You are on page 1of 128
VICTOR A. IRURETA Director dal Instituto a Accidentologia vial y pericia Reconstruccién y andlisis de accidentes. Roza- miento y frenado. Embestido - embistente. Puntos accidentologicos. Evaluacién de maniobras, Bjemplos y aplicaciones. Datos tiles. 4° edicion corregida, aumentada yractualizada Bb =X Ediciones La Rocca BUENOS AIRES 2011 lutoo"ea20rEIsaUO;IpS MAL se-wioo spoodsgesdommsauorape fe unuabuy - samy souang (YY ©1019) ELLS-vech KEI - OcSe-TREY TAL ‘B¢p ouenyeDeL, “Tas YoD0y V7 savoDIag, sme "cas SEN -o}00 © somyensm soouuD ‘Temm uppongeuers: 3p opolak, THBP eyes no] ener) seonseunD septied 2p opeueap ‘eed oapy. “sfonaumaop "emisfeq 2am ‘SoxpeIDN, 3p SOI ‘Rsonsoqdre ‘uontas “aibues ap seasons 2p SSPUY ‘gsuai0y emma 9p eM “sre Won "Cer "pemjenpe uppipa .¢ soayeondte scoypaB A sovog'2 oi SeoPDOMI-OORND9T SePHAL "yi ore) 1° reimpresion: 2005 Trnreta, Vietor A. 256 ps. 23x16 cm 1. Criminalistica, 2. Seguridad Viel. I. Titulo cpp 363.125 7 Accidentolog{a vial y pericia. 4a ed, Buenos Aires. La Rocca. 2011, © 2011, Ediciones La Rocea S.R.L. ‘Taleahuano 458 (C1013AAT) Buenos Aires - Argentina ‘Tel: (0054-11) 4382-8626 Fax: (0054-11) 4384-5774 e-mail: ed-larocca@sinectis.com.ar www.edicioneslarocca.com Queda hecho el depésito que previene la ley 11.728 Derechos reservados Impreso en la Argentina FODOCOPIAR ES DELITO ‘No se permite la reproduccién total o parcial de este libro, asi como fampoco su incorporacién a un sistema informatics, ni su transmisién en cualquier forma o por ewalquier medio, 22a sto eleetronico, macs: métodos, sin ol perm: copyright, La violacion de este derecho hard pasible a los in- fractores de las penas previstas en la ley 11.723, ley 25.446, yl Cédigo Penal do la Nacién Argentina, Amis padres. A mi esposa Liliana. Ami hija Agustina. oe omens saquepIage ep UORONIISHOIEY ~ NOIOONULSNOOTE, maT 1A SALNECIOOV 1d NOLOONYLSNOOTL avg VEsWM 6s wiBojorEpTose ef ep oporst [aL 8% TpUE £ wOTONASTONeTT we oniswe.y ap aqueprooy SHIVNINI Tad SOLAIONOD dois 9 jas Vasrerdd VI ¥ O1OWEERE 8% 10a VONNOS V1 ¥ O1OWEsRH Te ‘NOIOIGY VUSOMAL V1 V OIOVERN et NOIOIGH WIATVAD VI V O1OWaae ‘TWHHNGO SOTANY 10 e oe Protagonistas del accidente 2) a Metodologia de la reconstrucci6n ... Declaraciones y testimonios Elementos a considerar en la reconstraccién, a) by 2) a 2 A @ TRURETA, ACCIDENTOLOGIA VIAL Y PERICIA Protagonista directo activo (PDA) Protagonista indirecto activo (PIA) Protagonista indirecto pasivo (PIP) ... Ubicacion témporo-espacial del accidente 1. Macroubieacion d 1 Aspeeto espacial ..... 11. Aspecto temporal Aspecto temporal .. 3. Microubicacién 1. Aspecto espacial 1. Aspecto temporal Itinerarios previstos por los protagonistas ‘Trayectorias previas de los protagonistas ... ‘Trayectorias posteriores .... Datios a las cosas 2. Posiciones finales de los protagonistas .. Lesiones a peatones ... 1. Trayectorias posimpacto de peatones em- bestidos .. 2. Descripcién genérica de w un embestimiento. 3. Trayectorias tipicas de peatones embesti- dos .... i BEES 1. Trayectoria 1: proyeecién frontal (“for~ ward projection”) umiento (‘run peer Adherencia y deslizamiento ivpice evens, sm, Trayectoria it: montado sabre caps Cwrap trajectory”) Vv. Trayectoria v: vuelta por el techo (“roof Val”) eevee vi. Trayectoria vii salto mortal sault”) ... A) Lesiones om personas transportadas i) Nota general sobre lesiones J) Caracteristicas ambientales Capirono I EMBESTIDO - EMBISTENTE Método de las dos peliculas Embistente virtual ... Capireto TI ROZAMIENTO ¥ FRENADO Rodadura Leyes de friecién Otros factores que inciden sobre el coi 0 frenado (drag factor”) Ensayos de frenado get el” eet ) oEIUOD OUT (2 eeT yeqtoo OMT (@ eel tar OEIC (0 eet ida) ojoedur ap OVUM wer eer (av) earseao woroy {TVO) BATSEAO UOHIOB Op OZLOTUIOD op OU TST (@¥os) walseae uprooe op ozuertIO9 e[qisod op oN, ost eat eat ~ (ida) eysondsax ap o1ung ‘worodeozed op erousstp £ ex0meq, (gaa) BaNOOTO UOTDdooIed ap OI eat (daa) uooeep ayqisod ap omg Ser ovodeared a1qisod ap osung, uer ~ oorgyio 0 oavps oping Ler SOOTDOTOINAMIDOV SOLNDE Tromyavg, get “ Searmoasuoo seiqorueus anus opera sr” (sopunsas Sop op spur 2i1) eroyeuTUnosYp UoLDovey “F set * (sopunges og'T Jat opuns ve 1 sopeuryroase ai) wfytioo Uppeoeee “f (opunsos 1 sai ‘sopund 28 90 copeurrxorde 1) ojdunis uowovey % vet “ween (SOPENBIS 0.9‘0 “LL ‘SOpuNS -28 10 :opeurxoade wy) vfeyor uowooeey “T var + souorwnpouog (y vel vanes el op erouonpuy (8 ver oxes [op eouenguy eet pepe ¥| op erouenpuy st ‘aaana9 soraNy doidvdcrdds 194) UPTONIos UIS OFM “ST (saqay jeuy uoraysod ap oyeng “TL esr str got Lot 90T sor 20r oot 96 “ seBoxp 880 *g ERLE Z rouoory “Tr seSoxp op vouanguy (Pp (uopovas ep oduiayy) aut [ep uoTseOyMMEND (9 (aaiax) [2303 uoHev—eL £ upTedeosed ap odwior, (q wysondsor zedujo equ “¢ uoIspep zedeya eyreng -F ugpenteas :edeye esaora], “G ab [op souauodMeD (o upmoves & ugtodaazed op odtety, equepove TOP BOISE PEPTTEGE HAG aquapwoe op oxStjed £ o8s0r Feioied SISTTYNY owannig ONE SSINACIOOV a SISITYNY Baavd VONODIS (uosnostp) opeuays [op POUPIUR “ET ued doxs, 0 oorupd op opeuar, “ZT eon PEPHO|eA “IT adeazap ap setfony se] ap waxpayo praxuoy adeatep ep £ opeuary ep seijenyy “OT " opeuay ap serfony, “6 ouneydozpry ep wururer PEROT ~~" oamredOpT “8 ion 4-TV1A YOOTOUNAIOOY “Yamane a (Captruvo IT ACCIDENTE F{SICAMENTE EVITABLE -. 137 137 138 140 44t 142 Errores y demoras en la percepeién Exrores y demoras en la reaccién .... Errores y demoras en la respuesta mecénica Causas del accidente Accidente fisicamente 1 2. 3. 4. 5. vitable Captruto IV. EVALUACION DE MANIOBRAS SS SE eee 145 Area teérica de maniobras posibles mo 145, 2. Determinacion de los limites del area de maniobras posibles ... 8. Area real de maniobras posible 146 147 ‘TeRcERA PaRTE APLICACIONES PRACTICAS: EN RECONSTRUCCION Y ANALISIS DE ACCIDENTES Capiruto PRnaERo CINEMATICA. DINAMICA . 158 inpice GENERAL 15 Cinematica (estudio del movimiento) 153 Movimiento rectilineo uniforme 153 Movimiento rectilineo variado 154 ‘Movimiento circular uniforme 157 lovimiento circular variado 158 amica (estudio de las cansas del movimiento)... 159 2) Leyes fundamentales de la dinamica ..... 159 = P imera ley de Newton (principio de iner- — Soguada ley do Newton (rolacion entra fuerza, masa y aceleracién) — Tercera ley de Newton (princi y reaccién) &) Principio de conserva ©) Principio de las fuerzas vivas @) Principio de conservacién de la cai vimiento e) Impulsoy ) Momento de la cantidad de movimiento .. g) Momento de impulso ... 4) Prineipio del centro de masa o gravedad i) Chogue ... 1. Chogue central 2, Choque exeéntrico Captruto IL DEFORMACIONES Y VELOCIDAD Energia de deformacién y determinacién de la velo- cidad por deformaciones remanentes 173 Energia insumida por deformaciones en automévi- Jes 0 “pick-ups” 176 Coeficientes aplicables 17 Deformaciones y velocidad en motos 182, ~ eonguTa BiBuoue ap uowedisrq erousnye eumpur uos opeuas seqofoqoyour wie (9 souorures ered (q softaowoyne weg (0 (ostd-soonguman) 9p aquaryacs Jap saiopeA “opeuoy PEHIGisiA op soURDTY “BIGSIN, " PEPTEGESTA samLn soLva AToThavO + equeppoe jap sesneD, 1098 [OP PEPHETEEAST Lopepor peered (9 + mopepor po ered (2 oqueproe un op sistyuy onystooal ap ojduol : * soquysIp soa1sy soueuIoues uoLeLNs enb sorel4o Sop ap Se -euy Souoroisod sot op UoToUTy uo oyEdurt op oyumd ep woroeuruap9p eI ep £ peprsojo4 By ep Omnd1zD * oopang, eqemnoup Tend [2 ofeq equend un we 9489 too eyedum ,zouTeyuOD, um opuByzod anb wor +29 un op oquertarsaqure 8p pEpDO[eA 8 2 OMITED : ~ sauazeed op oquorunsequie amnaystoser ved “AVI OPOITTK (9 : * ugnvedaid ap eroueystp Bf ap uopUTy repioojea el ap UoITeUULIE;E (0 equoprose un op us t0z 00g.“ (star oyoaJo apsep Jonbe & ostd ye oar] epuop ‘orov0.40ad) opexoacoad ony opuop 18 Jo oxqUO BID a ‘TwUENGO ZOLGNT souojeod ep oquanmnsequIg * 6 ried 0% “6I ‘st “un ‘ot st oer ~ eer 16t et. 8st 1st 9st gst -teyerp e| £ eprUT eae ns seproucd ‘odion> o wo jared eum 9p uprovesoud ap pepHO|eA yl ap O|MOIED “BE 66t 6r * BXgE BRIE “TL oz1y oj anb 0] ap soque ,3, osdey un ‘oyund ua, B efoyj Bred ‘quay £ ,A,, Peplojea too eqezTeAE ‘onb [Aur Un ,v, UpTDeIa[BIe UOD ,§ -24 soqey BHI9g9p onb ‘ozry o| on oj op saat ,, osdoy un ‘ound un & aafey] ered ‘o]tBISUOD ,A, PeEpIoopaA too equzmBAR onb [row un ,x, UoIETepave Uoo ,astadas, [9 OD -0Y dogey eLreqep onb ¥ ,(J,, BOUEISIP BT ep OIE 6 ory of anb of sp ape} svar 4, osdy tn ‘oqund un ¥ zeBoy] exed .,,, pepiooyoa Uo equzueae anb TA0ur Un ,B, WoIseIETOOESEP MoD opwUEYy Jo oped soqey BLogep onb ¥ Cy BHUBISTP Bl ep OID °g omomisqo tm Jeambso ered exqorrems wun TerOTE oqep 2s onb e] © euTUIU EDRs ap UNPEUMIAE “L BINIEAINO ap oes Jop upeUTMAEIEg “9 9 ¥ * svamno ue vorsiia PepIsoj—q “adeazoq, “" agUBAR [P BIowanSIseyy seagorueu sey op pezoduray upemp BI Za90KI09 ‘Bsoxoyu @ UOIDUEIep OP [2304 PIOMEIETP B| 0]08 @v0UD9 28 opuno [Agu UN 9p TENE PEpHrojea Vl ep IIE *e (1e101 upKouaap v| eyseq UOTDdadz—d By spsep) uorouezap op [e103 BDUEsSTp B| O198 evoucd os opueno flAour un op [e1oTET peproojeA eI op oTNOTED “z seiumsip soroyzadns oxqos opouaa sor on uaTIEeZ sep ep SBT[ONY SPL ep Pua!Buo] BI wo opeseg “SpE “24g BUM 9p OPTUE Te BIAGIE pupwOoA v| Op OTM] “T SANOIOVOI'TdY 4 SOTA, Mm otauav YVIORIGd A TVIA VIDOTOINEGIOOY “WistANRT ot 18 TRURETA, ACCIDENTOLOGIA VIAL ¥ PERICIA 6. “Lapso que insume la aparicién de huellas nitidas desde el frenado <7 7. Coeficientes friccionales para vuelco 0 choque 8. Coeficiente de restitucién para automéviles 9, Deslizamiento de cuerpo humano 10. ‘Tiempo do pereopeién y reaccién: duracién “stan- dard” de las etapas del 18 11. Duracién de la respuesta de elementos mecénicos 12. Duracién de los distintos tipos de reaccién y tiempo de reaceién total 18. Lapsos “standard” que insumen distintas actitudes 14. Intervalo entre maniobras evasivas consecutivas 15. Desvio lateral perceptible por rodado enfrentado .. 16. Velocidades de referencia ..... 17. Angulo erftico de proyeccién (formulas de Searle) .. 18. Relacién entre la velocidad de embestimiento (vz) y la proyeccion de peatones (VP) Brsuiocraria : 245 246 246 246 246 247 247 247 247 247 248 248, 251 PREFACIO A LA CUARTA EDICION Venimos sosteniendo que la seguridad vial deberia ser encarada con arreglo al método cientéfico. Consecuencia de esto serfa descartar falacias, mitos que, pese a no tener sustento féctieo, a fuerza de ser repetidos se han convertido en “verdades reveladas”, y como tales acep- tadas acriticamente por muchos. Asi, basdndose en estas “verdades” a veces se proponen o aplican medidas de seguridad vial que no solucionan la siniestralidad y posiblemente la agraven, al menos por la postergacién que generan en ia instrumentacién de solucio- nes eficaces. Mientras tanto mueren y se lesionan personas. La ciencia permite evitar el método de “prueba y error”, o.al menos acotarlo. La racionalidad en seguridad vial es andloga a la racio- nalidad en salud publica. Bsta no puede ofrecer soluciones a la sociedad basdndose en los “saberes” populares 0 mitos culturales sin verificacién cientifica. La salud piiblica solo es efectiva si se basa. en el saber cientifico que le aporta la medicina. Mal estarfamos si se basase en la intuicién de los funcionarios o propuestas de charlatanes hechiceros. ‘safe a1qua DIoun}stp bj ap up!IUNJ Ua opodnuBD uDy 2s ‘POPT

You might also like