5/13/2013

CHUẨN ĐỘ OXI HOÁ -KHỬ

1. CHẤT CHỈ THỊ OXI HOÁ -KHỬ

CHUẨN ĐỘ OXI HÓA – KHỬ
2. THIẾT LẬP ĐƯỜNG CONG CHUẨN ĐỘ

3. CÁC PHƯƠNG PHÁP OXI HOÁ KHỬ THƯỜNG ĐƯỢC SỬ DỤNG

5/13/2013 1 5/13/2013 2

1
 5/13/2013

CHẤT CHỈ THỊ OXI HOÁ - KHỬ CHẤT CHỈ THỊ OXI HOÁ - KHỬ

- Như vậy, trừ một số trường hợp cá biệt (hai dạng đầu), đa số các chất chỉ thị oxi hoá -
* Khái niệm về chất chỉ thị oxi hoá -khử khử là các chất hữu cơ có tính chất oxi hoá - khử mà màu của dạng oxi hoá khác màu
Có 3 dạng chất chỉ thị oxi hoá -khử như sau: dạng khử.
- Ví dụ: diphenylamin C6H5-NH-C6H5 là hợp chất hữu cơ có tính chất sau:
1) Bản thân chất oxi hoá -khử có màu làm chỉ thị
2 NH = NH NH + 2H+ 2e =
(KMnO4)
Kh«ng mµu
2) Chất oxi hoá -khử tạo phức màu với chất chỉ
thị (Iot với hồ tinh bột) N N +2H + 2e

3) Chất oxi hoá -khử có dạng khử và dạng oxi Mµu xanh tÝm

hoá khác màu nhau

5/13/2013 3 5/13/2013 4

2
 5/13/2013

CƠ CHẾ ĐỔI MÀU CỦA CHẤT CHỈ THỊ

MỘT SỐ CHẤT CHỈ THỊ THƯỜNG SỬ DỤNG
Ind(ox) + ne ⇌ Ind(Kh)
o 0,059 [Ind(ox]
Chất chỉ thị E (V) Màu E = Eoox/kh + log
[H+]=1 Dạng Ox Dạng Kh n [Ind(kh]
Đỏ trung tính + 0,24 Đỏ Ko màu * Về cơ chế:
Xanh metylen + 0,53 Xanh da trời Ko màu - Dạng oxi hoá có màu khác dạng khử.
Diphenylamin + 0,76 Tím xanh Ko màu - Khi nồng độ dạng nào lớn (gấp 10 lần), nó quyết định màu dung dịch.
Axit diphenylamin sunfonic +0,85 Tím đỏ Ko màu - Khoảng thế đổi màu của dung dịch theo phương trình Nernst:
Eric glusin A + 1,0 Đỏ Xanh E = Eoox/kh ± 0,059/n
Axit phenylanthranylic + 1,08 Tím đỏ Ko màu * Trong quá trình chuẩn độ:
Feroin (Fe2++ O-phenanthrolin) + 1,14 Xanh da trời Đỏ - Thế của dung dịch thay đổi
AxitO,O’-diphenylamin + 1,26 Tím xanh Ko màu  dạng của chất chỉ thị chuyển giữa dạng oxy hóa và dạng khử
dicacboxylic  màu của dung dịch thay đổi.

5/13/2013 5 5/13/2013 6

3

LỰA CHỌN CHẤT CHỈ THỊ
Hai điều kiện để chọn chất chỉ thị:
1) Khoảng đổi màu của chỉ thị nằm trong
bước nhảy của đường cong chuẩn độ.
2) Thế tiêu chuẩn của chỉ thị càng gần với
thế tại điểm tương đương càng tốt.
5/13/2013
5/13/2013
THIẾT LẬP ĐƯỜNG CONG CHUẨN ĐỘ
Nguyên tắc: tính E của dung dịch tại các thời điểm khác
nhau sau đó đưa vào đồ thị; sử dụng phương trình
Nersnt.
 Viết phưong trình phản ứng
 Tính V tương đương.
 V< Vtđ: Chất phân tích còn dư, tính E theo chất phân
tích còn dư.
 V = Vtđ: tính E theo thế hỗn hợp
7
 V > Vtđ: chất chuẩn dư, tính E theo chất chuẩn dư.
5/13/2013 8
4
 5/13/2013

CÁC VÍ DỤ CÁC VÍ DỤ

Ví dụ 1: Tính thế ox-kh và vẽ đường cong chuẩn độ 50 ml dung dịch Fe2+ * Sau điểm tương đương, thế của dung dịch tính theo cặp
0,1 M bằng dung dịch Ce4+ 0,1M với các thể tích dung dịch Ce4+ là: 10 ; 25 ; Ce4+/Ce3+
45; 49,5; 50; 50,5 ; 55 ; 75; 100 ml. Cho Eo Fe3+/Fe2+ =0,77V; Eo Ce4+/Ce3+ = E tính theo cặp Ce4+/Ce3+ ;
1,44V V = 50,5 ml --> Dư 0,5 ml x0,1 = 0,05 mM
Bài Giải
E = 1,44 + log [Ce4+]/ [Ce3+]
Trước điểm tương đương, thế của dung dịch tính theo cặp Fe3+/Fe2+
V= 10 ml E = Eo Fe3+/Fe2+ + 0,059 log [Fe3+]/[Fe2++] Nồng độ Ce4+ là 0,05/100,5 = 4,975.10-4
Lượng Fe2+ ban đầu 50 x 0,1 = 5 mM Nồng độ Ce3+ là 5/100,5 = 4,975.10-2
Lượng Ce4+ đã đưa vào 10 x 0,1 = 1 mM → E = 1,44 – 0,118 = 1,322 V
2+
Lượng Fe dư = 4 mM V = 55ml E = 1,381
--> E = 0,77 + 0,059 log (1/4) = 0,734V
V = 75 E = 1,422
V = 25 ml E = 0,77V V= 45 ml E = 0,826 V
V = 49,5 E = 0,887 V V=50 ml E= (0,77+ 1,44)/2 = 1,105 V V = 100 E = 1,44
5/13/2013 9 5/13/2013 10

5
 5/13/2013

Vẽ đường cong chuẩn độ CHUẨN ĐỘ Fe(II) BẰNG PEMANGANAT

Vẽ đường cong chuẩn độ
Ví dụ 2: Tính thế và vẽ đường cong chuẩn độ 50 ml dung dịch Fe 2+ 0,05 M
B
E(V) bằng dung dịch KMnO4 0,01M, ở pH =0 với các thể tích dung dịch
1.5
KMnO4 là V=10; 25; 45; 49,5; 50; 55; 75;100 ml, EoFe /Fe = 0,77V;
3+ 2+

1.4 EoMnO /Mn =1,52 V

4
- 2+

1.3
Bài Giải
* Trước điểm tương đương, thế của dung dịch tính theo cặp Fe3+/Fe2+
1.2 V= 10 ml:
Y Axis Title

1.1
E = Eo Fe3+/Fe2+ + 0,059 log [Fe3+]/[Fe2+]
Lượng Fe2+ ban đầu 50 x 0,05 = 2,5 mM
1.0
Lượng MnO4 đã đưa vào 10 x 0,01 = 0,1 mM (= 0,5 mM Fe3+)
-

0.9 Lượng Fe2+ dư = 2 mM

--> E = 0,77 + 0,059 log (0,5/2) = 0,734V
0.8
V = 25 ml  E = 0,77 V V = 45 ml  E = 0,826V
0.7 V = 49,5  E = 0,887 V
5/13/2013 0 20 40 60 80 100 V(ml) 11
= 50 ml  E = 1,395 V = ( 0,77+ 5x1,52)/6
V5/13/2013 12

X Axis Title

6
 5/13/2013

CHUẨN ĐỘ Fe(II) BẰNG PEMANGANAT THIẾT LẬP ĐƯỜNG CONG CHUẨN ĐỘ Fe(II) BẰNG PEMANGANAT

*Sau điểm tương đương thế của dung dịch được tính theo B
1 .6 E (V )
cặp MnO4-/Mn2+
V= 50,5 ml 1 .4

--> dư là 0,5 x 0,01 = 0,005 mM  4,975.10-5M/l

Nồng độ Mn2+ là: (50x0,01)/100,5 = 4,975.10-3 1 .2

Y Axis T itle
Thế được tính: E = 1,52 + (0,059/5) log (0,005/0,5)
1 .0
 E = 1,4964V
V= 55  E = 1,508 V 0 .8

V=75  E= 1,516 V
V=100  E = 1,5V 0 .6
0 20 40 60 80 100 V (m l)
X A x is T itle
5/13/2013 13 5/13/2013 14

Hình 15: Đường cong chuẩn độ Fe2+ bằng KMnO4 ở pH =0