You are on page 1of 77
Chwong 4 DAN CHU XA HOI CHU NGHIA VANHA NUGC XA HOI CHU NGHIA A. MUC TIEU 1. Vé kién date: Sinh vign nim duge bin chat nén din chi xa hi chi nghia va nha nurée x hoi chi nghta néi chung, 6 Vigt Nam néi riéng. 2. VARY nang: Diét vin dung nhng ti thi 48 hoe vio vige pi Kel aby vu dé thue ti&n lién quan dén xay dumg nén dan cha x4 hoi chu nghia, nha nuée xa hoi chiinghia 6 Vigt nam va nhigm vu ea ci nhan, 3. Vé te trdng: Sinh vién khang dinh ban chat tién b} cia nén dan chi xa hoi cbt ghia, nha nurée x hoi chi nghta; c6 théi dQ phé phéin nhting quan diém sai tréi ph nhgn tinh chat tién b@ cia nén dan chit x2 Oi chi nghia, nha mide x hOi chi nghta ni chung, & Vigt Nam noi riéng B.NOLDUNG 1. Dan chi va dan chit x4 hgi chit nghia Ll. Dén chi va su ra d6i, phat trién ciia din chi 1.1.1. Quan nigm vé dan chit Thngt ngit dan chi ra di vido khoang thé ky thir VIL — VI trude céng nguyén, ‘Céc nha te twéng Lap cd dai di ding cum tir “demoskratos” dé n6i dén dan cha, trong 46 “demos” la nhan dan (danh tit) va “kratos” 18 cai tri (dng th). Theo a6, dan cht duoc hiéu la nhdn dan cat iri va sau nay duge cde nha chinh tr goi gian luge la guyén Ive cia hain dn bay quoyén lec thude vé nhén dn. NOi dung trén cla Khéi nigm dan chi vé co ban vin git: nguyén cho dén ngay nay. Diém khée biét corbin pitta céch higu -vé dan chii thai o6 dai va hign nay la ¢ tinh chat true tiép cita méi quan hé sé hia quyén tye otng cfg va céch hia vé ni him cia kisi nigm nbda din, ‘Tir vige nghién citu cdc ché 46 dén chi trong lich sir va thye tién lanh dao céch ‘mang xa h6i chi nahfa, ede nha sing lip chi nghia Mie - Lénin cho ring, dan eb 1a san phdm va 18 thanh qué cia qué trinh déu tranh giai cdp cho nhiing gid tri tién b6 cia han loai, 14 mt hinh thite 18 chife nha mide cia giai cp cdm quyén, 1a mot trong ailing nguyén tac hoat dong cia céc 18 chie chin tri - x8 hoi ‘Twu trung lai, theo quan diém cia chil nghia Mac — Lénin dan chit c6 m6t sé ndi dung oo ban sau day: SEE, a Tht nhdt, vé phuong dign quyén hye, dan chil 1d quyén lec thude vé nhan déin, thin dén 1a chi nhtn cia nha meée. Din chi 1a quyén Igi cia nhiin din - quyén dan chi duoc hiéu theo nghia réng. Quyén [gi cin ban nhit cia aban dan chinh la quyén Ive nha nude thude s6 hu cia nhén dn, cia x8 di; bO may nha nude phai vi nhan din, vi xa hoi ma phyc vu. Va do vil, chi khi moi quydn hye nha mrée thuge vé nhén dan thi khi a6, méi e6 thé dim bao vé cin ban vige nhan dan duge huéng quyén lam chil véi tr cach mét quyén loi. Tht hai, trén phuong dign ché d6 x8 hoi va trong linh vye chinh tr, dln chai a mt hinh thire hay hinh thai nha neéc, Wi chinh thé dan cht hay ché a6 dfn chi. Thr ba, én phneomg dign 18 chire va quin ly x8 hi, dn chi 24 mde mein te — nguyén tie déin chil. Neuyén tic nay két hop véi nguyén tic tip trung 4é hinh thanh nguyén ‘the tip tng din chit trong té chite va quan ly xii héi. ‘Cha nghia Mae ~ Lénin nhin manh, din chi véi nhimg tr céch néu trén phai duge coi la muc tiéu, 1a tién dé va efing la phucng tign dé von toi ty do, gidi phong con ngudi,gidi phéng gia cép va gi phng x4 hoi. Dia chit voi ty eich mét hinh ‘twa lich st, ra doi va phat trién gin Hida voi nha. nude va mét di khi nha nude tiéu vong. Song, dn eho voi tir efich mgt gid tr} x hi, n6 12 mot pham tri Vinh vien, tn tai va phat ridn cing v6i sy tdn tei va phét trign ca con ngubi, cla xi hoi loal gud. Chimg Jodi ngudi cin tdn tai, chimg nado ma nén véin minh nhan logi chura bi diét vong thi chimg dé dan chi vin con tn tai véi te cach mét gid wi nhdn loai chung. Trén co sé eta chit nghia Méc ~ Lénin va diéu kign cu thé cia Vigt Nam, Chi tich Hd Chi Minh da phat trién dan chi theo hung (1) Dan chi trarde hét la mot gid trinhdn logi chung. Va, khi coi dn chi: la mot gid tri xf hoi mang tinh toan nhan loai, Neuii d& khiing dinh: Dae efit la dan la cht wa dan tam chal. Nguoi no1: “Nuge ta la ‘nude din chi, dja vj cao nbit 18 dan, vi din 18 cha”. (2) Khi coi dn chil la mot thé ché chinh tri, mét ché a6 xa Adi, Neutri khiing dinh: “Ché dQ ta 1a ché a9 dan chi, tire la nan dan [a ngudi chi, ma Chinh phi JA ngubi diy té trung thinh cia nhdn dan Ring, “chinh quyén dan cha c6 nghia la chinh quyén do ngudi dan lam chit; va mot Khi nude ta da tre thanh mot nude dén chi, “chting ta 1 dan chil” thi din ch la “dan lim chit” va “dan Kam chi thi Chil tich, b@ truéng, thir trudmg, uy vién may khée... lam diy 16. Lam day 16 cho nhan dan, chir khéng phai la quan each mang”. Sb. C16, 1.1985 6,515 Nab, TOG, H.1996, tp 7,498 (EE. HB Chi Minh, Toam tép, Nxb. CTQG, H.1996, ip 6, 1.365; tp 8, 375. ae a ‘Din chii c6 nghia 1 moi quyén han déu thude vé nhan dan. Dan phai thyc sy la cha thé cia xf hdi va hon nia, dan phai duge lam chi mét cach toan dign: Lam chi nha nuée, lim chit x8 hoi va lam chi chinh bin than mink, kim chi va sé how moi nang lye sang tao ciia minh voi tu edch chi thé dich thye cia xa hi, Mat khéc, din chit phai bao quét tt cd cée Tinh vue cia dai séng kinh té - xa hoi, tir din chi trong inh té, dain chit trong chinh tri dén dan chi trong xa hoi va dan chii trong doi séng van 6a - tinh thin, tu tuéng, trong dé hai linh vue quan trong hang dau va ndi bgt nh 12 do chit trong kinh t8 va dan chi trong chinh tr), Diin cha trong hai Tinh vue may quy inh va quyét éjnh dén chi trong xi hoi va dain cha trong di séng van héa tin than, tu tuéng. Khéng chi thé, dn chit trong kinh té va dan chii trong chinh tri eon thé hién irye tiép quyén con nguéi (nhan quyén) va quyén céng dan (din quyén) cia ngudi dan, khi dan thy sur Id chu thé xa hoi va lam chi xa hoi mot edch dich thuc. ‘Trén co sé nhimg quan niém dan chi néu trén, nhat 1A ww tuéng vi dan cia HO ‘Chi Minh, Dang Céng san Vigt Nam chii truong xay dung ché a6 dan chi x3 hoi cha ghia, mé rng va phat huy quyén kim cha cia nhén dan. Trong edng euge d6i méi dé nue theo dnh using xa hoi chil nghifa, kh niin man phat huy dn eh a tg0 ra mot dong Ive mgnh mé cho sur phit trién dit mde, Dang ta di khing dinh, “trong toan bo hhoat dng cia minh, Bing phii quén trigt ur nréng “ly déin lam g6o”, xy dung va phét huy quydn Jam chi cba nhén dan lao dmg", Nhdt la trang thei ey at mdi, nbn ‘thite vé dan chi cla Dang Céng sin Viet Nam c6 nhig bude phat trién méi: “Toan 6 té chite va hoat déng cia hé théng chinh tri nude ta trong giai dogn mdi la nhim xdy dung va tig bude hodn thién nén déin chit xd hoi chit nghia, bao dam quyén kre thuge vé nban dan. Dan chi gin lién véi cng bang xa héi phai duoc thuc hién trong thye 8 cuge sing trén tt ca cac linh vye chinh tri, kinh té, van héa, xa hoi thong qua hoat d§ng ca nha nude do nhén dan cir ra va bing cdc hinh thc dan chit truc tiép. Dan chi di d6i véi ky ludt, ky cuong, phai duge thé ché héa bing phap luat va php Iugt bao dim”. ‘Tir nhting céch tiép odin trén, din cli 06 thé hidu Dave chit 1a mor gid wri xd hpi _phin énh nhing quyén co bén cila con nguet: 1a mét hink tte 1b chtke nha mede ctia giai edp cdm quyén; c6 qué trink ra di, ph trién cing véi lich siexa abi nhén loa. 1.1.2 Syrra doi, phat trién cia dan chit Nhu cdu vé din chi xudt hign tir rit sém trong x2 hi ty quan ciia cng déng thj ‘te, bé Ige. Trong ché d6 cOng sin nguyén thiy 44 xuat hign hinh thite manh nha cia dan chi ma Ph.Angghen soi la “én ohtt nguyén tity” hay edn goi Ia “adn ehst quan sic", Dac trmg co ban ella hinh thite dan chit nay la nhén dén bau ra thd Tinh quan sy ‘thong qua “Dai hoi nbin din”, Trong “Dai hi nhén dén”, moi nguéi déu e6 quyén 2 Ding Cong sin Vigt Nam, Vin kign Dai hoi Ding thd ky 461 méi Nxb CTOG, H.2005, 1.28, ? pang Céng san Vigt Nam, Van kign Bai hoi Ding thoi ky di moi. Nxb CTQG, H.2005, 327. Ce phat biéu va tham gia quyét dinh bing cach gio tay hoge hoan hd, 6 d6 “Dai hoi nhan dan” va nin dan c6 quyén lye that sy (nghfa la c6 dan chi), mje di trinh 46 san xudt ‘con kém phat trign, Khi trinh 9 cia lye lung sin xubt phéttidn dn t6i sy ra doi cia ché d6 tu him ‘vA sau 46 la giai cép da tam cho hin thie “dan chi nguyén thy” tan 1a, nén dam chil ‘chit nd ra d6i. Nén dan chi chit n6 duge 16 chic thanh nha nude v6i de trumg 1a dan tham gia bau ra Nha mude. Tuy nhién, “Dan la ai?”, theo quy dinh cia giai ep dm quytn chi gim giai cp chi nd va phin ndo thuge v8 ede cfng dan ty do (ting It, thuong gia va mét 6 tri thife). Da sé cén lai khong phai 14 “din” ma 1a “nd 18”. Ho Khéng duge tham gia vio céng vi a fing chi thyc hién dén chi cho thiéu s6, quyén lye cia dan da bo hep nham duy tri, ‘bio vé, thuc hién loi ich cia “dain” ma thoi, ‘Cing véi sy tan ra cia ché a6 chiém hitu né 1g, lich six xa hi loai nguoi bude ‘vio thdi ky den t6i véi sy théng trj cia nha nude chuyén ché phong kién, ché'd) dan chi chi n6 4a bj x6a bd va thay vao dé 1A ché dd de tai chuyén ché phong kién. Sw ‘théng tri cia giai cap trong thai ky nay duge khode lén chiée fo thiin bi cita thé Ine siéu nhién. Ho xem viée tun theo ¥ chi cla giai clip théng tri 14 bén phan cia minh trade atte maah eta ding thi cao. Do 46, ¥ tte va din chi vk du tanh dé thyo bi quyén kam chi cla ngubi dan da khong ¢6 bude tién dang ‘Cuéi thé ky XIV - dau XV, giai cdp tu san véi nhimg tr tuéng tién b6 vé tr do, céng bing, din cha di mé duéng cho sy ra doi cla nén dan chil hr sén, Chi nghia ‘Mac — Lénin chi r6: Dén chil tr sin ra di la mot bude tién Kim cla nhan logi véi nhing gid tri ndi bat vé quyén ty do, binh ding, din chi. Tuy nhién, do duge xay dung trén nén ting kinh té 1a ché d6 tr hou vé tu Higu sin xufit, nén trén thye té, nén déin cha. tu san vin li nén dan cha cia thiéu sé nhimg ngwoi nim gidt tw Tigu sin xudt d6i voi dai da sé nhan dan lao dng Khi cach mang x4 hoi chi nghia Thang Mubi Nga thing loi (1917), mot thoi dgi éi mo ra ~ thei dai qua d@ tir chi nghia te ban lén chi nghia xa h6i, nhén dn lao dong 6 nhiéu quéc gia gianh duge quyén lim chi nha mude, lam chi xa hdi, thiét lap Nha nude cng — ndng (nha nude x3 hgi chi nghia), thiét lép nén din chi v6 san (dan chil x héi chit nghta) dé thye hign quyén lyre cha dai da s6 nhan dan. Dac trung co ban cia nén dan chi xii di chi nghia 1a thc hién quyén lye olla nhdn dan - dymg nha nude din chi thye sy, dé lim chit nha nurde va xi hoi, bio v quy dai da s6 nhan dan, Nhu véy, véi tt each 18 mét hinh thai ah nurée, mét ché d@ chinh tri thi rong lich sit nhan logi, cho dén nay c6 ba nén (ché d6) dan chi. Nén déin chit chit nd, gin vii ché a6 chiém hitu nd 18; nén dd chi te san, gin véi ché d6 tu ban chi nghia; nén din chit xd h6t chi nghia, gin véi ché 4 x4 hOi chi nghia. Tuy nhién, mudn biét mt a foe: oe shi née dén chit o6 thu su hay khéng phi xem trong nhit nude dy dn 1a at a bin eh cia ché lp xa hoi ay nh thé nao? 1.2. Dn chit. xa hitched nghta 1.2.1. Qua trinh ra di oila nén dn chit xa hoi ch nghia thye tién qué trink hinh thanh va phat trién cae nén dén chit ‘trong lich sir va trye tiép nhat 1d nén dén chi tu sin, ede nha sing Ip chi nghia Mac - ‘Lénin cho ring, du tranh cho din chii 1 mt qué trinh Iu dai, phite tap va gid tri ciia nén dén chi tu sén chra phai ld hoan thién nhat, do d6, tét yéu xudt hign mot nén dan ct: méi, cao hon nén dan chi tu san va dé chinh 18 nén dan chit v6 scin hay con goi la nén dén chit xéi héi chi nghia. Dan chi x8 hdi chi nghia di duge phéi thai tir thye tién déu tran giai cp & Phép va Céng x4 Pari ném 1871, tuy nbién, chi dén khi Céch mang Thing Mudi Nga ‘thanh cong véi sy ra d8i cla nha nude xa hOi chi nghta dau tién trén thé gidi (1917), nén dan chii xa hi chi nghia moi chinh thire duge xéc Ip. Sy ra dé ciia nén dan chit afi hi chi nghife dénh déu bude phat trién méi vé chit cia din chi Qué trinh phat widn cia nén din chi xa hOi chil nghia bit ddu tir thdp dén cao, tir chura hodn thién dén hhodn thin. Trong dé, c6 su Ke thira nhting gi tri cia nén dn chit made dé, ding this bs sung va lam sau sac thém nbtng gia tri ca nén dan chi méi. ‘Theo chii nghia Mae ~ Lenin: Giai cp v6 sn khéng thé hodn thanh cuge cach mang x8 hi chil nghia, néu hg khéng duge chun bj dé tién téi cude céch mang 46 théng qua cude d4u tranh cho dan cha, Ring, chi nghia x4 hi khdng thé duy tri va thing Ioi, néu khdng thye hign day di dan chi. (Qué trinh phat trién cia nén dain chi xf hOi chil nghfa la tir thap t6i cao, tir clue hoan thién dén hoan thién; cé sur ké thira mét eich chon Ioe gid tri ea cde nén dan chit trude d5, trade hit la néa dia eh nr sin. Nguyén tée co bin ela nén din eht x8 ho} chi nghifa 1a khong aging mé rdng dan chi, néng ao mite 46 giai phéng cho mhimg ngudi lao déng, thu hut ho tham gia ty giée vdo edng vige quan If nha née, quin ly xii hi. Cing hoan thign bao mhiéu, nén dan chi x4 hoi chi nghia Jai cdg te tiéu vong, bay nhiéu, Thye chat cita sy tiéu vong nay theo V.LLénin, dé 18 tinh chinh tr] ctia dan cha sé mat di trén co sé khéng nging mé rng dan chit 46i v6i nhan dan, xac lap dia ‘vi cha thé quyén lyre cia nbn dan, tao didu kign dé hg tham gia ngay cang déng dio va ngiy cing ¢6 ¥ nghia quyét dinh vao sy quan If nha nude, quan If xa h6i (xt boi te ‘quin), Qua trinh dé lam cho dan chil téthinh mét théi quen, mOt tp quai trong sinh hogt x8 hi... d& dén lic né khéng edn tn tai nh mét thd ché nha nude, mot ché 46, tie la mét di tinh chinh tej ota nd, Tuy nhién, chi nghia Mac — Lénin ciing luu ¥ dy 1a qua trinh léu dai, khi xi b6i 44 dat trinh @ phat tnén rat cao, x4 bg khéng con sy phan chia giai cép, dé 18 xa hol (fete Ong sin chi nghia det t6i mite a9 hoan thign, Khi 46 dn chil xf hOi chil nghfa véi te cc 1a mot ché 49 nha nude cting tiéu vong, khong cdn nita ‘Tir nhimng phan tich trén day, ed thé hiéu dén chi xa hdi chi nghia la nén dan chit cao hom vé chdt so véi nén dn chii od trong lich sic nhén logi, la nén dan chi ma 65, moi quyén luce thude vé nhan dn, dan la chi vit dn lam cht; ddn chil va phdp ludt nim trong su thong nhét bién ching; duege thyee hlén bing nha muéc phdp quyén xd hoi chai nghta, dt duet sy lank dao eva Dang Céng sé, Cling cin lm ¥ ring, cho dén nay, su ra déi cia nén din chi xa hoi chit aghia mdi chi trong mét thdi gian ngin, & mét sé nude c6 xudt phat diém vé kinh té, xa hOi nit thip, lai throng xuyén bi ké thi tn cong, géy chién tran, do vay, mize d6 dn chi, dat duge & nhting nude nay hign nay cén nhiéu hgn ché 6 hau hét ede Tinh vye tia dbi séng ‘x h6i. Nguge lei, sy ra adi, phat trién ca nén din chit cu san c6 thoi gian cd iy tram nam, Iai & hau hét cdc mde phat trién (do diéu kign khach quan, chai quan). Hon nf, trong thai gian qua, dé tn tai va thich nghi, chi nghfa tu ban da c6 nhiéu lin didu chinh vé xf hOi, trong 46 quyén con ngudi 4% duoc quan tim & mét mite 4 nhét inh (ty nhién, ban chét cla chi nghia tr ban khdng thay 44i). Nén dan chi wr sin 06, nhiéu tién bé, song n6 van bi han ché bai ban chat cia chit nghia tu ban. Dé ché dé dan chi xa hoi chit nghia thuc sy quyén lye thude vé nhan din, ngoai vyéu t6 giai cp cong nhan lnh dgo thong qua Dang Cong sin (méc du la yéu t6 quan ‘trong nt), ddi hoi can nhiéu yéu t6 nh tinh 4 dan ti, x4 hoi cOng dan, vige tao dymg co ché phdp lugt dim bao quyén ty do ca nban, quyén lam chi nha nude va quyén tham gia vio cdc quyét sich ca nha nude, didu kign vt chit dé thy thi dan chi. 1.2.2. Ban chdt eta nén dan cht x8 hoi chi nghta ‘Nhu moi loai hinh dan chit khéc, én chi v6 sé, theo V-L.Lénin, khong pha ta ché d6 dan chi cho tét c& moi nowt: né chi 24 dan chit d6i wéi qudn ching lao dong vd bj béc lb; din cha v6 sin la ché d6 dan chil vi lot ich eiia da s6. Ring, dlén chit drung chi nghia xd hoi Lav quit t&t ed ede mit ctia 34 sdng xd h6t, trong 46, dan chit trén linh vye kinh té la co s6; dan chi dé cing hoan thign bao nhiéu, cang nhanh ti ngiy tidu vong bly nhiéu. Din chi vb sin loai bd quy8n din cha cia tit cf céc giai cép 1a adi tuong cia nha nurée v6 sin, né dua quang di qun ching nhan dan lén dia vi cea ngudi chi chin chinh cita x8 hi ‘Véi tu céch la dinh cao trong ton bé lich sit tién héa cia din ch, din chit xa ‘hi chit nghita 6 ban chat co ban sau: Ban chdt chinh ori: Dudi sy lanh dao duy ahat cia mot dang cia giai cép cng nhan (dang Mac - Lénin) ma tén moi linh vye x4 hoi déu thye hién quyén lye oa nihan dan, thé hign qua céc quyén dan chi, lm cha, quyén con ngudi, thoa man ngay ccimg cao hom ofc nh clu va ede Io ich cia nhin din, n [EEE ‘Chi nghia Mée - Lénin chi ré: Ban chat chinh tr] cia nén dan chit xa hoi chit nghia 18 sy lanh dao chinh tri ciia giai cép céng nhfin théng qua ding cia né déi véi toan x hoi, nhung khong pha chi dé thye hign quyén luc va Igi ich rigng cho giai cp cOng nbn, ma chi yéu Ta 48 thye hign quyén Ire va loi ich eta toan thé hin din, trong 46 c6 giai cap cng nhan. Nén dan ch x4 h9i chi nghia do ding Céng san lanh dao - yéu t6 quan trong dé dam bao quyén Iye thy sir thuge vé nhiin dan, boi vi, ding Cong san dai biéu cho tri tug, Igi ich cia giai ep céng nhfin, nhfin din lao déng va toan din tc. Véi nghia nay, dan chi xf hi chi nghta mang tinh abit npuyén vé chinh ‘tj. Sir inh dgo cia giai cfp céng nhén thdng qua ding Céng sin déi véi toin xa héi vvé moi mat V.LLénin goi la su théng tri chinh tri, ‘Trong nén dan cha x8 hoi chi ngbia, nhan dan lao dng la nhiing ngubi kam chit hing quan hé chinh tj trong xa di. Ho ¢6 quyén gidi thigu cfc dgi biéu tham gia vao b6 may chinh quyén tir trung wong dén dja phuong, tham gia dong gp y kién xi dung chinh séch, phdp ludt, xy dung bO may va cs bd, nhan vien nha nude. Quy due tham gia rgng rai vio céng vide quin ly nha nurée cia nhan dén chinh 1a n6i dung, déin chit trén Tinh ve chinh ti. V-LLénin cdn nhdin manh ring: Dn chit xA hi chi nghia 1a ché 46 dan chi cia dai da sé dan cu, cia nhing ngudi lao déng bi bée 1dt, 18 ché 46 ma nhfn dan neay cing tham gia nhiéu vio céng viée Nha nude. Véi ¥ nehia 46, V.L-Lénin da dign dat mét céch khai quét vé ban chat va muc tiéu cia dén chi x8 hoi chi nghia rng: d6 1a nén dan chi “gdp trigu lin dan chu tu san”. Ban v8 quyén lam chi eda nhan dén trén Tich vue chinh tri, H Chi Minh ciing € chi r0: Trong ché 46 dan chil xf hOi chi nghTa thi bao nhigu quyén lye déu 14 ca dan, ‘bao nhigu sire manh déu 6 noi dan, bao nhiéu Igi ich déu la vi dan’... Ché a6 dn cha xii hGi cbt nghia, nba nude xf hi chil ngha do a6 v8 thye ehit la eta nhin dan, do nhin dan va vi nhén dé. Cuge céich mang xf hoi chil ngha, Khe véi ede cuge ech mang x hoi trude day la & ch8 n6 18 cue céch mang cia s6 déng, vi loi ch eda 96 dong nan dan. Cugc Téng tuyén ctr dau tién ciia nude Viet Nam dan chi cing hoa (1946) theo H Chi Miah la mgt dip cho tein thé quée din tw do Iya chon nhimg ngudi 6 tai, e6 dite dé génh vac cong vige nha mude, “... hé la ngudi muda lo vige smrée thi du 6 quyén ra img ol, hé 1a cOng din thi du cé quyén di biu ot. Quyéa. urge tham gia rong r&i vio cOng vige quan Iy nha nude chinh la ni dung dan chi tren Tah vere chin tr Xét vé bin chat chinh tri, dan chi xa hOi chil nghifa vita c6 ban chat giai cdp cong. hn, vita ¢6 tinh nhan dan réng rai, tinh din téc su sie, Do vay, nén din chil xf hoi chit nghia khac vé chat so véi nén dan cha tu sin & ban chdt giai cdp (giai cap céng + V.LLéni, Ton tp, Nub. Timbo, Matecova 1980, fp 35, 1.39, (wee: * HB Chi Minh, Ton Wp, Neb, CTOG, #2011, tp 6, 0232. see. ° HB Chi Minh, Tan tp, Neb. CTOG, 1.2000, tp 4, 0133. a nhan va giai cap tu san); ¢ co ché nhdt nguyén va co ché da nguyén; moi ding hay nhiéu dang; & ban chat nha race (ahi nude phép quyén xf héi chit ngbta va nha mrde phap quyén tu sin). Ban chat kinh té: Nén dan clit xa hoi chi nghia dya wén ché 49 so hiw xa hei ve nhing ty ligu sin xuat chit yéu ciia toan x h6i dap dmg sy phat trién ngay cing cao ‘cia ye hrgng san xuat dua trén co sé khoa hge - edng nghé hién dai nhiim théa min gay cng cao nhting nbu cau vat chat va tinh than eta toan thé nhan dan lao dong. Ban chat kinh té dé chi duge béc 16 ddy di qua mt qua trinh én djnh chinh tr, phét trién san xudt va mang cao doi sng cila toan xa hi, duéi sy inh dao cia ding Mie - Lénin va quan ly, hung din, giip 46 eta nha nude xa hoi chiinghia, True het ‘dam bio quyén tam chi cia nhan dn vé ede tur ligu sin xudt eh yéu; quyén lam cha ‘wong qué trinh sin xudt kinh doanh, quén ly va phan phéi, phai coi Igi ich kinh 16 cua ngudi lao dng la dng lye cer ban nhiit ed sire thie dy kinh t8 - x& h6i phat trién, Ban chit kinh 18 eta nén din chi xf hoi chit nghia dit khéc vé ban chét kinh, cota cde ché dé tw hitu, ap bite, béc Idt, bét céng, nhumg cting nh todn bé nén kinh té xa hoi cha nghia, né Khong hinh thanb tir “hur v6" theo mong muén ciia bit kj ai. Kinh 1é xii h6i chi nphfa cfing Ja sy ké thira va phat tin moi thinh tyu nhén loai da tgo ra ‘rong lich sit, dong thi loc bé nbiting nhan t6 lac hau, tiéu eve, kim ham... eda cdc ché 6 Kin t8 true 46, nhat Ja ban chat tw hitu, ap bic, bée 16,t bat cong... di v6i da sé nihan dn, Khac véi nan dan chi nr sin, ban chét kinh té cia nén dn chi x4 héi chit nghia la thye hién ehé dé céng hitu vé ne liéu sin xudt chil yéu va thee hign ché a6 phdn phot lat ich theo két qué lao ding la cht you Bain chdt tc tring ~ vin héa ~ x8 hoi: Nén din chi xt hi cha nghia lly hg ne ftuimg Mac - Lénin - hé tw twong cia gia cép edn nhén, lam chi dao déi voi moi hinh thai ¥ thre x4 hgi khde trong xa hGi méi, Dong thoi né ké thira, phat huy nhing tinh ‘hoa vin how Wuyeu Uidug dau te; tip thu bing gia tri tr tréng - van héa, v ‘tién bg x hi... ma nhdn logi di tg0 ra 6 tat ca cae quéc gia, dan toc... Trong nén dé chi xa hi chi nghia, nbn din duge lim chi nhttng gid tri van hoa tink thén duge ‘nang cao trinh d§ vin hod, cé didu kign dé phat trién ed nhan. Dudi ge a> nay dan che 1a mét thanh tun viin hod, m6t qué trinh sng tao viin hod, thé hign khdt vong ty do duge sing tao va phat trién ca con ngudi. ‘Trong nén dan chii x4 hoi chi nghia c6 su két hop hai hoa v8 lof teh gitta ed nhén, tap thé va Igi toh ctia todn xit hoi. Nén din chi. xa hoi chi nghia ra site ding -vign, thu hit moi tiém nang sang tao, tinh tich yc x@ héi cia nhan din trong sv ng! ‘xdy dug xa hOi mdi. CE. minh, 4 ‘Voi nhting bin chat néu ten, déin chit x8 h6i chi nghia trrde hét va cha yéu duge thye hién bing nha nude phap quyén xa hoi chi nghia, 1a két qui hogt d6ng ur giée cia quan ching nhin dan dui sy Ténh dgo eis giai cp eOng nhin, dén chit xa pt ehtt nghia chi cé duge voi diéu kién tién quyét ld bdo dam vat 1rd lah dao duy nhdt cita Dang Cong san, BOi Ie, nhér nfm ving hé tur tring céch mang va khoa hoe cla chit nghTa Mie ~ Lénin vi da né vio quin ching, Ding mang lai cho phong trio quin ching tinh ty giée cao trong qué trinh xéy dung nén dn chi x8 hi chii nghta; thong qua céng téc tuyén truyén, gido duc cia minh, Bang nfing cao trinh d9 gitie ned chinh ‘rj, trinh 6 van héa dan chi cita nhdn déin dé ho e6 kha ning thye hién hu higu nhding yéu cu dan chii phan énh ding quy Iwét phat tign xa hi. Chi du6i sur lanh dao cia Dang Cong sin, nha din méi ddu tranh 06 higu qua chéng Iai moi mu dé loi dung din chi vi nhong d6ng cor di nguoe Iai loi ich cia nhan dan. ‘Véi nhimg ¥ nehia nhu vay, dén chi x4 h6i cha nghia va nhat nguyén vé chin: tii, béo dam vai trd lanh dao duy nhit cia Dang Céng sin khong logi trir hau ma nguoc lai, chinh su lanh dgo cia Dang la diéu kign cho din chit x@ hOi chu nghfa ra ti, tn tai va phat ign, 2. Nha nurée xi hi chi nghia 21. Stera adi, ban chdt, chite nding ciia nha muce xa hGi chit nghita 2.1.1. Sura d6i ciia nha nude x8 h6i chi nghia Khat vong vé mét x2 héi céng bang, dan cha, binh ding va bac 4i da xudt hién tir lau trong lich si. Xuat phat tir nguyén vong cia nhan dan lao dong mudn thoat khéi sy: ap bic, bat cOng va chuyén ché, ude mo xay dung mot x4 hoi dan chi, céng bang va nnhitng gi trj cia con nguosi duge ton trong, bao vé va 06 diéu kign dé phat trién ty do ‘tit cd nang lye cita minh, nha nudre x hi chil nghia ra divi 1a két qua ca cude cach mang do giai ofp v6 sin va nan dan lao dng tién hanh duéi sy Kanh dgo cia Dang C6ng sin. Tuy ohién, chi dén khi x hi nr ban chit nghia xudt hién, khi ma nhtng mau thud gitta quan hg sin xudt tu ban te nbn vé tw ligu s4n xudt v6i tinh chdt x8 hoi hoa ngay cing cao cia Ine lugng sin xuét tro nén ngay cing gay gét din t6i cdc cude hing hong vé kinh té va mau thudn séu sie gitta giai cdp tw sin va giai cp v6 sin Jam xudt hign cde phong trio dau tranh cia giai cap v6 san, thi trong cuée dau tranh cia giai cdip vO sin, cdc Dang COng sin moi duge thanh lép dé lanh dgo phong trio fu tranh céch mang A f thinh nbfin'id od ¥ nghta quyét inh thing Iqi cin GSehi ‘mang. Bén canh 46, giai cp v6 san duge trang bj bai vi khi ly lun 1A chi nghia Mae - ‘Lénin véi tu céch eo sé by Inn dé 18 chite, tién hinh eéch mang va xdy dung nha nude cia giai cap minh sau chién thang. Cing véi dé, cde yéu 16 din thc va thdi dai cfing tée ‘Go; sags mae dén phoog trio deh mang cia glal odpsv6 siin-vA niin dln. lao ite. cia méi nue. Dui tic déng eta céc yéu t6 khée nhau va cing véi dé 14 méu than jn” gay git gita giai cép v6 san va nhin dan lao dong véi giai cp boo 16k, cach mang vO saa 66 thé xy ra 5 nhiing nude e ché dO tu ban chi nghfa phét trién cao hode trong cic nude dan tOc thude dia, Nha nurée xf hOi cha nghfa ra déi 1a két qua cia cube céch meng do giai edp v6 sn va nhan dan lao déng tiéa hanh dudi sy lanh dgo eda Dang Cong san. Tuy nhién, tay vo dac diém va digu kign cia méi quée gia, sy ra divi olla nha nude xa hdi chit nghia ciing nu vige t6 chire chinh quyén sau céch mang cé nhtng dic diém, hinh thite va phuong phip phi hgp. Song, diém chung gitta céc nha mréc x& hoi chii nghia la & ch8, 46 18 06 chite thu hign quyén Ive cba nbiin din, [a co quan dai dién cho ¥ chi cla anhin din, thue hitn vige #8 chic quin ly kinh +8, vin hée, x hoi cba uli din, G5 dudi su inh 420 cba Dang Cong san. Nhu vay, hai mede xd hoi chai nghia la mot kiéu nha nude ma & db, se thing tf chink tri thude vé giai cdp cong nhén, do céich mang xa hdi chit nghta sén sink ra va 6 sie ménh xy dang thank cing chit nghta xa hi, dea nhin dn lao ding len dia vi lam chi trén tat cé cdc mat cia dat sdng xt hihi trong mét xf hOi phdt wrién cao — xt gi xt hs chal nghta 2.1.2. Ban chit cia nh mde x8 hai chi nl So wéi ode Kigu nhs nui6e kike trong, lich st, bi nude 2 ROd chi mpi 1A iw ha nude méi, c6 ban chit khéc v6i bin chat cia cfc kiéu nha nude bée lot trong lich sit, Tinh wu vigt-vé mat ban chit cia nh nude x hOi chil nghfa duge thé hign trén ede phuong dign: V8 chink tri, nh mde xa hOi chi nghia mang bin chat cia giai cp cng nhén, sai cdp 66 Igi ich phi hop véi Igi ich chung cla quin ching nhan dan lao dng. Trong ‘xa hOi x hOi cha nehia, giai cp v6 san IA lye luong gitt dia vi théng tri vé chinh tr. Tuy nhién, su théng tri ca giai cd v6 san 06 sur khée biét vé chit so vi sy théng tr} ciia céc giai cp béc l6t trude diy. Su théng tri ciia giai edp béc 16t la sy théng trj cia thidu 26 86i v5i tt cd cée giai cd, ting lp nbn dia ao dong trong x hoi nim bio ve va-duy tei dia vj chanfiah. Can sy thing tj v8 chink tel cia’gial clp v6 sia Mk sxe thing tr} cia da s6 d6i voi thiéu s6 giai cap boc 16t nham giai phéng giai cdp minh va gidi phong tat ca cdc ting 6p nhan dan lao d6ng khéc trong xa hdi. Do dé, nha nude xd hi chi nghfa Ja dai biéu cho ¥ ch{ chung eta nhan dn lao dng. V kink 2é, bi cht cia nha nude x8 hi chil nghfa chju sy quy dinh cia eo si ikinh té cia xi héi xa hOi cht nghia, d6 la ché d6 sé hou xa hoi vé ne Tigu san xufit chi -yéu. Do d6, khong con tén tai quan hé san xuat bée lot. Néu nhu tit ea cde nha nude bc It khde trong lich sit déu la nha nude theo ding nghia ciia nd, nghia 1A b6 méy cia thiéu s6 nhiing ké boc lot dé trén ap da sé nhan dan lao dng bi ap bite, béc 16t, thi nha muse x8 hOi cht nghte via BK mOt bo may chinh tr] - hanh chink, mot ec quan cuvng ché, vita la mét t6 chire quan ly kinh té - x8 h9i cla nhan dan lao déng, nd * ee

You might also like