PUDNO NGA WAYAWAYA

Text: John 8:31-37

Intro: Ita nga Domingo, pagpanpanunutan tayo ti wayawaya. Gapu ta Pilipino tayo, adda
dagiti kalintegan nga tagtagikwaen tayo nga awan kadagiti umili ti sabali nga pagilian. Gapu
ta maysa tayo nga Pilipino, mabalin tayo ti agtitipon ita. Gapu ta maysa tayo nga Pilipino,
nawaya tayo nga mamati wenno saan nga mamati ti siasinuman nga Diyos nga pilyen tayo.
Gapu ta Pilipino tayo, kalintegan tayo to agsao iti anyaman nga isawang tayo. Gapu ta
Pilipino tayo, kalintegan tayo nga agtagikua ti Biblia, agdayaw ken agserbi iti nagan ni Hesu-
Kristo. Agyaman tayo ngarud iti Dios kadagiti kalintegan nga tagtagikuaen tayo ita nga
agdama.

Ammoyyo kadi uray maysaka nga Pilipino ket possible nga awananka ti wayawaya?
Ammoyo kadi nga ti maysa nga tao ket posible nga matagikuana ti amin nga kalintegan ti
maysa nga umili iti daytoy nga pagilian uray pay awanan isuna ti wayawaya? Ammoyo kadi
nga adu kadagiti Pilipino tatta ket addaan da ti nailubungan nga wayawaya ngem adipen da
met ti naespirituan nga banbanag?

Iti naibasa nga texto, ni Hesus ket kasasao na dagiti grupo nga ti pagam-ammoda ket
addaanda ti waywaya. Namati da nga gapu ta kaputotan ida ni Abraham, ket matagikuadan ti
naespirituan nga wayawaya, v. 33. Ngem impakaammo ni Hesus nga managbasolda, nga
adipen ida ti basol, v. 34. Daytoy nga kinapudno ket inulit ni Apostol Pablo iti Roma 6:16:

Kayat ni Hesus nga ipakaammo kadagiti dumdumngeg iti dayta nga aldaw, ken uray pay ita
nga nga aldaw, nga addaan isuna ti bileg nga mangted ti wayawaya ti siasinuman, v. 32.
Impalagipna nga gapu ta adipenda ti basol, ket saanda nga pudno nga nawayawayaan. Kinuna
ti v. 35 nga ti anak agnanayon nga kameng ti pamilya, ngem ti adipen ket saan. Ket gapu ta
isu ti Anak, addaan isuna ti bileg nga mangted ti wayawaya, v. 36.

Makita tayo nga ti maysa nga balod ket mabalin nga mawayawayaan ken Hesus. Mabalin pay
nga ti maysa nga tao nga winayawayaan ni Kristo ket agbiag iti lubong nga awanan Dios. Ni
Hesus adda bileg na nga ikkan ti wayawaya ti tattao.

Iti daytoy nga aldaw, nga selebraran tayo ti aldaw tayo nga nawayawayaan nga Pilipino,
kayat ko man nga iburay kadakayo ti Pudno Nga Wayawaya ti maysa nga Kristiano. Dagitoy
dagiti kinapudno kas kinuna ni Apo iti versikulo 32 ken 36.

  I.  TI PUON TI WAYAWAYA TAYO

·      Kinuna ni Hesus nga ti puon ti naespirituan nga wayawaya iti v. 32 ket isu ti
“kinapudno”. Daytoy ket maipapan iti usto mainaig iti Dios ken ti pannakatungpal dagiti
karkarina babaen ken Cristo Jesus. Iti sabali nga sarita, ti kinapudno nga kinuna ni Hesus
ket isu ti kinapudno ti kinasiasinona ken ti inaramidna para kadagiti managbasol. Isu ti
sangkamaysa nga kinapudno maipanggep ken Cristo-Hesus.

·       Ti kinapudno maipapan ken Kristo-Hesus ket makita tayo iti amin nga aglawlaw isu
nga ti maysa nga napukaw ti basol ket awan ti maipambarna iti Dios.
Ø  “1Nabatad nga ipakita ti langit ti dayag ti Dios! Nalawag nga ipakaammo ti tangatang ti
inaramidna!2Tunggal aldaw ipakaammona iti sumaruno nga aldaw; tunggal rabii
ibagana iti sumaruno a rabii. 3Awan maaramat a sao wenno bitla, awan met timek a
mangngeg. 4Nupay kasta, iti entero a lubong agsaknap ti mensaheda, makadanon ti saoda
kadagiti pungto ti daga. Nangikabil ti Dios sadi langit iti tolda a pagyanan ti init.
5Rummuar iti bigat, kas iti lalaki nga agkasar, kas tumataray a siraragsak a makilumba..”
(Psa 19:1-5)

Ø  “18Manipud langit, impakaammo ti Dios no kasano nga ukomenna dagiti tattao gapu iti
amin a basol ken kinadakes nga inaramidda. Gapu iti kinadakesda, lappedanda ti
pannakaipakaammo ti pudno. 19Dusaen ida ti Dios ta nalawag kadakuada dagiti mabalin
nga ammoen maipapan iti Dios, ta ti Dios met laeng ti nangilawlawag kadakuada.
20Manipud pay idi pinarsua ti Dios daytoy lubong, ti agnanayon a pannakabalin ken
kinadiosna, uray saan a makita, mabigbig ken nalawag a makita babaen kadagiti
gapuananna. Isut' gapuna a pulos nga awan ti mabalinda a pagpambar. 21Ammoda ti
Dios, ngem dida agdayaw wenno agyaman kenkuana kas maiparbeng. Nagbalin ketdi nga
ubbaw ti panagpampanunotda ket sipnget ti linaon dagiti isipda.” (Rom 1:18-21)

·      Ti kinapudno maipapan ken Jesu Cristo ket masarakan iti mensahe ti Ebanghelio.

Ø  “Inyawatko kadakayo ti kangrunaan nga inawatko: a natay ni Cristo gapu kadagiti

basoltayo, kas nailanad iti Nasantoan a Surat; 4a naitanem ket napagungar iti maikatlo
nga aldaw, kas nailanad iti Nasantoan a Surat:” (1 Cor. 15:3-4)

Ø  “Nayawat ni Jesus a matay gapu kadagiti basoltayo, ket napagungar tapno mapalintegtayo
iti sangoanan ti Dios.” (Rom 4:25)
·      Ti kinapudno maipapaan ken Hesus ket masarakan iti tunggal panid ti Sao ti Dios. Ket
ammo tayo met, nga ti pakasaritaan ti Biblia ket ti pakasaritaanna.

Ø  “Ad-adalenyo dagiti Sursurat agsipud ta ipagarupyo a masarakan kadagitoy ti biag nga

agnanayon. Ket dagitoy met laeng a Sursurat ti agsao maipapan kaniak..” (John 5:39)
(Ill. Acts 8:26-39)

Ø  (Ill. Sadino ti Pakabirukan tayo Kenkuana!)

·       Ti kinapudno maipapan ken Kristo-Hesus ket naipaltiing kadagiti managbasol babaen ti
Espiritu Santo kas kadagiti bulsek nga makakita ket idalan na isuda ti lawag.

Ø  “Ngem inton umay ti Espiritu ti kinapudno, idalannakayto iti naan-anay a kinapudno.

Dinto agsao iti bukodna a pannakabalin no di ket ibagananto dagiti mangngegna, ket
ipakaammonanto kadakayo dagiti mapasamak..” (John 16:13) (Ill. John 16:7-11)

Ø  “Awan ti makaumay kaniak no saan nga allukoyen ti Ama a nangibaon kaniak; ket
pagungarekto inton maudi nga aldaw..” (John 6:44)

·       Ti paggapuan ti wayawaya tayo ket masarakan kenni Hesu Kristo laeng!

 II.  TI KALAWA TI WAYAWAYA

·      Kinuna ni Hesus iti versiculo 36 nga nu wayawayaanna ti maysa nga tao ket “pundo a
siwawayandanto.” Ti umuna nga sao nga “wayawaya” nga naipatarus ket manipud iti
 pagsasao nga kayat na nga sawen “maited ti wayawaya”. Kas kuma ti maysa nga adipen
nga nawayawayaan manipud ti pannakaadipen.

Ti met maikadwa nga sao nga naipatarus iti “wayawaya” ket maipapan ti “maya nga tao
nga saan nga naiyanak manipud ti kinaadipen”. Kuna ngarud ni Hesus nga ti
wayawaya nga iyawat na kadatayo no isalakanna tayo ket makaanayen wenno naleppasen
nga “kasla kuma saan tayon nga pulos nga nagbalin nga adipen ti basol wenno kasla
naiyanak tayon nga addaan wayawaya.

·       Ti wayawaya nga isagsagot ni Hesus kadatayo ket kumpleto ta uray la pinunasanna
dagiti napalabas tayo ket naaddaan tayo ti agnanayon nga wayawaya Kenkuana.
Agyaman tayo ngarud ken Apo Dios ti wayawaya nga ragragsaken tayo ken Kristo-
Hesus!

·       Ania kadi dagiti banag nga nakawayawayaan tayo?

Ø  Naisalakan tayo iti pungtot ti Dios – Rom. 5:9

Ø  Naisalakan tayo ti pannakasentensiyatayo ti dusa – Rom. 8:1

Ø  Naisalakan tayo iti patay ken Impierno – John 5:24; John 3:16

Ø  Naisalakan tayo manipud ti bileg ti basol– Rom. 6:13-14

Ø  Naisalakan tayo manipud ti bileg ni Diablo– 1 Pet. 5:8-9

·       Ti pannakaisalakan tayo nga inyawat ni Kristo ket nalepassan ken makaanayen.

Ø  “Ta ti linteg ti Espiritu a mangted kadatayo iti biag iti kaaddatayo ken ni Cristo
Jesus, winayawayaannak iti linteg ti basol ken ti patay.” (Rom 8:2)

Ø  “Winayawayaannatayo ni Cristo! Kayatna a sawen a pudno a siwawayatayo.

Agtalinaedkayo ngarud a kas nawayawayaan a tattao, ket diyo ipalubos nga
agbalinkayo manen a tagabu..” (Gal 5:1)

·      Ti Puon ti Wayaway ket ni Kristo laeng. Ti Kalawa ti Pannakawayawaya tayo ket
kumpleton ken agnanayon.

III.            TI DATON PARA TI WAYAWAYA

Illustration: Dagiti Nadumaduma nga Bandera ti Pagilian nga Simmakop ti Pilipinas

Ti wayawaya nga laklak-amen tayo tatta nga Pilipino ket saan met nga saglalaka. Addaan
tayo ti wayawaya nga Pilipino gapu ta milyon-milyon nga natutured nga revolusyonarios
ti naibuyat ti darana.

Uray no ti biagda ti maidaton ken patay, inturedanda ti limmaban kadagiti Espanyol.

Inturtured da ti limmaban kadagiti Hapones, kadagiti Americano. Indaton da ti biag da, ti
dayaw da ken ti kinabaknang da.
 Ti kalatakan nga bannuar da Jose Rizal ken Andres Bonifacio, ditoy met Abra ni Gabriela
Cariño-Silang nga anak ti kabsat ti poon mi sadiay Tayum, ni Quintin Paredes nga
nangipagpagna ti pannakawayway tayo ti America, ken dagiti saan a mabilang a maingel
a bannuar idi sinakup dagiti Hapones ti Pilipinas kas kadagiti dagiti lolo, lola, amma ken
innatayo nga beterano.

Maipapan met ti nagan ti ili tayo: ni Don Esteban de Peñarrubia ket isu ti kaingetan nga
nangirurumen kadagiti Itneg, nga isu ti nagbalin nga Gobernador ti Abra. Kadagiti
bilinna, dagiti saan nga agpabuniag ti pammati dagiti Espanyol ket mapapanawda kadagiti
ili (pueblos), kayat na sawen mapapanawda kadagiti babbalayda ken maala dagiti
sansanikuada. Ken dagiti Itneg nga mangaramat kadagiti naisigudan nga pagar-aramat da
kas kuma baag ket saanda mapauneg kadagiti il-ili. Isu nga ado kadagiti Itneg ti nag-alsa
ket nagarapaap ti pudno nga wayawaya. Sigun kadagiti istorya, ni Apo Sagasag ti maudi
nga naka-baag ditoy Patoc.

Dagitoy dagiti pakasaritaan dagiti daton ti gubat ken kolonyalismo. Kaadwan met
kadakuada ket adda nagadalan ken naggapu ti addaan nga pamilya. Addaan da met ti
talged nga agbiag, ngem inpatpategda ti wayawaya.

Ita a pannakarambak ti maika-123 nga anibersario ti Aldaw ti Wayawaya, marubroban

koman ti rissik ti patriotismo ken nasionalismo dagiti amin nga umili babaen ti
pananglagip kadagiti Pilipino a maingel a bannuar a nangibuis ti biagda tapno magun-od
ti wayawaya ti pagilian.

Ti wayawaya tayo nga Filipino ket nagatang ti nangina nga gatad. Ipalagipna nga saan
nga nalaka, keta du ti dara nga naibuyat, tapno malak-am tayo daytoy nga wayawaya nga
lak-lakamen tayo ita. Agyaman tayo ngarud iti daytoy, ket amin tayo kuma ket siaayat
nga matay tapno maprotektaran tayo daytoy nga wayaya.

·     Numan pay ti gated ti nailian nga wayawaya tayo ket nangina nga gated ken nadara,
nalusiyawa nu iyasping tayo ti gated ti naespirituan nga wayawaya tayo. Ti gated ti
naespirituan nga wayawaya tayo ket isu ti ipapatay ni Apo Hesu-Kristo sadiay kruz ti
kalbaryo.

Ø  Sadiay kruz ti Calvario “inawat iti biagna tapno mawayawayaan dagiti amin a tattao.
Dayta ti pammaneknek nga, iti naituding a tiempo, kayat ti Dios a maisalakan ti
tunggal maysa..” (1Ti 2:6)

Ø  Sadiay kruz ti Calvario ket nagbalin nga isu ti “pakapakawanan dagiti basoltayo, ket
saan laeng a dagiti basoltayo, no di pay ket dagiti basol ti amin a tao..” (1Jo 2:2)

Ø  Sadiay kruz ti Calvario nga “nasugat gapu kadagiti basbasoltayo, nasaplit gapu
kadagiti dakes nga aramidtayo. Nawayawayaantayo gapu iti dusa a sinagabana,
naagasantayo gapu iti pannakasapsaplitna.” (Isa 53:5)

Ø  Sadiay kruz ti Calvario “nga impabaklay ti Apo kenkuana ti dusa a maipatay koma
kadatayo.” (Isa 53:6)
·      Apay nga inubra na daytoy? Ti sungbat ket simple laeng. Inubrana daytoy gapu ta ay-
ayatennaka! “Ngem impakita ti Dios ti ayatna kadatayo: Idi managbasoltayo pay laeng,
natay ni Cristo gapu kadatayo!” (Rom 5:8)

·      Malagipyo kadi ti nakabutbuteng nga kasasaad ti maysa nga napukaw iti Eph 2:1-3?
Ngem lagipen tayo met ti nakaskasdaaw nga sarita ti Dios iti Eph 2:4-6.

Conc: Ken Kristo dagiti adipen ket nawayawayaanda . Ken Hesu-Kristo ti pannakaadipen
tayo ti basol ken agnanayonen nga naputed; ti beggang ti Impierno ken napenneken; ket ti
rungsot ti pungtot ti Dios napenneken.. Ken Kristo adda ti biag, adda ti wayawaya ken adda ti
panagsapul tayo ti kinaimbag nga panagbiag.

Winayawayaan nakayo kadin ni Kristo? Ket no wen, rebbeng na laeng nga agyaman
ken agdayaw tayo kenkuana.

     Ket no saan pay, kayat yo kadi ti mawaya-wayaan? Inka ken Cristo Hesus, mon ket
kunam:

“Umayak apo, Umayak kenka, ugasannak nak ti daram, ubbog ti Calvario.”

Nawayawayaan ka kadin iti napalabas, ngem ita ket binaybaya-am nga inaramid na ka
nga adipen ti basol? Ni Hesus ikkannaka ti wayawaya.

“Nawayaan tayon iti linteg

Dara, Ni Cristo isu ti subbot
Gaput’ linteg intay nailunod
Ispaltay graciani Jesus.

Naidaton iti maminpinsan

Nga isu’t intay pacaispalan
Cabsat, patiem, awatem itan
Ni Jesus a Manangispal”

Delivered by Darren C. Cariño, MMin

United Church of Christ in the Philippines – Peñarrubia
Christian Young Adult Fellowship Sunday
Freedom Sunday – June 13, 2021