8 ΤΕΧΝΙΚΗ ΑΝΑΛΥΣΗ Φ.

954 - ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2016

Μέτρηση της αντίστασης γείωσης με βοηθητικά ηλεκτρόδια βοηθητικό ηλεκτρόδιο S μετακινείται στο 10% της γραμμικής
απόστασης μεταξύ των Ε και H (σε γραμμική διάταξη της μέτρησης
η μετακίνηση του S αντιστοιχεί περίπου στα 4m) από την αρχική
(σύμφωνα με το ΕΛΟΤ ΗD 60364-6, 2η Έκδοση) του θέση προς το Ε και από την αρχική του θέση προς το H. Εάν τα
τρία αποτελέσματα συμφωνούν ουσιαστικά μεταξύ τους, η μέση
τιμή των τριών αναγνώσεων (ο μέσος όρος των τριών ενδείξεων)
Πρόλογος λαμβάνεται ως η αντίσταση του ηλεκτροδίου γείωσης E. Εάν δεν
Οπως πολλές φορές έχει γραφτεί μέσα συμβαίνει αυτό, οι δοκιμές επαναλαμβάνονται με αύξηση της από-
από τις σελίδες του «Εγκαταστάτη», το στασης μεταξύ των E και Η.
πρότυπο που αντιστοιχεί στο ΕΛΟΤ HD 384
για τα Ευρωπαϊκά δεδομένα έχει αντικα-
τασταθεί στο μεγαλύτερο μέρος του, εδώ
και πάνω από 10 χρόνια, από τη σειρά
Του ΑΝΤΩΝΗ
εγγράφων HD 60364 και βέβαια συνεχώς
ΣΑΛΕΥΡΗ
επικαιροποιείται.
Στις 22 Φεβρουαρίου 2007 ο ΕΛΟΤ εν-
σωμάτωσε στην Ελληνική τυποποίηση το έγγραφο εναρμόνισης
HD 60364-6 «Ηλεκτρικές εγκαταστάσεις χαμηλής τάσης - Μέρος
6: Ελεγχος προς επαλήθευση», αναφέροντας στον Εθνικό του
Πρόλογο:

Εικόνα 2: ΕΛΟΤ HD 60364-6, 2η Εκδοση και IEC 60364-6, Edition 2.0

α) Ηλεκτρόδια διατεταγμένα σε γραμμική διάταξη
Ο ΕΛΟΤ στον Εθνικό πρόλογο του ΕΛΟΤ HD 60364-6, 2η Εκδοση
αναφέρει ότι:

Εικόνα 1: ΕΛΟΤ HD 60364-6 και Εθνικός Πρόλογος

Το σημαντικότατο σε αυτό το «Πρότυπο» είναι ότι προδιαγράφονται
τρεις μέθοδοι μέτρησης αντίστασης γείωσης και συγκριμένα οι:
• Μέθοδος B1 - Μέτρηση της αντίστασης του ηλεκτροδίου γείω-
σης
• Μέθοδος B2 - Μέτρηση της σύνθετης αντίστασης βρόχου
• Μέθοδος B3 - Μέτρηση της αντίστασης του βρόχου γείωσης με
σφιγκτήρες ρεύματος
Εν αντιθέσει με το πρότυπο ΕΛΟΤ HD 384 το οποίο παρουσιάζει
τη μέτρηση της αντίστασης γείωσης με τη μέθοδο των βοηθητικών
ηλεκτροδίων (πασσαλάκια) «ως παράδειγμα»(ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Π.61-Γ
σελίδα 124).
Στο «παράδειγμα» αυτό είχαμε τα ερωτήματα:
• Πρέπει ο γειωτής να απομονωθεί από την εγκατάσταση κατά τη
μέτρηση αντίστασης γείωσης με βοηθητικά ηλεκτρόδια ή όχι;
• Ποια μπορεί να είναι μία κατάλληλη απόσταση μεταξύ του γειωτή
και του απομακρυσμένου βοηθητικού ηλεκτροδίου γείωσης για μία
αρχική μέτρηση;
• Ποια είναι η απόσταση μετακίνησης του βοηθητικού ηλεκτροδίου
τάσης (1ο πασσαλάκι) από την αρχική του θέση προς το γειωτή και
προς το απομακρυσμένο βοηθητικό ηλεκτρόδιο (2ο πασσαλάκι);
Την απάντηση μας τη δίνει επιστημονικά ή όχι:
 η βιβλιογραφία,
 οι εταιρείες εμπορίας προϊόντων γείωσης,
 το χαλασμένο τηλέφωνο,
 «το είπε ο Πρόεδρος», κ.λπ.
Ποτέ όμως κάποιο «Πρότυπο»!
Οι ερωτήσεις αυτές παρέμειναν και μετά την παρουσίαση του
ΕΛΟΤ HD 60364-6, έκδοση 22-02-2007.
Μέτρηση της Αντίστασης γείωσης σύμφωνα με το ΕΛΟΤ ΗD
60364-͸ǡ 2η Εκδοση
Ομως το πρότυπο IEC 60364-6, Edition 2.0, 2016-04, το οποίο
τον Ιούλιο του 2016 έγινε, μέσω της CENELEC, Ευρωπαϊκό ως HD
60364-6 και ο ΕΛΟΤ το ενσωμάτωσε στην Ελληνική τυποποίηση
την 1η Ιουλίου 2016 ως ΕΛΟΤ HD 60364-6, 2ηEκδοση «Ηλεκτρικές
εγκαταστάσεις χαμηλής τάσης - Μέρος 6: Eλεγχος προς επαλή-
θευση» (το οποίο δεν έχει μεταφραστεί αλλά έχει ενσωματωθεί
στην Ελληνική Τυποποίηση στην Αγγλική Γλώσσα) απαντά στα
παραπάνω ερωτήματα.
Εικόνα 3: Εθνικός Πρόλογος ΕΛΟΤ HD 60364-6, 2η Εκδοση
Το ΕΛΟΤ HD 60364-6, 2η Εκδοση παρουσιάζει επίσης τις τρεις
μεθόδους γείωσης που είχαμε γνωρίσει στο ΕΛΟΤ HD 60364-6 (1η
Εκδοση, 22-02-2007) επικαιροποιημένες ως:
• Μέθοδος C1 - Μέτρηση της αντίστασης του ηλεκτροδίου γείωσης
χρησιμοποιώντας γειωσόμετρο
• Μέθοδος C2 - Μέτρηση της σύνθετης αντίστασης βρόχου με
χρήση οργάνου
• Μέθοδος C3 - Μέτρηση της αντίστασης του βρόχου γείωσης με
αμπεροτσιμπίδες
Αξίζει να παρουσιαστεί η Μέθοδος C1 (όπου την ευθύνη μετάφρα-
σης αναλαμβάνει ο Αρθρογράφος):
Mέθοδος C1 - Μέτρηση της αντίστασης του ηλεκτροδίου
γείωσης χρησιμοποιώντας γειωσόμετρο
Η ακόλουθη διαδικασία μπορεί να χρησιμοποιηθεί, όταν η μέτρηση
της αντίστασης γείωσης είναι απαραίτητη.
Ενα εναλλασσόμενο ρεύμα σταθερής τιμής διέρχεται μεταξύ του
αποσυνδεδεμένου ηλεκτροδίου γείωσης, Ε, και ενός βοηθητικού
ηλεκτροδίου γείωσης, Η, τοποθετημένο σε τέτοια απόσταση από το
Ε, έτσι ώστε οι περιοχές αντίστασης των δύο ηλεκτροδίων (ζώνες
επιρροής) να μην συμπίπτουν.
Ενα δεύτερο βοηθητικό ηλεκτρόδιο γείωσης, S, το οποίο μπορεί
να έχει τη μορφή μεταλλικού καρφιού διεισδυμένο στο έδαφος,
εισάγεται στο μέσο της απόστασης μεταξύ των Ε - Η, και μετριέται
η πτώση τάσης μεταξύ Ε και S. Στις περισσότερες περιπτώσεις, το
βοηθητικό ηλεκτρόδιο S θα πρέπει να τοποθετείται σε απόσταση
περίπου 20m από το ηλεκτρόδιο γείωσης Ε και 20m από το βοηθη-
τικό ηλεκτρόδιο H. Τα ηλεκτρόδια μπορεί να είναι διατεταγμένα σε
μια γραμμική διάταξη [βλέπε σχήμα C.1α)] ή σε τριγωνική [βλέπε
Σχήμα C.1 β)] ανάλογα με τη διαθεσιμότητα του χώρου.
Η αντίσταση του ηλεκτροδίου γείωσης είναι τότε η τάση μεταξύ Ε
και S, διαιρεμένη με το ρεύμα που ρέει μεταξύ των Ε και Η, υπό την
προϋπόθεση ότι δεν υπάρχει επικάλυψη των περιοχών αντίστασης
(ζώνες επιρροής).
Προκειμένου να ελέγξουμε αν η αντίσταση του ηλεκτροδίου γεί-
ωσης αντιστοιχεί στην πραγματική τιμή της αντίστασης γείωσης,
λαμβάνουμε υπόψη δύο περαιτέρω ενδείξεις όπου το δεύτερο
β) Ηλεκτρόδια διατεταγμένα σε τριγωνικό σχηματισμό
Οπου:
1: Οργανο μέτρησης γείωσης (γειωσόμετρο) σύμφωνα με το IEC 61557-5
RE: Αντίσταση γείωσης γειωτή
RS: Αντίσταση βοηθητικού ηλεκτροδίου S (τάσης)
RH: Αντίσταση βοηθητικού ηλεκτροδίου H (ρεύματος)
Σχήμα C.1 - Μέτρηση της αντίστασης του ηλεκτροδίου γείωσης
Επίλογος
Το πρότυπο, ΕΛΟΤ HD 60364-6, 2η Εκδοση, απαντά στα παρακάτω
ερωτήματα:
Ερώτ.: Πρέπει ο γειωτής να απομονωθεί από την εγκατάσταση κατά
τη μέτρηση αντίστασης γείωσης με βοηθητικά ηλεκτρόδια ή όχι;
Απάν.: ΝΑΙ, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ HD 60364-6, 2ηΕκδοση,
Παράρτημα C, Μέθοδος C1.
Ερώτ.: Ποια μπορεί να είναι μία κατάλληλη απόσταση μεταξύ του
γειωτή και του απομακρυσμένου βοηθητικού ηλεκτροδίου γείωσης
για μία αρχική μέτρηση;
Απάν.: 40m, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ HD 60364-6, 2η Εκδοση,
Παράρτημα C, Μέθοδος C1.
Ερώτ.: Ποια είναι η απόσταση μετακίνησης του βοηθητικού ηλε-
κτροδίου τάσης (1ο πασσαλάκι) από την αρχική του θέση προς το
γειωτή και προς το απομακρυσμένο βοηθητικό ηλεκτρόδιο (2ο
πασσαλάκι);
Απάν.: 4m, σύμφωνα με το πρότυπο ΕΛΟΤ HD 60364-6, 2η Εκδοση,
Παράρτημα C, Μέθοδος C1.
Είναι η αλήθεια ότι όχι μόνο απαντά στα παραπάνω ερωτήματα,
αλλά προδιαγράφει με ακρίβεια τη μεθοδολογία μέτρησης του ηλε-
κτροδίου γείωσης με βοηθητικά ηλεκτρόδια (πασσαλάκια).
Βιβλιογραφία
- ΕΛΟΤ HD 384, 2η Εκδοση
- ΕΛΟΤ HD 600364-6, 1η Εκδοση 22-02-2007
- IEC 60364-6, Edition 2.0 July 2016
- ΕΛΟΤ HD 600364-6, 2η Εκδοση 01-07-2016
ΣΑΛΕυρΗΣ ΑνΤώνιΟΣ
Διπλ. Ηλεκτρονικός Μηχανικός BSc, Πτυχ. Ηλεκτρολόγος
Μηχανικός Τ.Ε., Πτυχ. Μηχανικός Αυτοματισμού Τ.Ε.

Υπερταχεία ασύρματη πρόσβαση στο Ιντερνετ Φωτοβολταϊκή κυψέλη με αποδοτικότητα 34,5%!

με καλώδια ρεύματος και όχι οπτικές ίνες
Η AT&T, μία από τις με-
γαλύτερες αμερικανικές
εταιρείες τηλεπικοινωνιών,
παρουσίασε πρόσφατα μια
νέα τεχνολογία η οποία,
όπως υποστηρίζει, θα παρέ-
χει υπηρεσίες υπερταχείας
ασύρματης πρόσβασης στο
Διαδίκτυο μέσω της χρήσης
των καλωδίων ηλεκτρικού ρεύματος και όχι
των παραδοσιακών οπτικών ινών.
Οπως αναφέρει η Financial Times επικα-
λούμενη σχετική ανακοίνωση της AT&T, η
εταιρεία υποστηρίζει ότι η «πατενταρισμένη
τεχνολογία» έχει την προοπτική να παράσχει
«υπερ-ταχείες, multi-gigabit ανά δευτερό-
λεπτο ασύρματες ταχύτητες στο Διαδίκτυο»,
κάτι που θα μπορούσε να μεταμορφώσει το
ασύρματο Ιντερνετ σε παγκόσμιο επίπεδο. Η
τεχνολογία, που φέρει την ονομασία Project
AirGig, αναπτύχθηκε στα εργαστήρια της AT&T
και καλύπτεται από τουλάχιστον 100 άδειες
Δύο μηχανικοί από το Πα-
νεπιστήμιο της Νέας Νότιας
ευρεσιτεχνίας, αναφέρει Ουαλίας στην Αυστραλία κα-
η εταιρεία. Υποστηρίζει τασκεύασαν μια ηλιακή κυψέ-
επίσης ότι η υπηρεσία θα λη που μετατρέπει την ηλιακή
είναι «πολύ πιο εύκολο να ενέργεια σε ηλεκτρικό ρεύμα
αναπτυχθεί σε σχέση με επιτυγχάνοντας το πρωτοφα-
τις οπτικές ίνες» επειδή νές ποσοστό 34,5%!
δεν θα υπάρχει η ανάγκη Η ηλιακή κυψέλη που κατα-
για την τοποθέτηση νέων σκεύασαν οι Μαρκ Κήβερς και Μάρτιν Γκρην
καλωδίων ή πύργων τηλε- δεν αποτελεί βελτίωση κάποιας συμβατικής
πικοινωνιών. τεχνολογίας, αλλά είναι ένα μικροσκοπικό
«Το Project AirGig έχει τεράστιες προοπτικές φωτοβολταϊκό στοιχείο τετραπλής διακλά-
να μεταμορφώσει την πρόσβαση στο Ιντερνετ δωσης και επιφάνειας 28 τετρ. εκατοστών
σε παγκόσμιο επίπεδο, εκτός του δικού μας ενσωματωμένο σε ένα πρισματικό γυαλί.
ευρυζωνικού δικτύου και όχι μόνο στις ΗΠΑ», Το πρίσμα διαθλά το φως σε τέσσερεις δέσμες
δήλωσε ο Τζον Ντόνοβαν, διευθύνων σύμβου- και με αυτό τον τρόπο ενισχύει την ηλιακή
λος στρατηγικής της AT&T. «Τα αποτελέσματα ακτινοβολία και επιτρέπει την εκτόξευση της
που έχουμε δει από τις δοκιμές εκτός των αποδοτικότητας σε επίπεδα ρεκόρ.
εργαστηρίων μας είναι ενθαρρυντικά. Για το Τις μετρήσεις των Αυστραλών επιβεβαίωσε
σκοπό αυτόν αναζητούμε την κατάλληλη πε- το Εθνικό Εργαστήριο Ανανεώσιμης Ενέργειας
ριοχή ώστε να ξεκινήσουμε το επόμενο έτος των ΗΠΑ. Η αποδοτικότητα που επιτεύχθηκε
τις δοκιμές», πρόσθεσε. είναι 44% υψηλότερη από το προηγούμενο
(Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ) ρεκόρ της αμερικανικής εταιρείας Alta Devices
η οποία είχε πετύχει αποδο-
τικότητα 24% με ένα ηλιακό
στοιχείο επιφάνειας 800 τετρ.
εκατοστών.
Oπως επισημαίνει ο Κήβερς
«η παραγωγή περισσότερης
ενέργειας από μια δέσμη ηλι-
ακού φωτός είναι απαραίτητη
προϋπόθεση για τη μείωση
του κόστους του ηλιακού ηλεκτρισμού διότι
μειώνεται και το κόστος της απαιτούμενης
επένδυσης σε εξοπλισμό».
Η ίδια επιστημονική ομάδα είχε πετύχει λόγο
μετατροπής της ηλιακής ακτινοβολίας σε ηλε-
κτρισμό της τάξης του 40% σε προηγούμενο
πείραμα όπου χρησιμοποιήθηκαν κάτοπτρα
για τη συγκέντρωση του φωτός.
Το βέβαιο είναι ότι τα πράγματα κινούνται
γρήγορα στον τομέα της ηλιακής ενέργειας
και ότι φωτοβολταϊκά με αποδοτικότητες της
τάξης του 35% θα κυκλοφορήσουν νωρίτερα
από το 2050 που εκτιμούσε μια πρόσφατη
γερμανική μελέτη, υποστηρίζει από την πλευρά
του ο Γκρην. (Πηγή: econews)