वर्स 6 u 

अंक 161 u 
पानां 8 u 
मोल < 3.00 / पणजी / मडगांव / गोंय REGD NO. G-2/RNP/GOA/28/2017-19 u 
RNI: GOAKON/2016/69208 epaper.thegoan.net

अायतार, 28 नोव्हेंबर 2021 आयज इफ्फीचो समारोप

>> 8 >> 8
आयज इफ्फींत
गायक सुखविंदर

गिरेस्त राज्यांचे वळेरतें गोंय दुसरें

सिंगाची मैफील

केरळ सगल्यांत गिरेस्त; नीती आयोगाच्या निर्देशांकांतल्यान स्पश्ट

नवी दिल्लीः नीती आयोगान पयलेच खेपे जाहीर केल्ल्या गोंयकारां मदीं खोस आनी समाधान नीती आयोगाच्या अहवाला प्रमाण
भोवआयामी गरिबी निर्देशांका प्रमाण (एमपीआय) गोंय दुसऱ्या केंद्रशासीत प्रदेशांत पुदच्
ु रचे ी सगल्यांत गिरेस्त पातळ्ळा. बिहारांतली 51.91 टक्के, झारखंडांत
क्रमाकांचें गिरेस्त राज्य थारलां. देशभरांत केरळ सगल्यांत गिरेस्त केंद्रशासीत प्रदेशांचो विचार केल्यार पुदच्
ु रचे ी सगल्यांत गिरेस्त राज्य आसा. सर्वोत्तम साक्षरता आशिल्ली राज्यां 42.16 टक्के, उत्तर प्रदेशांत 37.79
थंय फक्त 1.72 टक्के लोकसंख्या गरीब आसा. ते उपरांत लक्ष्यद्वीप 1.82 अशी वळख आशिल्ल्या केरळ आनी टक्के लोकसंख्या गरीब आसा. मध्य
राज्य आसून, थंय फक्त 0.71 टक्के लोकसंख्या गरीब आसा. टक्के, अंदमान आनी निकोबार 4.30 टक्के लोकसंख्या गरीब आसा. दादरा- गोंय ह्या राज्यांनी गरिबी निर्मूलना प्रदेश हे वळेरतें चवथे सुवातेर आसा.
जाल्यार गोंयांत 3.76 टक्के लोकसंख्या गरीब आशिल्ल्याचे नगर हवेली सगल्यांत गरीब राज्य आसून थंय 27.36 टक्के लोकसंख्या गरीब विशीं केल्ली पर्जळीत कामगिरी ह्या थंय 36.65 टक्के लोकसंख्या गरीब
निर्देशांकांतल्यान स्पश्ट जाला. आसा. ते उपरांत जम्मू-काश्मीर 12.58, लडाख, दमण आनी दीव 6.82, चंदिगढ निर्देशांकांत दिसून येता. गिरेस्तांचे आसा.
5.97 टक्के लोकसंख्या गरीब आसात. वळेरतें केरळ, गोंय आनी सिक्कीम मिझोराम 32.67 टक्के, महाराष्ट्र
निर्देशांका प्रमाण, बिहार हे देशांतलें कडेन संबदं ींत 12 निर्देशांकांच्या राज्यांचो क्रमांक लागता. थंयची 3.82 14.85 टक्के, तेलगं ण 13.74
सगल्यांत गरीब राज्य आसून, थंयची आदारान 700 परस चड जिल्ह्यांतले सेवचे ी सुविधा, शिक्षणाची वर्सा, आस्पाव आशिल्लो. टक्के लोकसंख्या गरीब आसा. ते टक्के, कर्नाटक 13.16 टक्के,
51.91 टक्के लोकसंख्या गरीब जिल्हो पांवड्या वयल्या गरिबीचे शाळेंत हाजिरी, नितळसाण, पिवपाचें नीती आयोगाच्या निर्देशांकांत उपरांत तमिळनाडूचो क्रमांक लागता. आंध्र प्रदेश 12.31 टक्के आनी
आसा. नीती आयोगा वरवीं भलायकी, मुल्यांकन कल े ां. हातूतं पोशण, उदक, वीज, घर, मालमत्ता आनी गिरेस्त राज्यांत गोंयाक दुसरो क्रमांक थंयची 4.89 टक्के लोकसंख्या गरीब हरयाणा 12.28 टक्के लोकसंख्या
शिक्षण आनी राबितो ह्या तीन क्षेत्रां अर्भक, मरण, जल्मपूर्व भलायकी बँक खातीं हे सारक्या निर्देशांकांचो मेळिल्ल्यान सरकार, प्रशासन आनी आशिल्ल्याचे स्पश्ट जाला. गरीब आसा.

गोवा डेरीचेर कायम स्वरूपी

वेवस्थापकी संचालक नेमांत
सहकार निबंधकाचो आदेश
■■भांगरभूय
ं । प्रतिनिधी
पणजी : गोवा डेरीचे कार्यकारी
संचालक अनिल फडते हे
दिसपट्ट्या वेव्हारांत सहकार्य
करिनात. तेन्ना तांचे कडलो
कामाचो ताबो काडून तो काशी
नायक हांकां दिवचो, अशी
मागणी प्रशासकी समितीन
केल्ली. मात सहकार निबंधकान
ती भायर मारल्या आनी कायम
स्वरुपी वेवस्थापकी संचालक
नेमपाची प्रक्रिया सुरू करात,
असो आदेश दिला.
डेरीचे कायम स्वरुपी
वेवस्थापकी संचालक डाॅ. एन.
5वो पक्षी महोत्सव 2021
चोडण, गोंय
सी. सावंत सेवानिवृत्त जायत
जावन फाटलीं दोन वर्सां त्या ते डिसेंबर
पदाचो तात्पुरतो ताबो सरकाराचे
मान्यतायेन तत्कालीन प्रशासक
अरविंद खुटकार हांणी अनिल
फडते हांचे कडेन दिल्लो. आकर्शणां
फाटल्या कांय म्हयन्यां सावन पक्षी मार्गांचेर भोंवडी
प्रशासकी समिती आनी कार्यकारी तज्ञांची सत्रां
संचालक फडते हांचे मदीं कार्यशाळा
वाद सुरू आसा. मात सहकार प्रदर्शन
निबंधकांच्या आदेशाक लागून नोंदणी उक्ती आसा कृपा करून
फडते हांची बाजू बळिश्ट https://birdfestival.goa.gov.in हाका
जाल्या. आतां प्रशासकी समिती भेट दियात.
कितें पावल उखलता, ताचे
कडेन डेरीच्या दूद उत्पादकांचें
लक्ष लागलां. गोंयच्या पक्षी महोत्सवाक फॉलो करात

आपाची दाबोळी, कळंगटू े ‘परिवर्तन यात्रा’
■■भांगरभूय
ं । खबरां मेज
पणजीः आम आदमी पक्षान (आप)
शुक्रारा दाबोळी आनी कळंगटू े
‘परिवर्तन यात्रा’ मोहीम सुरू करून
वेंचणूक प्रचाराचो नाल्ल फोडलो.
दोनूय मतदारसंघांनी थळाव्या लोकांनी
हाजेरी लावन सकारात्मक प्रतिसाद
दिलो, अशें आपान म्हणलां.
फाटल्या 10 वर्सांत दाबोळींत
कसलीच उदरगत जावंक ना. लोकांनी
भाजपा आनी काँग्सरे ीचेर विस्वास
दवरलो, मात तांचो विस्वासघात
केलो. काँग्सरे ीच्या 15तल्या 10
आमदारांनी उपरांत भाजपांत प्रवेश
केलो. आपूण हालीं घराघरांनी वचून
प्रचार करता. लोक वीज आनी
नळाच्या वाडीव बिलांचरे बेजार
आसात. दरेकलो रोजगार सोदता. ते
खातीर आपाक एक संद दियात, दरेक
प्रस्न आमी सोडयतले, अशें परिवर्तन
यात्तरें उलयतना आप फुडारी बाबू
नानोस्कारान सांगलें.
नळाचें बील आमकां सुमार 100
रुपया येतालें, तें आतां 700 रुपया
येता, अशें दाबोळी पर्वरितन यात्रेचे
सभेक हाजीर आशिल्ले एके बायलेन
सांगलें.
आप सत्तेर आयलो जाल्यार
लोकांक सरकारी कार्यालयांत
वचपाची गरज पडची ना. ते बदला
सरकारी कर्मचारी तुमच्या घरा येतले
रानवटी जनावरांक शेतकार उबगल्यात
नगरगांव आयज बसका; रानडुकरा परस माकड चड त्रासदिणे
■■भांगरभूय
ं । प्रतिनिधी
वाळपयः सत्तरी म्हालांत रानवटी
जनावरांचो प्रस्न फाटल्या धा वर्सां
सावन अदीक सतावपाक लागला.
ताका लागून शेतकार विटल्यात.
रानवटी जनावरांक उपद्रवी म्हूण
घोशीत करची, अशी मागणी करून
लेगीत सरकार ते कडेन गंभीरतायेन
पळयना. ताका लागून शेतकार
भावांनी आतां हो विशय राज्य
पांवड्याचरे व्हरपाचो थारायला.
हे खातीर आयतारा नगरगांवच्या
शांतादुर्गा देवळाच्या प्राकारांत
शेतकार भावांची बसका आपयल्या.
हे बसकेंत सत्तरी म्हालांतल्या
शेतकारांनी व्हड संख्येन वांटो
घेवचो, असो उलो आयोजकांनी
मारला.
डिजिटल मिटराक लागून टॅक्सीक उजो! शांतादुर्चगे ीं दिवजां
■■भांगरभूय
ं । प्रतिनिधी
म्हापशें: वागातोर वाठारांत एके
पर्यटक टॅक्सी मोटारीक बसयिल्ल्या
डिजिटल मिटराक लागून उजो
लागलो. ह्या प्रकाराक लागून टॅक्सीकार
खुबळ्ळ्यात. मिटर बसयिल्ले एजन्सी
आड हणजूणें पुलिशेंक कागाळ
दाखल केल्या.
हे विशीं टॅक्सीकारांनी दिल्ले म्हायती
प्रमाण ही घडणूक शेनवारा सांजचे ्या
6 वरांच्या सुमाराक घडली. टॅक्सी
चालक किशन फडते जीए 03 एन
9623 नंबराची गाडी घेवन वचपाचे
तयारेंत आशिल्लो. त्याच वेळार ह्या
डिजिटल मिटराक उजो लागलो. ह्या
वेळार गाडयेंत प्रवाशी आशिल्ले. हो
मिटर स दिसां आदींच बसयिल्लो.
गिरी अपघातांतले
बायलेक मरण
■■भांगरभूय
ं । प्रतिनिधी
म्हापशें: मोंतगिरी वाठारांत दुचाकी पेडणें: मोरजेच्या बागवाडो आनी
वयल्यान पडून गंभीर जखमी जाल्ले
सीमादेवी रंजीत प्रसाद (30, मोंतगिरी,
मूळ बिहार) हिका गोमॉकाँत उपचार
चालू आसतना शुक्रारा मरण आयलें.
हो अपघात बुधवारा 24 नोव्हेंबराक
सकाळीं 9.20 वरांच्या सुमाराक
जाल्लो. सीमादेवी आनी तिचो शेजारी
दुचाकी चलोवपी निरज कुमार दोगांय
भुरग्यांचे पेपर घेवन थंयच्या डॉन
बॉस्को विग्यालयांत गेल्लीं. पेपर घेवन
येतना शाळेच्या लागसारूच सीमादेवी
दुचाकी वयल्यान फाटले फाटीं रस्त्यार
पडली. तिची तकली रस्त्यार आदळ्ळी.
त्या वेळार तिणें केसांक लायिल्लें क्लीप
तिचे तकलेंच घुसलें. तिका ताकतिकेन
उपचारा खातीर म्हापशेंच्या जिल्हो
हॉस्पिटलांत आनी उपरांत गोमॅकाँत
दाखल केली. पूण उपचार चालू आसतना
तिका मरण आयलें.
आपाचे परिवर्तन यात्रेक जमिल्ले लोक.
आनी तुमचीं कामां करतले. फाटल्या पडटा. ते खातीर लोक सरकारी काम करतलो. आमकां कसलेंच
पांच वर्सां सावन दिल्लींकारांक वीज हॉस्पिटला परस खाजगी हॉस्पिटलांनी राजकारण करपाचें ना. हे खेपे
बील येना. ते भायर तांचें उदकाचें वतात. केजरीवाल सरकारान दरेका आमकां संद दियात, तुमी भाजपा
बिलूय उणें येता. सुमार सगळ्याच गांवांत मोहल्ला क्लिनीक सुरू आनी काँग्सरे ीक विसरतले. आमकां
गांवांनी एक मोहल्ला क्लिनीक आसा. केलां आनी ताचें वैजकी बील लेगीत उलोवन न्हय तर काम करून सुवातो
दिल्लीच्या शिक्षण मळाचें रुपूच सरकार फारीक करता, अशें नायकान जिखपाक जाय, अशें आप फुडारी
बदल्लां. तुमी आपाक मत दिल्यार सांगलें.
गोंयांतयू हेंच परिवर्तन दिश्टी पडटलें,
अशें नानोस्कारान सांगलें.
आप फुडारी राजदीप नायक आनी कळंगटू वाठारांतल्या खूबश्या त्रास सोंसचे पडले. पर्यटन प्रभावीत
अॅड. अमित पालेकार हेवयू परिवर्तन लोकांची नोकरी गेली आनी अर्थीक खूबशा कुटबंु ांत केजरीवाल हांची
यात्करे हाजीर राविल्.ले
आमी गोमॅकाँत जे उपचार घेतात भ्रश्टाचार करपांत गुल्ल आशिल्लें. जाग्यार ये मेरने तांकां पांच हजार
तें पळयलां. लोकांक वैजकी उपचारा कळंगटू कारांक फुकट वीज, उदक, रुपयांची मजत करपाची आसा, अशें
खातीर म्हयन्याचे म्हयने वाट पळोवची रस्ते ह्यो सुविधा जाय. ते खातीर आप मयेंकारान सांगलें.
रानडुकर, गवे, माकड, शेकरू
ह्या रानवटी जनावरां कडल्यान
शेतकारांचरे व्हड संकट आयलां.
ताका लागून आयज सत्तरी
म्हालांतल्यो शेती बागायती संकटांत
सांपडल्यात. मुख्यमंत्री डॉ. प्रमोद
सावंतान ह्या संदर्भांत आपूण लक्ष
दितलों, अशें आस्वासन दिल्,लें
पूण ताणें तें अजून मेरने पाळूक ं
मिटराक उजो लागिल्ल्यान मोटारीचेंय
लुकसाण जालें.
घडणुकचे ी म्हायती मेळटाच
टॅक्सीकारांनी घडणुकचे े सुवातेचरे
धांव मारली. तशेंच संबदं ीत एजन्सी
आड पुलिशेंत कागाळ दाखल केली
आनी गुन्यांव नोंद करपाची मागणी
केली.
मजगतीं, टॅक्सींक डिजिटल मिटर
बसोवपाचें कंत्राट सरकारान पर्वरेच्या
जी पी एस टॅक्सी डिजिटल फॅर मिटर
सेंटर हे एजन्सीक दिलां. हे एजन्सी
वतीन मिटर वेळार मेळनात. तशेंच
पयशे भरुनूय एका म्हयन्याचो वेळ
दितात. अशें आसतनाय येरादारी
पुलिसां कडल्यान दंड दितात. ह्या
प्रकाराचोय टॅक्सीकारांनी निशेध करून
दनपारां एजन्सीक जाब विचारलो.
बागवाडो मोरजे तिठ्यार स्पीडब्करे राची मागणी
■■भाग
ं रभूयं । प्रतिनिधी
मदलोवाडो ह्या दोनूय तिठ्या वयल्या
रस्त्यांचेर स्पीडब्क रे र घालपाची
मागणी, दिलीप बागकार, अल्बर्ट
फेर्नडां ीस, उमेद कासकार आनी हेर
थळाव्या लोकांनी केल्या.
ह्या रस्त्यां वयल्यान गाडयो गतीन
धांवडायतात. फुडल्यान येवपी
गाडयेचो अदमास येनाशिल्ल्यान
अपघात जातात. ह्या रस्त्यांचेर
स्पीडब्क रे र घालपाची लेखी मागणी
करून आनी स्पीडब्क रे रां खातीर
ग्रामसभेंत थाराव मंजरू करून लेगीत
कार्यवाही जायना, हे खातीर वाहन
चालक श्याम गवंडीन खर नाराजी
उक्तायल्या.
खिंड ते न्यूवाडा मोरजे मेरने च्या
मुख्य रस्त्याच्या दोनूय वटांनी जे धवे
पट्टे आसात, ताचे भितर कोणेच गाडी
पार्क करची न्हय, अशें हालींच जाल्ले
सुदशे मयेंकार हांणी सांगलें.
कळंगटू हें पर्यटन स्थल म्हूण भाजपाच्या चुकीच्या कारभाराक
फामाद आसा. कोरोना काळांत लागून कळंगटू कारांक सगळ्यांत चड
स्थिती वायट जाली. पूण सरकार नोकरेची हमी आनी पर्यटन परतून
ना. हालींच रान खात्या वतीन जारी
केल्ल्या एका पत्रकांत रानडुकराक
मारपाची परवानगी दिल्या. मात
ही परवानगी कटकटीची आसा.
रानडुकराक मारपाची परवानगी
जरी दिल्ली आसा तरी शेतकार
भावांनी आर्मां खातीर मागिल्ले
परवानगीचें अर्ज पडून आसात.
आर्मूच नासत जाल्यार रानडुकरांक
कशे मारपाचे, असो प्रस्न शेतकारांनी
केला.
रानडुकरा परस सध्या तरी माकड
शेतकारांक अदीक त्रास दितात.
सरकारान माकडांक उपद्रवी घोशीत
करपाची चड गरज आसा. पूण हे
संबदं ान अजून मेरने कांयच जाल्लें
ना. हे खातीर उबगल्ल्या शेतकारांनी
आतां आपले मागणे खातीर आंदोलन
उबारपाचें थारायलां.
3 डिसेंबराक
■■भाग
ं रभूयं । प्रतिनिधी
दिवचलः दिवचलच्या गांवकारवाड्या
वयले श्री शांतादुर्गा देवीचीं दिवजां 3
डिसेंबराक जातलीं. हे निमतान सकाळीं
चार चौगुले थळाव्या गांवकारा वतीन
देवीच्या कळसाचो अभिशेक, सांजचे ्या
6 वरांचरे देवीचो कळस पालखेंत
बसयले उपरांत पालखी फुलांनी सजोवन
आरती, गाराणें जातकच कळस बाराजण
वाठारांत वतलो. कळसाची पुजा, गाराणें
घातले उपरांत देवीचो कळस परतून
देवळांत येतना वाटेर भावीक दर्शन घेतले.
कळस देवळांत पावतकच सवायशिणीं
दिवजां घेवन श्री शांतादुर्गा देवळू आनी
देव रवळनाथ देवळा भोंवतणी दरेकी
पांच प्रदक्षिणां काडटल्यो.
ग्रामसभेंत सरपंच वैशाली शेटगांवकार
आनी उपसरपंच अमित शेटगांवकान
उलो मारला. धव्या पट्ट्यांच्या भितर जे
कोण गाडी पार्क करतात, तांकांचरे
कायदेशीर कारवाय करपाचें लेखी
पत्र येरादारी खातें आनी येरादारी
पुलीस विभागाक दिलां, अशी म्हायती
सरपंचान दिली.
वसंत तुयकें ार अंतरले
■■भाग
ं रभूयं । प्रतिनिधी
मडगांवः पेडा मडगांवां रावरी वसंत
पांडरु गं तुयक
ें ार (86) शुक्रारा राती
अंतरले. तांचे कुडीचेर मडगांव हिंदू
मसुडं तें निमणे संस्कार केल.े तांच्या
फाटल्यान तीन पूत, दोन सुनो, चार
चलयो, चार जावंय, नातरां असो
परिवार आसा.
चवथरो epaper.thegoan.net
अायतार, 28 नोव्हेंबर 2021 2
हल्लो करप्यांक आमी धरून दितात
राजन घाटेः कुळचें ्या हल्लो प्रकरणांत पुलिशेक आव्हान
■■भांगरभूय
ं । प्रतिनिधी करतात ही सामकी दुर्वदै ी गजाल. शिवसेनचे े आदले अध्यक्ष धनराज
300 सभा घेवपाची भौशीक बांदकाम मंत्री दीपक नायकान सांगलें.
येवजणः राहुल म्हांबरे सांग:ें कुळचें ्या सुर्यकांत गिरोडकाराचेर पावसकारान गिरोडकार कुटबंु ाची दुबावीत रातच्या वेळार घरा येतात,
मुख्यमंत्री डॉ. प्रमोद सावंत कोयत्यान तकलेचरे हल्लो जाल्यार भेट घेवपाक जाय आशिल्ली. तांणी अशी म्हायती गिरोडकार कुटबंु ान
वेंचणुकचे े फाटभुयं रे 10 नोकऱ्यां धा दीस जावन गेल,े तरीय पुलिसांनी दुबावितांक धरपाचे आदेश पुलिशेक दिल्या. पुलीस दुबावितांचरे नजर
विशीं उलयता, पूण फाटलीं 10 अजून दुबाविताक ताब्यांत घेवक ं ना. दिवपाक जाय. शिवसैनीक ह्या नात्यान दवरून आसात, अशें कुळें पुलीस
वर्सां गोंयांत भाजपाची सत्ता हे खातीर आपूण आवाज काडटलों, आपूण सदांच गिरोडकार कुटबंु ा स्टेशनाचे पुलीस निरिक्षक प्रज्योत
आसा. भाजपा कितल्यो नोकऱ्यो आनी वेळ आयल्यार आंदोलन वांगडा आसा, अशें दक्षीण गोंय फडतेन सांगलें.
दिवपाक शकतली, असो प्रस्न करतलों, अशी शिटकावणी समाज
आप गोंय संयोजक राहुल म्हांबरेन वावुरपी राजन घाटेन दिल्या. पुलिसांक
केलो. दिल्लींत कोरोना काळांत जर ते दुबावीत मेळनात जाल्यार तांकां
केजरीवाल सरकारान 10 लाख धरपाचें काम आमकां दियात. तांकां गोंय सरकार
हस्तकला, वस्त्रोद्योग आनी काथ्याकाम खातें
नोकऱ्यो दिल्यो आनी त्यो लेगीत धरून आमी पुलिशेच्या सुवादीन
कसलेच शिफारशी बगर. आप करतात. जे मेरने गिरोडकार कुटबंु ाक
दरेका घराक रोजगार दितलो. न्याय मेळना, ते मेरने आपलो लडो क्राफ्ट प्रकल्प, नेवगीनगर, पणजी- गोंय - 403001
चालूच उरतलो, अशेंय तांणी सांगलें. फोनः (0832) 2226153 ईमेलः dhtcgoa@gmail.com
लोकांक नोकरी मेळामेरने क्र. डीएटीसी/एडमिन/पदांची जायरात (6)/2021-22/5729
म्हयन्याक भत्तो दितलो. दाबोळी 18 नोव्हेंबराक दुबावीत रवींद्र
तारीखः 26 नोव्हेंबर 2021
आनी कळंगटू े पक्षान प्रचाराक कुडशेंकार आनी वासुदवे कुडशेंकारान
सुरवात केल्या. दरदिसा तीन सुर्यकांत गिरोडकार ह्या ज्येश्ठ जायरात
मतदारसंघ पुराय करतले. वेंचणुके नागरिकाचेर जिवघेणो हल्लो केल्लो. राज्यांतल्या हातमाग विणकारांक डिझायन आनी हेर तरेची मजत करपाचें गोंय
ह्या प्रकरणांतले दुबावीत अजून सरकारान थारायलां. तांकां कुणबी साडी डोल्बी डिझायनान विणपाक तज्ञांची मजत
आदीं आप राज्यांत सुमार 300 दितले. तांचे वरवीं दुर्गम गांवांनी हातमाग विणकाराचे गट करून डिझायन आनी
सभा घेवपाची येवजण आंखता, मेकळे भोंवतात. ते रातच्या वेळार
हस्तकला शाळा सुरू करून कुणबी हातमाग विणकाम संस्कृताय परत जिवी करपाचो
अशेंय तांणी सांगलें. घरा येतात आनी फांतोडेर भायर उद्देश आसा.
सरतात. पुलिसांक ते मेळनात, ही नेवगीनगर-पणजेच्या क्राफ्ट प्रकल्पांतल्यानहस्तकला, वस्त्रोद्योग आनी काथ्याकाम
हांसपा सारकी गजाल. तांकां जेवण खात्याच्या संचालकान सदां खातीर तांत्रिक सहायक (हातमाग) पदाचे अर्ज मागयल्यात.
परिवर्तन यात्रेचो एक वांटो म्हूण लेगीत काजू बागायतींत व्हरून दितात. इत्सुक आनी पात्र उमेदवारांनी आपले अर्ज विहित नमुन्यांत, स्वता प्रमाणीत केल्लो
पक्षाचे फुडारी दरेका मतदारसंघांत पुलीस दुबावितांक धरपाक असमर्थ जल्म दाखलो, शिक्षण पात्रताय, 15 वर्सांचो राबितो दाखलो, वैध जात प्रमाणपत्र,
पंचायत पांवड्याचरे बसका थारल्यात. गोंयांतलें सरकार हें गरिबां जे योग्य अधिकारिणीन दिल्लें आसतले, तशेंच वैध रोजगार विनिमय कार्ड, अनुभव
घेतले. थंय फुडारी आपान जाहीर खातीर आसा काय गिरेस्तांचें सरकार प्रमाणपत्र हांचे सयत 24 डिसेंबर 2021 मेरेन वयर उल्लेख केल्ल्या कार्यालयांत
केल्ल्यो येवजण्यो आनी हमी विशीं आसा, असो प्रस्न घाटे हांणी केलो. धाडचे.
जागरुकता निर्माण करतले, अशें कुळें सारक्या ल्हान गांवांत दोग 1. पदाचें नांवः- तांत्रिक सहायक (हातमाग)
आपान म्हणलां. जाण येतात आनी जिवघेणो हल्लो 2. जागेः 05
3. गटः 02 राखीव नाशिल्ले
02- ओबीसी
गोंय सरकार 01- आदले सैनिक
पुलीस म्हानिरिक्षकाचें कार्यालय 4. वेतन श्रेणीः सातवो वेतन थर 5
5. गरजेची शिक्षणीक पात्रताय
पुलीस मुख्यालय, पणजी गोंय, 403 001 भारत अ.) माध्यमिक शाळा प्रमाणपत्र परिक्षा वा मान्यताय प्राप्त संस्था वा बोर्डाची तत्सम
फोन क्र.+91 (0832) 2428124 फॅक्स क्रः +91 (0832) 2422672
पात्रताय.
ईमेलःsphq@goapolice.gov.in वॅबसायटः https://citizen.goapolice.gov.in ब.) हातमाग तंत्रज्ञान/ हातमाग आनी कापड तंत्रज्ञान मान्यताय प्राप्त विद्यापीठ/
फायल क्र. सीएस-I (डीआर)/डी-98/आर.पीसी(एम)/बी-एक्सएलIX/2021 तारीखः .11.2021 संस्था वा तत्सम संस्थेची उणीच तीन वर्सांची पदवीका.
कळोवणी क.) कोंकणीचें ज्ञान
हे जायरात क्र. 01 वर्स 2021 तारीख 28.03.2021 आनी परिशिश्ठ तारीख 30.04.2021चे अनुशंगान पुलीस कन्स्टबल आनी 6. इत्सीक
पुलीस सब-इन्स्पेक्टर पदा खातीरच्या दादले आनी बायल उमेदवारांची लेखी परिक्षा सकयल दिल्ले वेळापत्रका प्रमाण घेतले. अ.) हातमाग विणकामाचो एक वर्सांचो अणभव
पदः पुलीस कॉन्स्टेबल (दादलो उमेदवारा खातीर) ब.) मराठीचें ज्ञान
तारीखः 01.12.2021 वेळः दनपरा 2.00 ते सांजेची 4.00 नेम आनी अटी.
I.) अर्ज भरपाचे निमणे तारखेक, म्हणल्यार 24 डिसेंबर 2021 दिसा पिराय 45
क्र. परिक्षा केंद्र अर्ज क्र. दिल्लो आसन क्र.
वर्सां परस चड आसची न्हय. आरक्षीत उमेदवाराक सरकारान दिल्ल्या आदेशा
पसून ते पसून ते प्रमाण पिरायेंत सदळसाण आसतली.
ii.) खंयच्याय पांवड्यार जर योग्य उमेदवार मेळूंक ना जाल्यार सगली प्रक्रिया रद्द
1. सेंट झेवियर्स उच्च माध्यमीक स्कूल, म्हापशें गोंय 2 344 15719 15800
करपाचो खात्याक अधिकार आसा.
2. डी.एम्स पीव्हीसी सरोजिनी मधुसुदन कुशे उच्च माध्यमीक 345 3449 15801 16400 iii.) सरकारी नोकरेंत आशिल्ल्या उमेदवारांनी योग्य मार्गान अर्ज धाडचे
हायस्कूल, आसगांव, म्हापशें गोंय iv) सगल्या पात्र उमेदवारांचें प्रात्यक्षिक जातलें, डोल्बी डिझायनाची कुणबी साडी
3. डीसीटी वसंतराव धेंपो उच्च माध्यमीक स्कूल कला, विज्ञान 3454 5681 16401 16820
विणपाची कुशळटाय, हातमाग कसो वापरप, नेटको दवरप, ड्राफ्टिंग, डेंडिंग
आनी वाणिज्य, कुजिरा बांबोळी गोंय
तशेंच हातमागाचेर पयलीं आनी उपरांत करपाचीं कामां हें पळयतले. ह्या प्रा-
त्यक्षिकांत जे यशस्वी जातले, तांचीच लेखीस्पर्धात्मक परिक्षे खातीर निवड
4. धी रोझरी हायस्कूल, कुजिरा, बांबोळी-गोंय 5698 7837 16821 17220 करतले.
v) स्पर्धात्मक लेखी परिक्षा 100 गुणांची आसतली, तोंडी पद्दतीचे 50 प्रस्न
5. मुष्ठिफंड हायस्कूल, कुजिरा, बांबोळी-गोंय 7838 10375 17221 17620
आसतले, दरेकी 2 गुणांचे. तातूंत पांच विभागांचे प्रस्न आसतले.ः हातमाग
6. डॉ. के.बी. हेडगेवार उच्च माध्यमीक स्कूल, कुजिरा, 10376 11386 17621 17800 तंत्रज्ञान, सामान्य ज्ञान, सामान्य गणित, संगणक म्हायती आनी तार्किक
बांबोळी गोंय (लाॅजिकल रिझनिंग) कारणां वयले प्रस्न.
vi) चांचणी वा लेखी परिक्षेक येवपाक प्रवास भत्तो वा हेर कसलोच भत्तो उमेदवा-
7. लॉयोला हायस्कूल आनी लॉयोला उच्च माध्यमीक स्कूल 11407 14857 17801 18300
विज्ञान आनी कला, मडगांव-गोंय राक मेळचो ना.
vii) दिल्ले तारखेक, अर्दकुटे वा वयर उल्लेखित स्वप्रमाणित केल्ले दाखले, प्रमा-
8. श्री दामोदर विद्यालय इंग्लीश हायस्कूल आनी श्री दामोदर 14859 19132 18301 18800
णपत्रां नाशिल्ले अर्ज न्हयकारतले आनी ते विशींक अर्जदाराक कांय कळोवचे
उच्च माध्यमीक स्कूल विज्ञान, कोंब, मडगांव गोंय नात.
viii) अर्जदारान अर्जांत आपले गट, म्हणल्यार आरक्षण नाशिल्लो, ओबीसी, आदलो
9. सेंट मायकल हायस्कूल आनी सेंट मायकल उच्च माध्य- 19137 29569 18801 19176
मीक स्कूल, ताळगांव गोंय सैनिक हाचो स्पश्ट उल्लेख करपाक जाय.
सय
पदः पुलीस कॉन्स्टेबल (बायल उमेदवारां खातीर) (अरविंद व्ही. बुगडे)
तारीखः 01.12.2021 वेळः दनपारां 2.00 ते सांजेचीं 4.00 संचालक
हस्तकला, वस्त्रोद्योग आनी काथ्याकाम खातें
क्र. परिक्षा केंद्र अर्ज क्र. दिल्लो आसन क्र.
पसून ते पसून ते अर्जाचो नमुनो
1. सेंट झेवियर्स उच्च माध्यमीक स्कूल, म्हापशें गोंय 31 32147 15001 15718 कडल्यान
अर्जदाराचें नांव ः ............................ फोटो
पदः पुलीस कॉन्स्टेबल (दादलो आनी बायल होम गार्ड आपवावुरपी खातीर)
संपूर्ण पोस्ट पत्तो, पिनकोड सयत ः ........................
तारीखः 01.12.2021 वेळः दनपारां 2.00 ते सांजेचीं 4.00
मतदारसंघ/ तालुकोः ......................................
क्र. परिक्षा केंद्र अर्ज क्र. दिल्लो आसन क्र. संपर्क क्रमांकः.....................................
पसून ते पसून म आधार कार्ड क्रमांकः ............................
1. सेंट मायकल हायस्कूल आनी सेंट मायकल उच्च माध्य- 1 285 19177 19367
प्रति,
मीक स्कूल, ताळगांव-गोंय
संचालक,
पदः पुलीस सब इन्स्पेक्टर (दादलो उमेदवारां खातीर) हस्तकला, कापड आनी काथ्या खातें
तारीखः 02.12.2021 वेळः दनपारां 2.00 ते सांजेचीं 4.00 क्राफ्ट प्रकल्प, नेवगीनगर
क्र. परिक्षा केंद्र अर्ज क्र. दिल्लो आसन क्र. पणजी-गोंय - 403001
विशयः तांत्रिक सहायक (हातमाग) पदा खातीर अर्ज ..................... दिसा छापून
पसून ते पसून ते आयिल्ले जायरातीक अनुसरून......तारीख............................
1. पूर्ण नांव ः ...........................................................................
1. डीसीटी वसंतराव धेंपो उच्च माध्यमीक स्कूल कला, विज्ञान 2 2353 20001 20420
आनी वाणिज्य, कुजिरा, बांबोळी गोंय
2. जल्म तारीख
(आडनांव) (पयलें नांव) (मदलें नांव)
ः............................................................
2 धी रोझरी हायस्कूल, कुजिरा, बांबोळी-गोंय 2357 5504 20421 20820 3. गट ः .............................................................
(युआर/ओबीसी/ आदलो सैनिक
3. मुष्ठिफंड हायस्कूल, कुजिरा, बांबोळी-गोंय 5508 12627 20821 21076
4. अर्ज भरपाचे निमणे तारखेक, म्हणजे 24 डिसेंबर 2021 दिसा पिरायः .................
पदः पुलीस सब-इन्स्पेक्टर (बायल उमेदवारां खातीर) 5. रोजगार नोंदणी क्रमांकः .................................
तारीखः 02.12.2021 वेळः दनपारां 2.00 ते सांजेचीं 4.00 6. गरजेची/इत्सिक पात्रताय, अर्जदारान केल्ल्या अर्जा खातीरः........................
क्र. परिक्षा केंद्र अर्ज क्र. दिल्लो आसन क्र. 7.सरकारी नोकरी करताः हय/ ना ः ...............................
8. स्वप्रमाणित म्हायती जोडिल्लीः
पसून ते पसून ते अ.) शिक्षणिक पात्रताय
1. मुष्ठिफंड हायस्कूल, कुजिरा, बांबोळी-गोंय 13 4519 21077 21220
ब.) 15 वर्सांचो राबितो दाखलो
क.) जल्म दाखलो
2. डॉ. के.बी. हेडगेवार उच्च माध्यमीक, कुजिरा, बांबोळी-गोंय 4573 13301 21221 21283 ड.) वैध रोजकार कार्ड
इ.) वैध जात प्रमाणपत्र (लागता जाल्यार)
2. उमेदवारांक लेखी परिक्षेंत बसपा खातीर आसन क्रमांक दिला आनी ताचो अर्ज क्रमांका मुखार उल्लेख केला. फ.) अनुभव दाखलो
3. पुलीस कॉन्स्टेबल पदा खातीर माध्यमीक शालेय प्रमाणपत्र परिक्षा पांवड्याचेर 02 वरांचे कालावधी खातीर 100 गुणांची लेखी
परिक्षा आनी पुलीस सब-इन्स्पेक्टराच्या पदां खातीर ह्या विशयाचेर (i) सर्वसामान्य गिन्यान-25 गूण, (ii) सर्वसामान्य इंग्लीश-25 हांव......................................एस/डी/डब्ल्यू................................
गूण, (iii) गणीत-25 गूण आनी (iv) तार्किक तर्क-25 गूण. सांगता की अर्जांत जें कितें बरयलां तें म्हजे म्हायतीनुसार खरें आसा आनी म्हजे कडेन
4. शारिरीक तपासणी वेळार दिल्लें अॅडमीट कार्ड उमेदवारांनी येतना हाडपाक जाय. ह्या कार्डा बगर उमेदवाराक लेखी परिक्षेक पदाक जाय ती गरजेची/इत्सिक पात्रताय आसा आनी हांव मागता तेन्ना मूळ दाखले,
बसपाक दिवचे नात. उमेदवारांनी नियोजीत वेळाच्या 02 वरां आदीं सुवात घेवपाक जाय. सेलफोन, कॅमेरा, कॅलक्युलेटर बी प्रमाणपत्रां सादर करतलों.
सारकीं इलेक्ट्रोनीक उपकरणां परिक्षा हॉलांत हाडपाक मेळची नात.
5. उमेदवारांनी लेखी रिक्षेंत प्रवेश घेतिल्ल्याची फक्त वस्तुस्थिती ह्या कार्यालयान तांची/तिची उमेदवारी स्विकारल्या अशें सुचय ना. अर्जदाराची सय
खंयच्याय वेळार, उमेदवाराची जायरातींत दिल्ल्या पात्रताय निकशांची आनी भरतीच्या नेमांची पुर्तताय जायना अशें सांपडलें जाल्यार
उमेदवारांच्या उमेदवारीचो विचार जावचो ना. तारीखः
सय/- थळः
(अभिषेक धानिया, आयपीएस)
डीआय/एडीव्हीटी/1494/2021
पुलीस अधिक्षक (एचक्यू) पणजी-गोंय मास्क घालात, सामाजीक अंतर पाळात, हाताची नितळसाण राखा

विठ्ठल बाबल शेळके
8806413360
गों
यचो राज्य प्राणी गवो आनी
ताचेच वांगडा माकड, खेतीं,
रानदुकर आनी साळ हांकां
उपद्रवी घोशीत करन मारपाची
परवानगी दिवची, अशी मागणी फाटल्या
पांच वर्सां सावन गोंयांतल्यान शेतकारांनी
सरकाराक केल्ली. रानां जीव राखण कायदो
1972 च्या कलम 62 वरवीं केंद्र सरकार
पयले श्रेणींतल्या तशेंच दुसरे श्रेणींतल्या
भाग दोनांत आसपाव जावपी रानवटी
जनावरां सोडून उपद्रवी जनावरां संबदं ी
अधिसुचोवणी काडपाक प्राधान्य दिता.
एखादें रानवटी जनावर उपद्रवी घोशीत केलें
काय ताचो कास (शिकार) करपी व्यक्तीक
कायदेशीर कारवाये पसून थाकाय मेळटा.
हाचोच गैरफायदो घेवपाचो यत्न कांय
तथाकथित शेतकारांनी केला. रानां जीव
राखण कायदो 1972 प्रमाण रानवटी सावदांक
संरक्षण मेळ्ळां तरी बेकायदेशीरपणान तांची
शिकार आयजूय जाता. ताच्यो खबरो गांवा
पुरत्योच उरतात.
रानदुकर हें रानवटी जनावर आयज
उपद्रवी प्राणी जावपा फाटलें कारण
कितें? हाचो सोद घेवपाचो यत्न सरकारी
पांवड्याचरे चालू आशिल्लो. ताका जिवेशीं
मारपाची परवानगी दी मेरने पर्यावरण मोगी
आनी सामान्य भौसाक ह्या प्रस्नाची जाप
अजून मेळक ंू ना. अन्न सांखळेंत वयल्या
पांवड्यार आशिल्ल्या वागाचें मुखल े अन्न
आशिल्लो रानदुकर रानांत सांपडपी
कंदमुळां स्वताच्या सुळ्यांनी खणून काडटा
आनी खाता. तीं ताच्या प्रजनना खातीर
म्हत्वाची थारतात. कंदमुळां वांगडाच
झाडाच्यो साली, मातयेंतले गांयडोळ, बेब,े
सोरोप अशा प्रकारचो मिक्स आहार घेवन
रानदुकर स्वताचें पोट भरपाचो यत्न करतात.
हिंदू धर्मांत रानदुकराक आगळें म्हत्व
आसा. विष्णूचो तिसरो अवतार आशिल्ल्या
रानदुकराची शिकार हजारांनी वर्सां सावन
कव्हर स्टोरी
उदय सावंत
7972079443
आ
मी म्हणतात. कृशी मळ हें
आमच्या देशाच्या विकासा
खातीर म्हत्त्वाचें योगदान
दिता. देशाची अर्थिक
भलायकी सांबाळपाक वेगवेगळ्या पिकाच्या
लागवडीच्या माध्यमांतल्यान मोटें योगदान
मेळपाक लागलां, हें आमी विसरपाक
शकनात. मात, आयज गोंयचं ो शेतकार
भाव संकश्टांत सांपडला. रानांतल्या
जनावरांक लागून ताका वायट परिणामांक
तोंड दिवचें पडटा.
फाटल्या लागीं लागीं 10 वर्सां सावन
गोंयच्या शेतकार भावांक गवो, रानदुकर,
शेकरो, खेतीं हांचे पसून मोटो धोको
निर्माण जाला. हीं जनावरां झुडं ींनी
शेतांत- कुळागरांत येवन बागायतीचो
इबाड करतात. हाका लागून शेतकार
भाव त्रासांत पडला. महाराष्ट्रा सारक्या
राज्यांत शेतांतल्यान बरें उत्पन्न मेळना
म्हण शेतकार भाव आत्महत्या करतात.
बँकांतल्यान रीण काडलां तें फारीक
जायना म्हण तांकां जिवाचो नाश करचो
पडटा, हे आमी विसरपाक शकनात.
आयज गोंयच्या आनी खास करुन सत्तरी,
दिवचल, सांग,ें धारबांदोडा, काणकोण
भागांतल्या शेतकार भावांक चड फटको
बसला. जनावरांचो एक कळप येवप
म्हणल्यार दोन वरां भितर उबें पीक नश्ट
जावप. सरकारान हाचेर गांभीर्यान लक्ष
दिवपाक जाय. नाजाल्यार हाचे गंभीर
परिणाम शेतकऱ्यांक भोगचे पडटले.
जशे महाराष्ट्रांतल्या शेतकार आपल्या
जिवाचो नाश करतात, तशी परिस्थिती
गोंयांतल्या शेतकार भावांच्या कुटबंु ांचरे
येवची न्हय. ताका लागून सरकारान हाचेर
रानदुकर उपद्रवी प्राणी कित्याक जालो ?
सरकारान शेतकारांक लुकसाण भरपाय दिवपा संबदं ीची येवजण
सुटसुटीत करपा वांगडाच सौरउर्जा दुरगा संबदं ी शेतकारांक उर्बा
दिल्ली जाल्यार रानदुकरां पसून जावपी लुकसाण आडावपाक
मेळपाचें.
जायत आसा. आयज रानदुकरांचो सैमिक
राबितो धोक्यांत आयला. व्हड प्रमाण झाडां
कापप, साबार जाग्यांचेर तांबडे वळेरतें ले
प्रकल्प रानदुकराच्या अस्तित्वा खातीर
धोक्याचे थारल्यात. सरकारान रानदुकरांक
उपद्रवी म्हूण घोशीत करचे पयलीं विज्ञानीक
नदरेंतल्यान तांची मेजणी करप म्हत्वाचें
आशिल्.लें गोंयां सारक्या धाकटुल्या राज्यांत
रानदुकरांची संख्या कितली आसा, हाचो
नेमको आंकडो कोणाकूच खबर ना.
रानदुकराक मारून जैव विवीधतायेंतल्या
अन्न सांखळेची संतळ ु ा कशे तरेन राखतले
हाचो आराखडोय मांडक ंू ना. सरकारान
घेतिल्लो निर्णय मात लाळ गळयत रुचीन
खावप्यांच्या मात फावराद जावचो ना न्हय,
ह्या प्रस्नाक जाप मेळकंू ना.
राना खात्या कडल्यान रान वाठार
अधिकारी रानदुकरां कडल्यान लुकसाण
जाल्ल्या शेताची पळोवणी करतले आनी तो
अहवाल उपवनपालाक धाडटले. तो खरो
काय फट हें पळोवनूच परवानो दितलो अशें
रानवटी जनावरां खातीर
सांगलां तरी खंयच्या निकशांचरे खरें फट
सरकारान गंभीर जावचें
गोंयचो 60 टक्के शेतकार भाव आयज शेतांतल्यान आपल्या कुटबंु ाचें
पोट भरता. घर चलयता. अप्रत्यक्षपणान गोंयचे, देशाचे उदरगती
खातीर योगदान दिता. तो फक्त आपलें पोट भरिना जाल्यार आमचें
सामान्य लोकांचयें पोट भरता, हें आमी विसरपाक जायना.
बारीकसाणीन लक्ष दिवचें पडटलें.
फाटल्या धा वर्सां सावन शेतकरी भाव
रानटी जनावरांक उपद्रवी म्हूण घोशीत
करचे, अशी मागणी करत आसा. ती मान्य
जाल्यार ह्या जनावरांक मारपाक परवानगी
मेळटली. मात सरकार हें करपाक तयार
ना. सरकारा कडेन हे सबंदीची निवेदनां,
पत्रां दिलीं. विंगड विंगड कार्यक्रमांतल्यान
सरकारा कडेन मागण्यो केल्यो, मात
सरकारान शेतकऱ्यांच्या दोळ्यांक उदक
लावपाचो निर्णय जाहीर केलो. ह्या
रानटी जनावरां मदल्या रानदुकराक
रान खात्याची परवानगी घेवन मारपाची
मेकळीक दिल्या. मात, ह्या निर्णयाचो
कांयच फायदो जावचो ना, अशें शेतकार
भाव म्हणटात. कारण रानदुकरा परस
खेती (माकड) जास्त उपद्रव करतात.
कितलेशचे पटीन चड. रानदुकर हो
जमिनीचेर पडलेलो नाल्ल फोडून
खाता. मात झाडाचेर आशिल्ल्या
नाल्लाचो इबाड मोठ्या प्रमाणात
करतात, तीं खेतीं. हाका लागून
आयज सत्तरी तालुक्यांत
नाल्लाचें उत्पादन खुब कमी
जालां, हें मान्य करपाक
जाय. गोंय सरकारान जर
रानदुकरा परस खेत्याक
उपद्रवी म्हण घोषित केल्लें
जाल्यार शेतकारांक मोटी
थाकाय मेळपाची.
रानदुकरा बाबतीत
सरकारान घेतिल्लो निर्णय
अर्दोकटु ो आसा, अशें
शेतकार भावाचें म्हणणें.
कारण रानदुकराक मारपाक
गरज आसा, ते बंदक ु ीचो
परवानो दिवपाचे तयारे
तपासतले हे विशीं पारदर्शकताय दिसना.
परवानो दिवन रानदुकराक मारतकच
सगले हक्क रानां खात्यान आपले कडेन
दवरल्यात. पूण रानदुकराचेर फार मारतकच
तो तेच जागेर मरना. पयस खंयतरी वचून
पडटा वा भोवतेक वेळा जखमी जावपाची
शक्यता आसता. रानदुकराक मारपा पसून
ताच्या मांसाचो विलो लावपाचे प्रक्रियेक
नेमकेपणान पाळो दिवपाचें काम संबदं ीत
करतले हाची खात्री ना. ताका लागून
मारिल्ल्या रानदुकराचें मांस पांच ताऱ्यांच्या
हॉटेलांत वचपाची शक्यतायूच चड आसा.
रानदुकर फाटलीं कितलींशींच वर्सां
शेतां, भाटांचें लुकसाण करीत आयल्यात.
तांकां आडावपाक तांच्या वाठारांत रानवटी
कंदमुळां, फळां कशीं मेळटलीं हाचो विचार
गंभीरपणान केन्ना जालोच ना. तीं थंय मेळत
जाल्यार ते गांवांनी येवचे नात. सरकारान
जो निर्णय घेतला ताका लागून रानदुकरा
वांगडाच हेर उपद्रवी प्राण्यांच्या अस्तित्वाचेर
संकश्टां येवचींच ना, हें सांगप कठीण.
पट्टे आशिल्ले धाणे वाग, बिबटे हे शिकारी
विशीं सरकारान अजिबात आपलें धोरण
जाहीर करुंक ना. खंयची बंदक ू दितले,
कितल्या तेंपा खातीर परवानो आसतलो,
ह्यो आनी हेर बारीकसारीक म्हायती
जाहीर जावपाक जाय. बंदक ु ो नासताना
रानदुकराक कसो मारप हे बाबतीतलें
धोरण जाहीर करप गरजेचें आसलें.
सरकारान अर्दवट निर्णय जाहीर
केल्ल्यान शेतकारांक नेमकें कितें तें कळना
जालां. ह्या निर्णयाचो सरकाराक फायदो
जातलो, अशें जर दिसता तर ते सामकें
चुकीचें. आनीक कांय दिसांनी विधानसभा
वेंचणूक जातली. हे फाटभुयं चे रे जर
सरकारान हो निर्णय घेतला तर ताचो
शेतकारांक कांयच फायदो जावचो ना हें
सरकारान लक्षांत घेवपाची सामकी गरज
आसा. हाचो गैरफायदो मात भलतेच लोक
प्राणी कुत्रे, गोरवां हांचरे हल्ले करपाक
लोकवस्तींनी येवपाक लागल्यात. ताका
रानदुकर, सांबर, चितळ हांची कासाक
लागून उणी जाल्ली संख्या जापसालदार
आसा. तेन्ना रानटी सावदां रावतात थंय
तांकां कांय खावपाक मेळना तेन्ना तीं
लोकवस्ती कडेन येतात, हे गजाली कडेन
मुद्दाम आडनदर केल्ल्याचें दिसून येता.
फाटल्या पांच वर्सां सावन माकड,
रानदुकर, साळी हांकां उपद्रवी म्हणून
घोशीत करून मारपाची परवानगी दिवची
अशी सातत्यान मागणी जायत आशिल्ली.
हाचे पयलीं २०१६ त गोंय राज्य रानाजीव
सल्लागार मंडळान रानदुकरांक उपद्रवी
घोशीत करपाचो निर्णय घेतिल्लो. पुण
ताका केंद्र सरकाराची मान्यताय मेळक ंू
नाशिल्ली. केरळांत अनस आनी कंदमुळांची
व्हड प्रमाणात नासधूस जाता म्हूण
बागायतदारांनी रानदुकराक उपद्रवी
घोशीत करपाची मागणी केल्ली. जुलय
२०२१ त केरळ उच्च न्यायालयान थंयच्या
प्रधान मुख्य वन संरक्षकाक परिस्थितीचो
नियाळ घेवन रानदुकराक उपद्रवी घोशीत
करपाचो निर्णय दिवपाचो आदेश दिला.
हेच फाटभुयं रे गोंय सरकारान रानदुकराक
उपद्रवकारक थारावप संबदं ीचे अधिकार
उप वनसंरक्षकाक दिल्यात. हाचे पयलीं
अशे प्रकारचो कायदो नासतना गोंयांत
बेधदुं पणान रानवटी जनावरांचो कास जाता.
ह्या कायद्याक लागून शेता, भाटां, कुळागरां
राखणेचो मुद्दो मुखार करून रानदुकरांची
शिकार करपाक मैदान मेकळें जातलें.
रानदुकराक उपद्रवी थारावपाच्या निर्णयाक
लागून हाचे मुखार गवे, माकड, साळी, मोर
हे सारक्या रानवटी जानवरांक उपद्रवी
थारावपाचे मागणेक नेट मेळटलो.
सरकारान शेतकारांक लुकसाण भरपाय
दिवपा संबदं ीची येवजण सुटसुटीत करपा
वांगडाच सौरउर्जा दुरगा संबदं ी शेतकारांक
उर्बा दिल्ली जाल्यार रानदुकरां पसून जावपी
लुकसाण आडावपाक मेळपाचें. रानवटी
जनावरांचो सैमीक राबितो नश्ट जाल्ल्यान
मनीस आनी रानवटी जीव हांचे मदलो
संघर्श तेंगशेर पावला. सरकारान घेतिल्लो
निर्णय फाटल्यान घेवन रानदुकरां कडल्यान
पिकाचें लुकसाण जावचेंना, हे खातीर योग्य
उपाय- येवजण करप, चड म्हत्वाचें.
घेतले आनी रानदुकराचें कास करून वांटो
आपल्या जाय त्या मनशांक धाडटले.
आयज शेतकारांची वायट परिस्थिती
पळोवन, ताचेर विचार करून तांकां
थाकाय मेळपा सारखो निर्णय सरकारान
घेवपाक जाय. तशें जाल्यार गोंयचं ी
शेतां, भाटां, कुळागरां जिवंत उरतलीं.
नाजाल्यार तीं नष्ट जावपाची भिरांत
आसा. वट्ट आंकडेवारी सांगता की गोंयचो
60 टक्के शेतकार भाव आयज शेतांतल्यान
आपल्या कुटबंु ाचें पोट भरता. घर चलयता.
अप्रत्यक्षपणान गोंयचे, देशाचे उदरगती
खातीर योगदान दिता. तो फक्त आपलें
पोट भरिना जाल्यार आमचें सामान्य
लोकांचयें पोट भरता, हें आमी विसरपाक
जायना. कारण तांणी शेतां-भाटां
कसपाचें बंद केल्यार म्हारगायेचो फार
आणखी नेटान जातलो आनी ताचो त्रास
आमकांच जातलो. खूब पयशे आसात,
पूण भाजी, फळां विकत घेवपाक तींच
जर बाजारांत येवंक नात, जाल्यार
आमी कितें खातले. विचार करचो
दरेकल्यान.
अायतार, 28 नोव्हेंबर 2021 >> epaper.thegoan.net
मडकयचे
नवदुर्चगे ी जात्रा
>>4
अंदचूं े कोंकणी दिवाळी
अंक आनी इतिहास
सखाराम शेणवी बोरकार
9923306751
चौकार
दि
वाळी अंकांची परंपरा का.
र. मित्र हांच्या मनोरंजन ह्या
मराठी भाशेंतल्या दिवाळी
अंका सावन सुरू जाली.
120 वर्सां पयलीं. तेन्ना सावन आतां मेरने
दिवाळी अंक हो मराठी मनशाचे सांस्कृतीक
जिणेचो एक वेगळावं नजो असो भाग
जाला. दिवाळेच्या समयार दोन-चार दिवाळी
अंक विकते हाडून वाचले शिवाय मराठी
मनशाक दिवाळेची परब मनयली अशी
दिसना. 'मौज', 'दिपावली', 'दिपलक्ष्मी',
'हसं ', 'पद्मगंधा', 'ललीत', 'माहेर', 'आवाज'
सारक्या दिवाळी अंकांनी पन्नाशी हुपल्या.
'मौज' दिवाळी अंकाचें तर अंदचूं ें वर्स हें 99
वें वर्स. दिवाळी अंका भशेनचू नेमाळ्यांचे
खाशेले अंक काडपाची परंपरा पश्चीम
बंगालांत दुर्गा पुजचे ्या समयार दिसून येता.
पूण, महाराष्ट्रांत जाता तितल्या प्रमाणांत
न्हय. दिवाळे वेळार महाराष्ट्रांत उणेच 500
दिवाळी अंक बाजारांत येतात. तांची एकूण
उलाढाल 10 कोटींच्या वयर. दर वर्सा तातूतं
तिशेक अंकांची भर पडटा आनी थोडे
दिवाळी अंक बंदय पडटात.
आमच्या कोंकणींतल्या दिवाळी अंकांची
परंपरा 1950 चे दसकांत मुबं य जाली. घडये
मराठी दिवाळी अंकाचो प्रभाव जायत. त्या
तेंपार 'साद', 'साळीक', 'कोंकणी' सारकीं
नेमाळीं आमचे गोंयकार भाव जे मुबं यंत
स्थायीक जाल्ले वा नोकरे खातीर मुबं य
गेल्ले तांणी सुरू केलीं. ह्या नेमाळ्यांचे तांणी
खाशेले दिवाळी अंक काडिल्ल्याची नोंद
मेळटा. हांवें अ. ना. म्हांबरो हांणी संपादीत
केल्लो 'कोंकणी' ह्या म्हयनाळ्याचो 1962
वर्साचो अंक वाचला.
पूण गोंयांत कोंकणींतल्यान येवपी
दिवाळी अंकाची सुरवात 1970 च्या दसकांत
जाली. कोंकणी भाशा मंडळान 'कोंकणी' हो
दिवाळी अंक काडलो आनी तो साबार वर्सां
उजवाडाक आयलो. फाटल्या सात-आठ
वर्सांत तो बंद पडला. अॅड. सुहास दलाल
हांणी आपल्या 'परमळ' ह्या नेमाळ्याचे कांय
खाशेले अंक आनी दिवाळी अंक काडले
आनी थोड्या वर्सां उपरांत ते बंद पडले.
दोन वर्सां आदीं दलाल हांणी 'परमळ'
दिवाळी अंक परत काडपाक सुरवात केली.
पोरूं सावन तो परत बंद पडलो. तुकराम
शेट हांणीय आपल्या 'कोंकण टायम्स' ह्या
नेमाळ्याचे कांय खाशेले अंक आनी दिवाळी
अंक काडले. मागीर अर्थीक कारणा खातीर
ते बंद पडले. भिकू नायक हांचो 'जतै ', एन.
शिवदास हांचो 'उर्बा', बार्देस कोंकणी केंद्राचो
'बारदेस', दामोदर प्रकाशनाचो 'लामणदिवो'
अशे कांय दिवाळी अंक उजवाडाक आयले
आनी बंदय पडले. पूण दोन म्हयनाळ्यांनी
आपले दिवाळी अंक काडप आजून मेरने
चालू दवरल्यात ते म्हळ्यार 'जाग' आनी
'बिम्ब'. सुरवेक 'जाग' आनी 'बिम्ब' हांणी
आपले दिवाळी अंक उजवाडायले आनी
मागीर तांचें रुपांतर म्हयनाळ्यांत जालें.
त्याच बराबर तांणी आपले दिवाळी अंकय
काडप चालूच दवरलें. आयज मेरने हीं
दोनूय म्हयनाळीं नेमान येतात ही कोंकणी
मनशा खातीर खोशयेची गजाल. 'जागा'न 49
वर्सांत पावल दवरलां आनी म्हयनाळें म्हण
'बिम्बा'न 20व् या वर्सांत.
स. प्रकाश थळी हांणी एक संकल्पना
मांडली. तांणी एक विचार मांडलो, आमी
महाराष्ट्राचें आनी मराठीचें अनुकरण करून
दिवाळेक खाशेले अंक कित्याक काडचे?
गोंयकारांची सगळ्यांत व्हडली परब ही
चवथ. ते खातीर आमी चवथ अंक काडुया.
सकारात्मक
विचारः मनोभाव
>>5
सुनापरान्तान ही संकल्पना उखलून धरली
आनी संदश े प्रभुदस
े ाय हे सुनापरान्ताचे
संपादक आसतना 2004 वर्सा सुनापरान्ताचो
सोबीत असो चवथ अंक आयलो आनी 2014
वर्सा मेरने तो चल्लो.
अंदूं कोंकणींतल्यान तीन अंक
उजवाडाक आयल्यात. 'जाग', 'बिम्ब' आनी
पयलेच फावट 'भांगरभूयं ' दिसाळ्याचो
दिवाळी अंक. दर वर्सा 'जाग' दिवाळी अंक
एक खेरीत विशय घेवन येता. ह्या वर्सा
संगिताच्या मळावेले नामनेचे गोंयकार हो
विशय घेतला. पं. भास्करबुवा बखले ते पं.
अरविंद मुळगांवकार अशा साबार दिग्गजां
विशीं ह्या अंकांत वाचूक ं मेळटा. माधव
बोरकार, उल्हास पै रायकार, दुर्गाकुमार
नावती, डॉ. विद्या प्रभुदस े ाय आनी अरुण
कामत हांणी संगीत संगीतकार ह्या
विशयाचेर लेख बरयल्यात. हें वर्स नामनेचे
कवी शंकर रामाणी हांचें जल्मशती वर्स. त्या
निमतान तांची चरित्रात्मक वळख घडयतात
नामनेचे कवी माधव बोरकार. रामाणी हांच्या
कविताचें चिकित्सक नदरेन 'वालोरा'सांव
केलां नामनेचे समिक्षक एस. डी. तेंडल ू कार
हांणी. 'वचै ारीक' ह्या सदरांत शीला
कोळंबकार, परेश कामत आनी डॉ. जयंती
नायक हांचे लेख वाचूक ं मेळटात.
'ललीत' सदरांत गोंयांत ऑर्केस्ट्रा ह्या
संगीतमय कार्यावळीचेर बरयतात मुकश े
थळी. गोंयच्या फामाद खतखत्याचेर
बरयता हर्षा शेट्ये आनी केप-ें कुसमण
वाठारांत जावपी खाशेल्या दिवाळी आनी
लक्ष्मीपुजनाचे परबे विशीं बरयतात दादा
हेगडे. ह्या दिवाळी अंकाचे कथेचें दालन
मीना काकोडकार, जयमाला दणायत,
माया खरंगटे, रामनाथ गावडे, सखाराम
बोरकार आनी रुपा केणी हांणी समृद्ध
केलां. अणकार सदरांत तुमकां शैलद्रें
मेहता - अणकारीत कथा आनी रमेश लाड
हांची लिप्यांतरीत केल्ली कथा वाचूक ं
मेळटा. कृ. म. सुखठणकार हांचो विनोदी
लेख वाचतगीर तुमच्या मुखामळार हांसो
फुलतलो हातूतं दुबाव ना.
ह्या वर्साच्या कवितेच्या सदराचें आकर्शण
आसा बाकीबाब बोरकार आनी मनोहरराय
सरदेसाय हांच्यो कांय अप्रकाशीत कविता.
त्या भायर कोंकणींतल्या नामनेच्या कवींच्यो
कविता आसात. ह्या अंकाचें मुखपृश्ट
नामनेचे चित्रकार श्रीधर कामत बांबोळकार
हांचें आसा. तर भितरलीं रेखाचित्रां भारत
जगताप आनी निशीत बोरकार हांचीं
आसात.
'बिम्ब' म्हयनाळें सदांच जाडजूड दिवाळी
अंक घेवन येता. अंदचूं ो अंकय ताका
आडवाद ना. 300 वयर पानां आशिल्लो
हो दिवाळी अंक साहित्याच्यो सगळ्यो
पती घेवन आयला. उदयबाब भेंब्,रे प्रकाश
पर्येंकार आनी गुरुदास नाटेकार हांच्या
फुडाराक येवपी कांदबरीचे कांय वांटे हें ह्या
अंकाचें खाशेलें आकर्शण. पांच विनोदी
लेख, अकरा कथा, अणकार, प्रवास
वर्णनां, ललीत लेख, बालसाहित्य, कविता
अशा तरेकवार साहित्याच्या पतींनी हो
अंक नटला, सजला. ह्या अंकाचें मुखपृश्ट
नामनेच्यो चित्रकार हर्षदा केरकार हांचें
आसा तर भितरली सजावट गिरीश
बोरकार आनी संकते लवंदे हांची.
दिवाळी अंकाच्या मळार पयलेच फावट
पावल दवरपी 'भांगरभूयं ' दिसाळ्यान
सोबीत दिवाळी अंक उजवाडाक हाडला.
ह्या अंकांत कोंकणी साहित्य मळावेले
नेमान बरोवपी डॉ. जयंती नायक, मुकश े
थळी, रमेश घाडी, नयना आडारकार
आदी एकवीस जाणांचे लेख, कथा आनी
समिक्षणां आसात. त्या भायर कविता,
बायलां खातीर रांगोळी आनी भुरग्यां
खातीर आगळेच खेळ दिवपाची नदर
तोखणाय करी सारकी. सोबीत मुखपृश्टा
वांगडाच पुराय ग्लॉसी पेपराचेर छापिल्लो
हो अंक वाचपा सारको आसा. भांगरभूयं
दिवाळी अंकान पदार्पणांतचू आपली
सणसणीत तांक सिद्ध केल्या.
ही आसली ह्या वर्साच्या कोंकणी
दिवाळी अंकांची धांवती वळख. हे अंक
मुजरत तुमी विकते घेवन वाच्चे. फुडारांत
कोंकणीचे आनिकूय दिवाळी अंक येवचे
अशी इत्सा.

डॉ. अरविंद शानभाग
8880202206
मंगळुरी बोली
न का
वंबर महिनो सरत दशंबराक
पावत आश्चे संदर्भार लोकांक
कंठाळो यवचे तशी पावसाचे
त्रास चड जाल्या. कोणाले
तोंडांतु पळयलेरि अतां एक हफ्ते दाकुनू
पावसाचे जप चलत आसा. सकडानि सांगचे
कितेकि म्हळयार “फुडे अशि नाशिले,
अतां वरस भर पावस पडता”. हें विचार
सत्यच आसा. फुडे चार महिनेक एक पावटि
पावसु, शिंय आनी धगु अशी तीन काल
वळ े ाक तकीन येत्ताशिले. अतां सकाळीक
शींय, दनपाराक धगु आनी सांजवेळ पावसु.
वातारवणांतु मस्त बदलावण जालिले
पळोवचाक मेळता. हें परिवर्तन कितले
सारकें? अशि वेळु चुकनू ु पावसु कित्याक
यत्े ता? असले अकालिक पावसान मुकार
कितें अनाहुत घडचे आसा काय? हाका
परिहार कितें? असले अनेक प्रश्न सामान्य
मनशाले आलोचनेंतु येत्ता. हें सर्व सवालाक
जवाब सोदलेरि थोडे आतकं जात्ता.
‘हवामान वैपरीत्य’ म्हणचे अंश आयचे
आधुनीक कालघट्टातुं निच्याचेशे जाल्या.
क्लायमेट चँज आनी ग्लोबल वॉर्मींगक
अन्योन्य संबधं आश्चे दिसूनु येत्ता. केन्ना
वातावरण परिवर्तन जात्त राबता तेदाना
जागतीक तापमान म्हणचे विचार मुखल े कालज े ाक सुटि दिवचे परिस्थिती निर्माण
पंक्तीतु उरता.
आमी वसति आश्चे कोंकण कारावळी
प्रांत्यातुं जुन थावनु सप्टंबर पर्यंत पावसु
पडचे रुढिगत आसा. हो वेळु सोणु नवंबर या
जनवरिंतु पावसु आयलेरि बंगाळ कोल्लिंतु
समिक्षा शिरोडकर
9373790748
ल
ग्न म्हणल्यार जिवीतभर
एकठांय रावपा खातीर
धर्मीक रितीन बांदिल्ली गांठ.
जिविताच्या एका विशिश्ट
पांवड्यार पावलो म्हणटकच दरेकल्याक ती
बांदचीच पडटा. लग्न म्हणल्यार दोन जिवाचें
मिलन, त्याग, आपुलकाय, विस्वास, मोग,
माया, आदर, विचार, मानसन्मान ह्यो सगल्यो
गजाली तातूतं आस्पावतात. लग्न म्हणटकच
दिवप, घवे प, कितें घालतली, कितें करतली
हें पयलीं विचारतात. चली वा चलो लग्नाचे
पिरायचे ी जाली म्हणटकच सोयर्‍यां- धायर्‍यां
कडल्यान इश्ट-इश्टिणीं कडल्यान यवे पाक
लागतात सोयरीगती. त्या वळ े ार मात चलो वा
चली आपल्या आयुश्यभराच्या सांगात्या विशीं
विचार करूंक लागता.
आपलो जोडीदार बरो सुशिक्षीत, बरो
जोडपी आसचो अशें ताका दिसता. ताणें
आपल्याचरे उपाट मोग करचो. हेंच ताचे
आंवडे. तचे परी ताची घरचीय बरीं आसचीं
अशी ताची अपक्े षा. आपणेंय ताका ताच्या
कामा-धंद्यान मदत करची, तो बरो रुबाबदार
(हॅण्डसम) आसचो, ताणें आपणाक बरी जीण
दिवची. सगल्यांचींच सपनां सत्यांत यते ात
अशेंय ना. कांय वळ े ा चल्याच्या भायल्या
देखाव्याक पळोवन चली भुल्लुसता आनी
फुडारांत तिचीं सपनां फाफसून पडटात. त्या
वळ े ार तिका आपूण फटवल्या हें कळटा.
आमकां सदांच एकामक े ां बद्दल मोग,
माया, आदर, विश्वास ह्यो गजाली ल्हानपणा
सावन मेळिल्ल्यो आसतात आनी कवळें मन हें
विश्वासाच्या धाग्यांनी बांदिल्लें आसता. अशें
आसतनाच सगल्याचचे बाबतींत अशें घडटा
अशें ना, पूण केन्ना केन्ना सोयरीगती जाले
उपरांत कांय जाणांच्या वांट्याक ब्रेक अप
येतात. तातूतं ल्यान घटस्फोट घडटा. कांय
वळ े ा कांय जाणांचो “इगो हर्ट जाता”. तांचे
मदलें नातें इबाडटा. कांय वळ े ा तर जांच्या
वांट्यांत तें आयिल्लें आसता ती त्या मानसीक
धक्क्यानचू कोसळून पडटा. सावशीक
जावपाक बरोच कळाव लागता.
याद जाता म्हजे इश्टिणीची. सोयरीगत
जाली म्हणटकच चली वा चल्याची शज े ाऱ्या
पाजाऱ्यां कडल्यान, सोयऱ्या धायऱ्या
कडल्यान, इश्ट इश्टिणी कडल्यान वासपूस
करतात. सगळे कडल्यान रिपोर्ट सकारात्मक
येतात तन् े नाच फुडलो विचार करतात. अशेंच
जालें आनी दोगांचो संवसार जुळनू यते ले
अशें दिसपाक लागल.े चली तर सामकें,
उमेदी, खुशालभरीत आशिल्लें. चलयक े जाला. सगले इंजिनियर्स... जीव खातात. तुजें
पळोवंक आयिल्ल्या वळ े ार चल्यान योग्य
संस्कार दाखयल.े
चलयचे ्या मामा- मामीक पांयाक हात
लावन नमस्कार केलो. जाणट्या मुखार
नम्रतने उबो रावलो. भुरग्याची आवय बापूय
दोगाय रिटायर्ड आसली तर आवय समाजाक
अकालिक पावसा
मधें मालिन्य !
वायुभार नष्ट जाल्ला म्हणचे खबर टिवींतु
यत्े ता. समुद्रांतु आनी वारेंतु असले वायुभार
प्रमाण चड- कम्मि जाल्लेरि चडावत पावसु,
चंडमारुत, वारेझड, प्रवाह यवनु जनजीवन
अस्तव्यस्त जात्ता. तन्े ना तज्ञ लोक असले
प्राकृतीक विकोपाक कारण शोध कोरनु
वरदि दित्तात. ताजे पालन करकाशिले
सर्कार या खंचये संघ संस्थो तज्ञ लोकालें
सुचोवणे फायलीतु दवरुनु अनुष्टानाक
हाणाशिचि आशिलक े आजि अनेक समस्या
उद्भव जालिले पळोवचाक मळ े ता.
देहलींतु मालिन्य प्रमाण चलिके शाळा
जाल्या. सुप्रीम कोर्टान केंद्र सर्काराक
मालिन्य नियंत्रण करका म्होणु सांगिले
आसा. त्या दक े नू दशे ाचे राजधानींतु वर्क
फ्राम होम परत शुरू केल्या. वातावरणाचे
मालिन्य चड करचे तले उघम थोडे दिवस
लग्नाच्यो गांठी काय फटी ?
मार्गदर्शन करपी शिक्षिका आसली. भुरगो,
घरदार, घराबो सगलें बरें आसले. भुरगो
सुरवक े खूब काळजी घवे पाक लागिल्लो,
दिसाक चार-पांच फावटीं फोन आसतालोच.
दोन फावटीं दोगांय मेळिल्ली लेगीत, फुडल्या
वावरांत मातशी घाई गडबडूच जाली. एकदाचें
उतर बांदनू घवे न नवें नातें मुखार चलोवपाचें
थारायल.े आनी आपल्या संवसाराचो आनी
जोडीदार पक्को करून तो चलो भायर गेलो.
भायर गले ्या उपरांत दोगांय संपर्कांत
आशिल्ली, कॉल चड करपाक मेळनासले
पूण मॅसज े ीस धाडप चालू आसले. चल्यान
सांगिल्लें भायर वतकच एका म्हयन्याच्या
भितर आपली जाप कितें ती तुका सांगता
तशें ती म्हजी इश्टीण ताचे जापेची वाट
पळयताली. म्हयनो, दोन म्हयने जावन गेले
तरी तो कांयच सांगना! अशचे दीस वताले.
मदीं मदीं वळ े मळ े टा तन्
े ना एकामेकांक कॉल
करप जाताल.े फोन बीन यवे क ं ना म्हण
विचारले जाल्यार आपणाक घराच फोन
करपाक वळ े मळ े ना अशें सांगतालो. म्हजे
इश्टिणीकय दिसताले खरोच वळ े मेळना
आसूक ं शकता म्हण तेंवयू ओगी रावतालें.
कारण भारतांत दीस आसतालो तेन्ना थंय
रात आसताली. ताका लागून पर्याय नासलो.
वॉट्सएप कॉलाचरू े च तितलें उलोवप
जातालें. पूण केन्नाय जर म्हजी इश्टीण खंय
वचपाक भायर सरली जाल्यार वासपूसय
करतालो खंय गेल्लें? कोणा बरोबर? कशें?
कितल्याक पावलें? अशें प्रस्न विचारतालो.
संभाशणांतल्यान दीस मुखार वताले.
तो इश्टिणीक सांगतालो. आपणाक तुजे
भशने चली जाय. सगळ्यांचो आदर करपी,
आदरान वागपी, नोकरी मळ े पाक लागून तूं जे
त्रास काडटा तें आपणाक आवडटा. नोकरी
मळ े टलीच पूण यत्न करप गरजेच.ें जें तूं
करीत आसता. खंय ना खंय वचत आसता.
अशेंच नोकरे खातीर यत्न कर आनी लग्नाचे
तयारीक लाग. अशें म्हणना फुडें ती म्हजी
इश्टीण सामकी उमदे ी जाली. शेणिल्ल्याचें
मन धा कडेन म्हणटा तशें. तें ताचे जापेची
सामकी वाट पळयतालें.
मजगतीं, चलयक े सोयरीगती येताल्यो
पूण.... ही सोयरीगत चालू आसली. भुरगो
आवडटालो दख े नू ताणें खंयचीच सोयरीगत
पळयली ना. चलयचे ्या घरचीं मनशांय
खोशयने आसलीं.
म्हजे इश्टिणीन चल्याच्या आवय बापाय
कडेन बरें नातें दवरिल्लें. तांचे फोना वयल्यान
बरें चॅटींग जातालें. तातूतं ल्यान तांचे भितर
आपुलकाय वाडिल्ली... पूण नियतीचो खेळ
वगे ळोच आसता... एक दीस म्हजे इश्टिणीन
त्या चल्याक सहजतायने आनी शिणान –
मोगान विचारलें, हाली हांवचू तुका मॅसज े ीस
धाडटा. तूं फकत जाप दिता.... तुका म्हजी
याद यने ा? त्या वळ े ार तो फोनारूच उबगलो
आनी म्हणपाक लागलो.... म्हाकाच नाका
आनी कितें मदींच........? इश्टिणीक खूब वायट
दिसलें. तें खंती जालें. गोड आनी मोगाची
भाशा उलोवन ताणें तिका भुलयली... तरी तें
सोंसतालें. दख े नू च घडये त्या चल्यान तिका
सोंशीकतायचे ी शीम पारखून फुडलें पावल
उबारलें. तिका आपल्या जाळ्यांत आडकोवन
बंद दवरचे. 50 टक्के उष्णविद्युत घटकाचे
काम राबोवचे. 10 वरशा पशे चड धांविले
वाहनाक निर्बंध. हें सकट पळयलेरि मालिन्य
जालिलेक देहलींतु लाकडौन तसले
वातावरण निर्माण जाल्या. अशी मालिन्य,
तापमान चडचे आनी अकालिक पावसु
अताचे पांच-स वरसा दाकून परतून परतून
घडतासा.
कोवीड संदर्भात देशव्यापी लॉकडावन
आशिलेक तेदाना जगत्यांतु मालिन्य उणे
जाल्या म्होणु हवामान इलाखेन म्हायती
दिल्लिले. होड होड शहरांतु रान्नाचे पक्षि-
प्राणी भोंवचे चित्रां सामाजिक माध्यमांतु वैरल
जालिले. सुमार वरशाचे मालिन्य 7 टक्के
तितले कमि जावनु परिसरांतु नवे चैतन्य
आयिले पळोवनु आनंद जाल्लिले. एक
वरशांतु हें सगट उल्या पल्टा जाल्या. कोविड
निर्बंध उणे केल्ले उपरांत मार्गार वाहनाचे
संचार चड जाले. सर्काराचे वेगवेगळे योजनेंतु
अभिवृध्दीचे नांवारि सुमार कामगारि आरंभ
जावुन त्या उद्देशान सुमार रुक खंडले.
अधिकारि लोकाले पाकिट भरचे
लोकांक अक्रम रेंव काडचे, फातराचे कणि
चलोवचाक अवकाश दिवचे, पर्वत प्रदेशांतु
डैनामैट घालनु शिलेचे फात्तोरु भेत्तुच,े
पेट्रोल- डिसेल वाहनाचे संचार अत्याधिक
प्रमाणारि जाल्लिले निमित्त परिसर आनीक
आनीक मालिन्य जात्तासा. वातावरणांतु
वैपरीत्य जावनु वेळु नाशि पावसु, प्रवाह
येवनु वयक्तीक तशीं सार्वजनिक आस्तिक
(प्रोपर्टि) नष्ट जात्तासा. परिसराक मारक
आश्चे कानुनु बाहिर चटुवाटिका राबका.
रूक खांडचे, होड होड अपार्टमटें बांदचु ,े
इंधनाचे वापाराक ब्रेक घाल्लेरि यवचे
दिसांतु मालिन्याचे आनी वातारणाचे वैपरीत्य
राबोवचाक जाता.
ताणें आपले रंग दाखोवपाक सुरवात केली.
फोनाचेर तो पोजडें उलोवंक लागलो...
वॉट्सएपा वयल्यान पोजडीं चित्रां धाडपाक
लागलो.
एक दीस फोनार म्हणपाक लागलो.
आपणाक तुजे कडल्यान शारिरीक सूख जाय.
आपूण येतकच आमी भायर हॉटेलांत वचून
रावया, मजा करुया. घरां सांग इश्टिणीगेर
वता म्हणून. सांगपाक लागलो ह्या आदीं
सोयरीगती कडेन वळख जाल्लें चलये बरोबर
आपणें अशें नातें जुळयल्लें. म्हजे इश्टिणीन
सांगलें, गेले स म्हयने आमी सोयरीगत ह्या
नांवान एकामेकांक वळखतात. अशें करप
आनी हॉटेलांत येवप आपल्याक शक्य ना.
लग्न करपाचें तुज्या मनांत आसा कांय ना
हें सांग. तर म्हणपाक लागलो – आपली
लग्नाची तयारी जावंक ना. आपल्याक लग्न
करपाचें ना. त्या चल्याच्या उतरांनी म्हजी
इश्टीण गळसणली.... त्या चल्यान केल्ल्या
विश्वासघाताक लागून आतां तिची लग्न
करपाक तशी मनस्थिती उरली ना.
खऱ्यानीच, लग्न म्हणल्यार खेळ मांडला
कांय तरणाट्यांनी. चलयेक तर ते खेळ कशें
मानतात. तांकां टायमपास करपाची वस्त
कशी दिसता... अशे तरेन ते चलयेची जीण
नश्ट करतात. चार चलयांक घेवन नाचले,
आपली उमेद भागयली की तांचे कांय वचना,
पूण वाट लागता ती चलयेचे जिणेची. समाज
चलयेक नांवां दवरतात. चल्याची चूक कोण
करिनात... भायर कितेंय घडलें जाल्यार
चलयेक बोट दाखोवन तें चली कसलें, कशें
गेलें ताचे वांगडा अशें म्हणून चलयेकच
दुशणा दितात. हें बरोबर आसा?
खंयचीय सोयरीक पळोवपाक वता
तेन्ना चल्या भुरग्यान चिंतकूं जाय. आपूण
ते चलयेक पोसपा लायक आसा कांय
ना? आपल्या संवसारांत ताका हाडटकच
ताचे जिणेची वाट लागपाची ना न्हय?
सोयरीक जुळोवपाक वता तेन्ना भुरग्यान
ह्या गजालींचो विचार करप भोव गरजेच.ें ..
हो पुरूश जातीचेर आळ घालिना, कारण
खूबशे तरणाटे खरेंच सबावान बरेंय
आसतात. प्रामाणीक आसतात. अस्तुरेचो मान
राखपी आसतात. बरें दिसपी तरणाटे हिरो
समजतात, पूण गुणांनी झिरो थारतात. हाचो
अणभव म्हजे इश्टिणीक आयिल्लो... आपणा
भितरलें मनीसपण विसरायेर घालून दुबळ्या
चलयांक त्रास दिवपी, फटोवपी, अत्याचार
करपी तरणाटे हे एके वटेन समाजातले
नरकासूरच थारतात... मनीस सादे आसल्यार
चलता पूण तांचे आचार, विचार, वर्तवणूक
बरी आसूक ं जाय. पयसो, आस्पद म्हणजे
सगळेंच न्हय. पयशे आसपाकूच जाय. पूण
पयशा मुखार जो मनीसपणाक वालोर दिता
तोच खरो. कांय जाण पयशा मुखार मनशांक
किंकोत करतात. तांकां पयशे, भांगरां, शिंगरां
म्हणजेच सगळें दिसतात. लग्न कार्याक
चलयेक भांगर शिंगर घालून दितात. सगळें
खरें. पूण मनीस पयशांचे बाबतींत इतलोय
अधाशी आसचो न्ही. पयशे केन्नाय कमोव
येता. मनीस एकदा गेलो की परत मेळना.
जांचे कडेन पयशे आसात, किद्याचोच उणाव
ना तांणी तरी पयशांची इतली आस किद्याक
धरची?
अतिशा सुर्लीकार
7262849923
लोकवेद
र्तिक पुनवेन गोंयांत जात्रांक
आरंभ जाता. जात्रा म्हणटाच
सगळ्यांकूच उमेद उर्बा दिवपी
खोशयेची यात्रा. पयलींच्या
काळार लोकांक जात्रा - काले, जागोर
अशी किंचीत मनरिजवणेचीं साधनां
आसताली. जात्रा म्हणटाच देवळा कडचो
लखलखपी, जगजग दोळ्यां मुखार आयल्या
बगर रावना. लोकांनी गुजगुजलेलो वाठार.
पावलां पावलांक दुकानांची रांग. लिकीपिकी
लायटींनी झगझगलें देवळ ू . देवळाचो
आर्क ते रस्त्या मेरने फुलांची सजावट.
फुलकारांची रांग. नाल्ल, तांदळ ू , उजवाती,
फातीं, पान-सुपारेचो विडो, कांकणां आनी
खण घालून केल्लो ओटयेचो कुरपाणो तशेच
कांय कडेन वाटेर उजवाती पुड्यार फुलांचो
हार घेवन फुलकारां उबीं. देवीच्या दर्शनाक
देवाळाच्या पायरेर ते देवळांत भितर पावसर
लोकांची ओळ. देवीच्या दर्शनाक धाडपाची
वेवस्था तशेच मदल्या मदीं लायन मोडून
मुखार धांवपाचो नजारो कोणाकूच चुकना.
गोंयच्या जात्रां मदली एक जात्रा म्हणल्यार
मडकयचे नवदुर्चगे ी जात्रा. नवदुर्गा म्हणल्यार,
राकेशी शक्तींचो नाश करपाक णव रुपां
धारण केल्ली माता, जिका आमी नवदुर्चगे ्या
रुपान वळखतात. शैलीपुत्री, ब्रह्मचारीनी,
चंद्रघंटा, कुशमंदा, स्कनदमाता, कात्यायनी,
कालरात्री महागौरी आनी सिद्धीधात्री हीं
सगळीं देवीचीं रुपां नवरत्रांक पुजतात. दर
दिसा प्रत्येक देवीची विधीपुर्वक पुजा करतात.
कुडं य, पाळये, पैंगिणी, बोरये, अडकोणा,
सुर्ला, गोंयच्या साबार वाठारांनी नवदुर्चगे ीं
देवळां आसात तशींच गोंया भायर रेड्डी
वेंगर्ला
ु , कर्नाटक वाठारांनी नवदुर्चगे ीं देवळां
आसात. सोळाव्या शेंकड्यांत हें देवळ ू गोंयच्या
भायर स्थायीक जाल्लें. मागीर कांय वर्सांनी
गोंयांत परत एकदा नवदुर्चगे ी स्थापना जाली.
अंत्ज रू म्हालांतल्या मडकय गांवांत नवदुर्चगे ी
वसणूक आनी दर वर्सा तिची जात्रा व्हडा
दबाज्यान मनयतात. भव्य रुपी माया, तिच्या
आंगार सुदं र पोशेग, कपलाक तिळो, तकलेर
मुखटू , गच्च फुलांचो अलंकार, भांगरां-
पवनांनी भरलेले मनभुलायणें मायेचें रूप,
तिच्या पांयांत रुप्यां पांयजणां तशेंच पांयां
कडल्या सर्पा शिवाय देवीचो शृंगार अपुरो.
देवीचे जात्रेक दोन वेळा दिवजां, फांतोडेर
देवद्रें गणेश गांवकार
7798106277
गों
य सारक्या शिक्षीत, सुदं र, शांत
आनी सामकें मोगाळ राज्यांत
वेंचणूक लागीं आयली काय
सगळे राजकीय पक्ष खंयच्यान
ना खंयच्यान जात, पात आनी समाज सोदून
काडून मुखार हाडटात आनी जात आनी
समाजाच्या नांवार वेंचणूक लढटात. तेय बीन
गोंय सारक्या सुशिक्षीत राज्यांत, कित्याक
काय?
भारत दशे ांत तशें पळोवपाक गेल्यार
सगल्यांचें पसंदीचें राज्य म्हणल्यार गोंयचू .
अश्या ह्या गोंयांत 21 व्या शेंकड्यांत लेगीत
वेंचणुके वळे ार राजकीय पक्ष धर्म आनी
जातीच्या आदाराचेर मुख्यमंत्री
आनी उपमुख्यमंत्री जाहीर
करता. समाजाचो मुख्यमंत्री आनी
उपमुख्यमंत्री जाहीर केल्ली ही
गजाल, आयच्या तरणाट्यांक सहन
जातली? आयच्या तरणाट्यांक ही
गजाल पचतली काय? गोंय सारक्या
राज्यांत जर वेंचणुके वेळार जात,
पात आनी समाजाच्या नांवान वेंचणूक
लढटा जाल्यार बाकीच्या राज्यांनी
वेंचणुके वळे ार कितें जाता आसतलें, तें त्या
राज्यांतले लोक आनी देवचू जाणा. अश्या ह्या
आयच्या रगं मय काळांत राजकीय पक्ष जात,
पात आनी समाजाच्या नांवान जर वेंचणूक
लढपाक लागले जाल्यार सगले गोंयकार
शिकून लगे ीत अशिक्षीत वा अनाडी म्हणल्यार
अतिताय जावची ना.
आयच्या काळांत जेन्ना चलो वा चली
आपल्या इश्टां बरोबर वा इश्टिणी वांगडा
भोंवपाक, फिरपाक वा भायर जेवपाक वतना,
घरांतल्यान भायर सरताना आपल्या आवय
बापायक सांगता, इश्टां बरोबर भायर वता
म्हूण, अश्या वेळार तो चलो वा चली, आवय
बापायक सांगताना आपल्या इश्टांचीं नांवां
सांगता आनी खंय वता तें सांगता. तेन्ना त्या
वळे ार आवय बापूय आपल्या चल्याक वा
चलयक े , अशें विचारिना कि तुजो इश्ट वा तुजी
इश्टीण खंयच्या जातीची आनी समाजाची.
मडकयचे नवदुर्गेची जात्रा
एके रातीं नवदुर्नगे शेटीच्या सपनांत येवन “तुजी धूव म्हज्यांत
एकरूप जाल्या” अशें सांगले. देवीन सांगिल्ले प्रमाणें शेटीन
उत्सवमुर्तीक धुवचे ें रूप दिलें. दीस गेल.े हळुहळू शेटीचे चली दुयतें
पडले आनी अचकीत तें संवसारांतल्यान अंतरलें. शेट चलयेच्या
मरणा उपरांत सामको खचलो, दुखी जालो.
तशेंच दनपारच्या बारा वरांचरे देवीचो रथ
नाचयतात. रथ मडकयच्यान पारापंय वतना
दोंगरा वयल्यान पारांपय तळयेखोल हांगा
वता. थंय देवी आपले आवयगेर वता अशें
मानतात. थंयच्यान दनपरां रथ परत वडाळे
ह्या वाड्यार येता आनी देवीक दिवजां
पेटतात. उपरांत वडाळच्यान सांजचो चाराक
रथ परत आपल्या देवळांत येता. देवतेचो
उपास करपी लोक हे जात्रेक आपली “पोड”
म्हणल्यार ओटी घेवन तिच्या दर्शनाक येतात.
देवीचो उपास दिसभर करतात. ह्या उपासाक
फोवांचो फराळ. देवतेक नैवेद्य म्हणल्यार
उफार दाखले उपरांत दर उपासाक जेवण
जेवन आपलो उपास सोडटात.
मडकयच्या वाठारांत नवदुर्चगे ी वसणूक.
पुर्तुगज
े राजवटी वेळार बाटाबाटी सुरू
जाली आनी सगळे विसकळत गेल,े पूण
पुर्तुगजे राजवटी उपरांत जश जशे लोक
परत आपल्या गांवांत आयले तशे तांणी
देवीचें देवळू उबें केल.ें रौद्र तशेंच सौम्य
रुपी, विभिन्न कथा-काणयांनी भरलेली देवी
नवदुर्गा.
एकदा पयस रावपी एका वेपारी भाविकान
नवस केल्लो खंय आपलें काम जाल्यार
हजार रुपयांचीं फुलां देवतेक ओंपतलो
पूण त्या दिसा वेपार्‍याक देवळांत पावपाक
कळाव जालो. सगळ्यां फुलकारांचीं फुलां
सोंपिल्ली. ताका खूब वायट दिसले. “देवते
तुजो नवस पावोवंक मेळना गे”? असो खेद
उक्तायत वेपाऱ्यान सगळ्याक आपली नदर
भोंवडायली. तितल्यान ताची नदर एका
21 व्या शेंकड्यांत लेगीत
समाजाचें राजकारण ?
भारताचे पयले प्रधानमंत्री पंडीत जवाहरलाल नेहरून म्हणिल्,लें
‘अजीब है गोआ के लोग.’ खरेंच जर आमी गोंयकार अजीब लोक
जाल्यार 2022त गोंय विधानसभा वेंचणुकतें आमी कितें तरी अजीब
करून दाखयतले अशी आस्त बाळगिता.
आवय बापूय आपल्या भुरग्यांक इतलेंच सांगता,
सांबाळून चलात, चड मस्ती करू नाकात आनी
सारकी सांबाळून परतून येयात. आयचे तरणाटे
पिळगेक धर्म, जात, पात आनी समाज लागना.
तांकां फकत इश्ट लागता, समाज न्ही. गोंयांत
हिंद,ू मुस्लीम, ख्रिस्तांव एकामेकांगरे वचून
एकाच ताटांत जेवपी अशें हें गोंय.
अश्या ह्या गोंयांत वेंचणुके वेळार राजकीय
पक्ष अमूक एका समाजाचो मुख्यमंत्री आनी
उपमुख्यमंत्री जाहीर करता, तेन्ना ही
गजाल
आयकून आयच्या तरणाट्यांक खंय
तरी मनांतल्यान खटकता आसतले. गोंयच्या
तरणाट्यांक राजकीय पक्षां कडल्यान कितें
तरी नवें आनी वेगळें जाय. गोंय मुखार व्हेल्लें
जाय. जात, पात, समाज काडून आयच्या
तरणाट्यांक परतून फाटीं व्हरूचे न्हय.
आयच्या तरणाट्यांक नवी सकाळ नाका.
ह्या संवसारांत जल्माक आयिल्ल्या प्रत्येक
मनशाच्या जिवितांत एक नवी सकाळ ही
सदांच उदेता. तेन्ना आयच्या तरणाट्यांक
आनीक आनीक नवी सकाळ नाका. आयच्या
तरणाट्यांक जाय एक नवी वाट आनी एक
वेगळीच दिशा. जाका लागून तरणाट्यांचें
जिवीत चैतन्यमय जातलें.
गोंयांत बेरोजगारी वाडत चल्ल्या, युवा
शिकून लेगीत बेरोजगार आसा. आनी आतां
गोंयांत भुरग्यांक कामां सोदल्यार लेगीत
मेळनात. तेन्ना राजकीय फुडाऱ्यांनी हे वटेन
ते वटेन उडयो मारचे परस, तकली लडोवन
epaper.thegoan.net
अायतार, 28 नोव्हेंबर 2021 4
फुलकान्नीच्या पांटल्यार पडली. तिच्या
पांटल्यांत एक पाकळी आशिल्ली. वेपाऱ्यान
फुलकान्नीक विचारले कितले गे हाचे?
फुलकान्नीन ताचीं फकांडां करीत म्हणलें,
“दी रे बाबा हजार रुपया.” “पावली गे तूं
माये” म्हणत वेपाऱ्यान फुलकान्नीक हजार
रुपया दिवन ती पाकळी घेतली आनी व्हडा
खोशयेन देवतेक ओंपली. देवतेक पाकळी
ओपीत आपली आंगवण पावन जाल्ल्याचो
प्रस्न वेपाऱ्यान देवीक केलो आनी देवीन
हयकाराचो कौल दितना जी मान हालयल्ली
ती आज पर्यंत नवदुर्चगे ी मान पिळवट आसा
अशे काणयेंतल्यान आयकुपाक मेळटा.
ल्हानपणांत जाणट्यांनी सांगिल्ले हे
जात्रेच्या वर्णनांनी अशेय आसपावता, एका
तेंपार मडकय गांवांत एक शेट रावतालो.
देवळाच्या म्हाजनांनी शेटीक देवीची उत्सव
मुर्ती करपाक लायली. “देवीची उत्सव मुर्ती
करप कशी?” हो विचार शेटीक सतावंक
लागलो. एके रातीं नवदुर्नगे शेटीच्या सपनांत
येवन “तुजी धूव म्हज्यांत एकरूप जाल्या”
अशें सांगले. देवीन सांगिल्ले प्रमाणें शेटीन
उत्सवमुर्तीक धुवचे ें रूप दिलें. दीस गेल.े
हळुहळू शेटीचे चली दुयतें पडले आनी
अचकीत तें संवसारांतल्यान अंतरलें. शेट
चलयेच्या मरणा उपरांत सामको खचलो,
दुखी जालो. दुखी बापायच्यो वेदना घडये
देवीक पसून रुचल्यो ना. देवीन परत एकदा
शेटीक सपनांन दर्शन दिवन सांगलें “तूं
निराश जावं नाका, दर वर्सा तुजी धूव जावन
तुज्या घरांत हांव भितर सरतलीं,” आनी
देवीन उतर दिल्ल्या प्रमाणें, आज पर्यंत
लग्न जाल्ले चली जशे कुळारा येता तशेच
कार्तिक शुक्ल अष्टमीक देवीची उत्सव मुर्ती
घरांत भितर सरता. थंय व्हडल्या दबाज्यान
देवीक येवकार दिवन देवीची पुजा करतात.
जात्रेच्या निमतान गांवचो तसोच
तिच्या कुळाचो लोक नवदुर्चगे े भेटेक
येतात. जात्रा सोंपोवन फांतोडे वयलो रथ
नाचोवन जात्रेचो लोक घरा वतना चणे,
खाजें, रेवड्यो, बोमाडे आनी तेच बरोबर
ताजे फडफडीत नुस्तें घेतले बगर घरा
वचना. नुस्तें घेवन घरा वचप हें हे जात्रेचें
खाशेलपे ण. जसो दीस उदेता हळुहळू
लोकांची खेट कमी जायत वता. ढोल -
ताश्यांचो आवाज शेणटा आनी देवळाचो
गजगजीत भरिल्लो वाठार थंड शितळ
वातावरणांत रमता.
आयच्या शिक्षीत बेरोजगार तरणाट्यां खातीर
खाजगी क्षेत्रांत नोकऱ्यो तयार करपाक जाय
आशिल्ल्यो. अशें केल्यारूच गोंय आनी गोंयकार
मुखार वचपाक शकता.
वेंचणुकचे ्या वेळार सरकारी खात्यांनी 10
हजार नोकऱ्यो दितले म्हूण सांगनू सत्तेर
आशिल्लें सरकार आयच्या तरणाट्यांक पिशांत
काडटा आनी तांच्या भावनां कडेन खेळटा.
2022 सांतली गोंय विधानसभा वेंचणूक जर
फेब्रूवारी म्हयन्यांत जातली, जाल्यार 10 हजार
नोकऱ्यो केन्ना म्हूण मेळटल्यो काय? फाटलीं 5
वर्सां बेरोजगार तरणाट्यांक नोकऱ्यो दिवपाक
जमलें ना. पूण हें सत्ता भोगपी सरकार फुडल्या
एका म्हयन्यांत 10 हजार सरकारी नोकऱ्यो
गोंयकारांक दितलें खंय. फाटलीं पांच वर्सां
सत्तेर आसून ह्या सरकाराक तरणाट्यांक
खातीर नोकऱ्यो तयार करपाक अपेस आयलें.
पूण फुडल्या एका म्हयन्यांत 10 हजार सरकारी
नोकऱ्यो दितलें. खरेंच पांच वर्सां सत्ता भोगपी
ह्या सरकाराक, गोंयच्या तरणाट्यांनी नमन
करपाक जाय.
वेंचणूक लागीं पावली काय राजकीय पक्षांक
जात, पात आनी समाज याद जाता. आयज
राजकीय क्षेत्रांत बदल जावपाची सामकी
गरज आसा. राजकीय क्षेत्रांत नव्या विचारांचे
तरणाटे येवक ं जाय आनी जात -पात समाजाचें
हें राजकारण बदलून उडोवपाची काळाची
गरज आसा. खूब जालें हें जात, पात समाजाचें
राजकारण. आयज गोंयांत प्रत्येक क्षेत्रांत बदल
जाल्लो दिसून येता. पूण गोंयच्या राजकारणांत
आतां मेरने बदल दिसना. आतां राजकीय
क्षेत्रांत नव्या विचारांचो बदल घडोवन हाडपाचो
योग्य वेळ आयिल्लो आसा.
भारताचे पयले प्रधानमंत्री पंडीत
जवाहरलाल नेहरून म्हणिल्लें, ‘अजीब है
गोआ के लोग.’ खरेंच जर आमी गोंयकार
अजीब लोक जाल्यार 2022त गोंय विधानसभा
वेंचणुकतें आमी कितें तरी अजीब करून
दाखयतले अशी आस्त बाळगिता.

डॉ. चंद्रलेखा डिसोझा
chanda.dsouza@gmail.com
पुस्तक परिक्षण
गों
‘मनोभाव’ काव्य संग्रह म्हळ्यार
‘जिवीत दाखोवपी एक लकलकीत
हारसो.’ हारश्याचें प्रतिबिंब म्हळ्यार
मुखार जें कितें आसा ताका, ताच्या,
त्याच स्वरुपांत प्रतिबिंबीत करप. सगळ्यां खातीर
हारश्याचो नेम एक समान आसता. कसलोच
भेदभाव ना. कांयच लिपोवपाचें ना. मनशांक दिता
एक संदेश हो हारसो की आमी जशें आसात तशेंच
रावून, आपल्याक समजून आपली जीण सारची.
‘ओंठार एक जिबेर एक तोंडार ताच्या देखावो
ना!’ (पान 65) जनहीत खातीर आपली जीण
सारपाचो मार्ग ‘मनोभाव’ दाखयता.
गौरवी केणी खंवटे
7798791183
पुस्तक परिक्षण
गों
यांत कांय अशे लेखक
आसात जे भाशेचें बदं न
सोडून आपली कला व्यक्त
करतात. तातूंतले एक लेखक
विली गोयश. कोबोस सोफा ही कथामाळ
2013 वर्सा ब्रॉडवे पब्लिशिंग हावज हांणी
उजवाडाक हाडली. हे कथामाळेंत
शैलद्रें मेहता
9820654233
मुक्तचिंतन
ह्या
वर्साचें नोबेल इनाम फाव
जाल्ल्या भोवमानेस्तां मंदीं मारिया
रेसा हे फिलिपिन्सचे पत्रकार
बायलेचो आस्पाव जाला. आयज
मेरने च्या नोबेल इनामांच्या
इतिहासांत बायल पत्रकार म्हण नोबेल मेळोवपी
ती पयलीच. तिचें खाशेलपण म्हळ्यार सद्याच्या
फेक आनी पेड न्यूजच्या वातावरणांत तिणें 'रपॅ लर'
हे आपले खबरा संस्थे वरवीं उबारिल्लें, कुशसा ें न
जियेवपी सादारण नागरिकांचें एक नॅटवर्क. प्रिण्ट
आनी
लॅक्ट्रॉनीक मिडियाची मक्तेदारी फुडल्या
काळांत सोंपतली, सोशल मिडियाचो प्रभाव
वाडटलो आनी प्रसार माध्यमां उत्क्रतां जातलीं,
हें सत्य आमच्या मुखार उबें रावलां. आमी ताका
फाट केली तरी तें बदलचें ना.
रॅपलरचें खाशेलपण आनी वेगळेंपण
म्हळ्यार सोशल मिडिया वयल्यान आनी प्रसार
माध्यमांतल्यान प्रसारीत जावपी फट खबरी आनी
प्रचार हांकां उक्ताडार हाडून सत्य परिस्थती
आनी तथ्य लोकां मुखार मांडप. भारतांत फाटल्या
कांय वर्सनां ी विंगड विंगड सोशल मिडिया
प्लॅटफॉर्म्स व्हडा वेगान उदरगतीक आयल्यात.
ह्या नियंत्रण नाशिल्ल्या माध्यमांतल्यान दुस्वास
पातळावपी अज्ञानी, बोंडरे आनी अडाणी
मनशांचीय संख्या वाडल्या. दरेकलो आपापली
बौद्धीक कुवत थंय दाखयता. स्वताक सुशिक्षीत
पाचारपी आनी उंचल्या पदांचरे काम करपी मनीस
लेगीत फाटीं फुडें विचार करिनासतना आपल्याक
आयिल्लो मेसज े फॉरवर्ड करता. तो मेसज े पिढीजात फिशालकाय मेळयल्या.
कोणें तयार केला? कसल्या हेतान केला? आपूण
तो फॉरवर्ड करताना कसो कोणाच्या हातांतलें
बावलें जाता? हें चिंतपाची जांची लायकी नासता
अशे लोक आपली विकृत खाज भागोवचे पासत
पुराय फट वा सत्याचो विपर्यास करपी पोस्ट फुडें
धुकळटात.
कांय दिसां आदीं सदांच प्रसिद्धीच्या उजवाडांत
रावपाचो सोस आशिल्ले आनी आपल्याक पद्म
पुरस्कार मेळचो अशी वांत्सा धरपी कंगना
राणावत हे एके सुमार दर्जाचे बॉलिवूड नटयेन
भारताक मेळिल्ली स्वतंत्रताय म्हळ्यार भीक अशें
वक्तव्य केल.ें तिणें आपली लायकी दाखयलीच.
तिचें समर्थन करप्यांची संख्या पळयल्यार ह्या
देशांत बोंडरांे चें प्रमाण वाडलां अशें दिसता. तिच्या
वक्तव्यान पातळिल्लो धुल्ल जमनीर बसचे आदींच
विक्रम गोखले ह्या जाणट्या मराठी नटान तिचें
समर्थन केल.ें सद्याच्या सरकाराचे धर्मांध हिंदतु ्वाचे
विचारसरणेक फाटबळ दिवपा सारकीं वक्तव्यां
सकारात्मक विचारः मनोभाव
संग्रहांतली एक कविता पान 16चेर
‘डायरी’च्या रुपान आकार घेता. डायरी आनी
संस्मरण बरोवप म्हळ्यार व्यक्तीगत आनी
साहित्यीक तशेंच समाजीक आव्हान आसता,
कारण मनशाचे जिणे आगं णांत जर ‘मरण’
आसता तर साहित्यांत व्यथा आसतली, आनी
स्मरणांत पूण मरणचू आसतले. संस्मरणांत एक
शब्द ‘रण’ लेगीत आसता, कोंकणी भाशेचो
विचार केल्यार ‘रण’ म्हळ्यार झुजां मळ, रणखेव,
रणधुमाळी, रणभूंय आदी उतरां आसात पूण
‘रण’ म्हळ्यार Desert जायना पूण आमी रेंवाट,
रेंवाळ, मरूभुम,ू वाळवटं म्हणटात. रेंव आनी
रेंवट वेगळो अर्थ दिता. आमच्या संदर्भान रण
म्हळ्यार मरूभुमी. म्हळ्यार जर अणभवांत
मरूभुमी आसा तर साहित्यांत पूण खारसाण,
ल्हान मेकळें मळब, नखेत्र,ां धगधगपी रेंव आनी
रातची ठंड पूण आसतलींच. जीण म्हळ्यार एक
Mixture-मिस्तूर, मिसळ, भरसणी. हो शब्द इतलो
म्हत्वपूर्ण की एकेकदा एक साहित्यीक कृती
पूण विचारांची, अणभवांची भरसणी घेवन येता.
रचनाकाराचे ‘मिक्सचर’ समिक्षक आलोचक
खातीर विश्शले णाचो विशय आसता. कविता तर
कोबोस सोफा अॅण्ड अदर शॉर्ट स्टोरीस फ्रॉम गोवा
लेखकान "गोवा टुड"े ह्या मासिकांत
बरयल्ल्यो काणयो एकठांय करून एकांच
पुस्तकांत प्रकाशीत केल्यात.
कोबोस सोफा ही एक अप्रूप कथामाळ.
हे कथामाळेंत पंदरा काणयो आसात आनी
सगळ्यो काणयो गोंय, गोंयकार आनी
गोंयकारपणाचेर आदारीत आसात. गोवा
टुडे ह्या मासीक पत्राचे संपादक विनायक
नायक हांणी ह्या पुस्तकाची प्रस्तावना
बरयल्या. प्रस्तावनेंत ते ह्यो काणयो कश्यो
घडून आयल्यो हे स्पश्ट करतात. विली
गोयश हांची वळख फोटोग्राफर आनी
व्यंगचित्रकार म्हणनू आशिल्ले कारणान
तांची पयली इंग्लीश काणी वाचनू विनायक
नायक हांकां अजाप जालें. काणी वाचपा
सारकी आनी बेस बरी देखनू तांणी ती
पिशाक पिपळ
करून आपलो सुवार्थ साधपी कलाकारांक
इतिहासाचें गिन्यान शनू ्य. पूण लायक्स आनी
डीसलायक्स च्या आल्गोरीदमाचेर आदारीत
डिजिटल प्लॅटफॉर्माचेर अशे उथळ, असत्य
जाणवायेक चड प्रसिद्धी मेळटा. विक्रम गोखले
सद्या एके फसवणुकीच्या प्रकारांत घुस्पला. तो,
राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघाचो म्हालगडो, रामभाऊ
म्हाळगीचो पूत जयंत म्हाळगी आनी सून सुजाता
म्हाळगी ह्या तिगांनी प्लॉट विकपाचें आश्वासन
दिवन अनेक जाणांक सुमार 97 कोटी रुपयांक
नाडले असो गुन्यांव पुण्यांत तांचे आड दाखल
जाला. चवकशी चालू आसा. सोशल मिडियाचेर
विक्रम गोखलेचो निशेध करताना कांय जाणांनी
फसवणुकीच्या खटल्याचो आनी ताच्या वक्तव्यांचो
संबदं जोडला. फातरा पोंदा हात शिरकल्ल्या
अनेक सेलिब्रिटींनी सत्ताधारी वर्गाक खोशी करूंक
तांणी थारावन दिल्ल्ले कार्यावळी प्रमाण पोपटपंची
करप हें नवें न्हय, पूण मुसलमान, ख्रिश्चन, बौद्ध,
शीख, दलीत आनी हेर अल्पसंख्य समाजां आड
पोशिल्ल्ले हिंदतु ्ववादाचे कट्टर विचारसरणेक
लागनू भारतभर भौसांतले तरणाटे अठराव्या
शतमानाची मानसीकता आशिल्ल्या इस्लामी
दहशतवाद्यां वरी वागक ूं लागल्यात. हिंदतु ्ववाद
म्हळ्यार फकत ब्राह्मणवाद. ब्राह्मण हो तांणीच
बरयिल्ल्या धर्मशास्त्रां प्रमाण हेरां परस म्हान आनी
पवित्र, देखनू ब्राह्मणी वर्चस्वाचेर आदारिल्ल्या
हिंदू राष्ट्रांत भौस म्हळ्यार आमुडपाचीं गोरवां. बरें,
ब्राह्मणां मदीं लेगीत कितलेशचे भेदभाव. कोण
व्हड हाचेर किजिलां. पूण तांणी पाताळायल्ल्या
दुस्वासाच्या आनी वर्ण वर्चस्वाच्या वातावरणांत
बळी भौसाचो. हालींच औरंगाबाद हांगा घडोवन
हाडिल्ले दगं लींतलो एक हिंदतु ्ववादी फुडारी
आपल्या पुताक परदेशांत शिकूक ं धाडून भौसाच्या
तरणाट्याक दगं ली करपाक फुडें काडटा अशी
बातमी सगळे कडेन जाल्ली. समेस्त हिंदतु ्ववादी
फुडाऱ्यांचरे नदर मारल्यार तीच परिस्थती.
फातर मारूंक भौसाक फुडें काडप आनी आपल्या
भुरग्यांचें 'करिअर' कशें घडोवप, हातूंत तांणी
देशांतल्या मुसलमानांची संख्या बेसमु ार
प्रमाणांत वाडटा देखनू 2050 मेरने हिंदू भारतांत
अल्पसंख्य जातले अशा आशयाचो एक पोस्ट
हालींच व्हायरल जाल्लो. अशा प्रचाराचेर लोकांचो
विस्वास रोखडोच बसता. द हिंदू ह्या खबरांपत्रान
ह्या पोस्टाची फट उक्ती केली. भारत सरकाराचे
अधिकृत आक ं डे पळयत जाल्यार हो विखारी
प्रचार ब्राह्मणवादी शक्तींनी सुरू केला हें सहज
समजता. पूण सत्य लोकां मेरने पाव मेरने कांय
बेजबाबदार, मूर्ख आनी सत्ते मुखार लाचार
जाल्ल्या लोकांनी असले पोस्ट व्हड प्रमाणांत
फॉरवर्ड केल्ले आसतात. मुसलमान आनी
मोगल उत्तर भारतांतल्या राजपुतांच्या बायलांक
जबरदस्तीन उबारून व्हरताले हाचेर भारतांतल्या
सद्याच्या मुसलमानांक जबाबदार थारायतात.
मोगलां आदीं दिल्ली सल्तनतच्या विंगड विंगड
मुसलमान राज्यकर्त्यांनी केल्ल्या आगळिकांची
वळेरी व्हड आसाच, पूण भारताच्या मध्ययुगीन
साहित्याची सर्वोच्च विधा आसा. म्हळ्यार एक
बरी कविता, एक बरें चित्र आसता आनी एक बरें
चित्र बरी कविता आसता. तातूंत जीण, इतिहास,
समाज, मानसशास्त्र, अर्थशास्त्र मिलाप आसता.
कवी मनोज डायरीच्या माध्यमांतल्यान
मनशाची जीण सूख-दुख्खांच्या असंख्य खिणांची
‘मन’ डायरींत नोंद जायत रावता. जिणेचें
गणीत समजावपी ही मन डायरी, काळजाच्या
काळखाकुडींचें बिंब तयार करून हें दृश्य बिंब
फुडें सरताना.... भुरभूर व्हांवत्या स्वासांत गंध
बिंबचें रूप धरून, रंग रुपांत ‘काळ्या कुट्ट तुज्या
दोळ्यांत’ परिवर्तीत जाता, आनी स्थीर बिंब रुपांत
दोळ्यांत वचून बसता. जशें की ‘मन डायरी’
दोळ्यांत थिरावता.... काळजाच्या काळखाकुडींचें हें
संवेदन तिच्या काळ्याकट्टु दोळ्यांत दिसता आनी
स्थीर जाता.
ते रातीचें हें संवेदन रातच्या काळखी रुपांत
दिसता, आकार घेता.... मन डायरींत याद
जावन विसव घेता. सुकते भरतेचें संवेदन दृश्य,
चलायमान आनी श्रव्य बिंब रुपान जिणेंतल्यान
डायरींत आनी डायरींतल्यान न्हंयेंत प्रवास
करता.... जशी जीण खिणां खिणांक बदलता
इतिहासाचेर नदर मारीत जाल्यार मोगल आनी
राजपूत हांचे मदीं पिळग्यान पिळग्यो लग्न संबंद
आशिल्ल्याचें दिसून येता. लग्नां हीं राजकी
डावपेचांचो म्हत्वाचो वांटो. सुरवात अकबरा
सावन जाता. राणा प्रताप सोडलो जाल्यार
राजस्थानांतल्या साबार राजपूत राजांनी मोगल
सैन्या आड झूज करचे बदलाक लग्न संबंदां
वरवीं अकबरा कडेन बरेपण जोडलें. राणा प्रताप
हाणें हकीम सूर ह्या आपल्या पठाण सेनापतीच्या
पालवान आनी भिल्लांच्या आदारान अकबरा आड
झूज दिलें. ताका हेर खंयच्याच राजपूत राजान
फाटबळ दिलें ना. अकबराक एकनिश्ठ रावन हे
राजपूत राणा प्रतापा आड झुजले.
अकबराच्या जनाखान्यांत अनेक राजपूत
राणयो आशिल्ल्यो. जानेवारी 1562त अंबरचो
कछवाहा राजा भारमलची धूव, 1570त बिकानेरचो
राठोड राय कल्याण सिंह हाची पुतणी आनी
जोधपूरचो राठोड मालदेव हाची धूव रुक्मावती,
1973त नगरकोटचो राजा जयचंद हाची धूव,
1577त डूगं रपुरचो गेहलोत रावल हाची धूव आनी
1581त मोरता हांगाचो राठोड केशवदास हाची धूव,
अशा विंगडविंगड राजपूत घराण्यांनी अकबरा
कडेन सोयरीक केल्ल्ली. अकबरा उपरांत ताच्या
दोनूय पुतांच्योय व्हंकलो राजपूत घराण्यांतल्यो.
जहांगीर वा सलीम हाणें 1584त अंबरच्या
भगवंतदासाची धूव, 1587त जोधपुरच्या राठोड
राजाची धूव, 1608त अंबरचो राजा जगतसिंह हाची
धूव, 1609त ओरछा हांगाचो रामचंद्र बुदं ले ाची धूव,
अशो अनेक राजपूत राणयो केल्यो. अकबराचो
दुसरो पूत दानियाल हाणें 1595 जोधपूरचो राठोड
रायमल हाचे धुवे कडेन लग्न केल्.लें तांचे फुडलें
पिळगेंत ही परंपरा चालू उरली. 1624त जोधपूरच्या
राठोड राजा गजसिंहाचे भयणी वांगडा
जहांगीराचो पूत राजकुवं र परवेज हाचें हाचें लग्न
जालें. 1654त नागौरच्या राजा अमर सिंहाचें धुवचे ें
लग्न दाराशिकोहचो पूत सुलमे ान हाचे वांगडा
जालें, 1661त किशनगढचो राजा रूपसिंह राठौरचे
धुवे वांगडा औरंगजेबचो पूत मुअज्जम हाचें लग्न,
1678त अंबरचो राजा जयसिंहची नात हिचेय
वांगडा ताचें दुसरें लग्न, 1681त मनोहरपूरचो
शेखावत अमरचंदचे चलये वांगडा औरंगजेब
चो दुसरो पूत कामबख्श हाचें लग्न, अशी ही
बरीच व्हड वळेरी. हाका लागून बरेच राजपूत
भुरगे राजगादयेर बसले. शाहजहांची आवय
जगत गोसांईं राजपूत. औरंगजेबाच्यो दोन बायलो
हिंद.ू जेनटिक्स
े च्या नेमा प्रमाण जल्म जाल्ल्या
भुरग्या भितर 23 क्रोमोसोम बापायचे जाल्यार 23
आवयचे, देखनू जैवीक नदरेन दोनूय सामान पूण
पितृसत्तात्मक समाजांत भुरग्यांक बापायचीच
वळख मेळटा.
epaper.thegoan.net
अायतार, 28 नोव्हेंबर 2021 5
आनी एकचाराची शिकवण, माणकुलें सवणें ताचें जरयतात पूण काळमुखो मनीस थांबता तरी
संवेदन- दवीची देंटान विचारलें/सवण्या पिला/ खंय? ‘तिनसांजचो काजुलो’ (पान 82-83) आपल्या
कळाव कित्याक जालो/पिवक ं अमृत/सवणें जालें प्रतिकात्मक, बिंबात्मक रुपान आपल्या खेळगडी
हांसत गुल्ल/नखरे सवण्या पळोवन/पांचवीं पानां भुरग्यांक आपल्या हय न्हयश्या उजवाडांत
लजलीं
हांगा दशीणी देंट, नखरे, सवण्या, पांचवीं
सोदता.... जीं आसात गुल्ल तांच्या मोबायलांत!
मोबायल जितलो बरो तितलो वायटूय बी. विज्ञान
पानांचें लजप एक नाजक ू सैमीक बिंब तयार आनी टॅक्नॉलॉजी शिवाय आयज चलचें ना पूण
करता. पानां लजनू तिकतिकपी पांखांक ल्हवू हीं सगळीं तर मात्र साधनां जांचो वापर करूंक
ल्हवू दसलीं, तशें सवणें मोगान रूसलें. (पान
31) कवीचें खाशेलपें ण म्हळ्यार विराट प्रकृती
जाय पूण साध्य जावक ं जाय मानवीय संवेदन,
मनीसपण, प्रकृतीमाय, सुदं र सैम हांची राखण.
तातूंतल्यान ल्हान सवणें, दशणी फूल, म्होंवां आयजची आमची जीण ताण-तणावाची
पान्हों, पोट भल्लें आनी सवणें भुर्र करून उडलें, जाल्या.... ऑनलायनच्या ह्या काळांत बाकीच
दिगंतरा पावलें....परत विराट जाता. सगळेंच ‘ऑफ’ जावक ं लागल्या. एकांतवास
ह्या काव्य संग्रहांत कवी मनोजाक एक आनी अलिप्तताय हातूंत खबू फरक आसा.
‘वळार’ वास्कोत खंय मेळ्ळो? (पान 62, 63)हो पयल्यांत मनीस समृद्ध जाता, जर सकारात्मक
प्रस्न म्हाका सतयता. पोदेर, रेंदरे , ठवय, वळार, चिंतन आसल्यार, आपलें गंतव्य स्थान ताका प्राप्त
तशेंच न्हंयेचें हें बिंब उदकाच्या चलायमान रुपांत रायबारी सारके थळावे आनी पारंपारीक पात्र जाताच, पूण जर मनीस अलिप्त जायत गेलो...
रंग बदलता रावता.... ह्या सगळ्यांचें टिपण आतां आमच्या समाजांत दिश्टीच पडनात. गोंय मानवीय चिंतन, मानवीय स्पर्श, प्रकृती, फुलां
म्हळ्यार कवी मनोज, तांचें संवेदन आनी कवितेच्या खबू श्या संदर्भान आपली अस्मिताय शेणोवन झाडां, प्राणीमात्रच्या मोगाच्यान पयस तर मागीर
रुपांत साकार जावपी तांचे विचार विश्व.... बसल्या हाची खंत जाता. आयज तर गोंयांत कवी मनोज हांच्या विचारान मनीस मशीन जावन
‘मनोभाव’ काव्य संग्रह. मांडोवी सुकता, म्हादय आट्टा, तळें कुसता.... उरतलो. सकारात्मक विचारांचो खजिनो म्हळ्यार
पुराय काव्य संग्रहांत प्रकृती, पर्यावरण, न्हंयो प्रदुशीत. राजेंद्र केरकार, राजू नायक, एच. मनोज हांचो काव्य संग्रह ‘मनोभाव’ कोंकणी
मानवीय संदेश, सपन भगं आनी कोरोना, ल्हार नदं कुमार कामत आदी विचारवंत आपली लेखणी विश्वांत ताचें स्वागत करुया.
रोखडीच मासिकाचेर छापली आनी विली सल्लागार मडं ळाचे वांगडी आशिल्.ले तांकां सगळ्यो काणयो सरळ आनी सादे भाशेंत
गोयश हांकां बरोवपाक आनीक उर्बा दिली. 2006 वर्सा कोंकणी भाशा मडं ळाचो साहित्य बरयल्यात. दर एके काणयेंत, गोंयच्या
कोंकणीच्या ह्या नामनेच्या लेखकान इंग्लीश पुरस्कार फावो जाला. कला आनी कोंकणी समाजांतलो एक विशय लेखकान तपासला
साहित्यांतल्या वाचकाचेंय मन जिखलें. साहित्य क्षेत्रांत तांकां आनिकूय खबू आनी ताचो गाभो घेवन ताचें भोंवतणी
लेखकाची बरोवपाची शैली तपासल्यार पुरस्कार फावो जाल्यात. विली गोयश हांणी काणी रचल्या.
तांचे प्रत्येक काणयेंत एक तीन कोंकणी कादबं र्‍यो, कांय कथा झेले "कोबोस सोफा" हे काणयेंत आमकां
देख सांपडटा. पुस्तकांतल्यो सगळ्यो
काणयो वाचकांक एक तरी देख दिताच.
वा काणयो उजवाडाक हाडल्यात आनी
गोंयच्या कांय मासिकांनी तांचें योगदान
सादेपणान जगपाचें म्हत्व कळटा.
लेखकाचीं सगळीं मुखल े पात्रां मनीसपणाचें
पुस्तकाच्या मुखपृश्टाचेर कोबोचो आसा. "आलतडी आनी पलतडी", "कांटो", प्रतीक अशे वाचकांक जाणवता. "लोटरी,
सोफा आसा. कोबोचो धांपिल्लो सोफा "खांड" ही तांचीं कांय कोंकणी पुस्तकां लोटरी" हें काणयेंत एके पब्लिक बसींत
पळोवन मनांत काणी वाचपाची उत्सूकताय आसात. घडिल्ली गजाल वाचकांक सांपडटा. तशेंच
वाडटा. पुस्तकाचे सुरवातेक लेखकान गोंयच्यो समाजीक रिती, वेवसाय, सण
विली गोयश हे गोवा कॉलेज ऑफ आर्ट संगीतकार आनी लेखक विक्टर रिबेरो आनी दिसपट्टे जिणेंतल्यो काणयो आमकां
हांगा प्राध्यापक म्हणनू वावुरतात. कोंकणी हांचे उपकार मानल्यात. तांच्या मार्गदर्शना वाचपाची संद मेळटा. कोबोचो सोफा आनी
साहित्यांत तांचें म्हत्वाचें योगदान आसा. खाला लेखक बरोवपाक पावले अशें ते ह्या पुस्तकांतली हेर काणयो सगळ्यांनी
लेखक साहित्य अकादेमीच्या कोंकणी ह्या पुस्तकांत सांगतात. पुस्तकांतल्यो वाच्च्यो.
राजपुतांच्या ह्या समेस्त धुवांचो प्रभाव फकत
जनानखान्याच्या वणटीं भितरूच मर्यादीत
नाशिल्लो. बादशांचे पुराय कारबाराचेर तो
आशिल्लो. अकबरान आपल्या हिंदू राणयांच्या
प्रभावान बीफ, लसूण, कांदो खावप सोडिल्.लें
जहांगीरान आपले हिंदू राणयेच्या मरणा
कविता
पिटकळ्यो
1
7
उजव्यान कुड्डो दाव्यान भेड्डो
फुडल्यान मोनो फाटल्यान थोटो
आनी तांचे मदलो
उपरांत 4 दीस जेवण खाण बदं केल्लें असो चोंय वशींनी पळयलें तुका सगळ्यांत मोटो भोटो
उल्लेख 'तज़ुु क-ए-जहांगीरी' ह्या ग्रंथांत आसा. तूं म्हाका दिसलें ना
कविता तुजरे बरोवची आसली
8
फ्रेंच इतिहासकार फ्रांसआ ु बर्नियर 1658 ते गांधी बापून वक्ल लायिल्लें
1670 अशीं बारा वर्सां भारतांत आशिल्लो. ताच्या ती म्हाका सुचली ना पूण
मतान मोगलांच्या सैन्यांत राजपूत, पठाण, ईरानी, 2 तो कुड्डो नाशिल्लो
तुर्क आनी उज्क वे हांचो आस्पाव आसतालो.
पायदळ, घोडेस्वार आनी तोफखानो हातूंत 80
खूब जगलों, खूब जियेलों
श्रापाक तुज्या
ताका सगळ्यालें सूख-दुख्ख दिसतालें
9
खूब भियेलों
टक्के राजपूत, जाट आनी पठाण आशिल्.ले हें कलियूग
बादशा कडल्यान मनसबदारी मेळ्ळील्ले चडशे आतां म्हाका मरण जाय मेकळेपणांचें हांगा जळोवपीय आसात
राजपूत आनी जाट. त्याकाळांत इक हज़ारी 3 आनी
पदवी म्हळ्यार मनसबदाराक 1000 पायदळ हालत धोलत सूख आयलें जळिल्लेय
आनी तितलेच घोडेस्वार बाळगुपाचो अधिकार. गीत-पद म्हणून 10
औरंगजेबाचे मुस्तींत तर राजपूतां वांगडा मराठा थंडसाणेन दूख आयलें केन्ना केन्ना दिसता म्हाका
मनसबदारांचीय संख्या वाडूक ं लागिल्ली. काबुल, घमंडाचो दरवटो तोडून पाखो जावन ओंठार तुज्या बसचें
कंदहार, ब्रह्मदेश आनी तिबेट मेरने विस्तारिल्ल्या 4 पूण तुजो गो भरवसो ना
मोगल साम्राज्याचो सगळ्यांत चड भरवंसो जग हें सोंसतलें तूं म्हाका चाबचे पयलींच गिळटलें
आशिल्लो राजपूतांचेर. राजकुवं र शाह शुजा पाप्यांचें पाप जोखतलें 11
आगराचे राजगादयेर हक्क मागक ूं लागलो तेन्ना ज्या जगाक दुखयलां आंब्याचें झाड चवरलां म्हूण
ताका आळाबदं ाक हाडूक ं शाहजहांन आपलो तेंच ताका भाजतलें आंबे खावपाची रूच काडू नाका
राजकुवं र सुलमे ान शिकोह वांगडा राजा जय सिंह 5 पयलीं
आनी अनिरुद्ध गौड हांकां धाडिल्.ले औरंगजेबान हांव आयज गच्च बंद माकडांक धांवडाय
शिवाजीच्या बदं ोबस्ता खातीर दक्खनाक धाडलो चार वणटीं मदीं 12
तेन्नाचो सगळ्यांत व्हडलो मनसबदार आनी भायर सरतलों म्हणल्यार रामायण रचतलो जाल्यार
आपलो वे मिर्जा राजा जय सिंह हाका. जय वणटीक दरवटो ना राम जावं नाका
सिंहान एका फाटल्यान एक किल्ले जिखनू 6 वाल्मिकी जा
छत्रपती शिवाजीक फाटीं धुकल्लो. ‘शिवाजी म्हजे कडेन एक पेटी आसा बऱ्याक पडटलें.
एंड हिज़ टाइम्स’ हातूंत इतिहासकार जदुनाथ जातूंत दुड,ू भांगर, सूख, खोशी,
सरकार हाणें हे विशीं विस्तारान बरयलां. जय सगळें आसा, पूण आकाश गांवकार
सिंहाच्या उतराक लागनू फुडें औरंगजेबान ते पेटयेची चावी ना 7378760441
दाराशिकोहचो पाखो घेवपी राजा जसवंत सिंहाक
लेगीत माफ केल्लो आनी ताची मनसबदारी
राखिल्ली. शुभकरण बुदं ल े ा, भागवत सिंह हाडा,
मनोहर दास हाडा, राजा सारंगम आनी रघुनाथ केन्ना तरी
राठौर हे औरंगजेबाचे मुखल े आनी विस्वासू
सरदार. राजपूत राजांनी मोघल काळांत अनेक वायटाचो मार्ग मनशा
नवीं शारां आनी देवळां निर्माण केलीं. देखीक, तूं केन्ना मेरने चलतलो
राजा मानसिंहान बगं ालांत राजमहल नगर, त्या मार्गाचे दिकेन पापया
राव करण सिंह हाणें दक्खनांत करणपुरा हीं तूं केन्ना तरी शेणटलो
शारां उबारलीं रामदास कछवाहा आनी राम
मनोहरान पंजाबांत जार्दीनां बांदलीं. उडिसा, दुडवांचे आशेन मनशा
मथुरा हांगा मंदिरां बांदलीं. राव करण सिंह हाणें तूं केन्ना मेरने धांवतलो
मंदिरांक भरपूर दान दिलां, हे सगळे जाण मोगल धांवपळीचे वाटेर पापया
प्रशासनाचे आनी निर्णय प्रक्रियेचे म्हत्वाचे वांट.े तूं केन्ना तरी थकतलो
भारतांत मोगल सत्ता हिंदू सरदारांच्या आदाराक
लागून थिरावली. सुर्याचीं किर्णां मनशा
वर्तमानांत ह्या मध्ययुगीन इतिहासाक तोडून तूं केन्ना मेरने धरतलो
मोडून ब्राह्मणी हिंदतु ्ववादी आपणे स्वता हेर रातीचो काळोख पापया उज्याच्या त्या धगांत पापया
जातींचरे केल्ले अन्याय-अत्याचार लिपोवचे पासत तूं केन्ना तरी सोंसतलो तूं केन्ना तरी लासतलो
मुसलमानां कडेन बोट दाखयतात. भौस मुर्खा
भशेन तांचेर विस्वास दवरता. सादारण गरीब आपल्यांचीं मना मनशा वेळाची कागाळ मनशा
मुसलमानांक आपले धर्मीक-संस्कृतीक दुस्मान तूं केन्ना मेरने तोडटलो तूं केन्ना मेरने करतलो
मानता. दोनूय धर्मांतल्या भौसाचो मध्ययुगीन एकसुरे जिणेंत पापया जिणेचोच काळ पापया
सत्तासर्तींत कस लोच वांटो नाशिल्लो. दोगांयच्या तूं केन्ना तरी शेणटलो केन्ना तरी थांबतलो.
हक्कांची आनी अधिकारांची लडाय एक, पूण
संख्येन 85 टक्के आशिल्ल्या भौसाक हें केन्ना उज्याचें बाण मनशा काजल नायक
होलमत? तूं केन्ना मेरने सोडटलो 7767025071

अन्वेषा सिंगबाळ
9923442746
यंगिस्तान
ल्हा
न आसतना चित्रपट पळयतना
ताका सदांच स्क्रिनीचे फाटल्यान
अभिनेते कशे काम करतात
काय? हाचें कुतहू ल. त्याच
कुतहू लांतल्यान चड आनी चड
चित्रपट पळयतना ताचे तकलेंत चित्रपट
कशें तयार करतात हें चक्र सुरू जालें.
आनी मडगांवच्या पलाश अग्नीक आपल्या
फुडाराची वाट सांपडली. आयज ‘पलाश
अग्नी स्टुडियोज’ ह्या ताच्या वेवसायांतल्यान
पलाश सिनेमटे ोग्राफी ते लायव्ह स्ट्रिमींग आनी
फोटोग्राफी ते व्हिडियोग्राफी मेरने च्यो सेवा
आपल्या गिरायकांक दिता. कोवीड काळांत
तर ताणें साबार संस्थांक आनी आस्थापनांक
आपल्या ह्या सेवचे ो लाव दिला.
ल्हान आसतनाच्यान म्हाका सिनेमटे ोग्राफीची
आवड आशिल्ली मात वेवसाय म्हणून केन्ना हांवें
ताचे कडने पळयलें ना. चित्रपट पळोवन निर्माण
जाल्लें कुतहू ल म्हाका ह्या वेवसाया कडने
ओडून घेवन आयलें. म्हाका याद आसा म्हज्या
काकान एक नवो लॅपटॉप विकतो घेतिल्लो.
काणी
किरकिऱ्याची किरकीर कित्याक ?
ए
क तेंप आसलो जेन्ना
किरकिरे उडपाक शकताले.
म्होंवामुसा परस वेगान तो
उडपाक शकतालो. घोणा परस
उंच तो उडपाक शकतालो. तो बदका परस
चड उमेदी आशिल्लो.
किरकिऱ्याक भोंवपाक खूब आवडटाले.
तो पुर्कवे गेलो. उपरांत तो पश्चिमेक गेलो.
ते उपरांत तो दक्षिणेक गेलो. पूण तो उत्तरे
कडने केन्नाच पावलो ना. आतां ताका
उत्तरक े वचपाची उमळशीक लागिल्ली.
मुयने ताका शिटकायले. “अरे पापया, तूं
थंय वचनाका. ती थंडी आमकां पचपाची ना.”
पूण किरकिरो खंय कोणाचें आयकता. तो
आपल्याक जाय तेंच करता.
तेच राती तो उत्तरे वटने उडून गेलो. तो
सामको नेटान उडपाक लागलो. सुर्यास्त
जाता तें पळोवन किरकिरो एका सुरूच्या
झाडार बसलो.
झाडार बर्फ. जमीन तर दिसच ना.
पर्वतांचरूे य बर्फ. सगळीं कडने बर्फूच बर्फ.
इतल्यान बर्फांतलें हरण थंय आयलें. “अरे
तूं हांगा कसो? रात जावपाक आयल्या. असो
उकत्यान बसूं नाका.”
पूण किरकिरो खंय कोणाचें आयकता. तो
आपल्याक जाय तेंच करता.
तो सुरूच्या झाडा वयर तेंगशेर वचून
बसलो.
इतल्यान थंय घुगमू आयलें. “शाण्या,
बर्फ पडपाचो जालो. तुका खंययू आलाशिरो
मेळटा जाल्यार पळय.”
पूण किरकिरो खंय कोणाचें आयकता. तो
म्हाजाळ म्हायतीचें
· लीप वर्सांत फेब्वरु ारींत
कितले दीस येतात ते सांगात
पळोवया?.......२९ दीस.
· धर्तरे वयली सगल्यांत लांब न्हंय
जावन आसा, नायल.
· एक सेंटिमिटर म्हणल्यर १०
मिलिमिटर
· रंगांची संख्या हजारां परस चड.
पूण मूळ रंग आसात, फक्त तीन.
तांबडो, हळडुवो आनी निळो.
इंद्रधोणुचे रंग सात. व्हायलेट, इंडियो, निळो,
पाचवो, हळडुवो, केशरी आनी तांबडो.
· चंद्राचेर पयलें पावल दवरपी मनशाचें नांव
नील आर्मस्ट्राँग.
· दोन दीस म्हणल्यार ४८ वरां, वर्साचे कितले
म्हयने ३१ दिसांचे आसतात. सात. जानेवारी,
मार्च, मे, जुलय, आॅगस्ट, आॅक्टोबर आनी
डिसेंबर. एका वर्साचे ५२ आठवड.े सगल्यांत उणे दीस आसतात, फेब्वरु ारींत.
गोंयांत संदी तयार करप आमच्याच
हातांत आसाः पलाश अग्नी
आनी तो उगडून हांवें तातूतं मुव्ही मेकर
सॉफ्टवॅर सोदून काडलो. आनी हांव स्वताच
ताचेर आशिल्ल्यो सुचोवण्यो वाचून व्हिडियो
तयार करपाक लागलों. थंयच्यानच म्हजी आवड
गंभीरतायेन घेवन हांव ह्या वेवसायाच्या दिकेन
पावलां मारपाक लागलों अशें पलाश सांगता.
ह्या प्रवासांत येवपी अपेसांनी म्हाका चड
शिकयलां अशें पलाश मानता. नकारात्मक वा
टिका करपी प्रतिक्रियेंतल्यान हांव चड शिकलां
आनी तातूतं ल्यान सकारात्मक वांटो सोदून
काडल्यात. म्हज्या कुटबंु ा कडने आशिल्लें
इश्टागतीचें संबदं आनी तांचो तेंको सदांच
म्हाका उर्बा दीत आयला. तांणी आयज मेरने
खंयचेच गजालीक म्हाका ना म्हणूक ं ना. तशेंच
म्हज्या भोंवतणच्या लोकांनी सदांच म्हाका
आदार दिला आनी तांकांच लागून हांव म्हज्या
ल्हानश्या सपनाक व्हड करूंक शकलों अशें
पलाश सांगता.
हांवें सदांच पयश्यां परस नातीं बांदपाचेर
भर दिला. म्हजो आजो जो एक लोककलाकार
आशिल्लो तो सदांच म्हणटालो, ‘मनश्यां जोड,
पयशे आपशींच येतले’. हांव तेंच करपाचो
यत्न करता अशें म्हणटनाच लोकांनी आपल्या
कामांतले परिश्रम समजून घेवचे अशें तो मागता.
समाजांतले लोक हे एकामेकांक बांदनू दवरपी
फाटीचे कणे आसतात. बरें काम केल्यार ताची
आपल्याक जाय तेंच करता.
तो झाडाच्या एका कोनशाक गच्च फांदये
मदीं बसलो आनी थंयच ताका न्हीद लागली.
इतली न्हीद ताका केन्नाच येवक ं ना.
दीसभराच्या पराक्रमा उपरांत तो सामको
थकिल्लो.
रातभर सुस्त न्हिदल्या उपरांत सकाळीं
ताका जाग आयली. आतां तो घरा परतुपाक
तयार जालो. ताका घरा वचून मुयक े सगळें जाण वतले, तेन्ना तुज्या प्रस्नाची
आपल्या पराक्रमाची काणी सांगपाची
आसली.
ताणें उडपा खातीर लांब उडी घेतली.
“धडाम” तो तितल्याच नेटान जमनीर
बर्फांत पडलो. ताणें उडपाचो परत यत्न
केलो. पूण ताचीं पांखां घट्ट जाल्लीं. शिंयाक
लागून ताच्या पांखांचो झेल जाल्लो.
आपलीं पांखां एकामेकांक घश्टून तांकां
गरम करपाचो यत्न ताणें केलो. तरी कांयच
उपेग जालो ना. शेवटाक तो तसोच डुबक ू ,
डुबकू करून उडयो मारीत कितल्याशाच
म्हयन्यांनी घरा पावलो.
घरा पावता म्हणल्यार ताचीं पांखां
सुटिल्लीं. ताका उडूकं मात जमलें ना.
ताणें पांखां एकामेकांक घश्टिली तेन्ना एक
विचित्र आवाज आयलो.
“कीर्र... कीर्र...”
लेखक –
डेनियल एर्रिको
अणकार –
स्नेहा सबनीस
तुस्त जातलीच आनी समाज तुमकां तुमची
वळख दितलोच अशें पलाशाक दिसता.
म्हाका नोकरी करप सहज शक्य आशिल्लें
आनी तशी संदय मेळिल्ली मात म्हाका सदांच
स्वताचो बॉस जावपाक आवडटालें. कसलीच
फाटभूयं नासतना एक नवीन सुरवात करप
आनी व्हड सपनां पळोवप सोंपें नासता. म्हजे
मुखार जायतीं आव्हानां आशिल्लीं मात म्हजी
कामाची आवड आनी पिशें म्हाका हे वाटरे
मुखार सरपाक प्ररे णा दिता अशें पलाश सांगता.
ह्या क्षेत्रांत दर दीस नवो आसता. तंत्रज्ञान
दर दिसा बदलता आनी ते खातीर स्वताक
अद्यावत दवरप म्हत्वाचें. स्वता खातीर आनी
स्वताच्या वेवसाया खातीर ल्हान ल्हान ध्येयां
मुखार दवरून काम करात. नवीं मशिनां,
सॉफ्टवॅर हांचरे सदांच लक्ष दवरात. गोंयांत
कमी वाव आसा अशें आमी सदांच म्हणटात पूण
तो वाडोवपा खातीर काम करनात. गोंया खातीर
आनी तुमचे भाशे खातीर काम करात. तुमकां
घडये सदांच कमी लेखतले मात तुमी स्वताच्या
वेवसायाक गंभीरतायेन घेतले बगर लोक तुमकां
मान दिवचे नात. स्वताक सिद्द करात अशें
पलाश सांगता.
हांवें खूब लोकांक शिक्षणा
खातीर भायल्या राज्यांनी
वा देशांनी गेल्ले
संपदा कुक
ं ळकार
9850149319
वथांबे
ए
क दीस एकलो मनीस
संता कडेन गेलो आनी
म्हणपाक लागलो, “गुरूजी
तुमी सदांच आनंदी आसतात.
हांव किद्याक तुमचे इतलो आनंद ना?”
संतान म्हणलें, “मातसो राव. जेन्ना
जाप दिता.”
तो मनीस रावलो. पूण लोकांचे
यो-वच काय थांबना जालें. लोक येत
आशिल्ले. ताची सहनशीलताय सामकी
सोंपली. सांजवे ळे जाता म्हणसर लोक
येवपाचें बंद जालें. आतां संत एकलोच
आशिल्लो. मनशान ताका म्हणलें,
दृश्टीभ्रम
ही आकृत्ती कशी तयार केल्या आसतली?
फरक सोदात
भुरग्यांनो, ह्यो दोन चित्रांनी तीन फरक आसा. सोदात पळोवया ते बेगीन.
पळयल्यात आनी मागीर ते काम वा नोकरी
घेवन थंयच रावतात. तांणी परत गोंयांत येवचें.
आमी गोंयांत उद्देग आनी वेवसायाच्यो संदी
तयार करुया असो उलो पलाश मारता.
स्वताच्या कामा कडेन प्रामाणीक रावले
जाल्यार कितेंय शक्य आसा अशें पलाश मानता.
तुमकां शंबर लोक करतात तेंच करपाचें आसा
कांय तातूतं ल्यान भायर सरून 99 लोकांक तुमी
कितें करपाक शकतात तें सिद्ध करपाचें आसा
तें तुमी थारावपाचें अशें पलाश सांगता.
कोवीड काळांत लोकांक एकामेकां कडेन
जोडपाची खोस पलाशाक मुखार सरपाची शक्त
दिता. साबार कार्यावळी ताणें ह्या काळांत लायव्ह
स्ट्रीम केल्यो. हातूतं कांय जाणांचीं लग्नां
लेगीत आशिल्लीं. एका न्हवर्‍याच्या
भावान अमेरिकेक बसून ताच्या
भावाचें लग्न पळयलें
आनी लग्नाक
आयिल्ले
भशेन
सर
“आतां म्हज्या प्रस्नाची जाप दियात.”
संतान म्हणलें, “हे जनेलांतल्यान
भायर पळय. तुका तें झाड आनी कुशीक
आशिल्लें झोंप दिसता?” मनशान ‘हय’
म्हणलें.
मागीर संतान ताका सांगलें, “त्या
झोंपान केन्नाच झाडाक तूं इतलें लांब
किद्याक आनी हांव मोटवें किद्याक अशें
विचारूंक ना. देखनू दोगांय आनंदी
आसात. झाड उंच आनी झोंप मोटवें. पूण
किदें फरक पडटा? दोगांय विलक्षण. तीं
एकामेकां कडने सर्त करिनात. तूं दुख्खी
आसा कारण तूं सतत दुसऱ्यां कडने
सर करता. हांव आनंदी आसां कारण
हांवें सर्त करपाचें सोडून दिला.”
ही काणी आमकां जिवितांतलें एक
व्हड सत्य सांगता. सतत सर करतकच
मनशाचें जिवीत दयनीय जाता. अमक्या
कडेन म्हजे परस हें चड आसा आनी
तमक्या कडने म्हजे परस तें चड
आसा, हे तुळनेक अंत ना. देखनू मनीस
अस्वस्थ जायत चल्ला. जो मेरने दुसऱ्या
कडेन सर करपाची वृत्ती वच्ची ना तो
मेरने आनंद मेळचो ना.
6
epaper.thegoan.net
अायतार, 28 नोव्हेंबर 2021
दिसले म्हणून पलाशाक मॅसज े धाडली. पलाशा
खातीर हो खोसदिणो खीण आशिल्लो. हालींच
पलाशान ऑपरेशन थियेटरांतल्यान चार
ऑपरेशनां भलायकी शिक्षक आनी विद्यार्थ्यां
खातीर लायव्ह स्ट्रीम केली. अशे तरेचे खीण
ताका अदीक बरें काम करपा खातीर
प्रोत्साहन दितात. ताच्या ह्या
प्रवासांत ताका सदांच येस
मेळ.ंू
बेसनाचे लाडू जेवणां खाणांं
सारीका नायक
9423316047
परत परतून घेयात. अशे तरेन 2 ते 3 फावटीं
मदीं मदीं एक चमचो तूप घालून भाजून
साहित्य: 2 वाटयो बेसन (पीठ), एक वाटी घेयात. सुमार 35 ते 40 मिणटांनी बेसन बेस
गांवठी तूप, एक चमचो वेलची पूड, एक बरें भाजून जातले. मागीर तें एका गुळमान
वाटी पिठी साकर. काडून घेयात आनी तें 15 मिणटां सुमार थंड
कृती: पयलीं चुलीर कायल दवरून जावंक दवरात. मागीर तातूंत वेलची पूड
तातूंत पाव वाटी तूप घालात. मागीर तातूंत आनी साकर घालून घेयात आनी बरे तरेन
बेसन पीठ घालात आनी बारीक उज्यार मिक्स करून घेयात. मागीर त्या मिश्रणाचें
बरें आरतून परतून घेयात. 4 ते 5 मिणटां
उपरांत परत 1 चमचो तूप घालात आनी
बरें नाजूक लाडू वळून घेयात. घमघमीत
बेसनाचे लाडू तयार.
रानफुलां
वागचपको
Common name – Flame Lily
Botanical name – Gloriosa Superba
Family – Colchicaceae
हेर कोंकणी नांवां – वागाचीं नाखटां, वागाचो
बचको
वागचपक्याची वाल जाता. लांब देंठ आशिल्लीं
व्हडलीं फुलां फुलतात. पाकळ्यांच्यो कडो ल्हारां
ल्हारां कशीं आसतात. पाकळ्यांचो वयलो भाग
तांबडो आनी पोंदचो भाग हळडुवो. हीं फुलां
हर्षा शेटये
माटोळेक बांदतात. 9850530152
खबर आसा ?
काकाकुवा मुळां, कांद,े
फळां, किडी
काकाकुवा हो सिट्टॅसिडी कुळांतलो व्हडल्या हें तांचें
आकाराचो पोपट, कीर. तो उश्ण कटिबंद मुख्य अन्न.
वाठारांनी मेळटा. ताचें शस्त्रीय नांव कॅकटॅ ोई शेतांची वाट
गॅलरे िटा. काकाकुवा हें नांव मूळ ‘काकातुआ’ लावपांत
ह्या मलेशियन नांवां पसून आयलां. मलेशिया, ते मुखार.
इंडोनेशिया, टास्मानिया, ऑस्ट्रेलिया, न्यू गिनी देखनू
आनी ऑस्ट्रेलियचे े उत्तरे कडल्या बर्‍याच शेतकारांचें
जुव्यांचरे हें सुकणें मेळटा. आॅस्ट्रेलिया आनी दुस्मान.
टास्मानियांत ताच्यो इकरा जाती आसात. हें सुकणें सामकें हुशार. ताचो थवो कितेंय
तातूतं हळडुवो तुरो आशिल्ले धव्या रंगाचे खाता तेन्ना कांय कीर झाडाचेर बसून राखण
काकाकुवा सगल्यांत चड. गुलाबी रंगाचो करतात. कोणूय दिसलो जाल्यार आड्डटात.
काकाकुवा खूब सुदं र दिसता. मागीर सगले उडून वतात. रानांत उडटना
सगल्याच काकाकुवांचे तकलेर व्हडलो एकमेकांक चुकपाक जायना म्हूण ते सतत
तुरो आसता. तो उबो करपाक मेळटा आनी उलयत आसतात. ते दुसऱ्या प्राण्याची,
पसरोवपाकूय. हांची चोच पोपटा सारकी मनशाची नक्कल करतात. सर्कशींत काम
आसता. ही किराचीच एक जात. ते थव्यांनी करतात. तांकां शिकयत जाल्यार ते ३-४
रावतात आनी एकसारके बोवाळ करतात. वाक्यां स्पश्ट उलयतात.

सत्तरींत 1 डिसेंबराच्यान 5 रुपया पाव
दरदिसा 27 बेकऱ्यो करतात 30 हजार पाव; सरकारान अर्थिक येवजण सुरू करपाची मागणी
■■भांगरभूय
ं । प्रतिनिधी
वाळपय : सत्तरी म्हालांत 1
डिसेंबराच्यान पावाचें मोल वाडटलें.
50 ग्रॅमाचो पाव पांच रुपया जातलो.
गिरायकांनी हाचे पयलीं पालव दिला,
तसो हाचे मुखारुय दिवचो, असो उलो
सत्तरी बेकरी असोसिएशना वतीन
केलां.
वेळुस हांगा पत्रकार परिशद घेवन
असोसिएशनाचे अध्यक्ष प्रकाश
झर्मेकार हांणी सविस्त म्हायती दिली.
सरकारान पावकारां खातीर विशेश
येवजण जाहीर करची अशी मागणी
तांणी केली. हाचे पयलीं पाव 4 रुपया
आसलो. तातूतं एक रुपया वाड
जाल्या.
पीठ वाडलें, कामगार नात
झर्मेकार हांणी सांगलें, पिठाचें मोल
वाडलां, ताका एक वर्स जालें. हाचो
धपको वेवसायाक बसला. ताका
म्हयन्या भितर आंदोलक
गाडेकारांक गाडे मळे टले
दोगा आमदारांचें आस्वासन, उपास फाटीं
■■भांगरभूय
ं । प्रतिनिधी
पणजीः फाटल्या सोमारा सावन
बांबोळे जीएमसी मुखार उपासाक
बशिल्ल्या गाडेकारांनी शेनवारा उपास
आंदोलन तात्पुरतें फाटल्यान घेतलां.
तरी मागण्यो मान्य जाय मेरने सकाळीं
साडेणव ते दनपरां एक मरे ने आंदोलन
चालूच उरतलें अशें तांणी सांगलें.
गाडे काडून पांच म्हयने जाल.े तरी
पुनर्वसन करून दिवंक ना म्हूण तांणी
उपोशण सुरू केल्.लें काल आमदार
टोनी फर्नांडीस आनी फ्रान्सिस
सिल्वेरा हांणी नवें वर्स लागचे पयलीं
सगल्या गाडेकारांक परतून गाडे बांदनू
दितले, अशें आस्वासन दिलें. उपरांत
दादू मांद्क
रे ार हांकां
संविधान दिसा आर्गां
दादू मांद्क
रे ार हांकां आर्गां ओंपतना धम्मचारी तेच बोधी. वांगडा दादू हांची
घरचीं . इश्ट आनी सुधाकर पेडणेंकार.
■■भांगरभूय
ं । प्रतिनिधी
कोरगांव : आंबेडकरी चळवळींतले
एक आघाडेचे वावुरपी, साहित्यीक
आनी संविधानाचे अभ्यासक स. दादू
भिसाजी मांद्क रे ार हांकां संविधान दिसा
तांच्या घरां आर्गां ओपलीं. ही कार्यावळ
युगनायक गोवा , त्रिरत्न बौद्ध महासंघ
आनी सोशल जस्टिस एक्शन कमिटी
ह्या संस्थांच्या जोड पालवान जाली.
सुरवेक युगनायक गोवाचे अध्यक्ष
सुधाकर पेडणेकर हांणी प्रास्ताविक
केल,ें उपरांत सोशल जस्टिसचे वतीन
अमिता काणेकार हांणी आपले विचार
मांडल.े संविधानाचें प्रास्ताविक हे संपर्णू
गोंयभर दरेके शाळेंत, महाविद्यालयांत
बेगोबेग खणी सुरू करात
कामगारांचें नड्डा हांकां निवेदन
■■भांगरभूय
ं । प्रतिनिधी
दिवचल : राज्यांतले खणी बगे ोबगे
सुरू करून राज्य आनी देशाचरे
आयिल्लें अर्थिक संकश्ट पयस करा
आनी खणीचे अवलंबनू आशिल्ल्या
कामगार आनी हेर लोकांक आदार
दियात, अशी मागणी भारतीय मजदूर
संघाचे फुडारी कृष्णा पळ, महामंत्री के.
प्रकाश, उपाध्यक्ष रुपेश वाडकार हांणी
भाजपाचे राष्ट्रीय अध्यक्ष ज.े पी. नड्डा
हांकां आनी मुख्यमंत्री डाॅ. प्रमोद सावंत
हांकां निवेदन भेटयलें.
पत्रकार परिशदेंत वाडीव पाव मोलाची म्हायती दितना सत्तरी बेकरी असोसिएशनाचे अध्यक्ष प्रकाश झर्मेकार
आनी हेर. 
लागून मोल वाडोवपा बगर पर्याय आतां ती 1400 रुपया जाल्या. सध्या आमी दर आनीक वाडयले, जाल्यार
नासलो. मैदो, लाकूड, कामगार तालुक्यांत 27 बेकरी आसात. मोल लुटमार करता, अशें लोक म्हणटले, अर्थिक येवजण जाहीर करची, अशी
हांचें मोलूय वाडलां. पावकारांक वाडयलें तरी हाॅटले कारांक चार रुपया अशें झर्मेकार हांणी सांगलें.
बँकचें ें रीण काडून वेवसाय करचो मोलांतचू पाव विकतले. तांणी तो दिसाक 30 हजार पाव
पडटा. आतां तो परवडपा सारको पांच रुपयांक विकचो. हाचे पयलीं
उरक ूं ना. 50 किलाची पिठाची पोती 10 रुपयांक तीन पाव दिताले. आतां 30 हजार पाव करतात. तें करतना बंद करपाची पाळी येतली, अशेंय
एका काळार 90 रुपयांक मळ े टाली. 10 रुपयांक दोन पाव मेळटले. जर आमकां खूब कश्ट करचे पडटात. तांणी सांगलें.
उपासाक बशिल्ल्या बायलांक फ्टरू ी
दिवन तांकां उपास फाटल्यान घेवपाक
सांगलो. आमदारांचरे विस्वास दवरून
सगल्यांनी उपास सोडला, मात
आंदोलन म्हयनोभर सकाळीं चालूच
उरतलें, अशें सांगलें.
गाडेकारांक गाडे दिवपाक सगल्यो
कायदेशीर प्रक्रिया पुराय जाल्यात.
खंयचये परिस्थितींत तांकां गाडे दितल.े
सगले गाडेकार आमचे भाव आनी
भयणी. तांचरे मात्यतू अन्याय जावचो
ना. सगलें काम जालां, फक्त तांत्रिक
अडचणीक लागून अडलां. रोखडेच
तें काम जातलें आनी गाडेकारांक
गाडे मळ े टल,े अशें सिल्वेरा आनी
फर्नांडीस हांणी सांगलें.
व्हरपाचें सपन दादून पळयिल्.लें तें पूर्ण
करपाचो संकलप तांणी केलो. धम्मचारी
तेच बोधी, धम्मचारिणी अभया ज्योती
हांणी दादून दिल्ल्या धम्म योगदाना
विशीं म्हायती दिली.
ज्येष्ठ साहित्यीक चंद्रकांत जाधव
हांणी दादू वांगडच्यो यादी सांगल्यो.
कठीण आनी वायट परिस्थितींत
केन्नाच जिवाची, सरकारी नोकरेचो
हुस्को करीनासतना तांणी सदांच
स्वताक समाजकार्यात व्हांवन घते लें.
हो सत्याचो पुरस्कर्तो, स्पश्ट वक्तो,
धडपडी, सतत कार्यमग्न रावपी मनीस
आमचे मदीं ना हे विशीं तांणी खंत
उक्तायली. सूत्रसंचालन सदा परवार
हांणी केल.ें
खण विकास म्हामंडळ स्थापन
करचें, ही आमच्या मजदूर संघाची
पयलीं सावन मागणी आसली. ते
खातीर प्रधानमंत्री नरेंद्र मोदी आनी
केंद्रीय गृहमंत्री अमित शहा हांकां
निवेदन दिल्लें. ती आमची मागणी गोंय
सरकारान पूर्ण केल्या. हें म्हामंडळ
स्थापन करून बरेच दीस जाले. पूण
खणी काय सुरू जायनात. ते खातीर हें
निवेदन दिलां. गोंय सरकारान बेगोबेग
खणी सुरू करच्यो, अशी मजदूर
संघाची इत्सा आसा, अशें कामगार
फुडारी पळ हांणी सांगलें.
पडवेर epaper.thegoan.net
आयतार, 28 नोव्हेंबर 2021 7
गोंय सरकार
भलायकी सेवा संचालनालय
कांपाल पणजी-गोंय
सकयल दिल्ले विहीत नमुन्यांत सकयले गट ''सी'' पदां भरपा खातीर साद्या कागदाचेर अर्ज मागयता. हातूंत पुर्ण नांव, संपुर्ण निवासी
पत्त्या सयत सक्षम अधिकाऱ्यान जारी केल्ली प्रमाणीत जल्म प्रमाणपत्राची, शिक्षणीक पात्रतायेची, वैध रोजगार नोंदणी कार्ड/क्रमांक,
श्रेणी प्रमाणपत्र (जंय गरज आसा थंय), 15 वर्साचें गोंयांतलें रहिवासी प्रमाणपत्राची प्रत लावची. अर्दकुटे अर्ज (बगर संलग्नताय
बगर) न्हयकारतले.
अर्ज भलायकी सेवा संचालनालय, कांपाल पणजी हांगा 07/12/2021 दिसा वा आदीं सकाळीं 10 ते सांजेच्या 5 वरां मेरेन पावपाक
जाय.
तातूतं ले 3 हजार हाॅटल
े कारांक दितात.
पदाचें वर्णन पे गरजेची पात्रताय श्रेणी पीडब्ल्यूडी वरवीं
जाल्यार 27 हजार पोदेर लोकां मेरने मॅट्रिक्स भरपा खातीर प्रस्ता-
पावयतात. वाळपय बाजारांत रातीं वीत पदांची संख्या
साडेआठ मेरने पाव मेळटात.
अर्थिक साह्याची गरज एलडीसी लेव्हल-2 (1) उच्च माध्यमीक शाळेचें प्रमाणपत्र आसचें यूआर-26 02
सरकार सगल्यां खातीर साबार (60 पदां) वा ऑल इंडिया कावन्सील फॉर टॅक्नीकल अॅ- ईडब्ल्यूएस-03
ज्युकेशन मान्यतायप्राप्त राज्य तंत्रशिक्षण मंडळा एसटी-07
येवजण्यो जाहीर करता.मात गोंयची कडल्यान पदविका मंजूर वा मान्यतायप्राप्त सं- ओबीसी-22
खाशेली वळख आशिल्ल्या पावकारां स्थेतल्यान समकक्ष पात्रताय एससी-02
खातीर तांची एकूय येवजण ना. (2) कंप्युटर अनुप्रयोगाचें गिन्यान/इंग्लिशेंत 30
पारंपरिक वेवसाया खातीर एकाच डब्ल्यू.पी.एम.च्या टायपींग गतीचें संचालन.
वेळार पांच हजार रुपया मेळटात. ते
एमटीएस लेव्हल-1 (1) मान्यतायप्राप्त मंडळ/संस्थेतल्यान माध्य- यूआर-84 05
येवजणे खातीर साबार जाणांनी अर्ज (181 पदां) मीक शाळा प्रमाणपत्र परिक्षा पास. ईडब्ल्यूएस-09
(उदय सावंत) भरल्यात. मात ती रक्कम अजून
वा एसटी-28
आमकां मेळक ंू ना. (2) उद्देगीक प्रशिक्षण संस्थे वरवीं संचालीत ओबीसी-53
सरकारन पावकारां खातीर विशेश अभ्यासक्रम वा खंयचेय मान्यतायप्राप्त संस्थेत- एससी-07
ल्यान संबंदीत ट्रेडांत समकक्ष पात्रताय.
मागणी सत्तरी बेकरी असोसिएशनाच्या टिपणीः संबंदीत ट्रेडांतले समकक्ष पात्रताय
वांगड्यांनी केली. नाजाल्यार पिठाचें आशिल्ले उद्देगीक प्रशिक्षण संस्थेच्या उद्देगीक
सत्तरींतल्या 27 बेकऱ्यांनी दिसाक मोल वाडिल्ल्यान एक दीस बेकरी प्रशिक्षण संस्थे वरवीं आयोजीत केल्ले अभ्या-
सक्रम तंत्रीक कामा कडेन संबंदीत आशिल्ल्या
पदांचो विचार करपाक शकतात.
मल्टी टास्कींग कुशळटाय जशें की कंप्युटरा
गोंय सरकार सयत ऑफीस मशिन्स ऑपरेट करपाचें गिन्यान.
मुख्य अभियंत्याचें कार्यालय डाटा अॅण्ट्री लेव्हल-2 (1) मान्यतायप्राप्त मंडळ वा समकक्षा कडल्यान यूआर-02 01
उदका स्त्रोत खातें ऑपरेटर उच्च माध्यमीक शाळेचें प्रमाणपत्र आसचें ओबीसी-01
(04 पदां) (2) मान्यतायप्राप्त संस्थे कडल्यान कंप्युटर ईडब्ल्यूएस-01
क्र.16-19/सीई-डब्ल्यूआर/आरईसी/डब्ल्यूसीई/2021-22/777 अॅप्लिकेशनांत पदविका, नापास जालो जाल्यार
तारीखः 26/11/2021 मान्यतायप्राप्त संस्थे कडल्यान कंप्युटर अॅप्लि-
कळोवणी केशनाचो स म्हयन्यांचो अभ्यासक्रम.
विवीध पदां खातीर अर्ज केल्ल्या उमेदवारांची निवड करपाक लेखी परिक्षा ह्या खात्यान सकयल दिल्ल्या वेगळ्यावेगळ्या सुवातांचेर
निश्चीत केल्या.
सुपिरीयर
फिल्ड वर्कर
लेव्हल-1 (1) मान्यतायप्राप्त मंडळ/संस्थेतल्यान माध्य- यूआर-01
मीक शाळा प्रमाणपत्र परिक्षा पास. एसटी-01
--
मल्टी टास्कींग स्टाफ (काम सहाय्यक) (02 पदां) वा
(2) उद्देगीक प्रशिक्षण संस्थे वरवीं संचालीत
तारीख वेळ थळ अनु.क्र. अभ्यासक्रम वा खंयचेय मान्यतायप्राप्त संस्थेत-
ल्यान संबंदीत ट्रेडांत समकक्ष पात्रताय.
04.12.2021 दनपारां 2.30 ते दनपारां 3.30 वरां मेरेन सेंट मायकल हायस्कूल ताळगांव, गोंय 1 ते 970
टिपणीः संबंदीत ट्रेडांतले समकक्ष पात्रताय
04.12.2021 दनपारां 2.30 ते 3.30 वरां मेरेन सरकारी पॉलिटॅक्नीक आल्तीन पणजी 971 ते 1131 आशिल्ले उद्देगीक प्रशिक्षण संस्थेच्या उद्देगीक
गोंय प्रशिक्षण संस्थे वरवीं आयोजीत केल्ले अभ्या-
मल्टी टास्कींग स्टाफ (पर्यवेक्षक) सक्रम तंत्रीक कामा कडेन संबंदीत आशिल्ल्या
पदांचो विचार करपाक शकतात.
तारीख वेळ थळ अनु.क्र.
सर्वेलियन्स लेव्हल-1 (1) मान्यतायप्राप्त मंडळ/संस्थेतल्यान माध्य- यूआर-01 --
05.12.2021 सकाळीं 10.00 ते सकाळीं 11.00 वरां धी रोझरी हायस्कूल, कुजिरा स्कूल 1 ते 440 वर्कर मीक शाळा प्रमाणपत्र परिक्षा पास. ओबीसी-01
संकूल, बांबोळी गोंय (02 पदां) वा
05.12.2021 सकाळीं 10.00 ते सकाळीं 11.00 वरां सेंट क्रूझ हायस्कूल, सांताक्रूझ तिसवाडी 441 ते 836 (2) उद्देगीक प्रशिक्षण संस्थे वरवीं संचालीत
गोंय अभ्यासक्रम वा खंयचेय मान्यतायप्राप्त संस्थेत-
ल्यान संबंदीत ट्रेडांत समकक्ष पात्रताय.
05.12.2021 सकाळीं 10.00 ते सकाळीं 11.00 मुष्ठिफंड हायस्कूल, कुजिरा स्कूल 837 ते 1236 टिपणीः संबंदीत ट्रेडांतले समकक्ष पात्रताय
संकूल, बांबोळी गोंय
आशिल्ले उद्देगीक प्रशिक्षण संस्थेच्या उद्देगीक
05.12.2021 सकाळीं 10.00 ते सकाळीं 11.00 वसंतराव धेंपो उच्च माध्यमीक कुजिरा 1237 ते 1636 प्रशिक्षण संस्थे वरवीं आयोजीत केल्ले अभ्या-
स्कूल संकूल, बांबोळी गोंय सक्रम तंत्रीक कामा कडेन संबंदीत आशिल्ल्या
पदांचो विचार करपाक शकतात.
05.12.2021 सकाळीं 10.00 ते सकाळीं 11.00 अवर लेडी ऑफ रोझरी हायस्कूल, दोना 1637 ते 2156
पावला, पणजी गोंय फिल्ड वर्कर लेव्हल-1 (1) समुदाय उदरगतीच्या अणभव आशिल्ले यूआर-05 01
(10 पदां) मान्यतायप्राप्त मंडळ/संस्थेतल्यान माध्यमीक एसटी-01
05.12.2021 सकाळीं 10.00 ते सकाळीं 11.00 अवर लेडी ऑफ रोझरी हायस्कूल, दोना 2157 ते 2356 शाळा प्रमाणपत्र परिक्षा पास. एससी-02
पावला, पणजी गोंय वा ओबीसी-01
05.12.2021 सकाळीं 10.00 ते सकाळीं 11.00 सेंट मायकल उच्च माध्यमीक स्कूल, 2357 ते 3326 (2) उद्देगीक प्रशिक्षण संस्थे वरवीं संचालीत ईडब्ल्यूएस-01
ताळगांव गोंय अभ्यासक्रम वा खंयचेय मान्यतायप्राप्त संस्थेत-
ल्यान संबंदीत ट्रेडांत समकक्ष पात्रताय.
05.12.2021 सकाळीं 10.00 ते सकाळीं 11.00 ऑक्शिलियम हायस्कूल, करंझाळे 3327 ते 3606 टिपणीः संबंदीत ट्रेडांतले समकक्ष पात्रताय
तिसवाडी गोंय आशिल्ले उद्देगीक प्रशिक्षण संस्थेच्या उद्देगीक
05.12.2021 सकाळीं 10.00 ते सकाळीं 11.00 डॉन बॉस्को हायस्कूल, पणजी तिसवाडी 3607 ते 4306 प्रशिक्षण संस्थे वरवीं आयोजीत केल्ले अभ्या-
गोंय सक्रम तंत्रीक कामा कडेन संबंदीत आशिल्ल्या
पदांचो विचार करपाक शकतात.
05.12.2021 सकाळीं 10.00 ते सकाळीं 11.00 पुरुषोत्तम वळवयकार उच्च माध्यमीक 4307 ते 4556
स्कूल, खोर्ली म्हापशें गोंय ड्रायव्हर लेव्हल-2 (1) मान्यतायप्राप्त मंडळ/संस्थेतल्यान माध्य- यूआर-05 --
(10 पदां) मीक शाळा प्रमाणपत्र परिक्षा पास. ईडब्ल्यूएस-01
05.12.2021 सकाळीं 10.00 ते सकाळीं 11.00 सारस्वत हायस्कूल, खोर्ली म्हापशें गोंय 4557 ते 4756 वा ओबीसी-02
05.12.2021 सकाळीं 10.00 ते सकाळीं 11.00 गणेश विद्या मंदीर, गणेशपुरी म्हापशें 4757 ते 4959 (2) मान्यतायप्राप्त उद्देगीक प्रशिक्षण संस्थेन एसटी-01
बार्देस गोंय आयोजीत केल्लो अभ्यासक्रम येसस्वी रितीन एससी-01
पुर्ण केल्लो जाय.
मल्टी टास्कींग स्टाफ (इलेक्ट्रिशीयन) (3) जड वाहनाचें ड्रायव्हींग लायसन्स
तारीख वेळ थळ अनु.क्र. टिपणीःथेट भरती आनी पदोन्नती मेळोवप्यांक
निवडीचे आदीं डी.एस.सी./डी.पी.सी. वरवीं
05.12.2021 दनपारां 2.30 ते दनपारां 3.30 सरकारी पॉलिटॅक्नीक आल्तीन पणजी 1 ते 196 आयोजीत वेव्हारीक ड्रायव्हींग चांचणी पास
गोंय करची पडटली. येरादारी संचालनालयांतले मोटार
वाहन निरिक्षक तज्ञ म्हणून डी.एस.सी./डी.पी.
मल्टी टास्कींग स्टाफ (मॅकानीक)
सी. कडेन संबंदीत आसतले.
तारीख वेळ थळ अनु.क्र.
05.12.2021 सांजेचीं 4.00 ते सांजेचीं 5.00 सरकारी पॉलिटॅक्नीक आल्तीन पणजी 1 ते 85
कारबारी लेव्हल-5 (1) मान्यतायप्राप्त विद्यापिठांतल्यान बी.एससी. यूआर-01 --
(01 पद) (होम सायन्स) वा समकक्ष.
गोंय
सगल्या पदां खातीर गरजेचीः कोंकणीचें गिन्यान.
मल्टी टास्कींग स्टाफ (पंप अॅडेण्डंट)
सगल्या पदां खातीर इत्सीकः मराठीचें गिन्यान.
तारीख वेळ थळ अनु.क्र.
पिराय मर्यादाः 18 वर्सां परस उणी आसची न्हय आनी 45 वर्सां परस चड आसची न्हय (सरकारान जारी केल्ले सुचोवणी/आदेशा
06.12.2021 सांजेचीं 2.30 ते सांजेचीं 3.30 डॉन बॉस्को हायस्कूल, पणजी गोंय 1 ते 531 प्रमाण मेकळीक). एस.सी.चे बाबतींत 05 वर्सां, ओबीसीचे बाबतींत 03 वर्सां आनी पी.एच.चे बाबतींत 10 वर्सां अर्जाचे तारेखे
पसून शिथील आसात.
मल्टी टास्कींग स्टाफ (सहाय्यक ऑपरेटर)
सय/-
तारीख वेळ थळ अनु.क्र. (मारिया सिओमारा डी सोझा)
06.12.2021 सांजेचीं 4.00 ते सांजेचीं 5.00 डॉन बॉस्को हायस्कूल, पणजी गोंय 1 ते 713 संचालक (प्रशासन)
फॉर्मेट
लेखी परिक्षा वस्तुनिश्ठ स्वरुपाची आसतली, हातूंत सामान्य गिन्यान, गणीत, तार्किक तर्क, इंग्लीश व्याकरण, कंप्युटर गिन्यान
आनी वेपार गिन्यान हाचो आस्पाव आसतलो. लेखी परिक्षेचो अभ्यासक्रम खात्याची वॅबसायट https://goawrd.gov.in प्रती,
फोटो
आनी www.goa.gov.in हांचेर उपलब्ध आसतलो. संचालक (प्रशासन)
भलायकी सेवा संचालनालय
लेखी परिक्षेक बसपा खातीर ताणें/तिणें सक्तीन कॉल लेटरा सयत वैध फोटो आयडी पुरावो हाडचो. जशें एपीक कार्ड, ड्रायव्हींग
कांपाल, पणजी गोंय
लायसन्स, आधार कार्ड बी हाडचें. वयर सांगिल्ले दस्तावेज हाडूंक ना जाल्यार ताका/तिका परिक्षेक बसपाक दिवचे नात.
सुचोवणीः उमेदवारांनी मतींत घेवचेंः- विशयः....................................................................................................पदा खातीर अर्ज
· जर तांकां विशिश्ठ पदा खातीर एका परस चड कॉल लेटरां मेळ्ळां आसल्यार, तर लेखी परिक्षेक बसपा खातीर फक्त एक
कॉल लेटर विचारांत घेतले. 1. उमेदवाराचें नांव ः
· लेखी परिक्षेंत प्रवेश म्हणल्यार तुमच्या अर्जांतलो तपशील खात्यान स्विकारला अशें जायना. खंयच्याय टप्प्याचेर अशें 2. पीन कोडा सयत पत्तो ः
सांपडलें की तो/ती जायरात क्र. 16-96/सीई-डब्ल्यूआर/भरती/डब्ल्यूसीई/2021-22/661 तारीख 21.10.2021 शुद्धीपत्र 3. फोन क्र./मोबायल क्र. ः
क्र. 16-96/सीई-डब्ल्यूआर/भरती/डब्ल्यूसीई/2021-22/709 तारीख 03.11.2021 आनी भरती नेमा प्रमाण ताची/तिची 4. राष्ट्रीयत्व ः
उमेदवारी न्हयकारतले.
5. लींग ः
· जायरातीचे निमाणे तारखे दिसा उमेदवारा कडेन गोंय राज्यांत 15 वर्सां राबितो प्रमाणपत्र आसपाक जाय.
· निवडिची पद्धत ही फक्त लेखी परिक्षे वरवीं आसतली. 6. जल्म तारीख ः
7. अर्ज प्राप्त करपाचे निमाणे तारखे प्रमाण पिराय ः
· लेखी परिक्षेक उपस्थीत रावपाक उमेदवारांक टीए/डीए दिवचे नात.
· पोस्टांतल्यान मेळपाक उशीर जालो जाल्यार ताका खातें जापसालदार आसचें ना. 8. पात्रताय ः
· मास्क घालप/फेस शिल्ड सक्तीचें आसा. उमेदवारांक समाजीक अंतर पाळपाचो आनी कोवीड-19 योग्य वागणुकीचें 9. अणभल, आसल्यार ः
सदांच पालक करपाचो सल्लो दिता. 10. रोजगार विनियम नोंदणी क्र. (प्रमाणीत प्रत) ः
सय/- 11. श्रेणी ः
(पी.बी. बदामी) 12. संलग्नकांचें तपशील ः
मुख्य अभियंतो (उमेदवाराची सय)
मास्क घालात, सामाजीक अंतर पाळात, हाताची नितळसाण राखा मास्क घालात, सामाजीक अंतर पाळात, हाताची नितळसाण राखा
 अायतार, 28 नोव्हेंबर 2021 8

आंतरराष्ट्रीय चित्रपट
संध्या राजू

महोत्सवाचो आयज समारोप अादिती अोबेराॅय

› अभिनेत्री माधुरी दिक्षीत, गायक सुखविंदर सिंग हांची आसतली हाजेरी

■■भांगरभूय
ं I प्रतिनिधी
पणजीः पणजेंत सुरू आशिल्ल्या 52व्या
आंतरराष्ट्रीय चित्रपट महोत्सवाचो (इफ्फी)
आयज ‘हिरो’ ह्या चित्रपटान समाराेप
जातलो. नामनेची अभिनेत्री माधुरी
दिक्षीत तशेंच चित्रपट कलाकारांचे
हाजिरेंत ह्या महोत्सवाचो समारोप
जातलो, अशी म्हायती गोंय
मनरिजवण संस्थेचे अध्यक्ष सुभाष
फळदेसाय हांणी दिली.
ह्या महोत्सवांत चित्रपट प्रदर्शना सयत मास्टर क्लास
तशेंच संवादाच्यो कार्यावळी आयोजीत केल्ल्यो.
आयज सांजे बांबोळे डॉ. श्यामा प्रसाद मुखर्जी
स्टेडियमांत समारोपाची कार्यावळ जातली. केंद्रीय म्हायती
आनी वितरण मंत्री अनुराग ठाकूर, मुख्यमंत्री डॉ. प्रमोद
सावंत हे समारोपाच्या कार्यावळीक हाजीर आसतले. तशेंच
ह्या समारोपांत रंगत हाडपाक नामनेचे गायक सुखविंदर सिंग
हांच्या गायनाची मैफल रंगतली. समारोपा वेळार भांगरा मोर
जैतिवंत चित्रपट, उत्कृश्ट अभिनेतो, अभिनेत्री, दिग्दर्शक
अशीं इनामां भेटयतले.
कोरोना काळ आसुनयू फाटले आठ दीस योग्य प्रकारान
नियोजन करून हो इफ्फी व्हड दबाज्यान मनयलो.
हातूतं गोंय मनरिजवण संस्थेच्या सहकाऱ्यांचे तशेंच
डीएफएफ पंगडाचे बरे सहकार्य लाबले. कसलोच
अनुचीत प्रकार घडनासतना हो महोत्सव येसस्वी
जाला. हातूतं मुख्यमंत्र्यांचे लेगीत बरे सहकार्य
लाबलें, अशें सुभाष फळदेसाय हांणी सांगलें.
समारोप कार्यावळी खातीर डॉ. श्यामा प्रसाद
मुखर्जी स्टेडियमाचेर गायनाच्यो, नृत्याच्यो
तशेंच विवीध मनरिजवणेच्यो कार्यावळी
जातल्यो. हिरो चित्रपटान अंदूं इफ्फीचो समाराेप
जातलो.

लोकां कडेन संवाद सादतना चित्रपट कलाकार.  (सगले फोटे नारायण पिसुर्क
लें ार)

‘सिंघम’फेम विनीत शर्मा हांचे बरोबर

सेल्फी घेतना चित्रपट मोगी.

जेली मेंडोसा

सामान्य नागरिकाचं ी व्यथा ‘एनी डे नाऊ’ चित्रपटातं

माडं पी ‘ऍक्ट 1978’ चित्रपट
■■भांगरभूय
ं I प्रतिनिधी
पणजीः लोकांचे सेवे खातीर सरकारा अस्तित्वांत
आसतात. पूण जायते खेपे सामान्य नागरिकांक तांकां
गरजेची आशिल्ली सुविधा मेळोवपाक संघर्श करचो
पडटा. सरकारी कार्यालयांनी खेपो मारच्यो पडटात. ह्याच
संदर्भतां लो दिग्दर्शक मंजनु ाथ एस हांचो ‘ऍक्ट 1978’ हो
कन्नड चित्रपट आसा. सरकारी यंत्रणेचो सर्वसामान्यांक
जायपी त्रास ह्या चित्रपटा वरवीं दाखोवपाचो यत्न केला.
हो चित्रपट भारतांतल्या दरेक सर्वसामान्यांक
समर्पीत करपाचो आसा, जांचे कडेन सरकारी
अधिकाऱ्यांच्या हातांतल्यान कामां करून घेवपाची
माडं लां विस्थापिताचं ें दखु ्ख
■■भांगरभूय
ं I प्रतिनिधी
शक्त वा आवाज ना. इफ्फींत आयोजीत पत्रकार
परिशदेंत दिग्दर्शक मंजनु ाथा एस. उलयताले. पणजीः मनशाची वळख ‘विस्थापीत’ अशी जावपाक
महोत्सवांत भारतीय पॅनोरमा विभागांतल्या चित्रपट शकना, अशें मत ‘एनी डे नाऊ’ ह्या आंतरराष्ट्रीय चित्रपट
गटांतलो हो चित्रपट. हो चित्रपट प्रेक्षकांक प्रशासकीय महोत्सवांतल्या सर्त विभागा खातीर आयिल्ल्या चित्रपटाचे
यंत्रणा आनी त्रुटींतल्यान भायर पडपाक एका सामान्य लेखक हॅमी रमेझान हांणी हो प्रस्न केला. कांय जाण
बायलेच्या संघर्शांत वांटके ार जावपा खातीर आवाहन एकठांय रावपाक शकतात. मात कांय जाणांक विस्थापीत
करता, अशें दिग्दर्शकान सांगलें. जावचे पडटा, अशें कित्याक? असो प्रस्न तांणी उपस्थीत
मन्सोर उर्फ मंजनू ाथ सोमकेशा रेड्डी हे कन्नड केला.
चित्रपट दिग्दर्शक आसात. तांचो पयलो चित्रपट लेखकाच्या मतान खंयच्याय मनशाची वळख
‘हरिवू’ (2014) हाका राष्ट्रीय पुरस्कार मेळिल्लो. ‘विस्थापीत’ जावपाक शकना हे सांगपाचो प्रामाणीक
जाल्यार ‘नाथिचारामी’ (2018) हाका राष्ट्रीय चित्रपट यत्न ‘एनी डे नाऊ’ ह्या चित्रपटा वरवीं केला. गोंयातं
पुरस्कारान भोवमानीत जाला. सुरू आशिल्ल्या 52व्या आंतरराष्ट्रीय चित्रपट
महोत्सवांत (इफ्फी) एके पत्रकार परिशदेंत ते उलयताले.
दिग्दर्शकाचेच जिणेचरे आदारीत ह्या चित्रपटा खातीर
काम करपाची संद कशी मेळ्ळी, हे विशीं अँटी रोतावा
उलयताले. दिग्दर्शक स्वता 9 वर्सां पिरायेचे आसतना
तांकां तांच्या कुटबिया
ंु सयत इराण सोडून फिनलँड
देशातं पळून वच्चें पडलें. ताका लागून हो चित्रपट तांचे
खातीर खूब म्हत्वाचो आसा, अशें रौताव हांणी म्हणलें.
ह्या चित्रपटांतयू कुटबंु ाच्या मनांतली असुरक्षितताय,
खंयच्याय खिणाक देश सोडून पळून वचचे पडटा हाची
भिरांत ह्या चित्रपटा वरवीं मांडपाचो आमी यत्न केला.
तेच प्रमाण मनीस जिणेक सन्मानान जगपाची इत्सा ,
वर्तमानाचे म्हत्व वळखून दरेक खिणाची खोस घेवपाची
मनोवृत्ती हाचेय दर्शन ह्या चित्रपटांतल्यान जाता.

भारत स्वतंत्र जावन गोंय मुक्तीक 14 वर्सां कित्याक लागली  ं ? भाजप-मगो युती जाल्यार
राज्यपाल श्रीधरन पिल्लई : राष्ट्रीय विचार मंथन कार्यावळींत जाले गोंय मुक्तीचेर परिसंवाद
■■भांगरभूय
ं I प्रतिनिधी
मडगांवः डॉ. राम मनोहर लोहिया
हे राष्ट्रीय फुडारी आशिल्ले.
तांचें तत्वज्ञान हे समाजवादी
विचारसरणीचें आशिल्लें. ते स्वता
इंग्लिश भाशेंत निश्णांत आशिल्ले.
राष्ट्रीय आनी थळाव्या भाशांक ते
प्राधान्य दिताले. शालेय शिक्षण
हे राष्ट्रीय आनी थळाव्या भाशेंत
जावचें हे खातीर संविधानांत दुरुस्ती
करपांत तांचो व्हड वांटो आशिल्लो.
भारताक स्वातंत्र्य मेळ्ळे उपरांत
गोंयाक मात 14 वर्सांनी मुक्ती मेळ्ळी.
पोर्तुगीज राजवटींतल्यान गोंयाक
मुक्त करपाक इतली वर्सां कित्याक
लागली, ह्या विशयाचेर खोलायेन
चर्चा जावप गरजेच.ें आपूण स्वता
हिंदी भास शिकतलो, तशेंच गोंयचो
राज्यपाल म्हूण गोंयातं आशिल्ल्यान
कोंकणी भास लेगीत शिकतलो, अशें
गोंयचे राज्यपाल पी. एस. श्रीधरन
हांणी सांगल.ें
डॉ. राम मनोहर लोहिया रिसर्च
फावंडशे न, नवी दिल्ली आयोजीत
आनी रवींद्र भवन मडगांव आनी
कोंकणी भाशा मंडळ गोंय हांच्या
जोड पालवान तशेंच 18 जून
यादस्तीक समिती, स्वातंत्र्य सैनीक
राष्ट्रीय विचार मंथन कार्यावळीचे दिवली पेटोवन उक्तावण करतना गोंयचे राज्यपाल पी. एस. श्रीधरन पिल्लई. वांगडा
मुख्यमंत्री डॉ. प्रमोद सावंत, बन्ना गुप्ता, दामोदर नायक, दिगंबर कामत, अभिषेक रंजन अानी अन्वेषा सिंगबाळ.
असोसिएशन हांच्या पालवान
आयोजीत राष्ट्रीय विचार मंथन
कार्यावळींत राज्यपाल उलयताले.
ह्या वेळार माचयेर मुखल े सोयरे
म्हूण गोंयचे मुख्यमंत्री डॉ. प्रमोद
सावंत, मडगांवचे आमदार दिगंबर
कामत, विशेश आमंत्रीत म्हूण बन्ना
गुप्ता (भलायकी मंत्री, झारखंड
सरकार), रवींद्र भवनेच अध्यक्ष
दामोदर नायक, अभिषेक रंजन
(अध्यक्ष, डॉ. राम मनोहर लोहिया
रिसर्च फावंडशे न, नवी दिल्ली),
अन्वेषा सिंगबाळ (अध्यक्ष, कोंकणी
भाशा मंडळ) हांची उपस्थिती
आशिल्ली.
भारताक स्वातंत्र्य मेळ्ळे उपरांत
गोंय पोर्तुगीज राजवटींतल्यान
मुक्त जावपाक 14 वर्सांचो काळ
कित्याक लागलो. भारताक स्वातंत्र्य
मेळनू लेगीत गोंय मात 14 वर्सां
पोर्तुगिजांच्या जुलमी राजवटींत
आशिल्लें. हे आमी विसरचें नात. ह्या
विशयाचेर गांभीर्यान चर्चा जावप
गरजेच.ें राष्ट्रीय विचार मंथन
कार्यावळींत लेगीत हाचेर चर्चा
जावपाक जाय, अशें मुख्यमंत्री डॉ.
प्रमोद सावंत हांणी सांगलें.
ह्या वेळार दिगंबर कामत, बन्ना
गुप्ता हांणी डॉ. राम मनोहर लोहिया
हांच्या कार्या विशीं आपले विचार
उक्तायलें.
हे कार्यावळींत गोंयचे स्वातंत्र्य
सैनीक वामन प्रभुगांवकार, अँथोनी
फर्नांडीस, प्रभाकर सिनारी, नागेश
करमली, शशिकला होडारकार,
डॉ. रतन खंवटे, शारदा सावयकार,
सुशिला पडियार हांचो भोवमान केलो.
तशेंच डॉ. लोहिया हांचे कडेन
संबदं ींत समाजवादी फुडारी गजानन
रायकार, डॉ. ज्युलियो मिनेझीस, डॉ.
टी. बी. कुन्हा. त्रिदीब चौधरी, दीपक
सेनगुप्ता. बदरी विशाल पित्ती. जॉन
फर्नांडीस. डॉ. दिनेश, रामचंद्र केसरी,
संदीप मुरारका हांचोय ह्या वेळार
भोवमान केलो.
दत्ता नायक हांचे ह्या वेळार
भाशण जाले.
गोंय मुक्ती संग्रामाचेर आदारीत
‘एक्शन इन गोवा’ ह्या दुर्मीळ
पुस्तकाच्या विवीध भाशेंतल्या
अणकारीत पुस्तकांचे प्रकाशन ह्या
वेळार उपस्थीत मानेस्तांचे हस्तुकीं
जाले.
सुरवातीक मानेस्तांचे हस्तुकीं
दिवली पेटोवन कार्यावळीक सुरवात
जाली. कार्यावळीचे सुत्रसंचालन
अनंत अग्नी हांणी केल,े जाल्यार
अन्वेषा सिंगबाळ हांणी उपकार
मानले.
ते उपरांत ‘गोवा मुक्तींत
बायलांची भुमिका’ ह्या चर्चासत्रांत
डॉ. रतन खंवटे नायक, शारदा
सावयकार, सुशिला पडियार, उन्मेष
सिंग हांणी वांटो घेतलो. तशेंच ‘डॉ.
लोहिया आनी भारतीय भास’ ह्या
चर्चासत्रांत उन्मेष सिंग, विजय
नारायण, दत्ता नायक, भूषण भावे
हांणी सहभाग घेतलो.
असंतशु ्टांचरे कारवाय जावये
भाजपाची मगो कडेन युती खातीर चल्ल्यात यत्न
■■भांगरभूय
ं I प्रतिनिधी
पणजी : भाजप-मगो युती जाली
जाल्यार पक्षविरोधी कारवायो
करपी उत्तर गोंयातं ल्या असंतशु ्ट
फुडाऱ्यांचेर भाजप नेततृ ्व कारवाय
करतले. पूण मगो वांगडा युती
जालीना जाल्यार मात असंतशु ्टांक
पक्षांतल्यान काडल्यार ताचेर
भाजपाक उत्तर गोंयातं ल्यान फटको
बसपाक शकता. ते खातीरूच
पक्षाच्या मुखल े फुडाऱ्यांनी मंत्री
मायकल लोबो हांचे सयत हेर
कांय आमदारांच्या कारवायां कडेन
आडनदर केल्ल्याची म्हायती
भाजपांतल्या सुत्रांनी दिल्या.
मंत्री मायकल लोबो हांचे सयत
पक्षांतले कांय मंत्री, आमदार
आनी हेर फुडारी भाजप आनी
स्वताच्याच सरकारा आड जाहीर
विधानां करतात. पक्ष धोरणा अाड
आवाज काडपाचो यत्न करतात.
हाची पुराय म्हायती भाजपाच्या
ज्येश्ठ फुडाऱ्यांक आसा. पूण
अशा कतृ ्यांत वांटक े ार आशिल्ले
मगोच भाजपाचे आमदार फोडटलोः दीपक
2019त सत्तेंत आशिल्ल्या मगोचे दोन आमदार
फोडून भाजपान मगोक सत्ते भायर काडिल्.ले
फुडारांत भाजपान मगोचे आमदार फोडचे न्हय,
हे खातीर पक्षा कडल्यान कितें उपाय येवजण
आंखल्या अशें पत्रकारांनी दीपक ढवळीकार
हांकां विचारल्यार तांणी सांगल,ें हाचे मुखार
भाजप न्हय मगोच भाजपाचे आमदार फोडटलो.
अशें सांगनू तांणी फुडारांतल्या आक्रमक
राजकारणाचे संकते दिले.
आमदार आनी फुडाऱ्यांक बेगोबेग खातीर तयार जावपाक शकतात.
पक्षांतल्यान काडले आनी मगो सध्याचे स्थितींत गडकरी हांचे
वांगडा युती जाली ना जाल्यार उत्तर वरवीं मगो कडेन 6 सुवातांचो
गोंयातं ल्या मतदारसंघांत भाजपाक प्रस्ताव दवरपाची तयारी भाजपान
फटको बसपाक शकता. हाची दवरल्या. तशेंच लोबो हांचे सयत
जाणीव आशिल्ल्यानचू पक्षाचे हेर आमदारांचें चेपण वाडल्यार
ज्येश्ठ फुडारी तांचरे कारवाय अशा फुडाऱ्यांक पक्षांतल्यान
करपाक अनमनतात. काडून मगोक 10 ते 12 सुवातो
मगोचे अध्यक्ष दीपक ढवळीकार दिवन युती खातीर तयार करप अशा
युती खातीर कशेंच तयार नात. प्रस्तावाचेरूय भाजपाच्या कोअर
केंद्रीय मंत्री नितीन गडकरी हांणी समितीच्या फुडाऱ्यांनी विचार
मध्यस्थी केल्यार निमाण्या खिणाक चलयला, अशी म्हायती सुत्रांनी
आमदार सुदिन ढवळीकार युती दिली.

मद्रु क अानी प्रकाशक प्रमोद अाचार्य हांणी प्रुडटं मिडिया (गोवा) प्रा.लि. गोंय हांचे वतीन हें पत्र एलेगटं अाॅफसेट
n  सपं ादक: महेश महादेव िदवेकार (पीअारबी कायद्या खाला संपादकी जबाबदारी)
n  n ई-मेल: bhaangarbhuin@gmail.com (बातम्या खातीर) bhaangarbhuineditorial@gmail.com / (लेख अानी
प्रिंटर्स प्रा. लिमिटेड, प्लाॅट नं. 2-3-4, थिवी इंडस्ट्रीयल इस्टेट करासवाडो, म्हापशें-गोंय हे सुवातेर छापून दुसरो पणजी कचेरी: दुसरो माळो, फोर्थ इस्टेट (कामत मॅट्रोपोलीस) सांत इनेज, पणजी-गोंय हे
n  साहित्या खातीर ) / bhaangarbhuinadvt@gmail.com (जायरातीं खातीर). n 
सचु ोवणीः अंकात व्यक्त जावपी मतां कडेन
माळो, फोर्थ इस्टेट (कामत मॅट्रोपोलीस) सांत इनेज, पणजी-गोंय हांगां प्रकाशीत केल.ें सुवातेर उजवाडायल.ें फोन नं. 2405952. संपादक-प्रकाशक-मालक सहमत अासतलेच अशें ना. मजकुराची जापसालदारकी बरोवपी- जायरातदार हांची अासतली.