtog lfic ma sat nghi, ndn vdt
1 vto dtog ydn so vdi vdt 2 (Hinh 2.14G).
b) - Trong hd quy chid'u gto
—*
vdd ban, luc ma sat F lam
21
cho vdt 1 chuyin ddng vl
bdn phai (so vdd bto).
- Trong hd quy chilu gan vdd 7777777777?
—* _, —»
tdm vdn, Fqt thtog F21, vdt 1 Hinh 2.15G
chuyin ddng tfi B vl phfa A
(Hito2.15G).
2.36. Lue qudn tfto lam cho ddy Idch sang bdn phai, chfing td gia tde cua tau
hutog sang bdn trdi. Vdd gia tde hutog sang trdi, cd thi la tau chuyin ddng
toato dto vl bdn trdi hodc cham ddn vl bdn phai, nhung ta khdng bilt
dugc dfeh xdc la trutog hgp nao da xay ra. Vi vdy A, B diu sai. Dd
nghidng cua ddy cung khdng lidn quan gi tdd vdn tdc. Vdy C cung sai, ehi
ed D la dung.
2.37. Trong hd quy ehilu gto vdd mdy bay, ngudd 4F„
phi cdng chiu tde dung cfia trgng lfic, luc
qudn tfto li tdm (do may bay chuyin ddng
N,
frdn) va phto luc cua ghi ngdi (Hinh 2.16G).
P + Fq + N = 0
Tai dilm cao nhdt A : Itsip
P + NA = Fq
NA = F q - P = m -g = 765N
Hinhi.16G
116
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Cdc tri sd NA, NB cung la tri sd cua luc nen cua ngudd phi cdng ldn ghi tai
AvaB.
2.38. Nd'u dung hd quy ehilu gan vdd mat ddt, thi ta lap luto la vat vtog ra khi
luc ma sat nghi cue dai khdng du dl ddng vai trd luc hutog tam (xem bai
tdp vf du 3).
Nlu dung hd quy ehilu jgan vdi bto, thi ta lap luto la vat vtog ra khi luc
quan tfto li tam thdng lue ma sdt nghi cue dai.
Ca hai lap luto cung ddn tdi:
; mro r > |inmg
2
m (27cn) r > ii^mg
2.40. Cd thi. Ching han mdt vdt cd thi chuyin ddng trdn diu dudd tdc dung cua
mdt lite hfitog tdm cd dd Ito khdng ddi.
117
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
2.41. B dfing.
Vdt chuyin ddng chdm dto diu ldn phfa N, tdd mdt dd cao nhdt dinh thi dat
tdd vto tde v = 0. Vi tana > IJ^ ndn vdt se chuyin ddng nhato dto diu
xud'ng phfa M.
a=^ = l,5625m/s^
Khi a = 42°, A/ = Q R - P Q = P Q - N P = N P - M N
= 3 4 - 2 6 = 26 - 18 = 18 - 1 0 = 8 mm
; A/'
- r - « ^5 m/s^
.2
a ==
„.'^^.a.2
2.43. a) Vdd he 2 vdt
a="^ig-r™.5,lm/s^
mi + m2
b) Vdi vat 2 :
m2g - T = m2a
T = m2(g-a) = l,41N
e) Khi vat 2 cham ddt, vdt 1 cd vdn tdc :
V = \/2ah = 2,26 m/s
Gia td'e vdt 1 sau khi vdt 2 cham ddt:
118
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
t = ^-0,55s
2.45. a) Nhto xet: P2 > Pix + Fj^g^ n^g^ ^^^ti vat mi chuyin ddng len trdn, vat m2
chuyin ddng xud'ng dudd (Hinh 2.18G). Gia td'e eua he bang :
—P —F
Ix ^mst
a =
mi + m2
_ m2g - migsma - miHtgcosa
mi + m2
= l,6m/s^ W///7y77M7//^^^//W7^7^7/y7W7^/
119
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
2.46. B dung (nd'u tana > n„ thi vdt trugt xudng duge).
2.47*. Thato phto cua frgng luc song song vdd mat phing nghidng :
yl2
Px = mgsina = 0,5.9,8.-^ = 3,46 N
Gia tri cue dai cua luc ma sat nghi gifla vdt va mat phang nghidng la :
V2
Fmsnmax = ^^mgcosa = 0,5.0,5.9,8.^ = 1,73 N
Px ed xu hutog keo vdt trugt xudng. Gia tri cua nd ldn hon gia tri Ito todt
cua luc ma sat nghi. Do dd lue ma sat nghi dat tdd gid tri cue dai dd :
F = 1 73 N
•^ m s n A , ' J i^
2.48*. a) Luc ddu (mj ehfia cham ddt), hd chuyin ddng nhanh dto diu, ndn
khotog each gifia cdc chtoi trong doan AF ttog ddn. Sau khi mi cham ddt,
lite ma sat trugt lam cho m2 chuyin ddng chdm dto, ndii khotog each gifla
cdc chtoi trong doan FL giam dto.
b) Trong doan GL :
A/= K L - I K = I K - H I = H I - G H = - 5 mm
A/ ^ -5.10^^
a= «-3,125 m/s^
0,04^
^t = — = 0,32
g
120
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
c) Trong doan AE :
A/' = DE - CD = CD - BC = BC - AB = 11 mm
r^ A -
Trong doan nay : a ^= —-—^-^—^^^.
(mi-|Utm2)g
mi + m2
Rfitra: mi(g-a') ^ ^ ^^
^ a' + ^tg
2.49. - Tfto chd't dan hdi cua day cao su thdng thutog dung trong sito hoat la
khdng ddng nhdt trong qua trito dan ra va eo lai.
- Hd sd dan hdi ludn bid'n ddi theo dd dan eua day cao su.
- Mdi quan hd gifla dd dan vd lue dan hdi khdng don tri.
- Khdng thi dung day cao su nay lam luc kl.
- Trong khi dd, hd sd dan hdi cua Id xo trong bai da hgc la khdng ddi
(trong gidi han dan hdi).
121
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
3.2. l.a)XemHito3.2G.
b) Cac luc dat ldn quyln frdn (1) gdm :
- Trgng luc Pi do Trdi Ddt hfit nd.
122
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
123
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
e) Theo dinh luat tae dung tuong hd, hd tac dung ldn mat bto mdt lue bto§
va ngugc chilu vdd phto luc N, tfic la btog P.
(Khdng ndn todm Ito gitta lfic cfia hd ddt ldn mat bto vdd frgng luc cua hd,
tuy rtog hai luc dd btog toau ea vl dd Ito Ito phuong, chilu).
3.3. Tuong tu bai tap 3.1. Luc Id xo dat ldn vat btog frgng lugng vat va cd ehilu
nguge lai.
3.4. 1. Luc k l chifrgnglugng eua vdt P = mg = p7tr hg.
Thay cac gid tri vao edng thfic, ta dugc :
P = 2700.3,14.0,01^0,2.9,8 = 1,66 N
2. a) Xem Hinh 3.3.G.
b) Cdc luc dat ldn hito tru gdm :
Trgng lue P, luc ddy Ae-si-met A va luc etog T
cua Id xo.
Luc ddy Ae-si-met A hudng thtog dtog ldn frdn,
va cd dd Ito bdng :
A = p^nr^hg
= 1000.3,14.0,01^.0,2.9,8
= 0,615 N « 0,62 N
Hito tru nam cto bang, ta cd :
P+A +f = 6
f = -(p + A)
Do P va A ngugc chilu toau ndn gid tri eua T btog :
T = P - A = 1,66 - 0,62 = 1,04 N
Vdy sd chi cua lue k l la 1,04 N.
3.5. a) Lidt kd cac luc dat ldn vat:
- Trgng lue P dat d frgng tam, hutog thing dtog xudng dudd ;
- Lue etog T cd phuong cua sod day, hutog ldn phfa trdn ;
- Luc didn F ed phuong nam ngang, keo vat lam day Idch khdi phuong
thtog dtog (xem Hito 3.4G).
124
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
125
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
3.7. Theo ddu bai, Fi + Fj = 20 + 30 = 50 N ; d2 = 0,8 m. Sfi dung edng thfie (2)
6bM,aptt.n,.c6:d = d,+d, = ( F , . F , ) ^ .
A / ' = i . ^ = 0 , 0 2 m = 2em
/ = '0
/n + A/' = 50 + 2 = 52 em
s
N = Peosa = 2 . ^ = S = 1,73 N
126
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
3.14. F = 3,1 N.
3.15*. a) Ggi Pg la trgng luc cua qua cto. Mi la momen dd'i vdd true I eua ttgng luc
phto phfa AI cua cto ; M2 la momen dd'i vdd true I cfia trgng lue phto phfa
BI cua can. Khi Pg treo d O thi cto thtog btog. Ta cd :
Mi = M2 + Pg.I0 (1)
Treo mdt vat frgng lugng P tai K thi phai dat Pg tai vi tri B. Can nim thang
btog, ta cd :
P.AI + Ml = M2 + Pg .IB = M2 + Pg.IO + Pg.OB (2)
Chu y din (1), tacd:
_RAI_2a5_
^^ ^0 - OB " 20 ~ ^ ^-
3.16*. a) Xet vidn gach 4 nam frdn cfing.
Nd chi ed thi tod ra ngoai vidn .
gach 3 nhilu todt btog nfia ehilu
dai L cua gach : a^ = — L. Tilp
theoi dl hd hai vidn gach 3 va 4
nim cto btog tiii gidd han ngoai
cfing cua dutog tde dung eua frgng ^,^^ ^ ^^
127
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
luc hd hai vidn gach 3 va 4 la mep phai eua vidn gach 2. Vi tri cua dutog do
duge xae dito btog quy tde tdng hgp hai luc song song, cung chilu (btog
toau, bang trgng lugng cua mdi vidn). Dutog nay ndm each mep phai cua
vidn gach 2 mdt doan a^ = J^- Tuong til, di hd ba vidn gach 2, 3, 4 nam
cto btog thi hgp luc cua ehung cd gidd han ngoai etog cua dutog tac dung
ehi cd thi di qua mep phai cua vidn gach 1 dudd cung. Cung bang phip tfto
hgp lue, ta cd thi xdc dinh duge khotog each nhd ra cua vidn 2 so vdi vidn 1
la a2 = 77 L. Cud'i cfing, frong tdm cfia hd 4 vidn gach each mep bto nhilu
6
todt chi cd thi ndm trdn dutog thtog dtog each mep bto mdt doan ai = ^ L
o
(xem Hinh 3.6G).
b) vay khotog each ^ = [ji'^'4'^'^'^ g j ^ " 24 ^'
3.17. B dung (xem bai hge 27 SGK).
3.18. B dung. Hai lue dat vao qua edu.
3.19. C dung. Vi khi cto btog ta cd Pidi = P2d2 ; ma di < d2, do dd Pi > P2.
3.20. B dung. Cd thi tfto dugc dd dtog.
3.21. Chu y vai frd cua lue ma sdt gifla ngdn tay vdd cdy gdy va dp luc de ldn
mdi ngdn. Su dich chuyin eua edy gdy phu thudc vao vi trf cud trgng tam
eua nd dd'i vdi hai ngdn tay.
- Khi dich ngdn tay phai vl phfa tay trai, gia sfi ban ddu ngdn tay phai dich
chuyin so vdd gay, cay gay dtog ydn so vdd ngdn frdi, thi :
+ Din mdt luc nao dd, cay gay se dtog ydn so vdd ngdn phai vd trugt ttdn
ngdn ttai.
+ Tid'p theo, edy gdy lai dtog ydn so vdd ngdn frai va dich chuyin so vdi
ngdn phai.
+ Qua tiinh lap lai luan phidn eho dlji khi hai ngdn tay cham nhau ma
cay gay khdng rod.
- Nlu sau dd dich ngdn phai theo chilu ra xa ngdn frai thi cdy gdy ludn
dtog ydn so vdd ngdn frai va se rod khi ngdn phai ra ngoai ddu gdy.
3.22. -Tai D phai ed lue ma sat du Ito dl gifl D khdng trugt. D frd thanh tdm
quay cua vdt.
- Dilu kidn cdn btog momen luc ddi vdd dilm D eho :
mga mga
—^- = Fb, suy ra F = —2-
2 2b
- Dung thudc do a va b, tfi dd tfto duge F.
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
128
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
4.1. B dung. Cfing ddng lugng, ndn vat cd khdi lugng tod thi vto tdc Ito. Khd'i
lugng tod thi luc ma sat cflng tod, lai thdm vto td'e Ito ; do dd thdd gian
chuyin ddng trudc khi dtog se dai hon.
4.2. D dfing.
4.3. Vecto B. Dua vdo ding thfic vecto: P2 - Pi = FAt, suy ra F cd hutog eua B.
4.4. Khi chim bay ldn, hgp luc N - P theo phuong thing dtog (N la phan luc
cua thanh ngang dat ldn chan chim) tdc dung hutog ldn trdn gay ra bid'n
thidn ddng lUgng. Ap luc tfi chto chim dat len thato ngang se Ito ban
trgng lfic, do dd sd chi tfic thdd cua lfic k l ttog ldn. Ngugc lai, khi chim
bay xudng, sd chi tfic thdd cfia luc k l giam (xem thdm bai tap 4.8).
4.5. Cdto quat cd cdu tao dang xoto, do dd khi quay tao ra mdt ludng khdng khf
bi ddy vl phfa sau. Ddng lugng ma ddng khf mang theo vl phfa eudi may
, bay trong 1 s btog phto luc cua ddng khf tde dung ldn cato quat cua ddng
CO gto vdd cato may bay va lam mdy bay chuyin ddng vl phfa trudc.
Nhu vdy, nguydn nhto chuyin ddng cfia mdy bay dung cdto quat la phan
I luc tfi phfa ddng khdng khf bi cdnh quat ddy vl phfa sau tao thato luc keo
cfia may bay. Ddi vdi tau thuy, nguydn tic hoat ddng cua chan vit cung
gidng nhu cdto quat cua mdy bay.
4.6. Chia dia thanh totog cap nguydn td cd khd'i lugng Am btog toau, nim ddi
xtog qua tam frdn mdt dutog kfto bdt ki cfia dia. Vto tdc dai v = ror (r la
khotog cdch tdd tdm dia) cua mdi nguydn td Am cd dd Ito btog toau, toung
ed hutog nguge toau. Vi thi, tdng ddng lugng cua ttog cap nguydn td khdi
lugng la btog khdng. Suy ra ddng lugng cua ca dia cung btog khdng.
4.7. Ap dung dmh ludt bao toto ddng lugng eho hd kin gdm prdtdn va hat a, ta cd :
mpVp = -nipVp + maVa
MTVL10(NC)-A 129
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Suyra ^p^mvsma^Q
At
Kit qua frdn cho bilt N > P, tfic la dp luc vudng gdc cua xe ldn mat dutog
Ito hon trgng lugng cfia xe. Cd thi todn xet thdm : nlu bdn vidn dan theo
phuang nam ngang vao xe, tfic la sina = 0, thi ta lai cd N = P.
4.9. a) Bid'n thidn ddng lugng cfia khf phut ra frong 1 s :
Ap = 1 300.2500 = 325.10"^ kg.m/s
b) Luc ddy (phto luc): - *'
Ap ^ 325.10^
325.10^ kg.mli = 325.10^ N
~ At ~ 1
e) Sau gidy ddu tidn, trgng lugng tdn Ifia chi cdn btog :
F = (300.10^ -1,3.10^).9,8 = 292,7.10^* N
Lue tdng hgp dat vao tdn Ifia tai gidy ddu tidn :
F - P' = 325. IO'*- 292,7. IO'* = 32,3.10'*N
Luc nay chfnh la luc ddy tdn Ifia di ldn theo phfiong thing dfing.
4.10*. Ddng lugng cua hd leh - van dugc bao toan theo phuang ngang, ndn :
mvgcosa = Mu (1)
frong dd Vg la vto tdc cfia Ich va u la vto tdc cua vto diu tfto ddi vdi mat nudc
ndm ydn. Dl Ich toay tdd mep eudi cua tdm van, cto thoa mto dilu kidn :
L - UT = (vgeosa)T (2)
vdd T la thdi gian tody eua Ich. Thay x = — (dung kit qua bai toan
g
chuyin ddng cua vdt bi nem xidn, bai 18 SGK) vao (2) va giai hd phuong
trinh (1) va (2) se duge :
gL
Vn =
fm ^
— + 1 sin 2a
^M
4.11. Ggi vto td'e eua thuyin dd'i vdi bd la v, vto tdc cua ngudd dd'i vdi thuyin
la u. Chgn chilu duong la ehilu chuyin ddng cfia thuyin. Dinh luat bao
toan ddng lugng dp dung cho hd kfn ngudi - thuyin :
Mv + m(v - u) = 0
Chfi y rang ede vdn tdc diu phai tfnh frong cung mdt hd quy chilu (bd hd),
do dd vdn td'e cfia ngudd dd'i vdi bd la v + (-u) = v - u.
u M+m
Suy ra : —=
V m
Ti sd cdc dd ddd eua ngudi vd thuyin cung bdng ti sd eae vto td'e :
u _/_ M+m
V s m
Khi ngudd di hit chilu dai / eua tiiuyln thi tiiuyln etog dich chuyin dugc dd
ddis:
m , 60.2 _ ,
s= /= = 0,6 m
M+m 140 + 60
Kit qua la mui thuyin chua cham dugc bd.
Cd thi lap luto each khdc. Mud'n eho thuyin cap duge bd thi dd ddi cua
thuyin phai dung btog 0,75 m. Suy ra :
, M+m 140 + 6 0 - „ ^_
/= s = —--—.0,75 = 2,5 m
m 60
131
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
tfic la, ngficd phai di dfige qutog dudng 2,5 m trdn thuyin, ttong khi eWlu
dai eua thuyin chi la 2 m. Vi vay, khi ngudd da tdi dudi thuyin thi mui
thuyin vto chua cap bd duge.
4.12. B dung. ^
4.13. D dung. Khi ngudd mang vat di ngang, khdng cd edng co hgc thuc hidn vi
luc do tay ngudd gifl vat cd dd Ito btog ttgng luc va ed phuong vudng gdc
vdd dd dcd.
4.14. Nd'u khi ntog hdm ldn dd cao h vdi vto tde biln thidn thi khdng toihig
phai tdii edng dl thtog edng eua trgng luc ma cdn dl truyin cho vdt gia tdc
a khdng ddi.
A = mgh + mto
Chi khi ntog vdt vdi vto td'e khdng ddi (a = 0) thi edng phai tdn mdd khdng
phu thudc vto td'e.
4.15. Ba luc Fi,F2 va Fj cd cung mdt hito chilu ttdn phuang cua dd ddd AB, do
dd cdng thuc hidn diu btog toau..
4.16. Cdng eua ngudd : 600 J, eua may : 30000 J.
Cdng sudt eua ngudd : 100 W, cua may : 7 500 W.
4.17. A = mgh = 200.9,8.7,5 = 14700 J.
A 14700
9= — = ^—^ = 2940 W « 2,9 kW.
t 5
Dfing ddng co 3,5 kW la thfch hgp. Ddng eo 1 kW khdng dfi kha ntog
ntog vdt. Ddng cd 6 kW se ntog vdt ldn qua nhanh.
4.18. Khi thang may di ldn, ddng co phai thue hidn cdng dl thtogfrgnglue va luc can.
g' = Fv = (P + Fc)v = <1800.9,8 + 4 000)3 = 64 920 W « 64,9 kW
4.19. a) Ggi F la luc nang cfia cto edu. Theo dinh luat n Niu-ton :
F - P = ma
F = m(g + a) = 5 000(9,8 + 0,5) = 5 000.10,3 = 51500 N
b) Cdng sudt S'= Fv = Fat = m(g + a)at = Kt.
Thaysd: K = 5 000.0,5.(9,8 + 0,5) = 25 750 W/s
vay: 9^=25750^
Kit luto : Cdng sudt cfia cto cdu biln ddi vdd thdi gian t theo mdt ham
bdc todt.
c) Tfi kit qua ttdn, vi cdng sudt S* biln ddi diu theo thdd gian, ndn ta cd thi
tfto cdng do luc ndng cfia cdn edu thuc hidn ttong khoang thdd gian tfi
0 din t btog cdng thfie :
, ^ Kf Kt^
A = g',,.t=-.t = - ^
25 750 9
Thay sd: A = = 115 875 J.
4.20. a) F = 3000 N.
b) A =18.10^ J.
4.21. Cdng cua lite keo F la :
A = Fs = 15.0,5 = 7,5 J
Trutog hgp cd ma sdt, cdng toan phdn, bing tdng cdng A cua luc keo F va
2
cdng Anjs cfia luc ma sat (cdng am), giam cdn — • Suy ra :
A _ I A I - —A
^ l^msj ~ 3 ' ^
, 1 75
|Ams| = ^A = A _ = 2 , 5 J
Lucmasat:F„,=l^ = g = 5 N .
F 5
Hd sd ma sat trugt: ^t = - ^ ^ Tn ^ ^'^'
V 4 2
4.22. a) Gia tdc cfia conteno: a= - = -=2mjs
Ggi F la luc ntog cfia cto cdu, ta ed :
F + P = ma
F - P = ma
F = P + ma = m(g + a).
_ ,,. at^ 2.4 .
Dd ddi s = — = - ^ = 4 m.
133
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Cdng eua lite ntog thuc hidn
A = Fs = m(g + a)s
= 2,5.10l(10 + 2).4 = 120.10^ J = 120 kJ
Cdng sudt trung bito eua luc ntog eua cto edu
4.24. Vto td'e eua qua bdng ddi vdd hai hd quy ehilu la khac nhau. Theo dinh If
edng vdn td'e :
—* —»I —*
V= V + u
trong dd v la vdn tdc cua bdng ddi vdd mat ddt, v' la vdn tdc cfia bdng ddi
vdd toa tau, va ii la vdn tde cfia tau ddi vdd ddt. Nhu vdy, ddng ntog cua
, mv
qua bdng do trong toa tau la Wj = , cdn do bod ngudi quan sat ttdn
Tuy nhidn, vide chgn hd quy ehilu khac nhau khdng anh hudng din tfto
chd't ddng nang la dai lugng vd hutog, vi
134
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
2 2
4.25. Theo dito If ddng ntog A12 - —;^ — - r ^ . vdi A la tdng cdng cfia cdc
ngoai lite, m la khdi lugng cua ngudi va thuyin.
Trong ca 2 trutog hgp Vi = V2, do dd A = 0. Tuy nhidn, cto phan bidt:
- Khi thuyin dtog ydn (so vdi bd), du khdng ed edng co hge dugc thue
hidn, ngudi cheo thuyin vdn tdn cdng tidu hao ntog lugng co bap. Cdng
ndy dung dl thang cdng cfia ddng chay.
- Khi thuyin ttdi diu theo ddng nudc, ngudi khdng phai cheo ndn khdng
tdn mdt edng nao. Nhitng bay gid cdng co hgc dugc thue hidn vi da cd dd
ddi cua thuyin, cdng cua ddng chay la edng phat ddng (cdng duong) cto
bang vdd cdng cto (cdng am) do luc ma sat cua nudc ddi vdd thuyin.
4.26. C dfing.
4.27. C dung.
Ap dung dinh luat bao toto ddng lugng cho vat ban ddu nam ydn, ta cd :
Vl
0 = Mvi + 2Mv2, suy ra V2 = — ^
/ , , A2
•1
2M
Mv?
Ddng ntog cfia vdt 2 W d , =
2 4
. „, Mv?i-+ Mv?L = 3Mv?L
Ddng ntog cfia 2 vdt w , =
' ' 2 4 4 2
_2W,
Suy ra: Wdi^
3
4.28. a) 450 kJ. b) - 400 kJ. c)-5000N.
135
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
b) Dd thi d = f(v^) la ham bdc todt tiieo v^ va ed till vilt dfidd dang d = Kv^.
Khi ve, chu y chgn ti Id thfch hgp trdn cac true.
Tim gia tri cua K tfi dd thi:
K = 4- « 0,094
v^
Y nghia cfia K:: Tfi dito If ddng nang
2 2
^ , ^ mv , i„j| mv
Fd = 0 ,hay Fd =
2 ^' ' 2
. m 2 1 2 v^
tacd : d = — V =——\ = —
2F 2— 2a
m
Suyra
2a
Ta thdy K cd y nghia la nghich dao eua gia tdc, do dd don vi cfia nd trong
S^ -12
hd SI la — hay m .s
m
4.32. A dung.
4.33. 20 m^ nudc
n cd khd'i lugng btog 201 = 2.10'* kg.
Thi nang trgng trutog
Wt = mgh = 2.10^9,8.80 = 1568.lO"^ I
chuyin thato cdng trong 1 s se tuong tog vdi edng sudt:
9*= 1568.10"^ W
Hidu sudt X = 0,6, do dd edng sudt ed fch la :
9" = 0,6.1568.10^* = 9 408.10^ W = 9 408 kW
4.34. Chgn chilu duiong cfia true z hutog ldn trdn.
a) W. - W, = mg (zi - Z2) = 500 - (-900) = 1400 J
1400 ,.,^
b) Tai vi tri tog vdi mfic khdng cfia tbl ntog, z = 0. Do dd, thd ntog tai vi
tri Zi la:
W^ =mgzi = 5 0 0 j ^ z i = | ^ = 17,0m
1 j.y,o
136
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Vi tri ban ddu cao ban vi tri gdc 17 m. Cd thi kilm lai thi ntog tai mat ddt:
Ah = h + - - — = 1,35 m
2 2
Dd tang thi nang :
AWt = mgAh = 28,8. 9,8. 1,35 = 381 J
4.38. Dan chi chiu tac dung cua cdc luc thi la ttgng lue va luc dto hdi, do dd co
ntog cfia nd dfige bao toto.
Co ntog cua dan btog thi ntog ttgng trutog d dd cao Ito todt:
Wf = mgh
Chfnh thi nang dan hdi cua Id xo bi nen da chuyin thanh co nang nay.
Ggi k la dd cfing cua Id xo, ta cd :
W,h = Wt
kx^
= mgh
2
^^2n^^2A03^^930N/m
x^ (0,06)2
4.39. Co ntog toto phto cua hd Id xo - ddu bfip bd bao toto vi hd chi chiu tae
dung cfia pde lite thi la ttgng lue va lue dto hdi.
137
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Chgn mfic khdng eua thd ntog ttgng trudng tai vi tri ban ddu cua Id xo bi
nen. Khi Id xo da dto hit va ttd vl frang thai khdng biln dang, ih€ ntog
dan hdi cua Id xo chuyin hoto toto thanh ddng ntog va thi ntog ttgng
trutog eua ddu bfip bd. Ta cd dang thfic :
k/2 mv^
+ mg/
2
..^- mv^ kf
138
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Thi ntog ttog : Ph = 10.5 = 50 J.
Ddng ntog ttog: 150-50=1001.
4.47. Lfiu lugng 3 m^/s tog vdd khdi lugng nude m = 3 000 kg chay qua tuabin frong
1 s. Tuabin sinh cdng do cd biln thidn ddng ntog va thi nang cua khd'i
lugng nudc nay.
Biln thidn co ntog cua nudc sau khi chay vao tuabin :
AW = W2-Wi =(W^2 + Wt2)-(W,j +Wtj)
= (Wd2-Wdj)-(Wej.-W,2)
Thay sd : W^^ ' ^di = y (^2 " vJ) = ^ ^ (4 - 36) = -48 000 J
139
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
niv^
nen : mgh =
Tfi(l)va(2),tacd:
mgr
mgh = 2mgr + - ^
Suy ra : h = —
4.54. Lto lugt dp dung dito ludt bao toto eo ntog eho ttog vi tri.
.2
a) mgh^ = mvg
2
VB = ^2ghj^ = V2.9,8.0,52 = 3,2 m/s = v^
mghA = mghc+ -
2
Vc = pgiK -r he) = V2.9,8.0,22 = 2,1 m/s
2
rnvg
m v
mghA = mghE+ ^
b) Vdn tde cua xe tai dilm C du dl xe khdng rdd quy dao duge xae dinh tfi
dilu kidn:
•2 - ' h.
mg = ^ . hay V = Vgi^ = ^ g ^ = ^9,8.0,15 = 1,2 m/s.
Vdy, vdd vdn tde v^ = 2,1 m/s, xe khdng bi red khdi quy dao d dito C cua
vdng ttdn. Sau khi tdd E, xe dtog lai va chuyin ddng ttd xudng, tid'p tuc qua
D, C, B rdi tdi A nlu tou ma sat la khdng ddng kl.
4.55. B dfing.
4.56. a) Theo If thuylt va cham dto hdi xuydn tdm, qua cdu 1 se truyin hoan
toto ddng lugng va ddng nang cho qua cdu 2 va hidn tugng trao doi vto tdc
xay ra : qua cdu 1 dtog lai, cdn qua edu 2 cd vto td'e dung bdng vto tde
cua qua cdu 1. Dd'n lugt qua cdu 2 tilp tuc truyin ddng lugng cho qua cdu 3
va vdn tdc lai dugc trao ddi. Qua trito tilp tue tou vay eho tdd qua edu
ngoai cfing, nd nhdn dugc vdn tdc dung bang vto tdc cua qua cdu ddu tidn
va vi thi se dugc ndng ldn din mdt gdc Idch bang gdc lech ban ddu cfia qua
cdu 1.
b) Nlu klo Idch ddng thdi ttog nhdm 2, 3,... qua cdu va tha cho va cham
vdd cac qua edu cdn lai, thi ddng lugng dugc truyin tdd cdc qua cdu ngoai
cung. Nhtog qua cdu nay se chuyin ddng thato nhdm 2, 3... qua va cung
dugc ntog ldn vdd gdc Idch ban ddu.
4.57. a) 400 m/s. b) 780 J.
.4.58. Vto td'e cua bua khi cham cgc : v = •yJ2^ Ap dung dito luat bao toto
ddng lugng vdd va cham mim :
141
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
4.59J Tdt ea cac vdn tdc diu cfing phfiong, cfing chilu. Ap dung dinh ludt bao
toan ddng Ifigng cho hd kfn hai xe :
miVi + m2V2 = (mi + m2)v
Suy ra:
(mi + m2)v - miVi
Vo =
m2
4.0,3 -1,5.0,5
= 0,18 m/s
2,5
Dd giam ddng ndng toto phto :
AW, = W ^ - W ,
f 2 2^
_ (mi + m2)v^ miVi . m2V2
~ . 2 :, \ 2' 2,
Thay sd, tim dugc :
AW4 = -0,048J
4.60.J3ivta ddng lugng va ddng ntog eua mdt vat cd cdng thfie liin hd :
„2
W,=^
^ 2m
vat 1 cd khdi Ifigng m va ddng lugng p thi cd ddng ntog :
(p/2)'
W,
"2, 2.2m 16m
Ddng ndng cua hd trudc va cham la :
w, = w.+w, = P 1 + ^ = - ^ P 1
^ •*! ^^ 2m 16m 16 m
142
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
W' •=
^2 2.2m 4m
Ddng ndng cua hd sau va cham la :
„2 „2 o „2
Wd=w:+w: =-P-+-P-=lP-
W4-W^ =
16 m 8m 16 m
4.61. A dfing.
4.62. B dung.
GM
Gia tdc ttgng trutog trdn bl mat Trdi Ddt la g:
R2
Gia tdc ttong trutog trdn bl mat Thidn Vuong tito la g' = ——.
R va R' la bdn kfto tuong tog cua trdi Dd't va Thidn Vuong tito.
Ti sd:
M' r R ^ '
= 15.^
g M R'j 16
4.63. Luc hdp dto ddng vai ttd luc hutog tam gifi cho vd tinh khdi lugng m
chuyin ddng trdn quy dao. Ta cd :
g mMp mv 2 GMD
(Rj) + h)? RD + h , suy ra v (RD + h)
143
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Suyra v = RD,
Ro+h
9,8.10-3
Thaysd v = 6370. « 7,5 km/s.
6370 + 670
4.64. Do cd luc cto cua khf quyln, vd tinh ddn dto ha thdp dd cao va ban kfto
quy dao giam. Nlu vdn coi quy dao la gdn ttdn, ta ed :
.2
mv GmM
vdd R la ban kfnh quy dao.
~R
4.67*. Cd thi vdn dung dito ludt bao toan ddng lugng dl giai thfch. Ngudd dd di
tfi ddu dd'n cud'i thuyin rdi dung ddy thtog do dd dai / eua thuyin vd
khotog dich chuyin s cfia thuyin so vdd bd. Tfi dd tfnh duge khdi luOng
144
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
4.68. Ggi: h la ehilu cao cua mat nghidng ; / la chilu dai mat nghidng.
- Nhidt lugng toa ra khi khdi gd trugt trdn mat nghieng (khdng cd vto tdc
2 J.2
ban ddu) se la : Q = mgh . vdd v^ = 2a/; / = —
2 2
( 2e\
- Suy ra : Q = m gh — .
\ t^ )
Tha cho vat trugt tfi dinh mat nghidng dd'n chan mat nghidng. Do h va /
bang thudc, do t bdng ddng hd se tito dugc Q.
4.69. -"Treo hai vidn bi vao cung mdt dilm vdi hai sgi day dai btog nhau.
- Nang vidn bi sap ldn dd cao hi (so vdd dd cao ban ddu sao cho day treo
nam ngang) rdi tha rod.
Sau khi va cham khdng dan hdi, ca hai se dfto vao toau va len tdd dd cao h2.
AE (M + m)gh2
- Suy ra : — =
E mghj
trong dd : + Do hi, h2 va dutog kinh vidn bi bang thudc.
+ m la khd'i lugng vidn bi sap (tfnh dugc tfi khd'i lugng ridng da
cho va dutog kfnh vidn bi da do).
+ M la khdi lugng vidn bi sit (tfnh dugc nhd tra bang khd'i lugng
rieng cua sat va dutog kfnh vidn bi da do).
5.1. cauC.
4 D^ ^4 0 03^
5.2. m = pV = P ^ T : ^ = 7,8.10^^.3,14.^^ = 0,11 kg.
3 2 3 2
m 131 3 3 ' ' '
5.3. p = T7 = —^—T = 10,48.10 kg/m Dd'i chid'u vdd Bdng khdi luang rieng
V 0,05^
ciia mgt sd chdt (xem phu luc 2 SGK) thi dd la khdi lugng ridng cua bac
(trong SGK la 10,5 g/cm^).
5.4. p = 1 1 ^ = - 5 0 : 9 ^ = 0,39.10^ N/m^
S 3,14.0,02^
5.5. p = Pa + pgh = 1,01.10^ + 1,0.10^9,8.30 = 3,95.10^ Pa.
5.9. Cdt rfigu vang cao h (m) tao ra mdt dp sudt btog dp sudt khf quyln. Ta cd :
P = Pa = Pvanggh
Bilt p^ang = 0,984.10^ kg/m^ ; g = 9,8 mii ; p^ = 1,013.10^ N/m^ ; ta tfto
dugc h :
h = 10,50 m
5.10. Chilu cao cua cdt thuy ngan d ap sudt tidu chuto la :
_ Pa 1,013.10-^ 0,76 m
pg 13,59.10^9,8
Chilu cao cua cdt thuy ngto luc sdp cd bao la hi = 0,760 - 0,020 = 0,740 m.
2 (10^^-0,5.10'^). 2
v, = 15.10^
147
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
VJ = 0,816 m/s
V2 = 4vi = 3,264 m/s
b) Luu lugng ddng chay btog :
2pv^ = PHggh
V- fcjlgj- 2-13,6.10l9,8.0,05^^^3^^
V P V 1.25
5.14*. Ap dung dito ludt Bec-nu-li cho mdt dilm nam trdn mat thoang va mdt
dilm d mieng d'ng xiphdng, ta cd :
pgh = 2pv^
hay V = 72gh
V « 388 km/h.
5.17. Ap dung cdng thfic (43.1), bai 43 SGK, ta tfto dfige vdn tdc Vj tai tid't didn Si:
I 2S2AP ^ I 2.0,1^.1500
^^ ~ "y p(Sf - S^) ~ V 1,0.10^(0,2^ -0,1^) ~ ^ ^
Luu lugng nudc trong d'ng ddng btog :
A = ViSi = 1.0,2 = 0,2m^/s
148
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
5.18. Cdu A.
5.19. Cdu D.
5.20. Cdu D.
5.21. -Di dng chfl U thing dtog.
- Dd nudc vao d'ng chfl U.
- Dd thdm ddu vao mdt toato bdn phai dng chfl U.
- Mat thoang cfia hai toato se chdto Idch,
bdn cd ddu se cao hon (Hito 5J8G). Hinh 5.8G
5.22. - D o thcd gian t dl nudc chay ddy cdc (dung ddng hd).
- Dfing thudc do kfch thudc ede (dutog kfnh trong D va chilu cao h), tfto
dung tfch V cua cdc : V = Sih.
- Do dutog kfnh trong d cua vdi nude, tfnh didn tich tilt didn (bdn trong)
S2 cua vdi nudc.
- Ta cd V = Sih = vS2t, tii dd vdn tdc nudc chay ra dfige tfto theo edng thfic :
D^h
V =
d^t'
149
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
CHnt KHI HM
6.1. Ddu tien mudi hod tan trong nudc. Mdt do phto tfi mudi d chd tha hat mudi
cao hon chd khac ndn phto tfi mudi khulch tan din nod cd mdt dd phto tfi
mudi thdp hon, cho dd'n khi mdt dd phdn tfi mudi mgi chd tou toau.
6.2. Mdt do phto tfi d trang thai long lto hon rdt toilu (khotog mdt nghin lto)
mat do phto tfi d trang thdi khf. Su khulch tan ra xa cfia mdt phto tfi nao
dd trong chd't long didn ra chdm chap hon la vi phto tfi nay va cham toilu
ldn hon vdd ede phto tfi khdc so vdd khi nd khulch tan trong chdt khf.
Mat khdc, su lidn kit gifla cdc phto tfi d ttang thai ldng cung cto trd su
khulch tan.
6.3. CauD.
6.4. Khd'i lugng mol cua vtog la 197 g/mol, vay lugng ehdt eua thdi vtog nay
,. 62300 . , , . ,
bang : « 316 mol.
197
6.5. CauC.
6.6. «29g/moL
Huang ddn : Tfi phuang trito Cla-pd-rdn - Men-dd-ld-ep pV = —RT, ta
suy ra
_ m _ p|Li
^~ V ~ RT
nRT 1 2Q 8 31 273
tfi dd ^i = ^— = '- ' / = 0,02889 kg/mol« 0,029 kg/mol
P 1,013.10^
6.7*. Trutog hgp D.
Hudng ddn : Dl tfto lugng chd't ta cto bid't hai dfl kidn, dd la khd'i lugng
ridng va khd'i lugng mol. Cac dfl kidn nay tim d Bdng khdi luomg rieng cua
mgt sdchdt (xem phu luc 2 ttong SGK) va d Bdng tudn hodn Men-de-le-ep.
Gia su ta tfto lugng chdt cua 20 cm graphit. Lugng graphit nay cd khdi lugng
la : 20 cm .1,6 g/cm = 32 g. Cto cfi vao Bdng tudn hodn Men-de-le-ep,
ta bilt khd'i lugng mol cua cacbon (graphit) la 12 g/mol, vdy sd mol cua 32 g
32
graphit la — « 2,7 mol.
150
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
6.8. Sd phto tii mudi cd ttong 0,003 g mudi la : N = N^ ^ ^ =31.10^^ phto tfi.
58,5
Sd phto tfi mudi cdfrong5 em^ nude mudi la: 5.--f——- = 1,55.10^^ phto tfi.
{ 10 000
6.9. 9.10^ m ; 225 ldn.
6.10. 60 N ; 40 N.
Vi hai bdn pit-tdng diu ed khf ndn ta chi tfto luc gay ra bdi su chdnh Idch
dp sudt. Luc dich chuyin pit-tdng dugc suy ra tfi su chdto Idch dp luc cua
khf d hai bdn pit-tdng tog vdi vi trf cudi cua pit-tdng trong mdi trutog hgp.
Sd dl ta phai tfnh ddi vdd vi trf cudi cua pit-tdng la vi su chdto Idch dp lue
tang ddn.
6.11*. Khi dl pit-tdng tu do thi pit-tdng dich chuyin sang phai vi dp sud't cua khf
bdn trai lto hon.
Ggi X la khoang dich chuyin cua pit-tdng „ \l ^
(Hito 6.1G) va ap dung dito luat B6i-la- />/>//////>//^//; ////////T
Ma-ri-dt cho mdi lugng khf d hai bdn pit-tdng,
ta vid't:
' • . . . D . .'• I 1 -
W
.•.•'•.••.>'••.•.V.••...••|••'.•.•
.* '
Pi2S = P +x (1)
Hinh 6.1 G
(h
P2 2 ^ = P V - X (2)
frong dd Pl va P2 la dp sudt luc ddu cua khf ben frdi va khf ben phai; p la dp
sud't cud'i cua cac khf, dp sudt nay gidng toau khi pit-tdng dtog cto btog.
Thay pi = np2 va giai hd phuong trito frdn ta tim dugc : x = — —.
151
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
6.13. Ve mdt dutog ding nhidt bdt ki Ti (Hinh 6.3G),
dutog nay cdt cdc dutog dtog dp tai cdc
dilm Pl va P2. Dutog ding toidt fing vdi
cung mdt lugng khf tuto theo dinh ludt Bdi-la
- Ma-ri-d't, ndn piVi = P2V2. Vi V2 > Vi ndn
Pl > P2. Dutog 1 tog vdd dp sudt cao hon.
Hinh 6.3G
6.14. Dutog ndm dudd tog vdd thi tfch lto ban
(Hinh 6.4G). Ldi giai tuong tu led giai trong i
bai 6.13.
P2 'Vyi
6.15. AV = 1,3 lit. Vi khd'i lugng khdng khf trong
qua edu khdng thay ddi ndn ta cd thi dfing Pi
Vi
pV
phuong trito frang thai ^—- = hdng sd.
e •-
6.16. cau D.
'1
pV Hinh 6.4G
Hudng ddn : Dfing cdng thfic ^^ = htog sd.
6.17*. 1,871ft.
6.18. Cdu D.
Hudng ddn : Tfi phuong trito pV = —RT, suy ra : p = —. trong dd
p. 11 "
, ,m
tl sd — ggi la so mol; p dac trung cho loai chdt khf.
m
dilu kidn da cho, nd duoc suy ra tfi phuong trinh pVn = vRT, vdd v = —.
152
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
6.20.1,2.10''Pa.
m.RT thi d ddy V va T gidng toau, vdy p
6.21. Bito 1. Theo phuong trito pV = —
11
m Trong 4 bito da cho thi bito 1 cd sd mol lto
ti Id thuto vdd sd mol —.
toat, do dd khf d bito 1 ed dp sudt lto todt.
Pl
^2^1
6.23.127°C.
6.24*. A. Qud trinh 1-2 la dang tfch, thi tfch
khdng ddi.
B. Qua trinh 2-3 la ding dp, thi tfch tang ti
Id vdi T.
Hinh 6.5G
C. Trong qud trinh 3 ^ the tich cung ttog
vi nlu ta ke dutog dtog tfch 0 - 3 thi dilm 4 nim bdn dudd dutog 0 - 3
(Hinh 6.5G).
Trdn dd thi p-T dutog ding tfch nim dudd tog vdd thi tfch lto hon (xem
thdm bai tap 6.14).
D. Qua trito 4-1 la ding dp, tbl tfch giam ti Id vdd T.
Vdy A dung.
6.25*. Cd tbl ban Nam da vto dung dinh luat Bdi-lo - Ma-ri-d't dl do dd sau.
Ddu tidn ban up d'ng nghidm thtog dtog, sau dd lto xud'ng day hd ma vdn
gifl nguydn tu thi cua d'ng nghiem. Ghi tod muc nude dang ldn trong dng
nghidm khi d day hd. Ap dung dinh luat Bdi-la - Ma-ri-dt cho khdi khf
trong d'ng nghidm se tfto dugc dd sau cua hd (coi tou dtog nhidt).
Po(/-/')
h=
pg/'
frong dd da bid't:
Pg : dp sud't khf quyln ;
p : khd'i lugng ridng cua nudc ;
g : gia tdc rod tu do ;
/: dd dai cua dng nghidm (etog la do dai ban ddu cua khdi khf trgng dng nghidm);
/': dd dai cua khd'i khf frong d'ng nghidm lfic d day hd.
7.1. Trutog hgp A, vi d tito thi thi vi tri cto btog dfige xdc dinh. Trong vdt rto
vd dinh hinh (thuy tito rto) va frong chdt long (thuy ngto long) cdc vi tri
cto btog khdng ed dinh. Trong ehdt khf (hod nfidc chang han) thi khdng cd
vi tri cdn btog cua chuyin ddng nhidt.
7.2. Khd'i lap phuong lam ra tfi don tinh thi khdng gifl dfige dang ldp phfiong vi
don tito tbl ed tfto di hutog.
7.3. a) Keo. b) Ud'n. c)Xoto. d) Nen.
7.4. 3.10^ Pa.
7.5. 89mm^;4.10"'^
Gidi ban bin cua vat lidu dugc dac trung bdi tog sudt cd thi gdy hu hdng
vat lieu. Dl an toto ngudi ta thutog sfi dung vdt lidu vdd tog sudt thdp hon
gidi ban bin khotog 4 hay 5 ldn.
7.6. k « 23,3.10^ N/m ; E = 1,07.10" Pa.
7.7*. 68,4 kN.
Nd'u thanh dugc dan nd nhidt tu do thi khi tang nhidt dd thanh se dai
them ra mdt doan A/. Mudn ngan khdng cho thanh dto nd thi ta phai
dung mdt tog sudt nen thanh sao eho thanh ngto di mdt doan dung bdng Al.
7.8. C.
7.9. Khdng, vi hd sd dto nd eua ddng gdp ddi hd sd dan nd cfia thuy tinh.
7.10. Vi hd sd dto nd nhidt cfia ddng lto ban thep. Khi ho ndng thi dai dc btog
ddng nd nhilu hOn ndn dd van dinh dc btog thep vao frong dai de btog ddng,
cdn khi ngudi di thi dai de btog ddng co lai nhilu hon ndn nd bd chat ldy
dito de.
7.11. 438X.
7.12. 15,856 cm^
7.13*. 0,306 m l
Dl chtog minh cdng thfie, ta gia sfi cd mdt tdm vdt rdn hinh ehfi todt cd
chilu ddi cae canh d tg°C la /gi, /g2 va ta tfnh didn tfch cua hinh chfl nhdt
dd d t°C :
h-h = /oi(l + aAt)./g2(l + aAt) = /gi./g2[l + 2aAt + a^(At)^]
Ta cd tbl vid't lai dudd dang : S = Sg(l + yAt), nd'u bd qua sd hang a^(At)^.
Tfi dd suy ra : y = 2a.
7.14. 43,53°C (vdi y = 2.24,5.10"^ K"^). Dung cdng thfic AS = SgyAt.
7.15. a =1,2.10"^ K"^
7.16*. cau D. Giai thfch thdm : Ldp bl mat khd'i long la ldp phto tfi cd bl day
xac dinh. Khoang each gifla cae phdn tfi khd'i long thay ddi khi nhidt dd
khdi long thay ddi.
7.17. Xa phdng lam giam luc etog bl mat cfia phto nude gifia hai que didm, cdn
dfitog lam tang luc etog bl mat.
7.18*. Khi tod gigt, cdc gigt chi thu vl dang cd mat ngoai tod nhdt, dd la dang
hinh cdu. Sau dd cac gigt chi dugc lam ngudi frong nudc.
7.19. Gigt ddu thu vl dang cd didn tfch bl mat tod nha't, frong trutog hgp nay la
dang hinh trdn.
7.20. Vd bong bdng xa phdng la mdt khd'i nudc xa phdng hito cdu gidd ban bed
hai bl mat hito cdu, mat trong va mat ngoai. Do ed luc cang bl mat ndn
khi dl tu do cdc bl mat thu vl didn tfch tod todt (bong bdng xep di), nd
ddy khdng khf ehfia frtog bong bdng thoat ra ngoai qua ddu kia cua cgng
rom va thdi tat nggn Ifia cfia nin.
7.21. Thilc long dfnh udt ddng toung khdng dfto udt nhdm.
7.22. Suong khdng dfto udt mdt sd loai la cdy (tou la sen,...) nhung dfto udt
mdt sd loai la cdy khac.
155
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
156
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
7.37.1 atm ; dp sudt bed bao hoa ehi phu thudc nhidt dd, khdng phu thudc thi tfch.
7.38*. Cd toflng each sau ddy :
a) Lam lato dtog tfch din 284 K.
b) Nen dang nhidt dd'n 23,3 lft.
e) Lam ddng thdd ca hai each trdn, nghia la vfia nen vfia giam nhidt do.
7.39. 4,8 tdn.
7.40. 60 kJ/kg.
7.41. 120,62 kJ.
7.42. 64,4 kg ; dung phuang trito Cla-pd-rdn -Men-dd-ld-ep suy ra edng thfic :
7.43. a = 10 g/m ; A = 12,8 g/m (tra Bdng dp sudt vd khdi lugng rieng cua hai
r%
157
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
7.51. - Kep hai tdm thuy tinh song song each nhau btog cae thto que didm
(trudc'dd phai lau sach hai mat ddi didn dl dam bao dfto udt).
- Nhung toe mdt canh cua hai tdm cham mat nudc cua khay, thdy nudc
dang ldn d gifla hai tdm thuy tinh.
- Do do cao cfia phdn nudc dtog ldn va tfto hd sd etog bl m^t cua nudc
, - , 4a pghd
theo cong thuc h = , suy ra a = ^-^—
pgd 4
7.52. - Nd'i hai d'ng thuy tinh thdng vdd nhau btog d'ng cao su.
- Dd nudc vao dng, chd cto btog, do dd cao hi tfi mat thotog ddii midng dng tod.
- Dung nut bit kfn ddu dng tod, ntog dng kia cao ldn, khi dd :
+ BChd'i khf trong ddu dng tod bi giam va bi nen dtog nhidt.
+ Mat thoang hai ben chdto Idch Ah.
+ Do cao cdt khf bdn dng tod la h2.
- Tfto Pa (dp sudt khf quyln) theo phuong ttinh dang nhidt se dugc :
^pghjAh
^' hi-h2 ,^
- Dfing thudc do Ah, hi, h2 se tfto dugc dp sudt khf quyln.
- ^ Pa(h2 - hi)
^ ghh2
158
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
9v'
8.5* At = ; trong dd c la toidt dung ridng cua chi.
8c
8.6. 0,11 K.
8.7. 8,15 K.
8.8. 357 m/s.
8.10. Day C.
8.11*. Cach A.
Hudng ddn : Dfing dd thi p - V dl bilu. thi cdng cua khf trong cac each da
ndu rdi so sanh cdng d mdi cdch btog cdch so sato cdc didn tfch nam dudd
cac dutog bilu didn.
159
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
8.12. Nhidt lugng cung cdp cho khf ttong qud trinh dtog dp, ngoai vide dfing dl
lam ndng khf cdn dung dl khf sinh edng khi dan.
8.13. 396 kJ. Tfto theo cdng thfic : A' = pAV ; AV la phdn thi tfch ttog thdm cua
khdng khf trong phdng khi duge sudd ndng dtog dp. Khdng khf ndng thoat
ra khdi phdng qua cac khe hd.
160
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
- Cdu B sai vi toidt lugng truyin cho hd cdn cd tbl lam ttog tuong tdc gifla
cdc hat edu tao ndn hd. Vf du ta cdp toidt dl lam cho hd chuyin trang thai.
Lfic dd toidt dd khdng tang ma tbl ndng tang vi cd su thay ddi cdu true
bdn trong bd.
- Cau C dung. Vf du ta nto khf thi ta vfia lam khf ndng len vfia giam tbl
tfch khf.
- cau D sai vi nlu cho khf If tutog dan vao chan khdng thi ndi nang cua hd
khdng ddi ma tbl tfch eua hd tang ldn.
8.24*. - Kf hidu binh cd nudc ban ddu la X, bito kia la Y.
- Dat X vao nudc ndng, Y vao nudc lanh, nudc se chay tfi X sang Y (do
khf bi nd ra khi ndng va eo lai khi lato).
- Chd dd'n khi ngtog chay, ddi chd X vao nudc lato, Y vao nudc ndng. Do
dng thuy tihh d Y ngdn ndn nude khdng chay ngugc ldn dugc ma chi cd
khdng khf tran tfi binh Y sang binh X.
- Lai ddi chd hai binh, nudc lai chay thdm tfi X sang Y.
- Cd tbl lap lai nhilu lto dl ttog hidu qua.
Vi m^ = mg va lue ma sdt khdng dang kl, ndn chdc chto la vdt B di xudng,
keo vdt A di ldn. Ap dung dinh ludt II Niu-ton cho mdi vdt:
Vdt B : mg - T = ma
Vdt A : T - mgsina = ma
Giai he nay ta dugc :
a= - g ( l - s i n a ) (1)
g' = -^mg^tcos^a « 7 2 W
162
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
3. a) Giai btog phuong phap ddng luc hgc
Dua vao phep phto tfch luc va dp dung dito ludt II Niu-tan, ta tfto duge
gia tdc cua vat lfic di ldn (ehilu duong ldy theo chilu chuyin ddng):
ai = -g(sina + pjcosa)
Qutog dutog vdt di ldn :
0-v? v2
V?
s= ^ ' (1)
2ai 2g(sina + pj cosa)
Gia tde cua vat luc diL xudng :
a2 = g(sina - Ptcosa)
Quang dutog vat di xud'ng :
v?-0 vi (2)
S = -42a2 : 2g(sina - PfCosa)
Khi vat di xudng, edng cua luc ma sat cung btog dd biln thidn co nang :
Giai hd (5), (6), ta cung dat dugc cdc kit qua tou (3), (4).
163
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
4*. Vdt chiu tac dung cua frgng lue P va phto luc phdp tuylh N cua ban cdu :
P + N = ma
Khi vdt rdi bl mat ban cdu thi N = 0 , do dd
P = ma
Chid'u xud'ng phuong cfia ban kuih BO :
mv
mgcosa
Hinh ehilu cfia a trdn phfiOng ban kfnh
la gia tdc hutog tdm. Dp dd :
V = grcosa = gh (1)
Ap dung dinh ludt bao toto eo ntog Hinh 2G
2
mgr = mgh + mv (2)
Thay (1) vao (2), ta thu duge :
h--r
Luc ddu cac khf trong bong bdng xa phdng cd nhidt dd cao hon khdng khf
(hod thd ra cfia ngudd cd nhidt do 37°C) va lue dd luc ddy Ac-si-met cfia
khdng khf lto hon frgng lugng cfia bong bdng xa phdng, lam cho bong
bdng bay ldn.
Sau dd, bong bdng xa phdng giam nhidt dd do toa nhidt Ifigng ra khdng khf
va thu tod tbl tfch bong bdng lai ndn luc ddy Ae-si-met tod dto di, cdn
trgng lugng cfia bong bdng xa phdng thi khdng ddi. Din mdt lfic nao dd thi
frgng lugng cfia bong bdng xa phdng lto hon luc ddy Ac-si-mit, kit qua la
vdn tdc di ldn eua bong bdng giam dto rdi tfi tfi rod xudng.
O frang thdi khdng trgng lugng, khdi thuy ngto (khdng dfnh udt thuy tinh)
CO lai thato dang hinh cdu ; cdn khdi nudc (dfto udt thuy tinh) loang ra
frdn toto bd mat frong eua binh ehfia.
Mdi giay blp didn cung cdp cho nudc ttong dm mdt nhidt lugng la :
Q = 0,8.1000 = 800 J
Nhidt lugng nay lam hod hod mdt lugng nudc btog :
800
m = -— = « 0,354 g
L 2,26.10^
164
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Thi tfch eua lugng bed nudc dugc tao ra ttong 1 gidy la :
I ^-
V = mRT = ———,—
0,354 8,31.373- = ^^^^^o<
0,000595 m3 » ^nnn^
0,000 6 m3
1^ P 18 1,013.10^
Tdc dd hod phut raid :
V 0,000595 . . . ,
^ = ^ = -o;ooor = ^'^^"^/^
Hod nudc sdi thoat ra ngoai khdng khi trong qua trito ding dp nen ta ed tbl
tfto cdng cua hod nudc (tao ra tfi Ig nudc) chid'm thi tfch V theo cdng thfic :
A = pAV = pV = - R T = ^ : ^ 4 ^ - 172,2 J
p 18
8*. Ta tfnh luc ddy Ac-si-met F^ ldn khf cdu. Luc nay bing trgng lugng cua
thi tfch khdng khf dm bi chid'm chd.
Bdy gid ta tfto khdi lugng ridng cua khdng khf dm p', nd btog khd'i lugng
-3
ridng cua khdng khf khd p cdng vdi lugng bed nudc ed ttong 1 m khdng khi.
Theo cdng thfic f = -^ = ^'^' "^^y ^ = ^'^ ^•
Theo Bdng dp sudt vd khdi lugfng rieng cua hai nudc bdo hod d nhiet dd
3
khdc nhau (xem SGK, bai 56) thi A = 17,3 g/m
vay : a = 0,8.17,3 = 13,84 gim
Bay gid ta tfnh khd'i lugng ridng eua khdng khf khd. Tfi phuang trito
Cla-pd-rdn - Men-dd-ld-ep, ta rfit ra :
m pp 10^29 . ,„. ,3
P=V =1^=831293=1'''^/"^
Tfi dd p' = p + a = 1191 + 13,84 = 1 204,84 givn
FA = (p'.64)g = 77,110.9,8 = 755,678 N
Lfic ntog khf cdu la : F = (77,110 - 55).9,8 « 216,6 N
Dd dto cua ddy thep dugc tfnh theo edng thfie cfia dinh luat Hue
F i.^^ A/ / I F cn 1 216,6 ^ ^ ^ ^ ^ _
— = E-r-, suy ra : A/ = /g—— = 50. —. z « 0,025 m
S /g "ES 2,1.10" 2.10-^
vay A/« 2,5 cm.
9. Ggi mi va m2 la khdi lugng cue nudc dd va lugng hod nudc sdi dua vao
toidt lugng kl.
Ta cd : mi + m2 = 500 g. Suy ra : m2 = 500 - mi
165
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Ta thilt ldp phuong trito c t o bang toidt lugng :
- Nhidt lugng ma cue nude da va nude ttong nhidt lugng k l todn vao la :
Qi = mic'iLO - (-5)] + miX + m^ c'l (25 - 0) + 300 C2 [25 - (-5)]
- Nhidt lugng ma lugng hoi nudc toa ra la :
Q2 = (500 - m i ) L + (500 - m ^ c ' i ' ( 1 0 0 - 2 5 )
Vi cac dd l t o eua Qi va Q2 phai btog toau, ta cd :
5mici + m^X + 25miei + 30.300e2 = (500 - mi)L + 75(500 - mi)ci
trong dd c\ va Cj la nhidt dung ridng cua nudc da va nude, cdn 02 la nhidt
dung ridng cua todm.
Thay cdc gia tri da bilt vao phuong trito frdn va giai ra, ta dugc :
Khdi lugng cue nude dd mi = 423,1 g.
Khd'i lugng hod nude m2 = 500 - 423,1 = 76,9 g.
10. Nguydn tdc sudd dm ddng lue duge bilu thi d so dd dudd ddy :
A^ T - Tl ., T-Ti
H„ I -> A' = Qi
Qi h ^
Opng CO
T-Ti ^ _ nhift
Q^ = Qi - A' = Qi 1 Q i |
T /"
H# Mng
sudi
, suy ra :
A T1-T2 M&y lenh
(T-Ti)T2
Q2=A = Q
vTi '2 J T(Ti - T2)
T-T, Hinh 3G
Ta vilt dugc tou trdn la vi lAI = IA'I = Qi — = - ^ ( v d i T > Ti)
166
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
MUC LUC
Trang
Ldd ndi ddu 3
PH^N MOT : DE BAI 5
ChuangI Ddng hge ehdt dilm 5
Chuang II Ddng luc hgc chdt dilm 18
-Chuang III Tito hge vat rdn 31
..Chuang IV Cac dinh luat bao toan 40
ChuangV Co hge ehdt luu 59
Chuang VI Chd't khf 65
Chuang VII Chdt rdn va chdt long. Su chuyin tbl 71
'Chuang VIII Co sd cfia nhidt ddng luc hgc 82
Mdt sdbdi tap tdng hgfp ve ca vd nhiet 88
167
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
Chiu trdch nhiem xudt bdn : Chu tich HDQT kiem Tdng Giim d6c NGO TRAN AI
Pho T6ng Giam d6c kiem T6ng bien tap N G U Y I I N QUt THAO
168
Tron Bo SGK: https://bookgiaokhoa.com
Download Ebook Tai: https://downloadsachmienphi.com
QUALITY
CROWN